คำนำ นวตั กรรมสร้างสรรค์คนดี การบรหิ ารจดั การสรา้ งสรรค์เดก็ ดีเดก็ เกง่ นำ้ ใจงาม โรงเรียนบา้ นขวาน้อย จดั ทำขน้ึ ท่สี อดคล้องกับนวตั กรรมสรา้ งสรรคค์ นดี ของโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจำปงี บประมาณ 2564 โดยมวี ตั ถุประสงค์เพื่อเสนอขอรางวัลด้านผลงานนวัตกรรมสร้างสรรค์คน ดี ของผู้บรหิ ารสถานศกึ ษา โรงเรยี นบ้านขวาน้อย สังกัดสำนักงานเขตพ้นื ทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษา ชัยภมู ิ เขต 1 และเพอ่ื เป็นการเผยแพร่ผลงานนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดีแกบ่ ุคคลทส่ี นใจ หวังเปน็ อย่างยงิ่ วา่ นวัตกรรมสร้างสรรค์คนดีนีจ้ ะเป็นประโยชนอ์ ยา่ งยิ่งในการทีจ่ ะ ทำใหผ้ สู้ นใจศกึ ษาค้นคว้า ไดร้ บั ความร้ตู ามสมควร วัชรยี ์ ภมู คิ อนสาร
สารบญั 1 1 ชอื่ ผลงาน 3 ความสำคัญของนวตั กรรม 3 จดุ ประสงคแ์ ละเปา้ หมายของนวัตกรรม 7 กระบวนการพฒั นานวตั กรรมหรือขั้นตอนการดำเนินงาน 9 ผลการดำเนินการ/ผลสัมฤทธ/์ิ ประโยชน์ทไ่ี ดร้ บั 9 ปจั จัยความสำเร็จ 10 บทเรยี นทีไ่ ดร้ บั (Lesson Learned) 10 การเผยแพร/่ การไดร้ ับการยอมรบั /รางวลั ทไ่ี ด้รบั เง่อื นไขความสำเรจ็ 12 ภาคผนวก รูปภาพกจิ กรรมดำเนินงาน/รางวัลท่ไี ด้รบั
1 ช่ือผลงาน การบรหิ ารจัดการสร้างสรรค์คนดีคนเกง่ น้ำใจงามโรงเรยี นบา้ นขวาน้อย ชอ่ื ผู้พัฒนานวตั กรรม นางวชั รีย์ ภูมคิ อนสาร โรงเรยี น/หน่วยงาน บ้านขวาน้อย สังกัด สพป./สพม. สำนักเขตพ้นื ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาชัยภูมิ เขต 1 โทรศพั ท์...............................-......................................................โทรสาร............................-......... E-mail [email protected] โทรศัพท์เคล่ือนที่…๐๙๕ – ๒๒๓๑๓๒๒ สอดคล้องกบั คุณลกั ษณะ ความพอเพียง ความกตัญญู ความซ่ือสตั ยส์ ุจรติ ความรบั ผดิ ชอบ อดุ มการณค์ ุณธรรม คุณธรรมอัตลักษณ์ โรงเรียน เดก็ ดี ย้มิ งา่ ย ไหว้สวย รายละเอียดการนำเสนอนวตั กรรม 1. ความสำคญั ของนวัตกรรม 1.1 เหตุผลที่เกิดจากแรงบันดาลใจ ความจำเปน็ ปัญหาหรอื ความตอ้ งการท่จี ดั ทำผลงานนวัตกรรม พระราชบญั ญัตกิ ารศึกษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2542 และแกไ้ ขเพิ่มเตมิ ฉบบั ท่ี 2 พ.ศ. 2545 กำหนด จุดมุ่งหมายของการจัดการศกึ ษาเพ่ือพฒั นาผเู้ รียนให้เป็นคนดี คนเกง่ และสามารถดำรงชีวติ ไดอ้ ยา่ งมคี ุณภาพ เปน็ มนษุ ยท์ ส่ี มบรู ณท์ ั้งร่างกายจติ ใจ สตปิ ญั ญา ความรู้ และคุณธรรม มจี ริยธรรม และวฒั นธรรมในการ ดำรงชีวิต โรงเรยี นในฐานะหนว่ ยงานทางสงั คมทมี่ คี วามใกล้ชิดกบั นกั เรยี นมากทสี่ ดุ จงึ มภี ารกจิ ทสี่ ำคัญในการ พฒั นานกั เรียนทง้ั ทางดา้ นความรู้ และคณุ ธรรมจรยิ ธรรม โดยอาศัยความรว่ มมอื ในการพฒั นาจากทกุ หนว่ ยงาน ทเ่ี ก่ยี วขอ้ ง ทง้ั นีโ้ รงเรียนบ้านขวานอ้ ย มีวัตถุประสงค์หลักเพ่อื จัดการศึกษาระดบั ปฐมวยั และ ประถมศกึ ษาให้มคี ุณธรรม และมคี วามรู้ทางวชิ าการ ภายใตบ้ ริบท ปรัชญา เอกลกั ษณ์ของโรงเรยี น อตั ลักษณ์ ของนกั เรียน วสิ ัยทัศน์ และพันธกจิ ในการขบั เคลอ่ื นแผนงาน/โครงการตา่ งๆ ของโรงเรียน ทจี่ ะสง่ เสรมิ ให้ โรงเรียนบา้ นขวานอ้ ย เป็นองค์กรคุณธรรมตน้ แบบ โดยมงุ่ พัฒนาบุคลากรท้งั ผบู้ รหิ าร ครู นักเรียนและและ บคุ ลากรของโรงเรียน ใหม้ ที ศั นคติ วธิ ีคิด และการประพฤติปฏิบตั ิทีส่ ะทอ้ นคุณธรรมจริยธรรม และคา่ นยิ มที่ เหมาะสมกบั สงั คมไทย โดยมคี วามมุ่งหวงั เจตนารมณแ์ ละปฏิญญาร่วมกันคอื “คณุ ธรรมนำความรทู้ างวชิ าการ\" โดยกำหนดเป้าหมาย “ปญั หาทอ่ี ยากแก้ คอื การเพม่ิ ระดบั คุณภาพคณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงคต์ ามหลกั สตู ร 8 ข้อ และคณุ ธรรมอัตลกั ษณ์ของโรงเรียน” จากผลการประเมนิ คุณภาพภายในของสถานศึกษา โรงเรียนบ้านขวา
2 นอ้ ย ท่ีผ่านมา พบวา่ นกั เรยี นโรงเรียนบา้ นขวาน้อย เป็นผูท้ มี่ ีความรคู้ วามสามารถและมีคุณลักษณะท่พี งึ ประสงค์ ตามอัตลกั ษณ์ของโรงเรยี นที่วา่ “เด็กดี ยม้ิ งา่ ย ไหว้สวย” มคี วามสามารถในดา้ นการ อ่าน การเขยี น การสอ่ื สาร การคดิ คำนวณ คิดวิเคราะห์ มคี ณุ ธรรม และมีความพร้อมในการศึกษาตอ่ ในระดับทส่ี ูงขน้ึ และมี เจตคติที่ดีต่ออาชพี สจุ รติ มคี ุณธรรม จริยธรรม และค่านยิ มท่ีพงึ ประสงค์ตามหลกั สตู ร มีความสามารถในการ แสวงหาความรดู้ ้วยตนเอง รักเรยี นรู้ และพัฒนาตนเองอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง มี ความสามารถการคดิ อยา่ งเป็นระบบ ตัดสนิ ใจแกป้ ญั หาไดอ้ ย่างมสี ตสิ มเหตสุ มผล มีความรู้และทกั ษะศตวรรษที่ 21 มที ักษะในการทำงาน รกั การ ทำงาน สามารถทำงานรว่ มกบั ผอู้ น่ื และยอมรบั ความคดิ เห็นของผู้อื่น มจี ิตสงั คม ทัง้ นี้เพ่ือพฒั นานักเรยี นใหม้ คี วามประพฤตดิ า้ นคุณธรรม จริยธรรม คา่ นยิ ม จิตสงั คม และจิตสำนกึ ตาม วฒั นธรรมอันดขี องสงั คม ภาคภูมใิ จในทอ้ งถิ่น ในความเปน็ ไทย และเห็นคุณคา่ เกย่ี วกบั ภมู ปิ ญั ญาไทย มี เหตุมผี ล และยอมรบั เหตผุ ลความคดิ เห็นของผอู้ นื่ มีมนุษยสมั พันธท์ ี่ดสี ามารถอยรู่ ่วมกบั ผอู้ นื่ ในสงั คมไดอ้ ย่างมี ความสขุ อย่างยงั่ ยนื โรงเรยี นจงึ ไดก้ ำหนด “เดก็ ดเี ด็กเกง่ นำ้ ใจงามโรงเรียนบ้านขวาน้อย” คอื การจดั การเรยี น การสอนทสี่ อดคล้องกบั คุณธรรม 5 ประการ สพฐ. คือ พอเพียง กตัญญู ซ่อื สัตย์สจุ รติ ความรับผดิ ชอบ อุดมการณ์คุณธรรม”และได้พัฒนา การบรหิ ารจัดการสรา้ งสรรคค์ นดี คนเกง่ นำ้ ใจงามโรงเรียนบา้ นขวานอ้ ย ซึ่งเป็นนวตั กรรมทางการศกึ ษา เพือ่ ใชบ้ รหิ ารจดั การการดำเนนิ งานด้านคณุ ธรรม ของโรงเรียน ภายใตบ้ รบิ ท ของสถานศึกษาและกระบวนการมีส่วนรว่ มของทกุ ฝา่ ยทเี่ กย่ี วขอ้ งด้วยวงจรคณุ ภาพ PDCA โดยใชห้ ลักการ ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง และหลักธรรมาภิบาล 6 ประการ โดยมเี ปา้ หมายท่นี กั เรียน ครู ผบู้ ริหารพฒั นา ให้มีทศั นคติ วสิ ยั ทศั นเ์ ชิงบวก และการประพฤติตนปฏบิ ัตหิ น้าที่เน้นคุณธรรมและค่านิยมที่เหมาะสมกบั สถานศึกษา ทำให้ การบรหิ ารจัดการด้านคณุ ธรรมของโรงเรยี นเกิดประสิทธิภาพและประสทิ ธิผลเป็นไปตาม เป้าประสงค์ของ โรงเรยี นสบื ไป 1.2 แนวคดิ หลักการสำคัญท่ีเกยี่ วข้องกบั ผลงานหรือนวตั กรรมสามารถอ้างถึงแนวคิดหลักการทฤษฎี รูปแบบ วธิ กี าร ฯลฯ ทน่ี ำมาใช้ในการออกแบบผลงานหรือนวัตกรรมได้ แนวคดิ หลักการสำคัญทเี่ กีย่ วข้องกบั ผลงานหรอื นวตั กรรมสามารถอ้างถึงแนวคิดหลักการทฤษฎี รูปแบบ วธิ กี าร ฯลฯ ท่ีนำมาใช้ในการออกแบบผลงานหรือนวัตกรรม ได้แก่ ภายใตแ้ นวคิดทฤษฎี 3 หลักทีส่ ำคญั คอื 1) วงจรคณุ ภาพของเดมมิง่ (Deming Cirle : PDCA) คือ วางแผน (Plan) ลงมอื ทำปฏิบัติ (Do) กำกบั ติดตาม (Check) และปรบั ปรงุ (Act) 2) หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง คอื ทางสายกลาง 3 หว่ ง ความพอประมาณ ความมี เหตผุ ล การมภี มู ิคมุ้ กนั ที่ดีในตวั 2 เง่อื นไข เงือ่ นไขความรู้ เงอื่ นไขคุณธรรม สู่ 4 มิติ คือ ดา้ นเศรษฐกจิ ด้าน สงั คม ด้านสงิ่ แวดลอ้ ม ด้านวัฒนธรรม 3) หลักธรรมาภิบาล 6 ประการ คอื หลกั นติ ธิ รรม หลกั คุณธรรม หลกั ความโปรง่ ใส หลักการมสี ่วนรว่ ม และหลกั ความคุ้มค่า
3 2. จดุ ประสงคแ์ ละเปา้ หมายของนวัตกรรม 2.1 จุดประสงคเ์ ขยี นให้สอดคล้องกบั ความสำคัญของนวตั กรรม 1. เพอ่ื พฒั นาครู นกั เรยี น ใหม้ ีทศั นคติ วธิ ีคดิ และการประพฤติปฏิบัตทิ เี่ น้นคณุ ธรรม และ ค่านิยมที่ เหมาะสม กบั สงั คมไทย เพมิ่ เพม่ิ พฤติกรรมท่พี ึงประสงค์ และลดพฤตกิ รรมทไี่ ม่พึงประสงค์ 2. เพอื่ พฒั นานวัตกรรมระบบการบรหิ ารจัดการสรา้ งสรรค์เด็กดีเดก็ เกง่ นำ้ ใจงามโรงเรยี นบ้านขวานอ้ ย 3. เพอื่ ขบั เคลื่อนการพัฒนาคณุ ธรรมนักเรียนสกู่ ารปฏบิ ตั อิ ยา่ งเป็นรูปธรรม 2.2 เป้าหมายระบจุ ำนวนผลงานนวตั กรรมและหรือกลมุ่ เป้าหมายทใ่ี ช้นวัตกรรมอยา่ งชดั เจน 1. ผ้บู ริหาร ครู และบุคลากร จำนวน 6 คน 2. นกั เรยี นช้นั อนุบาล 2 – ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 6 จำนวน 63 คน 3. กระบวนการพัฒนานวัตกรรมหรือขั้นตอนการดำเนนิ งาน กระบวนการพฒั นานวตั กรรมมกี ระบวนการ ยึดหลกั แนวคิดหลกั การสำคัญทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั นวตั กรรมสามารถ อ้างถึงแนวคิดหลักการทฤษฎี รปู แบบ วิธกี าร ฯลฯ ท่นี ำมาใช้ในการออกแบบผลงานหรอื นวัตกรรม ไดแ้ ก่ ภายใต้ แนวคิดทฤษฎี 3 หลกั ทส่ี ำคญั คอื หลักที่ 1 วงจรคุณภาพของเดมมง่ิ (Deming Cirle : PDCA) ส่วนหลกั ที่ 2 หลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง และหลกั ที่ 3 หลกั ธรรมาภิบาล 6 ประการ การบรู ณาการ โดยมีข้ันตอนการ ดำเนนิ งาน ดงั น้ี โรงเรยี นบา้ นขวาน้อย ไดด้ ำเนินการออกแบบนวตั กรรม มรี ายละเอียดดงั น้ี กระบวนการการสรา้ งและพฒั นานวตั กรรม 5 ข้นั ตอน ขน้ั ตอนท่ี 1 การศกึ ษาเอกสารแนวคดิ หลักการ เปน็ ขัน้ ตอนของการสำรวจวา่ ในทางวิชาการมพี ัฒนาเร่ืองน้ไี วว้ ่าอยา่ งไร มใี ครทีเ่ คยประสบ ปญั หาการพฒั นาการเรียนรหู้ รือการบรหิ ารสถานศึกษาเช่นเดียวกันนีม้ าก่อน และคนทหี่ าปญั หาเช่นเดยี วกันน้ี มีแนวทางในการพฒั นางานเกดิ ประสิทธิภาพ ประสิทธผิ ล ในการบรหิ ารจัดการในโรงเรยี นบา้ นขวานอ้ ย อนั ได้แก่ การจัดการเรยี นการสอนในหอ้ งเรยี นมีคณุ ภาพ การปฏบิ ัตงิ านตามโครงสร้างบรหิ ารงานโรงเรยี นงาน 4 งานหลกั การบรหิ ารงานดำเนนิ โครงการตามในแผนปฏิบัตกิ ารประจำปี และการบริหารงานตามนโยบาย ให้ เกิดประสทิ ธภิ าพสงู สดุ ไดศ้ ึกษาแนวคดิ ทฤษฎีและแนวทางทจ่ี ะนำมาพัฒนาแกป้ ญั หาของสถานศกึ ษาต่อไป 1.1 การแลกเปลีย่ นเรียนรู้และการแสวงหาแนวคดิ และหลกั การ 1.2 การศกึ ษาเอกสารงานวจิ ัยและประสบการณข์ องผเู้ กย่ี วของ ข้ันตอนที่ 2 การเลือกและการวางแผนสร้างนวตั กรรม โดยพจิ ารณาเลือกจากลักษณะของนวัตกรรม การบรหิ ารจดั การโรงเรยี นบา้ นขวานอ้ ยโดยใช้ 3 หลกั 4 งาน โมเดล ในการปฏิบัตงิ านให้มกี ารเชอ่ื มโยงบรู ณาการ ดังน้ี 2.1 เปน็ นวัตกรรมการบริหารจดั การที่ตรงกบั ความต้องการและความจำเปน็ ในโรงเรียนขนาด เล็ก 2.2 มคี วามหนา้ เช่ือถือและเป็นไปไดส้ งู ทจ่ี ะสามารถพฒั นาผเู้ รยี น ครูบคุ ลากรได้
4 2.3 เปน็ นวตั กรรมทมี่ แี นวคิดหรอื หลักการทางวิชาการรองรบั จนน่าเช่ือถอื 2.4 สามารถนำไปใชใ้ นการบรหิ ารจัดการในโรงเรยี นขนาดเลก็ ได้จริง ใช้ได้งา่ ย สะดวกตอ่ การ ใชแ้ ละการพฒั นานวัตกรรม ข้นั ตอนที่ 3 การสรา้ งและพัฒนานวัตกรรม จากแผนการสร้างนวัตกรรม ผู้บรหิ ารสถานศึกษา ครูตอ้ งศกึ ษา ถงึ รายละเอยี ดของนวตั กรรม ทจี่ ะสรา้ งและดำเนินการตามขนั้ ตอน เชน่ การสร้างนวตั กรรมทเ่ี ปน็ ชุดการเรียนรู้ ครูอาจดำเนินการสร้างตาม ขนั้ ตอนตอ่ ไปนี้ เช่น 3.1 วิเคราะหว์ ตั ถปุ ระสงค์ 3.2 กำหนดและออกแบบนวัตกรรม 3.3 ลงมือทำ - ตรวจสอบคุณภาพครงั้ แรกโดยผ้เู ช่ียวชาญ - ทดลองใช้ระยะส้นั เพอื่ ปรับปรงุ นวัตกรรม - นำไปใชเ้ พอ่ื แกป้ ญั หาหรือการพฒั นานวัตกรรม ขั้นตอนที่ 4 การหาประสทิ ธภิ าพของนวัตกรรม ขั้นตอนนเี้ ป็นขั้นตอนทพ่ี สิ จู น์วา่ นวัตกรรมท่ีสร้างขัน้ ตอนน้ันเมอ่ื นำไปใช้จะไดผ้ ลตามที่ ตอ้ งการหรอื ไม่ สามารถแก้ปัญหาในช้ันเรียน สถานศกึ ษา หรือพัฒนาผเู้ รียนได้จริงหรอื ไม่การประสิทธภิ าพ ของนวัตกรรมมหี ลายวธิ ี .การตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญ ขั้นตอนท่ี 5 ปรับปรงุ นวตั กรรม หลงั จากทห่ี าประสทิ ธภิ าพของนวัตกรรมทส่ี ร้างข้นึ ไมว่ ่าจะโดยวิธีการใด
5 หลกั ท่ี 1 คอื วงจรคณุ ภาพของเดมม่ิง(Deming Cirle : PDCA) มีการดำเนินงานดงั น้ี 1. วางแผน (Plan) คือ การวางแผนการดำเนนิ งาน มแี ผนพัฒนาคุณภาพจดั การศึกษา 4 ปี มี แผนปฏบิ ตั ิการประจำปี มีมาตรฐานการปฏบิ ัติงาน กำหนดวิสัยทัศนโ์ รงเรียน เอกลกั ษณ์ อตั ลกั ษณ์ พนั ธกิจ เป้าหมายรว่ มกัน การปฏิบัตงิ านตามโครงการ/กิจกรรม ในแผนปฏบิ ตั ิการประจำปีการศกึ ษา โครงการ สนบั สนุนสง่ เสรมิ พฒั นาการบรหิ ารจดั การศึกษา สง่ ผลทำให้การบรหิ ารจดั การเกิดประสทิ ธภิ าพ ในการวางแผนการดำเนนิ งาน ไดน้ ำ 3 หลักการแนวคิดโดยใช้วงจรคุณภาพของเดมมง่ิ (Deming Cirle : PDCA) เปน็ แกนหลกั ที่ 1 นำ 2 ทฤษฎี คือหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง และหลักธรรมาภิบาล 6 ประการ มาบรู ณาการให้เชือ่ มโยงเกดิ ประสิทธิภาพคุ้มคา่ มากท่ีสดุ ในข้อจำกัดทีม่ บี ุคลากรนอ้ ย รายละเอยี ด ดำเนินดงั น้ี
6 มตหิ ลกั ที่ 1 บูรณาการหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง 3 หว่ ง (พอประมาณ มีเหตผุ ล มี ภูมคิ มุ้ กนั )2 เงอื่ นไข (มีความรู้ มีคุณธรรม) สู่ 4 มติ ิ ในการปฏบิ ตั ิงาน และโครงการ/กจิ กรรม มตหิ ลกั ท่ี 2 บรู ณาการยดึ หลกั ธรรมาภิบาล 6 ประการ ไดแ้ ก่ 1. หลักนิตธิ รรม 2. หลกั คุณธรรม 3. หลักความโปรง่ ใส 4. หลักการมสี ว่ นรว่ ม 6. หลกั ความคุ้มคา่ ในการปฏบิ ัตงิ านโครงการ/ กจิ กรรม 2. ลงมอื ทำปฏบิ ตั ิ (Do) คอื ทีมงานผูบ้ ริหารสถานศกึ ษา ครู บุคลากร ลงมือปฏิบัติตามแผนท่ี กำหนดไว้อย่างจรงิ จัง มผี รู้ บั ผิดชอบชัดเจน การปฏบิ ัตงิ านตามโครงสรา้ งการบรหิ ารงาน 4 งานของโรงเรียน ไดแ้ ก่ งานวชิ าการ งานบคุ คล งานแผนงบประมาณ และงานบรหิ ารทวั่ ไป และมโี ครงการ/กจิ กรรม ใน แผนปฏิบตั กิ ารประจำปี เพื่อใหเ้ กดิ คุณภาพต่อผเู้ รยี น สถานศึกษา ครู และบุคลากร มตหิ ลักที่ 1 บูรณาการหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง 3 ห่วง (พอประมาณ มีเหตุผล มี ภูมิคุม้ กนั )2 เง่อื นไข (มีความรู้ มคี ณุ ธรรม) สู่ 4 มติ ิ ในการปฏบิ ัตงิ าน และโครงการ/กจิ กรรม มตหิ ลกั ท่ี 2 บรู ณาการยดึ หลักธรรมาภบิ าล 6 ประการ ไดแ้ ก่ 1. หลักนิติธรรม 2. หลกั คณุ ธรรม 3. หลกั ความโปรง่ ใส 4. หลักการมสี ว่ นรว่ ม 6. หลกั ความคุ้มคา่ ในการปฏบิ ตั งิ านโครงการ/ กิจกรรม 3. กำกับ ตดิ ตาม (Check) การกำกบั ติดตาม ตรวจสอบและประเมินผล การดำเนนิ งานว่า เป็นไปตามแผนงานที่กำหนดไว้ มกี ำกบั ตดิ ตามการดำเนินการทุกขัน้ ตอนทีก่ ำหนดไว้ตามแผนจรงิ จงั ดว้ ยการ สงั เกต การประเมนิ ผล ตามเป้าหมายของแผนงานที่ได้กำหนดไว้ทุกขั้นตอน หาแนวคำตอบผลของการ ประเมนิ ตอ้ งสามารถตอบโจทย์และตรงกบั วตั ถปุ ระสงค์ท่ีวางไว้ เนน้ การประเมินปัญหา/จุดออ่ น /ข้อดี /จดุ แขง็ สรปุ ผลการดำเนนิ งาน เชือ่ มโยง หลกั ธรรมาภบิ าล 6 ประการและหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง มตหิ ลกั ที่ 1 บูรณาการหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 3 หว่ ง (พอประมาณ มีเหตผุ ล มี ภูมิคมุ้ กนั )2 เง่อื นไข (มีความรู้ มีคณุ ธรรม) สู่ 4 มติ ิ ในการปฏบิ ตั งิ าน และโครงการ/กจิ กรรม มตหิ ลกั ที่ 2 บูรณาการยึดหลักธรรมาภบิ าล 6 ประการ ไดแ้ ก่ 1. หลกั นติ ธิ รรม 2. หลกั คุณธรรม 3. หลักความโปรง่ ใส 4. หลกั การมสี ว่ นรว่ ม 6. หลกั ความคมุ้ ค่า ในการปฏิบัตงิ านโครงการ/ กจิ กรรม ในขนั้ ตอนน้ี มกี ารมอบรางวลั ครู และนกั เรียนประจำเดือน 4. ปรบั ปรงุ (Act) คือ การนำผลประเมนิ ทไ่ี ดม้ าทำการวเิ คราะห์ เพอื่ พฒั นาแผน ในการปรบั ปรุง ตอ่ ไป ในสว่ นนีค้ วรจะเสนอแนะปัญหาแนวทางการปรบั ปรงุ แก้ไขปญั หา หรอื การพฒั นาระบบท่มี อี ยู่แลว้ ให้ดี ยง่ิ ข้นึ ไปอีกไม่มที ส่ี นิ้ สุด - ทำการระดมสมอง PLC เพอื่ หาทางแกไ้ ข ปญั หา/จุดออ่ น/ข้อดี /จดุ แข็ง ท่พี บ เพือ่ ปรับปรงุ ให้ดียง่ิ ขึ้น - นำผลท่ีได้จากการระดมสมองเสนอผเู้ กี่ยวข้องเพือ่ พจิ ารณาใช้วางแผนตอ่ ไป - กำหนดกลยุทธ์ในการจดั ทำแผนครั้งตอ่ ไป - กำหนดผูร้ บั ผดิ ชอบดำเนนิ งานครง้ั ตอ่ ไป
7 หลักท่ี 2 หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง คอื 3 หว่ ง ความพอประมาณ ความมีเหตผุ ล การมี ภมู ิค้มุ กนั ทด่ี ใี นตวั 2 เงื่อนไข เงอื่ นไขความรู้ เงื่อนไขคณุ ธรรม สู่ 4 มิติ คอื ด้านเศรษฐกิจ ดา้ นสงั คม ด้าน สง่ิ แวดล้อม ดา้ นวฒั นธรรม เปน็ การบรู ณาการในมตหิ ลกั ที่ 1 หลกั ท่ี 3 หลกั ธรรมาภบิ าล 6 ประการ ทโี่ รงเรยี นดำเนนิ การ เป็นการบูรณาการในมตหิ ลกั ท่ี 2 1. หลกั นติ ธิ รรม หมายถึง การปฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย กฎ ระเบียบ ขอ้ บงั คบั ตา่ ง ๆ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งในการ ปฏิบตั ิงาน และระเบยี บแนวปฏบิ ัติของสถานศึกษา เชน่ การลงเวลาทำงานจริง ไมล่ งเวลาแทนกัน พัก กลางวัน เวลา 11.30 น. และทำการเรียนการสอน 12.30 น. การปฏิบัตติ นต่อผูใ้ ตบ้ ังคบั บญั ชา และเพือ่ น ร่วมงานด้วยความเท่าเทยี ม พรอ้ มทงั้ ผเู้ รียน จะตอ้ งคำนงึ ถงึ ความเปน็ ธรรม และความยตุ ิธรรม รวมทง้ั มีความ รัดกุมและ รวดเรว็ ด้วย 2. หลักคณุ ธรรม หมายถึง การยดึ ถือและเชอ่ื มัน่ ในความถกู ต้องดงี าม การสร้างค่านยิ มทดี่ ีงามใน สถานศกึ ษาให้ถอื ปฏิบตั ริ ่วมกัน และการสง่ เสริม ให้คณะครบู ุคลากร และนักเรียน พฒั นาตนเองไปพรอ้ มกัน เพื่อให้ครูบุคลากร และนักเรยี น เป็นบุคคลทมี่ คี วามซอื่ สัตย์ จริงใจ ขยนั อดทน มรี ะเบียบ วินัย ประกอบอาชีพ สุจริต จนเป็นนสิ ัยต่อไป 3. หลักความโปร่งใส หมายถงึ มีความโปรง่ ใส สามารถตรวจสอบความถูกต้อง มีการเปดิ เผยข้อมูล ผลการดำเนนิ งานสถานศกึ ษาทุกเรอื่ งให้แกค่ ณะครู บุคลากร คณะกรรมการสถานศกึ ษาขนั้ พ้ืนฐาน ผ้ปู กครอง นกั เรยี น และบคุ คลทเี่ กี่ยวขอ้ งได้ถกู ต้องรวดเร็ว ปลอดจากการทจุ ริตคอรัปชนั่ 4. หลกั การมสี ว่ นร่วม หมายถึง การใหโ้ อกาสใหค้ รบู ุคลากร คณะกรรมการสถานศึกษา นักเรียน ผู้ปกครองนกั เรยี น หรอื ผู้มสี ่วนเกีย่ วข้องเข้ามามสี ว่ นร่วม บรหิ ารจัดการเก่ยี วกบั การตดั สนิ ใจในเร่ืองตา่ ง ๆ รว่ มทำงาน ความคิดเห็น แนะนำ ปรกึ ษา ร่วมวางแผนและรว่ มปฏบิ ตั ิในสถานศึกษา 5. หลักความรบั ผดิ ชอบ หมายถงึ ผบู้ รหิ ารสถานศึกษา ครู บุคลากร นกั เรียน ตระหนักวา่ ทรพั ยากร คอ่ นขา้ งมีจำกัด ดงั นัน้ ในการบรหิ ารจดั การ ดำเนินงานตามโครงการ/กจิ กรรมต่างๆ จำเป็นตอ้ งประหยดั และ คุ้มค่า ต้ังจดุ หมายรว่ มกันมงุ่ ไปทผี่ ้รู บั บริการมากทสี่ ดุ 6. หลกั ความคุ้มค่า หมายถึง ผบู้ รหิ ารสถานศึกษา ครู บุคลากร นักเรยี น ตระหนกั ว่าทรัพยากร ค่อนข้างมจี ำกัด ดังนน้ั ในการบริหารจัดการ ดำเนินงานตามโครงการ/กจิ กรรมต่างๆ การใช้วัสดุอปุ กรณ์ จำเปน็ ตอ้ งประหยดั และค้มุ คา่ ตั้งจุดหมายรว่ มกันมงุ่ ไปที่ผรู้ บั บรกิ ารคมุ้ ค่ามากทส่ี ุด 4. ผลการดำเนินการ/ผลสัมฤทธ์ิ/ประโยชนท์ ไ่ี ดร้ ับ 1. ผลท่เี กดิ ขน้ึ กบั นกั เรียน นกั เรยี นได้รับการพฒั นาใหม้ คี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม คา่ นิยม คุณลกั ษณะท่ดี ีตามทโ่ี รงเรียนกำหนด และ ไดน้ กั เรียนได้รบั การพฒั นาใหม้ คี ุณธรรม จรยิ ธรรม คา่ นิยม คณุ ลกั ษณะทด่ี ตี ามทโี่ รงเรยี นกำหนด และได้ ลง มอื ปฏบิ ัตโิ ครงงานคุณธรรมแตล่ ะระดบั ชั้น ตลอดจนมคี วามรับผดิ ชอบทงั้ ต่อตนเองและตอ่ สงั คมสว่ นรวม เกดิ
8 ความมีวินัย มีจติ อาสามนี ้ำใจตอ่ ผอู้ ื่น มีความเสยี สละ มีน้ำใจตอ่ ครู ประหยดั อดออม ย้มิ ง่าย ไหว้สวย ใช้ ทรพั ยากรอยา่ งคมุ้ ค่า ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง มคี วามกตญั ญตู อ่ ผมู้ พี ระคุณ เปน็ ตน้ 2. ผลทเ่ี กิดข้นึ กบั ครู ครมู ีระเบยี บวนิ ยั ตามวนิ ัยข้าราชการ ประพฤติปฏบิ ัตติ นอยใู่ นความดี ทำงานเต็มเวลา และตรงเวลา อทุ ศิ ตนต่อสว่ นรวมเสียสละเวลาเพอ่ื การท างานอย่างเตม็ ท่ี มคี วามพอเพยี งใชจ้ ่ายอยา่ งเหมาะสมตามฐานะ มี ความสภุ าพ ยิ้มไหว้ทักทายกบั ผอู้ นื่ พูดจาไพเราะ แต่งกายสภุ าพเรยี บรอ้ ย มีมารยาท ช่วยเหลือกจิ กรรมของ ชุมชน และเปน็ แบบอย่างที่ดีใหก้ บั นักเรยี น 3. ผลที่เกิดข้ึนกบั ผูบ้ รหิ าร ผบู้ ริหารตระหนักถงึ ความสำคัญในดา้ นการพัฒนาคุณธรรมขององค์กร มีภาวะผู้นำบริหารจัดการงาน อยา่ งเปน็ ระบบวงจรคณุ ภาพของเดมมง่ิ (Deming Cirle : PDCA) หลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง และ ระบบตามหลกั ธรรมภบิ าล ยึดความโปรง่ ใสตรวจสอบได้ ปฏิบตั หิ นา้ ทเ่ี ตม็ ศกั ยภาพ ส่งเสรมิ การ ขับเคลอ่ื น โรงเรียนคุณธรรมใหบ้ รรลเุ ปา้ หมาย