กระดาษทำการ

สาระสำคัญ การดำเนนิ งานของธรุ กิจเม่ือถงึ วันสนิ้ งวดจะตอ้ งจดั ทำกระดาษทำการเพ่ือตรวจสอบความถกู ต้องของ การลงบัญชใี นสมุดรายวันข้นั ตน้ จากนน้ั จดทำงบการเงนิ ซ่งึ จะประกอบด้วยงบกำไรขาดทนุ และงบ แสดงฐานะการเงิน เพอ่ื ใช้เปน็ ประโยชน์ตอ่ ผใู้ ช้งบการเงินในการตัดสินใจตอ่ ไป สมรรถนะย่อย 1. แสดงความรู้เกี่ยวกับการจัดทำกระดาษทำการและงบการเงนิ 2. จดั ทำกระดาษทำการและงบการเงนิ ตามหลักการบญั ชที ี่รับรองทว่ั ไป วัตถุประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม 1. บอกความหมายของกระดาษทำการได้ 2. บอกรูปแบบในการจดั ทำกระดาษทำการได้ 3. จัดทำกระดาษทำการได้

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น จงเลอื กคำตอบที่ถกู ตอ้ งทส่ี ุด 1.ขอ้ ใดไม่ได้เปน็ สว่ นประกอบของกระดาษทำการ 6 ช่อง ก.งบดุล ข.งบทดลอง ค.งบกำไรขาดทนุ ง.รายการปรับปรงุ จ.งบแสดงฐานะการเงนิ 2.ข้อใดคอื ความหมายของกระดาษทำการ ก.เปน็ ประเภทของงบการเงิน ข.เปน็ ส่วนหนึ่งของงบทดลอง ค.เปน็ ส่วนหน่งึ ของงบการเงิน ง.เปน็ เคร่อื งมือช่วยในการจัดทำงบการเงนิ จ.เปน็ ส่วนหนึ่งของงบทดลองและงบการเงิน

3.ขอ้ ปฏบิ ตั ใิ นการจัดทำกระดาษทำการมอี ะไรบ้าง ก.เขยี นหัวกระดาษ 3 บรรทดั ข.กำหนดรหัสอ้างองิ กระดาษทำการ ค.จัดทำสารบัญกระดาษทำการทแ่ี สดงถงึ เร่ืองตา่ งๆ ง.กรณีทผี่ ูส้ อบบัญชอี ากรไดห้ ลกั ฐานจากการตรวจสอบ จากบคุ คลของกจิ การต้องระบุช่ือเพอ่ื ไมอ่ า้ งอิงประโยชนภ์ ายหลงั จ.ถกู ทกุ ข้อ 4.หมวดใดอยู่ในงบแสดงฐานะการเงิน ก.สินทรัพย์ รายได้ ค่าใช้จ่าย ข.ส่วนของเจ้าของ หน้สี นิ รายได้ ค.สินทรัพย์ หนสี้ ิน ส่วนของเจ้าของ ง.ส่วนของเจ้าของ หนสี้ นิ ค่าใช้จา่ ย จ.สว่ นของเจ้าของ รายได้ ค่าจา่ ยใช้ 5.หมวดใดอยใู่ นงบกำไรขาดทุน ก.รายได้ หนีส้ นิ ข.รายได้ ค่าใชจ้ ่าย ค.หน้สี ิน คา่ ใชจ้ า่ ย ง.ค่าใชจ้ ่าย หนี้สิน จ.ค่าใช้จา่ ย สนิ ทรพั ย์

