05.การเขียนโปรแกรมบน Step7 - MicroWin

84 หน่วยท่ี 5 การเขียนโปรแกรมบน STEP 7–Micro/WIN สอนคร้งั ที่ 5 รหสั วิชา 2104-2109 วิชาการโปรแกรมและควบคุมไฟฟา้ จำนวน 4 ชว่ั โมง สาระการเรียนรู้ 1) การกำหนดช่ือในตารางสญั ลกั ษณ์ (Symbol Table) 2) การดสู ภาวะการทำงานใน Status Chart 3) การอัพโหลด (Upload project) 4) การแทรก (Insert) 5) การลบ (Delete) 6) การคัดลอกและวาง (Copy And Paste) 7) การเคลยี รโ์ ปรแกรม (Clear) 8) การส่ังงานผา่ น Program Editor (Force) 9) การต่ออุปกรณ์เอาต์พุตของเครื่องโปรแกรมเมเบิลคอนโทรลเลอร์ แนวคดิ สำคัญ การศึกษาข้อกำหนดในการเขยี นโปรแกรม ข้ันตอนในการเขียนโปรแกรม วิธีการลบ การแทรก การ คัดลอก การเคลียร์โปรแกรม การส่ังงานผ่าน Program Editor จะทำให้สามารถเขียนโปรแกรมได้อย่าง ถูกต้องและรวดเร็ว และเพื่อใหโ้ ปรแกรมสามารถทำงานได้อยา่ งมีประสิทธภิ าพ จดุ ประสงค์การเรียนรู้ จุดประสงค์ท่ัวไป 1) เพ่อื ให้มคี วามรู้ เขา้ ใจเกี่ยวกบั การกำหนดช่อื ในตารางสญั ลกั ษณ์ (Symbol Table) 2) เพื่อใหม้ คี วามรู้ เขา้ ใจเก่ียวกับการดูสภาวะการทำงานใน Status Chart 3) เพอ่ื ให้มคี วามรู้ เข้าใจเกย่ี วกับการอัพโหลด (Upload project) 4) เพื่อให้มคี วามรู้ เข้าใจเกยี่ วกับการแทรก (Insert) การลบ (Delete) การคดั ลอกและวาง (Copy And Paste) 5) เพอ่ื ให้มคี วามรู้ เข้าใจเกย่ี วกับการเคลยี รโ์ ปรแกรม (Clear) 6) เพอ่ื ให้มคี วามรู้ เข้าใจเกี่ยวกับการส่ังงานผ่าน Program Editor (Force) 7) เพื่อใหม้ ที ักษะเกี่ยวกับการต่ออุปกรณ์เอาต์พุตของเคร่อื งโปรแกรมเมเบิลคอนโทรลเลอร์ 8) เพื่อใหผ้ เู้ รียนเปน็ ผู้มคี ณุ ธรรม จริยธรรมและคุณลกั ษณะอันพึงประสงค์สอดคล้องกับ จรรยาบรรณวิชาชีพ จุดประสงค์เชงิ พฤตกิ รรม

85 ดา้ นความรู้ 1) บอกข้ันตอนการกำหนดชื่อในตารางสัญลักษณ์ (Symbol Table) ได้ถูกตอ้ ง 2) บอกขนั้ ตอนการดสู ภาวะการทำงานใน Status Chart ได้ถูกต้อง 3) บอกขนั้ ตอนการอัพโหลด (Upload project) ได้ถกู ต้อง 4) บอกขน้ั ตอนการใช้คำสง่ั แทรก คำสัง่ ลบ คำส่ังคดั ลอกและวางได้ถูกต้อง 5) บอกขน้ั ตอนการเคลยี รโ์ ปรแกรมได้ถูกตอ้ ง 6) บอกขน้ั ตอนการสงั่ งานผา่ น Program Editor (Force) ได้ถูกต้อง ด้านทกั ษะ 1) กำหนดช่ือในตารางสญั ลักษณ์ (Symbol Table) ได้ถกู ต้อง 2) ดสู ภาวะการทำงานใน Status Chart ไดถ้ ูกต้อง 3) เขยี นโปรแกรมโดยใชค้ ำสั่งอัพโหลด (Upload project) ไดถ้ กู ต้อง 4) แทรก ลบ คัดลอกและวางโปรแกรมไดถ้ กู ตอ้ ง 5) เคลยี ร์โปรแกรมไดถ้ ูกตอ้ ง 6) ส่งั งานผ่าน Program Editor (Force) ได้ถูกตอ้ ง 7) ปฏบิ ัตกิ ารตอ่ อปุ กรณ์เอาตพ์ ุตของเคร่ืองโปรแกรมเมเบลิ คอนโทรลเลอร์ไดถ้ ูกตอ้ ง ดา้ นคณุ ธรรม จริยธรรมและคุณลักษณะทพ่ี ึงประสงค์ 1) มีคุณธรรม จรยิ ธรรมและคุณลกั ษณะท่ีพึงประสงค์สอดคล้องกบั จรรยาบรรณวชิ าชีพ สมรรถนะประจำหนว่ ย 1) แสดงความรู้ในการกำหนดช่ือและข้อความในตารางสัญลักษณ์ 2) แสดงความรู้ในการดูสภาวะการทำงานใน Status Chart 3) แสดงความรู้ในการ Upload Project 4) แสดงวธิ กี ารแทรก ลบ คัดลอก วาง เคลยี รโ์ ปรแกรม 5) แสดงวิธกี ารส่ังงานผา่ น Program Editor 6) ตอ่ อปุ กรณ์เอาต์พุตของเครือ่ งโปรแกรมเมเบิลคอนโทรลเลอร์ คำแนะนำ หนว่ ยท่ี 5 การเขียนโปรแกรมบน STEP 7–Micro/WIN ใช้ร่วมกับใบงานท่ี 2 การใช้งานคำสั่ง พ้นื ฐานและการต่ออุปกรณ์อินพุต/เอาตพ์ ุต

