ม.ค.63 ต.ท่าเคย อ.สวนผึ้ง จ.ราชบุรี

คำนำ ภูมิปัญญาท้องถ่ินเป็นสิ่งที่บรรพบุรุษของไทยสร้างสมมาเป็นระยะเวลายาวนาน และเป็นสิ่งมีคุณค่าย่ิง ทีช่ มุ ชนรุ่นหลงั ควรอนุรักษ์และสืบสานตอ่ ไป ภูมิปัญญาสว่ นใหญจ่ ะเช่ือมโยงสกู่ ารใช้ประโยชน์ทรพั ยากรธรรมชาตทิ ่ีมี อยู่ในท้องถ่ิน เช่น การจักสารไม่ไผ่ การท้อผ้า ปักผ้า กะเหรี่ยง เป็นต้น ซึ่งเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นอาเภอสวนผึ้งและ เป็นภูมิปัญญาท่ที รงคุณค่าแก่การจดบันทกึ ไว้เป็นการสบื สานและอนุรักษ์ภูมิปัญญาทอ้ งถิ่นที่สาคัญและมีประโยชน์ไว้ ไมใ่ ห้สูญหาย กศน.ตาบลท่าเคย ไดด้ าเนนิ การสารวจและจัดทาเอกสารทาเนียบภมู ปิ ญั ญาในทอ้ งถ่ินในพน้ื ที่ กศน. ตาบลท่าเคย อาเภอสวนผ้ึง โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือให้ทราบถึงแหล่งเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถ่ินในพ้ืนท่ี และจัดทาเป็น ทาเนียบเพ่ือเผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ ความรู้ทักษะในภูมิปญั ญาต่าง พรอ้ มทั้งเป็นข้อมูลในการวางแผนการพัฒนาต่อ ยอดให้เป็นอาชีพเสริมของประชาชนในพื้นที่ต่อไป กศน.อาเภอสวนผึ้ง จึงได้จัดทาเนียบภูมิปัญญาท้องถ่ิน ประจาเดอื นมกราคม 2563 จานวน 3 แหง่ ซ่งึ มีความหลากหลายตามบรบิ ทของชมุ ชน กศน.ตาบลท่าเคย ต้องขอขอบพระคุณผู้ให้ข้อมูลภูมิปัญญาท้องท้องถิ่นทุกคน รวมถึงคณะกรรมการ ดาเนินการสารวจและจัดทาเอกสารฉบับนี้ หวังเป็นอย่างยิ่งว่าเอกสารฉบับน้ีคงมีประโยชน์ต่อผู้อ่านหรือผู้สนใจใน เร่อื งภูมปิ ญั ญาน้ี กศน.ตาบลทา่ เคย

สำรบญั หนำ้ คำนำ 1 กศน.ตำบลท่ำเคย 2 4 - คลงั ปัญญา การเพน้ ทส์ อี ะคริลิค : นางสาววรรณดี วรเกษตร - คลังปัญญา การทาสบ่รู งั ไหม : นางสมพร แกว้ คนตรง - คลังปญั ญา การทาขนมไทย : นางแสงทพิ ย์ มาวัน อา้ งองิ คณะผูจ้ ดั ทา

1 แบบบันทกึ ชุดข้อมูลคลงั ปัญญำ-ภมู ิปัญญำทอ้ งถิน่ ตำบลทำ่ เคย อำเภอสวนผึ้ง จงั หวัดรำชบุรี ชือ่ ภูมิปัญญำ การทาขนมไทย ขอ้ มูลพ้นื ฐำน รำยบคุ คล เจำ้ ของภมู ิปญั ญำทอ้ งถน่ิ /บุคคลคลงั ปัญญำ ชอื่ นางแสงทิพย์ มาวัน วัน เดอื น ปเี กดิ 27 มกราคม พ.ศ. 2513 ทีอ่ ยู่ปัจจบุ นั บ้านเลขท่ี 25 หมู่ที่ 1 ตาบลท่าเคย อาเภอสวนผงึ้ จังหวดั ราชบรุ ี 70180 โทรศัพท์ 095-4742472 ควำมเปน็ มำของภูมิปัญญำ เดิมทีคุณแม่ของนางแสงทิพย์ มาวัน ได้ทาขนมขายอยู่ก่อนหน้าแล้ว จึงสอนทาขนมไทยหลายชนดิ ใหแ้ ก่ตน ทั้งนี้ตนก็ช่วยคุณแม่ทาขนมขายมาตลอด จนมาวันหนึ่งท่ีคุณแม่ทางานหนักไม่ไหว ทาให้ตนคิดหันมาทาขายเอง หัดทาอยู่เรื่อยมา ทาอยู่เป็นประจาจนทาได้ทุกอย่าง ตอนแรกก็ขายบัวลอยไข่หวานอย่างเดียว จนต่อมาเริ่มทาขนม หลายอย่าง รสชาติอร่อยที่สาคัญทาสดใหม่ทุกวัน ทาให้มีคนมาซื้อกันอย่างไม่ขาดสาย ในราคาเริ่มต้นท่ี 10 บาท เท่านั้น โดยจะขายในชว่ งตอนเยน็ จนถงึ ห้าทมุ่ และมลี กู สาวคอยรับขนมได้ขายทต่ี ลาดนัดอกี ด้วย จดุ เดน่ ของภมู ปิ ัญญำ เราคัดสรรแต่วัตถุดิบที่ สด ใหม่ สะอาด เพราะฉะนั้นท่านสามารถมั่นใจได้ว่า ขนมที่ท่านทานเป็นขนมที่ทา สดใหม่ทุกวัน นอกจากนี้กระบวนการผลิตเรานั้นมีความเป็นมาตรฐานและเน้นท่ีคุณภาพและความสะอาด มั่นใจได้วา่ ขนมทกุ ชน้ิ ของเรานนั้ ถูกสุขลกั ษณะ ปลอดภัยท่ีจะรับประทานหรือใหค้ นสาคญั

