ผลการจัดทำข้อมูลสารสนเทศฝ้ายจังหวัดเลย - Ebook

ขอ้ มลู กลมุ่ ผปู้ ลกู ฝา้ ย ขอ้ มลู กลมุ่ แปรรปู ผา้ ขอ้ มลู รา้ นตดั ผา้ ไทเลย ลายผา้ อตั ลกั ษณ์

คำนำ ด้วยรัฐบาลมีนโยบายและยุทธศาสตร์ในการเทิดทูนสถาบันชาติ ศาสนาและพระมหากษัตริย์ และ เสริมสร้างค่านิยม อัตลักษณ์ไทยและความเป็นไทย รวมทั้งอนุรักษ์สืบทอดและต่อยอดมรดกทางศิลปวัฒนธรรม ของไทย ในเรอื่ งการสวมใสผ่ ้าไทย ท้ังน้ี กรมการพัฒนาชุมชน ไดล้ งนามบนั ทึกข้อตกลงร่วมกับสภาสตรีแห่งชาติใน พระบรมราชินูปถัมภ์ จัดทำโครงการ “สืบสาน อนุรักษ์ศิลป์ผ้าถิ่นไทย ดำรงไว้ในแผ่นดิน” มีวัตถุประสงค์เพื่อสืบ สานพระราชปณิธานสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชนนีพันปีหลวง ที่ทรงอนุรักษ์ ส่งเสริมและเชิดชูอัตลักษณ์คุณค่าผ้าไทย ทำให้ผ้าไทยคงอยู่คู่แผ่นดิน และเพิ่มรายได้ให้ผู้ประกอบการ OTOP ในประเภทผ้าและเครื่องแต่งกาย พร้อมทั้งจังหวัดเลย ถือเป็นวาระของจังหวัดในการส่งเสริมฝ้ายพืชอัตลักษณ์ ของจังหวดั เลย ซึ่งมแี นวทางการดำเนินงานให้ครอบคลมุ ทัง้ จงั หวดั คือ - ต้นน้ำ ได้แก่ สายพันธุ์ฝ้ายที่เหมาะสม และทนทานต่อโรค ซึ่งต้องมีการจัดเก็บข้อมูลกลุ่มผู้ ปลกู ฝา้ ยในแต่ละอำเภอ - กลางน้ำ ได้แก่ การแปรรูปฝ้าย การส่งเสริมการตัดเย็บ เป็นเสื้อผ้า เป็นกระเป๋า การพัฒนา ลายทอผ้าฝา้ ย เปน็ ตน้ - ปลายนำ้ ได้แก่ ช่องทางการตลาดของสนิ ค้าแปรรูปฝา้ ย พรอ้ มรวบรวมองค์ความรู้ท่ไี ดจ้ ากท้ัง 3 ขนั้ ตอนน้ี ใหส้ ามารถเปน็ ทศ่ี ึกษา เรยี นรู้และถ่ายทอด แก่ผ้ทู ่มี คี วามสนใจ หรอื นักทอ่ งเทย่ี วท่ีเขา้ มาเที่ยวในจังหวัดเลยได้ จงึ ได้จัดทำโครงการริเร่ิมสร้างสรรค์ “โครงการ จัดทำข้อมลู สารสนเทศฝา้ ย จงั หวดั เลย ประจำปี 2563” ขน้ึ เพือ่ ใหส้ ่วนราชการได้ใช้ประโยชน์ในส่วนท่ีเกี่ยวข้อง ต่อไป ต้องขอบพระคุณส่วนราชการทุกภาคส่วน ภาคีการพัฒนา กลุ่ม/องคก์การ ที่ให้การสนับสนุนข้อมูล และรว่ มเปน็ คณะทำงานในการขบั เคล่ือนโครงการสำเรจ็ ลุล่วงไปได้ดว้ ยดี ขอขอบพระคุณท่านพัฒนาการจังหวัดเลย หัวหน้ากลุ่ม/หัวหน้าฝ่ายฯ พัฒนาการอำเภอทุกอำเภอ ผชู้ ว่ ยหัวหนา้ กล่มุ งานฯ นักวชิ าการทุกท่าน และพฒั นากรในพนื้ ที่ทุกท่านที่ทำให้การขบั เคลือ่ นโครงการเป็นไปด้วย ความเรียบร้อย หวังเปน็ อย่างย่งิ ว่า ข้อมลู ท่ีรวบรวมไว้จะเป็นประโยชน์กับทุกภาคสว่ น ไม่มากกน็ อ้ ย ผู้จดั ทำ มถิ ุนายน ๒๕๖๓

สำรบญั หนำ้ คำนำ ๕ สารบญั ๖ บทนำ ๖ ๗ - ข้อมูลประวตั ิศาสตร์ ๗ - ข้อมูลที่ต้งั และอาณาเขต - ขอ้ มลู ด้านประชากร ๙ - ข้อมูลด้านอาชพี ๑๑ - ขอ้ มลู ศลิ ปหตั ถกรรมประเภทผ้าทอพ้นื เมือง ๑๖ การขับเคลอื่ นผา้ ฝ้ายไทเลยสสู่ ากล (Amazing Cotton ThaiLoei) - การจดั ทำข้อมูลสารสนเทศฝา้ ย จงั หวดั เลย ๒๓ - สรปุ ผลการดำเนนิ งาน ๒๖ - การขยายผลการส่งเสรมิ และพัฒนาผ้าไทย ภาคผนวก - สำเนาโครงการ - สำเนาคำสง่ั คณะผจู้ ดั ทำ

บทนำ เลย เป็นจังหวัดหนึ่งใน ๑๙ จังหวัดของภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบนของประเทศไทย ตั้งอยู่ในแอ่ง สกลนครและอยู่ในกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน 1 ซึ่งมีพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ที่ยาวนาน จังหวัดหนึ่ง บริเวณพื้นที่บางอำเภอของจังหวัด ปรากฏร่องรอยถิ่นฐานการเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์โลกล้านปี มี บรเิ วณพ้นื ทห่ี ลายอำเภอของจังหวัดปรากฏภาพเขียนสตี ามเพงิ ผา เครอ่ื งใช้สมัยหิน ในถน่ิ ฐานซ่งึ เคยเปน็ ที่อยู่อาศัย ของมนุษยส์ มยั ก่อนประวัติศาสตร์ มีบริเวณพืน้ ที่บางอำเภอของจงั หวัด เปน็ แหล่งรวมใบเสมาหนิ ทรายสมยั ทวาราว ดี และมีรอ่ งรอยของการก่อต้งั ชมุ นกระจายในพ้นื ทอ่ี ำเภอตา่ งๆ ท่ีตอ่ มาได้พัฒนาเป็นเมืองขึ้นในบรเิ วณพ้นื ที่ยังคาบ เกี่ยวอยู่กับเขตอิทธิพลของขอม ล้านช้าง และสุโขทัย แต่เลยก็ยังรักษาสถานะความเป็นเมืองมาได้จนถึงปัจจุบัน (ท่มี า : มรดกภมู ิปัญญาทางวฒั นธรรม, สำนกั งานวัฒนธรรมจงั หวดั เลย ปี ๒๕๖๐ น.๔๕) ขอ้ มลู ประวตั ศิ าสตร์ จังหวัดเลย ก่อตั้งโดยชนเผ่าไทยที่สืบเชื้อสายมาจากบรรพบุรุษที่ก่อตั้งอาณาจักรโยนกเชียงแสน โดยพ่อ ขุนบางกลางหาวและพ่อขุนผาเมือง (เชื่อถือกันว่าเป็นเชื้อสายราชวงศ์สิงหนวัติ) ได้มีผู้คนอพยพจากอาณาจักร โยนกเชียงแสนท่ลี ่มสลายแลว้ ผา่ นดินแดนล้านช้าง ข้ามลำน้ำเหืองขน้ึ ไปทางฝั่งขวาของลำน้ำหมันถึงบริเวณที่ราบ พ่อขุนผาเมืองได้ตั้งบ้านด่านขวา (ปัจจุบันอยู่ในบริเวณชายเนินนาด่านขวา ซึ่งมีซากวัดเก่าอยู่ในแปลงนาของ เอกชน ระหว่างหมู่บา้ นหวั แหลมกับหมู่บา้ นนาเบี้ย อำเภอด่านซ้าย) สว่ นพ่อขนุ บางกลางหาวได้แบ่งไพร่พลข้ามลำ น้ำหมันไปทางฝั่งซ้าย สร้างบ้านด่านซ้าย (สันนิษฐานว่าอยู่ในบริเวณหมู่บ้านเก่า อำเภอด่านซ้ายในปัจจุบัน) ต่อมา จึงได้อพยพเลื่อนขึน้ ไปตามลำนำ้ ไปสร้างบ้านหนองคู และได้นำนามหมู่บา้ นด่านซา้ ย มาขนานนามหมู่บ้านหนองคู ใหม่ เปน็ \"เมืองด่านซ้าย\" อพยพไปอยูท่ ี่เมืองบางยางในที่สุด โดยมีพอ่ ขุนผาเมืองอพยพผู้คนติดตามไปตั้งเมืองราด (เชื่อว่าเป็นเมืองศรีเทพ อยู่ในท้องที่อำเภอศรีเทพและอำเภอวิเชียรบุรี จังหวัดเพชรบูรณ์) และตั้งเมืองด่านซ้าย เปน็ เมอื งหน้าด่านทางตะวนั ออกของเมืองบางยาง นอกจากนี้แล้ว ยังมีชาวโยนกอีกกลุ่มหนึ่งได้อพยพมาตั้งบ้านเรือนระหว่างชายแดนตอนใต้ของอาณา เขต ล้านนา ต่อแดนล้านชา้ งอยู่ชัว่ ระยะเวลาหนง่ึ ก่อนท่ีจะอพยพหนีภัยสงครามข้ามลำนำ้ เหืองมาต้ังเมืองเซไลขึ้น (สันนิษฐานว่าอยู่ในท้องที่หมู่บ้านทรายขาว ตำบลทรายขาว อำเภอวังสะพุง) จากหลักฐานในสมุดข่อยที่มีการ ค้นพบ เมืองเซไลอยู่ด้วยความสงบร่มเย็นมาจนกระทั่งถึงสมัยเจ้าเมืองคนที่ 5 เกิดทุพภิกขภัย ข้าวยากหมากแพง ฝนฟ้าไม่ตก จึงได้พาผู้คนอพยพไปตามลำแม่น้ำเซไลถึงบริเวณที่ราบระหว่างปากลำห้วยไหลตกแม่เซไล จึงได้ตั้ง บ้านเรือนข้นึ ขนานนามว่า \"บา้ นแห่\" (บา้ นแฮ่) ส่วนลำห้วยใหช้ อ่ื ว่า \"ห้วยหมาน\" ในปี พ.ศ. 2396 พระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจ้าอยู่หัว ทรงพจิ ารณาเห็นวา่ หมู่บา้ นแฮ่ซ่ึงตั้งอยู่ริมฝ่ัง ห้วยน้ำหมาน และอยู่ใกล้กับแม่น้ำเลย มีผู้คนเพิ่มมากขึ้น สมควรจะได้ตั้งเป็นเมือง เพื่อประโยชน์ในการปกครอง อย่างใกล้ชิด จึงได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งเปน็ เมืองเรียกชื่อตามนามของแม่น้ำเลยว่า เมืองเลย ขึ้นคือ เมืองเพชรบูรณ์อีกทีหนึ่ง ต่อมา พ.ศ. 2440 ได้มีประกาศใช้พระราชบัญญัติลักษณะปกครองพื้นที่ ร.ศ.116 แบ่งการปกครองเมืองเลยออกเป็น 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอกุดปอ่ ง อำเภอทา่ ลี่ (เดิมตำบลอาฮีเป็นอำเภอ แต่ถูกลด บทบาทลงเป็นตำบลเพราะอยู่ใกล้กับแม่น้ำเหือง เป็นผลมาจากการเสียดินแดนให้ลาวโดยประเทศฝรั่งเศส) อำเภอนากอก (ปัจจุบันอยู่ในประเทศลาว) อำเภอที่ตั้งเมืองคือ อำเภอกุดป่อง ต่อมา พ.ศ. 2442-2449 ได้เปลี่ยนชื่อเมืองเลยเป็น บริเวณลำน้ำเลย พ.ศ. 2449-2450 เปลี่ยนชื่อบริเวณลำน้ำเลยเป็นบริเวณ ๕

