คู่มือนกในอุทยานแห่งชาติไทรทอง

วงศ์นกกระจอก ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PASSERIDAE นกกระจอกใหญ่ House Sparrow Passer domesticus Family PASSERIDAE ลักษณะท่ัวไป : ตัวผู้ หน้าผากและกระหม่อมเทา หลังตาถึงท้ายทอยน้าตาล แดง แก้มขาว คอและอกดา ขนาดและความเข้มแตกต่างกันไป หลังน้าตาลแดงมี ลายขีดดาและเทา ตะโพกเทาแกมน้าตาล ลาตัวด้านล่างเทาแกมขาว ตัวเมีย ปากสี เน้ือ หัวและลาตัวน้าตาลแกมเทา มีค้ิวสีจางกว่า ปีกและหลังนา้ ตาลแกมเหลืองอ่อน คล้ายตัวเมียของนกกระจอกตาล แต่หลังมีลายขีดสีนา้ ตาลจาง ๆ ท่ีอยู่อาศัย : ชมุ ชนเมือง พ้ืนทเ่ี กษตรกรรม และพ้ืนท่เี ปดิ โล่ง อาหาร : เมล็ดธญั พืช แมลง ทารงั : ตามซอกตึก โพรงต้นไม้ทผี่ ุพัง รงั เก่าของนกอื่น โดยรงั นก ชน้ั นอกวสั ดุจะเป็นรากไม้ ก่ิงไม้ ชน้ั กลางเปน็ ใบไม้ใบหญา้ ที่ ตายแล้วและชน้ั ในสุดจะเป็นขนหรอื วสั ดุอ่อนนุ่มอื่นๆ ลักษณะเด่น : ส่วนหัวกลมใหญ่ อกกว้าง ส่วนหางส้ัน ปีกกว้าง ตัวผู้ สีสดใสท่ี มีหัวสีเทาหม่น แก้มสีขาว ใต้คางถึงอกสีดา และแถบคาดตาลงา ท่ีคอมีสีน้าตาลแดงขนตามลาตัวสีเทาหม่น ตัวเมียเป็นสีน้าตาล อมเทาส่วนล่างสีน้าตาลเทาหม่น ด้านหลังมีลายทางสีดาและสี นา้ ตาลมีขนาดเล็กกวา่ ตัวผู้ สถานภาพ : นกประจาถ่ิน พฤติกรรม : ใชก้ ารกระโดดมากกว่าการเดินบนพ้ืน อ้างอิงรปู ภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/ 151

วงศ์นมุ่นรก ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PELLORNEIDAE นกจาบดินอกลาย Puff-throated Babbler Pellorneum ruficeps Family SYLVIIDAE ลักษณะท่ัวไป : ขนาดเล็ก (17 ซม.) ใกล้เคียงกับนกกางเขนบ้าน หัวเล็ก ลาตัว ค่อนข้างป้อม ปากเล็ก หางส้ัน หน้าผากกระหม่อม ท้ายทอยสีน้าตาลแดง ค้ิวยาวสี ขาว หน้าสีน้าตาลอ่อน คอหอยสีขาว อกและท้องสีขาวอมน้าตาลอ่อน มีลายจุดใหญ่ สีน้าตาลเข้ม หลัง ปกี และหางสีนา้ ตาล ขาสีชมพูอมเทา เพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ท่ีอยู่อาศัย : ป่าเบญจพรรณ ปา่ ดงดิบ ป่าทดแทน พบบรเิ วณพ้ืนดิน และก่ิงไม้ระดับล่าง อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : ทารงั เปน็ รปู ทรงกลมหรอื ถ้วยเกือบกลมบนพ้ืนดิน ลักษณะเด่น : หน้าผาก กระหม่อมและทา้ ยทอยสีนา้ ตาลแดง อกและ สีข้างตัวมีลาย จุดสีนา้ ตาลเข้ม คอหอยมีขนฟูสีขาว สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ป่าคุ้มครอง พฤติกรรม : เต้นหาอาหารบนพ้ืนดินอย่างเงียบๆ โดยใชป้ ากพลิกใบไม้ หาอาหาร ตอนเชา้ ตรจู่ ะรอ้ งเสียงดัง อา้ งองิ รปู ภาพ : https://www.birdsofthailand.org/sites/default/files/ photo/image_1125.jpg 152

ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์ไก่ฟ้าและนกกระทา PHASIANIDAE ไก่ปา่ Red Junglefowl Gallus gallus Family PHASIANIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ (43-76 ซม.) ใกล้เคียงกับเป็ด บ้านหรอื ขนาดใกล้เคียงกับไก่แจ้ ปากหนาสีดาหัวเล็กคอยาวปานกลาง ลาตัวป้อม หางยาว ขายาวมีเดือยท่ีแข้ง เพศผู้หน้าผากและกระหม่อมมีแผ่นหนังกว้างสีแดง สดหน้ามีแผ่นหนังและย่ืนยาวเป็นแผ่นใต้คางสีแดงสด ท้ายทอยและส่วนคอสีส้ม แดงขนบรเิ วณระหว่างคอและลาตัวสีเหลืองอมส้ม หลังสีแดงอมส้ม โคนหางสีขาว อกท้องและก้นสีดา ปีกและหางสีดาเหลือบน้าเงิน ขนปีกสีส้มอมเหลือง ขนหางคู่ กลางยาวที่สุดขาสีดามีเดือยเรยี วแหลมและโค้ง ท่ีอยู่อาศัย : ป่าเบญจพรรณ ป่าดงดิบ ป่ารุน่ และป่าไผ่พบบรเิ วณพื้นดิน อาหาร : เม็ดธญั พืช แมลงและสัตว์ขนาดเล็ก ทารงั : ใชเ้ ศษหญา้ และใบไม้รองรงั บนพื้นดิน หรอื บนตอไม้ผุใกล้ พ้ืนดิน ลักษณะเด่น : เพศผู้กระหม่อมเหมือนมีแผ่นหนังกวา้ งสีแดงสด หน้าไม่มี ขนแต่มีแผ่นหนังยื่นยาว ใต้โคนปากสีแดงสดทางคู่กลางยาว โคนหางสีขาวคอสีส้มแดง เพศเมียคอสีเหลืองมีลายขีดปะสี ดาหางส้ันสีนา้ ตาล สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ป่าคุ้มครอง พฤติกรรม : คุ้ยเขยี่ หาอาหารตามพ้ืนดิน พบเป็นกลุ่ม 3-7 ตัว โดยมีตัว เมียมากกวา่ ตัวผู้ 153

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกแวน่ ตาเหลอื งและนกกระจด๊ิ PHYLLOSCOPIDAE นกกระจด๊ิ ปากหนา Radde’s Warbler Phylloscopus schwarzi Family PHYLLOSCOPIDAE ลักษณะทั่วไป : ขนาดเล็กมาก (14 ซม.) ขนาดเล็กกว่านกกระจอกบ้าน ปาก หนาสีดาอมน้าตาล ขากรรไกรล่างสีน้าตาลอ่อน หัวโตเล็กน้อย ลาตัวเพรยี ว หางส้ัน ค้ิวหนาและยาวสีน้าตาลอ่อน แถบคาดตาสีดาอ่อน กระหม่อม หลัง ปีกและหางสี น้าตาล คอหอยสีขาว อกและท้องสีน้าตาลอ่อน ขนคลุมโคนหางด้านล่างสีน้าตาล แดงอ่อน ตัวผู้และตัวเมียเหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : ป่าเบญจพรรณ ปา่ ดงดิบ ท่งุ หญา้ และป่าพุ่ม พบบรเิ วณก่ิง ไม้ระดับล่าง อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : ไม่ปรากฏทารงั ในประเทศไทย ลักษณะเด่น : ปากหนา คอหอยสีขาว อกและทอ้ งสีนา้ ตาลอ่อน ขนคลุม โคนขนหาง สถานภาพ : นกอพยพ/สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤติกรรม : กระโดดไปมาบนก่ิงไม้ไม่อยู่น่ิง อ้างอิงรปู ภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/ 154

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกแว่นตาเหลืองและนกกระจด๊ิ PHYLLOSCOPIDAE นกกระจด๊ิ สคี ลา้ Dusky Warbler Phylloscopus fuscatus Family PHYLLOSCOPIDAE ลักษณะท่ัวไป : ขนาดเล็กมาก (12 ซม.) ขนาดเล็กกว่านกกระจอกบ้าน ปากส้ัน สีดา ขากรรไกรล่างสีนา้ ตาลอ่อน หัวโตเล็กน้อย ลาตัวเพรยี ว หางสั้น ค้ิวหนาและยาว สีน้าตาลอ่อน แถบคาดตาสีดาอ่อน กระหม่อม หลัง ปีกและหางสีน้าตาล คอหอยสี ขาว อกและท้องสีน้าตาลอ่อนสีข้างและขนคลุมโคนหางด้านล่างสีน้าตาลแดงอ่อนๆ ขาสีนา้ ตาลอ่อน ตัวผู้และตัวเมียเหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : ปา่ พุ่ม ทงุ่ หญ้า ปา่ ชายเลน อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : ไม่ปรากฏทารงั ในประเทศไทย ลักษณะเด่น : แถบคาดตาหนาสีดา ค้ิวหนาสีนา้ ตาลอ่อน ขนคลุมโคนขน หางด้านล่างสีนา้ ตาลแดงอ่อน สถานภาพ : นกอพยพ/สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤติกรรม : กระโดดไปมาบนก่ิงไม้ อ้างอิงรปู ภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/ 155

ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกแวน่ ตาเหลืองและนกกระจด๊ิ PHYLLOSCOPIDAE นกกระจด๊ิ หวั มงกฎุ Eastern Crowned Warbler Phylloscopus coronatus Family PHYLLOSCOPIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดเล็กมาก (13 ซม.) ขนาดเล็กกว่านกกระจอกบ้าน ปากสั้นเรยี วสีดา ใต้ปากสีน้าตาลอ่อนอมเหลือง หัวเล็ก ลาตัวเพรยี ว หางส้ันกระ หม่อมสีเขียวอมเหลืองปนสีน้าตาล มีแถบคาดตาและแถบบนค้ิวยาวสีดา ค้ิวยาวสี ขาว คอหอย อก ท้องและก้นสีขาว ขนคลุมโคนขนหางด้านล่างสีเหลืองอ่อน หลัง ตะโพก ปีกและหางสีน้าตาลอมเขียว ปีกมีแถบสีขาว 1 แถบ ขาสีน้าตาลอมเทา ขน หางด้านล่างสีขาว เพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : ป่าเบญจพรรณ ป่าดงดิบ ป่าชายเลนและป่ารุน่ พบบรเิ วณก่ิง ไม้ระดับกลางถึงเรอื นยอดไม้ อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : ไม่ปรากฏทารงั ในประเทศไทย ลักษณะเด่น : คอหอย อกและท้องสีขาว ขนคลุมโคนขนหางด้านล่างสี เหลืองอ่อนเรอื่ ๆ ค้ิวยาวสีขาว แถบคาด ตาและแถบเหนือ ค้ิวยาวสีดาปกี มีแถบเล็ก 1 แถบ สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ า่ คุ้มครอง พฤติกรรม : กระโดดไปมาบนก่ิงไม้ มักพบหากินรว่ มกับนกหลายชนิด อา้ งองิ รปู ภาพ : https://ebird.org/species/eacwar1?siteLanguage=th 156

ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกแวน่ ตาเหลอื งและนกกระจด๊ิ PHYLLOSCOPIDAE นกกระจด๊ิ หางขาวเลก็ White-tailed Leaf Warbler Phylloscopus davisoni Family PHYLLOSCOPIDAE ลักษณะท่ัวไป : นกขนาดเล็กมาก (11 ซม.) ขนาดเล็กกว่านกกระจอกบ้าน ปากเล็ก สั้น ขากรรไกรล่างสีเหลืองอมน้าตาล หัวเล็ก ลาตัวเพรยี ว หางส้ัน ค้ิวยาวและหนาสี เหลืองอ่อน มีแถบคาดตาสีดา กระหม่อมสีน้าตาลคล้าหรอื สีดา กลางกระหม่อมมี แถบหนาสีเหลืองยาวถึงท้ายทอย หลัง ปีกและหาง สีน้าตาลเขียว ปีกมีแถบยาวสี เหลือง 2 แถบ คอหอย อก ท้องและขนคลุมโคนขนหางด้านล่างสีขาวปนเหลือง ขน หางด้านล่างสีขาว ขณะบนิ มีสีขาวคล้ายหางเวา้ ลึก เพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : ป่าดงดิบ บรเิ วณเรอื นยอดไม้ อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : ทารงั เป็นรูปถ้วยบนก่ิงไม้ โดยใชม้ อสเป็นวสั ดุในการทารงั ลักษณะเด่น : ขนหางด้านล่างสีขาว ขณะบินขนหางสีขาวคล้ายหางเว้าลึก ปกี มีแถบ 2 แถบ คอหอย อก ทอ้ งและขนคลุมโคนขนหาง ด้านล่างสีเดียวกัน สถานภาพ : นกอพยพ/สัตวป์ ่าคุ้มครอง พฤติกรรม : กระโดดไปมาบนก่ิงไม้ ไม่อยู่น่ิง พบหากินรว่ มกับนกชนิด อ้างองิ รปู ภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/checklist.php? cat_id=35&c_id=502 157

ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกแว่นตาเหลืองและนกกระจด๊ิ PHYLLOSCOPIDAE นกกระจด๊ิ ธรรมดา Yellow-browed Warbler Phylloscopus inornatus Family PHYLLOSCOPIDAE ลักษณะท่ัวไป : นกขนาดเล็กมาก (11 ซม.) ขนาดเล็กกว่านกกระจอกบ้าน ปาก เล็กสั้น โคนขากรรไกรล่างสีน้าตาลอมเหลือง หัวเล็ก ลาตัวเพรยี ว หางสั้น กระหม่อม หลังและหางสีน้าตาลอมเขียว ค้ิวยาวสีเหลืองอ่อนๆ มีแถบคาดตายาวสีดา ปีกและ หางสีน้าตาลและมีแถบสีขาว 2 แถบ ขอบขนปลายปีกสีขาวชดั เจน ขนหางด้านล่างสี ขาว คอหอย อก ท้อง และขนคลุมโคนขนหางด้านล่างสีขาว เพศผู้และเพศเมีย เหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : สวนและป่ารุน่ พบบรเิ วณก่ิงไม้ระดับกลางถึงเรอื นยอดไม้ อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : ไม่ปรากฏทารงั ในประเทศไทย ลักษณะเด่น : โคนขากรรไกรล่างสีน้าตาลอมเหลือง ค้ิวยาวสีเหลืองขอบขน ปกี หางสีขาว ปีกมีแถบสีขาว 2 แถบ ขอบขนปลายปีกสีขาวเด่น สถานภาพ : นกอพยพ/สัตวป์ า่ คุ้มครอง พฤติกรรม : กระโดดไปมาบนก่ิงไม้ และมักพบหากินกับนก หลายชนิด อ้างองิ รปู ภาพ : https://www.birdsofthailand.org/photo/2925 158

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกแว่นตาเหลืองและนกกระจด๊ิ PHYLLOSCOPIDAE นกกระจด๊ิ พนั ธจุ์ นี Chinese Leaf Warbler Phylloscopus yunnanensis Family PHYLLOSCOPIDAE ลักษณะทั่วไป : คล้ายนกกระจ๊ดิ ตะโพกเหลืองค้ิวเหลือง แต่ปากยาวกว่า แถบ กลางกระหม่อมไม่ชดั เจนเท่าข้างหัวและคอสีอ่อนกว่า แถบตาสีคล้าปลายไม่ขยาย โค้งออกท่ขี นคลุมหู ที่อยู่อาศัย : ปา่ ดิบ ปา่ โปรง่ ชายปา่ ความสูง 450-1,600 เมตร อาหาร : หนอน แมลง และผลไม้ ทารงั :- ลักษณะเด่น : ลาตัวอ้วนปอ้ ม แถบคาดตาสีคล้ายาว สถานภาพ : นกอพยพเข้ามาในฤดูหนาว หรอื นอกฤดูผสมพันธุ์ พฤติกรรม : กระโดดข้ามก่ิงไม้ไปมา อ้างองิ รปู ภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/ 159

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกคอพันและนกหัวขวาน PICIDAE นกหัวขวานเขยี วตะโพกแดง Black-headed Woodpecker Picus erythropygius Family PICIDAE ลักษณะทั่วไป : ตาเหลือง หัวและท้ายทอยดา ขนลาตัวสีเขียว คอและอกสี เหลือง ท้องสีเขียวมีลายเกล็ดสีขาว ตะโพกสีแดงสด ตัวผู้ กระหม่อมสีแดง ตัวเมีย กระหม่อมสีดา เสียงรอ้ ง คล้ายลูกหมา \"แอะแอะ แอะแอ้ว\" รวั ต่อเน่ืองกัน ท่ีอยู่อาศัย : ป่าเบญจพรรณและป่าเต็งรงั อาหาร : มดและปลวก ทารงั : ทารงั ตามโพรงต้นไม้ท่ีเป็นไม้เน้ืออ่อน หรอื เนื้อแข็งปานกลา ทั้งสองเพศชว่ ยกันขุดเจาะโพรงเอง บางครง้ั ก็ใชโ้ พรงที่เกิดข้ึน เองตามธรรมชาติ ลักษณะเด่น : ตัวผู้จะมีสีแดงทก่ี ลางกระหม่อม ตัวเมียมีกระหม่อมสีดา สถานภาพ : สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤติกรรม : รวมกันเปน็ ฝูงตลอดท้งั ปแี ละชอบส่งเสียงรอ้ งเอะอะเสียงดัง อ้างอิงรูปภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/ 160

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกคอพันและนกหัวขวาน PICIDAE นกหวั ขวานด่างแคระ Grey-capped Pygmy Woodpecker Dendrocopos canicapillus Family PICIDAE ลักษณะท่ัวไป : นกขนาดเล็กมาก (15 ซม.) ขนาดใกล้เคียงกับนกกระจอกบ้าน ปากเรยี วสั้นสีเทาคล้า หัวเล็กลาตัวป้อมหางสั้น เพศผู้หน้าผากกระหม่อมและท้าย ทอยสีเทา ค้ิวยาวสีดา มีแถบสีแดงด้านข้างของกระหม่อม หน้าสีน้าตาลอ่อนอม เหลือง เคราและคอหอยสีขาว อกท้องก้นและขนคลุมโคนหางด้านล่างสีเทามีลายขีด ประสีดา หลังปีกหางสีดาหลังมีลายแถบสีขาวปีกมีลายจุดเรยี งเป็นแถบสีขาว 4-5 แถบ หากมีจุดสีขาว เพศเมียไม่มีขีดสีแดงข้างกระหม่อม ที่อยู่อาศัย : ปา่ เบญจพรรณ ป่ารุน่ และปา่ เต็งรงั พบบรเิ วณลาต้นถึง เรอื นยอดไม้ อาหาร : หนอน ทารงั : ทารงั ในโพรงต้นไม้สูงจากพื้นดินประมาณ 5-10 เมตร ลักษณะเด่น : กระหม่อมสีเทาตัวเล็กปากสั้นเพศผู้มีขดี สีแดงทีข่ า้ ง กระหม่อมหลังและท้องมีลายทง้ั ตัว สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ ่าคุ้มครอง พฤติกรรม : ไต่ตามต้นไม้จากล่างขน้ึ บนและไต่ไปจนถึงเรอื นยอดไม้ เวลาเกาะตัวขนานไปกับลาต้นไม้เหมือนกับไปแปะไวก้ ับ ต้นไม้ อ้างอิงรปู ภาพ : https://ebird.org/species/bncwoo2?siteLanguage=th 161

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกคอพันและนกหัวขวาน PICIDAE นกหัวขวานสามน้ิวหลงั ทอง Common Flamedack Dinopium javanense Family PICIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดเล็ก (30 ซม.) ขนาดใกล้เคียงนกเขาใหญ่ ปากเรยี ว ตรงสีเทา หัวโตเล็กน้อยมีหงอนขนลาตัวป้อมเล็กน้อยหางส้ันมาก เพศผู้หน้าผาก กระหม่อมหงอนขนสีแดงสดมีแถบคาดตาเล็กสีดายาวถึงด้านข้างคอเคราและท้าย ทอยสีดา ค้ิวยาวและแถบใต้ตาสีขาวยาวมากทางด้านข้างคอ คอหอยสีขาว อกท้อง และก้นมีลายเกล็ดสีดาสลับขาว หลังตอนบนและปีกสีเหลืองอมเขียว หลังตอนล่าง และตะโพกสีแดง หางสีดา เพศเมียหน้าผากและกระหม่อมสีดามีลายขดี ประสีขาว ที่อยอู่ าศัย : ปา่ เบญจพรรณ ป่าพุ่ม สวน พบบรเิ วณก่ิงไม้ระดับกลางถึง เรอื นยอดไม้ อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : ทารงั ในโพรงต้นไม้สูงจากพื้นดิน 1.4-10 เมตร ลักษณะเดน่ : แถบคาดตาเล็กสีดาด้านบนคอมีแถบสียาวถึงลาตัว สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤตกิ รรม : ไต่บนต้นไม้ ก่ิงไม้จากล่างข้ึนข้างบน อ้างอิงรูปภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/checklist.php? cat_id=18&c_id=56 162

