วงจรไฟฟา เบอื้ งตน 1.สวนประกอบของวงจรไฟฟา วงจรไฟฟา เปนการนําเอาสายไฟฟา หรอื ตัวนําไฟฟาท่ีเปนเสน ทางเดินใหกระแสไฟฟาสามารถไหล ผานตอ ถงึ กนั ไดน น้ั เราเรียกวา วงจรไฟฟา การเคลื่อนท่ขี องอเิ ลก็ ตรอนท่อี ยูภายในวงจรจะเรม่ิ จากแหลง จา ยไฟ ไปยังอุปกรณไฟฟา ดังการแสดงการตอวงจรไฟฟาเบื้องตนโดยการตอแบตเตอรี่ตอเขากับหลอดไฟ หลอด ไฟฟาสวางไดเพราะวากระแสไฟฟาสามารถไหลไดตลอดทั้งวงจรไฟฟาและเมื่อหลอดไฟฟาดับก็เพราะวา กระแสไฟฟาไมส ามารถไหลไดตลอดทัง้ วงจร เนอ่ื งจากสวติ ชเปด วงจรไฟฟา อยนู น่ั เอง รปู ท่ี 1 แสดงวงจรไฟฟาปดและวงจรไฟฟาเปด จากรปู 1แสดงวงจรไฟฟา เบื้องคน แบบปดและแบบเปดมีสว นประกอบหลักอยู 3 สวนดังน้ี 1.1.แหลง จายไฟฟา เปน แหลง จายแรงดันและกระแสใหกับอปุ กรณที่ใชพ ลงั งานไฟฟาโดยแหลงจาย ไฟฟาสามารถนาํ มาไดจากหลายแหลงกาํ เนิด เชน จากปฏิกิริยาเคมี จากขดลวดตดั สนามแมเหลก็ และจาก แสงสวาง เปนตน บอกหนวยการวัดเปน โวลต (Volt) หรอื V รูปท่ี 2 แหลง จายไฟฟา แบบปฏิกริ ยิ าเคมี รปู ท่ี 3 แหลงจา ยไฟฟา แบบขดลวดตดั สนามแมเ หลก็
1.2 โหลด อุปกรณไฟฟาเปนอุปกรณตาง ๆ ที่ใชไฟฟาในการทํางาน โหลดจะทําหนาที่เปล่ียน พลงั งานไฟฟาใหเ ปนพลงั งานรปู อน่ื ๆ เชน เสยี ง แสง ความรอน ความเยน็ และการสน่ั สะเทอื น เปนตน โหลด เปนคํากลาวโดยรวงมถึงอุปกรณไฟฟา ทุกชนิดอะไรก็ได เชน ตูเย็น พัดลม เคร่ืองซักผา โทรทัศน วิทยุ และ เครื่องปรับอากาศเปนตน โหลดแตละชนิดจะใชัพลังงานไฟฟาไมเทากนั ซึ่งแสดงดวยคาแรงดัน กระแสและ กําลังไฟฟา รปู ท่ี 4 โหลด อุปกรณไฟฟา 1.3 สายไฟตอวงจรเปน สายตัวนําหรอื สายไฟฟา ใชเช่อื มตอ วงจรใหตอถึงกันแบบครบรอบ ทาํ ให แหลงจายแรงดันตอ ถึงโหลดเกิดกระแสไหลผา นวงจร จากแหลง จายไมโหลดและกลบั มาครบรอบทแ่ี หลงจาย อีกครัง้ สายไฟฟา ทใ่ี ชตอ วงจรทําดวยทองแดงมฉี นวนหุมโดยรอบเพ่ือใหเกดิ ความปลอดภยั ในการใชงาน รปู ที่ 5 สายไฟฟา ตัวนาํ ไฟฟา
การวดั ทางไฟฟา การวัดทางไฟฟา จะใชเ คร่อื งมือวัดทเี่ ปน พืน้ ฐานในการวัดคา ตา ง ๆ ในวงจรไฟฟาไดแ ก โวลตม เิ ตอร แอมมเิ ตอร และโอหมมเิ ตอร แตป จ จบุ นั ท่ีนยิ มใชมากจะเปน เครื่องมือวดั ทีว่ ัดคาไดห ลากหลายในตวั เดยี วกนั เรยี กวา มัลตมิ เิ ตอร (Floyd, Thomas L. 2001: 56-57) รปู ที6่ มลั ติมิเตอรแ บบดิจิตอล รูปท่ี7 มลั ตมิ ิเตอรแ บบแอนาลอก การวัดกระแสไฟฟา การวัดกระแสไฟฟาจะใชแ อมปม เิ ตอรเปน เครอ่ื งมือวดั ตอ แทรกในวงจรไฟฟา โดยคดิ วาแอมปม เิ ตอร เปน โหลดตวั นึง รูปที่ 8 การวัดกระแสไฟฟา
