รายงานผลการดำเนินงานโครงการแจ่มแอ่ 2563

ส่ิงทพี่ ี่เพลินคดิ และพเี่ พลินทาํ ตามติดชีวิตพเ่ี คีย แหงบานกอกนอย พ่ีเคียกับนองตุย และพีเ่ คยี กับพล่ี ึง ทมี งานบา นกอกนอ ย บทเพลงอนั แสนซาบซึง่ จากพี่เคยี แหงบานกอกนอย โครงการพฒั นารปู แบบผา ทอมือแมแ จม จากมรดกภูมิปญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ 95

2 การผลิตแอนนเิ มชัน การผลิตแอนนเิ มชนั แบบสองมติ ิ หรอื Information Graphic เปนการนําเสนอองคค วามรอู ยา ง งาย ที่มีเน้ือหาเกี่ยวกับการทอผา และการแปรรปู ผาทอมือเปนผลิตภณั ฑตาง ๆ โดยการนําเสนอผานตวั คาเรคเตอรดีไซนที่มีช่ือวา “นองปุยฝาย” มาเลาเร่ืองราวกวาจะมาเปนผลิตภัณฑจากผาทอมือนั้น มี กระบวนการอยา งไรจึงจะไดผลติ ภณั ฑท ีส่ รา งสรรคจ ากผา ทอมอื อันทรงคุณคา ของแมแ จม แอนนเิ มชนั รูปแบบสองมติ ิทีจ่ ัดทาํ ขน้ึ มีอยู 2 คลิป โดยมรี ายละเอยี ดดงั ตอไปนี้ 1. แอนนิเมชันแนะนําโครงการ ความยาว 28 วินาที ใชสําหรับไตเติ้ลเปนเรื่องราวในการฉาย ภาพยนตรใ นนทิ รรศการแจม แอ ครั้งท่ี 1 ณ วดั ยางหลวง และนําไปใชเ ปน cover movie ใน เพจเฟสบุคดว ยอกี ทางหนีง่ เพอ่ื สรางความสนใจใหก ับผูช มและผตู ดิ ตาม 2. แอนนิเมชันเร่ืองส้ันเร่ือง “ปุยฝาย สตอร่ี” ความยาว 2.13 นาที นําเสนอเรื่องราวของ นอง ปุยฝาย ที่กวาจะเปนผลิตภัณฑผาทอมือไดนั้น ตองผานระยะเวลา และกระบวนการเตรียม วัตถุดิบอยางไร เนื้อหาเปนไปดวยความเรียบงาย ใชภาพกราฟกท่ีดูงายไมซับซอน เหมาะท่ี จะใหเด็กเล็กดูไดอยางเพลินเพลินสนุกสนาน ดวยการนําเสนอของตัวคาเรคเตอรดไี ซน หรือ ตวั การตูน ท่ชี ่อื “ปุยฝาย” พรอ มบทบรรยายภาษาไทยและแปลเปน ภาษาอังกฤษอีกดวย การผลิตแอนนิเมชันรูปแบบสองมิติ เพื่อสงเสริมความรูความเขาใจเก่ียวกับการสรางสรรค ผลติ ภณั ฑข องชมุ ชนจากตนฝา ย สูการเปนเสนใยฝาย ถักทอรอยเรียงกนั เปนผา ทอมือทที่ รงคณุ คา พรอ ม ทจ่ี ะแปรเปลย่ี นเปนผลิตภัณฑใ นรปู แบบตาง ๆ พรอมที่จะสง ตอ คุณคา ใหกับผูใ ชท ุกคน ในรายละเอียดเกย่ี วกับแอนนิเมชนั จะขอนาํ เสนอในสองสวนคือ แอนนเิ มชนั แนะนาํ โครงการ และ แอนนเิ มชันเรื่องส้นั เร่อื งปยุ ฝา ยสตอร่ี โดยมรี ายละเอียดตามลําดับ ดังน้ี การนาํ เสนอภาพกราฟกแอนนิเมชันสองมิติทดี่ สู วยงามและเขา ใจงาย โครงการพฒั นารปู แบบผาทอมือแมแจมจากมรดกภมู ิปญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ 96

คาเรคเตอรด ีไซน (Character Design) ตวั ละครสองมิติ “นองปุยฝา ย” คาเรคเตอรดีไซนนองปุยฝาย มีแนวคิดการ ออกแบบจากปุยฝายจริง ๆ ท่ีแตกออกจากฝก ของตนฝาย ปุยฝายในลักษณะที่ยังติดอยูกับตนฝาย ท่ีฟูเปน ปุยพรอมเก็บเกี่ยวเพ่ือนําไปผานกระบวนการทํา เสน ดาย หรอื เสน ฝา ย ปุยฝายท่ีพรอมจะถูกนําไปบดเพื่อแยกเมล็ดฝาย ออกจากปุยฝา ย ดวย “อดี ฝา ย” ซึ่งก็เปน อุปกรณ ภมู ิปญ ญาทองถน่ิ ทีย่ งั ใชกันต้งั แตใ นอดีต ปุยฝายท่ีผานการแยกเมล็ดแลวก็จะนําไปดีดกับ “กงดีดฝาย” ซ่ึงเปนอุปกรณที่เปนภูมิปญญา ทองถิน่ อกี ชิ้น ทใ่ี ชด ดี ใหปยุ ฝายมคี วามฟู โครงการพฒั นารูปแบบผา ทอมือแมแ จม จากมรดกภูมปิ ญญาดวยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 97

คาเรคเตอรด ไี ซน (Character Design) ตวั ละครสองมติ ิ “นองปุยฝา ย” หลังจากดีดฝา ยจนกลายเปน ปุยฝายทฟ่ี ูไดท่ีแลว ก็จะนําปุยฝายที่ฟูมาปนใหเปนกอนคลายหลอด และเรียกวา “หลูหล”ี และนําหลูล่ีมาปนกับ “ลอปนฝาย” หรือที่ ชาวบานเรียกวา “เผ่ียน” ปนฝาย เพ่ือปนฝาย ออกมาใหกลายเปนเสนดาย พรอมที่จะนําไปถัก ทอ นอ งปยุ ฝา ย ในเวอรช น่ั ชาวเขา นองปุยฝา ยในเวอรช่ันคนเมือง โครงการพัฒนารูปแบบผา ทอมือแมแ จมจากมรดกภมู ปิ ญญาดวยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 98

อปุ กรณป ระกอบฉาก (Props) “ก่ีทอผา” เครื่องมือสําคัญท่ีทําใหเกิดการ สรางสรรคเรื่องงานผา เปนมรดกภูมิปญญาทาง วัฒนธรรมอยางหน่ึง “ลอปนฝาย” หรือที่ชาวบานเรียกวา “เผ่ียน” ปน ฝาย อีกหนึ่งมรดกภูมิปญญทางวัฒนธรรมที่ เรียกไดว าคือภมู ิปญ ญาชาวบา นอยางแทจ ริง เกา อผี้ า ชายหาดกับรม รถเหลืองเชยี งใหม-แมแจม โครงการพัฒนารปู แบบผา ทอมือแมแ จม จากมรดกภมู ปิ ญญาดว ยเทคโนโลยีสารสนเทศ 99

ฉาก (Scene) ฉากเสนทางการเดินทางจาก เชียงใหมมาแมแจมผานขุนเขา และถนนหนทางทค่ี ดเขยี้ ว ฉากบนดอยที่มีธรรมชาติอุดม สมบูรณ ในแบบปาเขาลําเนา ไพร ฉากตนไมแหง ชวี ิต โครงการพฒั นารูปแบบผาทอมือแมแจม จากมรดกภูมปิ ญญาดว ยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 100

แอนนเิ มชนั แนะนําโครงการ รถเหลอื งวง่ิ อยบู นถนนสายเชยี งใหม-แมแ จม นอ งปยุ ฝา ยเวอรชัน่ คนชส เขากําลังเกบ็ ดอกฝา ย และเดนิ มาพบกับนองปยุ ฝายเวอรช ั่นคนเมอื ง ท่ตี นไมแ หงชีวติ พรอ มกับทอผา ผาทอเปรยี บเสมือนสายรงุ ทล่ี อ งลอยขนึ้ สูท อ งฟาและปรากฏโลโก “แจมแอ” ขนึ้ โครงการพฒั นารูปแบบผา ทอมือแมแจม จากมรดกภูมปิ ญญาดว ยเทคโนโลยีสารสนเทศ 101

แอนนเิ มชันสองมติ ิ เรอ่ื ง “ปยุ ฝา ย สตอร่ี” เรมิ่ เรือ่ งราวดวย ปุยฝาย สตอรี่ นองปยุ ฝายแนะนําตวั และมาพดู เรอ่ื งเก่ียวกบั การทอผา ปุยฝา ยจากตน ฝายท่แี ตกดอกมาแลว พรอมเก็บ และนาํ มาบดกับเครอื่ งบดอดั ฝา ย หรอื อดี ฝา ย เพ่อื แยกเมล็ดฝายออกมา โครงการพัฒนารปู แบบผา ทอมือแมแจม จากมรดกภูมปิ ญญาดว ยเทคโนโลยีสารสนเทศ 102

หลังจากนนั้ นํามาดีดเพ่ือใหเกิดปยุ ท่ีฟนู ุม พรอ มทจ่ี ะนาํ มาทาํ เปน หลอดเรยี กวา หลูหลี และนพ หลูหลี มาปน กับลอปนฝาย หรือ เผยี่ น หลงั จากปนดายแลวก็จะกลายเปนเสนดาย พรอ มจะนําไปยอมสีตาง ๆ โครงการพัฒนารปู แบบผาทอมือแมแ จม จากมรดกภมู ิปญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ 103

ขั้นตอนการยอ มสเี ปน เทคนคิ ท่ีคอนขา งเฉพาะชาวบานนยิ มใชส ีธรรมชาติมายอ มดาย เม่ือยอมไดตามตองการแลว จึงนํามาตากใหแหง และจึงนาํ ไปสูข นั้ ตอนการถักทอตอไปดวย ก่ีทอผา และสรา งสรรคเ ปน ผลิตภณั ฑในรปู แบบตา งๆ นองปุยฝาย พูดถึงประโยชนดี ๆ จากธรรมชาตทิ ีรสามารถหาไดจากทอ งถ่ิน โครงการพัฒนารปู แบบผา ทอมือแมแ จมจากมรดกภมู ปิ ญญาดว ยเทคโนโลยีสารสนเทศ 104

