Basic-Moodle_KKU

คูม่ ือการใช้โปรแกรม Moodle e-learning เบื้องต้น คณะเทคนคิ การแพทย์ มหาวทิ ยาลัยขอนแก่น รศ. โชติชนะ วิไลลักขณา คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวทิ ยาลัยขอนแกน่ สิงหาคม พ.ศ. 2560 1/22

การใช้โปรแกรม Moodle เบอ้ื งตน้ เพ่ือสร้างบทเรยี น online การเขา้ ระบบ 1. วิ ธี ก า ร เข้ า สู่ ร ะ บ บ e-learning KKU ท า ไ ด้ โ ด ย ผ่ า น web browser ที่ https:/ / e- learning.kku.ac.th/ เวบไซต์จะแสดงผลเพ่ือใหอ้ าจารย์ login ดังรปู 2. login เข้าสู่ระบบ โดยป้อนช่ือผู้ใช้และรหัสผ่าน ซ่ึงเป็นชุดข้อมูลเดียวกับ KKU e-mail login หาก มีปัญหาเข้าใช้ระบบงานไม่ได้ ติดตอ่ สานักนวตั กรรมฯ 3. เม่ือเข้าระบบเรยี บรอ้ ยแลว้ จะสังเกตเห็นหน้าจอดังภาพ 2/22

เมนดู า้ นบน ประกอบดว้ ย 1. หน้าหลัก แสดงข้อมูลทวั่ ไป รายวิชาที่ผู้ login สอนหรอื ร่วมสอน 2. Dashboard แสดงขอ้ มูลเฉพาะของผูใ้ ช้งาน เชน่ รายวชิ า ปฏิทิน ผ้ทู ก่ี าลงั ใชง้ านระบบ 3. Events 4. My Course 5. Supports เริ่มต้นใชง้ านด้วยการขอเปดิ รายวิชา คาส่งั ขอเปดิ รายวิชา เป็น submenu ใน Supports menu - ค ลิ กเลือ ก Supports  Course Creation Request จ ะได้ ห น้ าต่ างให้ กรอ ก รายละเอยี ดของรายวิชา (*) คือ ข้อมลู ท่ีตอ้ งบันทึก - 3/22

รายละเอยี ด “ประเภทของรายวิชา” จะมี เมนู ใหเ้ ลือกว่า รายวชิ าท่ีสร้างข้ึนน้ันเป็นรายวิชาประเภท ใด สงั กัดคณะหรือหนว่ ยงานใด เช่น คณะเทคนคิ การแพทย์ สว่ นบทคดั ยอ่ เปน็ สว่ นทส่ี ามารถเขียนข้อความโดยย่อเพ่ืออธบิ ายรายวิชา เหตุผลในการขอสร้างรายวิชา เป็นคาอธิบายคาขอเพื่อเปิดรายวิชาส่งไปยังผู้ดูแลระบบ จากน้ันให้คลิก ปุ่มขอสร้างรายวิชา คาขอนี้จะส่งไปยังผู้ดูแลระบบ เม่ือได้รับอนุมัติแจ้งผ่าน e-mail ของท่านแล้ว ก็สามารถสร้างรายละเอียดของรายวิชาที่สรา้ งข้ึนได้ รายละเอียดใดที่มีเคร่ืองหมาย * อาจารย์ผู้ขอเปิดรายวิชาในระบบ e-learning ต้องกรอก ข้อมูลใหช้ ัดเจน จากนั้น คลิกปุ่ม “ขอสรา้ งรายวชิ า” ผู้ดูแลระบบจะดาเนนิ การตรวจสอบและแจ้งผลการขอ สรา้ งรายวชิ าใหอ้ าจารย์ทราบ หากท่านต้องการความช่วยเหลือ ให้คลิก เคร่อื งหมาย “?” ระบบจะอธิบายให้ท่านทราบถึง รายละเอียดท่ีต้องปอ้ น สรา้ งกิจกรรมรายวิชา เมอื่ ทา่ นเลอ่ื น mouse ไปยงั ตาแหนง่ “My Courses” จอภาพจะปรากฏรายวิชาทท่ี ่านเป็น ผู้ขอเปิดรายวิชา หรือ เป็นอาจารย์ผู้สอนท่ีอาจารย์ผู้ขอเปิดรายวิชาเชิญท่านเข้าร่วมสอนในบทบาท ของ Teacher ซึ่งอนญุ าตให้ท่านปรบั ปรงุ เนื้อหารายวชิ าใน e-learning ได้ หากท่านได้รับคายืนยันการเปิดรายวิชาใหม่แล้ว ในเมนู My Courses จะปรากฏรายวิชาท่ี ทา่ นขอเปิด คลกิ เลือกรายวชิ าทที่ ่านตอ้ งการสรา้ ง/ปรับปรุง 4/22

สารวจจอภาพและเมนู รายวชิ า - แถบบนสุด ปรากฏ แจ้งเตือน ภาษาท่ีใช้ และชื่อผู้ใช้งาน ท่านสามารถคลิกเครื่องหมาย  เพ่ือเลอื กดาเนนิ การเก่ยี วกับตัวท่านได้ และสามารถออกจากระบบดว้ ยการคลกิ เครื่องหมายน้ี - คาสัง่ ค้นหารายวชิ า 5/22

