ธ.ค.62 ต.ป่าหวาย อ.สวนผึ้ง จ.ราชบุรี

คำนำ ดว้ ย กศน.ตำบลป่ำหวำย ได้ดำเนินกำรจัดทำภมู ิปัญญำในท้องถ่นิ ในพื้นตำบลป่ำหวำยเพื่อ เพ่ิมพูนควำมรู้ ซ่ึงควำมรู้และทักษะกำรในกำรดำเนินชีวิตแบบพอเพียง สำมำรถเรียนรู้และฝึกฝน ได้ทั้งจำกกำรศึกษำด้วยตนเองและรับกำรถ่ำยทอดจำกคนอ่ืน กำรนำภูมปิ ัญญำมำเผยแพร่เพ่ือให้ ประชำชนในพนื้ ทไี่ ด้นำไปใช้และเรยี นรู้เพือ่ เพม่ิ อำชีพและประสบกำรณ์ให้กับตนเองและครอบครัว ให้มีกำรเจริญเตบิ โตอย่ำงต่อเนื่องและเกื้อกูลในกำรผลิตซ่ึงกันและกัน โดยกำรใช้ทรัพยำกรท่ีมีอยู่ ให้เกิดประโยชน์และไม่มีสำรพิษ เช่น ดิน น้ำ แสงแดดอย่ำงเหมำะสมเกิดประโยชนส์ ูงสุด มีควำม สมดุล ของสภำพแวดล้อมอยำ่ งต่อเน่ืองและเกดิ ผลในกำรเพมิ่ พนู ควำมอุดมสมบูรณ์ของทรัพยำกร ธรรมชำติด้วย กศน.ตำบลป่ำหวำย ได้จัดทำรำยงำนรูปเล่มเพ่ือแสดงผลกำรจัดกิจกรรมให้ผู้ท่ี สนใจไดเ้ ห็นผลสัมฤทธ์อิ ย่ำงชัดเจน และสำมำรถนำไปใช้ในชีวติ ประจำวันได้ กศน.ตำบลปำ่ หวำย

สำรบัญ เรื่อง หนำ้ กศน.ตำบลป่ำหวำย - คลังปัญญำ กำรสำนเขง่ : คณุ ยม คล้ำยพงษ์ 1 - คลงั ปัญญำ กำรทำนำ้ สม้ ควันไม้ : คณุ สมศกั ดิ์ เหลอื งอรำ่ ม 4 - คลงั ปญั ญำ กำรทำปยุ๋ หมกั มูลไส้เดอื น : คุณคุณวริ ัช สุขวิมลไพศำล 7 อ้ำงอิง คณะผู้จัดทำ

1 แบบบนั ทกึ ชุดข้อมูลคลงั ปญั ญำ-ภูมปิ ัญญำทอ้ งถิน่ ตำบลป่ำหวำย อำเภอสวนผงึ้ จงั หวัดรำชบรุ ี ชือ่ ภูมิปัญญำ กำรสำนเขง่ ขอ้ มลู พ้นื ฐำน รำยบุคคล เจำ้ ของภมู ิปญั ญำท้องถิน่ /บคุ คลคลงั ปัญญำ ชื่อนำงยม นำมสกุล คล้ำยพงษ์ วนั เดอื นปเี กิด - ทีอ่ ย่ปู ัจจุบัน (ท่ีสำมำรถตดิ ตอ่ ได)้ บำ้ นเลขที่ 58/1 หมู่ท่ี 7 ตำบล/แขวง ปำ่ หวำย อำเภอ/เขต สวนผึ้ง จงั หวัด รำชบุรี รหัสไปรษณยี ์ 70180 โทรศพั ท์ - โทรสำร - Line ID - E-mail address: - Facebook - ควำมเป็นมำของภมู ิปญั ญำ เน่ืองจำกคุณยม คลำ้ ยพงษ์ คือผู้ทเี่ รียนรกู้ ำรจักรสำนเข่งจำกพ่อ แม่ ในสมัยก่อน เนื่องจำกสมยั ก่อน บรรพบุรุษไดท้ ำกำรจกั รสำนเขง่ มำก่อนโดยเร่มิ จำกกำรคดั สรรไมท้ ี่ใชใ้ นกำรสำนเข่ง นอกจำกกำรคดั สรรไมเ้ อง แล้ว ยังมกี ำรจักรไม้ให้ได้ตำมขนำดท่ีตอ้ งกำรในกำรจักรสำนเขง่ ด้วยเพื่อให้ได้ตำมขนำดและลำยที่ตอ้ งกำร ซ่ึง ในกำรสำนเข่งสมัยก่อนนั้นเป็นนำเข่งมำใช้ประโยชนใ์ นครัวเรือนเทำ่ นั้นซงึ่ ปจั จุบันนอกจำกจะจักรสำนเขง่ เพื่อ นำมำใช้ประโยชน์ในครัวเรือนแล้วกำรจักรสำนเข่งยังเป็นกำรลดรำยจ่ำยในครัวเรือนและสำมำรถสร้ำงรำยได้ เพ่ิมให้กกับครัวเรือนได้อีกด้วยซ่ึงในกำรจำหน่ำยในแต่ละคร้ังนั้นจะมีผู้รับเหมำมำรับซื้อที่บ้ำน นอกจำกคุณ ยม คล้ำยพงษ์ จะได้เรียนรู้กำรจักรสำนเข่งจำกบรรพบุรุษแล้ว คุณยม คล้ำยพงษ์ ได้มีกำรถ่ำยทอดภูมิ ปัญญำทตี่ วั เองไดเ้ รียนรู้มำใหก้ ับลูกหลำนของตนเองได้มอี ำชีพในปจั จบุ นั อกี ด้วย จดุ เดน่ ของภมู ปิ ญั ญำ กำรสำนปำกเข่ง เรยี กวำ่ ไพลปำกเขง่ ของคณุ ยม คลำ้ ยพงษ์ มีลักษณะเดน่ ทปี่ ำกเขง่ เนื่องจำกเข่ง ของคณุ ยม คลำ้ ยพงษ์ นัน้ มีกำรไพลปำกเข่งเปน็ ส่ีเส้นซง่ึ ต่ำงจำกตำมท้องตลำดท่ีมีกำรไพลปำกเขง่ เพยี งแค่ สำมเส้นเท่ำนั้น