ความหมายของกระดาษทำการ กระดาษทำการ (Work Sheet) หมายถึง แบบฟอร์มที่รวบรวมข้อมูลที่จำเป็นในการจัดทำ งบการเงินมาไวท้ ี่เดียวกันกระดาษทำการเป็นเคร่ืองมือสำคญั ในการปรับปรุงรายการตอนสิ้นงวดกอ่ น ปิดบัญชีดังนั้นกระดาษทำการจะจัดทำขึ้นภายหลังที่ได้จดบันทึกรายการต่าง ๆ ของธุรกิจในบัญชี ครบถว้ นแลว้ แตย่ งั ไม่ไดล้ งรายการปรับปรุงและ ปดิ บัญชี การจดั ทำกระดาษทำการ กระดาษทำการไม่มีขอบเขต รูปแบบ และเนื้อหาที่แน่นอนขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์และเนื้อหา ในเรื่องที่ตรวจสอบ ดังนั้น จึงเป็นเรื่องของการใช้ดุลยพินิจเยี่ยงผู้ประกอบวิชาชีพของผู้สอบบัญชี ภาษีอากรเอง แต่อย่างไรก็ตาม ขอบเขต รูปแบบ และเนื้อหาของกระดาษทำการควรมีลักษณะ ดงั ต่อไปน้ี 1. ขอบเขตของกระดาษทำการ การกำหนดขอบเขตของกระดาษทำการ ผู้สอบบัญชีภาษีอากรจะต้องพิจารณาถึงธุรกิจท่ี ตรวจสอบและมาตรฐานการปฏิบัติงานที่อธิบดีกรมสรรพากรกำหนด โดยจะต้องรวบรวมสิ่งที่มีความ จำเปน็ และเหมาะสมในการตรวจสอบบนั ทกึ ไวใ้ นกระดาษทำการ

2. รปู แบบและเนอ้ื หาของกระดาษทำการ รูปแบบและเนื้อหาของกระดาษทำการ ผู้สอบบัญชีภาษีอากรจะต้อง ออกแบบ และจัดทำกระดาษทำการให้เหมาะสมกับสถานการณ์และ ความต้องการของตนในการตรวจสอบเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ของ การตรวจสอบและรับรองบัญชีของแต่ละกิจการ ซึ่งผู้สอบบัญชีภาษี อากรอาจใช้กระดาษทำการที่แต่ละสำนักงานจัดทำไว้เป็นรูปแบบ มาตรฐานก็ได้ ความแตกตา่ งของรูปแบบ และเนอื้ หาของกระดาษทำการ ท่ผี ู้สอบบญั ชีภาษีอากรต้องจัดทำน้นั ขน้ึ อย่กู บั ลักษณะและความซับซ้อนของธรุ กจิ ลกั ษณะและสภาพของระบบบญั ชีและระบบการควบคมุ ภายในของกจิ การ การใช้กระดาษทำการเพื่อประโยชน์ในการสงั่ การ การควบคมุ ดูแลและ การสอบทานงานท่ปี ฏบิ ตั ิโดยผู้ช่วยผู้สอบบญั ชีภาษีอากร

3. สาระสำคญั ทีค่ วรปรากฏในกระดาษทำการ 3.1 กระดาษทำการควรแสดงให้เห็นว่าผู้สอบบญั ชภี าษีอากร ไดจ้ ดั ทำแนวทางการสอบบญั ชอี ยา่ งระมัดระวังและรอบคอบ และไดค้ วบคมุ การปฏบิ ตั งิ านของผชู้ ว่ ยผูส้ อบบญั ชีภาษีอากร (ถา้ มี) โดยใกลช้ ดิ 3.2 กระดาษทำการต้องแสดงให้เห็นว่า ข้อมูล และตัวเลขในงบการเงินที่ผู้สอบบัญชีอากรรับรอง ถูกต้องตรงตามบันทึกและหลักฐานทางการบัญชีของ กิจการทต่ี รวจสอบ 3.3 กระดาษทำการตอ้ งแสดงให้เหน็ วา่ ผู้สอบบัญชีภาษอี ากรและผชู้ ว่ ยผสู้ อบบญั ชภี าษีอากร ไดป้ ฏบิ ัติงานตรวจสอบตามแนวทางการสอบบญั ชี ท่ีได้กำหนดขึ้นโดยถกู ตอ้ งและครบถ้วน