- แถบเคร่ืองมือหลัก และมี ปุ่ม “เริ่มแก้ไขหน้านี้” เม่ือท่านคลิก ปุ่มน้ี ระบบ e-learning ยอมรับการปรบั ปรุงเปลีย่ นแปลงกิจกรรมต่าง ๆ ในรายวิชา ซึ่งท่านจะเห็นคาสั่ง “แกไ้ ข” เกิดขึ้นบน จอภาพในหลาย ๆ ตาแหนง่ คาสงั่ “การจดั การระบบ” (เมนขู วามอื ) - การตัง้ คา่ : การตัง้ ค่ารายวิชา เมนูการต้ังค่ารูปแบบของรายวิชา ประกอบด้วยช่ือวิชาเต็ม ชื่อย่อ วันเริ่มต้นรายวิชา วัน ส้ินสุดรายวิชา เน้ือหาย่อของรายวิชา รูปแบบของรายวิชา การแสดงผล ไฟล์และอัพโหลด (กาหนด ขนาดของไฟล์) Group (แบง่ ผู้เรียนเปน็ กลุ่ม) เปน็ ต้น สว่ นสาคญั จะกากับด้วยเครือ่ งหมาย * ทท่ี ่านต้องปอ้ นขอ้ มลู และส่วนวนั เวลาเปิด-ปิด - ปดิ การแกไ้ ขหนา้ นี้ เปน็ คาสั่ง ปดิ การแก้ไข - สมาชิก (จดั การบญั ชผี ู้เรียน) มีคาสงั่ ยอ่ ย ประกอบด้วย - Enrolled users - Enrollment method - กลุ่ม - Permission - Other users - ฟลิ เตอร์ (default: เปดิ ) - Gradebook setup - Outcomes - Badges (กาหนดรายละเอียดการให้รางวัล) - การสารองข้อมลู รายวชิ า - กคู้ นื ข้อมลู รายวชิ า - Import นาเข้าขอ้ มลู - Reset ล้าง คนื คา่ ขอ้ มลู - Question bank การจัดการาขอ้ สอบประจาวิชา เมนู “สมาชกิ ” (เมนขู วามือ) เปน็ เมนูแสดงสมาชิกทงั้ หมดในรายวิชา ท้ังที่กาหนดไวเ้ ปน็ Teacher และ Student เมนู “ข่าวล่าสุด” (เมนูขวามอื ) เป็นเมนูแสดงข่าวต่าง ๆ ที่เคยจัดทาไว้แล้ว หรือสามารถสร้างหัวข้อข่าวใหม่ได้ หรือดูหัวข้อ เกา่ 6/22

เมนู “กิจกรรมที่กาลังจะมขี ้ึน” (เมนขู วามอื ) เป็นเมนแู สดง กจิ กรรมท่อี าจารย์ผสู้ อนกาหนดขนึ้ สามารถ ไปทป่ี ฏทิ ิน สรา้ ง กจิ กรรมใหม่ เมนู “กิจกรรมล่าสดุ ” (เมนขู วามอื ) เมนู “ปฏทิ นิ ” (เมนูขวามือ) เมนู “เมนูรายวชิ า” (เมนูขวามอื ) เมนู “คน้ กระดานเสวนา” (เมนขู วามอื ) เมนู “เพมิ่ บลอ็ ค” (เมนขู วามือ) เมนู “การใช้งานไฟล์ของรายวชิ า (เมนูขวามอื ) แสดงรายการไฟลต์ า่ ง ๆ ที่ใชใ้ นรายวิชา เมนูด้านขวามือที่แสดงเป็น block น้ัน ผู้ใช้สามารถเคล่ือนย้ายให้อยู่ในตาแหน่งที่ต้องการ เชน่ ตอ้ งการ การต้ังคา่ ไว้ด้านบน เพียงแต่ คลิก ค้างไว้ แลว้ เลอ่ื นเมาส์เพอื่ เคลอื่ นย้าย block ได้ การอบรมเชิงปฏิบัติการนี้ จะเน้นเมนูในส่วนของการจัดการระบบเป็นสาคัญ และส่วนการ สรา้ งกจิ กรรมเป็นหลัก ใหท้ า่ น คลิกเลอื กคาสง่ั “เริ่มแกไ้ ขหน้านี้” การจดั การรายวิชา 1. คาสั่ง การตั้งค่า เป็นคาส่ังเพื่อกาหนดหรือเปล่ียนแปลงข้อมูลของรายวิชา คาอธิบายรายวิชา Course format การแสดงผล ไฟล์และอัพโหลด (ควรเข้าไปต้ังค่า) Completing tracking Group (การตั้งค่ากลุ่ม และการกาหนด activity ในกลุ่มหรือระหว่างกลุ่ม) เปล่ียนชื่อบทบาท ส่วนใหญ่ใน เมนูน้ี มกั ใช้ค่า default (ค่ากาหนดโดยโปรแกรม) ดงั นั้นในส่วนแรกท่ีเป็นข้อมูลเก่ียวกบั รายวิชาควร บนั ทึกให้เรียบรอ้ ย เพราะเป็นขอ้ มูลพ้ืนฐานจาเปน็ ของรายวิชา 2. คาสั่ง สมาชกิ เป็นคาส่ังแสดงสมาชิกท้ังหมดในรายวิชา ประกอบด้วยชอื่ อาจารย์ และ นักศึกษา คาสัง่ ยอ่ ย Enrolled users: แสดงข้อมูลสมาชกิ ทัง้ หมด สามารถเพ่มิ เตมิ ชือ่ กาหนดและ แกไ้ ขสถานะของสมาชกิ ในแต่ละบทบาทได้ เช่น teacher, Non-editing teacher, student คาสั่งย่อย Enrolled methods เป็นคาส่ังแสดงถึงข้อมูลสมาชิกที่เข้ามาในรายวิชา ว่า กาหนดไวเ้ ปน็ แบบใด ประกอบด้วย manual, self enrollment (นักศกึ ษาสมคั รเอง) 7/22

