ผ้าทอกะเหรี่ยง

รหสั ภาพ ภาพ คำอธบิ าย วัน/เดอื น/ปี ผถู้ ่ายภาพ ทีถ่ า่ ยภาพ ทำงานไปไร่ไปสวน ส่วนไช่กึ้ยไถ่ มลี กั ษณะเหมือนกบั ไช่เสิงเทิง แต่ ตัวเสื้อปักลวดลายต่างๆ ด้วยด้าย สีขาว สีแดง สีเขียว สีเหลือง การ ปักใช้เวลานาน เนื่องจากปักด้วย มือใช้เส้นด้ายเล็ก ตกแต่งด้วย ลูกปัดและด้าย สีแดง ถักเปียรอบ คอ แขนและชายเสือ้ ผ้าทอ ไช่โพล่ง แบ่งออกเป็น ๔ ส่วน ๓๐ มค.๕๖ ปรียาพร กะเหร่ียง ได้แก่ ส่วนไช่คู๊ไถ่ย คือ ส่วนบ่า ทองผุด ๐๑๐ หรือไหล่ มีขนาดกว้างจากบ่าจน ถึงบริเวณอก ส่วนบนของผู้สวมใส่ ลวดลายปักในแนวตั้ง ส่วนไช่ โคล้งสะ คือ ส่วนอกเป็นส่วนที่ เด่นที่สุด เพราะมีลายแตกต่าง ไปจากส่วนลวดลายส่วนอื่นๆ ส่วนไช่กึ๊ยคือส่วนใต้อก ปักลวด ลายด้วยด้ายสีอื่นๆ เป็นเส้นเล็กๆ ในแนวตั้ง เป็นส่วนที่มีการปัก น้อยกว่าส่วนอื่นๆ ส่วนไช่หมึ้ย เซีย คือ ส่วนที่มีขนาดยาว และมี ขนาดใหญ่ เมื่อสวมใส่จะมีความ ยาวคลุมถึง ต้นขา บางตัวยาวถึง หัวเข่าผู้สวมใส่ ส่วนของไช่หม้ึย เซียจะปักลายเหมือนบ่า สำหรับ ลายปักจะเป็นแนวนอนตลอด ทั้งตัว บริเวณชายเสื้อจะตกแต่ง ด้วยลูกปัดหรือลูกเดือยสีขาว ตลอดชายโดยรอบ ผ้าทอ ยา่ มสีขาว คอื ย่ามสขี าวที่มีขนาด ๓๐ มค.๕๖ ปรียาพร กะเหรย่ี ง ใหญ่ใช้ใส่สิ่งของทั่วไป หรือไว้ใส่ ทองผดุ ๐๑๑ อุปกรณ์ไปทำงานในไร่ ส่วนใหญ่ จะใส่เสื้อผ้าหรือของใช้เดินทาง จึงต้องมีขนาดใหญ่ ทนทาน เพราะใช้ใส่สิ่งของที่มีจำนวนมาก และมีน้ำหนักมาก ก็จะไม่สะพาย ~ ๔๕ ~

