TERM - 1 10 CBSE 2021-22 (Telangana) SAMPLE PAPERS Includes: 1 CBSE Sample Paper (Issued on 2nd September, 2021) 5 Sample Papers with Answers 1
TERM-1 10 CBS E 2021-22 Strictly Based on CBSE Sample Question Paper SAMPLE PAPERS Full Marks Pvt Ltd (Progressive Educational Publishers) An ISO : 9001-2015 Company New Delhi-110002 2
Published by: An ISO : 9001-2015 Company 9, Daryaganj, New Delhi-110002 Phone: 011- 40556600 (100 Lines) Website: www.fullmarks.org E-mail: [email protected] © Publishers All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted, in any form or by any means, without permission. Any person who does any unauthorised act in relation to this publication may be liable to criminal prosecution and civil claims for damages. Branches: • Chennai • Guwahati Marketing Offices: • Ahmedabad • Bengaluru • Bhopal • Dehradun • Hyderabad • Jaipur • Jalandhar • Kochi • Kolkata • Lucknow • Mumbai • Patna • Ranchi NEW EDITION “This book is meant for educational and learning purposes. The author(s) of the book has/have taken all reasonable care to ensure that the contents of the book do not violate any existing copyright or other intellectual property rights of any person in any manner whatsoever. In the event the author(s) has/have been unable to track any source and if any copyright has been inadvertently infringed, please notify the publisher in writing for corrective action.” Printed at: 3
CBSE SAMPLE QUESTION PAPER - TERM – I TIME: 90 Min. TELUGU TELANGANA (089) CLASS - X - 2021 -22 MAX MARKS - 40 1.ఈ ప్రశ్ిప్త్రము 3 (మూడు) విభాగాలుగా విభజించబడిింద.ి 2.అన్ని విభాగములు త్ప్పన్నసరిగా రాయాలి. ఐఛ్ఛికము నిందు నచ్చిన ప్రశ్ిను ఎింపకి చసే ుకోవచుి. 3.అన్ని ప్రశ్ిలు బహుళఛై ్ఛిక (MCQ) ప్రశ్ిలు. 4.ప్రతి ప్రశ్ికు ఒక (1) మార్కు కేటాయించబడని ది. 5.