86 หนว่ ยท่ี 5 การเขยี นโปรแกรมบน STEP 7–Micro/WIN ข้อกำหนดและข้ันตอนในการเขียนโปรแกรม รวมถึงวิธีการลบ การแทรก การคัดลอก การเคลียร์ โปรแกรม และการสง่ั งานผ่าน Program Editor มีรูปแบบการปฏิบัติงานท่เี ป็นขั้นตอน ผู้ใชง้ านควรศกึ ษา ขนั้ ตอนต่าง ๆ ใหเ้ ขา้ ใจเพอื่ ให้สามารถปฏบิ ตั ิงานการเขยี นโปรแกรมได้อย่างถูกต้อง 5.1 การกำหนดช่ือในตารางสัญลักษณ์ (Symbol Table) เป็นการกำหนดช่ือหรือข้อความลงไปในโปรแกรมท่ีเขียน เพื่อให้สะดวกในการจดจำหน้าท่ีการ ทำงานของอินพุตเอาต์พุตและตำแหน่งต่าง ๆ ในโปรแกรม ซ่ึงเมื่อเขียนโปรแกรมเสร็จ หากต้องการ กำหนดช่อื หรอื ข้อความ สามารถกำหนดได้ในตารางสญั ลกั ษณ์ (Symbol Table) โดย 1) คลิก Symbol Table ใน Navigation Bar หรอื สามารถดับเบิล้ คลิกที่ Symbol Table ใน Instruction Tree แลว้ ดบั เบล้ิ คลกิ ที่ USER1 ดังรูปท่ี 5.1 รปู ท่ี 5.1 ขัน้ ตอนในการกำหนดคา่ ใน Symbol Table 2) การกำหนดรายละเอยี ดต่าง ๆ ในการกำหนดคา่ ประกอบด้วยสว่ นตา่ ง ๆ ดังน้ี

87 2.1) Symbol ให้กำหนดชื่อหรือหน้าทขี่ องอนิ พตุ เอาต์พุตตำแหนง่ ท่ีต้องการ เช่น Start, Stop, มอเตอร์ 1 (Motor1) , มอเตอร์ 2 (Motor2) เป็นต้น 2.2) Address ให้กำหนดตำแหน่ง Address อินพุตเอาต์พุตของ PLC เชน่ I0.0, Q0.0, T0, C10, VB0, VW10, VD100 เปน็ ตน้ 2.3) Comment ให้กำหนดรายละเอยี ดคำอธิบายของอปุ กรณ์ เชน่ มอเตอร์ (Motor), ปั๊ม (Pump) , กระบอกสบู (Cylinder) เป็นต้น รูปท่ี 5.2 การกำหนดคา่ รายละเอียดในส่วนตา่ ง ๆ 3) เม่อื กำหนดรายละเอียดใน Symbol Table เสร็จเรียบร้อยคลิกที่คำสงั่ Compile All และ กลับไปยงั หนา้ ต่าง Program Block โดยเลื่อนเมาส์ไปชที้ ่ีคำส่ัง Program Block ใน Navigation Bar หรือดับเบลิ้ คลิกทคี่ ำส่ัง Program Block ใน Instruction Tree จากนน้ั ดบั เบล้ิ คลิกที่ Main Program จะไดล้ ักษณะของโปรแกรมที่ได้กำหนดช่อื ตำแหนง่ และรายละเอียดตา่ ง ๆ ขึ้นมาใหม่ เพื่อใหผ้ ู้ใชส้ ามารถ จดจำไดง้ า่ ยขึ้นดังรปู ท่ี 5.3