3 การจดั นิทรรศการ โครงการพัฒนารูปแบบผาทอมือแมแจมจากมรดกภูมิปญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ หรือ โครงการท่ีเรียกชื่อสั้น ๆ วา “โครงการแจมแอ” มีกิจกรรมสําคัญในชวงสุดทายของการดําเนินงาน คือ การจัดนิทรรศการ ซ่ึงตามแผนการดําเนินงานจะมีการจัดนิทรรศการท้ังหมด 2 ครั้งดวยกัน คือ งาน ตานกวยสลากหลวง ที่วัดยางหลวง อ.แมแจม ในเดือนตุลาคม 2562 และงานเชียงใหมดีไซนวีค 2562 จ.เชียงใหม ในเดอื นธันวาคม 2562 โดยมรี ายละเอยี ดดงั ตอไปน้ี 3.1 จัดนิทรรศการแสดงผลงาน คร้งั ที่ 1 และงานประเพณตี านกว ยสลากหลวง ณ วัดยางหลวง ในเดือนตุลาคม โครงการพัฒนารูปแบบผาทอมือแมแจมฯ หรือ แจมแอ ไดมีกิจกรรมสําคัญคือ การจัดนิทรรศการเพ่ือเผยแพรผลงานของผูเขารวมโครงการและนักออกแบบ โดยใหช่ือนิทรรศการ “แจมแอ” จัดข้ึนระหวางวันที่ 12-18 ตุลาคม 2562 ณ ศาลากองทุนหมูบาน วัดยางหลวง อําเภอแม แจม จงั หวัดเชยี งใหม มเี ปาหมายเพ่ือใหชมุ ชนคนแมแ จม ไดเ ขา ศึกษาถงึ ตัวอยา งการออกแบบผลิตภัณฑ โดยใชทุนทางวัฒนธรรมของแมแจมท่ีมีอยู และสามารถนํามาตอยอดสรางสรรคเปนผลงานในชุมชน ของตนเองได รวมถึงการสรางแรงบันดาลใจใหกับคนแมแจมสําหรับการคิดในเชิงสรางสรรค ท้ังนี้ โครงการไดจัดงานรวมกับงานประเพณีตานกวยสลากหลวงและผาปาสามัคคี ณ วัดยางหลวง ซ่ึงเปน การฟน ฟูแนวประเพณีตานกวยสลากแบบดง้ั เดมิ โดย อ.เผาทอง ทองเจือ เปนผนู ําในการจัดงานครั้งนี้ การจัดนิทรรศการเพ่ือเผยแพรผลงานของผูเขารวมโครงการและนักออกแบบจะมีขึ้นอีกครั้งใน เดือนธันวาคม ระหวางวันท่ี 1-15 ธันวาคม 2562 ในงานเทศกาลเชียงใหมดีไซนวีค 2019 รวมกับศูนย สรา งสรรคง านออกแบบเชยี งใหม โปสเตอรป ระชาสมั พันธนิทรรศการ “แจม แอ” ระหวางวนั ท่ี 12-18 ตุลาคม 2562 ณ วดั ยางหลวง อ.แมแ จม จ.เชียงใหม โครงการพัฒนารูปแบบผา ทอมือแมแ จมจากมรดกภูมปิ ญญาดวยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 105

การออกแบบนทิ รรศการในเบื้องตนดวยโปรแกรมออกแบบนิทรรศการสามมิติ แบบรางนิทรรศการทจี่ ดั ขึ้น ณ วัดยางหลวง อ.แมแ จม จ.เชยี งใหม โครงการพฒั นารปู แบบผาทอมือแมแ จม จากมรดกภูมปิ ญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ 106

ปายขอ มลู ของนิทรรศการจะตดิ ตั้งภายในอาคารนิทรรศการ ในนิทรรศการจะมีการทําสือ่ หลากหลายรูปแบบเพื่อเปนขอมลู เผยแพรใ หกับผูเขาชมนิทรรศการ อาทิเชน ภาพถายที่บันทึกเหตุการณตาง ๆ ท่ีเกิดขึ้นระหวางจัดโครงการ สูจิบัตรในรูปแบบแผนพับให ขอมูลเกี่ยวกับผลงานของผูเขารวมโครงการ และคําอธิบายเกี่ยวกับโครงการพอสังเขป พรอมขอมูล ติดตอการส่ือสารของโครงการ และยังมีสื่อสารสนเทศที่สามารถอธิบายความเปนมาและเน้ือหาสําคัญท่ี เกิดข้ึนของโครงการ เชน ภาพยนตรสารคดีเร่ืองส้ัน แอนนิเมชันเร่ืองสั้น เปนตน ซ่ึงสื่อตาง ๆ เหลาน้ีจะ ถกู นาํ เสนออกี ครง้ั ผานเว็บไซนของโครงการ www.chaem-ae.org ซงึ่ ผูทส่ี นใจสามารถเขา ถึงและเขา ชม ผลงานและขอ มูลตาง ๆ ที่เกี่ยวของกับโครงการไดสะดวกขนึ้ โครงการพฒั นารปู แบบผาทอมือแมแจมจากมรดกภมู ปิ ญญาดว ยเทคโนโลยีสารสนเทศ 107

สูจิบัตรนทิ รรศการ “แจมแอ” โครงการพฒั นารูปแบบผา ทอมือแมแจมจากมรดกภูมปิ ญญาดว ยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 108

สูจิบัตรนทิ รรศการ “แจมแอ” โครงการพฒั นารูปแบบผา ทอมือแมแจมจากมรดกภูมปิ ญญาดว ยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 109

บรรยากาศการจัดแสดงนิทรรศการโครงการแจม แอ ภาพถายของโครงการตงั้ แตเรมิ่ ตน จนถึงปจ จุบนั ดานหนา ทางเขา หอ งนิทรรศการจะพบ Photo Gallery ของโครงการแจมแอ ดันแปลงอาคารหอ งเก็บของของวัดยางหลวงใหเ ปน หอ งฉายภาพยนตรข องโครงการ ปายขอมูลทอ่ี ธบิ ายเกยี่ วกับความเปน มาและความสาํ คญั ของโครงการ และสูจิบัตรของโครงการ โครงการพัฒนารูปแบบผา ทอมือแมแ จม จากมรดกภูมิปญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ 110

รายละเอยี ดการจดั แสดงผลงานภายในนทิ รรศการ บรรยากาศและรูปแบบการจดั หองนิทรรศการ บรรยากาศและรูปแบบการจดั หอ งนิทรรศการ บรรยากาศและรูปแบบการจดั หองนทิ รรศการ ปบรรยากาศและรูปแบบการจดั หองนิทรรศการ โครงการพฒั นารปู แบบผา ทอมือแมแจมจากมรดกภมู ิปญญาดวยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 111

รายละเอียดการจดั แสดงผลงานภายในนิทรรศการ แนวทางลักษณะการจดั วางผลงานของนิทรรศการ แนวทางลักษณะการจัดวางผลงานของนทิ รรศการ แนวทางลกั ษณะการจดั วางผลงานของนิทรรศการ แนวทางลักษณะการจดั วางผลงานของนิทรรศการ โครงการพฒั นารปู แบบผา ทอมือแมแ จมจากมรดกภูมปิ ญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ 112

บรรยากาศภายในหองนิทรรศการ รูปแบบการตกแตงหองนทิ รรศการดวยวสั ดจุ ากผา รูปแบบการตกแตงหอ งนิทรรศการดว ยวสั ดจุ ากผา รปู แบบการตกแตงหองนทิ รรศการดวยวัสดจุ ากผา ทานนายอาํ เภอแมแจม และคณะ ไดใหเ กียรติเขามาเย่ยี มชมนทิ รรศการของโครงการ โครงการพฒั นารปู แบบผาทอมือแมแจม จากมรดกภูมิปญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ 113

ภาพบรรยากาศงานตานกวยสลากหลวง ณ วัดยางหลวง อ.แมแ จม จ.เชียงใหม สีสนั และบรรยากาศของงานตานกวยสลากหลวง วัดยางหลวง ขบวนแหต นสลากและการประกวดขบวนแหของหมบู านตาง ๆ กองอํานวยการจัดการเรอ่ื งเครือ่ งเชาบูชาเพื่อถวายพระและวดั บรรยากาศภายในงานตานกว ยสลาก มีกิจกรรมการแขง ขนั ในดา นตาง ๆ โครงการพัฒนารปู แบบผา ทอมือแมแจม จากมรดกภมู ิปญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ 114

3.2 จดั นทิ รรศการแสดงผลงาน คร้งั ท่ี 2 รวมกับงานเทศกาลเชยี งใหมด ไี ซนวคี จ.เชียงใหม การจัดนิทรรศการเพ่ือเผยแพรผลงานโครงการแจมแอ คร้ังท่ี 2 ซึ่งเปนความรวมมือกันระหวา ง โครงการกับศูนยสรางสรรคงานออกแบบเชียงใหม ในงานเชียงใหมดีไซนวีค ในวันที่ 1-15 ธันวาคม 2562 ณ ลานหนาหอประวัตศิ าสตรเมอื งเชียงใหม กลางเวียง จ.เชียงใหม ซึ่งแผนการดําเนนิ งานเดิมจะ อยรู ะหวา งวันที่ 7-15 ธนั วาคม 2562 แตเ นื่องจากทางศนู ยสรางสรรคงานออกแบบไดขยายเวลาเพ่ิมข้ึน จากเดิมจึงมีเวลาการจัดแสดงเพ่ิมข้ึนเปน 15 วัน และยังมีกิจกรรมเสริมคือกิจกรรมแจมแอเวิรกช็อป จากทีมชางทอผา แมแ จม จํานวน 3 กิจกรรม โดยมกี จิ กรรมสําหรบั งานนทิ รรศการดงั นี้ 1. นทิ รรศการแจมแอ วันที่ 1-15 ธนั วาคม เวลา 10:00-20:00 น. 2. แจมแอเวิรกช็อป การปกผาแบบกระเหร่ียงและการเย็บหมอนเข็ม วันท่ี 8 ธันวาคม เวลา 10:00-18:00 น. 3. แจม แอเ วิรก ช็อป เทคนิคการเยบ็ ถงุ ยา มแบบลว๊ั ะและการทําพูตกแตง วนั ที่ 12-13 ธันวาคม เวลา 10:00-18:00 น. 4. แจมแอเวริ ก ช็อป การออกแบบลายผา ดวยเทคนคิ การเขียนกราฟ วันที่ 14-15 ธันวาคม เวลา 10:00-14:00 น. นทิ รรศการแจมแอ และกิจกรรมแจมแอเวริ กช็อป ในงานเชียงใหมด ีไซนว ีค 2019 โครงการพัฒนารปู แบบผาทอมือแมแ จมจากมรดกภูมิปญญาดว ยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 115

1. นิทรรศการแจมแอ ณ ลานหนาหอประวัติศาสตรเมืองเชียงใหม กลางเวียง จ.เชียงใหม วันที่ 1-15 ธันวาคม เวลา 10:00-20:00 น. บรรยากาศภายในนทิ รรศการกลางแจง รายละเอยี ดการจดั นิทรรศการ บรรยากาศโดยรวมของนิทรรศการ การมสี ว นรว มของผูเขาชมนิทรรศการแจม แอ โครงการพฒั นารูปแบบผาทอมือแมแจม จากมรดกภูมปิ ญญาดวยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 116

บรรยากาศภายในหองนทิ รรศการกลางแจง รูปแบบการจดั วางช้ินงานแยกตามกลุมและหมบู าน รูปแบบการจัดวางชิน้ งานแยกตามกลมุ และหมูบา น รายละเอยี ดของชนิ้ งานที่นาํ เสนอ รายละเอียดของชนิ้ งานที่นาํ เสนอ โครงการพฒั นารปู แบบผาทอมือแมแ จม จากมรดกภูมิปญญาดว ยเทคโนโลยีสารสนเทศ 117

2. แจมแอเวิรกช็อป การปกผาแบบกระเหรี่ยงและการเย็บหมอนเข็ม ณ ลานหนาหอ ประวตั ศิ าสตรเ มืองเชยี งใหม กลางเวียง จ.เชียงใหม พส่ี มศรี บา นแมห มงิ เปน วิทยากรรบั เชิญมาสอนการเยบ็ แบบกระเหร่ียง บรรยากาศการเวริ กชอ็ ปการเย็บปกแบบกระเหรย่ี ง แมห อม บา นกองแขกเหนอื มาสอนการเยบ็ หนาหมอนและหมอนเข็ม บรรยากาศการเรยี นเยบ็ หมอนเข็ม โครงการพัฒนารปู แบบผาทอมือแมแจมจากมรดกภมู ิปญญาดวยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 118

3. แจมแอเวิรกช็อป เทคนิคการเย็บถุงยามแบบล๊ัวะและการทําพูตกแตง ณ ลานหนาหอ ประวัติศาสตรเมืองเชียงใหม กลางเวยี ง จ.เชยี งใหม พี่เคียและพี่ลึง บา นกอกนอย มาสอนการเย็บถงุ ยามแบบลวั ะและการทําพตู กแตง มผี ูท ี่สนใจเขารวมเวิรกช็อปเปนจาํ นวนมาก พี่เคียและพล่ี ึง สาธติ เทคนคิ การเยบ็ แลลลวั ะ บรรยากาศการเรียนเวิรก ชอ็ ป โครงการพฒั นารูปแบบผาทอมือแมแ จมจากมรดกภูมิปญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ 119

4. แจมแอเวิรกช็อป การออกแบบลายผาดวยเทคนิคการเขียนกราฟ ณ ลานหนาหอ ประวัติศาสตรเ มืองเชยี งใหม กลางเวยี ง จ.เชยี งใหม ครูกอลฟ และครูบอม บา นไรใ จสุข สอนการลอกลายดวยเทคนคิ การเขยี นจากกราฟ มีผูเขารว มท่ีสนใจทั้งชาวไทยและชาวตางชาติ หลังจากฝก คัดลอกลายลงกราฟแลว ผูเขา รวมสามารถทอเองจากลายที่ออกแบบได ผลลทั ธจ ากการลอกแบบลายและทดลองทอจากลายที่ออกแบบ โครงการพัฒนารูปแบบผา ทอมือแมแจม จากมรดกภมู ิปญญาดว ยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 120

4 การผลิตสอื่ สงั คมออนไลน สอ่ื สงั คมออนไลน ไมวา จะเปน เฟสบคุ (Facebook) อินสตาแกรม (Instagram) หรอื โปรแกรม ประยุกตใหม ๆ ที่เกิดขึ้นมาอยางตอเน่ือง ลวนแตถูกพัฒนาข้ึนมาและนํามาใชเปนเครื่องมือทางการ ส่ือสารเพื่อการตลาด ถือไดวามีความสําคัญในการเผยแพรขอมูลขาวสารไปยังกลุมเปาหมายไดอยางมี ประสิทธิภาพ โครงการจึงมีแนวคิดดานการสื่อสารและประชาสัมพันธ ขอมูลขาวสารท่ีเกีย่ วกับโครงการ โดยการใชสื่อสังคมออนไลน เชน เฟสบุค เพ่ือใชเปนชองทางในการเผยแพรขอมูลขาวสาร และยังเปน ชองทางในการติดตอส่ือสารกันระหวางผูท่ีสนใจผลิตภัณฑของโครงการ และผูที่ชื่นชอบแนวคิดการ ทํางานของโครงการอีกดวย เพ่ือที่จะไดรับขอมูลขาวสารท่ีครบถวน โครงการฯ จึงไดจัดทําและจด ทะเบียนชือ่ ของเพจคือ แจมแอ @chaem.ae.project ทั้งน้ีเพจดังกลาวมีเปาหมายเพื่อเผยแพรขอมูลขาวสาร กิจกรรมความเคล่ือนไหวตาง ๆ ท่ี เก่ียวของกับโครงการแจมแอ อีกท้ังยังเปนส่ือกลางใหกับผูผลิตและผูบริโภคไดเช่ือมโยงถึงกันไดงายขึ้น อีกดวย และยังสามารถตรวจสอบจํานวนผูเขาชมไดอีกดวย ซึ่งถือไดวาเปนขอดีอยางหน่ึง เพ่ือที่จะ ประเมินไดวา โครงการสวนไหนที่มีผูคนใหความสนใจมากกวากัน และยังสามารถตรวจสอบขอมูลเชิง สถิติของกลุม ผทู เ่ี ขา ชมดวยวา สนใจสินคา รปู แบบใด หรือ กาํ ลังมองหาสิง่ ใด เพจเฟสบุคโครงการแจมแอ แจมแอ @chaem.ae.project โครงการพัฒนารูปแบบผา ทอมือแมแจมจากมรดกภมู ปิ ญญาดว ยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 121

หนาแรกจะพบกนั แอนนเิ มชนั เปด ตัวโครงการ ขอ มูลและสอ่ื วดิ ีโอ สามารถเขา ถงึ ผคู นไดง า ยข้ึน โครงการพฒั นารปู แบบผา ทอมือแมแจม จากมรดกภมู ปิ ญญาดว ยเทคโนโลยีสารสนเทศ 122

ขอมูลขา วสารบางอยา งทางโครงการกม็ ีสวนรว มและเปน ชอ งทางหนงึ่ ในการเผยแพร หรอื ขา วสารและกิจกรรมที่เกดิ ขึน้ ของโครงการ โครงการพัฒนารปู แบบผา ทอมือแมแ จม จากมรดกภูมปิ ญญาดว ยเทคโนโลยีสารสนเทศ 123

ไดรับขอคิดเหน็ จากผทู ี่สนใจเปนอยา งมาก ไดร บั ขอคิดเหน็ จากผูท ีส่ นใจเปน อยางมาก โครงการพัฒนารปู แบบผา ทอมือแมแจมจากมรดกภมู ปิ ญญาดว ยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 124

5 การผลิตเว็บไซน หรอื เว็บแอปพลิเคชัน โครงการไดจ ดทะเบียนชือ่ ของเว็บไซน หรอื URL คอื www.chaem-ae.org โครงการพัฒนารปู แบบผา ทอมือแมแ จมจากมรดกภูมิปญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ 125

ภาพจากหนาเวบ็ ไซนโ ครงการแจม แอ โครงการพัฒนารปู แบบผาทอมือแมแ จมจากมรดกภูมิปญญาดวยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 126

ภาพจากหนาเวบ็ ไซนโ ครงการแจม แอ โครงการพัฒนารปู แบบผาทอมือแมแ จมจากมรดกภูมิปญญาดวยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 127

ภาพจากหนาเวบ็ ไซนโ ครงการแจม แอ โครงการพัฒนารปู แบบผาทอมือแมแ จมจากมรดกภูมิปญญาดวยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 128

บทสรปุ โครงการพัฒนารูปแบบผาทอมือแมแจมจากมรดกภูมิปญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ หนวยงานท่ีรับผิดชอบ โดยวิทยาลัยศิลปะ สื่อ และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเชียงใหม ไดรับงบประมาณ สนับสนุนจากสํานักนายกรัฐมนตรี ผานโครงการขับเคล่ือนหนึ่งตําบล หนึ่งผลิตภัณฑ (OTOP) ประจําป งบประมาณ พ.ศ. 2562 เปนโครงการใหม สอดคลองกับยุทธศาสตรท่ี 4 ดานการแกไขปญหาความ ยากจน ลดความเหล่ือมล้ํา และสรางการเติบโตจากภายใน แผนงานยุทธศาสตรสรางความมั่นคงและ การลดความเหล่ือมล้ําทางดานเศรษฐกิจและสังคม สอดคลองกับยุทธศาสตรการพัฒนา OTOP ตาม Market Segment ในกลยุทธที่ 1 : การพัฒนาผลิตภัณฑแ ละผปู ระกอบการ การพัฒนาสรางความเขมแข็งจากฐานราก เพ่ือสงเสริมวิสาหกิจชุมชนและผลิตภัณฑชุมชน สรางมูลคาเพ่ิมธุรกิจชุมชนผานอัตลักษณของพื้นที่ โดยสงเสริมใหผูประกอบการขนาดกลางและขนาด ยอมยุคใหมของไทย ผูประกอบการหนึ่งตําบล หน่ึงผลิตภัณฑ และสหกรณในชุมชนใหสามารถใช ประโยชนและตอยอดจากส่ิงบงชี้ทางภูมิศาสตร ภูมิปญญา วัฒนธรรม และทรัพยากรในพื้นที่ รวมท้ัง เทคโนโลยีและนวัตกรรม เพ่ือสรางสรรคคุณคาผลิตภัณฑและบริการของชุมชนที่มีอัตลักษณและมี มาตรฐานการผลิตตามหลักสากล ซ่ึงจะชวยสรางรายไดสูชุมชนอยางทั่วถึง นําไปสูการสรางเศรษฐกิจ ชมุ ชนทีส่ ามารถพงึ่ พาตนเองไดอ ยา งยง่ั ยนื และมบี ทบาทตอ ระบบเศรษฐกจิ ของจงั หวดั มากข้นึ เปาหมายของการดําเนินงานของโครงการคอื เพื่อพัฒนาตอยอดรูปแบบผลิตภัณฑจากผาทอมือ ในแบบฉบับดั่งเดิมของอําเภอแมแจม ใหมีรูปแบบที่ทันสมัยและสอดคลองกับแนววิถีชีวิตสมัยใหมดวย กระบวนการคดิ เชิงออกแบบ (Design Thinking) และเพอ่ื พฒั นารปู แบบสื่อประชาสัมพนั ธตัวผลิตภัณฑ ในรูปแบบส่อื สมยั ใหม เพื่อใหเขาถึงกลมุ เปาหมายไดก วางข้นึ โครงการพัฒนารูปแบบผาทอมือแมแ จมจากมรดกภูมิปญญาดว ยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 129

ผลการดําเนินงาน การดําเนินงานโครงการพัฒนารูปแบบผาทอมือแมแจมจากมรดกภูมิปญญาดวยเทคโนโลยี สารสนเทศ เร่ิมตนตั้งแตเดือนตุลาคม 2561 จากการไดรับงบประมาณสนับสนุนจาก สํานัก นายกรัฐมนตรีผานมายังมหาวิทยาลัยเชียงใหม เพ่ือขับเคล่ือนและพัฒนาโครงการหน่ึงตําบลหนึ่ง ผลิตภัณฑ หรือ OTOP ซึ่งคณะทํางานไดเลือกพ้ืนที่อําเภอแมแจม โดยพิจารณาแลววาเปนพื้นท่ี ท่ีมี ศักยภาพและความเปนไปไดในการพัฒนาผลิตภัณฑใหมีความหลากหลาย จากทุนทางวัฒนธรรมที่ อําเภอแมแจมนน้ั มีอยูเดิม บัดนี้ทางคณะดําเนินงานโครงการจกั ขอรายงานความคบื หนาในรอบ 6 เดือน โดยแบง ออกเปน 1) รอบ 3 เดือนแรก (ตุลาคม-ธันวาคม 2561 ซ่ึงเปนชวงการสํารวจเก็บขอมูล ลงพ้ืนท่ี และ ประชุมกลุมยอยรวมกับ ผูประกอบการ กลุมชางฝมือ และกลุมบุคคลท่ีเกี่ยวของกับงานหัตถกรรมและ สิ่งทอของ อําเภอแมแจม 2) รอบ 6 เดือน (มกราคม-มีนาคม 2562 จะเขาสูกระบวนการพัฒ นากลุมผูประกอบการ ชุมชนชางฝมือ และคนรุนใหมที่จะสานตองานศิลปะหัตถกรรมสรางสรรคจากการตอยอดมรดกภูมิ ปญญาของแมแจม โดยจัดกิจกรรมยอ ยและหลกั เชน การออกบูธรบั สมคั รปละประชาสัมพันธโครงการ และการจดั อบรมเชงิ ปฏิบตั กิ ารการคิดเชงิ ออกแบบ (Design Thinking) 3) รอบ 9 เดือน (เมษายน-มิถุนายน 2562 เปนชวงของการพัฒนาตนแบบผลิตภัณฑของแต ละชุมชน โดยทีมนักออกแบบจะเปนเขาทํางานรวมกับชุมชนในพื้นท่ี ท้ังหมด 20 กลุม 16 หมูบาน 30 ผลิตภัณฑ และแผนการดาํ เนนิ งานในสว นที่ 2 การผลติ ส่ือเพอ่ื เผยแพรโครงการ 4) รอบ 12 เดือน (กรกฎาคม-กันยายน 2562 เปนชวงของการติดตามและประเมินผลการ พัฒนาตนแบบผลิตภัณฑของแตละชุมชน และผลิตสื่อเพื่อเปนการเผยแพรประชาสัมพันธโครงการแจม แอ 5) รอบขยายระยะเวลาการดําเนินงาน (ตุลาคม-ธันวาคม 2562 เปนชวงของการดําเนินงานใน กิจกรรมท่ีเกี่ยวของกับการเผยแพรขอมูลของโครงการ เชน การจัดแสดงนิทรรศการ และการเผยแพร ประชาสมั พันธโครงการในรูปแบบตาง ๆ เชน การนําเสนอขอ มูลผานเวบ็ ไซดและแอปพลิเคชัน หรอื ผา น สอ่ื สังคมออนไลน เปน ตน ซ่ึงจากผลลัพธจากการดําเนินงาน เปนไปตามแผนงานและกิจกรรมท่ีเกิดข้ึนของโครงการมี ดังตอ ไปนี้ โครงการพัฒนารปู แบบผาทอมือแมแ จมจากมรดกภมู ิปญญาดว ยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 130

ผลผลิต (Output) 1 ไดผ ลติ ภัณฑชุมชนตนแบบรูปแบบใหมจากการตอ ยอดมรดกภมู ปิ ญญาทางวัฒนธรรมดั้งเดิม จํานวน 44 ผลงาน เชน กระเปาผาจกลายหมอนสําหรับใสแกวเยติ หมอนอิงลายผาทอกระเหร่ียง กระเปา หูหวิ้ สไตลญ ่ีปุนลายจก ผาซ่นิ ลายตวน กระเปา ยา มลัวะตกแตง ดว ยกากโอะและนีนอย เปนตน หมบู า น ผลติ ภณั ฑ หมูบา น ผลติ ภัณฑ 1 บานปา แดด 1 ทใี่ สแ กว เยติแบบหหู ิว้ และ 11 บา นยางหลวง เบาะน่ังและหมอน แบบรัด ลายจกหนา หมอน 1 2 บา นปาแดด 2 12 บานหวยไห หมวก 3 บานทอ งฝาย เสื้อคลมุ ผา พืน้ เมอื ง 13 บานตน ตาล กระเปา ถอื ขนาดเล็ก 4 บานเกาะชาง กระเปา ถอื ขนาดเล็ก 14 บานทุงยาว กระเปา ตาขา ย ตาขา ยใสผา เค่งิ กระเปา สะพายหลัง ไมน วด+ถุง และราวแขวน 15 บา นยาง ผา 5 บานแมห มงิ 1 หมอนองิ หลายขนาด หลวง 2 ตีนจกลายมอม 16 บา นนายาง 6 บานกองแขก ผามานโปรงตกแตง บา น ดนิ ผาปก แขวนผนังและปลอก เหนอื เบาะรองนง่ั พบั ได 17 บา นแมซ า หมอน กระเปาหหู ิว้ สไตลญป่ี ุน ชุดเดรสและกระเปาผา 7 บานกองแขก ใต 18 บานมืดหลอง ผา ซ่ินตวนและยา มลวั ะใบท่ี 19 บานเฮาะ 9 8 บานปา หนาด 20 บา นกอกนอ ย ผาคลุมเตยี งและปลอก 9 บานแมป าน ตระกรา เฟอรน ิเจอร และ หมอน เคร่ืองประดบั 10 บา นแมห มงิ เสอื้ คลุมแขนยาวและ 2 งานปก เยบ็ หมอน ของเลน กระเปายา มลัวะ เด็ก และเบาะรอง โครงการพฒั นารปู แบบผาทอมือแมแจมจากมรดกภมู ปิ ญญาดวยเทคโนโลยีสารสนเทศ 131

2 ไดสอ่ื สมยั ใหมและเทคโนโลยสี ารสนเทศสาํ หรับการเผยแพรความรแู ละเร่ืองราวเกีย่ วกับผาทอ มือของแมแจม และเพ่ือเผยแพรประชาสัมพันธผลิตภัณฑท่ีมีอยูเดิมและผลผลิตท่ีไดจากโครงการ เชน ส่ือภาพยนตร ส่ือแอนนิเมชัน เว็บไซดสําหรับขอมูลเก่ียวกับโครงการ แอปพลิเคชันสําหรับสมารทโฟน ส่ือสงั คมออนไลนสาํ หรบั เผยแพรป ระชาสัมพันธ สอ่ื นิทรรศการ และสอ่ื ในรปู แบบหนังสือ ประเภทของสื่อ รายละเอียด ภาพยนตรส ารคดีสนั้ นําเสนอเร่ืองราวเกี่ยวกับแมแจม เกี่ยวกับผาทอแมแจม เชน ผาซิ่นตีนจก ผาทอพ้ืนเมืองกระเหรี่ยงและลัวะ และนําเสนอ แอนนิเมชนั เนือ้ หาทเี่ กย่ี วขอ งกบั โครงการแจม แอ นทิ รรศการ นําเสนอเร่ืองราวเก่ียวกับผาทอมือแมแจม ในรูปแบบการตูน สอื่ สังคมออนไลน แอนนเิ มชนั ดูแลว เขาใจงา ย มภี าพการนาํ เสนอภาพท่สี วยงาม เวบ็ ไซน (เวบ็ แอปพลิเคชนั เปนการนําเสนอผลงานของโครงการแจมแอ โดยจะจัดขึ้น จาํ นวน 2 คร้ัง คร้งั ท่ี 1 จะจัดข้นึ ท่ี อ.แมแ จม ภายหลังโครงการ แอปพลิเคชนั สําหรับมอื ถอื พัฒนาผลิตภัณฑเสร็จส้ิน และครั้งท่ี 2 จะจัดขึ้นที่ จ.เชียงใหม (ระบบปฏิบัติการแอนดรอยแ ละไอ เพอื่ เปนการนาํ เสนอและเผยแพรใ นรปู แบบนทิ รรศการ โอเอส หนงั สอื สื่อสังคมออนไลน เชน Facebook จะนํามาใชเพ่ือเปนสื่อกลาง ในการนําเสนอและสงตอขอมูลขาวสารตาง ๆ ท่ีเกี่ยวกับ โครงการแจม แอ เปนชองทางการสงตอขอมูลที่เกี่ยวกับโครงการ และเปนพื้นท่ี สําหรับส่ือตาง ๆ ท่ีเก่ียวขอ งกับโครงการ เชน ภาพยนตรส ารคดี ส้ัน แอนนิเมชัน หนังสือ และนิทรรศการ รวมถึงเปนชองทาง สําหรับการตดิ ตอ สอ่ื สารผานโครงการแจมแอ - เปนโปรแกรมประยุกตที่จะนํามาใชสงตอขอมูลขาวสารของ โครงการใหก ับผทู ส่ี นใจไดสะดวกมากย่งิ ขึน้ - ใชในเร่ืองของการนําทางทอ งเทีย่ วใหก ับผูที่สนใจในการลงไป พ้นื ที่ของชุมชนท่ีเขา รว มโครงการแจมแอ เปนการถอดองคความรจู ากการทํางานรว มกับชมุ ชน โดยทีมนัก ออกแบบ ในลกั ษณะงานเขียน โครงการพฒั นารูปแบบผา ทอมือแมแ จมจากมรดกภมู ปิ ญญาดว ยเทคโนโลยีสารสนเทศ 132

ผลลัพธ (Outcome) 1 ผปู ระกอบการในทองถนิ่ ไดพ ัฒนาการออกแบบรว มกันกับนกั ออกแบบรุนใหม เปนการพัฒนา ตอ ยอดองคค วามรใู นแบบดง่ั เดมิ และแบบสมัยใหม 2 ไดพัฒนากระบวนการคิดและการออกแบบผลิตภัณฑชุมชนโดยมีฐาสนรากจากมรดกภูมิ ปญ ญาทางวัฒนธรรมดงั้ เดมิ มาตอยอดสรางสรรคเพ่อื ใหเกดิ ผลติ ภัณฑใ หมๆ ที่สอดคลอ งกบั วิถีชีวติ ของ คนยุคปจ จุบัน ปญหา-อุปสรรค 1 เน่อื งจากในชวงของเดอื น กรกฎาคม-กันยายน เปนชวงฤดูเพาะปลูก ชมุ ชนหลายแหง มอี าชพี หลักคือ เกษตรกรรม ทําใหผูเขารวมโครงการบางสวนผลิตผลงานไดลาชากวากําหนด ซ่ึงไมสามารถ ควบคุมได 2 อุปสรรคของการทํางาน เชน การส่ือสาร ระยะทาง และสัญญาณโทรศัพทในบางพื้นท่ีที่เปน หบุ เขา ยังเขา ถึงยาก บางคร้ังการติดตอ พดู คยุ กนั ระหวา งนกั ออกแบบกับชุมชนจงึ เปน เร่อื งทีล่ ําบาก แนวทางการแกไข 1 เร่ืองปญหาเวลาในการทํางานของกลุมผูเขารวมที่มีอาชีพหลักเปนเกษตรกรไมสามารถแกไข ได โครงการจําเปนตองรอ ปรับแผน ปรับเวลา และกระบวนการตาง ๆ เพื่อยืดหยุนใหแกผูเขารวม โครงการ และจดั กระบวนการตดิ ตามผลแบบกรณีพเิ ศษ เพ่อื ใหโ ครงการดําเนินงานตอไปได 2 ปญ หาการลงพ้ืนที่ เปนอุปสรรคที่ตอ งแกปญ หาโดยใชความอดทนเปน ที่ต้งั ประโยชนท ปี่ ระชาชนไดรบั 1 ไดพัฒนากระบวนการคิดและการออกแบบ รวมถึงแนวทางการผลิต ผลิตภัณฑใหม จาก แนวคิดการตอยอดสรา งสรรคจ ากมรดกภมู ปิ ญญาทางวฒั นธรรมของทองถ่นิ 2 ไดส งเสรมิ การใชเ ทคโนโลยีสารสนเทศเพอ่ื เปน สว นหน่ึงของการพัฒนาตอยอดผลิตภณั ฑ 3 ไดสรา งผนู ําชมุ ชนทางธุรกจิ และยกระดับไปสูสนิ คา ท่ีเปน สากลมากยิง่ ขึน้ โครงการพฒั นารูปแบบผาทอมือแมแ จม จากมรดกภูมปิ ญญาดวยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 133