3.4 กระดาษทำการต้องแสดงข้อมูลที่ได้จากการปฏิบัติงาน ตรวจสอบและรับรองบัญชี โดยจะต้องการตรวจสอบความถูกต้องใน ส่วนที่เป็นสาระสำคัญแสดงถึงการทดสอบความถูกต้องของรายการ บัญชที างดา้ นภาษอี ากรตามประมวลรัษฎากร การปรบั ปรงุ กำไรสทุ ธิ/ ขาดทุนสุทธิทางบัญชีเป็นกำไรสุทธิ/ขาดทุนสุทธิทางภาษี และการ ตรวจสอบรายการในแบบแจ้งข้อความตามแบบแสดงรายการภาษีเงิน ได้นิติบุคคล (ภ.ง.ด.50) รวมถึงการแจ้งปริมาณและขอบเขตการ ตรวจสอบแต่ละด้านในกรณีที่ผู้สอบบัญชีภาษีอากรมิได้กำหนดไว้ใน แนวทางการสอบบญั ชี 3.5 กระดาษทำการต้องแสดงผลการตรวจสอบในแตล่ ะเรือ่ ง รวมถงึ ขอ้ บกพรอ่ งหรอื สิง่ ผดิ ปกติอันมสี าระสำคญั ทผี่ ู้สอบบัญชี ภาษีอากรไดต้ รวจพบการวนิ จิ ฉัยและขอ้ สรปุ เกยี่ วกับข้อบกพรอ่ ง หรอื ส่ิงผดิ ปกตทิ ่ตี รวจพบ คำชี้แจงของผู้บรหิ ารของกจิ การ ในเรื่องดงั กลา่ ว และข้อเสนอแนะทผี่ ูส้ อบบญั ชภี าษีอากรไดใ้ ห้ แกก่ จิ การ ตลอดจนการแกไ้ ขขอ้ บกพร่อง

4. การใชเ้ ครื่องหมายการตรวจสอบ เคร่ืองหมายการตรวจสอบ หมายถงึ สัญลกั ษณท์ ีผ่ สู้ อบบัญชีภาษอี ากรกำหนดข้ึนเอง โดยเครื่องหมายดังกล่าวจะมีรูปร่างและความหมายทีต่ า่ งกัน ซึ่งรูปแบบของสัญลกั ษณ์จะไมม่ ี รูปแบบ ทแ่ี น่นอน ทั้งน้ี ข้นึ อยกู่ บั ผูส้ อบบญั ชีภาษีอากรจะกำหนด การใช้เครื่องหมายการตรวจสอบ มีวัตถุประสงค์เพื่อแสดงให้เห็นว่าผู้สอบบัญชีภาษี อากรได้ตรวจสอบข้อมูลในกระดาษทำการด้วยวิธีการตรวจสอบใด ดังนั้น ผู้สอบบัญชีภาษี อากรต้องใส่เครื่องหมายการตรวจสอบกำกับรายการที่ทำการตรวจสอบและอธิบาย ความหมายของเครอื่ งหมายการตรวจสอบนั้นไว้ในกระดาษทำการดว้ ย และเพ่ือสะดวกในการ สอบทานการตรวจสอบ เครื่องหมายการตรวจสอบจงึ ควรแสดงให้เห็นอย่างเด่นชัดด้วยการใช้ ดินสอสตี า่ ง ๆ ทำเครอ่ื งหมาย

5. ข้อปฏิบัติในการจัดทำกระดาษทำการ 5.1 จัดทำสารบัญกระดาษทำการทีแ่ สดงถึงเรื่องต่าง ๆ ที่อยู่ในกระดาษทำการ เพื่อให้เห็น โครงสร้างของกระดาษทำการทงั้ หมด 5.2 กำหนดรหัสอ้างอิงของกระดาษทำการ เพื่อใช้ในการอ้างอิงระหว่างกระดาษทำการท่ี เกย่ี วขอ้ งกนั 5.3 ในกรณีที่ผู้สอบบัญชีภาษีอากรได้หลักฐานจากการสอบถามจากบุคลากรของกิจการ ผู้สอบบัญชีภาษีอากรต้องระบุชื่อของบุคลากรพร้อมตำแหน่งงาน เพื่อประโยชน์ในการอ้างอิงใน ภายหลงั 5.4 กระดาษทำการเป็นหลักฐานที่แสดงถึงการปฏิบัติงานตรวจสอบและรับรองบัญชี หลักฐานที่ได้รับจากการปฏิบัติงานตรวจสอบและรับรองบัญชี และสิ่งที่ตรวจพบจากการตรวจสอบ ของผู้สอบบญั ชีภาษีอากร ดังนั้น ผู้สอบบัญชีภาษอี ากรต้องเก็บรักษากระดาษทำการให้ปลอดภัยจาก การถกู แก้ไข สญู หาย หรือการนำข้อมลู ท่อี าจเปน็ ความลับของกจิ การไปเปดิ เผยต่อบคุ คลอ่นื กรรมสทิ ธ์ิของกระดาษทำการ