88 รูปที่ 5.3 Ladder ทไ่ี ด้กำหนดชื่อ ตำแหน่งและรายละเอยี ดตา่ ง ๆ 5.2 การดูสภาวะการทำงานใน Status Chart การดูสภาวะการทำงานใน Status Chart เป็นการดูและตรวจสอบค่าพารามิเตอร์ต่าง ๆ ในขณะ ทโ่ี ปรแกรมกำลังทำงาน เช่น การดูสภาวะการทำงานของเอาต์พตุ คา่ ของเวลา (Timer) ค่าจำนวนนับของ ตวั นับ (Counter) เป็นต้น สามารถทำไดด้ งั น้ี 1) คลิกท่ี Status Chart ใน Navigation Bar หรือสามารถดบั เบลิ้ คลิกท่ี Status Chart ใน Instruction Tree จากนัน้ ดบั เบล้ิ คลกิ ท่ี USER1 ดงั รูปที่ 5.4 รปู ที่ 5.4 การดสู ภาวะการทำงานใน Status Chart 2) จะปรากฏหน้าต่าง Status Chart ขน้ึ มาดังรปู ท่ี 5.5 รูปที่ 5.5 หนา้ ตา่ งของ Status Chart 3) รายละเอยี ดตา่ ง ๆ ในการกำหนดคา่ ประกอบดว้ ยส่วนตา่ ง ๆ ดงั น้ี 3.1) ตำแหนง่ (Address)ให้กำหนดตำแหน่งตา่ ง ๆ ที่ต้องการดสู ถานะเช่น I0.0, Q0.0, T0, C10 เป็นตน้ 3.2) Format เป็นการกำหนดรูปแบบของข้อมูล เชน่ Bit (บิต), Signed, Unsigned

89 3.3) Current Value เป็นการแสดงค่าข้อมลู หรอื สถานะการทำงานทีก่ ำหนดแบบ Real Time เชน่ การ On–Off ของ Contact คา่ เวลาของ Timer หรอื ค่า V Memory ของ PLC 3.4) New Value เปน็ การกำหนดคา่ ข้อมลู หรอื สถานะการทำงานของตำแหนง่ ทกี่ ำหนด เช่น การสง่ั การ On–Off ของคอนแทค ค่า Set Point ให้กับค่าการนบั ของ Counter และ การปอ้ นคา่ ใหม่ให้กบั V Memory 4) ทดลองกำหนดรายละเอยี ด เพอ่ื ดสู ภาวะการทำงาน ดังแสดงในรปู ที่ 5.6 รูปที่ 5.6 การกำหนดค่าใน Status Chart 5) เมือ่ กำหนดรายละเอียดเสรจ็ สามารถดูข้ันตอนการทำงานของ Chart Status ไดโ้ ดยคลกิ ท่ี เมนDู ebug ใน Menu Bar หรอื คลิกทค่ี ำส่งั Start Chart Status ในแถบเครื่องมือดังรูปท่ี 5.7 รูปท่ี 5.7 การดขู น้ั ตอนการทำงานของ Status Chart 6) จะปรากฏสถานะของข้อมูลสว่ น Current Value ข้นึ มาดงั รูปท่ี 5.8 รูปที่ 5.8 ค่าของข้อมูลในส่วนของ Current Value

90 7) หากต้องการยกเลิก Chart Status คลกิ ทคี่ ำสงั่ Debug ใน Menu Bar หรอื คลกิ ที่คำสงั่ Stop Chart Status ในแถบเคร่ืองมอื อีกครั้ง ดงั รปู ท่ี 5.9 รปู ท่ี 5.9 ข้ันตอนการยกเลิกการทำงานของ Chart Status 8) การกลบั ไปยังหน้าตา่ งของโปรแกรมหลักคลิกที่ Program Block ใน Navigation Bar หรือ ดบั เบล้ิ คลกิ ท่ี Program Block ใน Instruction Tree แลว้ ดับเบ้ิลคลิกที่ MAIN (OB1) ดังรูปที่ 5.10 รูปที่ 5.10 ขน้ั ตอนการกลับสู่หน้าต่างของโปรแกรมหลัก (Main Program) 5.3 การอัพโหลด (Upload Project) การ Upload Project คือ การนำโปรแกรมท่ีมีอย่ใู น PLC ข้ึนมายังคอมพวิ เตอร์ เพ่ือใช้งานหรือ กระทำการใด ๆ สามารถทำได้ตามขน้ั ตอนในการ Upload Project ดังน้ี 1) คลิกท่ีเมนู File เลอื่ นลงมา คลกิ ที่ (1) คำสัง่ Upload (อัปโหลด) หรอื สามารถคลิกท่ี (2) คำสั่ง Upload ที่ปรากฏในแถบเคร่ืองมือบนหน้าจอโปรแกรมดังรูปท่ี 5.11 2