మొత్త ిం 50 ప్రశ్ిలు ఇవవబడా డయ. 40 ప్రశ్ిలు రాయాలి. మొత్త ిం 40 మార్కులు. విభాగము – ఎ ఈ విభాగములో ఇవవబడిన రిండు గదడయింశ్ములలోనుిండి ఒక దడన్నన్న స్వవకరిి ంచ్చ జవాబులు రాయాలి. (i) ఈ కిరంది గద యంశమున చదివి, ద ని కిరంద్ ఇచిిన ప్శర నలకు ఇవవబడన జవాబులలో సరియైన జవాబున గురతించి రాయండ. సిర్కలు ప్ండే నలే లకు సాగునీటిని అందసి త నన భార్తీయ నద్ లు ఇప్పుడుతీవమర నెై ముప్పున ఎద్ ర్కుంటున నయ. న న టికీ క్షణీ ంచి పో త్ున నయ. జన భా న న టకి ీ ఇబబడ ముబబడగా పెరిగపి ో వటం, అభివృది పేరటి సాగుత్ునన విధవంసం జీవనద్ లు కుంచించిపో వటానికర కార్ణమెైతే, యథచే ిగా సాగుత్ునన అడవపల నరికవర తే ్ మరొక ప్రధా న కార్ణం. రాబో యే ప్దహి ేనళే ్ళలో మనిషి మన గడకు అవసర్మైెన నీటిలో కేవలం 50 శాత్ం మాత్రమే లభ్యమవపత్ుంద్ని కొనిన నివదే ికలు చెప్తపన నయ. రాబో యే 20 సంవత్సరాలలో అనిన జీవనద్ లు కవే లం వరాాకాలంలో మాత్మర ే ప్రవహిసతాయని అంచన . దశే ంలోని 25 శాత్ం భ్ూభాగం ఎడ రిగా మారపి ో త్ుంద్ని అంచన . మరి ఈ నద్ ల సంర్క్షణ ఎలా ? నిప్పణుల సలహా మేర్కు ఉత్త ర్ భార్త్ దశే ంలోని బహర మప్పత్ర, గంగవంటి జీవ నద్ ల నీటని ి ద్క్షణ భార్త నికర మళ్ళంచటం ద వరా ఉత్త రాదకి ర వర్ద్ల బడె ద్లన నివారించవచ ి. నీటి సమసయలన తీర్ివచ ి. నదకి ర రండు వైప్పలా కలర ో మీటర్ పొ డవపన వృక్ష సంప్ద్న పంె పొ ందంి చ లి. నద్ లు కలుషిత్ం కాకుండ , పారశి ాి మిక వయరాాలు నద్ లలోకర వళ్ళకుండ త్గని చర్యలు తీస కోవాలి. ఇప్ుటకి ర కలుషతి ్మనెై నీటిని ప్కర ్షాళ్న చయే ాలి. జాతికర బహుళ్ ప్రయోజన లు అంద్జయే గల నద్ ల అన సంధా నమే ప్రషి ్ాుర్ మార్గం. 4
ప్శర నలు 1. రాబో యే 20 యళే ్ళలో జీవనద్ లు ఏ కాలంలో ప్రవహసి తాయని అంచన వసే త న నర్క? అ) ఎండ కాలం ఆ) వాన కాలం ఇ) చలికాలం ఈ) అనిన కాలాలలో 2. దశే ంలో ఎంత్ భ్ూభాగం ఎడ రగి ా మారిపో త్ుంది ? అ) 15 శాత్ం ఆ)20 శాత్ం ఇ) 50శాత్ం ఈ)25శాత్ం 3. నద్ లు ఎండపో కుండ ఉండ లంటే వృక్ష సంప్ద్న ఎకుడ పెంచ లి ? అ) నదకి ర రండు వపై ్పలా ఆ) నగరాల మధయలో ఇ) సముద్తర ీర్ంలో ఈ)కొండల పెైన 4. నీటి అవసరాలు తీర్ిటానికర ప్రషి ్ాుర్ మార్గం ? అ) సముద్ర నీటని ి వాడటం ఆ) చెర్కవపల అన సంధా నం ఇ) నద్ ల అన సంధా నం ఈ)నద్ లన సముదర లలోకర వద్లటం 5. ఉత్త