รูปแบบของกระดาษทำการ 1. กระดาษทำการชนดิ 6 ชอ่ ง ประกอบด้วย ช่องงบทดลอง ช่องงบกำไรขาดทุน ช่องงบแสดงฐานะการเงนิ เหมาะสำหรบั กิจการขนาดเลก็ ทไ่ี มม่ รี ายการปรับปรุง 2. กระดาษทำการชนิด 8 ช่อง ประกอบด้วย ชอ่ งงบทดลอง ชอ่ งรายการปรับปรงุ ชอ่ งงบกำไรขาดทนุ ช่องงบแสดงฐานะการเงนิ เหมาะสำหรบั กจิ การขนาดกลางหรือใหญท่ ีม่ ีรายการ ปรับปรงุ 3. กระดาษทำการชนดิ 10 ช่อง ประกอบด้วย ช่องงบทดลอง ชอ่ งรายการปรบั ปรงุ ช่องงบต้นทุนการผลติ ชอ่ งงบกำไรขาดทนุ ช่องงบแสดงฐานะการเงนิ เหมาะสำหรับกจิ การที่ประกอบ ธุรกิจอตุ สาหกรรมทม่ี ีการคำนวณต้นทุนการผลิต ข้ันตอนในการทำ 1. เขยี นหัวกระดาษทำการ 3 บรรทดั 2. คัดลอกงบทดลองจากที่จัดทำไว้แล้วหรือจัดทำงบทดลองในช่องงบทดลอง โดยเรียงลำดับ หมวดบญั ชี 3. นำรายการปรับปรุงจากสมุดรายวันทั่วไปบันทึกลงในช่อง“ รายการปรับปรุง” ถ้ามีชื่อบัญชีท่ี ปรับปรุงอยู่ในงบทดลองไม่ต้องเขียนชื่อบัญชีใหม่ถ้าไม่มีชื่อบัญชีที่ปรับปรุงให้เขียนชื่อบัญชี ใหม่ต่อจากชอ่ื บัญชี ในงบทดลองเมอื่ บนั ทกึ รายการปรับปรงุ ครบแลว้ ให้รวมยอดจำนวนเงินใน ช่องเดบิตและเครดติ ตอ้ งเทา่ กัน 4. นำจำนวนเงนิ ของบญั ชหี มวด 1 หมวด 2 หมวด 3 ไปแสดงใน งบแสดงฐานะการเงนิ ส่วนบญั ชีหมวด 4 หมวด 5 นำไปแสดงใน งบกำไรขาดทนุ 5. รวมยอดจำนวนเงนิ ในแต่ละช่อง 6. หาผลตา่ งระหว่างเดบติ และเครดิตท้ังงบกำไรขาดทุนและ งบแสดงฐานะการเงิน ผลตา่ งทง้ั งบกำไรขาดทนุ และ งบแสดงฐานะการเงนิ จะต้องเท่ากันเสมอ