เมื่อเริ่มต้นเปิดรายวิชา อาจารย์ผู้ขอเปิดรายวิชาจะเข้าเป็นสมาชิกโดยอัตโนมัติ เพียงคน เดียว ดังนั้นต้องเพิ่มช่ืออาจารย์ท่านอ่ืน ซึ่งกาหนดให้เป็น teacher (แก้ไขข้อมูลได้) หรือ non- edited teacher (อาจารย์ผู้ร่วมสอนเข้ารายวิชาได้ แต่แก้ไขข้อมูลไม่ได้) และ student หมายถึง นักศึกษา มคี าส่งั เพม่ิ เติม สาหรบั การเพมิ่ ลด และเปลยี่ นผสู้ อนได้ การดึงข้อมูลข้อมลู ทาได้ 2 แบบ คือ คลิก ปุ่ม Enrolled users ท้งั ด้านบนและด้านลา่ งของ รายการแสดง เมื่อ คลิก Enroll user จะได้หน้าตา่ งสาหรบั ดึงอาจารย์ และนักศกึ ษาเขา้ มา โดยคาสัง่ ค้นหา ป้อนช่ือ หรือ ช่ือ-นามสกุล ระบบจะค้นหาชื่อ ช่ือและนามสกุล เม่ือพบให้คลิก Enroll อาจารย์หรือ นักศึกษาผู้น้ันก็จะถูกดึงเข้ามาเป็นสมาชิกของรายวิชา เมื่อไม่ต้องการค้นหาแล้ว ให้คลิก Finish enrolling user 8/22

ในหน้าต่าง Enrollment user สามารถแกไ้ ขระยะเวลาการเข้าเปน็ สมาชิก หรือเอาออกจาก สถานภาพ สมาชกิ รายบุคคลได้ โดยคาส่งั แกไ้ ข (รปู เฟือง, ) และ ลบออกจากสมาชกิ (รูป ) ท่ี ปรากฏตามขอ้ มูลแนวนอนของแต่ละบุคคล ระบบ Moodle e-learning ในระบบใหม่ หากศึกษาลงทะเบียนรายวิชาแต่ละภาค การศึกษาแล้ว รายชื่อของนักศึกษาจะถูกถึงเข้ามาโดยอัตโนมัติ แต่เมื่อส้ินภาคการศึกษาแล้ว อาจารยต์ ้องลบรายชือ่ นกั ศกึ ษาเหล่านั้นดว้ ยตนเอง คาสง่ั ยอ่ ย กลุ่ม เป็นคาสงั่ สาหรับจดั การนักศกึ ษา กรณีทม่ี นี ักศึกษาหลายกล่มุ เชน่ โครงการ ปกติ และโครงการพเิ ศษ ท่ีอาจจะมกี จิ กรรมเหมอื นกนั หรือต่างกนั ซ่ึงอาจารย์ผ้ใู ชง้ านจะตอ้ งกาหนด ใน คาสัง่ การต้ังค่า  Group 3. การสารองขอ้ มูล เป็นคาส่ังสาหรบั สารองข้อมูล หากมีปัญหาเรียกใช้งานในอนาคต สามารถเรยี กข้อมูลกลับมา ใชไ้ ด้ ตัวเลือกของคาสง่ั การสารองข้อมลู อาจารย์สามารถเลือกวา่ สารองข้อมลู ตามต้องการ 4. การกู้คืนข้อมลู เปน็ คาสั่งสาหรบั กคู้ นื ข้อมลู ท่ีเคยสารองเอาไว้ 5. คาสั่ง reset เปน็ คาส่ัง reset รายวชิ า (ยงั ไม่เคยใช้คาสงั่ น)้ี 6. คาส่งั Question Bank เป็นคาส่ังที่เกี่ยวข้องกับการสร้างแบบทดสอบ เม่ือคลิกคาส่ัง Question Bank จะปรากฏ หน้าต่างใหม่ดงั รูป มปี ่มุ เลือก Create a new question 9/22

รายการแสดงคาถามที่เคยสร้างไว้ ท้ายคาถาม จะมีเคร่ืองหมาย  (แก้ไข)  (สาเนา) แสดงตวั อย่าง และ  (ลบ) 10/22

การจดั การด้านเนือ้ หาและกจิ กรรม เมื่ออาจารย์ได้รับอนุญาตให้เปิดรายวิชา และ login เข้าสู่ระบบ e-learning จากน้ันเลือก รายวชิ าที่ต้องการสรา้ งบทเรยี นในรายวิชาน้ัน ๆ แลว้ ท่านจะพบกับหนา้ จอท่ีรอการบันทึก หรอื สร้าง เนื้อหาและกิจกรรม ดังรูป ให้สารวจก่อนว่า มีการกาหนดเนื้อหาเป็น block เอาไว้ให้โดยอัตโนมัติ โดย block แรก เปน็ block ที่อนญุ าตให้อาจารยผ์ ู้สอนสามารถเพ่ิมรายละเอยี ดรายวิชา โดยใช้คาส่ัง แก้ไข ด้านบนของ block และสร้างเพ่ิมเติมได้ โดยคาส่ัง “เพ่ิมแหล่งข้อมูล” “เพ่ิมกิจกรรม” ในแต่ ละกิจกรรม จะมีเคร่ืองหมาย สาหรับย้ายตาแหน่งของ กิจกรรม หรือ แหล่งข้อมูลได้ และมีคาสั่ง “แกไ้ ข” ในแตล่ ะกิจกรรม ตามความประสงค์ของอาจารยร์ ายวชิ า คาส่งั เพิ่มแหล่งข้อมลู กรณีทตี่ อ้ งการเพิ่มแหล่งข้อมูล และกจิ กรรม อาจารย์ตอ้ งเป็น Teacher โดยท่ัวไปอาจารย์ท่ี ขอเปิดรายวิชามักได้รับสถานะน้ีโดยอัตโนมัติ ส่วนอาจารย์ร่วมสอนอ่ืน ๆ ได้รับการกาหนดโดย อาจารย์ท่ีขอเปิดรายวิชา แต่ถ้าขณะที่เรียกหรือเชิญสมาชิกของอาจารย์เป็นสถานะ Non-edited teacher อาจารย์ไม่สามารถใช้คาสั่งนี้ได้ อย่างไรก็ตามโดยท่ัวไปมักเรียนเชิญอาจารย์ผู้ร่วมสอนทุก ท่านให้อยู่ในสถานะของ Teacher อาจารยต์ อ้ งเลอื กคาสงั่ เริม่ แก้ไขหน้าน้ี เป็นลาดับแรก เมอื่ คลิกเลือกคาสง่ั น้ีแล้ว หน้าจอจะ เปล่ยี นไป การเพมิ่ แหล่งข้อมูล มชี นิดของแหลง่ ข้อมูลดังน้ี แหล่งข้อมูล, Book, Folder, IMS content Package, Label, Page, RecordingBN, URL 11/22

1. แหลง่ ข้อมลู เมือ่ เลือก คาสั่ง “แหลง่ ข้อมูล” โปรแกรมจะแสดงหนา้ เวบเพจใหม่ ให้อาจารย์อธิบายและ upload แหลง่ ข้อมลู ทีเ่ ปน็ ไฟล์ตา่ ง ๆ ได้ ซ่ึงต้องต้งั ช่ือของแหล่งข้อมูล (สังเกตเคร่ืองหมาย *) แสดง ว่าตอ้ งบนั ทกึ ข้อมูลส่วนนี้ และสามารถ upload ไพลจ์ ากหน้าตา่ งถัดไปดา้ นลา่ ง และกาหนด คุณลักษณะของแหลง่ ข้อมูล ตามช่ือและไฟลไ์ ด้ เชน่ การแสดงผล การต้ังค่าโมดลู ปกติ Restrict access และเมือ่ ท่าน ตั้งชือ่ และ upload ไฟล์ แลว้ ก็คลกิ ปุ่ม บันทกึ และกลบั ไปรายวิชา/บนั ทกึ และแสดงผล/ยกเลิก ตามตอ้ งการ 12/22

2. Book เปน็ การแหลง่ ขอ้ มูลในลกั ษณะหนังสือซึ่งสามารถสรา้ งแหล่งข้อมลู หลาย ๆ หนา้ ตาม รปู แบบของหนงั สือ สามารถสร้างเป็น บท (chapter) และบทย่อย (subchapter) Book ทส่ี รา้ งขึ้น สามารถต้ังชื่อ และกาหนดเป็นบท ๆ ได้ รวมถงึ สอดแทรกไฟล์ตา่ ง ๆ ได้ เช่น ไฟล์ วดิ ิโอ เมอื่ คลิกเลอื ก Book โปรแกรมจะเข้าสู่หน้าเพจใหม่ ให้ป้อนข้อมลู ชื่อหนงั สือ และสร้างบท ของหนังสือได้ โปรแกรมจะสรา้ ง Table of contents โดยอตั โนมัติ ดงั รปู เมนูที่ใชเ้ ลอื่ นขึ้นลงเปลีย่ นลาดับของบท () แกไ้ ข () ลบ () แสดง/ไม่แสดงผล () และเพ่ิมบท () มลี กั ษณะเป็น icon ด้านขวามือ ถ้าทา่ นสรา้ งบทเรยี นมากกวา่ 1 บท จะมี ข้อมลู แสดงเป็น navigator เพ่อื ไปทบี่ ทถดั ไปหรอื ย้อนกลับไปบทกอ่ นหน้านแ้ี ลว้ แต่กรณี 13/22

3. Folder หรือไดเรกทอรี แหล่งขอ้ มลู ทเี่ ป็นโฟลเดอร์มีไว้เพือ่ ไฟล์ที่มคี วามสมั พนั ธก์ นั ภายใน folder เพ่ือลดการ scrolling เพจของรายวชิ า สามารถ upload เปน็ zip folder และนามาแตกเป็น folder หรือจะ สรา้ ง folder ขนึ้ แล้ว upload ไฟลไ์ วใ้ น folder ก็ได้ คาสงั่ folder มปี ระโยชน์ในการเก็บไฟล์หลาย ไฟล์ที่อยู่ใน topic เดียวกนั หรอื เกบ็ ไฟลไ์ ว้สาหรบั อาจารยผ์ สู้ อน สามารถแชร์กันระหว่างผสู้ อน โดย ปิดการแสดงผลหรือซ่อนไม่ใหน้ ักศกึ ษาเห็น แตอ่ าจารย์ผูส้ อนทไ่ี ด้รับอนุญาตให้แก้ไขรายวชิ าได้ สามารถเห็น folder น้ีและใชป้ ระโยชนร์ ว่ มกัน 1 2 อาจารย์ต้องกรอกข้อมูลช่ือ และ Description ซ่ึงมีเครื่องหมาย * สีแดงกากับไว้ว่าเป็น ข้อมูลท่ีจาเป็น จากน้ัน มาดูส่วน Content เลือกต่อไปได้สองคาส่ังคือ Add หรือสร้างแฟ้ม หรือ หมายถึงสร้าง Folder ย่อย คลิกเลิก Add โปรแกรมจะให้เราเลือกไฟล์ท่ีต้องการมาไว้ใน Folder ท่ี สร้างขน้ึ อาจเปน็ ไฟลใ์ นเครอื่ งคอมพวิ เตอร์ของอาจารย์ หรอื ไฟล์ทอี่ าจารยเ์ คย upload ไวแ้ ล้วเกบ็ ไว้ ในโฟลเดอร์รวมของรายวิชาก็ได้ เมื่อ upload ไฟล์หรืออ้างอิงไฟล์จากแหล่งอื่น ๆแล้ว จะปรากฏช่ือ ไฟล์ใน folder อาจกาหนดให้เป็นสถานแสดง หรือไม่แสดงก็ได้ จากนั้น เลือกคาสั่งตอนท้ายของ หน้าจอ บันทึกและกลับไปที่รายวิชา หรือ บันทึกและแสดง หรือ ยกเลิก จากน้ันจะกลับมายัง หน้าจอ จะสังเกตเห็น กล่อง Folder และชื่อ folder ท่ีตั้งไว้ เมื่อคลิก Folder ที่อาจารย์สร้างขึ้น ก็ จะปรากฏไฟล์ท่ีอาจารย์ upload หรือเลือกไว้ ไฟล์น้ีเม่ือนักศึกษาเข้ามาเรียนก็สามารถ download ไปใชง้ านได้ หากอาจารย์ เปิด การแสดง folder 4. IMS content package แหล่งขอ้ มูล IMS content package เปน็ การรวมไฟล์ซงึ่ pack เกบ็ ไว้ ในรปู มาตรฐานซงึ่ สามารถนาไปใช้ในระบบที่แตกต่างกันได้ ไฟล์ที่ดงึ ข้นึ มาจะเก็บเปน็ zip file (ผบู้ รรยาย ไมเ่ คยใช้ อธบิ ายไม่ได้) เป็นการสรา้ งเนอ้ื หาแบบแพก็ เกจ IMS 14/22

