51 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 32-34 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ενιαίο πλαίσιο αναφοράς για ιπν ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία σιπν Ελλάδα, άρα και π σχετική κουλτούρα, δεν υπάρχουν. Είναι ζητούμενα. Έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε, ενημερώνοντας τους πολίτες μεταξύ των φορέων τιου συμπλέκονται, του ενός προς τον άλλον. Γιατί η ανακύκλωση εί ναι πάνω απ ’ όλα θέμα εμπιστοσύνης του δη μότη προς το δήμο, του δήμου προς την περι φέρεια, των συστημάτων διαχείρισης προς το αρμόδιο υπουργείο, του παραγωγού προς το σύστημα διαχείρισης και τον ΕΟΑΝ κοκ. Αυτό είναι το στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε, η εμπιστοσύνη. σ. σ.: Ναι, αλλά πώς; Γ. Σ.: Η φιλοδοξία μας είναι να αναβαθμίσου με το Εθνικό Μητρώο Παραγωγών, που είναι το πεδίο διασύνδεσης μεταξύ παραγωγών, συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης και ΕΟΑΝ, ώστε, ταυτόχρονα, να παράγει την απαιτούμενη πληροφόρηση προς όλους και να λειτουργεί ως πεδίο βελτίωσης της συνεργασί ας των διασυνδεδεμένων με την κοινωνία. Ενα δεύτερο βήμα είναι να μεριμνήσουμε για την αποκατασταση της εμπιστοσύνης του πολίτη προς την υπηρεσία καθαριότητας του δήμου του και ένα τρίτο να επενδύσουμε συστημα τικά στην περιβαλλοντική παιδεία και αγωγή της κοινωνίας μας ήδη από την τρυφερή ηλικία των ανθρώπων. ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΑΤΗ Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ σ. σ.: Σε όλη αυτή την προσπάθεια τι ρόλο μπορεί να αναλάβονν οι επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ; Γ. Σ.: Σημαντικότατο και μόνο γιατί από τα σούπερ μάρκετ περνά όλη η κοινωνία, ψωνί ζοντας προϊόντα, οι συσκευασίες των οποίων επιδιώκουμε να γίνει μέλημα καθημερινής ανακύκλωσης. Συνεπώς έχουν πολύ σημαντι κή αποστολή στην εκπαίδευση και την καλ λιέργεια σχετικής κουλτούρας στους πελάτες τους, πράγμα που ήδη φάνηκε στην προσπά θεια για τη μείωση της χρήσης της πλαστικής σακούλας μεταφοράς των ωνίων. Αλλωστε, μι λώντας ειδικά για τα καταστήματα τροφίμων, το κοινό τους ήδη έχει εύλογο ενδιαφέρον κι ανησυχία για τη μόλυνση από το πλαστικό, εφόσον το ίδιο μολύνεται ως απόληξη της διατροφικής αλυσίδας. Συνεπώς οι ιδέες, οι αφορμές και το έδαφος για την ανάπτυξη πε ριβαλλοντικής κοινωνικής συνείδησης υπάρ χουν. Το θέμα είναι να της δώσουμε πρακτικό περιεχόμενο. Πέραν αυτών οι επιχειρήσεις σούπερ μάρ κετ ως παραγωγοί private labels προϊόντων είναι εγγεγραμμένες στο Εθνικό Μητρώο Πα ραγωγών, άρα δρουν στα συστήματα εναλλα κτικής διαχείρισης στερεών αποβλήτων -και πολύ περισσότερο ειδικά στο πεδίο της ανα κύκλωσης των βιομηχανικών συσκευααιών, που αποτελούν το 55% γενικά των συσκευασι- ών. Τα logistics center των αλυσίδων, όπως και τα καταστήματά τους, έχουν ήδη εκ του νόμου σημαντική συνεισφορά στην ανακύκλωση. Το θέμα είναι να συντονίσουν τη δράση τους με τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης των τε λικών συσκευασιών των προϊόντων, συμπράτ τοντας, με άλλα λόγια, στην περιβαλλοντική αγωγή των πελατών τους. ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΟΥ 2020 σ. ο.: Τι μπορεί να γίνει σχετικά; Γ. X.: Αυτό το πεδίο συζήτησης θ ’ ανοίξει άμε σα, δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο. Ο καθένας πρέπει να προσδιορίσει ένα δικό του μερίδιο συμβολής πριν απ ’ όλα οτην ενημέρωση της κοινωνίας. Σε ό,τι αφορά τις δεσμεύσεις της χώρας αναφορικά με την ευρωπαϊκή Οδηγία για την μείωση των πλαστικών ειδών μιας χρήσης, τα μέτρα είναι πολύ συγκεκριμένα, το ίδιο και οι στόχοι, άρα πρέπει να προχωρήσου με άμεσα σε διαβούλευση με αντικείμενο την κλιμάκωση των ενεργειών μας. Εξάλλου, μέοα στη νέα χρονιά πρέπει να αποφασίσουμε το πώς θα εξελιχθεί και το πλάνο για τη μείωση της χρήσης της πλαστικής σακούλας. Μετά τις επιτυχίες από την έναρξη της ισχύος του μέ τρου κοντά δύο χρόνια τώρα, πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε στο εξής. Αν θα επεκταθούμε, πού και πώς. Επομένως, περιμένουμε τις προ τάσεις και των επιχειρήσεων λιανικής. Για να το πω απλά, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο, όπως δεν υπάρχει Plan Β για τη σωτηρία του πλανήτη. σ. σ.: Υπάρχει, δηλαδή, η γενική κατεύθυνση, αλλά ακόμα όχι ένα συνεκτικό σχέδιο δράσης. Γ. Σ.: Ναι, κι αυτό γιατί μόλις που αναλάβαμε ως νέα διοίκηση του ΕΟΑΝ. Ουσιαστικά θα δουλέψουμε πιεστικά ως τα τέλη του έτους, ώστε να είμαστε έτοιμοι στην έναρξη του 2020 για διαβούλευση για όλα και με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, δημόσιους και ιδιωτι κούς, συλλογικούς και μη, στο επίπεδο τόσο του ΕΟΑΝ και των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης όσο και της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Θα μας απασχολήσουν και το σχέδιο δράσης αναφορικά με τις υποχρεώσεις καθενός, όπως προκύπτουν από την Οδηγία 904/2019, και το πλάνο για τις πλαστικές σακούλες και η μέρι μνα ενημέρωσης ευρύτερα της κοινωνίας μας. Ας το έχει υπόψη του το επιχειρηματικό κοινό στο οποίο απευθύνεστε... ·
52 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Απ’ τους ομίλους αγορών στην «πατρωνία» των μεγάλων Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 36-38 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 Επιφάνεια: 1929.59 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ ΘΕΜΑ ΜΙΚΡΗ ΛΙΑΝΙΚΗ Απ ’ τους ομίλους αγορών στην «πατρωνία» των μεγάλων Η πολύχρονη οικονομική κρίση διαμόρφωσε ία χαρακτηριστικά ενός τύπου εμπόρου, ειδικά του μικρομεσαίου τοπικού, αν και όχι μόνο αυτού, το βασικό χαρακτηριστικό του οποίου είναι π απροσδιοριστία του κύκλου επιχειρηματικής δράσης του ανεξαρτήτως προθέσεων, διαθεσιμότητας και ικανοτήτων του και αντιστρόφως ανάλογα με τπ μεγέθυνση τπς τάσπς του για καιροσκοπισμό, π οποία τον διακρίνει όχι ως εγγενές ιδίωμα, αλλά σαν επιβεβλημένη από τα πράγματα ανακλαστική προς επιβίωση συμπεριφορά, του νικολα παπαδημητριου ν εξαιρεθούν μερικά από τα «πρώτα βιολιά» του κλαδικού ανταγωνισμού, που απέκτη σαν συγκυριακά ή έχουν στα θερά ανεμπόδιστη ροή κεφα λαίων προς επένδυση για την ανάπτυξή τους και τη στήριξη της ανταγωνιατικότητάς τους, σε όλη την υπόλοιπη κλίμακα των επιχειρή σεων μυρίζει αδρεναλίνη. Όποιος δεν έχει σε περίσσια την έκκρισή της, κινδυνεύει η υγεία κι η περιουσία του. Τροφός του εν λόγω τύ που εμπόρων δεν είναι «το αόρατο χέρι του ανταγωνισμού», αλλά ο χρόνιος αποκλεισμός της συντριπτικής πλειονότητάς τους από την τραπεζική πίστωση, πράγμα που στρεβλώνει τη λειτουργία του οικονομικού συστήματος (βάσει, τουλάχιστον, των αξιακών του προκεί- μενων). Ακριβώς ο αποκλεισμός αυτός είναι που, σε συνδυασμό με το καθεστώς καχεξίας της ζήτησης, εντατικοποιεί αντισταθμιστικά τις τάσεις συγκεντροηοίησης των κεφαλαίων στη διανομή, μέσω εξαγορών και συγχωνεύ σεων, και συγκέντρωσης των διάσπαρτων δο μών του κλάδου. Και μολονότι τούτη η «νέα τάξη πραγμάτων» στα χρόνια της κρίσης πα ραβιάζει το φιλελεύθερο οικονομικό ιδεώδες, επαναπροοδιορίζοντάς το de facto ως ολιγαρ- χικό-ολιγοπωλιακό -κάτι που το πιστοποιεί ο σχεδόν διπλασιασμός του αθροιστικού μερι δίου τζίρου των τεσσάρων πρώτων εταιρικών