2 รปู ภำพภูมปิ ญั ญำ

3 ชนิ้ งานหรอื ผลงาน

4 แบบบันทึกชดุ ขอ้ มลู คลังปญั ญำ-ภูมิปัญญำทอ้ งถิ่น ตำบลปำ่ หวำย อำเภอสวนผ้งึ จงั หวัดรำชบุรี ชื่อภูมิปัญญำ กำรทำนำ้ ส้มควันไม้ ข้อมูลพน้ื ฐำน รำยบุคคล เจ้ำของภูมิปญั ญำทอ้ งถ่ิน/บุคคลคลังปญั ญำ ชอ่ื นำยสมศักด์ิ นำมสกุล เหลอื งอรำ่ ม วนั เดือนปเี กดิ - ทอี่ ยู่ปจั จบุ ัน (ท่ีสำมำรถติดตอ่ ได้) บำ้ นเลขท่ี 81 หมทู่ ่ี 7 ตำบล/แขวง ป่ำหวำย อำเภอ/เขต สวนผ้งึ จงั หวัด รำชบุรี รหสั ไปรษณีย์ 70180 โทรศพั ท์ 081-704-7101 โทรสำร - Line ID - E-mail address: - Facebook - ควำมเปน็ มำของภูมิปัญญำ จำกกำรท่ีผนู้ ำชุมชนคัดเลอื กนำยสมศักด์ิ เหลอื งอร่ำม เข้ำรับกำรอบรม กำรทำน้ำสม้ ควนั ไม้ จำก นกั วิชำกำรกระทรวงพลังงำนได้มำให้ควำมรู้ ณ องค์กำรบริหำรส่วนตำป่ำหวำย โดยมปี ระชำชนเขำ้ รว่ ม หมูบ่ ้ำนละ 2-5 คน ในกำรอบรมครง้ั นั้น คุณสมศักดิ์ เหลืองอรำ่ ม ได้นำควำมร้ทู ่ีไดจ้ ำกกำรอบรมมำทดลอง ทำสม้ ควนั ไมจ้ นสำมำรถผลิตน้ำสม้ ควันไม้ได้ เพ่ือใชใ้ นกำรเกษตรของครอบครัว เชน่ ใชไ้ ลแ่ มลงในไร่ ลด รำยจำ่ ยจำกกำรซื้อสำรเคมมี ำใช้และสำมำรถเพมิ่ รำยได้จำกกำร จุดเดน่ ของภมู ปิ ัญญำ คุณสมศักด์ิ เหลืองอร่ำม ได้นำควำมรู้ที่ได้จำกกำรอบรมและประสบกำรณ์ท่ีผ่ำนมำนำมำพัฒนำ และประยุกต์วิธีกำรเผำถ่ำนจำกกำรใช้ถัง 200 ลิตร เปล่ียนมำใช้เตำอุโมงค์ในกำรเผำถ่ำนเพื่อผลิตน้ำส้มควัน ไม้ ซ่งึ จำกกำรนำควำมรมู้ ำประยุกต์ทำเตำอุโมงค์เผำถำ่ น ทำให้ไดผ้ ลติ นำ้ สม้ ควนั ได้ปรมิ ำณทเ่ี พ่ิมขนึ้ จำกเดมิ เผำถ่ำนโดยถงั 200 ลิตร 1 ครง้ั จะได้นำ้ ส้มควันไม้ จำนวน 1 ลิตร เผำถำ่ นโดยเตำเผำถ่ำนอโุ มงค์ 1 ครั้ง จะได้น้ำสม้ ควนั ไม้ จำนวน 5 – 6 ลิตร หมำยตุ กำรทำน้ำส้มควันไม้โดยใช้อุปกรณ์ท้ัง 2 อย่ำง จะใช้ฟืนในกำรเผำในปริมำณท่ีเท่ำกัน และหำก ตอ้ งกำรเพิ่มปรมิ ำณน้ำส้มควนั ไม้ สำมำรถเพิ่มจำนวนปลอ่ งปล่อยควนั ได้ จดุ เดน่ ของภมู ิปญั ญำ 1. สำมำรถใชเ้ ป็นไลแ่ มลงแทนสำรเคมี เชน่ แมลงวันทอง เป็นต้น 2. ในกำรทำงำนหนึง่ ครั้งได้ผลิต 2 อย่ำง คือ 1.ได้น้ำสม้ ควันไม้ และ 2. ไดถ้ ่ำนหงุ ต้ม 3. สำมำรถจำหนำ่ ยน้ำส้มควันไมแ้ ละถ่ำนเปน็ รำยได้เสริมใหก้ บั ครอบครัวได้