5. Label เป็นคาส่ังสรา้ งกรอบคาอธบิ ายตัวอักษร สามารถแทรก multimedia ลงไปในหนา้ รายวชิ า เป็นการเพมิ่ สีสนั ของรายวิชา Label อาจใชเ้ ป็นตวั แยก list ของ activity ที่มีจานวนมาก สามารถฝัง ไฟล์เสียง ไฟล์วิดิโอลงไปในหน้าเพจรายวิชาได้ และใช้เพ่ิมคาอธิบายรายวิชาโดยย่อ เลือก แหล่งข้อมูล Label จะปรากฏเพจให้อาจารย์เพิม่ Text รปู ภาพ วิดโิ อ และกดบันทึก 6. Page เป็นคาส่ังในการสร้างหน้า เวบเพจ โดยใช้ text editor สามารถแสดงตัวอักษร รูปภาพ เสียง วิดิโอ web links และ embedded code เช่น Google map ได้ ข้อดีของ page คือสามารถ แสดงบน devices ได้หลากหลาย และ update ถ้ามีเนื้อหามาก ๆ แนะนาให้ใช้ Book Page อาจ ใช้นาเสนอ term หรือ course summary ของรายละเอียดรายวิชาได้ สามารถนาเสนอวิดิโอ และเสียงพรอ้ มกบั คาอธบิ ายทเี่ ป็นตัวอักษรได้ เลือกแหล่งข้อมูล Page ตั้งช่ือ page ช่ือ* Description* และ Page content สามารถ กาหนด options จะแสดง page name, display page description หรือไม่ โดยการ check box และกาหนดไดด้ ว้ ยว่า แสดงหรือไม่แสดง page ความแตกต่างระหวา่ งขอ้ ความท่สี รา้ งจากคาสงั่ Label และ Page กค็ ือ ขอ้ ความทแี่ สดงจาก คาสัง่ Label เปน็ text ที่ปรากฏบนหนา้ จอทง้ั หมด ส่วน Page จะแบง่ เปน็ ส่วน ๆ คือ หน้าจอจะ แสดงเพียง Page name แต่หากผู้เรยี นต้องการทราบวา่ content ใน page name นี้คืออะไร กต็ ้อง คลกิ Page name จึงจะปรากฏข้อความใน Page content ซ่ึงมีเน้อื หาแทรกอยู่ไดม้ ากมาย เปน็ ตัวอักษร หรือแทรกวิดิโอ สลบั ไปมาคลา้ ยการสรา้ ง เวบเพจ 7. URL (Uniform Resource Locator) เปน็ การสรา้ งเมนู เพ่อื เช่ือมโยง หรอื link ไปยังตาแหนง่ ที่เกบ็ ไฟล์โดยตรง โดยไม่ต้อง download ไฟล์มาเกบ็ ไวใ้ นรายวชิ า ขอ้ ดี คือ ไม่เปลืองทรพั ยากรของ moodle e-learning แตป่ ญั หาคอื หากเจ้าของไฟลเ์ หล่านัน้ ลบไฟลไ์ ปแล้วจากระบบ เชน่ ไฟล์ใน youtube กไ็ ม่สามารถแสดงไฟล์นัน้ ไดต้ อ่ ไป 15/22

เม่ือคลิกเลือกแหล่งข้อมูล URL แล้ว จะปรากฏ ข้อมูลท่ีอาจารย์ต้องป้อน เช่นเดียวกับ แหล่งข้อมูลอื่น ๆ เช่น ชื่อ และคาอธิบาย ส่วนสาคัญ คือ ข้อมูล textbox External URL อาจารย์ อาจเลอื กพมิ พ์ หรอื copy domain ชอื่ เวปไซต์ หรือใช้แถบคาส่ัง Choose a link และกดบนั ทึก แตล่ ะแหลง่ ขอ้ มูลน้ี อาจารย์สามารถแกไ้ ขปรับปรุง แหล่งขอ้ มูลเหล่าน้ไี ด้โดย เมนู แกไ้ ข ประกอบด้วย การตั้งค่า (เข้าไปแก้ไขรายละเอียด เช่นเดียวกับเม่ือเริ่มสร้าง แหล่งข้อมูล) การย้ายตาแหน่งไปทางขวาของจอภาพ การซ่อน การทาซ้า การกาหนดบทบาท และลบแหล่งข้อมูล 16/22