91 1 รูปท่ี 5.11 การ Upload Project 2) จะปรากฏหน้าตา่ ง Upload ขึ้นมา คลิก Upload ดงั รูปที่ 5.12 รปู ที่ 5.12 หนา้ ต่าง Upload คลิกเลือก Upload 3) รอจนกระทั่งการ Upload สมบูรณ์ เม่ือ Upload เสรจ็ สมบรู ณ์ จะปรากฏโปรแกรมท่ีอย่ใู น PLC ข้นึ มาที่หนา้ จอคอมพวิ เตอร์ ดงั รปู ที่ 5.13

92 รูปที่ 5.13 ข้ันตอนขณะทำการ Upload Program 5.4 การแทรก (Insert) ก่อนการแทรกโปรแกรม ใหส้ ังเกตจากรปู ท่ี 5.14 จะมีคำว่า INS (Insert หมายถึง การเขยี น โปรแกรมแบบเขยี นแทรก) และเม่อื เรากด ปุ่ม Insert บนคยี ์บอรด์ ของคอมพิวเตอร์ ตวั อกั ษรจะเปลี่ยน จาก INS เปน็ คำวา่ OVR (Over หมายถึง การเขียนโปรแกรมแบบเขยี นทบั ) รปู ท่ี 5.14 ขนั้ ตอนการแทรก (Insert) โปรแกรม 5.4.1 การแทรกโปรแกรมสามารถทำไดด้ ังนี้ 1) ตามรูปท่ี 5.14 ในโปรแกรมแสดงข้อความ INS ผ้ใู ชส้ ามารถแทรกโปรแกรมท่ีต้องการ เพิ่มเติมลงไปไดโ้ ดยเลื่อนเมาส์ไปคลิกยังตำแหน่งทต่ี ้องการแทรกดงั รปู ที่ 5.15 รูปที่ 5.15 ข้ันตอนการคลิกตำแหน่งทต่ี ้องการแทรก

93 2) ดบั เบล้ิ คลิก (1) ที่คำส่งั ทต่ี ้องการแทรกเขา้ มาในโปรแกรม (2) จะปรากฏคำสัง่ นั้น เข้ามาใน โปรแกรมทันทีดังรปู ที่ 5.16 2 1 รปู ที่ 5.16 ขน้ั ตอนการดบั เบิ้ลคลิกคำสัง่ ท่ตี ้องการจะแทรก 3) หากรูปแบบการเขียนโปรแกรมอยู่ในโหมด OVR ดังรูปท่ี 5.17 ซึ่งหมายถึงการเขียน โปรแกรมแบบเขียนทับของเดมิ เม่ือดับเบ้ิลคลิกทค่ี ำสั่งท่ีต้องการแทรก คำสัง่ นั้นจะเขียนทบั คำสง่ั เก่าทันที ดงั รปู ท่ี 5.17 รปู ที่ 5.17 รูปแบบการเขยี นแบบเขียนทับ 4) คลกิ (1) ทคี่ ำสัง่ ใหม่ (2) คำส่ังใหม่จะเขยี นทบั คำสั่งเกา่ ทนั ทดี ังแสดงในรูปท่ี 5.18 2 1 รปู ที่ 5.18 การออกแบบโปรแกรมในโหมด OVR

94 5.4.2 การแทรก Network (Insert Network)สามารถทำได้ตามขนั้ ตอนดังน้ี 1) หากต้องการแทรก Network ใหม่ลงไปใน Network 2 ให้เล่ือนเมาส์ไปชี้ท่ี Network 2 จากนั้นคลิกขวาเล่ือนลงมาที่กลุ่มคำสั่ง Insert แล้วเลื่อนไปยังกลุ่มย่อย Network(s) คลิกเมาส์ซ้าย หรือ กด F3 ดงั รูปที่ 5.19 เลอื่ นเมาสไ์ ปช้ีท่ี Network 2 จากนัน้ คลกิ ขวาเลอ่ื นลงมาท่ีกลุ่มคำส่ัง Insert แลว้ เลื่อนไปยังกลุม่ ย่อย Network(s) คลิกเมาส์ซ้ายหรือ กด F3 รูปท่ี 5.19 ขั้นตอนการคลิกคำสั่งเพอ่ื แทรก Network 2) โปรแกรมใน Network ที่ 2 จะถูกเล่ือนลงมายัง Network 3 และ ให้ผู้ใช้สามารถออกแบบ โปรแกรมทตี่ อ้ งการแทรกลงไปไดด้ งั รูปท่ี 5.20