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกคอพันและนกหัวขวาน PICIDAE นกหัวขวานสน่ี ้ิวหลงั ทอง Greater Flameback Chrysocolaptes Iucidus Family PICIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดกลาง (33 ซม.) ใกล้เคียงกับนกเขาใหญ่ ปากยาว เล็กน้อยสีดา หัวมีหงอนคอส้ันลาตัวป้อมหางส้ัน เพศผู้หน้าผากกระหม่อมหงอนขน และท้ายทอยสีแดง หน้ามีแถบยาวสีขาวสลับดา และมีแถบคาดตาสีดาหนามากคาด ผ่านมาข้างคอ คอ อก ท้อง และก้นสีดามีลายจุดหนารูปเกล็ดสีขาว หลังปีกสีเหลือง ทองขนปลายปีกสีดาหลังตอนล่าง และตะโพกสีแดง หางดา เพศเมียหน้าผาก กระหม่อมหงอนขนและท้ายทอยสีดามีลายจุดประสีขาว ท่ีอยู่อาศัย : ป่าเบญจพรรณและป่าดงดิบ พบบรเิ วณก่ิงไม้ระดับกลาง อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : ทารงั ในโพรงต้นไม้สูงจากพื้นดิน 2-20 เมตร ลักษณะเด่น : มีแถบคาดผ่านตาหนาสีดา หลังและปีกสีเหลืองทองเพศผู้ หงอนขนสีแดง เพศเมีย หงอนขนสีดามีลายจุดประสีขาว สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ า่ คุ้มครอง พฤติกรรม : ไต่ตามลาต้นก่ิงไม้ทย่ี ืนต้นตายหรอื ไม้สด ไต่จากล่างข้นึ บน เวลาเกาะติดลาต้น ลาต้นจะขนานกับลาตัว อ้างอิงรูปภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/checklist.php? cat_id=18&c_id=56 163

วงศ์นกหัวขวาน ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PICIDAE หัวขวานใหญส่ ีดา White-bellied Woodpecker Dryocopus javensis Family PICIDAE ลกั ษณะทั่วไป : นกขนาดกลาง (43 ซม.) ขนาดเล็กกวา่ อีกา ปากหนาเรยี วตรง และปลายปา้ นสีดา หัวโตมีหงอนขนสีแดง คอเล็ก ลาตัวเพรยี วยาว หางส้ัน เพศผู้ หน้าผากกระหม่อม ทา้ ยทอยและเคราหนาสีแดงสด ด้านขา้ งหัวสีดา มีลายขีดประสี ขาว ทา้ ยทอย คอ คอหอย อก หลังปีกและหางสีดา อกมีลายเกล็ดสีขาว ท้อง หลัง ตอนล่างและสะโพกสีขาว ขนคลุมโคนขนหางด้านล่างมลี ายสีขาวสลับดา เพศเมีย ท้ายทอย สีแดงสด เคราสีดามีลายขีดประสีขาว ที่อยอู่ าศัย : ป่าเบญจพรรณและปา่ ดงดิบ พบบรเิ วณลาต้นถึงเรอื นยอดไม้ อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : ทารงั ในโพรงต้นไม้ สูงจากพ้ืนดิน 8-16 เมตร ลักษณะเด่น : หน้า คอ อก หลัง หางและปีกสีดา ท้องและตะโพกสีขาว เพศผู้ กระหม่อมท้ายทอยและเคราสีแดง เพศเมีย ท้ายทอยสี แดงสด สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ ่าคุ้มครอง มีแนวโน้มใกล้จะสูญพันธุ์ พฤตกิ รรม : ไต่ต้นไม้และก่ิงไม้จากล่างขึ้นข้างบน เจาะต้นไม้ อา้ งองิ รปู ภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/checklist .php?cat_id=18&c_id=49 164

วงศ์นกกระจาบ ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PLOCEIDAE นกกระจาบธรรมดา Greater Flameback Chrysocolaptes Iucidus Family PLOCEIDAE ลักษณะท่ัวไป : นกขาดเล็กมาก (15 ซม.) ตัวผู้ขนชุดผสมพันธุ์ : ปากดา ค่อนข้างยาว หน้าผากถึงท้ายทอยเหลืองสด หน้าสีคล้า หลัง ปีก และลาตัวด้านบน นา้ ตาลดามีลายจากขอบขนสีนา้ ตาลอ่อน ลาตัวด้านล่างน้าตาลอ่อนแกมเหลือง ตัวผู้ นอกฤดูผสมพันธแุ์ ละตัวเมีย : ปากสีเน้ือ ลาตัวสีน้าตาลแกมเหลือง ข้างแก้มเรยี บไม่ ลาย หัวมีลายคล้า ลาตัวด้านบนมีลายจากขอบขนสีอ่อน ท่ีอยอู่ าศัย : ทุ่งนา ทุ่งหญ้า พ้ืนท่ชี มุ่ น้า อาหาร : เมล็ดขา้ วเปลือก ธญั พืช เมล็ดหญ้า แมลง และหนอน ทารงั : ทรงกลมมีทางเขา้ เปน็ ท่อยาวห้อยอยู่บนต้นไม้สูง ลักษณะเด่น : ลาตัวสีนา้ ตาลแกมเหลือง ข้างแก้มเรยี บไม่ลาย หัวมีลายคลา้ ปากดา สถานภาพ : นกประจาถ่ิน สัตว์ป่าคุ้มครอง และสัตวท์ ม่ี ีแนวโน้มที่ใกล้จะ สูญพันธุ์ พฤตกิ รรม : เกาะก่ิงไม้ อยู่เปน็ ฝูงขนาดใหญ่ อ้างองิ รปู ภาพ : https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0% B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%88%E 0%B8%B2%E0%B8%9A#/ 165

วงศ์นกแก้วและนกหก ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PSITTACIDAE นกแขกเต้า Red-breasted Parakeet Psittacula alexandri Family PSITTACIDAE ลักษณะทว่ั ไป : นกขนาดกลาง (36 ซม.) ขนาดใกล้เคียงกับนกเขาใหญ่ ปาก ใหญส่ ั้นมากแบบปากขอ หัวใหญ่ ลาตัวเพรยี ว หางยาว เพศผู้ขากรรไกรบนสีแดง ขากรรไกรล่างสีดา หัวสีฟ้าอมม่วง มีแถบสีดาคาดหน้าผากถึงตา ตาเล็กขนวงรอบ เบา้ ตาสีดา เครามีแถบหนาสีดา อกสีชมพูแดง ท้องสีฟา้ ก้นและขนคลุมโคนขนหาง ด้านล่างสีเขยี ว คอหลังและปกี สีเขยี วหัวไหล่มีสีเขียวอมเหลือง หางสีเขียวปลายหาง สีฟ้าอ่อน เพศเมียปากสีดาอมสีชมพูอมส้ม ตัวอ่อน ปากสีดาหน้าผากหน้าและคางสี เทาอมฟ้า กระหม่อมทา้ ยทอยสีเขยี ว อกสีเขยี วอมฟ้า ที่อยอู่ าศัย : ปา่ เต็งรงั และปา่ รุน่ พบบรเิ วณเรอื นยอดไม้ อาหาร : เมล็ดพันธพุ์ ืช หนอนและผลไม้ ทารงั : ทารงั ในโพรงไม้ อาจจะใชร้ งั เก่าของนกหัวขวาน ลักษณะเด่น : อกสีชมพูอมส้ม เครามีแถบหนาสีดาหางยาวแหลมตัวสีเขียว สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ ่าคุ้มครอง พฤตกิ รรม : เกาะเด่นบนเรอื นยอดไม้สง่ เสียงดังมักอย่รู วมกันเป็นฝูง อา้ งองิ รปู ภาพ : https://sites.google.com/site/nkbinxisra/nk-kaew- thi-tid-phrb-mi-khwr-leiyng/nk-khaek-tea 166

วงศ์นกแก้วและนกหก ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PSITTACIDAE นกหกเลก็ ปากแดง Vernal Hanging Parrol Loriculus vernalis Family PSITTACIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดเล็กมาก (14 ซม.) ขนาดเล็กกว่านกกระจอกบ้าน หัว โตคอสั้นลาตัวป้อมนกเล็กสีเขียว หางสั้นปากหนาสั้นปลายเป็นตะขอแบบปากขอ สี เหลืองอมส้ม หัว คอ อกท้อง หลังส่วนบนปีกและหางสีเขียว นัยต์ตามีขอบสีขาวหลัง ส่วนล่างและตะโพกสีแดง ขาส้ันสีเหลือง เพศผู้ใต้คางสีฟ้าเล็กน้อย เพศเมียใต้คางสี เขยี ว ท่ีอยู่อาศัย : ป่าดงดิบ ปา่ เบญจพรรณ พบบรเิ วณเรอื นยอดไม้ อาหาร : ผลไม้สุก ดอกไม้ และหนอน กาลัง : ทารงั ในโพรงไม้หรอื ตอไม้ยืนตายสูงจากพ้ืนดิน 10 เมตร ลักษณะเด่น : ปากแบบปากขอสีเหลืองอมส้ม หลังส่วนล่างและตะโพกสี แดงขาเหลือง สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ป่าคุ้มครอง พฤติกรรม : มักส่งเสียงเวลาบนิ ใชป้ ากเกาะเกี่ยวเคล่ือนไหวตามก่ิงไม้ การเคลื่อนไหวท่บี นก่ิงไม้มักใชป้ ากและขาสลับกันไป บางครงั้ เกาะจะห้อยหัวลง อ้างอิงรปู ภาพ : https://sites.google.com/site/nkbinxisra/nk-kaew- thi-tid-phrb-mi-khwr-leiyng/nkhk-lek-pak-daeng 167

ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกปรอด PYCNONOTIDAE นกปรอดคอลาย Stripe-throated Bulbul Pycnontus Finlaysoni Famiy PYCNONOTIDAE P ลักษณะทั่วไป : นกขนาดเล็ก (19 ซม.) ขนาดใกล้เคียงกับนกกางเขนบ้าน หัว เล็กลาตัวเพรยี วหางส้ัน ปากสีดาหน้าผากมีลายขีดสีเหลือง คอหอยอกมีลายขีดสี เหลืองกระหม่อมท้ายทอยคอหลังตะโพก ปีกและหางสีเหลืองเขียวอมน้าตาล อกสี น้าตาลอมเขียวมีลายขีดสีเทาจาง ท้องสีน้าตาลอมเหลืองอ่อน ขนคลุมโคนขนหาง ด้านล่างสีเหลืองขาส้ันสีดา เพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : ปา่ เบญจพรรณ ปา่ ดงดิบและป่าทดแทน พบตามก่ิงไม้ ระดับกลาง อาหาร : ผลไม้สุกแมลง ทารงั : ทารงั เปน็ ลูกถ้วยในพุ่มไม้ ลักษณะเด่น : หน้าผากคอหอยมีลายขีดเส้นสีเหลือง ขนคลุมโคนขนหาง ด้านล่างสีเหลือง ลาตัวสีเหลืองเขยี วอมน้าตาล สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤติกรรม : มักอยู่เปน็ คู่ เกาะกลางเรอื นยอดไม้ มักส่งเสียงรอ้ งในตอน เชา้ หากินบรเิ วณทีม่ ีผลไม้สุก อ้างอิงรปู ภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/checklist.php? cat_id=34&c_id=448 168