รหสั ภาพ ภาพ คำอธบิ าย วนั /เดอื น/ปี ผ้ถู า่ ยภาพ ท่ีถา่ ยภาพ ใช้คาดศีรษะ บริเวณปากย่ามจะ ทอลวดลายยกดอก ตกแต่งด้วย ไหมพรม ถักเป็นเส้นเปียแล้วเย็บ ขอบปลายมดั ใหเ้ ปน็ พู่ ผ้าทอ ย่ามสีแดง เป็นย่ามที่ใช้ใส่สิ่งของ ๓๐ มค.๕๖ ปรียาพร กะเหรี่ยง หรอื พกพาเล็กนอ้ ย เช่นใชส้ ะพาย ๓๐ มค.๕๖ ทองผุด ๐๑๒ ไปเที่ยวหรอื ใช้ในพิธแี ตง่ งาน ย่าม แดงจะมีขนาดกว้างประมาณ ๓๐ ปรยี าพร ผ้าทอ เซนติเมตร ยาวประมาณ ๗๐ ทองผุด กะเหรย่ี ง เซนติเมตร สีที่นิยมคือ สีแดง แต่ ๐๑๓ ปัจจุบันได้ใช้เส้นด้ายที่เป็นไหม ประดิษฐ์สำเร็จรูป ที่มีสีสันจาก ท้องตลาด จึงทำให้ย่ามกะเหรี่ยง หลากสีสันออกไป ส่วนใหญ่ทอ เป็นผ้าพื้นและมีการตกแต่งลวด ลายบริเวณปากย่ามด้วยเบลิงจี่ หรือเกลด็ เงิน ร้อยลกู ปดั สีขาวเย็บ รอบปากย่ามมัดด้ายไหมเป็นพู่ หรือถักไหมพรมเป็นเส้นเปียรอบ ปากย่าม ชายมดั ปลอ่ ยเปน็ พู่ ผ้าโพกหัว ในอดีตผู้ชายและ ผู้หญิงกะเหรี่ยงจะนิยมไว้ผม ยาว ผู้หญิงมวยผมต่ำไว้ดา้ นหลัง โพกหัวด้วยเพิ่งคู่ไพ่ย เป็นผ้าพ้ืน สีขาวหรือสีน้ำเงิน พันรอบศรีษะ และเหน็บชายไว้ทางด้านหลัง หรือปล่อยชายยาว ปัจจุบันไม่ นิยมทอ และได้เปลี่ยนไปใช้ผ้า ชนิดอื่นโพกแทนผ้าเดิม ส่วน ผู้ชายกะเหรี่ยงนิยมใช้โพกหัวพัน เป็นยอดแหลมยาวออกมาดูเขา สัตว์ แต่ปัจจุบันผู้ชายกะเหร่ียง ตัดผมสั้นแล้วแต่ยังคงรักษา วัฒนธรรมดั้งเดิมของการโพกหัว ~ ๔๖ ~

รหัสภาพ ภาพ คำอธิบาย วนั /เดือน/ปี ผ้ถู า่ ยภาพ ท่ีถ่ายภาพ กับการแต่งกายกะเหรี่ยงในพิธี หรอื โอกาสสำคญั เท่านัน้ ผ้าทอ ลายมิซาหรือลายกรอบตาหรือลูก ๓๐ มค.๕๖ ปรยี าพร กะเหรี่ยง ๐๑๔ ตา มีการจัดวางลวดลายเป็นรูป ทองผดุ สี่เหลี่ยมข้าวหลามตัดเหมือนกัน แต่จะเนน้ ทีก่ ารจกลายลกู ตา และ ก า ร เ ป ล ี ่ ย น ส ี เ ส ้ น ด ้ า ย ท ี ่ ใ ช ้ สี แตกต่างกัน ให้เกิดจุดเด่นและ เกิดความแตกต่างของลายจึงทำ ให้เรียกชื่อต่างกันมีหลายรูปแบบ จะเรียกชื่อต่างกัน เช่น ลายมิซา โด่งหรือลายกรอบตา ลักษณะลาย เป็นรูปสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัดสีแดง เรียงติดกันเป็นแถวในแนวนอน ตรงกลางเน้นลูกตาสีเหลืองให้ เต็มสลับแถวกับรูปสี่เหลี่ยมข้าว หลามตดั สีเหลอื งเรยี งติดกัน ตรง กลางจกเน้นสีแดงเว้นสลับกับสี เขียว ดูคล้ายรูปขอบตาหรือ กรอบตา จุดเด่นของลายอยู่ท่ีการ เน้นรูปสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัด ให้ นูนเต็มรูปตาด้วยด้ายสีเข้มดู คลา้ ยลกู ตามขี นาดใหญ่ ผ้าทอ นางหก กงจก ช่างทอผ้ากะเหรี่ยง ๓๐ มค.๕๖ ปรียาพร กะเหรี่ยง กำลงั ป่นั ดา้ ยเข้าหลอดดา้ ย ทองผดุ ๐๑๕ ผา้ ทอ นางหก กงจก ช่างทอผ้ากะเหรี่ยง ๓๐ มค.๕๖ ปรยี าพร กะเหรี่ยง ๐๑๖ และนางกุหลาบ อิรัชวา ช่างปักผ้า ทองผุด กะเหรี่ยงกำลังขึ้นด้ายเตรียมขึ้น เครอ่ื งทอก่เี อว ~ ๔๗ ~

รหสั ภาพ ภาพ คำอธิบาย วัน/เดือน/ปี ผถู้ ่ายภาพ ที่ถ่ายภาพ ผา้ ทอ นางหก กงจก ช่างทอผ้ากะเหรี่ยง ๓๐ มค.๕๖ ปรยี าพร กะเหร่ยี ง กำลังขน้ึ ดา้ ยลายมัดหม่ี ทองผดุ ๐๑๗ ผา้ ทอ นางหก กงจก กำลังทอผ้าส่วนหัว ๓๐ มค.๕๖ ปรียาพร กะเหรย่ี ง ๐๑๘ ซ่ินกะเหร่ยี ง ทองผดุ ผ้าทอ นางสุด เพชรเม็ดเต่ง กำลังทอ ๓๐ มค.๕๖ ปรยี าพร กะเหรี่ยง ๐๑๙ ผ้าพ้ืนเตรียมทำย่าม ทองผดุ ผ้าทอ นางกลงึ คาผกู และสมาชิกกลมุ่ ทอ ๒ ก.พ.๕๖ ปรยี าพร กะเหรย่ี ง ผ้ากะเหรย่ี งบ้าน ทา่ ยาง ตำบลยาง ทองผุด ๐๒๐ หกั อำเภอปากทอ่ จังหวดั ราชบรุ ี กำลงั มัดลวดลายบนเสน้ ดา้ ยเตรียม นำไปย้อมสี ๔. ข้อมูลภาพถ่าย ข้อมูลภาพเคล่ือนไหว หรือข้อมูลเสียง (ระบุประเภทของสื่อทแี่ นบมาพร้อมคำอธบิ าย)  ขอ้ มลู ภาพถา่ ย ได้แก่ ผลิตภัณฑ์/ลวดลายผา้ /การแต่งกาย  ข้อมลู ภาพเคล่อื นไหว ได้แก่ สาธติ การทอผา้ ด้วยกีเ่ อว/การสมั ภาษณ์  ขอ้ มูลเสียง ได้แก่ ๕. ขอ้ มูลผเู้ สนอ ช่ือ-สกลุ ผศ.ปรยี าพร ทองผุด หนว่ ยงาน คณะมนษุ ย์ศาสตรแ์ ละสังคมศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ราชภฎั หมบู่ ้านจอมบึง เลขที่ ๔๖ อาคาร - หมู่ - ซอย - ถนน - แขวง/ตำบล จอมบึง เขต/อำเภอ จอมบงึ ‘ จงั หวัด ราชบรุ ี รหสั ไปรษณีย์ ๗๐๑๕๐ โทรศพั ท์ - โทรสาร - มือถือ ๐๘ ๑๔๙๔ ๙๗๖๒ อเี มล์ [email protected] ~ ๔๘ ~

ข้อมูลผู้ประสานงาน มอื ถอื ๐๘ ๑๘๗๔ ๔๓๙๗ ชื่อ-สกลุ นางสาวพิชามญชุ์ ธปู หอม โทรศัพท์ ๐ ๓๒๓๒ ๒๗๘๖ โทรสาร ๐ ๓๒๓๒ ๒๘๖๒ อเี มล์ [email protected] *********************** ~ ๔๙ ~