5 รปู ภำพภูมปิ ญั ญำ

6 ชนิ้ งานหรอื ผลงาน

7 แบบบันทกึ ชดุ ข้อมลู คลังปัญญำ-ภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถิ่น ตำบลปำ่ หวำย อำเภอสวนผึ้ง จงั หวดั รำชบรุ ี ชอ่ื ภูมปิ ัญญำ กำรทำปยุ๋ หมักมูลไสม้ ลู ข้อมูลพนื้ ฐำน รำยบคุ คล เจำ้ ของภูมิปญั ญำท้องถ่นิ /บุคคลคลังปัญญำ ชอื่ นำยวริ ัช นำมสกุล สขุ วิมลไพศำล วนั เดือนปเี กดิ - - 2486 ทอ่ี ยู่ปัจจุบัน (ทสี่ ำมำรถตดิ ต่อได)้ บ้ำนเลขที่ 152/1 หม่ทู ี่ 1 ตำบล/แขวง ป่ำหวำย อำเภอ/เขต สวนผึ้ง จงั หวัด รำชบรุ ี รหสั ไปรษณีย์ 70180 โทรศพั ท์ 081-704-7101 โทรสำร - Line ID - E-mail address: - Facebook - ควำมเป็นมำของภมู ิปัญญำ จำกกำรประกอบอำชีพ กำรปลูกไม้ประดับ และประสบปัญหำสภำวะเศรษฐกิจตกต่ำจึงหันมำทำไร่ สวนผสมตำมหลักปรัชของเศรษฐกิจพอเพียงโดยมีแนวคิดว่ำจะให้เป็นสวนท่ีปรำศจำกสำรเคมีหรือใช้สำรเคมี น้อยท่ีสุด จึงได้ศึกษำค้นคว้ำจำกสื่อออนไลน์ www.youtube.com ได้พบวิธีกำรทำปุ๋ยหมักมูลไส้เดือนซ่ึง สำมำรถนำมำเป็นปุ๋ยสำหรับใช้ใมนกำรเกษตรและเป็นกำรบำรุงดินจึงได้นำควำมรู้มำทดลองจนสำมำรถ ขยำยพันธุ์ไส้เดอื นและจำหน่ำยปุ๋ยเปน็ อำชีพเสรมิ ให้แก่ครอบครวั ได้ จดุ เด่นของภมู ปิ ัญญำ เป็นปยุ๋ ทส่ี ำมำรถใชแ้ ทนปยุ๋ เคมีไดช้ ว่ ยส่งเสริมกำรเกิดเมด็ ดินและสง่ เสรมิ ควำมพรุนของผิวหน้ำดิน ลดกำรจับตัวเป็นแผ่นแข็งของหน้ำดนิ

8 รปู ภำพภูมปิ ญั ญำ

9 ชนิ้ งานหรอื ผลงาน

อ้ำงองิ ยม คลำ้ ยพงษ์.สำนเขง่ .สัมภำษณ์. ธันวำคม 2562 วริ ชั สขุ วมิ ลไพศำล.ปุย๋ หมกั มลู ไสเ้ ดือน สัมภำษณ์. ธันวำคม 2562 สมศักด์ิ เหลืองอรำ่ มน้ำสม้ ควันไม้ สมั ภำษณ์. ธันวำคม 2562

ทปี่ รึกษำ คณะผจู้ ัดทำ 1. นำงสำวชนำกำนต์ สำยหมี 2. นำยบญั ญัติ รกั ษำ ผู้อำนวยกำร กศน.อำเภอสวนผ้งึ ครูผูช้ ว่ ย ผจู้ ัดทำ นำงสำววนั วสิ ำข์ เฉลมิ พล ครู กศน.ตำบลป่ำหวำย