วงศ์นกปรอด ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PYCNONOTIDAE นกปรอดทอง Black-headed Bulbul Pycnonotus atriceps Family PYCNONOTIDAE ลักษณะท่ัวไป : นกขนาดเล็ก (18 ซม.) ขนาดใกล้เคียงกับนกกางเขนบ้าน ปาก ส้ันสีดา หัวโตเล็กน้อย ลาตัวป้อมเล็กน้อย หางสั้นส่วนหัวสีดาเหลือบ ตาสีขาว อก หลังสีเหลืองอมเขียว ท้อง ก้นและขนคลุมโคนขนหางด้านล่าง ตะโพก และหางสี เหลืองปลายหางสีดา และสุดปลายหางมีแถบสีเหลืองปกี สีดา กางปีกสีเหลืองขาสีดา ชนิดสีเทา อก คอ และท้องส่วนบนสีเทา ก้น ตะโพกสีเหลือง เพศผู้และเพศเมีย เหมือนกัน : ป่าเบญจพรรณ ป่าดงดิบ และปา่ รุน่ พบบรเิ วณก่ิงไม้ ท่ีอยู่อาศัย ระดับกลาง : ผลไม้สุกและแมลง อาหาร ทารงั : ทารงั เป็นรปู ถ้วยในพุ่มไม้เตี้ยๆ 1.2-3 เมตร ลักษณะเด่น : ส่วนหัวสีดาเหลือบ และส่วนลาตัวสีเหลืองอมเขยี ว สุด สถานภาพ ปลายหางสีเหลือง : นกประจาถ่ิน/สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤติกรรม : เกาะบรเิ วณพุ่มไม้ กระโดดไปมาบางโอกาสมักพบเป็นฝูงหา อา้ งอิงรปู ภาพ กินผลไม้ที่กาลังสุก : http://www.lowernorthernbird.com/checklist.php? cat_id=35&c_id=444 169

วงศ์นกปรอด ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PYCNONOTIDAE นกปรอดสวน Streak-eared Bulbul Pycnonotus blanfordi Family PYCNONOTIDAE ลักษณะท่ัวไป : นกขนาดเล็ก (20 ซม.) ขนาดใกล้เคียงกับนกกางเขนบ้าน ปาก เรยี วสีเทาดา โคนปากสีน้าตาลอ่อนๆ หัวเล็กลาตัวป้อม หางยาวเล็กน้อย กระหม่อม ท้ายทอย หลังตะโพก สีน้าตาลอมเขียวบรเิ วณหูมีลายขีดสีเทา คอหอยสีขาวปน น้าตาลอ่อน อกสีน้าตาลอ่อน ท้องสีน้าตาลอ่อน ขนคลุมโคนขนหางด้านล่างสีเหลือ งอมน้าตาล ปกี และหางสีนา้ ตาล เพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ท่ีอยู่อาศัย : ป่าเบญจพรรณ ปา่ รุน่ สวนในเมือง พบบรเิ วณก่ิงไม้ ระดับกลาง อาหาร : ผลไม้ หนอนและแมลง ทารงั : ทารงั เปน็ รูปถ้วยในพุ่มไม้ ลักษณะเด่น : ตาสีขาว บรเิ วณหูมีลายขีดสีเทา ปีกสีน้าตาลอกเทา สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ า่ คุ้มครอง พฤติกรรม : เกาะบนก่ิงไม้ แบบหลังค่อม หางตกมักพบเป็นฝูงเล็กๆ อ้างองิ รปู ภาพ :https://ebird.org/species/stebul2?siteLanguage=th 170

วงศ์นกปรอด ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PYCNONOTIDAE นกปรอดหน้านวล Yellow-vented Bulbul Pycnonotus goiavier Family PYCNONOTIDAE ลักษณะท่ัวไป : นกขนาดเล็ก (22 ซม.) ขนาดเล็กกว่านกกางเขนบ้าน ปากส้ันสี ดาหัวเล็กมีหงอนขนสั้น ลาตัวเพรยี วหางสั้น กระหม่อมท้ายทอยหลังปีกและหางสี น้าตาล หัวตาและวงรอบเบ้าตาสีดา ค้ิวหนาสีขาว ด้านข้างหัวและคอหอยสีขาว อกสี น้าตาลและมีลายสีน้าตาลจางๆท้องก้นสีน้าตาลเรอ่ื ๆ ขนคลุมโคนขนหางด้านล่างสี เหลือง เพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : ป่าทว่ั ไป สวน พบบรเิ วณก่ิงไม้ระดับกลางถ่ินเรอื นยอดไม้ อาหาร : แมลงและผลไม้สุก ทารงั : ทารงั เปน็ รูปถ้วยในพุ่มไม้ ลักษณะเด่น : ด้านขา้ งหัวสีขาว ขนคลุมโคนขนหางด้านล่างสีเหลือง สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤติกรรม : เกาะเด่นบนก่ิงไม้ มักพบเปน็ คู่ กระโดดบนก่ิงไม้บ้าง เป็น นกทีร่ ะวังตัวตลอดเวลา อ้างอิงรปู ภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/checklist.php? cat_id=34&c_id=450 171

วงศ์นกปรอด ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PYCNONOTIDAE นกปรอดหวั สีเขมา่ Sooty-headed Bulbul Pycnonotus aurigaster Family PYCNONOTIDAE ลักษณะท่ัวไป : นกขนาดเล็ก (20 ซม.) ขนาดใกล้เคียงนกกางเขนบ้าน หัวเล็ก ลาตัวป้อมเล็กน้อยหางสั้นหน้าผากกระหม่อมท้ายทอยและหน้าสีดามีหงอนขนสั้น แก้มคอหอยและคอสีขาวอมเทา อกสีเทาอมนา้ ตาลอ่อน ทอ้ งสีขาวอมน้าตาล สีขา้ งสี น้าตาลอ่อนๆ หลังสีน้าตาล สะโพกและขนคุมขนหางด้านบนสีขาวก้นและขนคงโคน หางด้านล่างสีแดงสดหรอื สีเหลืองสด ปีกและหางสีน้าตาลคล้าขอบโคนปลายหางสี ขาวเพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ท่ีอยู่อาศัย : ป่าเบญจพรรณ ป่ารนุ่ และพบบรเิ วณระดับกลางถึงเรอื นยอดไม้ อาหาร : แมลงและผลไม้สุก ทารงั : ทารงั เปน็ รูปถ้วยในพุ่มไม้ ลักษณะเด่น : ส่วนหัวด้านบนสีดาเหมือนสวมหมวก ตะโพกและขนคลุม โคนขนหางด้านบนสีขาว ก้นและขนคลุมโคนขนหางด้านล่าง สีแดงสดหรอื สีเหลืองสด สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ป่าคุ้มครอง พฤติกรรม : เกาะบนก่ิงไม้ดูเหมือนหลังค่อม และกระโดดไปมาบนก่ิงไม้ มักอยู่กันเปน็ ฝูงและส่งเสียงดัง เวลาบินเห็นตะโพกสีขาว ชดั เจน อ้างอิงรปู ภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/checklist.php? cat_id=34&c_id=447 172

วงศ์นกปรอด ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PYCNONOTIDAE นกปรอดเหลอื งหัวจุก Black-crested Bulbul Pycnonotus melanicterus Family PYCNONOTIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดเล็ก (18 ซม.) เท่ากับนกกางเขนบ้าน ปากเล็กสีดาหัว เล็กมีหงอนขาวสีดา ลาตัวค่อนข้างป้อมหางสั้นกว่าลาตัวเล็กน้อย หัวสีดาคางสีดา อกท้องก้นหลังหางและตะโพกสีเหลือง ปีกสีน้าตาลอมเหลือง วงรอบเบ้าตามีขอบสี ขาว ขาสั้น เพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ท่ีอยู่อาศัย : ป่าเบญจพรรณ ปา่ ดงดิบ พบบรเิ วณก่ิงไม้ระดับกลาง อาหาร : ผลไม้สุก แมลง และหนอน กาลัง : ทารงั เป็นรูปถ้วยในพุ่มไม้ สูงจากพื้นดิน 0.30-2.5 เมตร ลักษณะเด่น : หัวและหงอนสีดา ลาตัวสีเหลือง สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ า่ คุ้มครอง พฤติกรรม : มักพบเปน็ คู่ ส่งเสียงรอ้ งดัง บนิ ไปมาระหว่างต้นไม้ ระดับกลางพุ่มมักพบหาอาหารตามต้นไม้ทมี่ ีลูกสุกเชน่ ต้นไทร อ้างอิงรปู ภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/checklist.php?ท cat_id=34&c_id=445 173

วงศ์นกปรอด ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PYCNONOTIDAE นกปรอดเลก็ ตาขาว Grey-eyed Bulbul Iole propinqua Family PYCNONOTIDAE ลักษณะท่ัวไป : ขนาดเล็ก (19 ซม.) เล็กกว่านกกางเขนบ้านเล็กน้อย หัวเล็ก คอส้ัน ลาตัวเพรยี ว หางส้ัน นัยน์ตาสีขาว หน้าผาก ท้ายทอยมีหงอนส้ัน ๆ สีน้าตาล เข้มอมเขียวมีลายขีดสีดา คอ หลัง ตะโพก หางและปีกสีน้าตาลอมเขียว แก้มมีลาย ขีดสีเทา ขนคลุมโคนขนหางด้านล่างสีน้าตาล เข้มอมส้ม ขาสั้นสีดา ตัวผู้และตัวเมีย เหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : ป่าดงดิบ อาหาร : ผลไม้สุก หนอน แมลง ทารงั : ทารงั เป็นรูปถ้วยบนต้นไม้ วัสดุท่ใี ชท้ ารงั คือก่ิงไม้เล็กๆ ลักษณะเด่น : ก้นสีน้าตาลอมส้ม ตัดกับสีทอ้ งและหางชดั เจน หัวมีหงอน ขนเล็กส้ันคล้ายขนฟู สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ า่ คุ้มครอง พฤติกรรม : มักมุดตามเรอื นต้นไม้ ส่งเสียงรอ้ งคล้ายเสียงแมว อ้างอิงรปู ภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/ 174

วงศ์นกเป็ดผี ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง PODICIPEDIDAE นกเปด็ ผีเลก็ Little Grebe Tachybaptus ruficollis Family PODICIPEDIDAE ลักษณะท่ัวไป : นกขนาดเล็ก (25 ซม.) ขนาดนกเอี้ยงสารกิ า ปากเล็กแหลมสั้น สีเทาคล้า หัวเล็ก คอยาวเล็กน้อย ลาตัวอ้วนป้อม หางสั้นมาก ขาส้ันสีดา โคนปากสี เหลือง กระหม่อม ท้ายทอยและหลังสีดา ด้านข้างหัว คอและอกสีเทาอมน้าตาล ฤดู ผสมพันธุ์ ด้านข้างหัวและคอสีน้าตาลแดง ตัวอ่อน คอหอยสีขาว ด้านข้างหัวมีแถบสี ขาวสลับดา เพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ท่ีอยอู่ าศัย : หนอง บึง ทะเลสาบ สระ พบว่ายนา้ บนผิวน้า อาหาร : แมลงและสัตว์ขนาดเล็ก ทารงั : ใชเ้ ศษวัชพืชทารงั ในกอหญ้าเหนือนา้ เล็กน้อย ลกั ษณะเดน่ : ตาสีขาว โคนปากสีเหลือง ด้านขา้ งหัวสีเทา หลังสีดา ฤดูผสมพันธุ์ ด้านข้างหัวและคอสีน้าตาลแดง สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤติกรรม : ว่ายน้าตลอดเวลา และมักดาน้าหนีเม่ือต้องการหลบภัยจาก ศัตรู อ้างองิ รปู ภาพ : https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%99%E0%B8 %81%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%94%E0%B8%9C%E0% B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81 175

วงศ์นกอัญชนั ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง RALLIDAE นกกวกั White-breasted Waterhen Amaurornis phoenicurus Family RALLIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดกลาง (33 ซม.) ขนาดใกล้เคียงกับนกพิราบ ปากหนา สีเหลืองโคนปากสีแดง หัวเล็กลาตัวป้อมหางส้ันมากขายาวสีเขียวหน้าผากหน้าคอ หอยและอกสีขาว กระหม่อม ท้ายทอย คอส่วนบน หลังและปีกสีดาอมเขียวตะโพก และหางสีดาอมน้าตาล ท้อง ก้นและขนคลุมโคนขนหางด้านล่าง สีแดงอมดา เพศผู้ และเพศเมียเหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : ชายน้า บึง ทุ่งนา หรอื แหล่งนา้ ทว่ ม พบบรเิ วณพื้นดิน อาหาร : แมลงและสัตวข์ นาดเล็ก ทารงั : ทารงั เปน็ รปู ตะกรา้ หรอื แบนด้วยเศษวัชพืชตามพงหญ้ารก ลักษณะเด่น : หน้าผาก หน้า คอหอยและอกสีขาว ปากสีเขียวโคนปากสี แดงขนคลุมโคนขนหางด้านล่างสีแดงอมดา หลังสีดาอมเขียว ขายาว สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ ่าคุ้มครอง พฤติกรรม : เดินหาหาตามรมิ น้า และเดินเรว็ บางครง้ั หางกระดกเปน็ จงั หวะ มักส่งเสียงรอ้ งดัง อา้ งองิ รปู ภาพ : https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%99%E0%B8 %81% E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%81 176

วงศ์นกอญั ชนั ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง RALLIDAE นกอีลา้ Common Moorhen Gallinula chloropus Family RALLIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดกลาง (33 ซม.) ใกล้เคียงกับนกเขาใหญ่ ปากหนาสี แดงปลายปากสีเหลือง หัวเล็ก เห็นคอเด่นชดั ลาตัวป้อมหางส้ันมากๆ หน้าผากมี หนังสีแดงยื่นเล็กน้อย ส่วนหัวส่วนคอ อกและส่วนท้องสีดา หลังและปีกสีดาอม น้าตาลหางสีดา ขนหางด้านล่างสีขาว สีข้างมีลายขีดสีขาว ขายาวสีเขียวอมเทา ตัว อ่อนปีกสีเหลืองอมดา ส่วนหัวส่วนคอส่วนหลังส่วนลาตัวปีกและหางสีน้าตาล คอ หอยสีขาว ขนหางด้านล่างสีขาว ท่ีอยู่อาศัย : พื้นทชี่ มุ่ นา้ พบบรเิ วณแอ่งนา้ อาหาร : แมลงและสัตวข์ นาดเล็ก ทารงั : ทารงั แบบง่ายๆ รปู ถ้วยโดยใชเ้ ศษวชั พืชสรา้ งรงั ในโพรง หญ้าท่ีรกทบึ ลักษณะเด่น : ปากสีแดงปลายปากสีเหลือง ขนหางด้านล่างสีขาว และ สีขา้ งมีลายขดี สีขาว สถานภาพ : นกประจาถ่ินและนกอพยพ/สัตวป์ า่ คุ้มครอง พฤติกรรม : เดินรมิ แหล่งนา้ บนพืชนา้ หรอื ว่ายอยู่ในน้า ชอบกระดก หางเปน็ จงั หวะ 177

วงศ์นกอีแพรด ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง CORVIDAE นกอีแพรดแถบอกดา Malaysian Pied Fantail Rhipidura javanica Family CORVIDAE ลักษณะท่ัวไป : ลาตัวด้านบนดา หลังแกมน้าตาล ค้ิวบางและส้ันสีขาว คอและ ลาตัวด้านล่างขาว มีแถบกวา้ งสีดาพาดอก หางสีดาปลายขาว ท่ีอยู่อาศัย : ป่าท่ัวไป พบบรเิ วณก่ิงไม้ระดับกลางและล่าง อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : ทารงั เป็นรปู ถ้วยลึก ตามพุ่มไม่สูงจากพ้ืนดิน 1-3 ม. ลักษณะเด่น : คอหอยสีขาว อกมีแถบหนาคาดสีดา ท้องสีขาว ด้านหลัง สีดา หางเป็นรูปพัด สถานภาพ : นกประจาถ่ิน พฤติกรรม : กระโดดไปมาบนก่ิงไม้ หมุนตัวไปมาและหางต้ังเล็กน้อย และแผ่ออกคล้ายพัด บนิ ฉวดั เฉวยี น โฉบจบั แมลง มักส่ง เสียงรอ้ ง อ้างอิงรูปภาพ : http://www.lowernorthernbird.com 178

ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกเค้า STRIGIDAE นกเค้าโมง Asian Barred Owlet Glaucidium cuculoides Family STRIGIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดเล็ก (23 ซม.) ขนาดใกล้เคียงกับนกเอี้ยงสารกิ า ปาก เล็กส้ันรปู ปากขอสีเทาคลา้ หัวโตมาก ลาตัวอ้วนป้อม หางส้ัน ตาโตสีเหลือง ค้ิวสีขาว กระหม่อม ทา้ ยทอย หลังและปกี สีนา้ ตาลคล้า มีลายแถบเล็กสีนา้ ตาลอ่อน คางสีขาว อกมีลายสีน้าตาลเข้ม ท้อง สีข้างมีขีดสีน้าตาลแดง หางสีดามีลายสีขาวคาด มีขนที่ ขา แขง้ สีน้าตาล เพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : ปา่ เบญจพรรณ ปา่ เต็งรงั และปา่ ดงดิบ พบบรเิ วณ ก่ิงไม้ระดับกลาง อาหาร : แมลงและสัตว์ขนาดเล็ก ทารงั : ทารงั ในโพรงไม้หรอื ใชร้ งั เก่าของนกหัวขวาน ลักษณะเด่น : กระหม่อม หลังสีนา้ ตาลคลา้ มีลายสีขาว อกและ ทอ้ งสีนา้ ตาล มีลายสีนา้ ตาลแดง สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ ่าคุ้มครอง พฤติกรรม : หากินเวลากลางคืน เกาะน่ิงบนก่ิงไม้ ลาตัวต้ังตรงในแนวด่ิง และตาจอ้ งมองหาอาหาร บางครง้ั ก็หาอาหารในเวลากลางคืน อา้ งอิงรปู ภาพ : www.lowernorthernbird.com/ checklist .php?cat _id=28&c_id=138 179

วงศ์นกเค้า ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง STRIGIDAE นกเค้าหยู าวเลก็ Oriental Scops Owl Otus sunia Family STRIGIDAE ลักษณะทั่วไป :นกขนาดเล็ก (19 ซม.) ขนาดใกล้เคียงนกกางเขนบ้าน ปากสั้น แบบปากขอ หัวโตมาก ลาตัวอ้วนป้อม หางส้ันมาก ด้านข้างกระหม่อมมีหงอนขน คล้ายใบหู ตาโต ค้ิวสีเทา มี 2 รูปแบบ รูปแบบที่ 1 คอหอยสีเหลืองอมน้าตาล อกสี น้าตาล ท้องและก้นสีเทา มีลายขีดปะหนาสีดา กระหม่อมลัท้ายทอยสีน้าตาลละมี ลายสีดา หลังปีกและหางสีน้าตาลมีลายขีดประสีดา โคนปีกสีขาว รูปแบบที่ 2 คอ หอย อก ท้อง และหัวสีเทามีลายสีดา หลังและปีกสีน้าตาลมีลายจุดสีเทา เพศผู้และ เพศเมียเหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : ป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรงั และป่าดงดิบ พบบรเิ วณ ก่ิงไม้ระดับกลาง อาหาร : แมลงและสัตวข์ นาดเล็ก ทารงั : ทารงั ในโพรงไม้ ลักษณะเด่น : อกและท้องมีลายขีดประหนาสีดา จาสีเหลือง สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ป่าคุ้มครอง พฤติกรรม : หากินเวลากลางคืน อ้างอิงรูปภาพ : https://ebird.org/species/orisco2?siteLanguage=th 180

ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกเอ้ียงและนกก้ิงโครง STURNIDAE นกก้ิงโครงแกลบหวั เทา Chestnut-tailed Starling Sturnus malabaricus Family STURNIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดเล็ก (20 ซม.) ขนาดใกล้เคียงกับนกกางเขนบ้าน ปาก เรยี วแหลม หัวเล็ก ลาตัวเพรยี ว หางสั้น ปลายปากสีเหลือง โคนปากสีนา้ เงิน ส่วนหัว และคอสีเทา อกและท้องสีเทาอมน้าตาล สีข้างสีน้าตาลแดงอ่อน หลังและหัวไหล่สี เทาคล้า ขนกลางปีกสีเทา ขนปลายปีกสีดา ก้นและขคลุมโคนขนหางและด้านล่างสี ขาว หางสีน้าตาลอมเทา ขนหางด้านนกสีนา้ ตาลแดง ขาสีเหลือง เพศผู้และเพศเมีย เหมือนกัน ท่ีอยู่อาศัย : ป่าเบญจพรรณ ป่าในเมือง พบบรเิ วณระดับเรอื นยอดไม้ อาหาร : หนอน แมลงและผลไม้สุก ทารงั : ทารงั ขนาดเล็กแบนๆ ในโพรงต้นไม้ ลักษณะเด่น : ปลายปากสีเหลือง โคนปากสีน้าเงิน หางสีน้าตาลอมเทา หาง ด้านนอกสีน้าตาลแดง สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ า่ คุ้มครอง พฤติกรรม : กระโดดไปมาบนก่ิงไม้ มักหากินรวมฝูงกันตามดอกไม้ที่มีสีแดง ท่อี อกดอก เชน่ ต้นง้ิว อ้างอิงรูปภาพ : com/m/viewdiary.php?id=birdschumphon&month =04- 2006&date=09&group=4&gblog=9 181

ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกเอ้ียงและนกก้ิงโครง STURNIDAE นกขนุ ทอง Hill Myna Grcula religiosa Family STURNIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดเล็ก (30 ซ.ม.) ขนาดใกล้เคียงนกเขาใหญ่ หัวเล็ก ปากหนาเล็กน้อยสีส้มอมเหลือง ลาตัวป้อม หางส้ัน หัว คอ อก ลาตัว ปีกและหางสี ดาเหลือบน้าเงิน ตาสีแดง หลังตามีแผ่นหลังสีเหลืองอมส้มย่ืนยาวออกมาคาดไปยัง ยังท้ายทอย ปีกมแถบหนาสีขาว ขณะบินจะเห็นแถบสีขาวท่ีกลางปีก ขาสีเหลืองเพศ ผู้และเพศเมียเหมือนกัน ท่ีอยู่อาศัย : ปา่ เบญจพรรณ ป่าเต็งรงั และปา่ ดงดิบ พบบรเิ วณ เรอื นยอดไม้ อาหาร : หนอนแมลง และผลไม้สุก ทารงั : ทารงั ในโพรงไม้ ลักษณะเด่น : ปากสีส้ม มีแผ่นหนังสีเหลืองอมส้มย่ืนยาวออกมา หลังตา ปกี มีแถบหนาสีขาวลาตัวสีดเหลือบ สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ า่ คุ้มครองกาลังถูกคุกคาม พฤติกรรม : เกาะเด่นบนเรอื นยอดไม้ บางครง้ั เห้นบนิ ไปมามัก อยู่รวมกันเป็นฝูง อา้ งอิงรปู ภาพ :https://pasusat.com/%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8% 82%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0 182

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกเอ้ียงและนกก้ิงโครง STURNIDAE https://th.wikipedia.org/wiki/ นกเอี้ยงสารกิ า Common Myna Acridotheres tristis Family STURNIDAE ลักษณะท่ัวไป : นกขนาดเล็ก (25 ซม.) ขนาดใหญ่กว่านกกางเขนบ้าน ปาก เรยี วแหลมสีเหลือง ลาตัวป้อม หางส้ัน หัว คอและอกสีดา หนังรอบตากว้างสีเหลือ งอกส่วนล่างและท้องสีนา้ ตาลไหม้ ก้นสีขาว หลังและปีกสีนา้ ตาลไหม้ ขนปีกและหาง สีดา ขอบปีกและหัวไหล่สีขาว ขอขนปลายหางสีขาว ขาสีเหลือง เพศผู้และเพศเมีย เหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : ทุ่งนา สวน ชุมชน อาหาร : แมลงและหนอน ทารงั : ทารงั โดยใชก้ ่ิงไม้ขนาดเล็ก ใบไม้ ใบหญ้า มาซอ้ นกันหรอื แทรก เข้าในหลืบ หรอื ในโพรง โดยทัว่ ไปมักทารงั ตามชายคาบ้าน ส่ิงก่อสรา้ ง คอต้นตาล ต้นมะพรา้ ว ต้นปาล์มหรอื ก่ิงไม้ ลักษณะเด่น : ปากสีเหลือง หัว คอและอกสีดา ลาตัวสีน้าตาลไหม้ มีแผ่นหนัง ตาสีเหลือง สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ป่าคุ้มครองกาลังถูกคุกคาม พฤติกรรม : เกาะบนตันไม้เด่นหรอื เดินบนพื้นดินเพื่อหา อาหาร มักอยู่รวมกันเป็นฝูง อา้ งอิงรปู ภาพ :https://pasusat.com/%E0%B8%99%E0%B8%81%E0% B9% 80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%87/ 183

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกเอ้ียงและนกก้ิงโครง STURNIDAE นกเอยี้ งหงอน White-vented Myna Acridotheres cinereus Family STURNIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดเล็ก (25 ซม.) ขนาดใกล้เคียงกับนกเอี้ยงสารกิ า ปากสี เหลืองหนาเล็กน้อย หัวเล็ก ลาตัวป้อม หางส้ัน หน้าผากมีหงอนขนสีดา ส่วนหัว คอ อก หลังและท้องสีดา ขนปลายหางสีขาว ปีกมีแถบหนาสีขาว ขาสีเหลือง ก้นและขน คลุมโคนขนหางด้านล่าง สีขาว เพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ท่ีอยู่อาศัย : ทุ่งโล่ง สวน อาหาร : เมล็ดธญั พืชและแมลง ทารงั : ทารงั ในโพรงไม้หรอื โพรงต้นมะพรา้ วท่ียืนตาย ลักษณะเด่น : หน้าผามีหงอนขน ขนคลุมโคนขนหางด้านล่างสีขาว ปากสีเหลือง ขนปลายหางสีขาว ปกี มีแถบหนา สีขาว สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤติกรรม : เดินบนพื้นดินหาอาหาร เกาะเด่นบนก่ิงไม้หรอื ต้นมะพรา้ วมักอยู่รวมกันเปน็ ฝูงใหญ่ อ้างอิงรปู ภาพ : http://www.lowernorthernbird.com/checklist.php? cat_id =35&c_id=416 184

วงศ์นกกินแมลง ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง TIMALIIDAE นกกนิ แมลงปกี แดง Chestnut-winged Babbler Stachyris erythroptera Family TIMALIIDAE ลักษณะท่ัวไป : เป็นนกขนาดเล็กมาก (14 ซม.) วงรอบเบ้าตากว้างสีน้าเงิน หน้าผาก ด้านข้างของหัว คอหอย และอกเปน็ สีเทา ปีกและหางสีน้าตาลแกมแดง ถึง แดง คอด้านข้างเป็นแถบผิวหนังสีเขียวแกมน้าเงิน แต่บางครงั้ มองไม่เห็น เพราะมี ขนคลุม ท่ีอยู่อาศัย : ป่าดงดิบชน้ื และป่ารุน่ อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : ทารงั เป็นรูปทรงกลมหรอื รปู ไข่มีทางเขา้ ออกอยู่ด้านข้าง รงั อยู่ตามพุ่มไม้หรอื ต้นไม้เล็กๆ และเถาวลั ย์ สูงจากพ้ืนดิน 0.4-7.0 เมตร รงั มีไข่ 2-3 ฟอง ลักษณะเด่น : หน้าผาก ด้านขา้ ง หัว คอ และอกเป็นสีเทา ปกี และหางสี น้าตาลแกมแดง สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตวป์ ่าคุ้มครอง พฤติกรรม : พบอยู่รวมกับนกกินแมลงอ่ืน หากินตามก่ิงของไม้พุ่ม หรอื ไม้ต้นในระดับไม่สูงจากพื้นดิน อ้างองิ รปู ภาพ : https://ebird.org/species/chwbab1?siteLanguage=th 185

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกกินแมลง TIMALIIDAE แนกกินแมลงอกเหลอื ง Striped Tit Babble Macronous gularis Family TIMALIIDAE ลักษณะทั่วไป : เป็นนกขนาดเล็กมาก (13 ซม.) กระหม่อมสีน้าตาลแดง ลาตัว ด้านล่างสีเหลืองซีดมี ลายขีดสีดา ซ่ึงมากหรอื น้อยข้ึนอยู่กับแต่ละชนิดย่อย หัว ด้านข้างมีลายแต้มสีเหลือง ลาตัวด้านบนมีตั้งแต่สี เขียวแกมน้าตาลอ่อนจนถึงสี เขยี วแกมนา้ ตาลแดง ตา สีครมี หรอื สีเหลืองอ่อน บางครงั้ เป็นสีนา้ ตาล ท่ีอยู่อาศัย : พบตามป่าเบญจพรรณ ปา่ ดงดิบแล้ง ปา่ ดงดิบชน้ื ปา่ ดง ดิบเขา ป่ารุน่ หรอื ทุง่ โล่ง ตั้งแต่พื้นราบจนกระท่งั ความสูง 1,500 เมตรจาก ระดับนา้ ทะเล อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : รงั เป็นรูปทรงกลมมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 10-20 ซม.ประกอบด้วย ใบไผ่และใบหญ้า รงั อยู่ตามพุ่มไม้หรอื กอไผ่ท่ีไม่สูงจากพ้ืนดินมาก นัก รงั มีไข่ 3-4 ฟอง บางรงั มี 5 ฟอง ลักษณะเด่น : กระหม่อมสีนา้ ตาลแดง ลาตัวด้านล่างสีเหลืองซดี มี ลาย ขดี สีดา หัวด้านข้างมีลายแต้มสีเหลือง สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤตกิ รรม : หากินตามก่ิงหรอื ตามใบไม้ ภายในเรอื นยอดหรอื ตามกอไผ่ อ้างอิงรปู ภาพ มักกระโดดไปตามก่ิงไม้และต้นไม้เสมอ บางครงั้ ลงมายัง : http://www.lowernorthernbird.com/checklist php? cat_id=34&c_id=535 186

วงศ์นกเดินดง ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง TURDIDAE เดินดงพนั ธญุ์ ป่ี นุ่ Japanese Thrush Turdus cardis Family TURDIDAE ลักษณะทั่วไป : ปากเหลืองหรอื เหลืองแกมส้ม หนังรอบตาแคบสีเหลือง หัว อก และลาตัวด้านบนดา ท้องขาวมีลายจุดดาข้างตัว ตัวเมีย : ปากเหลือง หัวและลาตัว ด้านบนน้าตาล คอขาวแกมน้าตาลมีแถบหนวดยาวสีดา ลาตัวด้านล่างขาว อกส้ม คล้า คล้ายนกเดินดงอกดาตัวเมีย แต่ข้างลาตัวสีส้มน้อยกว่า ลายจุดกระจายถึงทอ้ ง และขา้ งลาตัว ที่อยู่อาศัย : ปา่ ดิบ ชายปา่ ทร่ี าบถึงความสูง 1,800 เมตร อาหาร : แมลงและสัตวข์ นาดเล็ก ทารงั :- ลักษณะเด่น : ปากสีเหลือง ท้องขาวมีจุดสีดา รอบตาสีเหลือง สถานภาพ : นกอพยพ พฤตกิ รรม : หากินตามพื้นดินที่มีน้าขัง และพุ่มไม้ต่าใกล้พ้ืนดิน อ้างองิ รปู ภาพ : https://www.birdsofthailand.org/photo/3829 187

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกกระรางหัวขวาน UPUPIDAE นกกะรางหวั ขวาน Common Hoopoe Upupa epops Family UPUPIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดเล็ก (30 ซม.) ขนาดใกล้เคียงนกเขาใหญ่ ปากยาวเล็ก เรยี วแหลมและโค้งสีดา หัวเล็ก มีหงอนขนเป็นแผงและยาว ลาตัวป้อม หางสั้น หัว อก ลาตัวส่วนบน หลังและหัวไหล่สีน้าตาลแดง หงอนขนสีน้าตาลแดง ปลายหงอน ขนมีแถบสีดา หลัง ปีก และหางสีดา มีแถบสีขาวหนาท่ีปกี และกลางหาง เพศผู้และ เพศเมียเหมือนกัน ท่ีอยู่อาศัย : ปา่ เบญจพรรณ ชายปา่ ดงดิบและปา่ รุน่ พบบรเิ วณพ้ืนดิน ถึงก่ิงไม้ระดับกลาง อาหาร : หนอนและแมลง ทารงั : ทารงั ในโพรงไม้ ลักษณะเด่น : หงอนขนเป็นแผงสีนา้ ตาลแดง ปลายหงอขสีดา ปีกและ หลังสีดา มีแถบหนาสีขาว หัว คอ ทา้ ยทอยสีน้าตาลแดง สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤติกรรม : เดินบนพื้นดิน จกิ หาอาหารบนพื้นดิน อ้างอิงรูปภาพ : https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%81%E0 %B8%81%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%B 1%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%99#/media/%E0%B9 %84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Upupa_epops_Coonoor,_Tamil_Nadu ,_India-8.jpg 188

วงศ์นกแว่นตาขาว ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง ZOSTEROPIDAE นกแวน่ ตาขาวสขี า้ งแดง Chestnut-flanked White-eye Zosterops erythropteurus Family ZOSTEROPIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดเล็กมาก (12 ซม.) ขนาดเล็กกว่านกกระจอกบ้าน ปาก เล็กและส้ันสีดา หัวเล็ก ลาตัวเพรียว หางสั้น หัวตาสีดา วงรอบเบ้าตาสีขาว กระหม่อม ท้ายทอย หลังปีกและตะโพกสีเขียวอมเหลือง ขนปีกและขนหางสีดาอม เขียว คอหอยสีเหลืองสด อกและท้องสีเทา สีข้างสีน้าตาลแดง ก้น ขนคลุมโคนหาง ด้านล่างสีเหลือง ขาสีดา เพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ที่อยู่อาศัย : ป่าดงดิบและป่ารนุ่ พบบรเิ วณก่ิงไม้ระดับกลางถึงเรอื น ยอดไม้ อาหาร : หนอน แมลง และผลไม้สุก ทารงั : ไม่ปรากฎทารงั ในประเทศไทย ลักษณะเด่น : หลังและสีเขยี วอมเหลือง สีขา้ งสีน้าตาลแดง สถานภาพ : นกอพยพ/สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤติกรรม : กระโดดไปมาบนก่ิงไม้ ไม่อยู่น่ิง พบหากินรว่ มกับนก หลายชนิด และมักอยู่รวมกันเป็นฝูง อ้างอิงรูปภาพ : https://dktnfe.com/web59/?p=1745 189

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง วงศ์นกแวน่ ตาขาว ZOSTEROPIDAE นกแวน่ ตาขาวหลงั เขยี ว Japanese White-eye Zosterops japonicas Family ZOSTEROPIDAE ลักษณะทั่วไป : นกขนาดเล็กมาก (12 ซม.) ขนาดเล็กกว่านกกระจอกบ้าน ปาก เล็กและสั้นสีดา หัวเล็ก ลาตัวป้อม หางสั้น หน้าผากสีเหลือง กระหม่อม ท้ายทอย หลัง ตะโพก สีเขียวอมเหลือง วงรอบเบ้าตาสีขาว หัวตาสีดา คอหอยสีเหลือง อก ท้อง สีเทาอ่อนๆ กัน ขนคลุมโคนหางด้านล่างสีเหลือง ปีกสีเขียวอมเหลืองคล้า หาง สีเขยี วเหลืองอมดา ขาส้ันสีดา สีข้างสีเทาอ่อน เพศผู้และเพศเมียเหมือนกัน ท่ีอยู่อาศัย : ปา่ รนุ่ ชายปา่ ป่าดิบ พบบรเิ วณก่ิงไม้ระดับกลาง อาหาร : หนอน และแมลง ทารงั : ไม่ปรากฎทารงั ในประเทศไทย ลักษณะเด่น : หน้าผากสีเหลือง กระหม่อม หลัง สีเขียวอมเหลืองคล้า อก ท้องสีเทาอ่อน วงรอบเบา้ ตาสีขาว สถานภาพ : นกอพยพ/สัตว์ป่าคุ้มครอง พฤติกรรม : กระโดดไปมาบนก่ิงไม้ ไม่อยู่น่ิง อาจพบมากกว่า 2 ตัว มัก รวมกันเป็นฝูง อ้างองิ รปู ภาพ : https://www.birdsofthailand.org/photo/3035 190

วงศ์นกแวน่ ตาขาว ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง ZOSTEROPIDAE นกแวน่ ตาขาวสที อง Oriental White-eye Zosterops palpebrosus Family ZOSTEROPIDAE ลักษณะท่ัวไป : ชุดขนปกติ หน้าผากเหลือง หัวและลาตัวด้านบนเขียวแกม เหลือง คอและก้นเหลือง จาแนกจากนกแว่นตาขาวหลังเขียวที่กลางท้องมีสีเหลือง หรอื ขาวแกมเหลืองแบ่งท้องสีเทาเป็นสองฝ่ ัง แต่บางตัวอาจไม่เด่นชดั คล้ายนก แว่นตาขาวสีเหลืองปักษ์ใต้มาก แต่หลังแกมเหลืองมากกว่า สีเทาที่ท้องแกมขาว มากกว่า ขนชุดสีเหลือง หัวและลาตัวด้านบนและด้านล่างเหลืองตลอด พบเฉพาะบน ภูเขาภาคตะวนั ตก ที่อยู่อาศัย : ป่าเบญจพรรณ ปา่ ดงดิบแล้ง ป่าดงดิบชนื้ ป่าดงดิบเขา ป่าชายเลน ปา่ รุน่ และทุ่งโล่ง อาหาร : แมลง หนอน ผลไม้ เมล็ดไม้ และยอดอ่อนของพืชบางชนิด ทารงั : รงั เปน็ รปู ถ้วยเล็ก ๆ แขวนอยู่ระหวา่ งก่ิงไม้ 2 ก่ิง หรอื ง่าม ของไม้พุ่ม หรอื ต้นไม้ระดับต่า รงั ประกอบด้วยต้นหญา้ และ ใบหญา้ มีการสานสอดวสั ดุ และเชอ่ื มวัสดุด้วยใยแมงมุม ลักษณะเด่น : มักมีลายพาดแคบ ๆ สีเหลืองบรเิ วณหน้าผากลงไปจน ถึงปาก สถานภาพ : นกประจาถ่ิน/สัตว์ปา่ คุ้มครอง พฤติกรรม : เปน็ นกท่ีไม่ค่อยหยุดน่ิง แต่จะกระโดดระหวา่ งก่ิงต่าง ๆ หรอื บนิ ไปยังพุ่มไม้หรอื ต้นไม้อ่ืน ๆ เสมอ อ้างอิงรูปภาพ : http://www.lowernorthernbird.com 191

ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง ดัชนีชอ่ื นกภาษาไทย ชอ่ื ไทย หน้า ชอื่ ไทย หน้า กาฝากปากหนา 101 ไก่ปา่ 153 นกกะลิงเขียด 92 เขียวคราม 114 เดินดงพันธญุ์ ่ปี ุน่ 187 นกกางเขนดง 131 นกกระจอกตาล 149 นกกระจอกบ้าน 150 นกกางเขนบา้ น 132 นกกระจอกใหญ่ 151 นกกระจด๊ิ ธรรมดา 158 นกกาฝากสีเรยี บ 102 นกกระจด๊ิ ปากหนา 154 นกกระจด๊ิ พันธุจ์ นี 159 นกกาแวน 90 นกกระจด๊ิ สีคล้า 155 นกกระจด๊ิ หัวมงกฎุ 156 นกกาเหวา่ 95 นกกระจด๊ิ หางขาวเล็ก 157 นกกระจบิ คอดา 76 นกก้ิงโครงแกลบหัวเทา 181 นกกระจบิ ธรรมดา 77 นกกระจบิ หญ้าท้องเหลือง 78 นกกินปลีแก้มสีทบั ทิม 143 นกกระจบิ หญา้ สีข้างแดง 79 นกกระจบิ หญ้าสีเรยี บ 80 นกกินปลีคอสีนา้ ตาล 144 นกกระจบิ หญา้ อกเทา 81 นกกระต๊ิดขหี้ มู 108 นกกินปลีดาม่วง 146 นกกระต๊ิดแดง 110 นกกระต๊ิดตะโพกขาว 109 นกกินปลีอกเหลือง 145 นกกระแตแต้แว้ด 69 นกกระแตหัวเทา 72 นกกินแมลงปีกแดง 185 นกกระเบ้อื งคอขาว 129 นกกระเบื้องผา 130 นกกินแมลงอกเหลือง 186 นกกะรางหัวขวาน 188 นกขม้ินท้ายทอยดา 147 นกขม้ินน้อยธรรมดา 48 นกขุนทอง 182 นกขุนแผน 91 นกเขาเขียว 88 นกเขาชวา 83 นกเขาเปล้าธรรมดา 84 นกเขาไฟ 85 นกเขาใหญ่ 86 นกเขยี วก้านตองปกี สีฟ้า 74 นกเขียวก้านตองหน้าผากสีทอง 73 นกแขกเต้า 166 นกจบั แมลงคอแดง 133 นกจบั แมลงจุกดา 123 192 นกจบั แมลงตะโพกเหลือง 134 นกจบั แมลงสีน้าตาล 135

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง ชอื่ ไทย หน้า ชอ่ื ไทย หน้า นกคัคคูพันธอุ์ ินเดีย 96 นกตบยุงเล็ก 68 นกคัคคูมรกต 97 นกตะขาบท่งุ 89 นกคัดคูแซงแซว 100 นกตีทอง 118 นกเค้าโมง 179 นกตีนเทยี น 71 นกเค้าหูยาวเล็ก 180 นกนางแอ่นตะโพกแดง 112 นกจบั แมลงคอแดง 133 นกนางแอ่นบ้าน 113 นกจบั แมลงจุกดา 123 นกบง้ั รอกใหญ่ 98 นกจบั แมลงตะโพกเหลือง 134 นกปรอดคอลาย 168 นกจบั แมลงสีน้าตาล 135 นกปรอดทอง 169 นกจบั แมลงสีฟ้า 136 นกปรอดเล็กตาขาว 174 นกจบั แมลงสีฟ้าทอ้ งขาว 137 นกปรอดสวน 170 นกจบั แมลงหัวเทา 138 นกปรอดหน้านวล 171 นกจบั แมลงอกสีฟ้า 139 นกปรอดหัวสีเขม่า 172 นกจาบคาเล็ก 121 นกปรอดเหลืองหัวจุก 173 นกจาบคาหัวสีส้ม 122 นกปากห่าง 75 นกจาบดินอกลาย 152 นกปีกลายสก๊อต 94 นกจาบธรรมดา 165 นกเปด็ แดง 53 นกจาบฝนปกี แดง 49 นกเปด็ ผีเล็ก 175 นกเฉ่ียวบุง้ ใหญ่ 65 นกพงพันธญุ์ ี่ปุน่ 47 นกแซงแซวเล็กเหลือบ 103 นกพญาไฟสีกุหลาบ 66 นกแซงแซวสีเทา 104 นกพญาไฟสีเทา 67 นกแซงแซวหงอนขน 107 นกพรกิ 115 นกแซงแซวหางบว่ งใหญ่ 105 นกพิราบปา่ 87 นกแซงแซวหางปลา 106 นกโพระดกธรรมดา 119 นกเด้าดินทุ่งเล็ก 124 นกโพระดกหูเขียว 120 นกเด้าลมดง 126 นกยอดข้าวหางแพนลาย 82 นกเด้าลมหลังเทา 125 นกยอดหญา้ หัวดา 140 นกเด้าลมเหลือง 127 นกยางกรอกพันธจุ์ นี 61 นกยางควาย 62 นกยางโทนใหญ่ 59 193

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง ชอ่ื ไทย หน้า ชอื่ ไทย หน้า เหยี่ยวดา 37 นกยางเปีย 63 เหยี่ยวดาใหญ่ 38 เหย่ียวแดง 39 นกยางไฟธรรมดา 60 เหยี่ยวนกเขาชคิ รา 40 เหยี่ยวนกเขาพันธจุ์ นี 41 นกแวน่ ตาขาวสีขา้ งแดง 189 เหยี่ยวนกเขาหงอน 42 เหย่ียวปกี แดง 43 นกแวน่ ตาขาวสีทอง 191 เหย่ียวผ้ึง 44 เหย่ียวเพเรกรนิ 111 นกแวน่ ตาขาวหลังเขียว 190 เหยี่ยวรงุ้ 45 เหยี่ยวหน้าเทา 46 นกสีชมพูสวน 142 เหยี่ยวออสเปร 148 นกหกเล็กปากแดง 167 นกหัวขวานเขยี วตะโพกแดง 160 นกหัวขวานด่างแคระ 161 นกหัวขวานสามน้ิวหลังทอง 162 นกหัวขวานส่ีน้ิวหลังทอง 163 นกหัวโตเล็กขาเหลือง 70 นกอ้ายง่ัว 54 นกอีกา 93 นกอีแพรดแถบอกดา 178 นกอีล้า 177 นกอุ้มบาตร 128 นกเอี้ยงถา้ 141 นกเอ้ียงสารกิ า 183 นกเอี้ยงหงอน 184 นกแอ่นตาล 55 นกแอ่นบ้าน 56 นกแอ่นพง 64 นางนวลแกลบเคราขาว 117 เสือสีน้าตาล 116 หัวขวานใหญ่สีดา 164 เหยี่ยวก้ิงก่าสีดา 35 เหยี่ยวขาว 36 194

ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง ดัชนีชอ่ื นก ภาษาอังกฤษ ชอ่ื อังกฤษ หน้า ชอื่ อังกฤษ หน้า Ashy Drongo 104 Blue-and-white Flycatcher 137 Ashy Minivet 67 Blue-winged Leafbird 74 Ashy Woodswallow 64 Brahminy Kite 39 Asian Barred Owlet 179 Bronzed Drongo 103 Asian Brown Flycatcatcher 135 Bronze-winged Jacana 115 Asian Emerald Cuckoo 97 Brown Shrike 116 Asian Koel 95 Brown-throated Sunbird 144 Asian Openbill 75 Cattle Egret 62 Asian Palm Swift 55 Chestnut-flanked White-eye 189 Banded Kingfisher 52 Chestnut-tailed Starling 181 Black Baza 35 Chestnut-winged Babbler 185 Black Drongo 106 Chinese Leaf Warbler 159 Black Kite 37 Chinese Pond Heron 61 Black-crested Bulbul 173 Chinese Sparrowhawk 41 Black-eared Kite 38 Cinnamon Bittern 60 Black-headed Bulbul 169 Common Emerald Dove 88 Black-headed Woodpecker 160 Common Flamedack 162 Black-naped Monarch 123 Common Hoopoe 188 Black-naped Oriole 147 Common Iora 48 Black-winged Cuckooshrike 65 Common Kingfisher 51 Black-winged Kite 36 Common Moorhen 177 Black-winged Stilt 71 Common Myna 183 Blue Rock Thrush 130 Common Stonechat 140 Blue Whistling Thrush 141 Common Tailorbird 77 195

ค่มู อื นก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง ชอ่ื อังกฤษ หน้า ชอื่ อังกฤษ หน้า Coppersmith Barbet 118 Grey-headed Canary Flycatcher 138 Crested Goshawk 42 Grey-headed Lapwing 72 Crested Serpent Eagle 45 Hainan Blue Flycatcher 139 Dark-necked Tailorbird 76 Hair-crested Drongo 107 Darter 54 Hill Myna 182 Dusky Warbler 155 House Sparrow 151 Eastern Crowned Warbler 156 House Swift 113 Eastern Jungle Crow 93 House Swift 56 Eastern Spotted Dove 86 Indian Cuckoo 96 Eurasian Tree Sparrow 150 Indian Nightjar 68 Forest Wagtail 126 Indochinese Bushlark 49 Golden-fronted Leafbird 73 Indochinese Roller 89 Great Egret 59 Japanese Thrush 187 Greater Coucal 99 Japanese White-eye 190 Greater Flameback 165 Lesser Whistling Duck 53 Greater Flameback 163 Lineated Barbet 119 Greater Racquet-tailed 105 Little Egret 63 Green Bee-eater 121 Little Grebe 175 Green Bee-eater 122 Little Ringed Plover 70 Green-billed Malkoha 98 Malaysian Pied Fantail 178 Green-eared BGrey Heron 58 Olive-backed Sunbird 145 Grey Wagtail 125 Oriental Honey-buzzard 44 Grey-breasted Prinia 81 Oriental Reed Warbler 47 Grey-capped Pygmy Woodpecker 161 Oriental Scops Owl 180 Grey-eyed Bulbul 174 Oriental White-eye 191 arbet 120 Osprey 148 Grey-faced Buzzard 46 Paddyfield Pipit 124 196

ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง ชอ่ื อังกฤษ หน้า ชอื่ อังกฤษ หน้า Peregrine Falcon 114 Sooty-headed Bulbul 172 Peregrine Falcon 112 Square-tailed Drongo Cuckoo 100 Peregrine Falcon 111 Streak-eared Bulbul 170 Plain Flowerpecker 102 Striped Tit Babble 186 Plain Prinia 80 Stripe-throated Bulbul 168 Plain-backed Sparrow 149 Thick-billed Flowerpecker 101 Puff-throated Babbler 152 Thick-billed Green Pigeon 84 Purple Heron 57 Verditer Flycatcher 136 Purple Sunbird 146 Vernal Hanging Parrol 167 Racquet-tailed Treepie 90 Whiskered Tern 117 Radde’s Warbler 154 White Wagtail 128 Red Avadavat 110 White-bellied Woodpecker 164 Red Collared Dove 85 White-breasted Waterhen 176 Red Junglefowl 153 White-faced Jay 94 Red-billed Blue Magpie 91 White-rumped Mumia 109 Red-breasted Parakeet 166 White-rumped Shama 131 Red-throated Flycatcher 133 White-rumped Shama 132 Red-wattled Lapwing 69 White-tailed Leaf Warbler 157 Rock Pigeon 87 White-throated Kingfisher 50 Rosy Minivet 66 White-throated Rockthrush 129 Rudy-cheeked Sunbird 143 White-vented Myna 184 Rufescent Prinia 79 Yellow Wagtail 127 Rufous Treepie 92 Yellow-bellied Prinia 78 Rufous-winged Buzzard 43 Yellow-browed Warbler 158 Scaly-breasted Munia 108 Yellow-rumped Flycatcher 134 Scarlet-backed Flowerpecker 142 Yellow-vented Bulbul 171 Shikra 40 Zebra Dove 83 Zitting Cisticola 82 197

ค่มู ือนก ในอุทยานแห่งชาติไทรทอง บรรณานุกรม กรมป่าไม้. 2544. คู่มือดูนกในอทุ ยานแหง่ ชาติเขาใหญ่. ส่วนอุทยานแห่งชาติ สานัก อนุรกั ษ์ทรพั ยากรธรรมชาติ กรมปา่ ไม้, กรุงเทพฯ. จารุจนิ ต์ นภีตะภัฏ, กานต์ เลขะกุล, วัชระ สงวนสมบัติ. 2555. คู่มือศึกษาธรรมชาติ หมอบุญส่ง เลขะกุล นกเมืองไทย. คณะบุคคลนายบุญส่ง เลขะกุล, กรงุ เทพฯ. จารุจนิ ต์ นภีตะภัฏ, กานต์ เลขะกุล, วัชระ สงวนสมบัติ. 2561. คู่มือศึกษาธรรมชาติ หมอบุญส่ง เลขะกุล นกเมืองไทย. คณะบุคคลนายบุญส่ง เลขะกุล, กรุงเทพฯ. ฐานข้อมูลสัตว์ป่าเมืองไทย กลุ่มงานวิจัยสัตว์ป่า สานักอนุรกั ษ์สัตว์ป่า. 2554. http://www.thaiwildlife.info All RightsReserved. ออนไลน์. Bird of Thailand: Siam Avifauna. 2561. https://www.birdsofthailand. org/. ออนไลน์. Bird of the Lower Northern Thailand In formation is the weapon of conservation. 2553. http://www.lowernorthernbird.com/ index.php. ออนไลน์. ระบบฐานขอ้ มูลชนิดนกในอุทยานแห่งชาติแก่งกรุง. 2563. http://rspg.svc.ac.th/ kangkrungbird/index.php/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%8 9%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81. ออนไลน์. วิ กี พีเดีย ส ารานุ กรมเสรี. 2 566. https://th.wikipedia.org/wiki /%E0 %B8 %AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8% A5%E0%B8%B1%E0%B8%81. ออนไลน์. 198