การวัดแรงดันไฟฟา การวดั แรงดนั ไฟฟา จะใชโวลตมเิ ตอรเ ปน เครอื่ งมือวัด โดยวดั ครอ มอุปกรณท ่ตี อ งการวัดถาเปน วงจรไฟฟากระแสตรงควรคาํ นึงถึงขั้วแรงดนั ระหวา งอปุ กรณท ี่ตองการวัดกบั โวลตม ิเตอรใหถ ูกตองดว ย รปู ที่ 9 การวดั แรงดันไฟฟา การวดั ความตา นทานไฟฟา การวดั ความตานทานไฟฟา จะใชโ อหมมเิ ตอรเ ปน เคร่ืองมือวดั โดยวัดครอ มตัวตานทานที่ตองการวัด มี ขอ ระวงั คอื ตัวตานทานท่จี ะวดั จะตอ งถอดออกจากวงจรไฟฟา หรือจะตอ งไมม ีกระไหลผานตวั ตา นทานน้นั และ ไมต อ งคาํ นึงถงึ ขวั้ บวกขวั้ ลบ รูปที่ 10 การวัดความตานทานไฟฟา
ขอ ควรระวงั ในการใชม ัลตมิ ิเตอร มลั ตมิ เิ ตอรเ ปนมิเตอรที่มสี วนประกอบของอปุ กรณหลายชนิด แตละชนิดมขี นาดเลก็ และบอบบาง ยิ่ง ในสวนเครือ่ งไหวประกอบรว มกบั เขม็ ชม้ี เิ ตอรย ิง่ ตอ งระมัดระวงั อยางมาก ตลอดจนการนาํ ไปใชงานก็ตอง ระมดั ระวังในเรอ่ื งปรมิ าณไฟฟา ในการวัด และอีกหลายสงิ่ หลายอยา ง สามารถกลาวสรปุ เปน ขอ ๆไดด งั น้ี 1.สวนเคลอ่ื นไหวของมลั ติมเิ ตอร ประกอบดว ยขดลวดเสนเลก็ มาก ๆ และมสี วนของเดือยและรอง เดอื ยขนาดเลก็ เชน กนั มีความบอบบาง มีโอกาสชาํ รดุ เสยี หายไดงาย หากไดรบั กระแสไหลผา นมากเกินไป หรอื หากไดรบั การกระทบกระเทอื นแรงๆที่เกิดจากการตกหลน เกดิ จากการถกู กระแทกแรงๆตลอดจนตงั้ ยา น ปรมิ าณไฟฟาผิดพลาด 2. การวดั ปริมาณไฟฟาตา ง ๆ ที่ไมท ราบคา ครงั้ แรกควรตัง้ ยานวัดไวส ูงสดุ ไวก อ น เมอ่ื วัดคา แลว จงึ คอยๆลดยา นวัดต่าํ ลงมาใหถูกตองกับปรมิ าณไฟฟาทตี่ องการวดั คา และตอขวั้ วดั บวก + ลบ – ใหถ ูกตอง 3.การตงั้ ยา นวดั ปรมิ าณไฟฟา ชนิดหนงึ่ แตนําไปวัดไฟฟา อกี ชนิดหนึ่ง จะมผี ลตอ การทําใหมัลติ มเิ ตอรช าํ รดุ เสียหายได เชน ตั้งยา นวัดกระแส แตน าํ ไปวัดแรงดนั เปน ตน 4.หามวัดคา ความตา นทานดว ยยานวัดโอหมของมลั ตมิ เิ ตอร ในวงจรท่มี กี าํ ลงั ไฟฟาจายอยู เพราะจะ ทําใหยานวัดโอหม ชํารดุ เสยี หายได ตองตดั ไฟจากวงจรกอ นและปลดขาตัวตา นทานหรอื ขาอปุ กรณตัวท่ี ตอ งการวดั ออกจากวงจรเสียกอ น 5.