2 แบบบันทึกชุดขอ้ มูลคลงั ปัญญำ-ภูมปิ ญั ญำทอ้ งถ่ิน ตำบลท่ำเคย อำเภอสวนผึง้ จงั หวัดรำชบรุ ี ช่ือภมู ปิ ัญญำ การทาสบู่รงั ไหม ข้อมูลพืน้ ฐำน รำยบุคคล เจำ้ ของภมู ิปญั ญำท้องถ่ิน/บุคคลคลังปัญญำ ช่อื นางสมพร แกว้ คนตรง วนั เดือน ปเี กิด 21 พฤษภาคม พ.ศ. 2510 ท่อี ยูป่ ัจจุบนั บ้านเลขท่ี 34/1 หมู่ที่ 9 ตาบลท่าเคย อาเภอสวนผง้ึ จังหวัด ราชบรุ ี 70180 โทรศัพท์ 062-5318924 Facebook : สมพร ไหมไทย ควำมเป็นมำของภมู ิปัญญำ เกษตรกรใน ต.ทา่ เคย อ.สวนผ้ึง จ.ราชบุรี ต้ังกลมุ่ วิสาหกิจชุมชนปลกู หม่อนเลี้ยงไหม ส่งเข้าสานักพระราชวัง อกี ทั้งจดั กจิ กรรมทอ่ งเท่ียวเชิงเกษตร ชมการแปรรปู น้าหมอ่ น หมอ่ นหยี สาคไู ส้หมอ่ น ชิมตัวไหมทอด และผลิตภัณฑ์ แปรรูปอ่ืนๆเสริมรายได้ให้ชุมชนเกิดความเข้มแข็ง วันท่ี 9 ต.ค. 61) กลุ่มวิสาหกิจชุมชนปลูกหม่อนเลี้ยงไหม บ้าน หนองมะค่า หมู่ที่ 9 ต.ท่าเคย อ.สวนผึ้ง จ.ราชบุรี ที่เกิดจากการรวมกลุ่มของเกษตรกรในโครงการศิลปาชีพ สวนป่า เฉลิมพระเกยี รติ ของสมเด็จพระนางเจ้าสริ ิกติ ิ์พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 ท่ที รงมพี ระราชปณิธาน ฟื้นฟพู ้ืนทป่ี ่า เส่อื มโทรมในการรวบรวมพรรณไม้ป่าของไทย เพ่ือให้เยาวชนและประชาชนนาไปใช้ประโยชน์ เป็นแหล่งศึกษาพรรณ ไมไ้ ว้ จงึ ทรงมพี ระราชดารทิ ่ีจะฟืน้ ฟูผืนป่าและสง่ เสรมิ อาชพี แกร่ าษฎร โดยอาชีพปลูกหมอ่ นเล้ียงไหมเป็นอาชีพหนงึ่ ท่ี ได้ส่งเสริมเพื่อให้ราษฎรมีรายได้ มีอาชีพม่ันคง เกิดความเข้มแข็ง มีความเป็นอยู่ดี และยังช่วยลดการตัดไม้ทาลายป่า อีกทางหนึ่ง ทาให้พ้ืนที่แห่งน้ีได้มีการสร้างงาน สร้างอาชีพให้แก่เกษตรกรในการปลูกหม่อนเล้ียงไหมมานานกว่า 20 ปีมาแล้วทุกเดือนจะมีการนาเส้นไหม และผลิตภัณฑ์แปรรูปต่าง ๆ ส่งไปที่พระตาหนักจิตลดารโหฐานในพระราชวัง ดุสิต กรุงเทพมหานคร และจะมีการปันผลเงินให้แก่สมาชิกทุกเดือน สมาชิกจะเลี้ยงไหมอยู่กับบ้าน และปลูกต้น หม่อนไวเ้ พ่อื เก็บใบมาเล้ียงตัวไหมทุกวัน จนได้เวลาทกี่ าหนดก็จะนารงั ไหมมาทาเส้นไหมและทาเป็นผลติ ภัณฑส์ บู่จาก รังไหม จุดเดน่ ของภมู ิปญั ญำ “เซริซิน” เป็นโปรตีนธรรมชาติที่ได้จากเส้นไหมหรือรังไหม ช่วยป้องกันผิวแห้ง ลดการเติบโตของ เชื้อจุลินทรีย์บางชนิดและเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ อีกท้ังกรดอะมิโน18 ชนิดซ่ึงละลายน้าได้ดี และมีคุณสมบัติพิเศษ สามารถกักเก็บน้าได้ดีจึงถูกนามาใช้ประโยชน์ในหลายด้าน โดยเฉพาะนิยมนามาใช้เป็นสารเพิ่มความชุ่มช้ืนใน ผลติ ภัณฑเ์ ครอื่ งสาอาง สง่ิ ทอ และทางการแพทย์ ช่วยกาจัดเซลลผ์ ิวทีเ่ สื่อมสภาพ ช่วยยบั ยง้ั การเสื่อมสภาพของเซลล์ ผิวท่ีไมแ่ ข็งแรง ลดการเกดิ เซลล์

3 สีผิวท่ีผิดปกติท่ีเป็นสาเหตุของรอยด่างดาบนใบหน้า ทาให้ผิวพรรณเนียนนุ่ม กระชับ เปล่งปล่ัง มีสารช่วยดูดซับ ความชื้นในอากาศ สามารถซึมเข้าไปในผิวพรรณของเราได้ทนั ที มีสารต่อตา้ นเชอื้ จลุ ินทรยี ์ท่ที าให้เกิดโรคผวิ หนัง และ ช่วยลดการอักเสบของผิวพรรณ มีคุณสมบัติปกปอ้ งตามธรรมชาติ เพ่มิ ความสามารถเกบ็ กักความชุ่มชนื้ ของผิวพรรณ ทาใหผ้ วิ พรรณดเู รยี บเนียนข้ึน ลดริ้วรอยและไม่เกิดความหยาบกร้าน

4 แบบบนั ทกึ ชุดขอ้ มลู คลงั ปัญญำ-ภูมิปัญญำท้องถิน่ ตำบลท่ำเคย อำเภอสวนผ้งึ จงั หวัดรำชบุรี ชื่อภมู ปิ ัญญำ การเพน้ ท์สีอะครลิ ิค ขอ้ มูลพน้ื ฐำน รำยบคุ คล เจ้ำของภมู ิปญั ญำทอ้ งถน่ิ /บุคคลคลังปญั ญำ ช่อื นางสาววรรณดี วรเกษตร วนั เดือน ปเี กดิ 16 มนี าคม พ.ศ. 2518 ท่อี ย่ปู ัจจุบัน บ้านเลขท่ี 8 หมู่ที่ 7 ตาบลทา่ เคย อาเภอสวนผึ้ง จังหวัด ราชบุรี 70180 โทรศัพท์ 087-8249058 Facebook : Wandee Worakaset ควำมเปน็ มำของภมู ิปัญญำ นางสาววรรณดี วรเกษตร มีความรู้ความชานาญด้านการเย็บปักถักร้อย การตัดเย็บเสื้อผ้า การ เพ้นท์ผ้า บาติกและการเพ้นท์ด้วยสีอะคริลิค ด้วยการออกแบบที่เป็นเอกลักษณ์ ลายเส้นรูปทรงและจินตนาการของ นางสาววรรณดี วรเกษตร ส่วนใหญ่จะเป็นลวดรายของดอกไม้ ธรรมชาติและวิวทิวทัศน์ ที่ดูเปน็ ธรรมชาตแิ ละการลง สีท่ีสวยงามมกี ารไล่เฉดสี ทาให้ชนิ้ งานออกมามีเอกลกั ษณแ์ ละไม่เหมอื นใคร จดุ เด่นของภูมิปญั ญำ เป็นชิ้นงานมีออกแบบมาอย่างมีเอกลกั ษณ์ โดยใช้จินตนาการของผู้วาดและการลงสีที่สวยงาม ทาให้ช้ินงาน ออกมาโดดเดน่ ไม่เหมือนใคร

บรรณำนุกรม นางสาววรรณดี วรเกษตร.สมั ภาษณ์, 27 มกราคม 2563 นางสมพร แกว้ คนตรง.สัมภาษณ์, 27 มกราคม 2563 นางแสงทิพย์ มาวัน.สมั ภาษณ์, 27 มกราคม 2563

คณะผูจ้ ัดทำ ทีป่ รึกษำ ผอู้ านวยการ สานักงาน กศน.จงั หวดั ราชบรุ ี นางสาวดารัตน์ กาญจนาภา ผอู้ านวยการ กศน.อาเภอสวนผงึ้ นางสาวชนากานต์ สายหมี งานภาคีเครือขา่ ย สานกั งาน กศน.จงั หวดั ราชบรุ ี นางมยุรา เจรญิ พร ครู กศน.ตาบลท่าเคย คณะผู้สำรวจขอ้ มูล นายกฤษทร สิงห์พทิ ักษ์ ครู กศน.ตาบลท่าเคย ออกแบบปก/เลม่ นายกฤษทร สงิ หพ์ ิทักษ์