రాది నద్ లకు వర్ద్ల బడె ద్న ఎటా ా నివారించ వచ ి? అ) జీవనద్ ల నీటని ి ద్క్షణ భార్త నికర మళ్ళంచటం ద వరా ఆ) ద్క్షణ భార్త్ నద్ లన ఉత్త రాదకి ర మళ్ళంచటం ద వరా ఇ) కలుషతి ్మనెై నీటని ి ప్రక్షాళ్న చయే టం ద వరా ఈ) వయర్ి జలాలన నద్ లలో కలప్టం ద వరా (ii) ఈ కిరంది గద యంశమున చదవి ి, ద ని కిరంద్ ఇచిిన ప్శర నలకు ఇవవబడన జవాబులలో సరయి ైన జవాబున గురతంి చి రాయండ. ఆధ నిక సాహిత్య ధాోర్ణులా ో చతైె ్నయ సవర ంతి కర విశిష్ట సాానం ఉంది. ఈ చైెత్నయ సవర ంతి అనే ర్చన శిలాునిన పంె చి పో షంి చినవాడు జమే ్సస జాయస్. చతెై ్నయ సవర ంతి ని గురంి చి ప్రముఖ్ ర్చయత్ నవీన్ ఆధ నిక సాహతి ్యంలో విభినన ధాోర్ణులు అనే ప్పసత కంలో ఒక వాయసం రాశార్క. ఈ వాయసంలో నవీన్ పాత్రల అంత్ర్ంగ ప్పర ్ంచ నిన సాహిత్య వసత వపగా సవవ కరించవచిని, ఈ ప్రప్ంచ నిన కేంద్రంగా చసే కొని పాత్లర ిన సృషటించవచిని తలె ిపార్క. చతెై ్నయ సవర ంతి అనే ధాోర్ణకర సగి మండ్ ఫ్ార యడ్ విశాషల ్ణ సిదా ంత్ం మూలమని కొంద్రి అభిపార యం. ప్తర ి మానవపడలో స ప్త చతే ్న అనే బలమనెై మానసకి కేంద్రం ఉంటుంది. ద ని సవర్పప్ సవభావాలు మామూలుగా తెలీవప. నిద్పర ో త్ుననప్పుడు కనన కలలిన విశాషల ించటం ద వరా ఈ స ప్త చతే ్నన తలె ుస కోవచ ి. కానీ ఈ త్ర్హా ర్చనలన అర్ాం చసే కోవటానికర పాఠకులు కష్టప్డవలసి వసత ంద.ి చైెత్నయ సవర ంతి అనే మాటన మొద్టగా శ్రిర్ంగం శ్రినివాసరావప గార్క ఉప్యోగించినటా ు తెలుసత ంది. చతైె ్నయ సవర ంతి ధాోర్ణలో ర్చనలు చసే ినవారిలో శ్రి శ్రి కోనేటిరావప కథ, రాచకొండ విశవన థ శాసత ి గారి అలుజీవి, నవీన్ అంప్శయయ మొద్లైనవాటిని ప్రముఖ్ంగా చపె ్పుకోవచ ి. 5
6. రాచకొండ విశవన థ శాసత ిగార్క రాసని ర్చన ఏది ? అ) కోనటే రి ావప ఆ ) అలుజీవి ఇ ) అంప్శయయ ఈ ) సవర ంతి 7. ఆధ నిక సాహతి ్య ధాోర్ణులా ో దేనికర విశిష్ట సాానం ఉంది ? అ) కథ ఆ) కథ నిక ఇ) చెతై ్నయ సవర ంతి ఈ ) కవిత్ 8. విశాషల ్ణ సది ా ంత నిన ర్పపొ ందంి చినది ఎవర్క? అ) జమే ్సస జాయస్ ఆ) సగి మండ్ ఫ్ార యడ్ ఇ) నవీన్ ఈ) చైతె ్నయ 9. నిద్ర పో త్ుననప్పుడు కనన కలలిన దేని ద వరా విశాషల ంి చవచ ి? అ) అస ప్త చేత్న ఆ) స ప్త చతే ్న ఇ) మానసిక కేంద్రం ఈ) సాహతి ్యం 10. నవీన్ త్న వాయసంలో పాత్లర న సృషటంి చటంలో దేనిని కంే ద్రంగా తీస కోవచిని తలె ిపార్క? అ) సమాజానిన ఆ) ప్రప్ంచ నిన ఇ) గాి మీయులన ఈ) నగర్వాస లన విభాగము – బి ఈ కంరి ది సూత్రమున చదవి ి, దిగువ నిచిిన వాయకర్ణ కారాయలన సాధాంి చండ. సూత్మర ుుః కర్మధడర్యమునిందు త్త్సమ ప్దములకు ఆలుతో సింధి జరగి ని ప్పపడు, అకార్మునకు ఉ కార్ము, ర్కగాగమును వస్తాయ. 11. పెై సూత్మర ు ఏ సంధాకి ర చంె దని ద?ి అ) ఆమడే త్ సంధాి ఆ) తికర సంధాి ఇ) గసడద్వాదశే సంధాి ఈ) ర్కగాగమ సంధాి 12. ఆగమము అంటే ఏమిట?ి అ) మిత్ుర ని వల వచిి చేరదే ి ఆ) శత్ుర వప వల వచిి చేరేది ఇ) శత్ుర వప వల రానిది ఈ) శత్రుమిత్ుర ల వల వచిి చేరే 13. ఈ కార్యము కర్తృవాచకము వర్ణమునకు జర్కగదు. ఈ సూత్మర ు ఏ సంధాికర చెందని ద?ి అ) ప్డ వది సంధాి ఆ) దవి ర్కకతటకార్ సంధాి ఇ) గసడద్వాదశే ఈ) ప్పంపావదేశ సంధాి 14. యాది ప్ద నికర సమానమైెన అరిానినచిే ప్ద లు……….. అ) గుర్తక, సంజఞ ఆ) గుటటు, మటటు ఇ) జఞాప్కం, సమృతి ఈ) గత్ం, సవగత్ం 15. మర్ణం ఎవరకి నై త్ప్ుద్ . కాని చ వపన కోర,ి ఎవర్ప మృత్ుయవపన ఆహావనించర్క. ఈ వాకయంలో ప్రాయయప్ద లు గుర్తంచండ. అ) మర్ణం, చ వప, మృత్ుయవప ఆ) జీవం, బతర ్ుకు, పార ణం ఇ) కర్కవప, బర్కవప, మర్ణం ఈ) పైెవవే ీ కాద్ 6
16. \"రాజు త డ చటె టు లాగ పరె ిగపి ో యాడు\" - ఈ వాకయంలో గల అలంకార్ం ఏద?ి అ) అరిాంత్ర్న యసాలంకార్ం ఆ) ఉప్మాలంకార్ం ఇ) కిమాలంకార్ం ఈ) అతిశయోకతయలంకార్ం 17. ఉప్మానము అంటే ఏమిట?ి అ) ప్సర ిధ్ి వసత వప ఆ) ప్సర త త్ వసత వప ఇ) మూడవ వసత వప ఈ) ఇవేవీ కాద్ 18. అరిాంత్ర్ న యస అలంకారానికర లక్షణం అ) ఉప్మానమున ఉప్మేయంగా ఊహంి చడం ఆ) సామానయమున విశషల ్ంతో సమరించడం ఇ) విశషల ్ంతో సామానయమున సమరించడం ఈ) ఆ మరయి ు ఇ 19. ఈ కిరంది జాతీయమునకు అర్ాములు గురతంి చండ పడవ వద్లడం అ) నశించడం ఆ) అంత్మవడం ఇ) మర్ణంచడం ఈ) అ,ఆలు సరయి నై వి 20. ఈ కరంి ది వాకాయనికర సరైన సామతె ్న గురతంి చండ. చెర్కవపల ప్డో ోనినతీసి బావిలేసినటా ు. ఆ) కష్టాలపనెై కష్టాలు రావడం ఆ) స ఖ్ాల పనైె స ఖ్ాలు రావడం ఇ) ఒక కష్టం త్ర్కవాత్ స ఖ్ం రావడం ఈ) ఒక స ఖ్ం త్ర్కవాత్ కష్టం రావడం 21. ఈ కరింది పాఠాయంశమునకు సరైన ప్కర యిర న గురతంి చండ. నగర్ గతీ ్ం--- అ) వచన