95 พืน้ ที่ใน Network 2 จะเปน็ พน้ื ทว่ี า่ ง รปู ท่ี 5.20 พนื้ ทว่ี ่างของ Network หลงั จากการแทรก 3) การแทรกยังสามารถทำได้อกี หลายรูปแบบดังน้ี ROW = การแทรกบรรทัด Column = การแทรกคอลัมน์ Vertical = การตอ่ เส้นแนวตัง้ Network(s) = การแทรก Networks Subroutine = การแทรก Subroutine Interrupt = การแทรก Interrupt รปู ท่ี 5.21 ลักษณะการแทรกแบบตา่ ง ๆ 5.5 การลบ (Delete) การลบโปรแกรมท่เี ขยี นผิด มีขน้ั ตอนในการลบตำแหน่งทเ่ี ขียนผดิ ดังนี้

96 5.5.1 การลบ Column (Delete Column) ให้เลื่อนเมาส์ไปชี้ท่ีตำแหน่งต้องการลบคลิกเมาส์ซ้ายให้กรอบสี่เหล่ียมล้อมตำแหน่งที่เขียนผิด จากน้ันให้กดปุ่ม Delete ท่ีคีย์บอร์ด คำส่ังที่ต้องการลบจะถูกลบออกไปทันทีและสามารถท่ีจะแก้ไขให้ โปรแกรมถูกตอ้ งตอ่ ไปไดด้ งั รปู ที่ 5.22 รปู ที่ 5.22 การเลือกตำแหน่งเพื่อใช้คำส่ังลบ Column (Delete Column) 5.5.2 การลบ Network (Delete Network) ให้เล่ือนเมาส์ไปชี้ท่ี Network ท่ีต้องการลบ จากน้ันดับเบ้ิลคลิกเมาส์ซ้าย จะข้ึนแถบสีน้ำเงินล้อม Network ท่ีต้องการจะลบ กดปุ่ม Delete ที่คีย์บอร์ดโปรแกรมใน Network ดังกล่าวจะถูกลบออกไป ทนั ทีดังรูปท่ี 5.23 รูปที่ 5.23 Network ทต่ี อ้ งการลบ Network 5.6 การคดั ลอกและวาง (Copy And Paste) กรณโี ปรแกรมท่ตี ้องการเขยี นในแต่ละ Network มีลกั ษณะคล้ายคลงึ กัน การคัดลอกโปรแกรมเปน็ วธิ กี ารทช่ี ว่ ยให้การเขียนโปรแกรมมีความรวดเร็วมากย่งิ ขึ้น ซง่ึ มีข้นั ตอนดงั น้ี 1) เล่ือนเมาส์ไปท่ี Network ท่ีต้องการคัดลอก แล้วดับเบิ้ลคลิกเมาส์ซ้ายให้ข้ึนกรอบสีน้ำเงินท่ี Network ท่ีต้องการคัดลอก จากน้ันคลิกเมาส์ขวา 1 ครั้ง เลื่อนแถบสีน้ำเงินลงมาที่คำว่า Copy หรือกด คียล์ ัด Ctrl + C ดงั รปู ที่ 5.24 2) เลือ่ นเมาส์ไปคลิกยัง Network ทีต่ อ้ งการวางโปรแกรมที่คดั ลอก ดังรปู ที่ 5.25

97 รปู ท่ี 5.24 การใช้งานคำสง่ั Copy รปู ท่ี 5.25 ตำแหนง่ ท่ีต้องการวางโปรแกรมท่ีคัดลอก 3) คลกิ เมาส์ขวาเลอ่ื นลงมายังคำว่า Paste หรอื จะใช้คียล์ ัด Ctrl + V ดงั รปู ท่ี 5.26 4) โปรแกรมที่คัดลอกจะถกู วางลงใน Network ท่ีต้องการ ผู้ใชส้ ามารถแก้ไขตำแหน่งอนิ พตุ เอาต์พุต ใหถ้ ูกตอ้ งตามโปรแกรมตอ่ ไป ดังรูปที่ 5.27 รูปที่ 5.26 ขน้ั ตอนในการวาง รปู ที่ 5.27 การวางโปรแกรมทคี่ ัดลอกลงใน Network ที่ต้องการ 5.7 การเคลียรโ์ ปรแกรม (Clear) ในการใชง้ าน PLC ผูใ้ ช้อาจทำการ Download (ดาวน์โหลด) โปรแกรมลงใน PLC ตดิ ต่อกนั หลาย ครั้ง จนทำให้ PLC เกิดทำงานผิดพลาดได้ ผ้ใู ช้สามารถปอ้ งกันปญั หาท่ีอาจเกิดข้ึนน้ี โดยทำการ Clear โปรแกรมท่ีอยู่ใน PLC เดิมก่อน จากน้ันถึงจะทำการดาวนโ์ หลดซ่งึ มขี ้ันตอนในการ Clear ดังน้ี 1) คลิกที่ PLC ใน Menu Bar และเลอ่ื นลงมาที่คำสั่ง Clear แล้วคลิกเมาส์ซ้ายดงั รูปที่ 5.28

98 รปู ท่ี 5.28 ขนั้ ตอนการเคลียรโ์ ปรแกรม (Clear) 2) จะปรากฏหน้าตา่ งคำส่ัง Clear คลิกท่ปี ุ่มคำสั่ง Clear โปรแกรมท่ีอยู่ใน PLC จะถูกเคลยี ร์ ทง้ั หมด พร้อมทั้งโหมดการทำงานของ PLC จะกลบั ไปอยู่ท่ีโหมด STOP ดงั รปู ท่ี 5.29 รปู ท่ี 5.29 หนา้ ต่างคำสง่ั Clear คลิกเลอื ก Clear 5.8 การสัง่ งานผา่ น Program Editor (Force)

99 เป็นคำส่ังบังคับการทำงานของตำแหน่งท่ีต้องการ ให้มีสถานะเป็น On – Off โดยการสั่งงานผ่าน Program Editor (Force) โดยการใช้งานคำส่ัง (Force) PLC ต้องอยู่ในสภาวะ Run Mode เท่าน้ัน มี ขน้ั ตอนในการสงั่ งานดงั นี้ 1) เมื่อเขียนโปรแกรมเสร็จเรียบร้อย ทำการ Compile, Download, Run Mode และสงั่ Status Program 2) การส่ังงานผ่าน Program Editor (Force) เลือ่ นเมาส์ไปช้ีคำส่งั ที่ต้องการส่งั งาน คลิกเมาส์ขวา เล่ือนลงมาท่ีคำสัง่ Force หรือเลอ่ื นเมาส์ไปช้ที คี่ ำสั่ง Force บนแถบเครอ่ื งมือ ดงั รูปท่ี 5.30 รูปท่ี 5.30 การสัง่ งานผา่ น Program Editor (Force) 3) จะปรากฏหน้าต่างคำส่ัง Force ขึ้นมา พร้อมบอกตำแหน่งที่จะ Force รวมถึงสถานะของ ตำแหน่งทจ่ี ะสั่งงานให้ Onหรือ Off หากตำแหน่งและสถานะถกู ต้องให้คลกิ Force ดงั รปู ที่ 5.31 4) สังเกตตำแหน่งท่ีถูกสั่งงาน (Force) จะมีสภาวะเป็น On และมีสัญลักษณ์รูปกุญแจบอกสภาวะ การถูกควบคุมของตำแหนง่ นัน้ ๆ ดงั รปู ที่ 5.32 รูปท่ี 5.31 การคลิกเลือก Force รปู ท่ี 5.32 คำส่งั Force ตำแหนง่ ทีถ่ กู สัง่ งาน

100 5) การยกเลิกการสัง่ งาน (Unforce ) เลอ่ื นเมาส์ไปช้ีทตี่ ำแหน่งท่ีถกู ควบคมุ คลิกเมาส์ขวา เลื่อนลง มาที่คำส่ัง Unforce หรอื เลอื่ นเมาส์ไปชี้ทตี่ ำแหน่งท่ีถูกควบคุม แล้วเลื่อนเมาส์ไปคลกิ ท่คี ำสงั่ Unforce บนแถบเคร่ืองมือ ดงั รูปท่ี 5.33 รูปท่ี 5.33 การยกเลิกการส่งั งาน (Unforce ) 6) หากต้องการยกเลกิ การสง่ั งานทง้ั หมดทกุ จดุ ท่ีเคยสงั่ งานไว้ เล่อื นเมาส์ไปคลิกท่ีคำสงั่ Unforce All บนแถบเคร่ืองมือ ดังรปู ท่ี 5.34 รูปที่ 5.34 การยกเลิกการสง่ั งานท้งั หมด (Unforce All) 5.9 การตอ่ อปุ กรณ์เอาต์พุตของเคร่อื งโปรแกรมเมเบลิ คอนโทรลเลอร์ ในการต่ออุปกรณ์เอาต์พตุ ของเครอื่ งโปรแกรมเมเบิลคอนโทรลเลอร์ รุ่น S7–200 จะมลี ักษณะ การตอ่ สายของวงจรเอาต์พุต ตามวสั ดุอุปกรณท์ นี่ ำมาทำเป็นเอาต์พตุ ดงั น้คี ือ 1) การต่อวงจรเอาต์พตุ ชนิดรีเลย์ หลักการตอ่ วงจรเอาต์พตุ ชนิดรเี ลย์ กรณอี ุปกรณเ์ อาต์พตุ ใช้กับ ไฟตรงทำได้โดยการต่อข้ัวไฟบวก 24 V จากเคร่ือง PLC หรือจากแหล่งจ่ายภายนอกต่อเข้าที่ข้ัวเอาต์พุต 1L (Common Output) ของ PLC และตอ่ ข้ัว 0 V จากเครื่อง PLC หรือจากแหล่งจ่ายภายนอกเข้ากบั ข้ัว ด้าน ห นึ่ งของอุป กรณ์ และอีกข้ัวของอุป กรณ์ ท่ี ต่อเข้ากับ ข้ัวเอาต์ พุ ตของ PLC ท่ี ใช้งาน หากในกรณีที่อุปกรณ์เอาต์พุตใช้กับไฟสลับ ทำได้โดยการนำขั้ว L จากแหล่งจ่ายภายนอกต่อเข้าที่ขั้ว

101 เอาตพ์ ุต 1L (Common Output) ของ PLC และต่อขั้ว N จากแหล่งจ่ายภายนอกเข้ากบั ขั้วด้านหนึ่งของ อุปกรณแ์ ละอกี ขัว้ ของอปุ กรณ์ต่อเข้ากบั ข้วั เอาต์พตุ ของ PLC ท่ีใช้งาน 2) การต่อสายของวงจรภาคเอาต์พุตชนิดทรานซิสเตอร์ 24 DCV หลักการต่อวงจรเอาต์พุตชนิด ทรานซิสเตอร์ ทำได้โดยการต่อข้ัวไฟบวก 24 V จากเครื่อง PLC หรือจากแหล่งจ่ายภายนอกต่อเข้าท่ีข้ัว เอาต์พุต 1L+ ของPLCและต่อข้ัว 0 V จากเครื่อง PLC หรือจากแหล่งจ่ายภายนอกเข้าท่ีข้ัวเอาต์พุต 1M ของ PLC และต่อเข้ากับข้ัวด้านหน่ึงของอุปกรณ์และอีกขั้วของอุปกรณ์เอาต์พุตต่อเข้ากับข้ัวเอาต์พุตของ PLC ที่ใชง้ าน (ก) (ข) (ก) ไดอะแกรมการตอ่ สายของวงจรภาคเอาต์พุตชนิดรเี ลย์ (ข) ไดอะแกรมการต่อสายของวงจรภาคเอาต์พุตชนิดทรานซสิ เตอร์ รปู ที่ 5.35 ไดอะแกรมการต่อสายของวงจรภาคเอาต์พุต ที่มา : ชวนชม ลิ่มทอง,2558 สรปุ 1. การกำหนดชื่อในตารางสัญลักษณ์ (Symbol Table) เป็นการกำหนดชอ่ื หรือข้อความลงไปใน โปรแกรมท่ีเขยี น เพื่อใหส้ ะดวกในการจดจำหน้าทีก่ ารทำงานของอินพุตเอาต์พุตและตำแหนง่ ต่าง ๆ ใน โปรแกรมสามารถกำหนดไดใ้ นตารางสญั ลักษณ์ (Symbol Table) 2. การดูสภาวะการทำงานใน Status Chart เป็นการดูและตรวจสอบคา่ พารามเิ ตอรต์ า่ ง ๆ ในขณะทโ่ี ปรแกรมกำลงั ทำงาน 3. การอพั โหลดงาน (Upload Project) คือ การนำโปรแกรมท่ีมีอยู่ใน PLC ขึ้นมายังคอมพวิ เตอร์ 4. การแทรก (Insert) ให้สังเกตมีคำวา่ INS ท่ีมมุ ซา้ ยสุดของหน้าจอโปรแกรมและเมื่อเรากด ปุม่ Insert บนคยี ์บอร์ดของคอมพวิ เตอร์ ตวั อักษรจะเปลีย่ นจาก INS เป็น คำวา่ OVR (Over หมายถงึ การ เขยี นโปรแกรมแบบเขยี นทับการแทรกมที ง้ั แทรกคำสง่ั Networks บรรทดั คอลมั น์การต่อเสน้ แนวต้ัง

102 5. การลบ (Delete) ใหเ้ ลื่อนเมาส์ไปชีท้ ่ีตำแหน่งตอ้ งการลบซ่งึ การลบมีทั้ง การลบColumn (Delete Column) และการลบ Network (Delete Network) 6. การคัดลอกและวาง (Copy And Paste) มลี ักษณะคล้ายคลึงกัน การคัดลอกโปรแกรมเปน็ วธิ ีการที่ชว่ ยใหก้ ารเขียนโปรแกรมมีความรวดเรว็ มากย่งิ ขน้ึ 7. การเคลียรโ์ ปรแกรม (Clear) สามารถทำได้โดยใช้คำส่ัง Clear เพื่อป้องกันปญั หา PLC ทำงาน ผดิ พลาดจากการ Download ติดต่อกนั หลายๆคร้ัง 8. การสัง่ งานผา่ น Program Editor (Force) เป็นคำส่ังบังคบั การทำงานของตำแหนง่ ท่ีตอ้ งการ ให้มสี ถานะเป็น On – Off โดยการส่ังงานผา่ น Program Editor (Force)โดยการใชง้ านคำสัง่ (Force) PLC ตอ้ งอยูใ่ นสภาวะ Run Mode แบบฝกึ หัดหน่วยท่ี 5 การเขยี นโปรแกรม STEP 7–Micro/WIN จงตอบคำถามต่อไปนี้ 1. การกำหนดสัญลักษณ์ในตารางสัญลกั ษณ์ (Symbol Table) มปี ระโยชน์ อย่างไร……………………………………....................................…………………………………………………………………… …....................................……………………………………………………………………………………………………..…….…… …………....................................…………………………………………………………………………………..……………….…… …………....................................………………………………………………………………………………..……………….……… 2. การใช้งาน Status Chartมีประโยชนอ์ ย่างไร....................................................................................... ……………………………………....................................……………………………………………………………………………… …………....................................………………………………………………………………………………..………….…..….…… …………....................................……………………………………………………………………………………..…….…………… …………....................................………………………………………………………………………………………………………… 3. การอัพโหลด (Upload) คอื .............................……………………………………………………………………..…… .....................................…………………………………………………………………………………………………………… 4. การเคลยี ร์โปรแกรม (Clear)คอื ............................…….………………………………….…………………….……… .....................................…………………………………………………………………………………………………………… 5. การส่งั งานผา่ น Program Editor Force คอื …….……………………………….......................……..…………. .....................................…………………………………………………………………………………………………………… 6. จงอธิบายรปู แบบ การแทรก (Insert) ตามรายการดังน้ี

103 6.1 Insert ROW หมายถงึ .......................................................................................................................... 6.2 Insert Columnหมายถงึ ..................................................................................................................... 6.3 Insert Verticalหมายถึง...................................................................................................................... 6.4 Insert Networkหมายถึง..................................................................................................................... 6.5 Insert Subroutine หมายถึง...................................................................................................... เอกสารอ้างอิง จิรพฒั น์ ล่มิ ทอง. (2553). ระบบควบคุมในงานอุตสาหกรรม. นนทบุรี : บรษิ ัท ศูนย์หนงั สอื เมืองไทย จำกัด. สราวฒุ ิ ศริ วิ งษ์, ภูวดล ภูเดน่ แดน, และ กรรชนม์ ปนิ่ โต. (2548). คล่องแคล่ว PLC. กรงุ เทพมหานคร : บริษัท จูปิตสั จำกัด. อุทยั สมุ ามาลย.์ (ม.ป.ป.). โปรแกรมเมเบิลคอนโทรลเลอร์ ภาคทฤษฎี. กรงุ เทพมหานคร : สำนักพิมพ์ ศูนย์สง่ เสริมวชิ าการ. อทุ ัย สมุ ามาลย.์ (ม.ป.ป.). โปรแกรมเมเบิลคอนโทรลเลอร์ ภาคปฏบิ ตั ิ. กรงุ เทพมหานคร : สำนกั พิมพศ์ ูนย์ สง่ เสรมิ วชิ าการ. Siemens S7-200. (2557). [ออนไลน์]. [สบื คน้ เม่ือ 9 มนี าคม 2557]. จาก https://cache.industry.siemens.com/dl/files/582/1109582/att_22063/v1/s7200_sys tem_manual_en-US.pdf