ขณะพกั การใชม ัลติมเิ ตอรท กุ ครงั้ ควรปรับสวติ ชเลือกยานไฟฟาทย่ี า น 1000 VDC หรือ 1000 VAC เสมอ เพราะเปน ยานวัดทม่ี คี วามตา นทานผา ยในมลั ตมิ ิเตอรส งู สด เปนการปองกนั การผดิ พลาดในการใช งานครั้งตอไป เม่อื ลมื ต้ังยา นวัดท่ีตอ งการ ในมลั ติมเิ ตอรบ างรนุ อาจมีตาํ แหนง off บนสวติ ซเลอื กยา นวัด ให ปรับสวิตชเลอื กยานวดั ไปทต่ี าํ แหนง off เสมอ เพราะเปน การตัดวงจรมัลตมิ ิเตอรอ อกขากจากขวั้ วดั 6.ถา ตอ งการหยดุ การใชงานมัลตมิ ิเตอรเปนเวลานาน ๆ หรอื งดใชม ลั ติมเิ ตอร ควรปลดแบตเตอรี่ที่ ใสไวในมัลติมเิ ตอรออกจากมัลตมิ เิ ตอรใ หห มด เพอื่ ปองกันการเส่ือมของแบตเตอร่แี ละการเกดิ สารเคมีไหล ออกมาจากแบตเตอร่ี อาจกดั กรอ นอปุ กรณภ ายในมลั ตมิ เิ ตอรจนชํารุดเสียหายได 7.ในกรณที ตี่ ั้งยานวัดผดิ พลาด จนทําใหมลั ตมิ เิ ตอรวดั คาประมาณไฟฟา อ่ืน ๆไมข นึ้ ใหต รวจสอบ ฟว สท ่อี ยูภายในมลั ตมิ ิเตอร เปนตวั ปอ งกนั ไฟเกนิ วาขาดหรอื ไม หากฟวสขาดใหใสฟ วสส าํ รองทมี่ ีอยูใสแทน และทดลองใชม ลั ตมิ ิเตอรอกี ครัง้
2.แบบวงจรไฟฟา สวนสําคัญของวงจรไฟฟาคือการตอโหลดใชงาน โหลดที่นํามาตอใชงานในวงจรไฟฟาสามารถตอได เปน 3 แบบดว ยกัน ไดแก วงจรไฟฟาแบบอนกุ รม (Series Electrical Circuit) วงจรไฟฟา แบบขนาน (Parallel Electrical Circuit) วงจรไฟฟา แบบผสม (Series - Parallel Electrical Circuit) 3.วงจรไฟฟา แบบอนุกรม วงจรอนกุ รมหมายถงึ การนาํ เอาอปุ กรณท างไฟฟา มาตอ กนั ในลักษณะทป่ี ลายดานหนง่ึ ของอปุ กรณ ตัวท่ี 1 ตอเขา กบั อุปกรณตวั ท่ี 2 จากนนั้ นาํ ปลายทเ่ี หลอื ของอุปกรณต วั ที่ 2 ไปตอกับอปุ กรณต วั ท่ี 3 และจะ ตอลกั ษณะน้ีไปเร่ือย ๆหรอื การตอ แบบหวั ตอ หาง ซง่ึ การตอ แบบน้จี ะทาํ ใหก ระแสไฟฟา ไหลไปในทศิ ทางเดยี ว กระแสไฟฟาภายในวงจรอนกุ รมจะมีคาเทากันทกุ ๆจดุ คา ความตา นทานรวมของวงจรอนกุ รมนนั้ คือการ นาํ เอาคา ความตา นทานท้ังหมดนาํ มารวมกันสวนแรงดนั ไฟฟาในวงจรอนกุ รมน้ันแรงดันจะปรากฎครอ มตวั ตานทานทุกตัวท่ีจะมีกระแสไฟฟาไหลผานซงึ่ แรงดนั ไฟฟา ทเี่ กิดข้ึนจะมคี าไมเทากัน การตอ วงจรแบบอนกุ รม จะมที างเดนิ ของกระแสไฟฟา ไดทางเดียวเทานัน้ ถา เกิดเครอื่ งใชไ ฟฟา หรอื โหลดตัวใดตวั หน่งึ เปด วงจรหรือขาด จะทําใหวงจรทง้ั หมดไม ทาํ งาน รูปที่ 11 วงจรไฟฟา แบบอนกุ รม ลกั ษณะคุณสมบตั ิของวงจรอนกุ รม 1. กระแสไฟฟา ท่ีไหลผานในวงจรอนกุ รมจะมีคาเทา กันทัง้ วงจร 2. แรงดันไฟฟาตกครอ มของโหลดแตละตัวในวงจรอนกุ รม เมอ่ื นํามารวมกันจะมีคาเทา กบั แหลงจาย 3. คา ความตานทานของโหลดยอ ยแตล ะตัวในวงจร เม่ือนํามารวมกันก็จะมคี า เทากบั คาความตานทาน รวมกันทงั้ หมดในวงจร 4. กําลงั และพลงั งานไฟฟาทเี่ กดิ ข้นึ ท่โี หลดยอยแตล ะตวั ในวงจร เมอ่ื นาํ มารวมกันกจ็ ะมคี า เทา กาํ ลงั และ พลงั งานไฟฟา ทั้งหมดในวงจร
4.วงจรไฟฟา แบบขนาน วงจรขนานหมายถงึ การนาํ อปุ กรณไฟฟา ต้งั แต 2 ตัวข้นึ ไปมาตอเรียงแบบขนานกัน โดยนาํ ปลายดาน เดียวกันของอุปกรณแตล ะตัวมาตอ เขา ดวยกนั แลว ตอปลายของอปุ กรณแตล ะตวั ที่ตอกันแลว น้นั เขากบั แหลง กาํ เนิดไฟฟาหรือการตอแบบหัวตอหัวหางตอหาง วงจรขนานเปนวงจรทเ่ี กิดจากการตอ อปุ กรณไ ฟฟา ตั้งแต 2 ตัวข้ึนไปใหขนานกับแหลงจา ยไฟมผี ลทาํ ใหค า ของแรงดันไฟฟา ท่ตี กครอ มอปุ กรณไฟฟา แตล ะตวั มีคา เทา กัน สว นทิศทางการไหลของกระแสไฟฟาจะมีตงั้ แต 2 ทิศทางข้ึนไปตามลกั ษณะของสาขาของวงจรสวนคา ความตานทานรวมภายในวงจรขนานจะมีคาเทากับผลรวมของสวนกลับของคาความตา นทานทกุ ตัวรวมกัน ซงึ่ คา ความตานทานรวมภายในวงจรไฟฟาแบบขนานจะมีคา นอ ยกวาคา ความตานทานภายในสาขาท่มี ีคา นอย ท่ีสุดเสมอ และคา แรงดันทต่ี กครอมความตานทานไฟฟาแตล ะตัวจะมคี าเทากบั แรงเคลอื่ นของแหลง จาย รูปท่ี 12 วงจรไฟฟา แบบขนาน ลักษณะคุณสมบตั ิของวงจรขนาน 1. แรงดันท่ีตกครอ มโหลดแตล ะตัวทกุ ตัวจะมคี า เทา กนั ทง้ั วงจร 2. กระแสไฟฟา รวมในวงจรมีคา เทา กบั กระแสของโหลดแตล ะตัวมารวมกนั 3. กําลงั และพลังงานไฟฟา ทีเ่ กดิ ขึน้ ที่โหลดยอยแตล ะตัวในวงจร เม่อื นํามารวมกนั กจ็ ะมีคาเทากําลัง และพลงั งานไฟฟาทง้ั หมดในวงจร