เมอ่ื บันทึกแล้ว อาจารยส์ ามารถแกไ้ ขได้โดย คาสั่ง รปู ภาพทเี่ รยี งตอ่ ท้ายแหลง่ ข้อมูลท่ี อาจารย์สรา้ งขน้ึ เปน็ คาส่งั สาหรบั ย้ายขน้ึ บนลงลา่ ง โดยอาจารย์คลกิ เลอื กคาส่งั นีด้ ้วยเมาสค์ า้ งไว้ แล้ว เลื่อนไปด้านบน หรือลงล่างได้ เป็น คาสงั่ เล่อื น ตาแหน่งของหัวขอ้ เชน่ เดียวกบั คาสงั่ แทป (Tab) รปู ประแจ เป็น คาสง่ั update เทยี บเท่ากบั คาสง่ั edit  เปน็ คาส่ัง ทาซ้า  เป็นคาสัง่ ลบ  เป็นคาสงั่ ซอ่ น หรือแสดง เป็นคาส่ัง assign roles คาส่งั น้ีปรากฏหลัง แหล่งข้อมูล หรอื กิจกรรม ที่ Teacher สามารถแก้ไขได้ การเพมิ่ กจิ กรรม คาส่ังเพิ่มกิจกรรม เป็นสร้างกิจกรรมในรายวิชา หรือแต่ละหัวข้ออิสระจากกันเช่นเดียวกับ แหลง่ ขอ้ มูล กิจกรรมมักเปน็ ส่วนทีอ่ าจารย์สามารถมีปฏิสัมพนั ธ์กับนักศกึ ษาได้ ในท่ีน้ี ขอแลกเปล่ียน รู้ประสบการณ์เฉพาะคาส่ังที่เคยใช้มาก่อนเท่าน้ัน ประกอบด้วย กระดานเสวนา, ฐานข้อมูล, บทเรียนสาเร็จรูป, แบบทดสอบ, แบบสารวจ, โพลล์, ห้องปฏิบตั ิการ, ห้องสนทนา, อภิธานศัพท์, Assignment, Attendance, Certificate, E-voting, External tool, Hot pot, KKU e- resource, Media collection, MERLOT ในการอบมรมเชงิ ปฏิบัตกิ ารครั้งน้ี จะแนะนาบางกิจกรรมเท่าน้นั 1. กระดานเสวนา เป็นคาสั่งเพ่ือสร้างกระดานเสวนา คล้าย ๆ กับ web board ท่ีใช้ติดต่อส่ือสารกันระหว่าง นักศึกษากับอาจารย์ผู้สอน หน้าต่างของกระดานสนทนา มีตัวเลือกสาหรับสนทนาหลายรูปแบบให้ เลือก อาจารย์ทดลองสรา้ งห้องสนทนาตามคาแนะนาของโปรแกรม ตามทไ่ี ด้เรียนรู้เบื้องต้นก่อนหน้า นี้ ส่วนรายละเอยี ดการกาหนด จะแลกเปลีย่ นเรยี นรู้กันตอ่ ไประหวา่ งผู้เขา้ อบรม คลิกเลอื ก กระดานเสวนา จะมี option ให้เลอื ก - ต้งั ชื่อกระดานเสวนา - วธิ ใี ชก้ ระดาน - ประเภทของกระดาน ประเภทของกระดานเสวนานนั้ มีหลายประเภทใหเ้ ลือกระบุ ดงั น้ี กระดานหัวขอ้ เดยี วอยา่ งง่าย--- เปน็ กระท้ทู ่ีมีหวั ข้อเดียว และเนอ้ื หาทกุ อยา่ งอยภู่ ายใน หนา้ เดียวกัน กระทู้ประเภทนี้เหมาะสาหรับเรือ่ งทีส่ ้ันและกระชบั 17/22

กระดานทวั่ ไป --- เปน็ กระดานเสวนาแบบปลายเปดิ ซึ่งแตล่ ะคนทเ่ี ขา้ มาตอบ จะสามารถตง้ั หัวข้อใหมไ่ ด้ กระดานเสวนาประเภทนเ้ี หมาะทีส่ ดุ สาหรบั กระดานเสวนาทม่ี ีวตั ถปุ ระสงค์ทว่ั ไป หนึ่งคนหนงึ่ กระทู้ --- ในกระดานเสวนาประเภทนี้ แต่ละคนจะโพสต์กระท้ใู นหัวขอ้ ของตน (แตท่ กุ คนจะสามารถตอบได้ทกุ กระท้)ู ฟอ้รั่มแบบน้จี ะเป็นประโยชน์ เมื่อคุณตอ้ งการใหน้ ัก้เรยี นต้ัง กระทขู้ องตนและแสดงความเหน็ ในหัวข้อของแตล่ ะสัปดาห์ และทุกคนก็สามารถตอบแสดงความ คิดเหน็ ในกระทู้นั้นๆได้ (ขอ้ ความใน help menu) - Subscription and Tracking เป็นการสมัครสมาชิกกระดานเสวนา มีทางเลือกต้ังค่า 3 คา่ คือ Force subscription Autosubscription Subscription disable การสมัครสมาชกิ กระดานเสวนา เมอ่ื คุณสมคั รเปน็ สมาชกิ กระดานเสวนาหมายความว่า คุณจะได้รับสาเนาจากกระดานเสวนา ทุกครัง้ ทม่ี ีคนโพสต์ผ่านทางอีเมล โดยจะมีการสง่ ประมาณสามสิบนาที หลังจากท่ีมีการโพสต์ผู้เข้าชม สามารถเลือกทจ่ี ะเป็นสมาชิกกระดานเสวนาหรือไม่ก็ได้ แต่ถา้ หากผู้สอน บังคบั ให้ทุกคนเป็นสมาชิก ในกระดานเสวนาเฉพาะ นักเรียนทุกคนที่เรียนจะสมัครสมาชิกโดยอัตโนมัติ แม้กระท่ังผู้ที่เข้าเรียนที หลัง วิธีนี้เหมาะสาหรับกระดานข่าว ประกาศ โดยเฉพาะในตอนต้นของการเรียน ก่อนที่นักเรียนจะ เรียนรู้วิธกี ารสมัครดว้ ยตนเอง หากคุณเลือกตัวเลือก \"ใช่ สาหรับการเร่ิมตน้ \" นักเรียนปจั จุบันและใน อนาคตของวิชาน้ีจะเป็นสมาชิกเริ่มต้น แต่นักเรียนก็สามารถยกเลิกการเป็นสมาชิกได้ด้วยตนเอง เมื่อใดก็ได้ แต่หากคุณเลือกตัวเลือก \"ใช่ ตลอดไป\" นักเรียนจะไม่สามารถยกเลิกสมาชิกภาพของ ตนเองได้ ให้คุณสงั เกตการเปลี่ยนแปลงเมื่อคณุ เปลี่ยนตัวเลือกจาก \"ใช่ สาหรับการเร่ิมตน้ \" เป็น \"ไม่\" ในกระดานเสวนาใด ๆ ก็ตามทีม่ อี ยู่ การกระทาเช่นนไี้ ม่ส่งผลตอ่ นักเรยี นทมี่ ีรายชอ่ื อยูใ่ นวชิ าดังกล่าว 18/22

แตจ่ ะมีผลต่อนักเรียนในอนาคตของวิชาน้ันๆ และหากมกี ารเปล่ียนแปลงกลับมาเป็น \"ใช่ สาหรับการ เรมิ่ ตน้ \" ก็จะไมส่ ่งผลตอ่ นกั เรยี นในขณะน้นั แต่จะส่งผลตอ่ นกั เรียนในอนาคตเชน่ กัน (help menu) 2. บทเรยี นสาเร็จรปู เป็นกิจกรรมท่ีใช้ในการสรา้ งบทเรียนสาเร็จรูป ประกอบด้วยบทเรียนหลายหน้า และแต่ละ หนา้ จะสน้ิ สดุ ด้วยคาถาม ซ่ึงสามารถเลอื กตอบคาถามในลกั ษณะไปยังหน้าถดั ไปหรอื ย้อนกลบั มาตอบ ได้ 3. แบบทดสอบ เป็นแบบทดสอบท่ีอาจารย์สร้างขึ้น ประกอบด้วยคาถามหลายรูปแบบ ได้แก่ ปรนัย คาถาม ส้ัน จับคู่ และตัวเลข สามารถเลือกให้นักศึกษาตอบได้มากกว่าหน่ึงครั้งได้ และมีการสลับหรือสุ่ม คาถามจากคลังข้อสอบ สามารถกาหนดเวลาการสอบ และบันทึกข้อมูลไปยัง gradebook อาจารย์ สามารถ feedback และแก้ไขคาตอบให้กับนักศกึ ษาได้ ประเด็น คือ อาจารย์อาจสร้างคาถามเฉพาะ บท หรือดึงจากคลงั ข้อสอบไวก้ ็ได้ (help menu) เมื่อเลือกเพิม่ แบบทดสอบ จะปรากฎขอ้ มูลบงั คับ และขอ้ มลู การต้งั คา่ ดังนี้ - กาหนด “ชอื่ ” ของแบบทดสอบ - กาหนดชว่ งวนั และเวลาท่ีอนุญาตใหน้ ักศึกษาทาแบบทดสอบได้ - คะแนนที่ได้ - รูปแบบ - การกระทาของคาถาม “สลับคาตอบ” เป็นตัวเลือกที่ระบบจะสลับคาตอบทุกครั้ง ซึ่งใช้ในคาถามแบบปรนัยและ จบั คู่ “สลับคาถาม” เป็นตัวเลือกที่ระบบจะสลับคาถามทุกคร้ังที่นักศึกษาเข้ามาทาแบบทดสอบ นักศึกษาแต่ละคนทเ่ี ข้ามาทาแบบทดสอบพร้อมกนั จะมีลาดับคาถามท่ีตา่ งกัน “จานวนครั้งท่ีตอบ” ระบุจานวนที่ต้องการให้นักศึกษาสามารถทาแบบทดสอบได้ ถ้าหาก ระบุมากกวา่ 1 คร้ัง คะแนนแตล่ ะคร้ังท่ีนักศึกษาทาไดจ้ ะมีการบันทึกไว้ในแฟ้มของนักศึกษาท่ที า ซึ่ง อาจารย์สามารถตรวจสอบได้ภายหลงั “วิธีตัดเกรด” ถ้าหากอาจารย์ให้นักศึกษาทาแบบทดสอบน้ีมากกว่า 1 ครั้ง ก็ให้เลือกว่าจะ คิดคะแนนใหท้ าทั้งหมดอยา่ งไร ซ่ึงจะมคี ะแนนสูงสุด คะแนนเฉลยี่ ของทกุ ครง้ั คะแนนทไ่ี ด้จากทาคร้ัง แรก หรอื คะแนนทไ่ี ดจ้ าการทาครง้ั สุดทา้ ย เมอ่ื ตั้งคา่ ทัง้ หมดกใ็ หค้ ลิก บันทึกการเปลยี่ นแปลง เช่นเดมิ การสร้างแบบทดสอบนี้เป็นเพียงข้อกาหนดพื้นฐาน อาจารย์จะต้องสร้างคาถามต่าง ๆ โดย การนาเขา้ คาถามจากไฟล์ หรอื สร้างคาถามใหมท่ ีละข้อ เม่ือคลิกบันทึกแล้ว อาจารย์อาจเกิดอาการสับสนว่า จะสร้างข้อสอบได้อย่างไร ให้ลองคลิก แบบทดสอบอีกคร้ัง จะไดห้ น้าจอระบวุ า่ ยงั ไมม่ ีคาถามในแบบทดสอบ ให้คลิก แกไ้ ขแบบทดสอบ 19/22

- คลกิ เลือก แก้ไขแบบทดสอบ จะเกิดหน้าจอใหม่ สงั เกตคาว่า เพม่ิ และใหเ้ ลอื กว่า สร้างคาถามใหม่ จากธนาคาขอ้ สอบ คาถามแบบสุ่ม เลอื ก คาถามใหม่ จะมี option ชนิดของขอ้ สอบให้เลือกสร้าง 20/22

ทดลองเลอื ก ปรนัย แลว้ คลกิ เพมิ่ จะปรากฏหนา้ จอใหมใ่ ห้ท่านเติมข้อมลู และตวั เลข พร้อม ทั้งกาหนดคะแนนในข้อทถี่ กู ตอ้ ง สามารถเพิม่ ตวั เลอื กไดม้ ากกวา่ ท่ีปรากฏบนจอภาพ แต่ละข้อสอบ มีตัวเลือกท่ีแตกต่างกันไป อาจมี feedback message ให้ท่านป้อนลงไปเพื่อ อธบิ ายให้กบั ผ้ตู อบข้อสอบก็ได้ 4. แบบสารวจ เป็นการออกแบบแบบสารวจเพื่อรวบรวม feedback โดยใช้คาถามหลากหลายรูปแบบ เช่น ปรนัย ใช่/ไม่ใช่ การพิมพ์ข้อความ แบบสอบถามน้ีอาจกาหนดให้ไม่ระบุชื่อ และจากัดเฉพาะผู้เรียน และอาจารย์ผู้สอนเท่าน้นั ใช้สาหรับการประเมินรายวชิ า เปน็ ตน้ (help menu) โพลล์ เป็น activity module ท่ีอาจารย์ผสู้ อนกาหนดเป็นคาถามเดยี ว และเสนอทางเลอื กคาตอบ ผลของทางเลอื กจะปรากฏหลังจากนกั ศกึ ษาตอบหลังจากวันทก่ี าหนด ใช้ในการกระตนุ้ ความคดิ ของ ผู้เรียน การทดสอบความเข้าใจของนักศกึ ษา สนบั สนนุ การวเิ คราะห์และแกไ้ ขปัญหา (help menu) 5. หอ้ งปฏิบัติการ เป็นการสรา้ ง workshop activity ทเี่ ก็บรวบรวม ทบทวนและวพิ ากษผ์ ลงานของนักศึกษา นกั ศึกษาสามารถส่งไฟล์ เชน่ word หรอื spreadsheet และพิมพ์ข้อความโดยตรงโดยใช้ text editor งานทส่ี ่งจะได้รบั การประเมนิ โดยอาจารย์ ซ่ึงอาจจะตงั้ เป็นแบบไมป่ รากฏชื่อของผ้ปู ระเมนิ ก็ ได้ นักศกึ ษาได้รบั การประเมินในสองระดบั คือ การสง่ งานและการประเมนิ จาก peer ระดับคะแนน จะไดร้ บั การบันทึกใน gradebook 6. หอ้ งสนทนา ห้องสนทนา เป็นกิจกรรมให้คาปรึกษาแลกเปล่ียนระหว่างอาจารย์และนักศึกษาแบบ real- time สามารถกาหนดการสนทนาได้เป็นเวลา หรือเวลาเดียวกันทุกวัน ทุกสัปดาห์ การสนทนาได้รับ การบันทึกไว้และทุกคนในช้ันเรียนสามารถเห็นได้ หรือจากัดเฉพาะผู้ใช้บางคนก็ได้ เป็นประโยชน์ สาหรบั การสนทนากลุ่ม ทไ่ี ม่มเี วลาพบปะกันในเวลาปกติ (help menu) 7. อภธิ านศัพท์ เป็นกิจกรรมให้ข้อมูลทางเดียว เสมือนเป็นข้อมูลอ้างอิง (reference) หรือ glossary หรือ ดัชนี อาจารย์สามารถป้อนคาศัพท์ พร้อมทั้งคาอธิบายลงไป ผู้ใช้สามารถค้นหาข้อมูล ศัพท์ ดัชนี ได้ มี Option ใหเ้ ลอื กหลายแบบ สามารถแทรกไฟลไ์ ปกบั ศพั ท์ซึง่ ขออนุญาตไมก่ ลา่ วรายละเอยี ดในที่นี้ 8. Assignment เป็นกิจกรรมท่ีอาจารย์สร้างข้ึนเพื่อติดต่อ รบรวม ให้คะแนน และ feedback นักศึกษา สามารถส่งไฟล์ เช่น word, excel, รูปภาพ และวิดิโอ เข้ากิจกรรมน้ีได้ หรืออาจจะพิมพ์การบ้าน โดยตรง โดยสง่ เปน็ รายบคุ คลหรอื เปน็ กลุม่ กไ็ ด้ อาจารย์สามารถปดิ การส่งงาน และตรวจการบา้ นจาก ไฟล์ของนักศึกษา และส่ง feedback กลับไปยังนักศึกษาได้ ท้ังในรูปแบบเอกสาร หรือไฟล์ audio สามารถให้คะแนนการบ้านได้ในลักษณะของ rubric และผลการประเมินสามารถบันทึกใน gradebook ได้ 21/22

9. Attendance เป็นการประเมินการเขา้ ชั้นเรียนของนกั ศกึ ษา อาจารย์สามารถสร้าง session ไดห้ ลากหลาย และ กาหนด status เป็น Present Absent Late หรือ Excused หรือปรับสถานะไปตามความ เหมาะสม เอกสารอา้ งอิง อาณัติ รัตนถิรกุล. สร้างระบบ e-learning ด้วย Moodle ฉบับสมบูรณ์. กรุงเทพมหานคร; บริษัทซี เอ็ดยูเคช่ัน, 2558. 22/22