53 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Απ’ τους ομίλους αγορών στην «πατρωνία» των μεγάλων Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 36-38 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 ΘΕΜΑ Το «αγοράζω από ίο φτηνότερο, όποιος και να ‘ ναι αυτός» ως επιχείρημα επιβίωσης έγινε το μότο όλων των μικρών λιανεμπόρων την τελευταία πενταετία, πλπττοντας καίρια το κύρος των ομίλων αγορών τους επωνυμιών του ανταγωνισμού μόλις σε δέκα χρόνια, ώστε τώρα πια νέμονται τα τρία τέταρ τα του συνόλου των πωλήσεων της οργανωμέ νης λιανικής-, η υποταγή όλων στη στρεβλή «φυσιολογία» αυτής της τάξης είναι δεδομέ νη! Τόοο, μάλιστα, ώοτε εκλαμβάνοντας ο κα θένας τον εαυτό του ως υποψήφιο για έκπτω ση αργά ή γρήγορα από τη δράοη, σχεδόν την προσχεδιάζει, παζαρεύοντας απλώς το τίμη μα της αξιοπρέπειάς του ως τίμημα εξαγοράς της εταιρείας του, το οποίο πολλές φορές εί ναι προκαταβολικά δεσμευμένο, τουλάχιστον εν μέρει, έναντι υποχρεώσεων σε προμηθευ τές, τράπεζες, ασφαλιστικούς φορείς και δη μόσιο ταμείο. Η ΚΑΜΠΗ ΤΩΝ CAPITAL CONTROLS Συζητώντας για τα χαμηλότερα σκαλιά των επιχειρηματικών μεγεθών -που τα χωρίζει πια άβυσσος από τα αμέσως ανώτερά τους-, ακόμα ένα ενταμένο σύμπτωμα της «νέας τά ξης» στην αγορά είναι ότι την έκκριση αδρε ναλίνης περί το τι τέξεται η επιούσα για τον καθένα τη συνοδεύει μια επαμφοτερίζουσα συμπεριφορά του μικρού λιανέμπορου με ταξύ της «επιχειρηματικότητας καθεαυτήν», που αποβλέπει οτο κέρδος, και της «οιονεί μισθωτής αυτοαπασχόλησης», που απλώς κυ νηγά τον βιοπορισμό. Κι αν δίνεται η εντύπω ση πως η ασφάλειά του είναι ο σκεπτικισμός της πλειονότητας των μεγάλων αλυσίδων να επενδύσουν στο υψηλό λειτουργικό κόστος του μικρού μαγαζιού για λογαριασμό της ορ γανικής τους ανάπτυξης, η συνάρτηση όλο και περισσότερο της ανταγωνιστικότητάς του με την υπαγωγή της τροφοδοσίας του οτα «με γάλα μαγαζιά» της χονδρικής περιορίζει αυτό τον επαμφοτεριαμό. Και εντέλει αλλού τον εγγράφει οτη βιοπάλη και την εξωραϊσμένη υπαλληλία (franchising) κι αλλού δίνει παρά ταση στην ψευδαίσθηση της επιχειρηματικής αυτονομίας του (ως μέλος ομίλων αγορών, με πρόσβαση σε επιλεκτικές πηγές προμηθειών). Η νεότερη περίοδος καμπής των πραγμάτων στην κλαδική αγορά, κοιτάζοντας αναδρομικά όλο τον ορίζοντα της κρίσης, φαίνεται πως είναι η επιβολή των capital controls το καλοκαίρι του 2015. Σαν σύμπτωμα εντάθηκε τότε στο έπακρο -κι έκτοτε δεν χαλάρωσε- η εξαφάνιση της πί στωσης στο μικροεπιχειρηματία ή το βιοπορι- ζόμενο λιανέμπορο. Οι λόγοι, προφανέστατοι. Πίσω τους, ωστόσο, αξίζει κανείς να μελετήσει μια αλληλουχία συνεπειών, που επιδρούν σε διαρκή αντίφαση μεταξύ τους, διαπερνώντας όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων του κλάδου, ως την εξουδετέρωσή τους από το χαλύβδινο χέρι της συγκέντρωσης των δομών και της ου- γκεντροποίηοης των κεφαλαίων. Η ΑΤΕΛΕΣΦΟΡΗ ΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΣΤΗ ΜΙΚΡΗ ΛΙΑΝΙΚΗ Πρώτα απ ’ όλα ακριβώς το 2015 η ελληνι κή βιομηχανία, οτριμωγμένη εντελώς από την έλλειψη ρευστότητας και υπό διαρκή πίεση ν ’ αντιπαρέρχεται την έλλειψη πιστώσεων με αγοραπωλησίες δομών και συγχωνεύσεις, άρ χισε να εκδηλώνει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον τζίρο της από τη μικρή λιανική. Διότι οι εισπράξεις της από αυτήν γίνονται άμεσα και κυρίως είναι «καθαρές», δηλαδή απαλ λαγμένες από τη «δουλεία» υψηλών παροχών κι εκπτώσεων -με άλλα λόγια, για ένα σχετι κά μικρό μερίδιο τζίρου από τη διάθεση των προϊόντων της οε μπακάλικα και μίνι μάρκετ πετυχαίνει ένα οαφα'ις υψηλότερο ποσοστό κέρδους απ ’ ότι στους μεγάλους πελάτες της. Επιδίωξε, λοιπόν, την αύξηση αυτού του μερι δίου για ένα πρόσθετο λόγο: Η εισαγωγή των νέων προϊόντων της εκεί είναι σαφώς φτηνό τερη απ ’ ότι στο ράφι του σούπερ μάρκετ και cash & carry και διπλά επωφελής, καθότι ο αντιπρόσωπος διανομέας της (οτον οποίο, πά ντως, η πίστωσή της είναι ελάχιστη) συμφωνεί στόχους πωλήσεων με το μικρό λιανοπωλητή, κάτι που από τη φύση του δεν κάνει το cash & carry. Αλλά ως προμηθευτής η βιομηχανία και μεγάλων πελατών -πελατών που, οτο πλαίσιο των ομίλων τους, το ‘ χουν «δίπορτο» στη λια νική και τη χονδρική-, αδυνατεί ασφαλώς να τους δεσμεύσει, ώστε οι τιμές τους στα προ ϊόντα της να μην ακυρώνουν το πλεονέκτη μά της από τη μικρή αγορά, η οποία, βέβαια, ψωνίζοντας από παντού τοις μετρητοίς, αγο ράζει κατά το συμφέρον της και από αυτούς, πότε από τις δομές χονδρικής και πότε από τα σούπερ μάρκετ. Τούτο είναι, φυσικά, δύ σπεπτο για τη βιομηχανία και αφόρητο για τον αντιπρόσωπο διανομέα της, που αφενός «προδίδεται», ακολουθώντας τα ουμφωνηθέ- ντα του συνεργάτη του με τους ομίλους αγο ρών της μικρής λιανικής, και αφετέρου υπομέ νει τον ανταγωνισμό των cash & carry και εν γένει όλων των άλλων δομών χονδρικής οτις παραδόσεις των παραγγελιών οτα μαγαζιά της πελατείας του. Διότι ο τοπικός λιανοπωλητής αξιοποιεί, επίσης, σαν εναλλακτ ική πηγή προ μηθειών όλη την καλειδοσκοπική παραδοσια κή χονδρεμπορική πιάτσα. ΠΟΛΕΜΟΣ ΟΛΩΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΟΛΩΝ Η τελευταία από την εφαρμογή των capital controls εμφανίζει μια υπερτροφική ανάπτυξη παρά τη συχνότητα των πτωχεύσεων, για τον ίδιο λόγο που ξεφυτρώνουν παντού, χάνονται κι ξαναφυτρώνουν μικροκαταοτήματα πώ λησης καφέ, ονακ, μίνι μάρκετ κ.ά. Ό,τι έχει μείνει από το κομπόδεμα της άλλοτε μεσαίας τάξης φυλλορροεί σ ’ ένα επενδυτικό ντελίριο προς εύρεση επαγγελματικής απασχόλησης για τα παιδιά της, μη υπάρχοντος άλλου μο ντέλου ανάπτυξης από το ήδη χρεοκοπημένο πλην αυτοαναλισκόμενο μέχρι τον τελευταίο διαθέσιμο πόρο. Παλιοί και νέοι χονδρέμποροι, μεγαλύ τεροι και μικροί, περιφερειακοί και τοπικοί, ειδικού ή γενικού εμπορίου, αντιπρόσωποι διανομείς βιομηχανικών επωνυμκόν ή πελά τες τους, όπως και της μεγάλης χονδρικής άλ λωστε, αγοράζουν και πωλούν τοις μετρητοίς από όλους και προς όλους ανεξαρτήτως είδους καταστήματος (τοπικού σούπερ μάρκετ, μίνι μάρκετ, μπακάλικου, περιπτέρου, μανάβικου, αρτοποιείου, μαζικής εστίασης κ.ά.), μονι- μότερα ή ευκαιριακά, ανταγωνιζόμενοι όλοι ανηλεώς όλους και «χτυπώντας» ο ένας τη δουλειά του άλλου. Οι «ριοκαδόροι» της πί στωσης ή της πώλησης σχεδόν οε τιμές κτή-
54 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Απ’ τους ομίλους αγορών στην «πατρωνία» των μεγάλων Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 36-38 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 ΘΕΜΑ Ο μικρός λιανοπωλητής συμμετέχει με όρους καταφυγής στη διαδικασία της συγκέντρωσης των κλαδικών δομών, όπου αντί της συγκεντροποίησης κεφαλαίων προκρίνεται η αξιοποίηση του κεφαλαίου και του τζίρου του για τη μεγιστοποίηση του χονδρεμπορικού κέρδους του «πάτρωνά» του σης χάριν ανταγωνιστικότητας αργά ή γρήγορα καταπίπτουν. Οι πιο τολμηροί επιδίδονται σε «παράλληλες» εισαγωγές -πράγματι, τουλάχι στον για τρία-τέσοερα χρόνια η μικρή λιανική πλημμύρισε από το προϊόν των «παραλλη- λάδων», δίνοντας ένα πρόσθετο επιχείρημα στους περισσότερους πολυεθνικούς προμη θευτές να διακόψουν τις σχέσεις συνεργασίας με τους ομίλους αγορών των μικρών λιανοπω λητών προς ο)φέλεια ασφαλώς των μεγάλων του οργανωμένου εμπορίου λιανικής-χονδρι- κής και των παραδοσιακών μεγαλοχονδρεμπό- ρων. Αλλωστε, οι πολυεθνικές οε αντίθεση με την ελληνική βιομηχανία, κοιτώντας κυρίως την προοπτική των κερδών τους, έχουν λό γους να υπερθεματίζουν στη συγκέντρωση του κλάδου, εφόσον αυτή δεν έχει μεγάλους διαχειριστικούς μπελάδες για τις λιτές πλέον δομές τους. Φυσικά, οι κορυφαίοι του χονδρεμπορικού ανταγωνισμού, είτε σαν cash & carry είτε οαν συστήματα franchise είτε σαν συστήματα τρο φοδοσίας της μικρής διανομής απευθείας από τα logistic center των μεγάλων αλυσίδων, δεν φείδονται κι αυτοί προσπαθειών για διείσδυ ση ως το τελευταίο μαγαζάκι της χώρας. Αλλά το κάνουν από θέση ισχύος, πολιορκώντας ασφυκτικά την ανεξάρτητη χονδρική με ακα ταμάχητο όπλο την πίστωση του προμηθευτή και τις γενναίες εκπτώσεις και παροχές του. Η αποσάθρωσή της, μάλιστα, αποκτά ανά γε ωγραφική ενότητα χαρακτηριστικά εξόντω σης, κατόπιν είτε εξαγοράς τοπικών δικτύων καταστημάτων από εταιρικά σχήματα κεντρι- κοποιημένων συστημάτων τροφοδοσίας είτε σύναψης συμφωνίας τροφοδοσίας από τέτοια σχήματα. Στο πλαίσιο αυτό, ορισμένοι από τους γνωστότερους «παραλληλάδες» έχουν ήδη χρεοκοπήσει. ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ THE «ΠΑΤΡΩΝΙΑΣ» ΑΝΟΙΞΕ Το «αγοράζω από το φτηνότερο, όποιος και να ‘ ναι αυτός» ως επιχείρημα επιβίωσης έγι νε το μότο όλων των μικρών λιανεμπόρων την τελευταία πενταετία, πλήττοντας καίρια το κύρος των ομίλων αγορών τους. Η επίκληση της «πειθαρχίας των μελών» έναντι των ομί λων τους έχει χάσει προ πολλού το νόημά της κατ ’ αναλογία προς την απώλεια της αξιοπι στίας των συμφωνιών της βιομηχανίας με τους ομίλους αναφορικά με το επίπεδο της ανταγω- νιστικότητάς τους, αφ ης στιγμής η ίδια αδυ νατεί να τις τηρεί, πλειοδοτώντας μέοω των προσφορών, θέλοντας και μη, στην ετεροβαρή γι ’ αυτούς επιπλέον ενίσχυση της ανταγωνι στικότητας των μεγαλοπελατών της. Την ίδια στιγμή, ενόσω αυξάνει η αδυναμία των ομίλων να ανταποκρίνονται στους στόχους πωλήσεων, που συμφωνούν μαζί της χάριν ενός επιπλέον εκπτωτικού πλεονεκτήματος υπέρ των μελών τους, η βιομηχανία τους κλείνει τη στρόφιγγα των εκπτώσεων, δείχνοντας ουσιαστικά στα μέλη τους το δρόμο για τη χονδρική ή τις σού περ προσφορές λιανικής των μεγάλων πελα τών της. Η τροχιά αυτού του φαύλου κύκλου απαξίωσης των ομίλων, διαπιστωμένη λ.χ. στις αρκετά σημαντικές απώλειες του τζίρου τους κυρίως οτα προϊόντα ψυγείου επ ’ ωφελεία των μεγάλων της αγοράς, από τους οποίους ψω νίζουν πολλά μέλη ομίλων, δεν ανακόπτεται παρά το όψιμο ενδιαφέρον της βιομηχανίας για την ενίσχυση του τζίρου της απ ’ τη μικρή λιανική. Ο χρόνος δεν γυρνά πίσω... Στο πλαίσιο αυτό, τα τελευταία χρόνια μολονότι σπάνια συναντά πια κανείς μικρούς τοπικούς λιανοπωλητές μη ενταγμένους σε ομίλους, η παρέμβαση των ομίλων στον ανταγωνισμό πέραν των τυπικών διευθετή σεων σχέσεων με προμηθευτές και συνερ γάτες απονευρώνεται, ενώ συν τω χρόνω η οργανωτική δυνατότητά τους να παρέχουν ως μηχανισμοί στρατηγική υποστήριξη στα μέλη τους ατονεί. Αντίθετα, η τάση που ανα δύεται με την πάροδο του χρόνου είναι της υπαγωγής της τροφοδοσίας, είτε των ομίλων αγορών είτε μεμονωμένων τοπικών λιανε- μπόρων πρώην μελών ομίλων, στις στρατη γικές επιδιώξεις μεγάλων επιχειρηματικών οχημάτων, που υπόσχονται σαφώς καλύτερες τιμές τροφοδοσίας από εκείνες των ομίλων, εκπτώσεις και υποστήριξη στον τομέα του μάρκετινγκ. Κατ ’ αυτόν τον τρόπο ο μικρός ή μεσαίος τοπικός λιανοπωλητής συμμετέ χει με όρους καταφυγής στη διαδικασία της συγκέντρωσης των κλαδικών δομών, όπου αντί της συγκεντροποίησης κεφαλαίων προ κρίνεται ως επωφελέστερη η αξιοποίηση του μικρού κεφαλαίου και τζίρου του λιανοπωλη τή για τη μεγιστοποίηση του χονδρεμπορικού κέρδους του «πάτρωνά» του, είτε αυτός είναι franchisor είτε χονδρέμπορος. ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ Ορισμένους εξ όσων ομνύουν στον «εξυ γιαντικό» χαρακτήρα της ταχύτατης συ γκεντροποίησης κεφαλαίου στον κλάδο στο όνομα μιας ποσοστιαίας σύγκλισής του προς έναν υποτιθέμενο ευρωπαϊκό κλαδικό μέσο όρο (όσο κι αν αυτός από μεθοδολογική άπο ψη είναι ένα φάντασμα και τίποτ ’ άλλο), τους κατανοούμε, εφόσον πρόκειται για απολογη τές της ωφέλειάς τους από τις διαδικασίες της ή έστω για επίδοξους συμμέτοχους οτα ωφε λήματα της εξέλιξής της. Στους υπόλοιπους, όμως, συνιστούμε να συγκρίνουν το ποιόν και το βαθμό συγκεντροποίησης πριν απ ’ όλα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας του κλάδου ως προς τα αντιστοίχως ιοχύοντα στην εγχώρια αγορά, να αναλογιοτούν την ιστορικότητα της πορείας της στην Εσπερία, τόσο στη βι ομηχανία όσο και στη διανομή, και να ξανα- σκεφτούν με όρους λογικής κι εμπειρίας, αν είναι ποτέ δυνατόν να αποβαίνει υγιής για τον ανταγωνισμό, στο πλαίσιο του οποιοδήποτε παραγωγικού κι όχι παρασιτικού μοντέλου οικονομίας, η σύμπτωση υψηλών βαθμών συ γκέντρωσης, ταυτόχρονα, στις δύο πλευρές της προσφοράς... ·
55 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Φαίνεται πως έσπασε ο πάγος·.· Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 48-50,52 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 Επιφάνεια: 2566.23 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Φαίνεται πως έσπασε ο πάγος·.· Επιβεβαιώνεται φέτος π αυξητική τάση των πωλήσεων στα κατεψυγμένα προϊόντα, περιλαμβανομένων των PL, υπερβαίνοντας, μάλιστα, τις προσδοκίες σε ορισμένες περιπτώσεις επιμέρους κατηγοριών τπς αγοράς τους. Ειδικά αυτή των έτοιμων γευμάτων ανανεώνει το καταναλωτικό ενδιαφέρον για τπν ευρεία κατηγορία, πράγμα στο οποίο ανταποκρίνονται, τόσο π βιομηχανία του κλάδου με καινοτόμες προτάσεις συνταγών, εξακολουθώντας να υποφέρει, πάντως, από τον προωθπτικό πυρετό, όσο και οι λιανεμπορικές αλυσίδες, που αναπτύσσουν περαιτέρω τα σχετικά τμήματα πωλήσεων. του κώστα ςτοφορου αισιοδοξία των επιχειρημα τικών στελεχών, που δραστη ριοποιούνται στην παραγωγή και εμπορία κατεψυγμένων προϊόντων, φαίνεται πως δι καιώνεται φέτος, εφόσον οι πωλήσεις όλων των επιμέρους κατηγοριών τους εξελίσσο νται θετικά, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούν τις προσδοκίες. Όπως σημειώνει ο κ. Παναγιώτης Αδαμαντιάδης, Commercial Director της Alfa Αθανάσιος Δ. Κουκουτάρης ΑΕΒΕ, «η ως τώρα ανάκαμψη φέτος στο σύ νολο της αγοράς του οργανωμένου εμπορίου τροφίμων είναι μικρότερη του 3,3% σε όγκο συγκριτικά με την περσινή χρονιά. Αν υπο λογίσουμε, πρώτον, ότι οι εταιρείες ερευνών αγοράς προσμέτρησαν τα στοιχεία της τελευ ταίας μέρας του 2018 στο 2019, δεύτερον, ότι καταγράφεται ένας επιπλέον τζίρος των με γάλων πελατών έναντι της μικρής λιανικής, πράγμα που δεν είχε διαπιστωθεί έως τώρα, και τρίτον, ότι έχει μείνει στάσιμος ο μεγάλος ρυθμός ανάπτυξης βασικών πελατών, συ μπεραίνουμε ότι η ανάπτυξη γενικά της αγο ράς θα είναι οριακά ανοδική ως το τέλος του χρόνου. Όμως, υπάρχουν κατηγορίες με αξι οσημείωτη ανάπτυξη, όπως των κατεψυγμέ νων προϊόντων και ειδικά της κατεψυγμένης ζύμης -τα στοιχεία δείχνουν ανάπτυξη 6,8% σε όγκο για όλη την κατηγορία». Ερμηνεύ οντας τη σημαντική άνοδο της αγοράς τους, την αποδίδει στους εξής λόγους -όχι απαραί τητα κατά σειρά σπουδαιότητας, όπως λέει:
56 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Φαίνεται πως έσπασε ο πάγος·.· Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 48-50,52 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 ΡΕΠΟΡΤΑΖ Στη μείωση του ΦΠΑ στο 13%, γεγονός ιιου επιτρέπει στις εταιρείες να προσφέρουν τα προϊόντα τους σε ανταγωνιστικές τιμές, στην ενθαρρυντική βελτίωση των χρηματοοικονο μικών μεγεθών της χώρας και τη διαμόρφωση θετικού κλίματος για τη διενέργεια επενδύσε ων από σημαντικούς παράγοντες του κλάδου και την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών των καταναλωτών, ενώ σημειώνει: «Η alfa ως ιστορική ελληνική εταιρεία δεν έπαψε ποτέ να επενδύει σε όλα τα επίπεδα και χαιρόμαστε που ο ορίζοντας διευρύνεται, για να χωρέσει περισσότερες ανάλογες πρωτοβουλίες, μέσο) ουγχαινεύσεων και εξαγορών, που είτε έγιναν είτε πρόκειται να γίνουν». Σε ό,χι αφορά πδι κότερα την αλλαγή των δι- ατροφικών συνηθειών των Ελλήνων, επισημαί νουμε τη συστηματική δουλειά που έχει γίνει για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με την ποιότητα των κατεψυγμένων προϊό- ντα>ν, όχι μόνο εκ μέρους μεμονωμένων επιχει- ρήοεων, αλλά συντονισμένα από τον ΣΕΒ'Γ. Σε σχετική δήλωσή του στο σελφ σέρβις ο πρόε δρος του συνδέσμου, κ. Ευάγγελος Καλούσης, τονίζει: «Η ελληνική βιομηχανία τροφίμων έχει ο>ς βασική της προτεραιότητα να παράγει και να προσφέρει στους καταναλωτές προϊό ντα ποιοτικά, ασφαλή, στην καλύτερη δυνατή τιμή, με προστιθέμενη αξία και χαμηλό περι βαλλοντικό αποτύπωμα, που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις τους. Ο γνώμονάς μας είναι η αειφόρος ανάπτυξη του κλάδου, μέσα σε ένα υγειές επιχειρηματικό περιβάλλον, παράλληλα με την ανάδειξη της σημασίας της ισορροπημένης και υγιεινής δι ατροφής των καταναλωτών». ΤΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ Η κ. Κατερίνα I Ιαπαγεωργίου, αγοράστρια κατεψυγμένων προϊόντων της Metro, που λόγω αρμοδιότητας παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στη σχετική αγορά, θεωρεί ως μια από τις σημαντικότερες αλλαγές σε αυτήν τη δυναμική είσοδο το»ν έτοιμων γευμάτων. Ειδι κότερα, δεδομένου ότι οι καταναλωτές στρέ φονται όλο και περισσότερο προς τα ημιέ- τοιμα γεύματα, τις εναλλακτικές γεύσεις και τις νέες συνταγές, όλες οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ προχώρησαν στην αύξηση των μέτρων του εξοπλισμού κατάψυξης για την τοποθέ τησή τους. Αναφερόμενη στην εμπειρία της Metro, σημειώνει σχετικά ότι «ανακαινίζο ντας το δίκτυο της Βερόπουλος, προσθέσαμε έο>ς και 70% περισσότερα μέτρα κατάψυξης, υποδεχόμενοι ακριβώς αυτήν την τάση της κατανάλωσης» και προσθέτει πως, «ενώ πριν μερικά χρόνια κινητικότητα η της κατηγορίας αφορούσε πρωτογενή προϊόντα, σήμερα τον χώρο των ψυγείων καταλαμβάνουν τα έτοι μα γεύματα (ready to cook), που απλώνονται διαρκώς σε πολλές κατηγορίες προϊόντων (συνταγές κρέατος, πουλερικών, λαχανικών, πίτες ακόμη και γλυκών). Η ζήτησή τους αυ ξάνει συνεχώς, κυρίως εξαιτίας της έλλειψης χρόνου που πιέζει τους καταναλωτές στην Οι νέες καταναλωτικές τάσεις αψορούν κυρίως τα έτοιμα γεύματα και τα γεύματα ειδικής διατροφής. Οι καταναλωτές αναζητούν πλέον νέα προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας, αλλά που δεν απαιτούν πολύ χρόνο μαγειρέματος καθημερινότητά τους. Οι τιμές των πρωτογε νών προϊόντων διαμορφώνονται από την πα ραγωγή ανάλογα με τις διαθέσιμες ποσότητες, ωστόσο οι συνταγές και τα ημιέτοιμα γεύματα είναι αυτά που αυξάνουν την αξία της κατη γορίας, αφού σε αυτά ενσωματώνεται η υπε ραξία της μεταποίησης». Πράγματι φέτος η κατηγορία των κατεψυγμένων ημιέτοιμων και έτοιμων φαγητών εμφάνισε σημαντική άνοδο Κατεψυγμένα προϊόντα Όγκος πωλήσεων (σε χιλ. κιλά) 2017 2018 Πρώτο 8μηνο 2018 Πρώτο 8μηνο 2019 Διαφορά Συσκευασμένα κρέατα 2.617,5 3.118,6 1.872.1 2.165,9 15,7 Ιδιωτική ετικέτα 570 657,4 406,1 461 13,5 Ημιέτοιμα και έτοιμα φαγητά 1.959,9 2.058,6 1.317 1.538.2 16,8 Ιδιωτική ετικέτα 268,9 265,5 164,5 169,2 2,9 Κατεψυγμένο ψάρι 4.400,6 4.565 3.341 3.322,5 -0.6 Ιδιωτική ετικέτα 1.525,3 1.388,9 1.046,3 1.077,2 2,9 Κατεψυγμένα λαχανικά 18.285,4 18.672,3 12.268,7 13.100,2 6.8 Ιδιωτική ετικέτα 4.766,6 4.631,9 3.030,7 3.736,7 23,3 Κατεψυγμένες πατάτες 2.066,4 2.325,5 1.460,8 1.743,9 19,4 Ιδιωτική ετικέτα 438,9 434,5 269,1 312,8 16,2 Κατεψυγμένη ζύμη και πίτσα 13.921,5 14.316,6 8.686,3 9.064,5 4,4 Ιδιωτική ετικέτα 3.080,5 2.824,9 1.710 1.761,6 3.0 Πηγή IRI
57 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Φαίνεται πως έσπασε ο πάγος·.· Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 48-50,52 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 ΡΕΠΟΡΤΑΖ Πρέπει να γίνει κατανοητό από τπ βιομηχανία ότι π ψυκτική αλυσίδα έχει μεγάλο ενεργειακό κόστος, αλλά και σημαντικούς χωροταξικούς περιορισμούς. Συνεπώς, χρειάζεται ιδιαίτερη μελέτη η πρόταση κωδικολογίου πωλήσεων οτο οκτάμηνο κατά 16,3% σε αξία και 16,8% σε όγκο. Η βιομηχανία των προϊό ντων κατάψυξης ανταποκρίνεται στη σχετική τάση της αγοράς, λανσάροντας νέα καινοτόμα προϊόντα. Η Μπάρπα Στάθης, για παράδειγ μα, λάνσαρε τη οειρά λαχανικών με ζυμαρικά, που ετοιμάζονται για σερβίρισμα σε 15 λεπτά. ΟΙ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Σύμφωνα με την κ. Βάσω Μωραϊτέλη, Account Executive, Client Service της IRI, το πρώτο οκτάμηνο του 2019 οι πωλήσεις των κα τεψυγμένων συσκευασμένων κρεάτων αυξή θηκαν κατά 21,5% σε αξία και 15,7% σε όγκο, ενώ αντίστοιχα των κατεψυγμένων ψαριών αυξήθηκαν κατά 3,1% σε αξία, αλλά με οριακή πτώση 0,6% του όγκου πωλήσεων. Η κατηγορία των κατεψυγμένων λαχανικών εμφάνισε άνοδο 7,9% σε αξία και 6,8% σε όγκο, ενώ αξιοσημείω τα αυξητικές ήταν οι πωλήσεις της κατεψυγμέ- νης πατάτας, που εξελίχθηκαν με ρυθμό 25,5% σε αξία και 19,4% σε όγκο. Επίσης στην κατη γορία της κατεψυγμένης ζύμης και της πίτσας διαπιστώθηκε άνοδος πωλήσεων 4,3% σε αξία και 4,4% σε όγκο. Επισημαίνουμε ότι ανοδικά εξελίχθηκαν οι πωλήσεις και σε όλα τα κατε- ψυγμένα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. ΟΙ ΝΕΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ Οι διατροφικές μας συνήθειες αλλάζουν επί το υγιεινότερον. Ιδίως μεταξύ των νέων, όπου «πιάνουν» περισσότερο τα νέα διατροφι κά «ρεύματα» σαν αυτό της χορτοφαγίας, ήπιας έως vegan. Όπως σημειώνει ο κ. Γιώργος Τσώ- νης, Country Manager της Globaltailer Cyprus Ltd/ Vegafit, «οι νέες τάσεις αφορούν κυρίως τα έτοιμα γεύματα και τα γεύματα ειδικής διατρο φής. Αναφέρονται κυρίως σε προϊόντα χορτο φαγίας, χωρίς γλουτένη, με υπερτροφές, όπως η κινόα κ.ά. Στο πλαίσιο αυτό, οι καταναλωτές αναζητούν πλέον νέα προϊόντα υψηλής δια τροφικής αξίας, αλλά που δεν απαιτούν πολύ χρόνο μαγειρέματος. Ακόμα μια νέα τάση είναι η αναζήτηση παραδοσιακών συνταγών εμπλου τισμένων με νέα υλικά, όπως το κόκκινο φα σόλι οτο ρύζι. Τα τμήματα R&D των εταιρειών παίζουν σημαντικό ρόλο οτη διαμόρφωση των νέων προϊόντων, που ανταποκρίνονται στις εν λόγω τάσεις». Στο ίδιο πλαίσιο, σημειώνουμε τη σημαντική ανάπτυξη, σύμφωνα με στοιχεία της Nielsen, της ζήτησης βιολογικών τροφίμων. Εκ μέρους της Alfa ο κ. Αδαμαντιάδης λέει πως «ανταποκριθήκαμε στις νέες τάσεις και συνήθει ες με προϊόντα που σέβονται τις συγκεκριμένες επιλογές, διατηρώντας πάντα πολύ ψηλά τον πήχη της ποιότητας, της γεύσης και της διατρο φικής αξίας. Κατά τον ίδιο τρόπο σεβόμαστε τις διατροφικές συνήθειες και τη διαφορετική δια τροφική κουλτούρα των ανθρώπων στις χώρες που εξάγουμε τα προϊόντα μας, σχεδιάζοντας συνταγές που τους ικανοποιούν ολόπλευρα. Πέρασαν αρκετά χρόνια από τότε που καταρ- ρίφθηκε ο μύθος των «κακών» κατεψυγμένων, τάχα ανθυγιεινών και με πολλά συντηρητικά, τροφίμων. Σήμερα οι καταναλωτές αναγνωρί ζουν ότι αποδεδειγμένα η σωστή κατάψυξη των προϊόντων συμβάλλει στη διατήρηση, τόσο της θρεπτικής τους αξίας όσο και της φρεσκάδας. Στην Alfa ακολουθούμε τις πλέον σύγχρονες μεθόδους προετοιμασίας και κατάψυξης, ώστε Κατεψυγμένα προϊόντα Αξία πωλήσεων (σε χιλ. ευρώ) 2017 2018 Πρώτο 8μηνο 2018 Πρώτο 8μηνο 2019 Διαφορά Συσκευασμένα κρέατα 20.447.4 23.380,1 14.236,7 17.302,5 21.5 Ιδιωτική ετικέτα 4.052 4.493,1 2.808,8 3.250,9 15,7 Ημιέτοιμα και έτοιμα φαγητά 9.506.9 9.856,9 6.381 7.424,2 16,3 Ιδιωτική ετικέτα 1.359,1 1.260,8 807,7 839,5 3,9 Κατεψυγμένο ψάρι 41.384,9 44.562 32.195,8 33.202,6 3,1 Ιδιωτική ετικέτα 13.613,6 12.508,6 9.328,7 9.860 5,7 Κατεψυγμένα λαχανικά 60.638,7 62.985,2 41.246,7 44.508,8 7,9 Ιδιωτική ετικέτα 12.172,8 11.690,5 7.669 9.082,6 18,4 Κατεψυγμένες πατάτες 4.505,4 5.068,8 3.151.8 3.956,9 25,5 Ιδιωτική ετικέτα 675,6 681,2 428,6 491,6 14,7 Κατεψυγμένα ζύμη και πίτσα 68.840,8 71.385,7 43.406,3 45.275,6 4,3 Ιδιωτική ετικέτα 11.829,2 10.814,9 6.607,3 6.745,3 2.1 Πηγή IRI
58 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Φαίνεται πως έσπασε ο πάγος·.· Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 48-50,52 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 ΡΕΠΟΡΤΑΖ Το επόμενο διάστημα αναμένεται άνοδος των τιμών στην κατηγορία των κατεψυγμένων λαχανικών, λόγω της μειωμένης αγροτικής παραγωγής φέτος σε πολλές χώρες της κεντρικής Ευρώπης πολύ συχνά σκούμε αιιό τους καταναλωτές ότι τα προϊόντα μας είναι «πιο φρέσκα από τα φρέ σκα»!...». Εν προκειμένω η σημασία της ορθά ορ γανωμένης και σύγχρονης αλυσίδας ψύξης είναι εκ των ων ουκ άνευ. Στο ίδιο πλαίσιο, εκ μέρους της Metro αναφέρεται ότι η εταιρεία έχει θέσει «ιδιαίτερα υψηλές προδιαγραφές ποιότητας και ασφάλειας, τις οποίες αποδεικνύεται ότι ει σπράττει τελικά ο πελάτης». ΑΙΣΙΟΔΟΞΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η αγορά των κατεψυγμένων προϊόντων δι καιολογεί τις προσδοκίες για την ανάπτυξη των πωλήσεων, πράγμα οτο οποίο συμβάλουν τα προϊόντα των νέων κατηγοριών της, καθώς είναι αποδεκτά από το κοινό, διαπιστώνεται εκ μέρους της Metro. «Οι νέες εξαγορές, κα θώς κι αυτές που επίκεινται στην οργανωμένη λιανική, θα συνεχίοουν να ασκούν πίεση και στο λιανεμπόριο και στη βιομηχανία», εκτιμά ο κ. Τοώνης, προσθέτοντας: «Ο μειωμένος τζί ρος σε συνδυασμό με την έντονη διαφήμιση δημιουργεί αρκετές εντάσεις στις σχέσεις μας. Προσπαθούμε να δημιουργούμε κλίμα συνερ γασίας με τους λιανέμπορους, έτσι ώστε να εί μαστε αμφότεροι κερδισμένοι. Πιστεύω ότι η αύξηση των πωλήσεων μπορεί να επιτευχθεί μέσω των νέων καναλιών διανομής, όπως των ηλεκτρονικών πωλήσεων, αλλά και μέσω των πιο personal approach προωθητικών πλάνων». Από την πλευρά του ο κ. Αδαμαντιάδης ση μειώνει πως τα τελευταία χρόνια έχει δια μορφωθεί μια νέα πραγματικότητα, τα χα ρακτηριστικά της οποίας είναι η καινοτομία, η αναβαθμισμένη ποιότητα, η βελτίωση των διανομών και σι εντατικές προωθητικές ενέρ γειες. «Όλα αυτά επηρεάζουν θετικά την κατηγορία και ειδικά την Alfa, που βελτίωσε σημαντικά την θέση της και τα μερίδιά της, ώστε κατέχει την πρώτη θέση από άποψη όγκου πωλήσεων στην κατηγορία της». «Εί μαστε εδο) γιατί η αγορά έχει ανάγκη από μια εταιρεία με την τεχνογνωσία και την εμπειρία της Globaltailer, που είναι μια από τις λίγες εταιρείες εισαγωγής προϊόντων φυτικής προ έλευσης», λέει ο κ. Τοώνης, ενημερώνοντάς μας ότι η εταιρεία είναι σε αναζήτηση στρα τηγικής συνεργασίας με ηγετική εταιρεία του κλάδου. Επίσης, εκφράζει την πεποίθησή του ότι τα κατεψυγμένα φυτικής προέλευ σης γεύματα και προϊόντα θα συνεχίοουν την ανοδική τους πορεία, όπως και τα βιολογικά προϊόντα, τονίζοντας ότι οι προοπτικές των κατεψυγμένων λαχανικών «είναι εξαιρετικές για τις εταιρείες που θέλουν και μπορούν να προσφέρουν προϊόντα καινοτόμα, υψηλής διατροφικής αξίας, που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των σύγχρονων καταναλωτών». «Οι προοπτικές είναι ευοίωνες, δεδομένου του σύγχρονου τρόπου ζωής. Εχθρός σε αυτό εί ναι μόνο η έλλειψη προτάσεων ανανέωσης, που νομίζουμε, πάντως, τιως δεν ισχύει σε αυ τήν την κατηγορία», διαπιστώνει η κ. Παπα- γεωργίου, συμπληρώνοντας: «Η βιομηχανία σε συνεργασία με τις λιανεμτιορικές αλυσί δες πρέπει να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στα οτοχευμένα προϊόντα τοπικού χαρακτήρα και περιορισμένης γεωγραφικής διανομής (η.χ. πίτες από την Αρτα, συνταγή λαχανικοίν από τη Μακεδονία κ.ο.κ.). Επίσης, πρέπει να γίνει κατανοητό από τη βιομηχανία ότι η ψυκτική αλυσίδα έχει μεγάλο ενεργειακό κόστος, αλλά και σημαντικούς χωροταξικούς περιορισμούς. Συνεπώς, χρειάζεται ιδιαίτερη μελέτη η πρό ταση του κωδικολογίου». Πάντως, αναφορικά με τις προοπτικές της αγοράς πρέπει να ληφθεί υηόψιν ότι το επό μενο διάστημα αναμένεται άνοδος των τιμών στην κατηγορία των κατεψυγμένων λαχανι κών, λόγω της μειωμένης αγροτικής παρα γωγής φέτος σε πολλές χώρες της κεντρικής Ευρώπης. · Προωθήσεις και νέα λανσαρίσματα ► Το βασικό μειονέκτημα των προϊόντων κατάψυξης, σε ό,τι αφορά τις προωθήσεις, είναι ο περιορισμένος προβολικός χώρος, διαπιστώνει π κ. Κ. Παπαγεωργίου (Metro). «Δεν υπάρχει η δυνατότητα να στήσεις προβολή για τα προϊόντα κατάψυξης και ψυγείου. Αποτελεσματικές προωθητικές ενέργειες, ωστόσο, θεωρούνται εκείνες που δίνουν τη δυνατότητα επιλογής στον καταναλωτή. Αφορούν, δηλαδή, προσφορές σε ομάδες προϊόντων κι όχι σε μεμονωμένους κωδικούς», εξηγεί. 0 κ. Π. Αδαμαντιάδης (Alfa) σημειώνει ότι «το μόνο βέβαιο είναι ότι την τελευταία δεκαετία «εκπαιδεύσαμε» όλοι μας τον καταναλωτή σε προωθητικές ενέργειες πολύ μεγάλης έντασης, που δεν ήταν ιδιαίτερα ωφέλιμες», συμπληρώνοντας, πάντως, ότι π Alfa δεν περιορίστηκε σ' αυτές, καθώς «εφαρμόσαμε διάφορες δυναμικές καμπάνιες στα καταστήματα, όπως με γευστικές δοκιμές, διαγωνισμούς, ενημερωτικές δράσεις κ.ά., προκειμένου τα προϊόντα μας να γίνονται ελκυστικά ανεξαρτήτως των εκπτωτικών ενεργειών». Η Μπάρμπα Στάθπς φέτος, με τπν ευκαιρία της συμπλήρωσης πενήντα χρόνων ηγετικής παρουσίας στην κατηγορία των κατεψυγμένων λαχανικών, προχώρησε σε μεγάλη διαφημιστική καμπάνια. Στο ίδιο πλαίσιο, λάνσαρε μια νέα σειρά πέντε συνδυασμών κατεψυγμένων λαχανικών με ζυμαρικά: Βίδες με μανιτάρια. Κριθαράκι με λαχανικά, Κριθαράκι με μανιτάρια, Πένες με λαχανικά και Πένες με σπανάκι. Η Bonduelle ξεκίνπσε μια νέα καμπάνια, επαναλανσάροντας τις κονσέρβες λαχανικών. Με σλόγκαν «Σου βάζει ιδέες» και στο πλαίσιο της προώθησης, έστησε ειδικά stand στα καταστήματα, απ' όπου οι καταναλωτές μπορούσαν να προμηθευτούν ένα δωρεάν βιβλίο με συνταγές. Εξάλλου, λάνσαρε το «κίνημα των Aaxavistas», απευθυνόμενη σε διαφορετικές μεγάλες ομάδες καταναλωτών, στους οποίους πρότεινε γρήγορο το μαγείρεμα κατεψυγμένων λαχανικών, που διατηρούν τη γεύση και τις βιταμίνες τους. Η Globaltailer Cyprus Ltd/ Vegafit εισήγαγε στην ελληνική αγορά φυτικής προέλευσης μπιφτέκια, που ετοιμάζονται μόλις σε 4\", διατηρώντας όλα τα θρεπτικά συστατικά τους. Παρασκευάζονται χωρίς φοινικέλαιο και έχουν υψηλά ποσοστά πρωτεΐνης.
59 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ Πηγή: TASTE&STYLE Σελ.: 8-9 Ημερομηνία έκδοσης: 01-12-2019 Επιφάνεια: 1303.79 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ
60 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ Πηγή: TASTE&STYLE Σελ.: 8-9 Ημερομηνία έκδοσης: 01-12-2019 ΠΛΟΥΣΙΑ ποικιλία ΕΚΛΕΚΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΓΙΑ ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΓΙΟΡΤΙΝΑ ΚΑΛΕΣΜΑΤΑ Ανακαλύπτουμε στα ΑΒ αμέτρητους γευστικούς θησαυρούς για να εντυπωσιάσουμε τους αγαπημένους μας! ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Εδώ και 80 χρόνια, στα ΑΒ βρίσκουμε «και του πουλιού το γάλα» ολό κληρο τον χρόνο. Η περίοδος των γιορτών είναι ακόμη mo ιδιαίτερη, γι' αυτό και στα ΑΒ φροντίζουν να εμπλουτίζουν την ποικιλία των προϊόντων τους, ώστε να μας προσφέρουν αμέτρητες επιλογές για τα γιορτινά μας τραπέζια. Ανάμεσα στην ήδη πλούσια γκάμα, τούτες τις μέρες βρίσκουμε αρκετές και πολύ ενδιαφέρουσες επιπλέον επιλογές. Αξίζει να τις δοκιμάσετε και να τις ευχαριστηθείτε, μιας και είμαστε βέβαιοι πως θα τις λατρέψετε και θα τις εντάξετε στα σχέδιά σας για τη «νόστιμη» περίοδο των λαμπερών γιορτών που σύ ντομα καταφθάνουν. ΠΛΟΥΣΙΑ ΠΛΑΣΤΑ ΓΕΥΣΕΩΝ Τυριά, εκλεκτά αλλαντικά και ιδιαίτερες deli γεύσεις, καθώς και επι λεγμένες ετικέτες κρασιών πρωταγωνιστούν παραδοσιακά στο γιορτινό τραπέζι και ευφραίνουν τις αισθήσεις. Οικογένεια, φίλοι και γνωστοί μετέχουν στη χαρούμενη ατμόσφαιρα και δοκιμάζουν τις συνταγές της κάθε νοικοκυράς και τους νόστιμους μεζέδες. Στον κόσμο των τυ ριών, στα καταστήματα ΑΒ, μας καλωσορίζουν το Castello Havarti με αρωματικά βότανα και το λευκό, βουτυράτο και αρωματικό Castello White με τρούφα από τη νότια Γαλλία. Από δίπλα κλείνουν το μάτι με νόημα η ώριμη, πικάντικη Gouda Vergeer και η τολμηρά πρωτοποριακή ολλανδική Gouda Wasabi, με το ζεστό ιαπωνικό wasabi να κάνει τη διαφορά στη γεύση και στο χρώμα. Το φημισμένο τυρί Brie Couer de Lion δεν χρειάζεται συστάσεις. Είναι μαλακό και ευγενικό, μια αληθι νή λιχουδιά που τρώγεται με την κρούστα της, ενώ το ελληνικό Bliss Point Γραβιεράκι παλαιωμένο με μαύρη τρούφα από τη Βοιωτία με ψιλοκομμένη μαύρη τρούφα, απελευθερώνει στον ουρανίσκο έντονα γευστικά αρώματα. Φυσικά η μεγαλόνησος Κρήτη δεν μένει απαθής και προτείνει το δικό της Bliss Point Γραβιεράκι σε κόκκινο κρασί τρίμηνης ωρίμανσης, που ωριμάζει αργά μέσα σε οινολάσπη από εκλε κτό ξινόμαυρο κρασί. Μια κορυφαία γαστρονομική πινελιά με απόλυτα γοητευτικό χαρακτήρα! Το πεντανόστιμο Norciacotto ζαμπόν renzini με πιπέρια από την Ιταλία δηλώνει ο ιδανικός συνοδός ροζέ αφρωδών οίνων. Με τη σειρά του, το επίσης ιταλικό Coppa Raspini, με φυσική ωρίμανση και λεπτό άρωμα, συναγωνίζεται επάξια το καπνιστό Ζαμπόν Πράγας Raspini με την απίθανη και πολύ ντελικάτη γεύση. Για δε τους εραστές των mo delicatessen απολαύσεων, στα ΑΒ μπορούμε να βρού με μοναδικές προτάσεις που θα μας εντυπωσιάσουν! Δοκιμάστε τον συ γκλονιστικό, ιρλανδικής προέλευσης Σολομό - καρδιά Kenmare που καπνίζεται υπομονετικά με ξύλα βελανιδιάς και αλατίζεται με ατόφιο θαλασσινό αλάτι. Ανακαλύψτε ακόμη κάτι το εντελώς διαφορετικό: Πέρλες Φράουλας Pescaviar, με ελαφρώς ξινή γεύση, τις Πέρλες Passiofruit Pescaviar για μια απρόσμενα ταιριαστήγλυιαά αντίθεση με ένα χοιρινό φιλέτο, ή τις Πέρλες λεμόνι και λάιμ Pescaviar που θα εκπλήξουν τους επισκέπτες σας σε ένα τζιν με τόνικ, ή σε βότκα με λάιμ, ως διακόσμηση για σούσι και μακί, ή ακόμη και στον στολισμό επι δορπίων, όπως πίτες λεμονιού και μους. Για εηχές και τσουγκρίσματα, για ολοκληρωμένη ευωχία και ένα πα- ρεΐστικο κέφι, γεμίστε τα ποτήρια με δύο σπουδαίες ποικιλίες κόκκι νου κρασιού από την πατρίδα μας: Το Κτήμα ΑΛΦΑ Ξινόμαυρο, που ωριμάζει για 18 μήνες σε γαλλικά βαρέλια, και το Κτήμα ΑΒΑΝΊΊΣ Syr ah Ερυθρός, με εκείνο τον πολύπλοκο, όσο και πικάντικο χαρα κτήρα του που θα σας κατακτήσει! Καλές σας γιορτές, καλή απόλαυση! Μπορείτε να βρείτε τα προϊόντα σε επιλεγμένα καταστήματα. /\" ΙΡ1 Baoirtonouflos ...και ίου πουΑιοΰ to yarla!
61 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Έτοιμα Φαγητά ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Πηγή: TASTE&STYLE Σελ.: 20-21 Ημερομηνία έκδοσης: 01-12-2019 Επιφάνεια: 1357.01 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ _Τι καλό θα φάμε σήμερα; Έτοιμα Φαγητά ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ με σπιτική ποιότητα και γεύση! %. Μαγειρεύονται με υλικά αρίστης ποιότητας στο Παρασκευαστήριο της ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ και συσκευάζονται σε ατομικές μερίδες, κλεισμένες αεροστεγώς για να τα απολαμβάνετε στο σπίτι ή το γραφείο. Μ··········· 0 ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Μπιφτέκια οχάρας με πατάτες φούρνου 0 ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Μουσακάς
62 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Έτοιμα Φαγητά ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Πηγή: TASTE&STYLE Σελ.: 20-21 Ημερομηνία έκδοσης: 01-12-2019 Για τα Έτοιμα Φαγητά ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ εφαρμόζεται η μέθοδος cook ’ η chill, ’ ώστε να διατηρούνται αναλλοίωτες οι γεύσεις και οι θρεπτικές τους αξίες. Με τη συγκεκριμένη μέθοδο τα τρόφιμα, αμέσως μετά το μαγείρεμα, τοποθετούνται σε ειδικούς θαλάμους ταχείας ψύξης και αποθηκεύονται σε ελεγχόμενες θερμοκρασίες. Το μενού των Έτοιμων Φαγητών περιέχει αγαπημένα παραδοσιακά πιάτα της ελληνικής και της ευρύτερης μεσογειακής κουζίνας, με αυθεντικές σπιτικές συνταγές, το οποίο εναλλάσσεται με βάση την εποχικότητα αλλά και την παράδοση (νηστίσιμο μενού, χορτοφαγικό μενού κλπ). Περιλαμβάνει πιάτα με ζυμαρικά, κοτόπουλο ή γαλοπούλα, κρεατικά (μοσχάρι, χοιρινό), λαδερά, ψάρια & θαλασσινά, m όσπρια, σαρακοστιανά και άλλα συνοδευτικά, πάντα με την ποιότητα ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ, σε τιμές «τόσο φθηνά όσο πουθενά». Τα Έτοιμα Φαγητά διατηρούνται στο ψυγείο έως και 6-7 ημέρες από την ημέρα παρασκευής τους (ανάλογα με το φαγητό) και με ένα απλό ζέσταμα είναι έτοιμα να καταναλωθούν! r 0 ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ 1 Παστίταιο TaWtymOwac Κίΐ-χ: ναλκ ■vJMJOw-jaMa*' cm i-6*ax ( ιο Μ ιμχ . « Se®**w» «Λί»» » tevn *u <\" *c*r· »r· oha srr-400g ... — o...,5'C 0 ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Αγκινάρες με αρακά ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Χόρτα & ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ
63 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΜΙΚΡΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΙΟΡΤΕΣ ΠΟΥ ΘΕΣ Πηγή: TASTE&STYLE Σελ.: 115 Ημερομηνία έκδοσης: 01-12-2019 Επιφάνεια: 83.5 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ ΜΙΚΡΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΓΙΑ ΏΣ ΓΙΟΡΤΕΣ ΠΟΥΘΕΣ Με την ομώνυμη εορταστική διαφημιστική ταινία η Lidl Ελλάς ξεδιπλώνει τη μαγική ατμόσφαιρα των Χριστουγέν νων. Μέσα από την ταινία μάς υπενθυμίζει ότι η ευτυχία μετριέται σε μικρές στιγμές, αφού εκείνες είναι που κάνουν τις γιορτές ξεχωριστές και αληθινές, για μικρούς και μεγάλους. Εικόνες από την ξεχωριστή εμπειρία των Χριστουγέννων ξεπροβάλλουν μέσα από την ιστορία ενός κο ριτσιού που, περιμένοντας με προσμονή την Πρωτοχρονιά, επικοινωνεί με τον φανταστικό της φίλο, το γάλα «ΓΑΛΠΟ», στην «παραμυθένια» τρισδι άστατη εκδοχή του, που τη βοηθά να πραγματοποιήσει τη χριστουγεννιάτικη ευχή της! c
64 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΧΡΟΝΙΑ ΓΛΥΚΑ! Πηγή: TASTE&STYLE Σελ.: 115 Ημερομηνία έκδοσης: 01-12-2019 Επιφάνεια: 62.0 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ r ΧΡΟΝΙΑ ΓΛΥΚΑ! Φέτος τις γιορτές σάς φέρνουμε τα mo γλυκά νέα! Ανακαλύψτε αποκλειστικά στα κατα στήματα ΑΒ τα Μελομακάρονα ΑΒ με μέλι και καρύδι και τους Κουραμπιέδες ΑΒ με βούτυρο γάλακτος, και τα δύο με την υπογραφή του αγαπημένου σεφ Ακη Πετρετζίκη. Δοκιμάστε τα και απολαύστε την i. * ’ ’ ’ * πλούσια, om- * - τηαί γεύση *m λ *. τους! ' ΛΛΛΓ \" a ♦ ■ * «we?*- _■ £ ' X ■■ ^ - αομακα Ρ« να λ( * _
65 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Αποκλειστικό: οι δείκτες της αγοράς Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 60-62 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 Επιφάνεια: 1888.35 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ ΕΡΕΥΝΑ Αποκλειστικό: οτ δείκτες της αγοράς ο «σέλφ σέρβις» σε συνεργασία με την IRI παρουσιάζει πολύτιμα στοιχεία, στα οποία αποτυπώ- νονται οι πλέον πρόσφατες εξελίξεις και τάσεις της αγοράς των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, που διακινούνται μέσω των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη. Συ γκεκριμένα, οι πίνακες και τα διαγράμματα που ακολουθούν καταγράφουν την ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων -σε αξία και σε όγκο- σε 27 σημαντικές κατηγορίες καταναλωτικών προϊόντων, το μερίδιο πωλήσεωντων προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (PL) στις αντίστοιχες κατηγορίες, τις πωλήσεις που πραγματοποιήθη καν μέσω εκπτωτικής ενέργειας, τη διακύμανση των τιμών λιανικής πώλησης των κωδικών μιας κατηγορίας (ανώτα τη, μέση, κατώτατη τιμή), καθώς και τους 20 top κωδικούς σε πωλήσεις, σε όγκο και αξία. Συγκεκριμένα, οι πίνακες και τα διαγράμματα που ακολουθούν καταγράφουν την ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων -σε αξία και σε όγκο- σε 27 σημαντικές κατηγορίες καταναλωτικών προϊόντων, το μερίδιο πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (PL) στις αντίστοιχες κατηγορίες, τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν μέσω εκπτωτικής ενέργειας.
66 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Αποκλειστικό: οι δείκτες της αγοράς Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 60-62 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 ΕΡΕΥΝΑ Πίνακας 1: Ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων - Σεπτέμβριος 2019 vs Σεπτέμβριος 2018 Σε αξία Σε τεμάχια ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ 2.8 1,4 ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ -6,4 -6.6 ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ 3.4 2,7 ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ -10,3 -8,2 ΓΙΑΟΥΡΤΙ 1.4 2,1 ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ -3,9 4,1 ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ 2.7 11,6 ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ 9,8 6,1 ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ 2,0 3,0 ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ 5,6 2.3 ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ -11,9 -3,7 ΚΡΟΥΑΣΑΝ -8,9 -1,4 ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ 2,6 -1,8 ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ -6,4 -5,7 Μ ΠΥΡΑ 5,0 1.7 ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ 0,5 0,8 ΟΥΙΣΚΙ -5,0 -6,3 ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ -5,4 -6.1 ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING -1,5 -2.2 ΣΑΜΠΟΥΑΝ -0,9 -6,1 ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ -11,9 0,4 ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ -3.5 -4,6 ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ -3.5 -6.4 ΧΥΜΟΙ -1.4 3.3 ΖΥΜΑΡΙΚΑ 2,5 -2,1 ΡΥΖΙ 3,0 -0,2 ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ 7,9 14,6 Πηγή: IRI FMCG Sep 2019 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 1. Η έρευνα πραγματοποιείται σε εβδομαδιαία βάοη απάτην IRl.oto σύνολο των τυποποιημένων καταναλωτικών προϊόντων που πωλούνται μέσοι των σούπερ μάρκετ σε ηπειρωτική Ελλάδα και Κρήτη. Από αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.650 καταστημάτων προερχόμενο από 35 και πλέον λιανεμπορικές αλυσίδες, λαμβάνονται στοιχεία πωλήσεων scanners που με την κατάλληλη στατιστική προβολή, καλύπτουν όλη την αγορά των σούπερ μάρκετ. 2. Οι πίνακες περιέχουν στοιχεία σημαντικών, από πλευράς πωλήσεων, κατηγοριών. Τα στοιχεία αυτά παραχωρούνται κατ ’ αποκλειστικότητα στο περιοδικό μας από την ΙΚΙ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση των ανωτέρο) χωρίς την έγγραφη άδεια της IRI, της οποίας αποτελούν ιδιοκτησία.
67 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Αποκλειστικό: οι δείκτες της αγοράς Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 60-62 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 ΕΡΕΥΝΑ Πίνακας 2: Μερίδιο προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σε αξία, % Σεπτέμβριος 2019 Σεπτέμβριος 2018 ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ 2.5 2,6 ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ 2.8 2,5 ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ 5.1 6,1 ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ 19,7 19,9 ΓΙΑΟΥΡΤΙ 7,8 8,2 ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ 13,3 10,1 ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ 13,9 19,2 ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ 12,7 14,2 ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ 25,3 21,5 ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ 21,9 21,3 ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ 9,6 11,6 ΚΡΟΥΑΣΑΝ 15,8 16,2 ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ 4,4 4,6 ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ 1,0 1,4 ΜΠΥΡΑ 2,0 2,2 ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ 0,2 0,3 ΟΥΙΣΚΙ 1.4 1.5 ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ 0,6 1.0 ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING 2,5 3,0 ΣΑΜΠΟΥΑΝ 1,8 1,8 ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ 59,0 60,0 ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ 9,6 11.1 ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ 12.6 13.1 ΧΥΜΟΙ 13,4 14,2 ΖΥΜΑΡΙΚΑ 16,0 17,2 ΡΥΖΙ 34,2 35.1 ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ 13,7 18,9 Πηγή: IRI FMCG Sep 2019
68 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Top 20 κωδικοί Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 63 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 Επιφάνεια: 646.16 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ Top 20 κωδικοί ΕΡΕΥΝΑ Παρουσιάζονται οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήοεων κωδικοί προϊόντων, που ανήκουν σε βασικές κατηγορίες τροφίμων, για την εβδομάδα που τελειώνει στις 29/09/2019. Πίνακας 3α: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε αξία (Σεπτέμβριος 2019) 1 ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ 200ΓΡ 2 NESCAFE CLASSIC 200ΓΡ 3 NESCAFE CLASSIC 100ΓΡ 4 ΥΓΡΟΜΑΝΤΗΛΑ BABYCARE REFILL 3X72 ΦΥΛΛΑ 6 ΕΥΡΩ ΦΘΗΝΟΤΕΡΑ 5 ΝΟΥΝΟΥ FAMILY ΠΛΗΡΕΣ 3.5% 1.5 ΛΙΤΡΑ 6 ΦΑΓΕ TOTAL ΓΙΑΟΥΡΤΙ 2% 3X200GR 7 ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ 100ΓΡ 8 ΔΕΛΤΑ ΠΛΗΡΕΣ 3.5% 1 ΛΙΤΡΟ 9 MMMILK FAMILY ΠΛΗΡΕΣ 3.5% 1.5 ΛΙΤΡΑ 25 ΛΕΠΤΑ ΦΘΗΝΟΤΕΡΑ 10 JOHNNIE WALKER RED LABEL 700ML 11 ΝΟΥΝΟΥ FAMILY ΕΛΑΦΡΥ 1.5% 1.5 ΛΙΤΡΑ 12 ΔΕΛΤΑ ΕΛΑΦΡΥ 1.5% 1 ΛΙΤΡΟ 13 NESCAFE CLASSIC 50ΓΡ 14 MMMILK FAMILY ΕΛΑΦΡΥ 1.5% 1.5 ΛΙΤΡΑ 25 ΛΕΠΤΑ ΦΘΗΝΟΤΕΡΑ 15 ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ 340ΓΡ 16 ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΥΣΕΙΣ ΣΙΤΟΥ 700GR 80 ΛΕΠΤΑ ΦΘΗΝΟΤΕΡΑ 17 RIO MARE ΤΟΝΝΟΣ ΣΕ ΛΑΔΙ 3X1 60ΓΡ 18 ΝΟΥΝΟΥ ΕΒΑΠΟΡΕ 6Χ400ΓΡ 19 FAIRY ULTRA 900ML ΥΓΡΟ ΠΙΑΤΩΝ 20 ΝΟΥΝΟΥ KID 6Χ400ΓΡ Πίνακας 3β: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε τεμάχια (Σεπτέμβριος 2019) 1 ΝΕΡΟ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ ΖΑΓΟΡΙ 500ML 2 ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ 200ΓΡ 3 DELTA ΠΛΗΡΕΣ 3.5% 1 ΛΙΤΡΟ 4 ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ 100ΓΡ 5 ΝΟΥΝΟΥ FAMILY ΠΛΗΡΕΣ 3.5% 1.5 ΛΙΤΡΑ 6 ΙΟΝ ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ 38ΓΡ 7 ΔΕΛΤΑ ΕΛΑΦΡΥ 1.5% 1 ΛΙΤΡΟ 8 ΝΟΥΝΟΥ ΕΒΑΠΟΡΕ 400ΓΡ 9 ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΥΣΕΙΣ ΣΙΤΟΥ 700ΓΡ 80 ΛΕΠΤΑ ΦΘΗΝΟΤΕΡΑ 10 MMMILK FAMILY ΠΛΗΡΕΣ 3.5% 1.5 ΛΙΤΡΑ 25 ΛΕΠΤΑ ΦΘΗΝΟΤΕΡΑ 11 ΜΑΚΑΡΟΝΙΑ ΜΕΛΙΣΣΑ Ν06 ΣΠΑΓΓΕΤΙ 500ΓΡ 12 ΝΟΥΝΟΥ ΕΒΑΠΟΡΕ ΕΛΑΦΡΥ 400ΓΡ 13 NESCAFE CLASSIC 1 ΟΟΓΡ 14 ΝΟΥΝΟΥ FAMILY ΕΛΑΦΡΥ 1.5% 1.5 ΛΙΤΡΑ 15 ΝΟΥΝΟΥ ΕΒΑΠΟΡΕ ΠΛΗΡΕΣ 7.5% 1 70ΓΡ 16 ΜΕΒΓΑΛ ΓΑΛΑ ΗΜΕΡΑΣ ΠΛΗΡΕΣ ΛΙΤΡΟ 1 10 ΛΕΠΤΑ ΦΘΗΝΟΤΕΡΑ 1 7 ΙΟΝ ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΦΟΥΝΤΟΥΚΙ 38ΓΡ 18 ΒΙΚΟΣ 500ML ΦΥΣΙΚΟ ΜΕΤΑΛΛΙΚΟ ΝΕΡΟ 19 ΦΡΥΓΑΝΙΕΣ ELITE ΣΙΤΟΥ 3Χ125ΓΡ + 1 ΔΩΡΟ 20 ΔΩΔΩΝΗ ΓΑΛΑ ΗΜΕΡΑΣ ΠΛΗΡΕΣ 3.5% 1 ΛΙΤΡΟ
69 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 1 Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 64 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 Επιφάνεια: 605.89 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 1 Πώλησης (%) μέσω εκτπωτικής ενέργειας ανά κατηγορία προϊόντων. Παρουσιάζονται στοιχεία για 27 σημαντικές κατηγορίες προϊόντων, που αφορούν τον Σεπτέμβριο 2019. ■ % πωλήσεων που έγινε % πωλήσεων που έγινε χωρίς κάποια ενέργεια τιμής κάτω από κάποια ενέργεια τιμής ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ ΓΙΑΟΥΡΤΙ ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ ΚΡΟΥΑΣΑΝ ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ ΜΠΥΡΑ ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ ΟΥΙΣΚΙ ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING ΣΑΜΠΟΥΑΝ ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ ΧΥΜΟΙ ΖΥΜΑΡΙΚΑ ΡΥΖΙ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ 13,4% 27,3% 28,4% 25,7% 26,7% 35,5% 28,4% 9,3% 18,9% 23,3% 14,1% 21 8 , % 52,0% 34,7% 16,3% 36,9% 18,6% 58,6% 42,3% 41,6% 22 8 , % 48,4% 11,3% 25,4% 32,8% 13,8% 35,5% 0 40 60 80 100
70 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 2 Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 65 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 Επιφάνεια: 614.22 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 2 ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ: Τιμές λιανικής (κατώτατη - μέση - ανώτατη) Παρουσιάζεται η χαμηλότερη, η υψηλότερη και η μέση σταθμισμένη λιανική τιμή των κωδικών μίας κατηγορίας. Οι κωδικοί που επιλέγονται είναι οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων για την εβδομάδα που τελειώνει στις 29/09/2019. ■ κατώτατη μέση ■ ανώτατη LION CEREALS CHOCO CARAMEL 400GR QUAKER OATS 500GR KELLOGG'S COCOPOPS CHOCOS 375GR QUAKER OATS BITS CHOCO 375GR DIGESTIVE CHOCO CHIPS MILK CHOOLATE 5X28GR - 0.30E KELLOGG'S COCOPOPS 375GR FITNESS DARK CHOCOLATE 375GR FITNESS CHOCOLATE 375GR NESQUIK CHOCO 375GR NESTLE FITNESS 375GR CHEERIOS HONEY ALMOND 375GR QUAKER ΤΡΑΓΑΝΕΣ ΜΠΟΥΚΙΕΣ CHOCO 600GR KELLOGG'S SPECIAL K 375GR FITNESS DARK CHOCO 600GR FITNESS BARS CHOCO 6X23.5GR CLUSTERS CHOCO 375GR KELLOGG'S TRESOR CHOCO PRALINE 375GR DIGESTIVE RED FRUITS CHOCOLATE 5X25GR -0.30E QUAKER OATS BITS NUTS 375GR QUAKER CRUNCHY OATS MILK CHOCOLATE 375GR
71 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Metro: Η πρώτη στον κλάδο με πιστοποίηση ISO 50001 Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 8 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 Επιφάνεια: 127.25 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ Metro: Η πρώτη στον κλάδο με πιστοποίηση ISO 50001 CERTIFIED M S. ISO 50001 >011 S4/EA ★ CERT * CERTIFIED M S. ISO 50001 Mil M/KA Για πρώτη φορά μια ελληνική εταιρεία λιανεμπορίου λαμβάνει πιστοποίηση ISO 50001 -το ευρωπαϊκά πρότυπο άρι- στης ενεργειακής διαχείρισης- για το σύνολο των εγκαταστάσεων της, δηλα δή καταστημάτων, κέντρων διανομής και διοικητικού κέντρου. To ISO 50001 καθορίζει τις απαιτήσεις για την εγκα- και βελτίωση συστήματος ενεργειακής διαχείρισης, που επιτρέπει στο χρήστη ν' ακολουθεί συστηματική προσέγγιση στην επίτευξη συνεχούς βελ τίωσης της ενεργειακής επίδοσης, περιλαμβανομένων της ενεργειακής απόδοσης, της ενερ γειακής χρήσης και της εξοικονόμησης ενέργειας. Είναι ένα δυναμικό εργαλείο, το οποίο τα επόμενα τρία χρόνια θα είναι ο γνώμονας για όλες τις ενεργειακές δράσεις της Metro, η οποία, άλλωστε, εφαρμόζει τη σχετική πολιτική από το 2014. Πρακτικά, μέσω των ενεργειακών δρά- σεών της την τριετία 2016-2018 εξοικονόμησε σχεδόν το ένα πέμπτο της κατανάλωσής της, ενώ μείωσε το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα κατά 84.922 τόνους διοξειδίου του άνθρακα, ανακυ κλώνοντας 21.179 τόνους αποβλήτων.
72 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Το ιστορικό Βασιλόπουλος της Σταδίου πέρασε στην ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 8 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 Επιφάνεια: 64.62 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ Το ιστορικό Βασιλόπουλος της Σταδίου πέρασε στην ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός Σια χέρια χης ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός πέρασε το ιστορικό ντελικατέσεν κατάστημα Βασιλόπουλος επί των οδών Σταδίου και Παπαρρηγοπούλου 3 στο κέντρο της Αθήνας. Σύμφωνα με ανακοί νωση της εταιρείας, στόχος της είναι να συνεχίσει την παράδοση του υηεραιωνόβιου καταστή ματος στη διάθεση προϊόντων εξαιρετικής ποιότητας και εκλεκτής γαστρονομίας, ενισχύοντάς το με επιλογές έτοιμων γευμάτων, ποικιλίας σνακ, προϊόντων καπνού και με παραδόσεις πα ραγγελιών delivery.
73 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Το πρώτο e-spot My market Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 8 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 Επιφάνεια: 214.85 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ Το πρώτο e-spot My market To πρώτο εικονικό σούπερ μάρκει έκανε ιπν εμφάνισή ίου ως My market oto μετρά tou Συντάγματος μεταξύ 1ης και 10ης Νοεμ βρίου. Εκεί φιλοξενήθηκε ένα e-spot όπου, μέσω διαδρασιικών οθονών τελευταίας τε χνολογίας και με την αξιοποίηση του e-shoQ My market, ο επισκέπτης του έζησε μια νέα εμπειρία αγορών. Η συγκεκριμένη ενέργεια εντάσσεται στο πλαίσιο της γενικότερης Omnichannel στρατηγικής της αλυσίδας, που αποσκοπεί στη διαμόρφωση μιας ενο ποιημένης εμπειρίας για τον πελάτη της ως επισκέπτη, είτε των φυσικών καταστημάτων της είτε της ψηφιακής υπόστασής τους. Πέ ραν αυτού το e-spot του Συντάγματος έδω σε την εμπειρία στον πελάτη των on the go εύκολων, γρήγορων και οικονομικών αγο ρών, που τις ολοκληρώνει απλώς με τη χρή ση του κινητού τηλεφώνου του. Εξάλλου, με επιτυχία ολοκληρώθηκε στις 5 Νοεμβρίου, στο Optima Gastronomy Lab στην Αθήνα, ο δεύτερος κύκλος του προγράμματος σε μιναρίων «Πετυχαίνουμε Μαζί» των Metro Cash & Carry. Στο πλαίσιό του, περισσότεροι από 120 επαγγελματίες μαζικής εστίασης και ho.re.ca. παρακολούθησαν εισηγήσεις επαγγελματικής καθοδήγησης, με βασικό αντικείμενο το «zero waste management» κατά τη χριστουγεννιάτικη περίοδο, από τους nomad chef Ανδρέα Λαγό με θέμα «Μαγειρεύουμε και δοκιμάζουμε μαζί», τον Ανδρέα Ματθίδπ, sommelier και πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Οινοχόων, με θέμα «Οινικοί συνδυασμοί και οινογευσία», το Σπύρο Κερκύρα, CEO της Bar Solutions, με θέμα «Η τέλεια ανάμειξη», και τον Βασίλη Καρκατζούνη, Chief Legal Officer της πλατ φόρμας νομικής πληροφόρησης Lawspot, με θέμα «Περί νομοθεσίας». Το πρόγραμμα μέχρι σήμερα έχει διοργανωθεί στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και τα Ιωάννινα, ενώ για το 2020 σχεδιάζεται π διοργάνωσή του και σε άλλες πόλεις.
74 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Mobile Excellence Awards 2019: Χρυσό βραβείο n Warply για τα ΑΒ Vouchers Πηγή: ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ Σελ.: 9 Ημερομηνία έκδοσης: 30-11-2019 Επιφάνεια: 142.69 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ Mobile Excellence Awards 2019: Χρυσό βραβείο n Warply για ία ΑΒ Vouchers Στις 17 Οκτωβρίου πραγματοποιή θηκε η τελετή απονομής των Mobile Excellence Awards 2019, που διοργάνω- οε για πέμπτη συνεχή χρονιά η Boussias Communications. Στη φετινή διοργάνω ση κατεγράφη ρεκόρ συμμετοχής, αφού κατατέθηκαν 40% περισσότερες υποψη φιότητες σε σχέση με πέρυσι. Μεταξύ των μεγάλων νικητών ήταν η Warply, για το έργο που ανέλαβε για λογαριασμό της ΑΒ Βασιλόπουλος, την ψηφιοποίηση των εταιρικών διατακτικών τροφής και των δω- ροεπιταγών που δίνονται σε εταιρικούς πελάτες. Κεντρικός πυλώνας του έργου είναι μια εφαρ μογή για κινητά, η ΑΒ Vouchers μέσα από την οποία οι δικαιούχοι των δωροεπιταγών έχουν στη διάθεσή τους ηλεκτρονικά, στο κινητό τους, τις ατομικές τους δωροεπιταγές και διατακτικές τροφίμων. Στη συνέχεια, οι χρήστες μπορούν να εξαργυρώσουν άμεσα και εύκολα από το κινητό τους, στα καταστήματα ΑΒ, όποια δωροεπιταγή επιθυμούν από τις διαθέσιμες, σκανάροντας απλά το barcode της δωροεπιταγής στο ταμείο του καταστήματος. Αυτόματα η δωροεπιταγή εξαργυρώνεται και αφαιρείται και από το app.
75 ; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ανακύκλωση συσκευών α.ε. Πηγή: THE ATHENS REVIEW OF BOOKS Σελ.: 4 Ημερομηνία έκδοσης: 01-12-2019 Επιφάνεια: 942.82 cm² Αρθρογράφος: Κυκλοφορία: 0 Θέματα: ΜΑΡΚΕΤ ΕΜ Εολα τις άχρη λάμπες σο Αναζήτησε τους ειδικούς κάδους της εταιρείας Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. σε καταστήματα πώλησης λαμπτήρων, ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, super market και άλλα σημεία. Εναπόθεσε τις λάμπες προσεκτικά χωρίς να σπάσουν και αφού έχεις αφαιρέσει τη συσκευασία τους. Ενημερώσου για τα σημεία που μπορείς να ανακυκλώσεις τις λάμπες σου στο www.electrocycle.gr ή στο 210.5319780. ανακύκλωση συσκευών α.ε. Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Ηλεκτρικού & Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού Ανακυκλώνουμε σήμερα για ένα καλύτερο αύριο.
Search