วงจรไฟฟา แบบผสม เปนการตอวงจรไฟฟาโดยการตอรวมกันระหวางวงจรไฟฟาแบบอนุกรมกับวงจรไฟฟาแบบ ขนาน ภายในวงจรโหลดบางตัวตอวงจรแบบอนกุ รม และโหลดบางตัวตอ วงจรแบบขนาน การตอ วงจรไมมี มาตรฐานตายตัว เปลี่ยนแปลงไปตามลักษณะการตอวงจรตามตองการ การวิเคราะหแกปญหาของวงจร ผสม ตองอาศัยหลักการทํางานตลอดจนอาศัยคุณสมบัติของวงจรไฟฟาทั้งแบบอนุกรมและแบบ ขนาน ลกั ษณะการตอวงจรไฟฟา แบบผสม รูปที่ 13 วงจรไฟฟาแบบผสม หลกั ความปลอดภยั ในการใชไฟฟา มาตรฐานความปลอดภัยของระบบ ไฟฟาในบา น ผูใ ชย งั ไมใ หความสนใจเทา ท่ีควร ดงั น้นั ความ ปลอดภยั ในการใชไ ฟฟาจงึ เปน เรอื่ งที่ควรไดร บั ความ สนใจ ในการศกึ ษาไฟฟาทาํ อันตรายใหแกร างกายไดผ ทู ่ี จะไดรับอันตรายจากเคร่อื งใชไฟฟา นั้น เนือ่ งจากสว นหนง่ึ สว นใดของรางกายบังเอญิ ไปแตะ และตอเปนสวน หน่งึ ในวงจร ไฟฟา หรอื สัมผสั ถกู สายสองเสน หรอื เพยี งเสน เดียว หรืออาจจะไปสมั ผสั ถูกวตั ถทุ มี่ กี ระแสไฟฟา รัว่ ไหลแตเ พยี งจดุ เดียวในขณะที่รางกายสว นอ่ืนสมั ผสั อยกู บั พ้นื ดนิ ครบวงจรทาํ ใหเ กิดอนั ตรายแกรา งกายขึ้น ไฟฟาใหโทษแกมนุษย สามารถแบง ออกไดเ ปน 1. เปนอนั ตรายแกชวี ิต ส่งิ ท่ที ําใหเ สียชีวติ หรือไดรบั อนั ตรายเพยี งบาดเจ็บ คือ การไหลของ กระแสไฟฟา (วัดเปน จาํ นวนแอมแปร) ซ่ึงจะมปี รมิ าณเพยี งเล็กนอ ย ถา เปนกระแสไฟฟา สลบั ก็ สามารถจะทําอันตรายถงึ เสียชวี ติ ได ถา หากวา กระแสไฟฟา นนั้ ไดไ หลผานอวยั วะทส่ี ําคญั ๆ เชน หัวใจ อนั ตรายตาง ๆ ทเ่ี กิดขึน้ กับรา งกายมีอาการ 4 อยางคอื 1.1 กลามเน้ือแขง็ ตวั 1.2 หัวใจเตนเร็วกวาปกติ และหยดุ ทํางาน 1.3 เซลลภ ายในรางกายถกู ทําลาย 1.4 ระบบประสาทชะงัก
2. เปน อันตรายตอ ทรัพยส นิ อันตรายตอทรพั ยส ิน ไดแ ก การเกดิ เพลงิ ไหมและระเบดิ ทําให ทรพั ยส นิ เสยี หายปล ะมาก ๆ เน่อื งจากความประมาทหรอื ความรเู ทาไมถ ึงการณ รปู ท่ี 14 ถกู ไฟฟา ดูด โดยปกตแิ ลว สภาพรา งกายแตละสว นของคนเราจะมีความตานทานกระแสมากนอยไมเ ทากนั ในขณะท่ี ผิวหนงั แหง สนทิ จะมคี วามตานทานประมาท 100,000-600,000 โอหม แตถ า เกิดมคี วามชื้นหรือ เหงอื่ เพียงเลก็ นอ ย ความตานทานจะลดลงเหลอื เพยี ง 800-1,000 โอหม เทาน้ันดงั น้ันกระแสไฟฟา จึง สามารถผา นรางกายไดโ ดยงา ย อนั ตรายท่ีจะไดรบั นั้น ขึ้นอยกู บั กระแสไฟฟาท่ไี หลผา นรา งกาย ถามี กระแสไฟฟาไหลผา นนอยก็ไดร ับอนั ตรายนอ ย ถาไหลผานมากอันตรายทีไ่ ดร บั ก็มเี พิม่ มากขึน้ ตามลําดับ ซง่ึ พอ สรปุ ปริมาณของกระแสไฟฟาท่ีมผี ลตอรางกายไดดงั นี้ จาํ นวนกระแสไฟฟา อาการหรอื อันตรายที่เกดิ ขนึ้ แกรางกาย 1-3 มลิ ลแิ อมแปร กลามเน้ือกระตกุ เล็กนอ ยไมถ งึ ขนั้ อนั ตรายแตก อ็ าจด้นิ ไมย อมหลุด 8 มลิ ลแิ อมแปร กลามเนอ้ื กระตกุ รุนแรงเปน เหตุใหล มฟาด หรือตกจากทส่ี งู 10 มลิ ลิแอมแปร กลา มเนอ้ื กระตุกรนุ แรงยง่ิ ข้นึ และอาจไดรบั บาดแผลไหมพ องดว ย เนอื่ งจากผทู ่ถี ูกไฟฟา ดูด สวนมากไมส ามารถบงั คบั ตัวเองใหห ลดุ พนจากไฟฟาจงึ ถูกกระแสไฟฟา ไหล ผาน รา งกายเปนเวลานาน ดังนัน้ ถา ไมม บี คุ คลอ่นื ชว ยเหลืออยางทันทว งทอี ันตรายทไ่ี ดร ับก็จะสาหสั มากขึ้น คือหัวใจ เตนรัวเรว็ หรอื ชาซง่ึ อาจไดรับอนั ตรายถึงชวี ติ ถา ระยะเวลานานกวา กําหนด ดงั น้ี 15 มลิ ลิแอมแปร นานกวา 2 นาที 20 มิลลิแอมแปร นานกวา 1 นาที 30 มลิ ลิแอมแปร นานกวา 35 วินาที 100 มลิ ลแิ อมแปร นานกวา 3 วินาที 500 มลิ ลิแอมแปร นานกวา 11/100 วินาที * 1,000 มลิ ลิแอมแปรนานกวา 1/100 วินาที
* กลามเน้ือบริเวณทรวงอกขยายตัวมากถาไมไดรับการชวยเหลืออยางทันทวงทีนอกจากที่กลาว มาแลวยัง มีองคประกอบอ่ืน ๆ อีก เชน ตําแหนงที่สัมผัส กลาวคือ ถากระแสไฟฟาไหลผานรา งกายบรเิ วณ อวัยวะสําคัญ เชน บริเวณศีรษะหรือทรวงอก อันตรายท่ีไดรบั จะมีมากกวากระแสไฟฟาไหลผา นสวนอ่ืนของ รา งกาย และถารา งกายถูก กระแสไฟฟา เปนบริเวณกวา ง อนั ตรายกอ็ าจจะสาหัสมากขึ้นดวย วิธีชวยเหลอื ผูถูกกระแสไฟฟา ดูด ขอควรระวังในขณะชวยเหลอื ผูถูกกระแสไฟฟาดูดติดอยอู ยาใชอวัยวะรางกายของทานแตะตอ งราง หรอื เสือ้ ผาทเ่ี ปย กชืน้ ของผูถูกไฟฟาดูดตดิ อยูเปน อนั ขาด มิฉะนน้ั ทานอาจดดู ไปดวย การชว ยเหลือใหพนจาก กระแสไฟฟาใหเ ลอื กใชว ธิ ใี ดวธิ ีหน่ึง ดงั น้ี 1. ตัดกระแสไฟฟา โดยปลดสวติ ชหรือคัตเอาทหรอื เตาเสียบออก 2. หากตดั กระแสไฟฟาไมไ ด ใหใชไ มแหง หรอื วสั ดุท่ีเปนฉนวนไฟฟาเข่ยี สง่ิ ทมี่ ีกระแสไฟฟาออกไปให พน 3. ใหใชผาหรือเชือกแหงคลองแขน ขา หรือลากตัว ผูถูกไฟฟาดูดชักลากออกไปใหพนส่ิงที่มี กระแสไฟฟา หาก ผูถ กู ไฟดดู สลบหมดสตใิ หทําการปฐมพยาบาลใหฟนตอไป ขอ ควรระวังเก่ยี วกบั การใชไฟฟา 1. อยาใชส วติ ชป ด -เปดไฟฟา บนเตยี งนอน เพราะอาจพลกิ ตวั นอนทับแตก จะถูกไฟฟา ดดู ได 2. อยาเปดวิทยุหรือใชไฟฟาในหองนา้ํ าที่ชื้นแฉะ ถากระแสไฟฟาร่ัวอาจเปนอันตรายถงึ ชีวติ ได 3. อุปกรณไ ฟฟา ทแี่ ตกชํารดุ ควรซอมแซมหรอื เปลย่ี นใหเรียบรอ ย 4. อยาใชขอตอแยก เสียบปล๊ักหลายทาง เปนการใชกระแสไฟฟา เกนิ กําลงั อาจทําใหสายรอนและ เกดิ ไฟไหม ได 5. อยาใชว สั ดุอื่นแทนฟวส หรือใชฟ ว สเกินขนาด 6. อยาปลอยใหสายเครื่องไฟฟา เชน พัดลม ลอดใตเสื่อหรือพรม เปลือกหุมหรอื ฉนวนอาจแตกเกิด ไฟฟาดูด ไดง าย 7. อยาเดินสายไฟช่วั คราวอยางลวก ๆ อาจเกดิ อันตรายได 8. อยาแกไฟฟาเองโดยไมมีความรู
9. อยาเดนิ สายไฟตดิ รั้วสังกะสีหรือเหล็กโดยไมใ ชวิธรี อ ยในทอ ไฟฟา อาจรว่ั เปนอันตรายได 10. อยา ปลอยใหเคร่ืองใชไฟฟา เปยกนํา้ เพราะนา้ํ จะเปนสะพานใหไฟฟารั่วไหลออกมาได 11. อยาใชเ ครือ่ งมือไฟฟา ท่ไี มม ีฉนวนหมุ เปน ท่จี ับ เชน ไขควง หัวแรง เครื่องวดั ไฟฟา ฯลฯ 12. อยานาํ เคร่อื งใชไ ฟฟา ทีใ่ ชก ระแสตรงไปใชกับไฟกระแสสลบั ควรตรวจสอบใหดีเสยี กอ น 13. สวติ ชแ ละสะพานไฟ (Cut Out) ทุกแหงตอ งปด -เปด ไดสะดวก 14. อยายืนบนพ้ืนคอนกรีตดวยเทาเปลาขณะปฏิบัติงานเก่ียวกับไฟฟา ควรใชผายางหรือสวมใส รองเทา ความปลอดภัยในปฏิบัตงิ านไฟฟา 1. กอ นปฏิบัติงานตองตรวจดูเสยี กอ นวา เคร่อื งมอื และอุปกรณ ตาง ๆ ที่ใชในงานไฟฟา ชาํ รดุ แตก หัก หรอื เปลา 2. กอนปฏิบัติงาน เชน การตอ สายไฟ ควรยกสะพานไฟ (Cut Out) ออกเสียกอ น 3. ขณะทาํ งานไมควรหยอกลอกันเปนอนั ขาด 4. ไมค วรเสี่ยงอนั ตรายเม่อื ไมม คี วามแนใจ 5. ขณะทาํ งานมอื เทา ตอ งแหง หรอื สวมรองเทา 6. กอ นปฏบิ ตั ิงาน ควรจะเขียนวงจรดูเสยี กอ นเพ่ือความไมป ระมาท 7. เม่ือเสรจ็ งาน กอ นจา ยกระแสไฟฟา ควรตรวจสอบวงจรไฟฟา ใหละเอียดและถูกตองเสียกอ น 8. เม่ือจะจา ยกระแสไฟฟาตองดใู หแนใ จ วา ไมมใี ครปฏบิ ตั งิ านไฟฟา อยู 9. ไมควรนาํ ฟว สทใ่ี หญกวา ขนาดทีใ่ ช หรือวัสดอุ น่ื ๆ เชน ลวดทองแดงแทนฟว ส 10. รอยตอสายไฟฟา ตองใชผ าเทปพันสายใหเ รยี บรอยเสียกอน 11. ตอ วงจรใหเ สรจ็ เสยี กอ น จึงนําปลายสายทงั้ คูเขาแผงสวติ ช 12. สายเครือ่ งมอื ไฟฟาตองใชช นดิ หมุ ฉนวน 2 ช้ัน ถา ขาดตอ งเปล่ยี นใหมทั้งเสน
Search
Read the Text Version
- 1 - 13
Pages: