ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ ΤΥΠΟΥ 13-10

1 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1  ΑΛΛΑΖΕΙ Ο ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥ ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟΥ Πηγή: ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ Σελ.: 1,44-45 Ημερομηνία έκδοσης: 13-10-2019 Επιφάνεια: 2188.96 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 8500 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ, ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ ΜΑΣΟΥΤΗΣ ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ Ο Σκλαβενίτης οδηγεί την κούρσα των 3 δίΟ. * 44-45

2 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1  ΑΛΛΑΖΕΙ Ο ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥ ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟΥ Πηγή: ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ Σελ.: 1,44-45 Ημερομηνία έκδοσης: 13-10-2019 Πρωτιά και ρεκόρ για Σκλαβενίτη - Η πλήρης ενσωμάτωση του δικτύου της Μαρινόπουλος υπήρξε καταλυτική για τον όμιλο με τους 516.000 πελάτες ημερησίως - Στη δεύτερη θέση και υπό συνεχή πίεση η ΑΒ - Αναζωπυρώνεται το σενάριο για επικείμενο deal μεταξύ Βασιλόπουλου και Μασούτη ΜΑΡΙΑ ΣΜΙΛΙΔΟΥ [email protected] Ο Ι ΜΕΤΑΤΟΠΙΣΕΙΣ τζίρων με ­ ταξύ των δύο μονομάχων του οργανωμένου λιανεμπο ­ ρίου (Σκλαβενίτης, Βασιλό- πουλος) αναδιατάσσουν τον χάρτη κατάταξης των ελληνικών σούπερ μάρκετ και γεννούν προϋποθέσεις για πε ­ ραιτέρω... συγκέντρωση δυνάμεων στα χέ ­ ρια των ισχυρών. Η κρίση της Μαρινόπου- λος αναδεικνύει τον νέο Σκλαβενίτη στον μεγάλο κερδισμένο σε επίπεδο τζίρων και εντυπώσεων -τουλάχιστον-, καθώς από τη μια κατάφερε να σπάσει το φράγμα των 3 δισ. σε κύκλο εργασιών, από την άλλη όμως η εικόνα των κερδών δεν είναι τόσο ανθη ­ ρή ούτε και το κάδρο των δανειακών υπο ­ χρεώσεων. Τα δάνεια υπερβαίνουν τα 2 δισ. ευρώ και οι ζημίες παραμένουν υψηλές (στα 60,2 \" εκατ. ευρώ). Η ΑΒ Βασιλόπουλος, που βλέ­ πει την κερδισμένη πελατεία της από την κατάρρευση της Μαρινόπουλος να χάνεται, β με την ίδια να περνά στη δεύτερη θέση, εί ­ ναι βέβαιο ότι δεν θα μείνει με σταυρωμένα χέρια. Αλλωστε, η διοίκηση το έχει διαμη- νύσει σε όλους τους τόνους ότι είναι στο- χοπροσηλωμένη στην κατάχτηση της πρω­ τιάς, δικαιώνοντας το παλιό αλλά κραταιό σλόγκαν «Και του πουλιού το γάλα». Με την Ελληνική Υπεραγορά Σκλαβενίτης να κατέχει μερίδια αγοράς της τάξης του 32,1% και την ΑΒ Βασιλόπουλος να είναι 10 μονάδες πίσω, στο 21,2%, ξαναφούντω ­ σαν οι φήμες για τη... διάθεση ενός επιχει ­ ρηματικού φλερτ προς τη βορειοελλαδίτικη Μασούτης. Μάλιστα, πληροφορίες αναφέ ­ ρουν ότι έχει ήδη μεταβεί κλιμάκιο της ΑΒ στη συμπρωτεύουσα για να ανιχνεύσει το κλίμα και να εντοπίσει χρηματοοικονομικά δεδομένα προς αξιοποίηση. Στόχος της δι ­ οίκησης είναι η κατάθεση μιας προσφοράς αρκούντως δελεαστικής ώστε να κάμψει τις αμφιβολίες της οικογένειας Μασούτη και πατέρας και γιος να πουν το «ναι» στην πρόταση μιας ενδεχόμενης συνεργασίας. Με μερίδιο αγοράς 8,22%, που ξεπερνά το 30% στη Βόρεια Ελλάδα, ένας «αρραβώνας» με τη Μασούτης θα μπορούσε να αποτελέ- σει τον απόλυτο αιφνιδιασμό της Βασιλό ­ πουλος έναντι του μεγάλου αντιπάλου της. Η απόκτηση της Μασούτης θα προσέ- τ θετε στην ελληνική θυγατρική της Ahold Delhaize τζίρο περίπου 800 εκατ. ευρώ αλλά και ένα δίκτυο 330 καταστημάτων, που απλώνεται κυρίως στην Κεντρική και τη Βόρεια Ελλάδα. Επίσης, οι αποθηκευ ­ τικοί χώροι που διαθέτει η Μασούτης εί ­ ναι οι μεγαλύτεροι των Βαλκανίων. Είναι γνωστό ότι οι δύο πλευρές είχαν έρθει πολύ κοντά σε συμφωνία πριν από περίπου 20 χρόνια, όμως κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή αποφάσισαν να κάνουν ένα βήμα πίσω. Ενας επιχειρηματικός γάμος τέτοιου 1 βεληνεκούς θα έμοιαζε με δυναμίτη στα θε ­ μέλια των υπαρχουσών ισορροπιών, δίνο ­ ντας πίσω στη Βασιλόπουλος τη χαμένη « της δύναμη και, μάλιστα, πολλαπλασιασμέ- νη, καθώς το 2018 ο τζίρος της υποχώρησε κάτω από τα 2 δια ευρώ. Ας δούμε όμως τα ειδικά χαρακτηριστικά των δύο μονομάχων έτσι όπως προκύπτουν m από τα οικονομικά στοιχεία του 2018. Με ένα μεγάλο άλμα τζίρου, που υπερ ­ βαίνει τα 3 δισ. ευρώ για το 2018, ο Ομιλος ΑΛΛΑΖΕΙ Ο ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥ ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟΥ Σκλαβενίτη ξεπέρασε την περίοδο αναπρο ­ σαρμογής και ενσωμάτωσης του δικτύου Μαρινόπουλος, ανοίγοντας ένα νέο κεφά ­ λαιο στην ιστορία του. Τα οικονομικά απο ­ τελέσματα για τη χρήση του περασμένου έτους ήταν πολύ καλύτερα των προσδοκιών, αποδεικνύοντας ότι η οικογένεια Σκλαβε ­ νίτη, με 516.000 πελάτες ημερησίως να κάνουν τις αγορές τους στα καταστήματα του ομίλου σε Ελλάδα και Κύπρο, έχει το παιχνίδι στα χέρια της. Στελέχη της αγο ­ ράς αναφέρουν ότι ίσως πρόκειται για τη θεαματικότερη αναδιανομή μεριδίων στο οργανωμένο λιανεμπόριο. Συγκεκριμένα, το μερίδιο αγοράς της Σκλαβενίτης ανέρχεται σε 30%, ενώ το δίκτυο καταστημάτων του ομίλου αριθμεί σήμερα 497 καταστήματα. Ο κύκλος εργασιών του ομίλου έσπασε το φράγμα των 3 δισ. ευρώ και εμφανίζε ­ ται ενισχυμένος κατά 19,3% (3,011 δισ. το 2018 έναντι 2,52 δισ. το 2017). Σε επίπεδο μεικτής κερδοφορίας το αποτέλεσμα εμφα ­ νίζεται ενισχυμένο στα 735,9 εκατ. ευρώ έναντι 600,5 εκατ., ενώ τα κέρδη προ τό ­ κων, φόρων και αποσβέσεων πέρασαν σε θετικό πρόσημο και ανήλθαν σε 17,7 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα θετική είναι και η εικό ­ να που διαμορφώνεται σέ επίπεδο εταιρεί ­ ας, με τον κύκλο εργασιών να εμφανίζεται ενισχυμένος στα 2,37 δισ., τα μεικτά κέρδη να διαμορφώνονται στα 595,8 εκατ. και τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων επίσης να εμφανίζονται θετικά στα 13,3 εκατ. Σε επίπεδο ομίλου, η ΕΥΣ περιλαμβά ­ νει στη χρήση 2018 και τις δραστηριότη ­ τες της The Mart (συμμετοχή 70%) και της Χαλκιαδάκης. Κάμψη πωλήσεων Στον αντίποδα βρίσκεται η ΑΒ Βασιλόπου ­ λος η οποία δέχεται συνεχείς πιέσεις στους ισολογισμούς της, τόσο σε επίπεδο μητρι ­ κής όσο και στις εγχώριες πωλήσεις της. Για το 2018 ο τζίρος της ΑΒ Βασιλόπουλος παρουσίασε κάμψη 5,42% και ο κύκλος ερ ­ γασιών έπεσε στα 1,986 δια ευρώ από 2,1 δια ευρώ που ήταν το 2017. Τα κέρδη προ φόρων υποχώρησαν στα 54 εκατ. ευρώ από 88,5 εκατ., ενώ και τα κέρδη μετά από φό ­ ρους μειώθηκαν στα 34,6 εκατ. έναντι 57,5

3 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1  ΑΛΛΑΖΕΙ Ο ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥ ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟΥ Πηγή: ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ Σελ.: 1,44-45 Ημερομηνία έκδοσης: 13-10-2019 εκατ. ίο 2017. Σε ό,ιι αφορά στα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών επενδυτικών απο­ τελεσμάτων και αποσβέσεων, αυτά μειώ ­ θηκαν στα 130,17 εκατ. από 152,98 εκατ. το 2017. Στη μονομαχία Σκλαβενίτη - Βασιλόπου ­ λου νικητής αναδεικνΰεται ο πρώτος με σημαντική διαφορά, καταφέρνοντας ουσια ­ στικά να ανακτήσει πλήρως το έδαφος που είχε απολέσει το δίκτυο της Μαρινόπου- λος κατά τη διετία 2016-2017. Πρόκειται για τζίρους τους οποίους είχε αποσπάσει η Βασιλόπουλος, αλλά, απ ’ ό,τι φαίνεται, δεν κατέστη δυνατό να τους συγκροτήσει σε χρηματοοικονομικό επίπεδο. Εχει αξία να αναφερθεί ότι το 2018 το συνολικό ύψος επενδύσεων του Ομίλου Σκλαβενίτη ανήλθε σε 59 εκατ. ευρώ, κα ­ θώς υπήρξε μια χρονιά ουσιαστικής προ­ σαρμογής, κατά την οποία επιτεύχθηκαν σημαντικές εξελίξεις. Συγκεκριμένα, ολο ­ κληρώθηκε η ενσωμάτωση, επαναλειτουρ ­ γία και ανακαίνιση του δικτύου καταστη ­ μάτων της πρώην Μαρινόπουλος με την ανακαίνιση 125 καταστημάτων συνολικού χώρου έκθεσης (sales area) 100.000 τ.μ. Επίσης, ενισχύθηκε το ανθρώπινο δυναμι ­ κό με περισσότερες από 2.000 νέες θέσεις εργασίας και εφαρμόστηκε νέο και δικαιό ­ τερο σύστημα αμοιβών (στα τέλη του 2018 ο όμιλος απασχολούσε 26.700 εργαζομέ ­ νους). Ακόμη, προχώρησε η ενοποίηση των πληροφοριακών συστημάτων του ομίλου, ενώ εντός του τρέχοντος έτους αναμένεται να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα ανακαινίσε ­ ων του δικτύου καταστημάτων της πρώην Μαρινόπουλος. Ειδικότερα, στο οκτάμηνο του 2019 έχουν ανακαινιστεί συνολικά 72 καταστήματα και μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί οι ανα ­ καινίσεις ακόμη 43 καταστημάτων. Σε αυτά περιλαμβάνονται και τα 13 καταστήματα της αχαϊκής αλυσίδας Κρόνος, η οποία από τον περασμένο Ιούλιο αποτελεί 100% ιδιο ­ κτησία της ΕΥΣ. Στην ασθενική ανάπτυξη του συνόλου της αγοράς αποδίδει την αδυναμία να εμ ­ φανίσει ανάπτυξη η μητρική της Βασιλό ­ πουλος, Ahold Delhaize. Στην ανακοίνωσή της η Ahold Delhaize αναφέρει: «Η απόδο ­ ση των πωλήσεών μας στην Ελλάδα βελ­ τιώθηκε σε σύγκριση με τα προηγούμενα τρίμηνα, αλλά παραμένει αρνητική». Η πο­ λυεθνική εξηγεί επίσης ότι το περιθώριο κέρδους στην Ελλάδα παραμένει χαμηλό, αποδίδοντας το γεγονός στο υψηλό κόστος εργασίας. Τρία χρόνια μετά την κατάρρευση της Μαρινόπουλος κι ενώ το σκηνικό στον κλάδο έχει πλήρως αναδιαταχθεί, ένα από τα μεγάλα στοιχήματα της διοίκησης είναι να καταφέρει να συγκροτήσει το 40% του κύκλου εργασιών από το καταναλωτικό κοι ­ νό της Μαρινόπουλος, ποσοστό που μετα ­ φράζεται σε περίπου 80 εκατ. ευρώ. Κατά το τρέχον έτος ο όμιλος έχει πλάνο επενδύσε ­ ων ύψους 60 εκατ., με σχεδίασμά δημιουρ ­ γίας άνω των 500 νέων θέσεων εργασίας, ενισχύοντας έτι περαιτέρω το προσωπικό, που αριθμεί 14.000 εργαζόμενους. Ανακοίνωσε καινοτομίες Η ΑΒ Βασιλόπουλος μπορεί να έχασε μόνο πέρσι τζίρο περίπου 114 εκατ. ευρώ, ωστό ­ σο στα θετικά οικονομικά αποτελέσμα- τά της συγκαταλέγεται η συγκράτηση της κερδοφορίας σε υψηλά επίπεδα. Αυτό το σημαντικό στοιχείο δίνει στη διοίκηση τα απαραίτητα εφόδια για να διεκδικήσει με σθένος την επιστροφή της στην κορυφή. Μάλιστα, προσφάτως ανακοινώθηκαν τε ­ χνολογικές καινοτομίες και τα νέα κόνσεπτ που θα ενσωματώσει στα καταστήματα, ακολουθώντας τις επιταγές της νέας επο ­ χής που αναδύεται. Η τοποθέτηση του ρο ­ μπότ Pepper, το οποίο θα εξυπηρετεί τους καταναλωτές στα καταστήματα ΑΒ Ελληνι ­ κό και ΑΒ Μακεδονία, οι εξατομικευμένες προσφορές, οι οποίες θα ενεργοποιούνται απλά και γρήγορα μέσα από το πρόγραμμα πιστότητας ΑΒ Plus, και ειδικοί χώροι-γω- νιές με υγιεινές επιλογές από βιολογικά προϊόντα και προϊόντα ειδικής διατροφής, όπως επιλογές για βίγκαν, προϊόντα χωρίς ζάχαρη ή χαμηλά λιπαρά, προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον και φυτικά καλλυντι ­ κά. Θα λειτουργήσουν επίσης juice bars, όπου ο καταναλωτής θα έχει την ευκαιρία να προμηθευτεί φρέσκους φυσικούς χυ ­ μούς και υγιεινά ροφήματα, όπως επίσης και έτοιμο φαγητό με την υπογραφή γνω ­ στού Ελληνα μάγειρα. Η Μετρό των My Market Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Μετρό της οι ­ κογένειας Παντελιάδη, που ελέγχει τα κα ­ ταστήματα My Market. Με επιτυχή την ολοκλήρωση του τριετούς πλάνου ενσω ­ μάτωσης της αλυσίδας Βερόπουλος κι ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη το πρόγραμμα επεν ­ δύσεων, τα My Market κατάφεραν το πε­ ρασμένο έτος να πραγματοποιήσουν τζίρο ύψους 1,19 δια ευρώ και κέρδη προ φόρων 10,7 εκατ. ευρώ. Η επεκτατική πολιτική της οικογένειας Παντελιάδη θα κορυφωθεί και την επόμενη τριετία 2020-2022 με την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου 100 εκατ. ευρώ για την επέκταση των δύο κέντρων διανομής, τη λειτουργία νέων καταστημάτων και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών για τη βελτί ­ ωση της εμπειρίας του πελάτη. Στο πλάνο εντάσσεται και η δημιουργία έως το τέλος του χρόνου του πρώτου καταστήματος χον ­ δρικής στην Κύπρο. Το βήμα της Μασούτης Και για τη Μασούτης το 2018 ήταν το έτος κατά το οποίο τόλμησε να κάνει το μεγάλο βήμα της καθόδου στην πρωτεύουσα. Απ ’ ό,τι αποδεικνύουν τα οικονομικά αποτελέ- σματά της, βγήκε η εξαγορά της Προμηθευ ­ τικής, καθώς κατάφερε να αυξήσει τις πω- λήσεις της στα 770 εκατ., διατηρώντας πα- ραλλήλως την κερδοφορία της. Στα πλάνα για το 2019-2020 συμπεριλαμβάνονται νέα καταστήματα σε περισσότερες γειτονιές της Αττικής και περαιτέρω επέκταση του δικτύ ­ ου ανά την Ελλάδα. Με πιεσμένη κερδοφορία στα 12,8 εκατ. ευρώ από τα 18 εκατ. το 2017 εξήλθε του 2018 η Γαλαξίας, που έκλεισε με πωλή- σεις σχεδόν στο μισό εκατομμύριο (449,9 εκατ. ευρώ). Στην αγορά διακινούνται συ­ χνά σενάρια για προτάσεις εξαγοράς της ελληνικής καταγωγής εταιρείας, που μετρά σχεδόν μισό αιώνα ζωής - το 2021 θα συ­ μπληρώσει τα 50 της χρόνια. Η εταιρεία, η οποία ξεκίνησε το 1971 από πέντε φίλους, επιμένει να διαψεύδει κατηγορηματικά τις όποιες φημολογίες και ανακοινώνει φιλό ­ δοξο σχέδιο με στόχο την επέκταση του δι ­ κτύου της. Απασχολεί 4.500 εργαζομένους σε 172 καταστήματα, εκ των οποίων σχεδόν τα μισά είναι ιδιόκτητα. Στελέχη της αγοράς αναφέρουν ότι ίσως πρόκειται για τη θεαματικότερη αναδιανομή μεριδίων στο οργανωμένο λιανεμπόριο Εταιρεία Πωλήσεις (σε εκατ. Ευρώ) Κέρδη προ φόρων (σε εκατ. Ευρώ) Αριθμός Προσωπικού Αριθμός καταστημάτων Μερίδιο αγοράς (%)** Σκλάβε νίτης 3.011,6 -60,2 26.700 485 32,1 ΑΒ Βασιλόπουλος 1.986,0 34 14.132 490 21,2 ΜΕΤΡΟ 1.190,6 10,7 10.600 275 12,5 Μασούτης 770,3 14,03 9.319 330 8,22 Γαλαξίας 449,9 12,8 4.515 172 4,79 Σύνολο ί r % c

4 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1  Διεθνείς διακρίσεις για το μέλι «Η ΑΒ κοντά στην ελληνική γη» Πηγή: REALNEWS Σελ.: 68 Ημερομηνία έκδοσης: 13-10-2019 Επιφάνεια: 93.35 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 40500 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ Διεθνείς διακρίσεις για το μέλι «Η ΑΒ κοντά στην ελληνική γη» ΤΟ ΜΕΛΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ, το μέλι Κρήτης το μέλι Μά ­ νης και το μέλι Θάσου τηςσειράς«Η ΑΒ κοντά στην ελληνική γη» απέσπασαν φέτος κορυφαίες διακρί ­ σεις στον διεθνή διαγωνισμό «Great Taste Awards 2019». Πιο συγκεκριμένα, από δύο αστέρια κατέ- κτησαν το μέλι Παρνασ ­ σού, το μέλι Κρήτης και το μέλι Μάνης.Τιςδιακρίσεις συμπληρώνει το μέλι Θά ­ σου, που τιμήθηκε με 1 αστέρι, για την απλή, γλυ- κιά του γεύση που ανα ­ δύει κίτρο και καραμέλα.

5 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1  Οπλο κατά φοροδιαφυγής οι υποχρεωτικές e- συναλλαγές Πηγή: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ Σελ.: 1,8 Ημερομηνία έκδοσης: 13-10-2019 Επιφάνεια: 1191.33 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ ► Απειλή έξτρα φόρου για dots γίνονται εκτόδ τραπεζών ► Σενάρια για μείωση του ορίου των 500€ για χρήση μετρητών ΣΕΛ.8 Οπλο κατά φοροδιαφυγή$ οι υποχρεωτικά β-συναλλαγέε Μέτρα για την περιστολή ins φοροδια- φυγή$ και ins napaoiKOvopias, μέσω ins αύξησή ίων πληρωμών που «περ ­ νούν» υποχρεωτικά από το τραπεζικό σύστημα και του περιορισμού των συ­ ναλλαγών με μετρητά, προωθεί το οι ­ κονομικό επιτελείο ins κυβέρνησή. Βα ­ σική επιδίωξη των αλλαγών είναι μι ­ σθωτοί και συνταξιούχοι κατά κύριο επάγγελμα αγρότε$ θα πρέπει από του χρόνου να συγκεντρώνουν περισσότε- ρεε ηλεκτρονικέε αποδείξει, ενώ ελεύ ­ θεροι επαγγελματίεε και επιχειρήσει θα υποχρεωθούν να εμφανίζουν ous φο- ρολογικέε ious δηλώσει και ous δη ­ λώσει ΦΠΑ υψηλότερα εισοδήματα.

6 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1  Οπλο κατά φοροδιαφυγής οι υποχρεωτικές e-συναλλαγές Πηγή: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ Σελ.: 1,8 Ημερομηνία έκδοσης: 13-10-2019 ► ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΔΑΠΑΝΕΣ ΜΕ ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΧΡΗΜΑ - ΣΤΟ 30% ΤΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΟΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΟ ΑΠΟ ΤΟ 2020 - ΠΟΣΕΣ ΘΑ ΧΡΕΙΑΖΕΣΤΕ ► ΑΠΕΙΛΗ ΕΞΤΡΑ ΦΟΡΟΥ ΓΙΑ ΟΣΕΣ ΛΕΙΠΟΥΝ - ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΤΩΝ 500 ΕΥΡΩ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ Μ έτρα για την περιστολή ms φοροδιαφυγής και ins παραοικονομία?, μέσω ins αύξησης των πληρωμών που «περνούν» υποχρεω ­ τικά από το τραπεζικό σύστημα και του περιορισμού των συναλλαγών με μαρητά, προωθεί το οικονομικό επιτελείο ms κυβέρνησης. Βασική επιδίωξη των αλ ­ λαγών είναι η εξής: μισθωτοί και συνταξιούχοι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες θα πρέπει από του χρόνου να συγκεντρώνουν περισσότερες ηλεκτρονικές απο­ δείξεις ενώ ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις θα υποχρεωθούν να εμφανίζουν στις φορολογικές τους δηλώσεις και στις δηλώσεις ΦΠΑ υψηλότερα εισοδήματα. Η αύξηση των ζητούμενων αποδείξεων από το Υπουργείο Οικονομικών γίνεται ως αντίμετρο για την κάλυψη των φοροελαφρύνσεων ύψους 1,2 δισ. ευρώ που προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού οπότε από το νέο έτος, για να έχει κάποιος στο ακέ ­ ραιο το αφορολόγητο όριο των 8.636 ευρώ θα πρέπει να πληρώνει ηλεκτρονικά συναλλαγές ίσες τουλά ­ χιστον με το 30% του εισοδήματος του. Από την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών το οικονομικό επιτελείο υπολογίζει έσοδα 640 εκατ. ευρώ ενώ την ίδια στιγμή όπως έχει προαναγγελθεί εξετάζεται και η μείωση του ορίου μέχρι το οποίο επι ­ τρέπεται η χρήση μετρητών για την πραγματοποίηση μιας οικονομικής συναλλαγής που αφορά στην αγο ­ ρά προϊόντων ή παροχή υπηρεσιών. Το όριο αυτό αναμένεται να μειωθεί από τα 500 ευρώ που είναι σήμερα στα 300, ενδεχομένως και στα 200 ευρώ ανά συναλλαγή, ενώ ταυτόχρονα θα καταστεί υποχρεω ­ τική η χρήση επαγγελματικών τραπεζικών λογαρια ­ σμών δηλωμένων στην ΑΑΔΕ. ΤΟ ΝΕΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ Σήμερα, για εισοδήματα έως 10.000 ευρώ απαιτείται ο φορολογούμενος να έχει κάνει ηλεκτρονικές συ ­ ναλλαγές στο 10% του εισοδήματος, δηλαδή ως 1.000 ευρώ, για εισοδήματα 10.000-30.000 ευρώ το ποσοστό των ηλεκτρονικών πληρωμών φτάνει στο 15% και στα εισοδήματα που υπερβαίνουν τις 30.000 ευρώ, ο συντελεστής ανεβαίνει στο 20%. Πλέον, από την 1η Ιανουάριου θα ισχύσει συντελεστής 30% ανε ­ ξαρτήτως εισοδήματος. Για παράδειγμα: • Για εισόδημα 10.000 ευρώ: σήμερα απαιτούνται 1.000 ευρώ ηλεκτρονικών αποδείξεων, ενώ από τη νέα χρονιά θα απαιτούνται 3.000 ευρώ. Στην περί ­ πτωση που κάποιος δεν συγκεντρώσει τον απαιτού- μενο αριθμό αποδείξεων θα έχει πέναλτι (περίπου 20%-22%) επί ms διαφοράς. Στην περίπτωση δηλαδή που ο ανωτέρω φορολογούμενος συγκεντρώσει το 2020 αποδείξεις με τη χρήση καρτών ή e-banking ύψους 1.500 ευρώ θα πληρώσει πέναλτι επί της δια ­ φοράς. Δηλαδή θα καταβάλει φόρο (1.500 X 20%) 300 ευρώ. • Για εισόδημα 20.000 ευρώ: σήμερα απαιτούνται 2.500 ευρώ ηλεκτρονικών πληρωμών, ενώ το 2020 θα απαιτηθούν 6.000 ευρώ. • Για εισόδημα 30.000 ευρώ: σήμερα απαιτούνται 4.000 ευρώ ηλεκτρονικών δαπανών, ενώ την επό ­ μενη χρονιά θα χρειαστούν 9.000 ευρώ. • Για εισόδημα 40.000 ευρώ: σήμερα απαιτούνται 6.000 ευρώ ηλεκτρονικών αποδείξεων, ενώ το 2020 θα απαιτηθούν 12.000 ευρώ. Βέβαια από την ανάλυση των φορολογικών δεδο ­ μένων προκύπτει ότι η συντριπτική πλειονότητα των φορολογουμένων υπερκαλύπτει τα σημερινά όρια, καθώς μόνο οι αγορές από σούπερ μάρκετ και οι λο ­ γαριασμοί ΔΕΚΟ απορροφούν μεγάλο τμήμα των ετήσιων δαπανών από τα νοικοκυριά. Ωστόσο οι προσδοκίες της πολιτικής ηγεσίας για την αύξηση των εισπράξεων του ΦΠΑ ειδικά στους επαγγελματίες είναι ρεαλιστικές καθώς θα αναγκαστεί για παράδειγ­ μα και ο ιδιοκτήτης ταβέρνας να αυξήσει τις πραγμα ­ τικές του δαπάνες. Από τη μια πλευρά δηλαδή, θα αυξηθεί το ποσοστό των καταναλωτών που θα ζη ­ τούν αποδείξεις και από την άλλη ο επαγγελματίας για να περιορίσει τη φορολογική επιβάρυνση, θα ζητά περισσότερες αποδείξεις από τους προμηθευτές του. Η αλυσίδα αυτή θα οδηγήσει στην αύξηση των εσόδων μέσω των ηλεκτρονικών συναλλαγών. ΑΠΕΙΛΗ ΕΙΤΡΑ ΦΟΡΟΥ Παράλληλα με τη διεύρυνση των απαιτούμενων απο ­ δείξεων για κατοχύρωση του αφορολόγητου ορίου, είναι προφανές πως θα αλλάξει και η «ποινή» εάν η αξία των ηλεκτρονικών πληρωμών των φορολογού ­ μενων υπολείπεται ms απαιτούμενης.'Ετσι στο εύλογο ερώτημα πώς θα προκύψουν έξτρα έσοδα, μόνο και μόνο επειδή θα πρέπει να κάνουν οι φορολογούμενοι πληρωμές με πλαστικό χρήμα σχεδόν για 1 στα 3 ευ ­ ρώ του εισοδήματος τους, το «κλειδί» θα κρύβεται στην ποινή. Σήμερα τυπικά επιβάλλεται «ποινή» 22% στη διαφορά (αν λείπουν αποδεί ­ ξεις 1.000 ευρώ, προκύπτει έξτρα φό ­ ρος 220 ευρώ), αλλά πρακτικά το πρό ­ στιμο παραμένει ανενεργό καθώς η πλειοψηφία των φορολογουμένων δη ­ λώνει περισσότερες αποδείξεις από όσες χρειάζονται. Οι πληροφορίες των φοροτεχνικών αναφέρουν ότι αφο το ­ ρολόγητο αποσυνδέεται πλήρως από την υποχρέωση συλλογής e -αποδείξε- ων και ως εκ τούτου, ο εισαγωγικός συντελεστής 9% στην κλίμακα φορο ­ λογίας εισοδήματος δεν μπαίνει καν στην εξίσωση. Αντίθετα, σε όσους φο ­ ρολογούμενους λείπουν πληρωμές με πλαστικό χρήμα σε σχέση με τις απαι- τούμενες θα επιβάλλεται συντελεστής φόρου 20%-25%, με επικρατέστερα τα ποσοστά πιο κοντά στο 20% παρά στο 25%. Εν ολίγοις μπορεί ο εισαγωγικός συντελεστής για εισοδήματα έως 10.000 ευρώ να έχει υποχωρήσει στο 9%, αλλά στο εισόδημα των 10.000 ευρώ, αντί για 1.000 ευρώ ηλεκτρονι ­ κών πληρωμών, θα χρειάζονται 3.000 ευρώ ηλεκτρονικών αποδείξεων. Συνεπώς ο συν ­ δυασμός ms αύξησης των απαιτούμενων αποδείξεων, σε συνάρτηση με την απειλή ποινής φόρου με συν ­ τελεστή 20%-25%, θα καθιστά ασύμφορη για τους φορολογούμενους τη «συναλλαγή» στον ΦΠΑ. Ο μέσος ΦΠΑ στην Ελλάδα ανέρχεται στο 19% (6% ο υπερμειωμένος, 13% ο μειωμένος, 24% ο κανο ­ νικός συντελεστής). Οποιοδήποτε ποσοστό «ποινής» πάνω από το 19% εκτιμάται πως θα κάνει τους φο ­ ρολογούμενους να απαιτούν να πληρώσουν με πλα­ στικό χρήμα ακόμα και εάν το POS είναι «χαλασμένο» όπως ...παρατηρείται σήμερα. Αν μάλιστα γίνει πεποίθηση των φορολογουμένων ότι όσο δεν απαιτούν απόδειξη τόσο θα καθυστερεί η μετάβαση σε ένα νέο φορολογικό τοπίο, με χαμη ­ λότερες επιβαρύνσεις, το στοίχημα της περιστολής της φοροδιαφυγής θα κερδηθεί ευκολότερα. Η ΛΙΣΤΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ Οι σχεδιασμοί του οικονομικού επιτελείου ms κυ ­ βέρνησης πάντως δεν αποκλείουν τη συνέχιση των σημερινών εξαιρέσεων στη λίστα των υπόχρεων εμ ­ φάνισης πληρωμών με πλαστικό χρήμα. Συνταξιούχοι άνω των 70 ετών, κάτοικοι μικρών χωριών και απο ­ μακρυσμένων νησιών θα συνεχίσουν να εξαιρούνται, ενώ σε πρώτη φάση τουλάχιστον, οι πληροφορίες αναφέρουν πως δεν σχεδιάζονται αλλαγές στην ισχύουσα λίστα των ηλεκτρονικών πληρωμών δα ­ πανών που «περνάνε» στην εφορία, θυμίζουμε πως στο «χτίσιμο» του αφορολόγητου μετράνε οι δαπάνες που αφορούν: Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, αλκοολούχα ποτά και καπνός ένδυση και υπόδηση, στέγαση, λογαριασμοί ΔΕΚΟ, διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες, μεταφορές, επικοινωνίες, αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες, εκπαίδευση, υγεία, ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια, κυλικεία κα. (ΤΗΕΓΟ ΕΗΟΔΗΜΑ ΛΠΟώΕΙΈΕΙΪ 2015 ΑΠΟΔΕΙΞΕΙ! fit A ΦΟΡΑ &.OCO SOfl TWO 1 .COD 7, Μ» ■m 2.1£0 S.WK a c;a 2,400 l.fiOO 9. Η» 9GQ 2,700 1.ΪΟΟ ill ΠΓ.ιΓ· 1 ooo t non ?,C€0 11.000 1.150 3 300 2.150 ιϊ , οοο 1 300 5 WO 2.3(10 13.000 i.abo i.Doo MM 14.000 ] G€0 4 100 2.ΚΚΪ 15.DDD 1 4,500 2.750 10.000 1 900 4 sra 2.900 17.DDD ?.05ϋ Γ,.ΙίΧΪ 3.D30 1R.OO0 7 200 5.400 3.200 19.QDD γ m ^ too i.'.WiJ 20. ODD 2.SOO b.OOO 3.5ϋί> 23,000 1 250 7 500 a : ,r .n 30.000 4 LVJ k J LLOL'iJ i.UtlL) 3S.M0 j CKTO hi 500 ~ 500 40. ODD (i.LKM ] 2 ill 11 h.LXrOl 4S,QC® 7 OEB 13.500 11.500 □Ο. ODD a.OLvj — IS.iJOO ?.COO Ταυτόχρονα ελάχιστες είναι οι δαπάνες που εξαιρούν ­ ται: τα ενοίκια, δόσεις δανείων, τα τέλη κυκλοφορίες, αγορές ακινήτων, αυτοκινήτων, σκαφών αναψυχής, πληρωμή φόρων, αγορές μετοχών. ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ

7 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1  «Παγίδα» για όσους συγκεντρώνουν λιγότερες e- αποδείξεις Πηγή: ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Σελ.: 25,28-29 Ημερομηνία έκδοσης: 13-10-2019 Επιφάνεια: 1350.32 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 55380 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ «Παγίδα» για όσους συγκεντρώνουν λιγότερες θ-αποδείξεις Σ. Β4-5

8 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1  «Παγίδα» για όσους συγκεντρώνουν λιγότερες e-αποδείξεις Πηγή: ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Σελ.: 25,28-29 Ημερομηνία έκδοσης: 13-10-2019 Ετηκαιρότητα €640 εκατ. € 35,6 εκατ. « 4.500 200 % επιπλέον έσοδα από την περιστολή της φοροδιαφυγής προσδοκά το υπουργείο Οικονομικών. επιπλέον φόρο κατέβαλαν φορολογούμενοι που έχασαν το αφορολόγητο των αποδείξεων το 2018. αποδείξεις από αγορές με e -συναλλαγές θα πρέπει να έχει ένας μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ. αυξημένο θα είναι το ποσοστό για κάποιους σε σύγκριση με εκείνο που ισχύει για τα εφετινά εισοδήματα και θα δηλωθούν το 2020. ε-αποδεΐξειε για το 30% των εισοδημάτων από το 2020 Δυσκολότερο το «χτίσιμο» του αφορολογήτου από τη νέα χρονιά - Πρόσθετο φόρο θα καλούνται να πληρώσουν όσοι δεν καταφέρουν να συγκεντρώσουν το απαιτούμενο ποσό ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΝΤΙΝΟΣ ΣΙΩΜΟΠΟΥΛΟΣ Στο κυγήγι αποδείξεων θα πρέπει να επιδοθούν το επό ­ μενο έτος εκατομμύρια πο ­ λίτες, αφενός για να εξα ­ σφαλίσουν το «χάσιμο» του αφορολογήτου, αφετέρου για να μην πληρώσουν πρό ­ σθετο φόρο αν τελικά δεν καταφέρουν να συγκεντρώ ­ σουν το απαιτούμενο ποσό που ζητεί η Εφορία. Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στις αρχές της εβδομάδας στη Βουλή, μι ­ σθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες καλούνται από 1.1.2020 να εμφανίζουν στη φορολογική δήλωσή τους το 30% των εισοδημά ­ των τους ως συναλλαγές με πλαατικό χρήμα για αγορές προϊόντων και υπηρεσιών. Το ποσοστό αστό για κά ­ ποιους θα είναι αυξημένο έως και 200% σε σύγκριση με εκείνο που ισχύει για τα εφετινά εισοδήματα και θά δηλωθούν το 2020, γεγονός που θα πρέπει να λάβουν υπ ’ όψιν οι φορολογούμενοι και να είναι ιδιαίτερα προ ­ σεκτικοί ώστε να μην αμε ­ λήσουν να εμφανι'σουν στη φορολογική δήλωσή τους τα νέα ποσά αποδείξεων. Τι ισχύει εφέτος Ωστόσο, για τα εφετινά ει ­ σοδήματα δεν αλλάζει κάτι. Μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες θά πρέπει να εμφα ­ νι'σουν το 10% του εισοδή ­ ματος τους αν το ετήσιο φο ­ ρολογητέο εισόδημα είναι έως 10.000 ευρώ, 15% για το μέρος του εισοδήματος που είναι από 10.001 έως 30.000 ευρώ και 20% για εισόδημα πάνω από 30.000 ευρώ. Για παράδειγμα, ένας μι ­ σθωτός με ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ θα πρέπει να έχει προχωρήσει σε αγορές προϊόντων και υπηρεσιών με ηλεκτρονικές συναλλα ­ γές ύψους 1.750 ευρώ, ενώ για τα εισοδήματα του 2020 το ποσό αστό θα εκτοξευ ­ τεί στα 4.500 ευρώ. Αστό σημαίνει ότι οι επιπλέον αποδείξεις για το εν λόγω εισόδημα ανέρχονται σε 2.750 ευρώ. Τι θα γίνει, όμως, αν ο μι ­ σθωτός με το εισόδημα των 15.000 ευρώ προγμστοποιή- σει συναλλαγές με πλαατικό χρήμα κάτω των 4.500 ευ ­ ρώ; Σε αυτή την περίπτωση θα επιβαρυνθεί με πέναλτι φόρου 22% επί των λιγό- τερων αποδείξεων και όχι με 9% όπως θα έπρεπε από τη στιγμή που ο κατώτερος © ________________ ΐα το «χτίσιμο» τον αφορολογή ­ του δεν αναγνωρίζονται δαπάνα για ενοίκια , τέλη κνκλοφορίαε και πληρωμέχ φόρων φορολογικός συντελεστής θα πέσει στα επίπεδα αυ ­ τά από το νέο έτος. Αν, για παράδειγμα, συγκεντρώσει 1.750 ευρώ αντί για 4.500 ευρώ, τότε θα του επιβάλει πρόσθετο φόρο η Εφορία 605 ευρώ. Ουσιαστικά θα του εξανεμίσει σχεδόν όλη την έκπτωση φόρου που θα απολαύσει μέσω του αφο ­ ρολογήτου, που για το πα ­ ραπάνω παράδειγμα είναι 717 ευρώ. Διασταυρώσεις Το υπουργείο Οικονομικών προσδοκά επιπλέον έσοδα 640 εκατ. ευρώ από την πε­ ριστολή της φοροδιαφυγής και μάλιστα εκτιμά ότι το ποσό αστό μπορεί να το συ ­ γκεντρώσει από τις αυξη ­ μένες συναλλαγές με πλα ­ ατικό χρήμα και τους νέους τρόπους πληκτρονικών δια ­ σταυρώσεων. Παγίοα πρόσθετης φορο- λογίος για μισθωτούς, συ ­ νταξιούχους και αγρότες απστελούν και τα τεκμήρια διαβίωσης, καθώς πλέον όσοι πιάνονται στην τσιμπί ­ δα τους θα πρέπει να εμφα ­ νι'σουν στη (ρορολογική δή ­ λωσή τους αποδείξεις που θα αντιστοιχούν στο υψπλό- τερο τεκμαρτό εισόδημα και όχι στο πραγματικό. Για παράδειγμα, αν ο φο ­ ρολογούμενος δηλώνει στην Εφορία πραγματικό εισόδημα 5.000 και η Εφο ­ ρία βάσει των τεκμηρίων τον φορολογεί για εισόδη ­ μα 13.000 ευρώ, τότε θα πρέπει να εμφανίσει απο ­ δείξεις το 30% των 13.000 ευρώ (δηλαδή 3.900 ευρώ) και όχι το 30% των 5.000 ευρώ (δηλαδή 1.500 ευρώ). Στην περίπτωση που εμφα ­ νίσει αποδείξεις 1.500 ευ ­ ρώ, θα πληρώσει πρόσθε ­ το φόρο 528 ευρώ (3.900 -1.500 ευρώ = 2.400 ευρώ χ 30%). Τα σταπσπκά στοιχεία Από τις φορολογικές δη ­ λώσεις που υποβλήθηκαν το 2018 και αφορούσαν τα εισοδήματα του 2017 προέκυψε χιλιάδες φορο ­ λογούμενοι να έχουν χάσει το αφορολόνητο των απο ­ δείξεων με αποτέλεσμα να πληρώσουν αυξημένο φόρο εισοδήματος. Συνολικά, το 2018 επιβλήθηκε πρόσθε ­ τος φόρος ύψους 35,6 εκατ. ευρώ, επειδή αρκετοί φορο ­ λογούμενοι δεν συμπλήρω ­ σαν το απαιτούμενο ποσό αποδείξεων. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία των εν λόγω φο ­ ρολογικών δηλώσεων, οι μισθωτοί πλήρωσαν περισ ­ σότερο φόρο εισοδήματος κατά 16,9 εκατ. ευρώ, ενώ οι συνταξιούχοι επιβαρύν ­ θηκαν με πρόσθετο φόρο ύψους 9,5 εκατ. ευρώ. Από την άλλη, οι αγρστες επιβα ­ ρύνθηκαν με επιπλέον 1,9 εκατ. ευρώ. Στην τσιμπίδα πιάστηκαν και φορολο ­ γούμενοι με έσοδα από μι ­ σθωτές υπηρεσίες και από

9 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1  «Παγίδα» για όσους συγκεντρώνουν λιγότερες e-αποδείξεις Πηγή: ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Σελ.: 25,28-29 Ημερομηνία έκδοσης: 13-10-2019 15.000 up UP up tui UP tio C j O tuJ <40 <40 UP CuJ> CuJ <40 ο CD CD ο a 0 O CD CD CD CD CD 0 CD CD CD CD t s CD CD CD CD CD 0 CD CD CD ο CD CD ^D CD O CD C=> CD CD CD CD a CD LO GO CD cvj LO GO O LO r — i LO CD LO CD t — * ---- CVI CVI m CO ««σ -d· LO ΕΤΗΣΙΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ (ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ Ή ΤΕΚΜΑΡΤΟ ελευθέρια επαγγέλματα, οι οποίοι επιβαρύνθηκαν με επιπλέον φόρο ύψους 3,1 εκατ. ευρώ. Μία αντικειμενική δυσκολία για μερίδα φορολογούμε ­ νων να πιάσουν το νέο αφο ­ ρολόγητο είναι το γεγονός ότι για το «χάσιμό» του δεν αναγνωρίζονται δαπάνες για ενοίκια, τέλη κυκλοφο ­ ρίας, πληρωμές φόρων (ει ­ σοδήματος, ΕΝΦΙΑ κ.λπ.), διατροφή σε πρώην συζύ ­ γους, πληρωμές δόσεων δανείων (στεγασηκών, κα ­ ταναλωτικών, κόστες κ.λπ.), αγορές οχημάτων (αστοκι- γήτων, δικύκλων), αγορές σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών, αγορές κατοι ­ κιών, οικοπέδων και λοιπών ακίνητων, αγορές επενδυ ­ τικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κ.λπ). Μακρά λίστα Από την άλλη θά συνεχίσουν να μετράνε αποδείξεις σταν αφορούν λογαριασμούς ρεύματος, νερού, φυσικού αερίου, λογαριασμούς στα ­ θερής - κινητήςτηλεφωνίας, καύσιμα, ταξί, ασφάλιστρα © _______________ Παγίδα πρόσθετης φορολογίας για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες αποτελούν και τα τεκμήρια διαβίωσης IX, διόδια, αεροπορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια, ΚΤΕΛ κ,λπ. Ακόμη στη μακρά λί ­ στα των αποδείξεων που αναγνωρίζει η Εφορία πε­ ριλαμβάνονται τα κοινό ­ χρηστα, οι αγορές από σου ­ περμάρκετ, ψιλικατζίδικα, περίπτερα, λαϊκές αγορές, όλα τα είδη διατροφής, οι ­ νοπνευματώδη πστά, καπνι ­ κά, προϊόντα ένδυσης - υπό ­ δησης, φροντιστήρια και δίδακτρα, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, έπι ­ πλα και είδη οικιακής χρή ­ σης, εστιατόρια, ταβέρνες, μπαρ, κέντρο διασκέδασης, κομμωτήρια, γυμναστήρια, ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, συνεργεία αστο- κιγήτων, υδραυλικοί, ηλε ­ κτρολόγοι, ελαιοχρωματι ­ στές, ψυκτικοί, δικηγόροι, μηχανικοί, συμβολαιογρά ­ φοι κ,λπ. Επίσης, τα έξοδα για συνδρομητική τηλεόρα ­ ση, κινηματογράφο, θέατρο και άλλα θεάματα αλλά και οι ιατρικές δαπάνες (επισκέ­ ψεις σε γιατρορο, νοσήλια, φάρμακα) περιλαμβάνονται και αστά στη λίστα των απο­ δείξεων της Εφορίας. ΠΟΙΟΙ ΑΠΑΛΛΑΣΣΟΝΤΑΙ Οι φορολογούμενοι που δεν έχουν υποχρέω ­ ση να συγκεντρώσουν αποδείξεις με πλαστι­ κό χρήμα, αλλά δεν απαλλάσσονται από τη συγκέντρωση αποδεί ­ ξεων με μετρητά, είναι οι εξής: • Οι ηλικίας 70 ετών και άνω. • Ατομα με αναπηρία 80% και άνω. • Οσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράστα ­ ση. • Οι φορολογικοί κάτοι ­ κοι της ΕΕ ή του ΕΟΧ. • Οι δημόσιοι λειτουρ ­ γοί και υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλο ­ δαπή. • Οσοι κατοικούν σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κά ­ τω των 3.100 κατοίκων. • Οι φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδη ­ μα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μό ­ νο από κεφάλαιο (από ακίνητα, τόκους κατα ­ θέσεων κ,λπ.) ή και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκ ­ μαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ. • Οι άνεργοι. • Οι δικαιούχοι του ΚΕΑ. • Οι υπηρετούντες στρατιωτική θητεία. • Οσοι βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνι ­ ας νοσηλείας.