กรณีที่ 1 ผลต่างอยู่ด้านเดบิตในงบกำไรขาดทุนและอยู่ด้านเครดิตในงบแสดงฐานะการเงิน แสดงว่ายอดรวมด้านเครดติ (บญั ชรี ายได)้ มากกว่ายอดรวมด้านเดบติ (บัญชีคา่ ใช้จ่าย) แสดง วา่ กำไรสุทธิ (Net Profit) และกำไรสทุ ธิทำให้สว่ นของเจ้าของ (ทนุ ) เพม่ิ ข้นึ กรณีที่ 2 ผลต่างอยู่ด้านเครดิตในงบกำไรขาดทุนและอยู่ด้านเดบิตในงบแสดงฐานะการเงิน แสดงว่ายอด รวมด้านเดบิต (บัญชีค่าใช้จ่าย) มากกว่ายอดรวมด้านเครดิตบัญชีรายได้) แสดง วา่ ขาดทุนสทุ ธิ (Net Loss) และขาดทุนสทุ ธทิ ำให้สว่ นของเจา้ ของ (ทุน) ลดลง ประโยชนข์ องกระดาษทำการ 1. ทำให้ทราบผลการดำเนนิ งานและฐานะการเงินของกิจการกอ่ นจัดทำงบการเงนิ 2. ทำให้การปรบั ปรุงบัญชี (ถ้ามี) เป็นไปอย่างสะดวกและรวดเรว็ 3. ทำให้แก้ไขขอ้ ผดิ พลาดได้ง่าย 4. ทำใหก้ ารจัดทำงบการเงินเป็นไปอย่างสะดวกและรวดเรว็





แบบทดสอบหลังเรยี น จงเลือกคำตอบทีถ่ กู ต้องทส่ี ุด 1.ประโยชน์ของกระดาษทำการข้อใดถกู ต้อง ก.ทำใหก้ ระบวนการบัญชลี า่ ชา้ ข.ทำให้การปรับปรงุ บญั ชีเปน็ ไปอยา่ งสะดวกและรวดเร็วถ้ามี ค. ชว่ ยในการควบคุมดแู ลและสอบทานงานตรวจสอบได้อยา่ งเหมาะสม ง.ทำให้แกไ้ ขขอ้ ผิดพลาดได้ง่ายและทำงบการเงนิ เป็นไปอยา่ งสะดวกรวดเร็ว จ.ทำใหท้ ราบผลการดำเนินงานและฐานะการเงนิ ของกจิ การกอ่ นจดั ทำงบการเงิน 2.กระดาษทำการแปดช่องประกอบดว้ ยอะไรบา้ ง ก.งบทดลอง งบกำไรขาดทนุ งบแสดงฐานะการเงิน ข.งบกำไรขาดทนุ งบทดลอง งบต้นทุนการผลิต รายการปรับปรุง ค.งบทดลอง รายการปรบั ปรุง งบกำไรขาดทนุ งบแสดงฐานะการเงิน ง.งบทดลอง งบแสดงฐานะการเงนิ งบต้นทนุ การผลิต งบกำไรขาดทุน จ.งบกำไรขาดทุน งบทดลอง งบต้นทนุ การผลิต งบแสดงฐานะการเงิน 3.หมวดใดอย่ใู นงบแสดงฐานะการเงิน ก.สินทรพั ย์ รายได้ คา่ ใชจ้ ่าย ข.ส่วนของเจ้าของ หนีส้ ิน รายได้ ค.ส่วนของเจ้าของ รายได้ คา่ จา่ ยใช้ ง.สินทรัพย์ หน้ีสิน ส่วนของเจา้ ของ จ.สว่ นของเจ้าของ หนี้สนิ ค่าใช้จา่ ย

4.กระดาษทำการ 10 ชอ่ งประกอบด้วยอะไรบา้ ง ตรงกบั ขอ้ ใด ก.งบทดลอง งบตน้ ทนุ การผลติ งบกำไรขาดทุน งบแสดงฐานะการเงนิ ค.งบตน้ ทุนการผลติ งบกำไรขาดทนุ งบแสดงฐานะการเงิน งบทดลอง ง.งบตน้ ทนุ การผลติ รายการปรบั ปรุง งบแสดงฐานะการเงิน งบทดลอง ง.งบทดลอง รายการปรับปรุง งบตน้ ทนุ การผลติ งบกำไรขาดทนุ งบแสดงฐานะการเงนิ จ.งบทดลอง งบกำไรขาดทนุ งบแสดงฐานะการงาน รางการปรับปรุง 5.หมวดใดอยใู่ นงบกำไรขาดทุน ก.รายได้ ค่าใช้จ่าย ข.รายได้ หนีส้ ิน ค.หนีส้ นิ คา่ ใช้จ่าย ง.คา่ ใช้จ่าย หนี้สิน จ.คา่ ใชจ้ า่ ย สินทรัพย์