ลำน้ำเหือง และใน พ.ศ. 2450 ได้มีประกาศของกระทรวงมหาดไทยลงวันท่ี 4 มกราคม พ.ศ. 2450 ยกเลิก บริเวณลำน้ำเหือง ใหค้ งเหลือไวเ้ ฉพาะ \"เมอื งเลย\" โดยให้เปลีย่ นช่อื อำเภอกุดป่อง เป็น \"อำเภอเมืองเลย\" ขอ้ มลู ทตี่ งั้ และอาณาเขต จังหวัดเลยตั้งอยู่ทางตอนบนของภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบนของประเทศไทย มีพื้นที่ทั้งหมด 11,424.612 ตารางกิโลเมตร หรือ 7,140,382 ไร่ หรือประมาณร้อยละ 6.77 ของพื้นที่ในภาค ตะวันออกเฉยี งเหนอื มรี ะยะทางจากกรุงเทพมหานคร 520 กโิ ลเมตร มอี าณาเขตติดตอ่ กับจงั หวดั อ่ืน ๆ ดังนี้  ทิศเหนอื ติดต่อกบั แขวงไชยบุรีและแขวงเวียงจนั ทน์ ประเทศลาว โดยมีแมน่ ้ำโขงและแมน่ ำ้ เหืองไหลกัน้ พรมแดนระหว่างกัน  ทศิ ตะวนั ออก ตดิ ตอ่ กับอำเภอสังคม จงั หวัดหนองคาย อำเภอน้ำโสม จงั หวัดอดุ รธานี และ อำเภอศรีบุญเรือง อำเภอสวุ รรณคูหา อำเภอนากลาง และอำเภอนาวัง จงั หวดั หนองบวั ลำภู  ทศิ ใต้ ตดิ ตอ่ กบั อำเภอภูผาม่าน อำเภอสีขมภู จังหวดั ขอนแก่นและอำเภอน้ำหนาวจังหวดั เพชรบรู ณ์  ทศิ ตะวนั ตก ติดตอ่ กับเทือกเขาเพชรบูรณ์ อำเภอหล่มเกา่ จังหวดั เพชรบรู ณ์ อำเภอนครไทย อำเภอชาตติ ระการ จังหวดั พิษณุโลก ขอ้ มูลดา้ นประชากร ท่มี า : สรปุ ขอ้ มูล จปฐ. ปี ๒๕๖๒ ๖

ขอ้ มูลดา้ นอาชพี ประชากรในจังหวัดเลย ประกอบอาชีพท่ีสำคญั คือ การเกษตรกรรม การอุตสาหกรรม การทำเหมืองแร่ การพาณชิ ยกรรม และการบรกิ าร ในจำนวนกลุ่มอาชีพที่กล่าวมานั้น กลุ่มทอผ้าจัดอยู่ในกลุ่มที่เป็นอาชีพดั้งเดิมของประชาชนในพื้นที่ เนอื่ งจากสภาพภมู ิประเทศและภมู ิอากาศในจังหวัดเลย ซง่ึ มศี กั ยภาพในการปลกู ต้นฝ้าย ซึง่ เป็นวตั ถุดิบในการผลิต ผ้าฝ้าย ความสำคญั ของฝ้ายทีม่ ีต่อประชากรในพื้นที่ในเชิงอัตลักษณ์และวัฒนธรรม ได้สะท้อนให้เห็นชัดเจนในงาน ประจำปีของจังหวัด คือ งานดอกฝา้ ยบาน ซง่ึ จดั ต่อเนือ่ งมาทุกปีในชว่ งของเดือนกุมภาพันธ์ ซ่งึ เป็นช่วงที่มีการเก็บ เกี่ยวฝ้าย ในปี พ.ศ. 2524-25 จังหวัดเลยมีพื้นที่การปลูกฝ้าย 129,404 ไร่ ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีการปลูกฝ้ายมาก ท่ีสุดในประเทศไทย จากข้อมูลจากกรมวิชาการเกษตรพบว่าพื้นที่การปลูกฝ้ายลดลงอย่างน่าเป็นห่วง ในปี ๒๕43 เหลือเพียง 4,681 ไร่ การลดพ้ืนทปี่ ลูกฝ้ายเน่ืองจากไมค่ ุ้มต่อการลงทนุ ในดา้ นยาปราบศตั รฝู า้ ยทม่ี ีราคาแพง ราคาฝ้ายตกต่ำ ต่อมาในปี 2545 ได้ดำเนินโครงการพัฒนาชุมชนเพื่ออนุรักษ์ป่าภูหลวง ขององค์การกองทุนสัตว์ป่าโลกสากล สำนกั งานในประเทศไทย ดว้ ยการทดลองปลูกฝา้ ยปลอดสารพิษ ที่หม่บู ้านกกบก บา้ นน้ำจนั ทร์ อ.วังสะพุง (ที่มา : https://www.moe.go.th/moe/upload/news11/htmlfiles/1430-6138.html) และในปี ๒๕๖๓ ได้ขอ ขอ้ มูลจากสำนักงานเกษตรจังหวดั เลย พบวา่ การปลูกฝา้ ยลดลง เหลือเพียงปลกู ไวต้ ามหัวไร่ปลายนาเทา่ นั้น ขอ้ มลู ศลิ ปหตั ถกรรมประเภทผา้ ทอพนื้ เมอื ง การทอผา้ เปน็ งานหตั ถกรรมท่ีจำเปน็ ของสงั คมในอดตี ผูห้ ญิงไทเลยแทบทกุ ครวั เรือนต้องไดเ้ รียนรแู้ ละ ทอผา้ ขน้ึ ใชใ้ นครอบครวั ของตน ตลอดจนทอผา้ ไว้ใช้ในงานบุญในทอ้ งถิ่น เชน่ งานในฮตี สิบสอง ผ้าพื้นเมืองไทเลยในอดีต มีทั้งที่เป็นผ้าทอธรรมดา นำมาย้อมสีธรรมชาติตามความต้องการ ผ้าพื้นเมือง ย้อมสีที่มีชื่อเสียงของจังหวัดเลย คือ ผ้าหม้อนิล ส่วนผ้าพื้นเมืองที่มีลวดลายสีสัน สายงาม คือ ผ้าซิ่นมุข ผ้ายก แหล่งผ้าพื้นเมืองที่ยังคงสืบทอดมาถึงปัจจุบันที่สำคัญ ได้แก่ บ้านก้างปลา ตำบลชัยพฤกษ์ บ้านนาอ้อ ตำบลนาอ้อ อำเภอเมืองเลย บา้ นนาป่าหนาด ตำบลเขาแก้ว อำเภอเชยี งคาน (ที่มา : มรดกภมู ปิ ัญญาทางวัฒนธรรม, สำนักงาน วฒั นธรรมจังหวดั เลย ปี ๒๕๖๐ น.๙๕) ผา้ ซนิ่ ขดิ ไทเลย ทม่ี าของภาพ : https://mgronline.com/local/detail/9590000099255 สืบคน้ เดือนพฤษภาคม ๒๕๖๓ ๗

การทอผ้า สตรีส่วนใหญ่ในหมู่บ้านต่างๆ ของจังหวัดเลย สามารถทอผ้าฝ้ายเพื่อใช้ในครอบครัว โดยใช้ เวลาว่างจากการทำไร่นา ไทเลยในอดีตถือว่าการทอผ้าเป็นงานพื้นฐานของผู้หญิงที่จะต้องเป็นแม่บ้าน ปัจจุบันมี เหลือเพียงไม่กี่หมู่บ้านที่ยังคงสืบทอดกการทอผ้าด้วยวิธี ดั้งเดิมในการทอผ้าซิ่นพื้นเมือง คือ ซิ่นยก ซิ่นลายขิด ซิ่นกา่ น ซ่ินหมี่ ของช่าทอผ้าชาวบ้านก้างปลา บ้านนาออ้ อำเภอเมืองเลย ซึง่ มีความสวยงามและเป็นที่ยอมรับของ ผู้นยิ มใช้ผา้ ทอพ้ืนเมอื งทว่ั ไป เคร่อื งมอื ทใี่ ช้ในการทอผา้ ไทเลย ประกอบด้วย อิ้วฝา้ ย สำหรบั แยกเมลด็ ฝา้ ยออกจาก ปุยฝ้าย หลา สำหรับปั่นฝ้ายให้เป็นเส้นด้าย เปี๋ย อุปกรณ์สำหรับพันเส้นด้ายที่ออกจากหลา แป้นกวัก อุปกรณ์ใน การกรอเส้นด้ายคุ้น หางเห็น สำหรับเสียบกวักเพื่อกรอเส้นด้าย กง สำหรับกวักด้ายเพื่อนำไปเฝีย สำหรับค้นหูก เพ่ือนำไปทอเป็นผ้า ฟมื สำหรบั เรียงเสน้ ดา้ ยทจี ัดทำลวดลายสำเรจ็ เปน็ ชุด กระสวย สำหรับใส่หลอดด้ายเล็กๆ แล้ว ใช้ทอพุ่งเส้นด้ายและ กี่ สำหรับการทอผ้าให้เป็นผืน (ที่มา : มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม, สำนักงานวัฒนธรรม จงั หวดั เลย ปี ๒๕๖๐ น.๑๖๘) ท่มี าของภาพ : ผา้ ทอไทเลยบ้านก้างปลา, สำนักศิลปะและวฒั นธรรม มหาวิทยาลัยราชภฏั เลย น.๑๑ ๘

กำรขบั เคลอื่ นผำ้ ฝ้ ำยไทเลยสสู่ ำกล (Amazing Cotton ThaiLoei) การจดั ทาขอ้ มลู สารสนเทศฝ้ าย จงั หวดั เลย ประจาปี ๒๕๖๓ หลักการและเหตผุ ล ด้วยรัฐบาลมีนโยบายและยุทธศาสตร์ในการเทิดทูนสถาบันชาติ ศาสนาและพระมหากษัตริย์ และ เสริมสร้างค่านิยม อัตลักษณ์ไทยและความเป็นไทย รวมทั้งอนุรักษ์สืบทอดและต่อยอดมรดกทางศิลปวัฒนธรรม ของไทย ในเรื่องการสวมใส่ผ้าไทย ทัง้ นี้ กรมการพัฒนาชมุ ชน ได้ลงนามบนั ทกึ ข้อตกลงร่วมกับสภาสตรีแห่งชาติใน พระบรมราชินูปถัมภ์ จัดทำโครงการ “สืบสาน อนุรักษ์ศิลป์ผ้าถิ่นไทย ดำรงไว้ในแผ่นดิน” มีวัตถุประสงค์เพื่อสืบ สานพระราชปณิธานสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชนนีพันปีหลวง ที่ทรงอนุรักษ์ ส่งเสริมและเชิดชูอัตลักษณ์คุณค่าผ้าไทย ทำให้ผ้าไทยคงอยู่คู่แผ่นดิน และเพิ่มรายได้ให้ผู้ประกอบการ OTOP ในประเภทผ้าและเคร่ืองแตง่ กาย พร้อมทง้ั จังหวัดเลย ถือเป็นวาระของจังหวัดในการส่งเสริมฝ้ายพืชอัตลักษณ์ของ จังหวดั เลย ซึ่งมีแนวทางการดำเนนิ งานใหค้ รอบคลมุ ท้ังจงั หวัดคอื - ต้นน้ำ ได้แก่ สายพันธุ์ฝ้ายที่เหมาะสม และทนทานต่อโรค ซึ่งต้องมีการจัดเก็บข้อมูลกลุ่มผู้ ปลกู ฝ้ายในแต่ละอำเภอ - กลางน้ำ ได้แก่ การแปรรูปฝ้าย การส่งเสริมการตัดเย็บ เป็นเสื้อผ้า เป็นกระเป๋า การพัฒนา ลายทอผา้ ฝ้าย เปน็ ต้น - ปลายน้ำ ไดแ้ ก่ ช่องทางการตลาดของสนิ ค้าแปรรูปฝา้ ย พร้อมรวบรวมองค์ความรู้ทไ่ี ดจ้ ากท้งั 3 ข้นั ตอนนี้ ใหส้ ามารถเป็นที่ศึกษา เรียนรู้และถ่ายทอดแก่ผู้ที่ มีความสนใจ หรือนักท่องเท่ียวที่เข้ามาเที่ยวในจังหวัดเลยได้ จึงได้จัดทำโครงการริเริ่มสร้างสรรค์ “โครงการจัดทำ ข้อมลู สารสนเทศฝา้ ย จังหวดั เลย ประจำปี 2563” ขึน้ เพื่อใหส้ ่วนราชการไดใ้ ช้ประโยชน์ในสว่ นทเี่ กยี่ วขอ้ งต่อไป วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื ใหม้ ขี อ้ มูลสารสนเทศฝา้ ยในพื้นทจี่ ังหวัดเลย (ตน้ น้ำ/กลางน้ำ/ปลายนำ้ ) 2. เพื่อให้สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัด และส่วนราชการ หน่วยงานราชการ เข้าถึงข้อมูลฯ และ สามารถนำไปสง่ เสรมิ พฒั นาให้มีมาตรฐาน เพ่มิ มลู คา่ ฝา้ ยจงั หวัดเลย 3. เพื่อให้ส่วนราชการทั้งภาครัฐและเอกชนส่งเสริมช่องทางการตลาดทั้งในจังหวัด,ต่างจังหวัด และ ต่างประเทศ (ปลายน้ำ) งบประมาณดำเนนิ การ ไมใ่ ช้งบประมาณของทางราชการ ระยะเวลาดำเนนิ การ ดำเนนิ การระหวา่ งเดือนกมุ ภาพันธ์ – มิถุนายน 2563 ๙

ผลท่ีคาดวา่ จะไดร้ บั 1. มีขอ้ มลู สารสนเทศฝา้ ยในพนื้ ทจ่ี งั หวัดเลย (ต้นน้ำ/กลางน้ำ/ปลายน้ำ) 2. องค์กรภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม ภาคประชาชน และภาควิชาการ นำข้อมูล สารสนเทศฝา้ ยไปใช้ประโยชนใ์ นการส่งเสริม สนับสนนุ พัฒนา เพมิ่ มลู คา่ สรา้ งช่องทางการตลาด สรา้ งอาชพี และ ผปู้ ระกอบการมรี ายได้เพมิ่ ขนึ้ ตวั ชวี้ ดั กจิ กรรม 1. มขี ้อมลู สารสนเทศผู้ปลูกฝ้าย กลมุ่ แปรรูปฝา้ ย และช่องทางการตลาด 2. มกี ารจดั ทำแค็ตตาลอ็ ก พรอ้ มด้วย QR Code กล่มุ ผแู้ ปรรปู ผ้าของแต่ละอำเภอ วธิ กี ารและขนั้ ตอนการดำเนนิ งาน ๑๐

ผลการดำเนนิ งาน จากการจัดทำเคร่ืองมือจดั เก็บขอ้ มูลกลุม่ ผู้ปลูกฝ้าย (ตน้ น้ำ)/กลุ่มผแู้ ปรรปู ฝา้ ย (กลางน้ำ) จังหวดั เลย ตาม โครงการจดั ทำขอ้ มูลสารสนเทศฝ้าย จงั หวัดเลย ประจำปี ๒๕๖๓ สรุปผลการจดั เก็บขอ้ มลู ดงั น้ี ๑. ผลการจัดเก็บข้อมูลผู้ปลูกฝ้ายและแปรรูปฝ้าย ประจำปี 256๓ จังหวัดเลย ทั้ง ๑๔ อำเภอ สรปุ ผลข้อมูล ได้ดังน้ี ลำดับที่ อำเภอ/ตำบล จำนวนครวั เรอื น พ้นื ทีเ่ พาะปลกู ผลผลติ ทเี่ กบ็ เกย่ี ว/ไร/่ ปี กลมุ่ แปรรปู ทีป่ ลกู ฝา้ ย (ไร่) (กโิ ลกรมั ) (กลมุ่ ) ๑. อำเภอภหู ลวง (ครวั เรอื น) ๑ เลยวังไสย์ ๒ ภหู อ ๑๙ ๒๒.๕ ๒,๖๑๐ ๓ ๓ แก่งศรภี ูมิ ๒ ๑.๒๕ ๒๗๐ ๓ รวมทงั้ อำเภอ ๑๑ ๙๕ ๒๒ ๒๔.๗๕ ๒,๙๗๕ ๒. อำเภอภกู ระดงึ ๔ ภูกระดึง ๑ ๐.๕ ๔๐ ๒ รวมทงั้ อำเภอ ๑ ๐.๕ ๔๐ ๒ ๓. อำเภอวงั สะพงุ ๑๑ ๙.๗๕ ๙๑๐ ๒ ๕ หนองงิ้ว ๑๒ ๒๕๐ ๒ ๖ โคกขมน้ิ ๑๒ ๑๑.๗๕ ๑,๑๖๐ รวมทง้ั อำเภอ ๑๑ ๒๗๐ ๙ ๔. อำเภอเมอื งเลย ๑๒ ๑๕๐ ๗ นำ้ สวย ๑ ๒๐ ๓๐๐ ๘ ชัยพฤกษ์ ๓ ๒๓ ๗๒๐ ๙ ๙ กุดป่อง รวมทง้ั อำเภอ ๑๒ ๑๕๐ ๑๔ ๑๓ ๑๖๐ ๕. อำเภอเชยี งคาน ๒๕ ๓๑๐ ๑๔ ๑๐ ธาตุ ๑๑ เขาแก้ว ๑๓ ๒๐๐ ๓ รวมทงั้ อำเภอ ๔ ๒๐ ๔๑๔ ๕ ๒๓ ๖๑๔ ๓ ๖. อำเภอปากชม ๑๒ ห้วยบ่อซืน ๑๓ เชียงกลม รวมทง้ั อำเภอ ๑๑

ลำดบั ท่ี อำเภอ/ตำบล จำนวนครวั เรอื น พื้นที่เพาะปลกู ผลผลติ ทเ่ี กบ็ เกย่ี ว/ไร/่ ปี กลมุ่ แปรรปู ทปี่ ลกู ฝา้ ย ๗. อำเภอทา่ ลี่ (ครวั เรอื น) (ไร่) (กโิ ลกรมั ) (กลมุ่ ) ๑๔ นำ้ แคม รวมทง้ั อำเภอ ๑ ๒ ๑๒๐ ๓ ๑ ๒ ๑๒๐ ๓ ๘. อำเภอนาแหว้ ๑๕ นาพงึ ๑ ๐.๒ ๓๐ - รวมทงั้ อำเภอ ๑ ๐.๒ ๓๐ - ๙. อำเภอเอราวณั ๑ ๐.๑ ๕๐ ๕ ๑๖ ผาอนิ ทร์แปลง ๑ ๐.๑ ๕๐ ๕ รวมทง้ั อำเภอ - - -๘ ๑๐. อำเภอนาดว้ ง - - -๘ ๑๗ - รวมทงั้ อำเภอ - - -๘ - - -๘ ๑๑. อำเภอผาขาว ๑๘ - - - -๒ รวมทงั้ อำเภอ - - -๒ ๑๒. อำเภอดา่ นซา้ ย - - -๑ ๑๙ - - - -๑ รวมทงั้ อำเภอ - - -๒ ๑๓. อำเภอหนองหนิ - - -๒ ๒๐ - ๔๗ ๙๐.๓ ๖,๐๑๙ ๖๒ รวมทงั้ อำเภอ ๑๔. อำเภอภเู รอื ๒๑ - รวมทง้ั อำเภอ รวมทง้ั จังหวดั ขอ้ มลู กลมุ่ ผปู้ ลกู ฝ้าย ขอ้ มลู กลมุ่ แปรรูปผา้ ขอ้ มลู รา้ นตัดผา้ ไทเลย ลายผ้าอตั ลกั ษณ์ ๑๒

๒. การจัดเก็บลวดลายผา้ อัตลกั ษณ์ของกลุ่มผ้ผู ลิต ผปู้ ระกอบการผ้าในจังหวดั เลย ซึ่งดำเนินการรวบรวม ไวท้ ัง้ ส้นิ ๘ อำเภอ ๒๓ กลุ่ม ๔๗ ลายผา้ มรี ายละเอียดดงั ต่อไปนี้ ขอ้ มลู ลายผา้ อตั ลกั ษณจ์ งั หวดั เลย ปี ๒๕๖๓ ๑๓

๓. การปักหมุดให้กลุ่มผู้ผลิต ผู้ประกอบการแปรรูปผ้าฝ้าย ผ้าขาวม้า และผ้าไหมจังหวัดเลย เพื่อการ เข้าถึงข้อมูลของผู้บริโภค และส่วนราชการ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม และส่วนที่เกี่ยวข้อง ซึ่งได้ดำเนินการ ทดลองปักหมุด ผ่าน Google Maps จำนวน ๑๕ กลุ่ม/ราย ทั้งนี้ ได้ปรากฏผลของการขอดูสถานที่ของกลุ่ม จำนวน ๗,๓๙๘ ครั้ง และมียอดดูรูปภาพของสถานที่กลุ่ม จำนวน ๗,๑๖๒ ครั้ง (ข้อมูล ณ วันที่ ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๖๓) ดังน้ี ๑๔

การเปรยี บเทยี บขอ้ มลู รายได้ การเปรียบเทยี บขอ้ มลู รายไดก้ ล่มุ ผผู้ ลิต ผปู้ ระกอบการ OTOP ประเภทผ้า เครือ่ งแต่งกาย ระหวา่ งเดือน กมุ ภาพนั ธ์ – มถิ ุนายน ปี พ.ศ. ๒๕๖๒ และ ปี พ.ศ. ๒๕๖๓ ไดด้ งั นี้ เดอื น ปี พ.ศ. ๒๕๖๒ ปี พ.ศ. ๒๕๖๓ เพม่ิ ขน้ึ /ลดลง (บาท) (บาท) (%) กุมภาพันธ์ ๒๕.๗๑ มนี าคม ๓๒,๗๐๓,๕๓๓ ๔๑,๑๑๒,๙๕๐ ๒๐.๒๔ เมษายน ๓๓,๖๖๒,๓๐๓ ๔๐,๔๗๕,๓๗๐ ๓.๑๗ พฤษภาคม ๒๘,๒๒๗,๕๔๙ ๒๙,๑๒๒,๐๓๖ ๔.๘๔ มถิ ุนายน ๒๖,๔๐๓,๔๘๒ ๒๗,๖๘๑,๔๒๕ ๑.๘๓ ๒๙,๑๒๗,๐๘๒ ๒๙,๖๕๙,๘๒๕ รวมยอดจำหนา่ ย ๑๕๐,๑๒๓,๙๔๙ ๑๖๘,๐๕๑,๖๐๖ ๑๑.๙๔ ท่มี า : ศนู ยข์ อ้ มลู กลาง (DOC) แบบรายงานขอ้ มลู การจำหนา่ ยสนิ คา้ หนง่ึ ตำบล หน่งึ ผลิตภัณฑ์ OTOP แยกรายผลิตภัณฑ์ 50,000,000 ๒๕.๗๑ % ๒๐.๒๔ % 40,000,000 30,000,000 ๓.๑๗ % ๔.๘๔ % ๑.๘๓ % 20,000,000 10,000,000 0 มี.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. ก.พ. ปี ๖๒ ปี ๖๓ แผนภมู ิเส้นแสดงการเปรยี บเทยี บข้อมลู รายได้ OTOP ปี ๖๒ กบั ปี ๖๓ (ก.พ. - ม.ิ ย.) ๑๕

กจิ กรรมขยายผลการสง่ เสริมและพฒั นาผา้ ไทยจงั หวดั เลย ภายใต“้ โครงการ สบื สาน อนรุ กั ษศ์ ิลป์ ผา้ ถ่ินไทย ดารงไวใ้ นแผ่นดิน” จังหวัดเลย ได้ดำเนินการตามหนังสือส่ังการของกรมการพัฒนาชุมชน ที่ มท ๐๔๐๑.๓/ว ๒๓๗๘ ลงวันที่ ๒๕ ตุลาคม ๒๕๖๒ โดยได้ดำเนนิ การครบท่งั ๓ ประเด็น เรียบรอ้ ยแล้ว ดงั นี้ ประเด็นที่ ๑ ให้เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชนแต่งกายด้วยชุดผ้าไทยทุกวันยกเว้นวันที่มีการแต่งกายด้วย เคร่อื งแบบราชการ ทา่ นพฒั นาการจังหวัดเลย (นางชะตา ธุลีจันทร)์ ไดม้ ขี อ้ สง่ั การให้เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชนทุกคน สวมใสผ่ า้ ไทยพนื้ ถ่ินทกุ วันตามขอ้ ส่ังการและรณรงค์ใหภ้ าคเี ครือข่ายการพฒั นาสวมใสผ่ า้ ไทยตามนโยบาย ประเด็นที่ ๒ เชิญชวนผู้ว่าราชการจังหวัด นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด ประธานคณะกรรมการ สันนิบาตเทศบาลจงั หวดั ประธานชมรมนายกองค์การบริหารสว่ นตำบล ประธานคณะกรรมการพัฒนาสตรีจงั หวัด หัวหน้าคณะทำงานขับเคลือ่ นกองทุนพัฒนาบทบาทสตรจี งั หวัด และองค์กรอื่นๆ ที่สนใจเข้าร่วมโครงการและร่วม จัดทำบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ MOU กับกรมการพัฒนาชุมชน และสภาสตรีแห่งชาติในพระบรมราชินูปถัมถ์ จังหวัดเลยได้ดำเนินการเชิญชวนและได้จัดพิธีลงนามบันทึกข้อตกลง MOU แต่งกายด้วยชุดผ้าไทยในทุกโอกาส ร่วมกนั ในวันท่ี ๑๑ ธันวาคม ๒๕๖๒ ณ โรงแรมเลยพาเลซ ตำบลกดุ ปอ่ งอำเภอเมืองเลย จงั หวัดเลย และในวันนั้น มีการจัดแสดงการเดินแบบผ้าไทยของผปู้ ระกอบการ OTOP แบรนดห์ ยานัด และกจิ กรรมจัดแสดงและจำหน่ายผ้า ไทย ประเด็นท่ี ๓ จงั หวดั ไดจ้ ัดทำแค็ตตาล็อกผา้ ไทยและร้านตดั เย็บผ้าไทยและดำเนินการประชาสัมพันธ์ แค็ตตาล็อกผ้าไทยและรายชื่อร้านตัดเย็บในจังหวัดและได้ประชาสัมพันธ์แค็ตตาล็อกผ่านเวทีการประชุมหัวหน้า ส่วนราชการจังหวดั และส่งข้อมูลให้กรมฯ เผยแพร่ผ่านเว็ปไซตก์ รมการพัฒนาชุมชนการจัดทำแค็ตตาล็อกผ้าไทย และร้านตัดเย็บผ้าไทยและดำเนินการประชาสัมพันธ์แค็ตตาล็อกผ้าไทยและรายชื่อร้านตัดเย็บในจังหวัดและได้ ประชาสัมพันธ์แค็ตตาลอ็ กผ่านเวทีการประชุมหัวหน้าส่วนราชการจังหวัด และส่งข้อมูลให้กรมฯ เผยแพร่ผ่านเว็ป ไซต์กรมการพัฒนาชุมชนและเว็บไซต์ของสำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดเลย ปัจจุบัน มีจำนวน ๑๑ กลุ่ม/ร้าน ได้แก่ ๑. กลุ่มตัดเยบ็ ท่าสวรรค์ หมู่ ๒ ตำบลทา่ สวรรค์ อำเภอนาดว้ ง ๒. รา้ นแบรนด์หยานดั บา้ นไร่ม่วง หมู่ ๑ ตำบลนำ้ หมาน อำเภอเมือง ๓. กลมุ่ ทอผ้าและตัดเย็บผา้ บา้ นสันตภิ าพพัฒนา หมู่ ๙ ตำบลโนนป่าซาง อำเภอผาขาว ๔. ร้านเฮือนอา้ ยเอม็ หมู่ ๔ ตำบลเขาแก้ว อำเภอเชียงคาน ๕. กลมุ่ วสิ าหกิจชุมชนปลกู หม่อนเล้ยี งไหมแปรรปู บา้ นผาสวรรค์ หมู่ ๗ ตำบลบ้านเพ่มิ อำเภอผาขาว ๖. รา้ นยายไหว หมู่ ๕ ตำบลศรีสงคราม อำเภอวังสะพงุ ๗. รา้ นปิ๊กเลยผา้ ฝ้าย หมู่ ๙ ตำบลโนนปา่ ซาง อำเภอผาขาว ๘. ร้านตัดผา้ เพญ็ แข หมู่ ๘ ตำบลเมอื ง อำเภอเมอื ง ๙. ร้านฝ้ายยอ้ มไม้ หมู่ ๙ ตำบลนาอาน อำเภอเมอื ง ๑๐. กลุม่ เย็บผ้าเอนกประสงค์ หมู่ ๑๔ ตำบลผาอนทร์แปลง อำเภอเอราวณั ๑๑. ร้านตัดเย็บ บา้ นเลขท่ี ๑๑๖ หมู่ ๑ ตำบลศรีฐาน อำเภอภกู ระดงึ ผลของการจัดทำแค็ตตาล็อก ประชาสัมพนั ธ์ ทำใหก้ ลุม่ /รา้ น เปน็ ทีร่ ูจ้ กั และ มลี กู คา้ เพิ่มข้นึ ๑๖

การดำเนนิ กจิ กรรมขยายผลของจงั หวดั เลย ๑. การจัดงาน “Cotton Thai Loei สืบสาน อนุรักศิลป์ ผ้าถิ่นไทเลย” ในงานดอกฝ้ายบานสืบสาน วฒั นธรรมไทเลย ประจำปี ๒๕๖๓ กิจกรรมที่ ๑ การจัดแสดงและจำหน่ายสินค้า OTOP และมีการจัดกิจกรรมโซนไฮไลทผ์ ้าไทยในชอ่ื “Cotton Thai Loei สืบสาน อนุรักศิลป์ ผา้ ถน่ิ ไทเลย” ดำเนินการระหว่างวันท่ี ๑ - ๙ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๖๓ มผี ้ผู ลิต ผปู้ ระกอบการ ประเภทผา้ เข้าร่วม แสดง และจำหน่าย จำนวน ๕๐ บูท มียอดจำหนา่ ยประเภทผา้ จำนวน ๒,๕๑๘,๓๓๐ บาท กจิ กรรมที่ ๒ การประกวดออกแบบและตดั เย็บผา้ ไทย ดำเนินการในวันที่ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๓ เพื่อส่งเสริมนักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไปในการ ออกแบบ และตัดเยบ็ เสื้อผ้าจากผ้าฝ้าย ให้มีความทันสมัย และน่าสวมใส่มากยิ่งข้ึน โดยการประกวดแบ่งออกเป็น ๒ ประเภท คือ ประเภทนักเรยี น/นกั ศึกษา และ ประเภทประชาชนทั่วไป มีผู้สมัครเข้าร่วมประกวดประเภทนกั เรยี น จำนวน ๑๐ กลุ่ม/ราย และประเภทประชาชนทั่วไป จำนวน ๑๕ กลุ่ม/ราย จัดให้มีการนำเสนอผลงานต่อ คณะกรรมการและเดนิ แบบโชวผ์ ลงานการออกแบบบนเวทีกลางงานดอกฝา้ ยฯ ได้รับความสนใจจากประชาชนเป็น จำนวนมาก ทั้งนี้ ได้รับเกียรติจากนายอาจณรงค์ สัตยพานิช ผู้ตรวจราชการกรมการพัฒนาชุมชน ให้เกียรติมอบ รางวัลให้กบั ผ้ชู นะเลศิ ในการประกวด กิจกรรมที่ ๓ การจัดพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ MOU ศิลปะและวัฒนธรรม ระหว่าง จังหวัดเลย กับ มหาวทิ ยาลัยศิลปากร ดำเนนิ การในวนั ท่ี ๔ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๖๓ วัตถปุ ระสงค์เพ่อื พัฒนาผลติ ภณั ฑผ์ า้ ฝา้ ยและผลิตภัณฑ์อื่นๆ จากผ้าฝ้าย ของจงั หวดั เลย กิจกรรมที่ ๔ กจิ กรรมเดินแบบผ้าไทยการกศุ ล ดำเนินการในวันที่ ๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๓ ณ เวทีกลางงานดอกฝ้ายฯ รายได้สมทบทุนกาชาดจังหวัด เลยและสร้างโรงพยาบาลเลยมีผู้สมัครร่วมเดินแบบ จำนวน ๑๗๕ คน เพิ่มจากปี๒๕๖๒ จำนวน ๘๐ คน มีการซื้อ ผ้าและตัดเย็บเสอื้ ผ้าเพ่มิ ขนึ้ จากปี๒๕๖๒ คดิ เป็นรอ้ ยละ ๘๔.๒ ๑๗

๒. การดำเนินการจดั ทำขอ้ เสนอการพฒั นานวตั กรรม ชอ่ื เรอ่ื ง:เสน้ ทางสายฝา้ ยไทเลย(ROAD– Cotton Thailoei) ๑. กรอบแนวคดิ โครงการ 1.ความเปน็ มา และความสำคญั ของปญั หา 3. วธิ ดี ำเนนิ การ ด้วยรัฐบาลมีนโยบายและยุทธศาสตร์ในการเทิดทูนสถาบัน 1. สำนกั งานพฒั นาชมุ ชนจังหวัดเลยขออนุมตั จิ ดั ทำโครงการ ชาติ ศาสนาและพระมหากษัตริย์ และเสริมสร้างค่านิยม อัต 2. แต่งตั้งคณะทำงาน และนำเข้าทีป่ ระชุมผบู้ รหิ าร ลักษณ์ไทยและความเป็นไทย รวมทั้งอนุรักษ์สืบทอดและต่อ นักวิชาการพฒั นาชมุ ชนทกุ เดือน ยอดมรดกทางศิลปวัฒนธรรมของไทย ในเรื่องการสวมใส่ผ้า 3. ดำเนินการจัดเกบ็ ขอ้ มูล และจดั ทำขอ้ มูลสารสนเทศฝา้ ย ไทย ทั้งนี้ กรมการพัฒนาชุมชน ได้ลงนามบันทึกข้อตกลง พร้อมรายงานผู้บรหิ ารทกุ เดอื น ร่วมกับสภาสตรีแห่งชาติในพระบรมราชินูปถัมภ์ จัดทำ 4. จดั ทำระบบฐานขอ้ มลู ออนไลน์ โครงการ “สบื สาน อนุรกั ษ์ศลิ ปผ์ ้าถ่นิ ไทย ดำรงไว้ในแผ่นดิน” 5. ติดตามและสรุปผลการดำเนนิ งาน เสนอผ้บู รหิ ารและส่วน มีวัตถุประสงค์เพื่อสืบสานพระราชปณิธานสมเด็จพระนางเจา้ ราชการ ภาคกี ารพฒั นา สิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชนนีพันปีหลวง ที่ทรง อนรุ ักษ์ ส่งเสริมและเชิดชอู ัตลักษณค์ ุณคา่ ผ้าไทย ทำใหผ้ ้าไทย 4. ผลลพั ธท์ ค่ี าดหวงั คงอยู่คู่แผ่นดิน และเพิ่มรายได้ให้ผู้ประกอบการ OTOP ในประเภทผ้าและเครื่องแต่งกาย พร้อมทั้งจังหวัดเลย ถือเปน็ 1. มีข้อมูลสารสนเทศฝ้ายในพื้นที่จังหวัดเลย (ต้นน้ำ/กลาง วาระของจังหวัดในการส่งเสริมฝ้ายพืชอัตลักษณ์ของจังหวัด น้ำ/ปลายน้ำ) เลย ซง่ึ มีแนวทางการดำเนนิ งานใหค้ รอบคลุมท้ังจงั หวดั คอื 2. องค์กรภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม ภาค - ต้นน้ำ ได้แก่ สายพันธุ์ฝ้ายที่เหมาะสม และทนทานต่อโรค ประชาชน และภาควิชาการ นำข้อมูลสารสนเทศฝ้ายไปใช้ ซ่งึ ตอ้ งมกี ารจดั เกบ็ ขอ้ มลู กลมุ่ ผ้ปู ลูกฝา้ ยในแต่ละอำเภอ ประโยชน์ในการส่งเสริม สนับสนุน พัฒนา เพิ่มมูลค่า สร้าง - กลางนำ้ ได้แก่ การแปรรูปฝ้าย การส่งเสริมการตัดเย็บ เป็น ช่องทางการตลาด สร้างอาชีพ และผปู้ ระกอบการมรี ายได้เพ่มิ ข้ึน เสื้อผ้า เปน็ กระเปา๋ การพัฒนาลายทอผ้าฝา้ ย เปน็ ต้น - ปลายน้ำ ได้แก่ ช่องทางการตลาดของสินคา้ แปรรูปฝ้าย 5. ประโยชนท์ ค่ี าดวา่ จะเกดิ ตอ่ งานพัฒนาชมุ ชน/องคก์ าร พร้อมรวบรวมองค์ความรู้ที่ได้จากทั้ง 3 ขั้นตอนนี้ ให้ สามารถเปน็ ฐานข้อมลู ให้กบั ส่วนราชการ และภาคกี ารพฒั นา สามารถเป็นที่ศึกษา เรียนรู้และถ่ายทอดแก่ผู้ที่มีความสนใจ นำไปพฒั นาตอ่ ยอด ผลติ ภณั ฑ์ สรา้ งงาน สร้างอาชีพ สร้าง หรือนักท่องเที่ยวที่เข้ามาเที่ยวในจังหวัดเลยได้ จึงได้จัดทำ รายได้ ใหก้ ับชุมชน บรรลุวสิ ัยทัศนก์ รมการพฒั นาชมุ ชน โครงการริเริ่มสร้างสรรค์ “เส้นทางสายฝ้ายไทเลย (ROAD – “เศรษฐกจิ ฐานรากมน่ั คง และชมุ ชนพึ่งตนเองได้ ภายในปี 2565” Cotton Thailoei)” ขึ้น เพื่อให้ส่วนราชการไดใ้ ช้ประโยชน์ใน ส่วนทเ่ี กย่ี วขอ้ งต่อไป 6. ตวั ชว้ี ดั ความสำเรจ็ 2. วตั ถปุ ระสงค์ 6.1 เชิงคณุ ภาพ ส่วนราชการ และภาคีการพฒั นา สามารถเข้าถึงและ 1. เพื่อให้มีข้อมูลสารสนเทศฝ้ายในพื้นที่จังหวัดเลย (ต้นน้ำ/ กลางนำ้ /ปลายน้ำ) นำไปพัฒนาต่อยอด ผลติ ภณั ฑ์ สรา้ งงาน สร้างอาชพี สร้าง 2. เพื่อให้สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัด และส่วนราชการ รายได้ ใหก้ ับชมุ ชน หน่วยงานราชการ เข้าถึงข้อมูลฯ และสามารถนำไปส่งเสริม 6.1 เชงิ ปรมิ าณ พัฒนาให้มีมาตรฐาน เพ่มิ มลู ค่าฝา้ ยจังหวดั เลย 1. มขี ้อมลู สารสนเทศผู้ปลกู ฝา้ ย กลุ่มแปรรูปฝา้ ย และ 3. เพื่อให้ส่วนราชการทั้งภาครัฐและเอกชนส่งเสริมช่องทาง ชอ่ งทางการตลาด การตลาดทั้งในจังหวัด,ต่างจงั หวัด และต่างประเทศ (ปลายนำ้ ) 2. มกี ารจดั ทำแคต็ ตาล็อก พรอ้ มด้วย QR Code กลมุ่ ผู้แปร รปู ผา้ ของแตล่ ะอำเภอ 3. มีการจัดทำบนั ทกึ ขอ้ ตกลงการพฒั นาผา้ (MOU) กับสว่ น ราชการ และภาคเอกชน ไมน่ อ้ ยกว่าจำนวน 5 หน่วยงาน ลงชอ่ื ผเู้ สนอ ลงชือ่ ผู้เหน็ ชอบ ( นางชะตา ธลุ จี นั ทร์ ) ( นายชยั วฒั น์ ช่ืนโกสุม ) ๑๘ ตำแหน่ง พัฒนาการจงั หวดั เลย ตำแหนง่ ผู้วา่ ราชการจังหวดั เลย วนั /เดือน/ปี 26 กมุ ภาพนั ธ์ 2563 วัน/เดอื น/ปี 28 กมุ ภาพนั ธ์ 2563

๒. แผนปฏบิ ัตกิ ารตามโครงการ ที่ กจิ กรรม พ้ืนท่ี ระยะเวลา งบประมาณ ผรู้ บั ผดิ ชอบ ดำเนนิ การ (บาท) ดำเนนิ การ ก.พ.๖๓ - สพจ. ก.พ. ๖๓ - สพจ. ๑ ขออนุมตั จิ ดั ทำโครงการ ม.ี ค. – เม.ย.๖๓ - สพจ./สพอ./บริษทั ประชารฐั ๒ แตง่ ตง้ั คณะทำงาน ๓ การจดั เก็บข้อมูล และจดั ทำขอ้ มลู ในพื้นท่ี ๑๔ สารสนเทศฝา้ ย อำเภอ ๔ จดั ทำระบบฐานขอ้ มลู ออนไลน์ ในพ้นื ที่ ๑๔ เม.ย. – พ.ค.๖๓ - สพจ./สพอ./บรษิ ทั อำเภอ ประชารัฐ ๕ การสนบั สนุนและพฒั นากล่มุ ในพนื้ ที่ ๑๔ พ.ค. – ก.ค.๖๓ ๓๔๘,๘๐๐ สพจ./บริษทั ผา้ อำเภอ ประชารฐั ๖ ติดตามและสรปุ ผลการดำเนนิ งาน ส.ค. ๖๓ สพจ. ๗ การรายงานผล ส.ค. – ก.ย.๖๓ สพจ. ๓. ผลความกา้ วหนา้ การดำเนนิ งานตามโครงการ ๑) ดำเนนิ การขออนมุ ตั ิจัดทำโครงการและแตง่ ต้ังคณะทำงานโครงการ ได้รบั การอนุมัติ เมื่อวันท่ี ๒๘ กมุ ภาพันธ์ ๒๕๖๓ ๒) การสำรวจกลุ่มผู้ผลิต และแปรรูปผ้าฝ้าย ผ้าขาวม้าไทย ในจังหวัดเลย โดยสำนักงานพัฒนา ชุมชนจังหวดั มอบหมายให้สำนกั งานพัฒนาชมุ ชนอำเภอดำเนินการสำรวจและรายงานข้อมูลมายังจงั หวัด ผลการ สำรวจข้อมลู มดี งั น้ี ๒.๑) จำนวนกลุ่มผู้ผลิต/ผู้ประกอบการ จำนวน ๖๒ กลุ่ม/ราย (รายละเอียดตาม ทะเบียนแนบท้าย) เป็นกลมุ่ ผ้ผู ลติ ชุมชน จำนวน 39 กล่มุ และผู้ประกอบการรายเดียว จำนวน 23 รายแยกตาม ลักษณะการดำเนนิ การ ไดด้ งั น้ี - ผลติ แปรรปู จำหนา่ ยดว้ ยตนเอง จำนวน ๔๔ กลมุ่ /ราย -. ผลติ อย่างเดียว มคี นกลางแปรรปู และจำหนา่ ยให้ จำนวน ๘ กลุ่ม/ราย -. ไม่ไดผ้ ลิต รบั /ส่ังซือ้ ผา้ แปรรูป และจำหนา่ ยดว้ ยตนเอง จำนวน ๗ กลมุ่ /ราย - ผลิต แปรรูป จำหน่ายด้วยตนเอง และ ผลิตอย่างเดียว มีคนกลางแปรรูป และจำหน่ายให้ จำนวน ๓ กลมุ่ /ราย จำแนก ไดด้ งั นี้ กลุ่มท่ีมีศักยภาพในการเขา้ ร่วมโครงการฯ จำนวน 42 ราย กลุ่มท่ีไมม่ ศี ักยภาพในการเขา้ รว่ มโครงการฯ จำนวน 10 ราย มีศกั ยภาพดา้ นการตดั เยบ็ จำนวน 20 ราย ๒.๒) ยอดการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ ประเภทผ้าและเครื่องแต่งกาย ปี ๒๕๖๒ จำนวน ๑๔,๐๘๗,๐๐๐ บาท และ ยอดการจำหน่าย ช่วงเดือน มกราคม – มีนาคม ๒๕๖๓ จำนวน ๕,๔๕๒,๓๐๐ บาท ๓) โครงการประชุมเชิงปฏิบัติการพัฒนาผ้าฝ้าย และผลิตภัณฑ์จากผ้าฝ้าย จังหวัดเลย กลมุ่ เป้าหมายผผู้ ลิตผปู้ ระกอบการผ้าฝา้ ย และเจา้ หนา้ ท่พี ัฒนาชุมชนอำเภอ รวม จำนวน 55 คน งบประมาณจาก จังหวดั เลย 20,000 บาท ๑๙

๔) สพจ.เลยลงพืน้ ท่ีจัดเก็บข้อมูลผ้าฝ้าย ตั้งแต่การปลูก การแปรรูป และการตลาด และให้การ สนับสนนุ ให้คำปรึกษาด้านการสรา้ งแบรนด์ สร้างเร่ืองราว Story รูปลักษณ์ ช่องทางการตลาด การพัฒนาลวดลาย ผ้า ให้มีความทันสมัย ให้กับกลุ่มฯ ทุกอำเภอ ร่วมกับคณะทำงานจัดทำแผนปฏิบัติการเศรษฐกิจฐานรากและ ประชารัฐจังหวัดเลย ออกติดตามการดำเนินงานกลุ่มทอผ้าฝ้าย ผ้าขาวม้า ตามโครงการยกระดับผ้าทออีสานสู่ สากล เพื่อยกระดับมาตรฐานผลิตภัณฑ์กลุ่มแปรรูปผ้าฝ้าย ผ้าขาวม้าไทยสู่สากล (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) ตาม แผนงานบูรณาการพัฒนาพื้นที่ระดับภาค เพื่อยกระดับการผลิตและการสร้างมูลค่ากับผลิตภัณฑ์จากผ้าฝ้าย ผา้ ขาวมา้ ไทย และสรา้ งเครอื ขา่ ยกลุ่มแปรรปู ผลติ ภณั ฑฯ์ ในหว้ งเดอื นมีนาคม ๒๕๖๓ จำนวน ๑๔ กลมุ่ /ราย ๔. โครงการยกระดับผ้าทออีสานสู่สากล กิจกรรมหลักยกระดับมาตรฐานผลิตภัณฑ์กลุ่มแปรรูป ผา้ ฝ้ายผา้ ขาวม้าไทยสู่สากล (ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ) มีกจิ กรรมดงั น้ี 1) ประชุมเชิงปฏิบัติการเวทีสร้างองค์ความรู้และสร้างเครือข่ายการตลาดผ้าฝ้าย ผ้าขาวม้า กลมุ่ เปา้ หมาย 27 คน ประกอบด้วย กลมุ่ ผผู้ ลิต ผปู้ ระกอบการผ้าฝา้ ย ผา้ ขาวมา้ จำนวน 5 กลุ่มๆ ละ 5 คน และ เจ้าหนา้ ท่โี ครงการ 2 คน งบประมาณ 79,000 บาท ดำเนนิ การ ไตรมาส 2 2) ประชุมเชิงปฏิบัติการสร้างทีมงานพัฒนาเครือข่ายผ้าฝ้าย ผ้าขาวม้า กลุ่มเป้าหมาย ประกอบดว้ ย ภาคีเครือขา่ ยภาครัฐ เอกชน ประชาสังคม ราชการ ประชาชน และ บรษิ ทั ประชารัฐฯ จำนวน 10 คน เจา้ หนา้ ทโ่ี ครงการ 2 คน งบประมาณ 20,000 บาท ดำเนนิ การไตรมาส 2 3) ประชุมเชิงปฏิบัติการพัฒนายกระดับมาตรฐานผลิตภัณฑ์สู่สากล กลุ่มเป้าหมาย 38 คน ประกอบด้วย ทีมพัฒนาเครือข่ายฯ จำนวน 10 คน กลุ่มผู้ผลิต ผู้ประกอบการฯ จำนวน 25 คน เจ้าหน้าท่ี โครงการ จำนวน 3 คน งบประมาณ 113,400 บาท ดำเนนิ การไตรมาส 2 4) เสรมิ สร้างประสบการณ์เพ่ือขยายผลองค์ความรูใ้ นการยกระดับพัฒนามาตรฐานผลิตภณั ฑ์ กลมุ่ เป้าหมาย 38 คน ประกอบดว้ ย ทีมพัฒนาเครือข่ายฯ จำนวน 10 คน กลมุ่ ผูผ้ ลติ ผปู้ ระกอบการฯ จำนวน 25 คน เจ้าหนา้ ที่โครงการ จำนวน 3 คน งบประมาณ 116,400 บาท ดำเนนิ การไตรมาส 2 ๕. การประสานความร่วมมือกับภาคีเครือข่าย หน่วยงานราชการ องค์กรเอกชน สถาบันการศึกษา องค์กรประชาชน ในการพฒั นาผ้าฝ้ายไทเลย ได้แก่ ๑. มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั เลย กิจกรรมโครงการทจ่ี ะดำเนนิ การ มดี งั น้ี 1) การพัฒนาศักยภาพเกษตรกรปลูกฝ้ายให้ได้มาตรฐานแปลงปลูกฝ้ายอินทรีย์ในพื้นท่ี จังหวดั เลย กลุ่มเป้าหมาย 30 คน ดำเนนิ การ ม.ค.-ก.ย 63 งบประมาณ 400,000 บาท ๒) โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมฝ้ายพื้นเมืองเพื่อการผลิตฝ้ายอินทรีย์ในจังหวัดเลย กลุ่มเปา้ หมาย 30 คน ดำเนินการ ม.ค.-ก.ย 63 งบประมาณ 400,000 บาท ๓) โครงการพฒั นาผลิตภัณฑ์ฝ้ายจากฝ้ายพื้นเมืองของอำเภอภหู ลวง กล่มุ เปา้ หมาย 50 คน ดำเนนิ การ ม.ค.-ก.ย 63 งบประมาณ 550,000 บาท ๔) โครงการพัฒนาผลิตภัณฑ์ฝ้ายแบบครบวงจรเพื่อการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก บ้าน กกบก ต.หนองงิ้ว อ.วังสะพุง จ.เลย กลุ่มเป้าหมาย 50 คน ระยะดำเนินการ ม.ค.-ก.ย 63 งบประมาณ 550,000 บาท ๔) โครงการแหล่งเรียนรู้ภูมิปัญญาและอัตลักษณ์ท้องถิ่นเกี่ยวกับฝ้าย กลุ่มเป้าหมาย 100 คน ระยะดำเนินการ ม.ค.-ก.ย 63 งบประมาณ 100,000 บาท ๒๐

๕) โครงการเผยแพร่ผลงานด้านผลิตภัณฑ์ฝ้ายท้องถิ่น กลุ่มเป้าหมาย 100 คน ระยะ ดำเนินการ ม.ค.-ก.ย 63 งบประมาณ 200,000 บาท ๖) กิจกรรมขยายผลร่วมกับภาคี โดยมหาวิทยาลัยราชภัฏเลย ร่วมกับจังหวัดเลย และ เครือข่าย OTOP จงั หวดั เลย จดั ประชมุ ค้นหาพนั ธฝุ์ ้ายพ้นื เมอื ง เพ่อื การผลิตฝ้ายอินทรีย์จงั หวัดเลย ผลสรุปมติในที่ประชุมในขณะนั้น คือ ฝ้ายพันธุ์พื้นเมืองของจังหวัดเลย แบ่งออกเป็น ๓ พนั ธ์ุหลกั ๆ คือ ฝา้ ยจัน(ฝา้ ยขาว) ฝ้ายต่ยุ และฝา้ ยขาว และทงั้ ๓ สายพนั ธน์ุ ้ียังจำแนกออกเป็น ๒ แบบ คือ ฝ้ายจนั (ฝา้ ยขาว) -ฝ้ายจนั เบอร์ ๑ -ฝา้ ยจนั เบอร์ ๒ ฝา้ ยต่ยุ -ฝ้ายตุ่ยเล็ก(เมลด็ เลก็ ) -ฝ้ายตยุ่ ใหญ(่ เมลด็ ใหญ)่ . ฝา้ ยขาว -ฝา้ ยขาวเล็ก(เมล็ดเลก็ ) -ฝ้ายขาวใหญ(่ เมลด็ ใหญ)่ ๒. มหาวิทยาลัยศิลปากร โดยการจัดทำพธิ ีบันทึกข้อตกลงความรว่ มมือทางศิลปะและวัฒนธรรม ระหวา่ ง มหาวิทยาลยั ศิลปากร และ จังหวดั เลย ทง้ั สองฝา่ ย มีเจตนารมณท์ ่ีจะร่วมมือกนั พฒั นาผลติ ภัณฑ์ผ้าฝา้ ยและ ผลิตภัณฑ์จากผ้าฝ้าย จังหวัดเลย รวมทั้งการออกแบบ โดยดำเนินงานออกแบบผลิตภัณฑ์ผ้าฝ้ายเพื่อยกระดับคุณค่า รว่ มกนั ๓. สำนักงานพาณิชยจ์ ังหวดั เลย - ดำเนินการขอขึน้ ทะเบยี นฝ้ายเมอื งเลย เป็นพชื บง่ ชีท้ างภูมิศาสตร์ (GI) ๔. สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวดั เลย - โครงการฝกึ อบรมพัฒนาทกั ษะการผลติ หลกั สูตรการทำผ้ามัดหมี่ (หม่รี ่าย) กลมุ่ เปา้ หมาย 10 คน ระยะดำเนินการ 20-23 ม.ค. 63 งบประมาณ 45,000 บาท - กิจกรรมขยายผลในอนาคต ร่วมกับสำนักงานอุตสาหกรรมจงั หวดั เลย กำหนดขับเคลื่อน โครงการพัฒนาหัตถอุตสาหกรรมฝ้ายจังหวัดเลย (Cotton Valley Creation) เพื่อเป็นการสร้างอัตลักษณ์ให้กับ จังหวดั เลย ๕. สำนกั งานเกษตรจงั หวัดเลย - โครงการขับเคลื่อนการดำเนินงานส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน กลุ่มเป้าหมาย 10 คน ระยะ ดำเนนิ การ มิ.ย. 2563 เพ่ือพัฒนาบรรจภุ ัณฑส์ ำหรบั ผลิตภัณฑจ์ ากผา้ ฝา้ ย ๖. สำนักงานวัฒนธรรมจงั หวดั เลย - อบรมเชิงปฏิบัติการพัฒนาและยกระดับผลิตภัณฑ์ผ้าทอมือไทเลยสู่อุตสาหกรรมการ เปลยี่ นแปลง กลมุ่ เป้าหมาย 55 คน ระยะดำเนนิ การ ไตรมาส 3/2563 งบประมาณ ๗. สภาวัฒนธรรมไทยในสาธารณรัฐอิตาลี โดยการเข้าร่วมการจัดงานจังหวะและลีลาในงาน สถาปัตยกรรมไทยในสาธารณรัฐอิตาลี แห่งเมืองเวนิส จัดโดย แห่งเมืองเวนิส เดิมกำหนดระหว่างวันที่ 3-6 พฤษภาคม 2563 ณ เมืองเวนิส ประเทศอติ าลี ซงึ่ จังหวดั เลยเตรียม นำผลผลติ จากผ้าฝ้ายโดยชุมชนนักออกแบบ รุ่นใหม่ จังหวัดเลย ไปร่วมจัดแสดงในงานดังกล่าว แต่ต้องเลื่อนออกไปโดยไม่มีกำหนดด้วยสถานการณ์การแพร่ ระบาดของเช้ือไวรสั โควิด ๑๙ ๒๑

ภำคผนวก

สำเนำโครงกำร ๒๓

๒๔

แผนการดาเนินงาน ๒๕

สำเนำคำสงั่ ๒๖

๒๗

คณะขบั เคลือ่ นโครงการจดั ทาขอ้ มลู สารสนเทศฝ้ าย จงั หวดั เลย ปี ๒๕๖๓ ที่ปรกึ ษา นางชะตา ธลุ ีจันทร์ พฒั นาการจังหวัดเลย หวั หนา้ กล่มุ งานส่งเสรมิ ฯ นายอร่ามศักด์ิ วิรยิ ะศรีสวุ ัฒนา หวั หน้ากล่มุ งานยุทธศาสตรฯ์ หวั หนา้ กล่มุ งานสารสนเทศฯ นางสาวเมตตา แสนอินอานาจ หัวหน้าฝ่ ายอานวยการฯ นางภัทราวดี หมัน่ เรียน นางสาวทิพวัลย์ ทันหา พฒั นาการอาเภอทกุ อาเภอ ออกแบบ/จัดทา นายบญุ มา เต็มหลวง ผช.หน.กลม่ ุ งานสง่ เสรมิ ฯ นางยพุ ิน ทวีทรพั ย์ ผช.หน.กลม่ ุ งานสง่ เสรมิ ฯ นางสาววรพี นั ธ์ุ ยกเล้ยี น ผช.หน.กลม่ ุ งานยทุ ธศาสตรฯ์ นายสรุ ศกั ด์ิ มชั ฌิมา ผช.หน.กลม่ ุ งานยทุ ธศาสตร์ นางสาวปนดั ดา แกว้ ภิรมย์ ผช.หน.กลม่ ุ งานสารสนเทศฯ นายนทั ธี ธงทอง นกั วิชาการพฒั นาชมุ ชนชานาญการ นางสาวเกษราภรณ์ บญุ ไชย นกั วิชาการพฒั นาชมุ ชนชานาญการ นางปทิตตา พรหมพทุ ธา นกั วิชาการพฒั นาชมุ ชนชานาญการ นางปชู นีย์ การะเกษ นกั วิชาการพฒั นาชมุ ชนชานาญการ นายชานนท์ ปิ่ นตระกลู นกั วิชาการพฒั นาชมุ ชนชานาญการ นายวชั รพงษ์ หนองนง นกั สง่ เสรมิ การพฒั นาชมุ ชน นกั วิชาการพฒั นาชมุ ชนในพ้ืนที่ทกุ อาเภอ (พฒั นากร)