ประสบความสำเรจ็ โดยติดตามดูแลอย่างต่อเน่อื ง ตลอดจนพฤติ ตนเป็น แบบอย่างท่ีดี 4. ผลท่ีเกิดขนึ้ กบั โรงเรียน ผลการดำเนนิ งานดา้ นโรงเรยี นมีคณุ ธรรมจริยธรรมการพัฒนานกั เรยี นมที ศิ ทางที่ชัดเจน จนเกดิ เปน็ แนวทางการปฏบิ ตั ิที่เปน็ เลศิ (Best practice) สง่ ผลใหเ้ กิดการเปลย่ี นแปลงพฤติกรรมเชิงบวกในโรงเรยี น ส่งผลตอ่ ความเชอ่ื มน่ั และความ ไว้วางใจต่อผปู้ กครองนกั เรยี น และชุมชน ในการสง่ บตุ รหลานเขา้ เรยี นตอ่ โรงเรียนบา้ นขวานอ้ ย 5. ผลท่เี กดิ ข้ึนกบั ครอบครัวของนกั เรียน ผปู้ กครองเหน็ การเปล่ียนแปลงและพึงพอใจในการพัฒนาคณุ ธรรมจริยธรรมของนกั เรียนทัง้ ทางดา้ น ระเบยี บวินัย คณุ ธรรม จรยิ ธรรม ความรบั ผิดชอบทงั้ ต่อตนเองและสงั คมของนักเรียน ทำใหผ้ ปู้ กครองตระหนกั และเลง็ เหน็ ถึงความสำคญั ในดแู ลเอาใจใส่นกั เรยี นและกจิ กรรมของโรงเรียนมากขึน้ ตลอดจนการเปน็ แบบอยา่ งที่ ดี 6. ผลท่ีเกดิ ขึ้นกบั ชมุ ชน ชุมชนและสังคมเลง็ เห็นและตระหนกั ถึงความสำคญั ในการพฒั นาคุณธรรมใหก้ บั นักเรียนเพ่ือสง่ เสรมิ ให้ นักเรียนเปน็ คนดขี องสงั คม โรงเรยี นจึงไดร้ บั การสนบั สนนุ และสง่ เสรมิ การท ากิจกรรมเพอ่ื สงั คมอยา่ ง ต่อเน่ือง เช่น โครงการโรงเรยี นคุณธรรมจริยธรรมเดก็ ดนี ้ำใจงาม กจิ กรรมวนั สำคญั ทางศาสนา กิจกรรมการ รณรงคต์ ่างๆ เป็นต้น
9 5. ปัจจัยความสำเร็จ จากผลการดำเนนิ งานของนวัตกรรมส่งผลปจั จยั ความสำเรจ็ ดงั นี้ 5.1. การจัดวางระบบการบรหิ ารจัดการทีม่ รี ปู แบบชดั เจน เนื่องจากโรงเรยี นเป็นสถานศึกษาขนาด ใหญ่ มคี รู บุคลากรและนกั เรียนจำนวนมาก ตอ้ งอาศัยการทำงานทม่ี กี ารวางแผน การกำหนดเป้าหมายที่ ชดั เจน การ บรหิ ารจัดการบุคลากร การจดั การนำส่กู ารปฏิบัติ เป็นกระบวนการทำงานท่ขี ับเคล่อื นอย่างเป็น ระบบ 5.2. การสอื่ สารสร้างความเข้าใจอนั ดี ต่อความชัดเจนในเนอ้ื หาสาระของคุณธรรม จรยิ ธรรม เพอ่ื เสรมิ สรา้ ง ใหเ้ กดิ ความรว่ มมือจากบคุ ลากรที่เก่ยี วขอ้ ง ทงั้ ในฝ่ายบรหิ าร ครู นกั เรยี น ผปู้ กครอง และชุมชน ใน รปู แบบการประชมุ การรับฟงั ข้อเสนอ การผา่ นช่องทางเทคโนโลยี เปน็ ตน้ 5.3. การกำหนดภาระหนา้ ทข่ี องแตล่ ะฝ่ายงานใหเ้ กดิ ความชดั เจน เพื่อให้เกดิ แรงหนนุ และพลงั การ ทำงานอย่างสร้างสรรคต์ ่อกัน 5.4. ผบู้ รหิ ารมภี าวะผู้นำและมที ัศนคตทิ ีด่ ี และมคี วามเขา้ ใจในเรอ่ื งคณุ ธรรม จริยธรรม เป็น แบบอยา่ งท่ดี ใี นการดำเนนิ ชีวิต ท้งั ในด้านสว่ นตนและงาน 5.5. การมที ศั นคตหิ รอื มมุ มองเชงิ บวกต่อคุณธรรมเป้าหมาย รว่ มกันกำหนดพฤตกิ รรมบง่ ชเี้ ชงิ บวก และ ลงมอื ปฏิบัติ 5.6. ความร่วมมอื ร่วมใจ ทเี่ กดิ จากการร่วมมือกันทำกจิ กรรมอย่างต่อเนอ่ื งดว้ ยความสุข และเหน็ คุณคา่ ของสง่ิ ที่ทำ 6. บทเรยี นทไี่ ด้รับ (Lesson Learned) จากการดำเนินงานการพฒั นาโรงเรียนสโู่ รงเรยี นคณุ ธรรม ดว้ ยหลกั การเขา้ ใจ เข้าถึงและพฒั นา โดย อาศยั กระบวนการใช้ทฤษฎี 3 หลกั การนำมาบูรณาการใหท้ กุ คนทกุ ฝา่ ยมีส่วนรว่ มคดิ รว่ มทำ ร่วมพัฒนา ตาม รูปแบบนวตั กรรมการบริหารจดั การสร้างสรรคเ์ ด็กดีเดก็ เกง่ น้ำใจงามโรงเรยี นบ้านขวานอ้ ย โดยใช้จัดกิจกรรม โครงการโรงเรียนคุณธรรมจรยิ ธรรมเดก็ ดนี ้ำใจงาม มี 11 กจิ กรรม จนเกิดเปน็ วฒั นธรรมของโรงเรียนซง่ึ อาศยั กระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนร้ดู ้วยกระบวนการ PLC ระหวา่ งผูป้ ฏบิ ตั ิงานในการพฒั นาและแก้ไขปญั หา อปุ สรรคเฉพาะหนา้ ท่ีเกดิ ขึ้นเพอื่ ใหก้ ารดำเนินงานเปน็ ไปด้วย ความเรยี บรอ้ ย นอกจากนใ้ี นส่วนของนักเรยี นยงั ไดจ้ ัดกจิ กรรมสอดแทรกคณุ ธรรมจริยธรรมในการเรยี นการสอนทง้ั 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ และการทำกจิ กรรม พัฒนาผเู้ รียน โดยความรทู้ ี่นกั เรยี นได้รบั เกดิ จากการลงมอื ปฏิบัติ โครงการโรงเรียนคณุ ธรรมจริยธรรมเดก็ ดี น้ำใจงาม ซงึ่ สง่ ผลใหเ้ กดิ พฤตกิ รรมท่ีคงทนและส่งผลตอ่ ความยง่ั ยนื จนกลายเปน็ นวตั กรรมโรงเรียน ผบู้ รหิ าร สถานศึกษา และครู 7. การเผยแพร่/การได้รับการยอมรบั /รางวัลที่ได้รบั โรงเรียนบา้ นขวาน้อย มกี ารเผยแพร่ นวตั กรรมการบรหิ ารจดั การสร้างสรรค์เด็กดเี ด็กเกง่ นำ้ ใจงาม โรงเรยี นบา้ นขวาน้อย ดว้ ยวธิ ีการท่หี ลากหลาย อาทิ การจัดทำรายงาน การเผยแพรผ่ ่านเวบ็ ไซต์ของโรงเรยี น กลุ่มไลน์ตา่ งๆ โรงเรียนในเครอื ข่ายศนู ยพ์ ัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษาชลี องหนองนาแซงบ่งุ คลา้ เปน็ ตน้
10 8. เงื่อนไขความสำเรจ็ 8.1 การเสริมสรา้ งภาวะผู้นำ เพอ่ื ใหเ้ กิดแรงหนนุ และพลงั การทำงาน โดยสร้างความตระหนกั การรบั รู้ ยอมรบั เข้าใจในบรบิ ทและสภาพการเปลี่ยนแปลง 8.2 การนำนวัตกรรมมาพัฒนาคณุ ธรรมจริยธรรมนกั เรียนอยา่ งเอาใจใสม่ กี ารนเิ ทศกำกับติดตาม ต่อเน่ืองส่งผลให้การดำเนนิ งานประสบผลสำเรจ็ เป็นรปู ธรรมอย่างชัดเจน 8.3 ผบู้ รหิ าร ครู บคุ ลากร และนักเรยี น ปฏิบตั ิตนเป็นวัฒนธรรมองค์กร สามารถปฏิบตั งิ านบน พ้ืนฐานท่มี คี วามสขุ 8.4 ปัจจยั การบรหิ าร 4 M ดา้ นบุคลากรทม่ี คี วามเขา้ ใจ และเล็งเหน็ ถึงความสำคญั ในการพฒั นา ทางด้านคณุ ธรรม (Man) การบรหิ ารจดั การทม่ี ปี ระสิทธิภาพและความตอ่ เนอ่ื ง (Management) โรงเรียนมสี อ่ื อุปกรณ์ ทม่ี คี วามพรอ้ ม เพยี งพอและสามารถนำมาใช้งานได้จริง (Material) งบประมาณจัดสรรงบประมาณ สนบั สนุนใหเ้ พียงพอตอ่ การดำเนนิ งานกจิ กรรม (Money) 8.5 มรี ะบบนเิ ทศ กำกบั ตดิ ตาม การประเมินและรายงาน และการวจิ ยั เป็นฐานในการพฒั นาคณุ ธรรม ของ โรงเรียน
ภาคผนวก
12 ภาพกิจกรรมได้รบั รางวลั เด็กดีเด็กเก่งน้ำใจงาม
13 ภาพกิจกรรมดำเนินงาน
14 ภาพกิจกรรมการประชมุ ผู้ปกครองนักเรียน
15 ภาพกิจกรรมการเรียนการสอนการใช้สอื่ เทคโนโลยีการสอน
16 ผลงานนวตั กรรมของครกู ารจัดการเรยี นการสอน
17 โรงเรียนบา้ นขวานอ้ ย มีการจดั กิจกรรมการปอ้ งกนั และแกไ้ ขปัญหายาเสพตดิ ในสถานศกึ ษา โดยมี กิจกรรมการรณรงคป์ ้องกนั และแกไ้ ขปัญหายาเสพติด /กิจกรรม TO BE NUMBER ONEและการเรียนการสอนจากครูแดร์ การเรยี นการสอนจากครูแดร์
18 ภาพกิจกรรมดำเนินงาน
19 ภาพกิจกรรมดำเนินงาน
20 ภาพกิจกรรมดำเนินงาน
21 ภาพกิจกรรมดำเนินงาน
22 ภาพกิจกรรมดำเนินงาน
23 ภาพกิจกรรมดำเนินงาน
24 ภาพกิจกรรมดำเนนิ งาน เดก็ ดเี ด็กเกง่ นำเสนอภาษาองั กฤษวนั ละคำและสำนวนสภุ าษิตทุกวนั
25 การเผยแพรผ่ ลงาน กจิ กรรมทางเพจ Facebook โรงเรียนบา้ นขวานอ้ ย
26 กิจกรรมต้นไมค้ วามดีนักเรียนในกจิ กรรมวันแมแ่ ห่งชาตแิ ละวันพ่อแหง่ ชาติ
27 เกียรต ตั ร ร การเ รอ าย รดี อ นดน
28 รางวลั โรงเรยี นไดร้ ับ
29 เกียรติบตั รรางวัลครดู ี
Search
Read the Text Version
- 1 - 32
Pages: