Podstawowe informacje prawne7 Dla osób zatrudnionych na cenie ogólne na poziomie szkoły umowę o pracę na uczelni wyższej podstawowej lub ponadpodsta- Sytuację pracowników nauko- wowej, gimnazjalnej oraz po- wych, doktorantów i studentów reguluje ustawa Prawo o szkol- nadgimnazjalnej. Przysługuje na nictwie wyższym i nauce. Nie- które kwestie dotyczące pra- dzieci pracownika, emeryta/ren- cowników naukowych reguluje kodeks pracy i inne przepisy. cisty oraz zmarłego pracownika, Stosunek pracy pracowników niebędących nauczycielami emeryta, rencisty. Wysokość akademickimi regulują przepisy kodeksu pracy. świadczenia jest zależna od Zwolnienie na dziecko – usta- średniego miesięcznego do- wowo przysługują 2 dni w roku (do 14 r.ż. dziecka), płatne 100%, chodu brutto na osobę w rodzi- bez względu na liczbę dzieci; nie: do 1000 PLN kwota świad- Zasiłek opiekuńczy (zwolnienie lekarskie na chorego członka ro- czenia wynosi 400 PLN; 1001- dziny) – do 2 miesięcy w roku, płatne 80% podstawy wymiaru; 2000 PLN kwota świadczenia „Bon edukacyjny” – świadczenie wynosi 300 PLN; przekraczający przysługujące na dzieci w wieku od 6 do 19. roku życia uczęszcza- 2000 PLN – nie przysługuje. jące do szkół dających wykształ- Świadczenie w wysokości 400 PLN przysługuje także osobie samotnie wychowującej dziecko/dzieci oraz osobie wy- chowującej dziecko/dzieci nie- zdolne do samodzielnej egzy- stencji ze względu na chorobę, wymagającej stałej opieki i po- mocy osób drugich w pełnieniu ról społecznych i codziennej eg- zystencji – z pominięciem kryte- rium dochodowego; świadcze- nie przyznawane na wniosek 7 Stan na dzień 30 września 2019 r. 51
złożony w Biurze Spraw Socjal- Dla studentów nych – w 2018 był to nieprzekra- i doktorantów czalny termin między 16 sierp- nia do 31 października. Wyma- Prawo o szkolnictwie wyższym i na- gana jest kserokopia legitymacji uce daje prawo (art. 85) każdej stu- dziecka lub zaświadczenie ze dentce w ciąży lub też studentom szkoły; i studentkom będącym rodzicami w Pracownicy naukowi mogą ko- przypadku studiów stacjonarnych rzystać z urlopów wypoczynko- prawo do odbywania studiów na wych tylko w czasie wolnym od określonym kierunku i poziomie zajęć dydaktycznych, dostępne według indywidualnej organizacji jest dofinansowanie wypo- studiów do czasu ich ukończenia – czynku w postaci dodatku po złożeniu odpowiedniego wnio- świadczeń z zakładowego fun- sku (zob. np. Regulamin Studiów na duszu świadczeń socjalnych, UW, § 26, § 44). Studentkom w ciąży tzw. wakacje pod gruszą (należy lub studentom i studentkom będą- zgłosić się do Biura Spraw So- cym rodzicami na studiach stacjo- cjalnych); narnych i niestacjonarnych przysłu- Jeżeli pracownik złoży wniosek guje urlop od zajęć oraz urlop od o wykorzystanie urlop wypo- zajęć z możliwością przystąpienia czynkowego bezpośrednio po do weryfikacji uzyskanych efektów urlopie macierzyńskim, rodzi- uczenia się określonych w progra- cielskim, ojcowskim albo urlo- mie studiów. Ustawa nie określa pie na warunkach urlopu macie- wymiaru tych urlopów, ale wska- rzyńskiego, to pracodawca nie zuje, że urlop dla studentki w ciąży może odmówić udzielenia ta- może być udzielony do dnia uro- kiego urlopu; dzenia dziecka, a później student pomoc materialna: obok przy- lub studentka będący rodzicami sługujących świadczeń wynika- mogą uzyskać urlop na okres do jących z regulacji prawnych o 1 roku, z tym że jeżeli koniec urlopu dodatkowe świadczenia można przypada w trakcie semestru, urlop dowiadywać się w Biurze Spraw może być przedłużony do końca Socjalnych. tego semestru. 52
Podstawowe informacje o urlopach Macierzyński Teoretycznie nie wyłącza możliwości działalności zawodowej Urlop bezwnioskowy – informacja do pracodawcy o sposobie korzystania z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego – od tego zależy wysokość za- siłku macierzyńskiego Trwa 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka 100% wynagrodzenia podstawy wymiaru, o ile nie złożono wniosku o zasi- łek macierzyński na czas odbywania urlopu macierzyńskiego i rodziciel- skiego Ojcowski Trwa do 2 tygodni Przysługuje do ukończenia przez dziecko 2. roku życia 100% podstawy wymiaru Rodzicielski Trwa do 32 tygodni w przypadku urodzenia 1 dziecka Aby go wykorzystać w przyszłości, trzeba wziąć 16 tygodni od razu po za- kończeniu urlopu macierzyńskiego – inaczej przepada w całości Pozostałe 16 tygodni można podzielić na części i wykorzystać do 6 roku życia dziecka Wysokość zasiłku macierzyńskiego może wynosić 100%, 80%, albo 60% Wychowawczy Trwa do 36 miesięcy – dzielony z tzw. zasady nieprzenoszalności: 1 miesiąc dla ojca, 1 miesiąc dla matki, 34 miesiące (reszta) do dowolnego podziału Przysługuje zawsze do 6 roku życia dziecka, o ile ktoś przepracował mini- mum pół roku na umowie o pracę Bezpłatny Dodatkowy urlop wychowawczy dla rodziców dzieci z niepełnosprawno- ściami 53
Wybrana literatura Becker, G. S. (1991). A Treatise on the Family. Harvard: Harvard University Press. Chlanda, P. (2015). Przewodnik dla studiujących i pracujących naukowo rodziców. Kra- ków: Stowarzyszenie Doradców Europejskich PLinEU. Donath, O. (2015). Regretting Motherhood: A Sociopolitical Analysis. Journal of Woman in Culture and Society. 40(2): 343-367. Dudka, P. (2014). Podręcznik Dobrych Praktyk. Kraków: Stowarzyszenie Doradców Euro- pejskich PLinEU. Fabian, K., Korolczuk, E. (red.). (2017). Rebellious Parents. Parental Movements in Central- Eastern Europe and Russia. Bloomington: Indiana University Press. Graff, A. (2014). Matka feministka. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej. Hryciuk, E. R., Korolczuk, E. (red. nauk.). (2012). Pożegnanie z Matką Polką? Dyskursy, prak- tyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Hryciuk, E. R., Korolczuk, E. (red.). (2015). Niebezpieczne związki: macierzyństwo, ojcostwo i polityka. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Jastrzębska, A. (red.). (2013). Mama na uczelni i tata też. Praktyczny poradnik dla władz uczelni, Warszawa: Fundacja MaMa. Kamińska, I. (red.). (2011). Mama na studiach. Wrocław: Sine Qua Non; Fundacja MaMa. Kubicki, P., Olcoń-Kubicka, M. (2012). Rodzicielstwo jako obszar walki. Kultura Liberalna, nr 177. Kuryś, K. (2010). Urodzenie pierwszego dziecka jako wydarzenie krytyczne w życiu kobiet i mężczyzn. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”. Kwiek, M. (2015). Uniwersytet w dobie przemian: instytucje i kadra akademicka w warun- kach rosnącej konkurencji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Meers, S., Strober, J. (2013). Getting to 50/50: How working parents can have it all. Berke- ley: Viva Editions. Noddings, N. (2010). The maternal factor. Berkeley, Los Angeles, London: University of Cal- ifornia Press. Ostrouch-Kamińska, J. (2011). Rodzina partnerska jako relacja współzależnych podmio- tów: studium socjopedagogiczne narracji rodziców przeciążonych rolami. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls\". Siemieńska, R., Zimmer, A. (red.). (2007). Gendered Career Trajectories in Academia in Cross-National Perspective. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. Sikorska, M. (red.). (2012). Ciemna strona macierzyństwa. Warszawa: Wydawnictwa Uni- wersytetu Warszawskiego. Urbańska, S. (2012). Nie pytajmy o wychowanie. Pytajmy o system. Kultura Liberalna, nr 177. 54
55
www.rodzice.partycypacyjny.uw.edu.pl 56
Search