కవిత్ ఆ) ప్పరాణ కవిత్ ఇ) భాష్ా వాయసం ఈ) చ రతి ్రక వాయసం విభాగము – స్ి ఈ కింర ది ప్రిచిత్ గద యంశమున చదవి ి, అడగిన ప్శర నలకు సరనై సమాధా నం ఎంచ కుని రాయండ. కప్ుగంత్ుల లక్షమణ శాసత ి గార్క సంసుృత ంధర భాష్లా ో, కావయ వాయకర్ణ శాసతాా లా ో ఉద్ా ండ ప్ండత్ులు. సంసుృత్ంలో బిలహణ మహాకవి రాసని వికిమాంకదవే చరిత్ర మనే పరర ఢ కావాయనిన తలె ుగులో ఇంకా పరర ఢంగా అన వదించిన ర్క. ద నిన వార్క త్మ జీవిత్ కాలంలో మొత్త ం అచ ి వసే ని టా ు లేర్క. అకుడకుడ కొనిన అచియన ప్ద యలూ కనిపసి తాయ. బిలహణ మహాకవిదే అయన కర్ణ స ంద్రి అనే న టకానిన అన వదంి చి ప్చర రంి చ కున నర్క. వారి 7
వికిమాంకదవే చరతి ్ర అచ ి కాకున న రాత్ప్తర ి మీద్నే చిలకమరతి లక్షమీ నర్సంి హం ప్ంత్ులు మొద్లుకొని ఆన టి మహాప్ండత్ులు ప్రశంస ప్ూర్వకమనెై అభిపార యాలన సామల సద శివగార్క చదివార్క. కప్ుగంత్ుల లక్షమణ శాసరి గార్క ఆంధర బిలహణ బిర్కద ంకతర ్ులు. సద శివ గార్క వారి ద్గగర్ శిష్యరికం చయే లేద్ . కానీ ఒకొుకుప్పుడు వారి సనినధా నంలో కూర్కిండ, త్ర్చ గా జాబులు రాసత ూ అనేక సాహిత్య విష్యాలు తలె ుస కున నర్క. కాబటటి కప్ుగంత్ుల వారని ి సామల సద శివగార్క గుర్క సాానీయులుగా భావించ ర్క. ప్రశ్ిలు. 22. వికమి ాంకదవే చరతి ్నర సంసుృత్మున ర్చించిన కవి ఎవర్క ? అ) కాళ్ద స ఆ) నననచోడుడు ఇ) బిలహణుడు ఈ) భార్వి 23. కప్ుగంత్ుల లక్షమణ శాసత ిగార్క అన వదంి చిన న టకం ఏద?ి అ) శాకుంత్లా ద్ ష్యంత్ము ఆ) కర్ణస ంద్రి ఇ) గయోపాఖ్ాయనం ఈ) పైవె వే ికాద్ 24. కప్ుగంత్ుల లక్షమణ శాసత ిగారి బిర్కద్ ఏద?ి అ) ఆంధర కసే రి ఆ) ఆంధబర ిలహణ ఇ) కవికోకరల ఈ) కవిసార్వభౌమ 25. వికిమాంకదేవచరతి ్ర రాత్ ప్తర ి పనైె ఎవరి అభిపార యాలు రాయబడనవి. అ) చిలకమరతి లక్షీమనర్సంి హం గార్క మొద్లైనవార్క ఆ) శ్రిపాద్ స బహర మణయశాసత ి గార్క మొద్లనై వార్క ఇ) తిర్కమల రామచంద్రరావప గార్క మొద్లనై వార్క ఈ) స ర్వర్ం ప్తర ప్ రడో గార్క మొద్లనై వార్క 26. సామల సద శివగార్క ఎవరిని గుర్క సాానీయులుగా భావించ ర్క ? అ) బిలహణ గారని ి ఆ) లక్షమ నర్సింహం గారని ి ఈ) స ర్వర్ం ప్తర ప్ రడో గారిని ఇ) వేలూరి శివరామయయ గారిని ఈ క్ిర ంద ఇవవబడని రిండు ప్దడయింశ్ములలోనుిండి ఒక దడన్నన్న స్వవ కరిించ్చ జవాబులు రాయాలి. (i) ఈ కింర ది ప్రచి ిత్ ప్ద్యము చదివి,అర్ిం చసే కుని,ద ని దగి ువ ఇవవబడన ప్శర నలకు సరియనై జవాబులు గురతించి రాయండ నిర్యంబనెై , నిబంధమైనె , ధర్ణీ నిర్పమలనంబెనై , ద్ ర్మర్ణంబెైన, గులాంత్మైనె నిజమున్ రానిముమ, కానిముమ, పో హర్కడనైె న్, హరియైన నీర్జభ్వపం డభాయగత్ుండనెై నౌ దిర్కగన్ నరే ్ద్ న ద్ జిహవ, విన మా! ధావీ ర్య! వయే టే కి నర ్? ప్రశ్ిలు 8
27.ఈ ప్ద్యం ఏ గింథం లోన ండ సవవ కరంి ప్ బడనద?ి అ) ద నశ్రలము ఆ) శ్రి మహాభార్త్ం ఇ) శ్రిమత్ భాగవత్ం ఈ) వాలీమకర రామాయణం 28. ఈ ప్ద్యంలో “ధాీవర్య”! అనే ప్ద్ం ఎవరని ి సంబో ధాసి త ననద?ి అ) శుకిాచ ర్కయడు ఆ) బలిచకివరతి ఇ) వింధా యవళ్ ఈ) వామన డు 29. “నీర్జ భ్వపండు” ఏ సమాసము? అ) ద్వంద్వ సమాసము ఆ) ర్పప్క సమాసము ఇ) దవి గు సమాసము ఈ) బహువీహర ి సమాసము 30. “నిర్యము” అనే ప్ద నికర అర్ిమమే ిట?ి అ) కలై ాసము ఆ) వైకుంఠము ఇ) నర్కం ఈ) సవర్గలోకము 31. అభాయగత్ుండు ప్ద్ం ఏ సంధాికర చెందని ది? ఆ) యణ దశే సంధాి అ) గుణ సంధాి ఈ) వృధ్ి సంధాి ఇ) సవర్ణదీర్ఘ సంధాి (ii) ఈ కింర ది ప్రిచిత్ కవిత ప్ంకతులన చదవి ి, అర్ిం చేస కుని, ద ని దిగువ ఇవవబడన ప్శర నలకు సరయి నై జవాబులు గురతించి రాయండ. నగర్ంలో అనిన ప్కులా సారించ లి మన చూప్పలు మహానగరాల రోడా కర మర్ణం న లుగు వపై ్పలు నగర్ం మహావృక్షం మీద్ ఎవరకి ర వారే ఏకాకర నగర్ం అర్ింకాని ర్సాయనశాల నగర్ం చికుువీడని ప్ద్మవూయహం. ప్శర నలు 32. ఈ కవిత్లో అనిన ప్కులా ఎంద్ కు చూప్పలు సారించ లి? అ) ప్మర ాద్ంలో ప్డడ నికర ఆ) ప్రమాద లు త్పుి ంచ కోవడ నికర ఇ) ప్రమాద లు జర్గడ నికర ఈ) బరత్కడ నికర 9
33. మర్ణం న లుగు వపై ్పలు అని కవి అనడంలో ఉదా శే యం ఏమిటి? అ) మర్ణం ఏ దకి ుుననై రావచ ి ఆ) మర్ణం పెైన ండ రావచ ి ఇ) మర్ణం త్ూర్కప్ప దకి ుున రావచ ి ఈ) జననం ఏ దికుుననై రావచ ి 34. ఈ కవిత్లో కవి నగరానిన దేనితో పో లాిడు? అ) ప్ద్మవూయహం ఆ) ర్సాయనశాల ఇ) మహావృక్షం ఈ) పవెై నీన 35. ఈ కవిత్న ర్చించింది ఎవర్క? అ) అలిశటె టి ప్భర ాకర్ ఆ) సామల సద శివ ఇ) పాకాల యశోద రడో ఈ) ద శర్థి కృష్ణమాచ ర్య 36. ఈ కవిత్ ఎకుడ న ండ తీస కోబడంది? అ) నగర్ జీవిత్ం ఆ) సటి ీలఫై ్ ఇ) ప్లా జీవనం ఈ) హదై ్రాబాద్ డరైె ీ సాహిత్య విభాగము 37. టకాసలీ తలె ుగు అంటే ఏ పార ంత్ప్ప తలె ుగు? అ) తెలంగాణ ఆ) ద్క్షణ తలె ంగాణ ఇ) ఆంధార ఈ) వర్ంగలా ు 38. వర్ింతి అనగా ------- అ) మర్ణంచిన రోజు ఆ) ప్పటటని రోజు ఇ) పెళ్ళ రోజు ఈ) ఇవవే ీ కాద్ 39. ప్ఠనీయము అంటే ఏమిట?ి అ) ప్ూజించద్గని ది ఆ) మర్చిపో ద్గని ది ఇ) చద్ వద్గని ది ఈ) మెచ ికోద్గినది 40. వాయస జయంతి జరగి ిన పార ంత్ం ఏద?ి అ) మహబూబ్ నగర్ ఆ) ఇటకి ాయల పాడు ఇ) బాసర్ ఈ) శ్రికాకుళ్ం 41. అలిశటె టి ప్భర ాకర్ హదై ్రాబాద్ లో ఏరాుటు చేసని సటూడయో పరే ్క? అ) సటూడయో శిలిు ఆ) సటూడయో చిత్రలేఖ్ ఇ) సాహతి ీ మిత్ర ఈ) సటూడయో ప్ూరణమి 42. నగర్ గతీ ్ం పాఠంలో “న లుకాుళ్ళళ” అని దనే ి గురంి చి వాడబడంద?ి అ) ఆటో రకి ్షా ఆ) బైకె ు ఇ) రిక్షా ఈ) కార్క 43. హేమఘటం అంట.ే ...... అ) బంగార్క కలశం ఆ) వండ కలశం ఇ) రాగి చెంబు ఈ) ఇత్త డ చంె బు 44. శిబి ప్రముఖ్ లు ఏమి కోర్కకున నర్క? 10
అ) మూడడుగుల నలే న ఆ) కరీ తని ి ఇ) ధన నిన ఈ) వరాలన 45. పో త్న ర్చించిన గంి థం ఏద?ి అ) వీర్భ్ద్ర విజయం ఆ) భోగని ీ ద్ండకం ఇ) శ్రిమత్ భాగవత్ం ఈ) పవెై నీన 46. పరలసత య వధ అనే పరే ్క ఏ కావాయనికర ఉననది? అ) రామాయణం ఆ) మహాభార్త్ం ఇ) మహా భాగవత్ం ఈ) బాలకాండ 47. విశావమిత్ర యాగ సంర్క్షణలో రాముడు మారచీ నిపెై ప్యర ోగంి చిన అసత ంి ఏద?ి అ) వాయవాయసత ంి ఆ) మానవాసత ంి ఇ) శ్రతషే ్ువప ఈ) ఆగేనయాసత ంి 48. సతవ రాముల వనవాసానికర భ్ర్ద వజ మహరాి సూచించిన పార ంత్ం……. అ) ప్ంచవటి ఆ) చిత్కర ూటం ఇ) ద్ండకార్ణయం ఈ) ప్ంపాతీర్ం 49. ద్శర్థ ని మంతిర ఎవర్క అ) వశిష్ు ుడు ఆ) శత నంద్ డు ఇ) విశావమిత్రుడు ఈ) స మంత్రుడు 50. సతవ ్న అప్హరిసత ే రాముడు మర్ణసతాడని రావణునికర సలహా ఇచిిందవె ర్క? అ) శూర్ుణఖ్ ఆ) అకంప్న డు ఇ) మారచీ డు ఈ) ఖ్ఱద్ూష్ణులు ***************** 11
SAMPLE PAPER -1 SUBJECT: TELUGU (089) CLASS : X TERM-1 TIME: 90 MTS MAX.MARKS:40 విభాగం- ఎ I. ఈ కంది అపరిచిత గద్యంశాలలో ఒక ద్నిని ఎన్నుకొని , ద్ని దిగువ నీయబడిన ప్రశ్ులకు సమాధానాలన్న గురితంచండి. 5 x1=5M తెలుగు సాహితయంలో 1400 న్నండి 1500 వరకు శ్రీనాధ యుగము అంటారు. ఈ యుగానిు తెలుగు సాహితయంలో ఒక సంధి యుగంగా భావింపవచ్చున్న. ఈ కాలంలో పురాణ కవుల కావ్యయన్నవ్యద విధానం కొనసాగంది. మరియు తరువ్యత వచిున ప్రబంధ యుగానిక నేపధయంగా నిలిచింది. కొంత వ్యఙ్మయము అన్నవ్యద్లుగానూ, కొంత సవతంత్ర కావ్యయలుగాన్న, కొంత నానావిధ వైచిత్రయంతోన్న ఆవిరభవించింది. పురాణ కావ్యయలలో ప్రబంధ రీతులు గోచరమయ్యయయి. రచనలలో అక్షర రమయత, అరగధ ౌరవమూ కూడా భాసంచాయి. లోకంలో ఉబుసుపోకకు చెపుుకొనే కథలవంటివి కావయరూపం ద్ల్చుయి. శ్రీనాధుడు 1365 (లేద్ 1385)-1470 మధయకాలంలో జీవించి ఉండవచ్చున్న. ఈ సమయ్యనిక రెడిి రాజ్యయలు సరి పడాయి ి. ప్రోలయ వేమారెడిి (1323-1350) రెడిి రాజ్యయనిు సాపి ంచాడు. వీరి రాజధాని మొదట అదదంక. తరువ్యత కొండవీడు. ప్రోలయవేమారెడిి తరువ్యత అతని తముమడు అనవేమారెడిి, అనంతరం కుమారగరి రాజ్యయనిు పాలించారు. కుమారగరి బావమరది కాటయవేముడు రాజమండ్రిలో రెడిి రాజ్యయనిు ద్ద్పు సవతంత్రంగా పాలించసాగాడు. సంతానం లేనందున కుమారగరిక అతని తరువ్యత అతని పనతాత కొడుకు పెదకోమటివేముడు 1400-1420 మధయకాలంలో రాజయం చేశాడు. ఈ పెదకోమటి వేముని ఆసాినకవి శ్రీనాధుడు. మంత్రి సంగనామాతుయడు. రాజమండ్రిలో కాటయవేముడు, అతని వ్యరసులు కూడా సాహితాయభిమాన్నలు. సవయంగా కవులు.యుగకరత అయిన శ్రీనాధుడు మహాపండితుడు, విద్యధికారి, వయవహరత, కారయనిరావహక నిపుణుడు. మూడుమారుు దేశాటనము చేస శాస్త్ర జ్యానమునకు లోకజతా న్న జోడించాడు. ఇతడు నైషధము, భీమ పురాణము, కాశీఖండము, పల్చుటి వీరచరిత్ర, హర విల్చసము, క్రీడాభిరామము, శివరాత్రి మహాతమయము వంటి గ్రంధములన్న రచించాడు. వీరభద్రారెడికి అంకతంగా కాశీఖండం రచించిన శ్రీనాథుడు పోతనకు సమకాలికుడు. శ్రీనాథుడు కాశీఖండం, భీమఖండం అనేక పురాణాలన్న తెనిగంచినా, వ్యనిని సవతంత్రించి ప్రబంద్లవలె తెనిగంచాడు. భీమఖండం గోద్వరీతీరదేశ్ దివయవైభవ వరనణ ాగ్రంథమని చెపువచ్చున్న. కాశీఖండం ప్రౌఢంధ్ర కవితాపరిజ్యనా ానిక చదువదగన ప్రబంధం. శివరాత్రిమహాతమయం అనేగ్రంథానిు కూడా శ్రీనాథుడే రచించాడు. శ్రీనాథునకు ప్రౌఢకవి పాకం మీద ప్రీతి ఎకుువ. ఆయన హరవిల్చసం రచించి అనబ తిపుయయ సెటిిక అంకతమిచాుడు. కవిసారవభౌముడుగా ప్రసదిచధ ెందిన శ్రీనాథుడు పదిహేనవ శ్తాబాదనిక చెందినవ్యడు. ప్రశ్ులు : - 1. శ్రీనాథుడు రచించిన గ్రంథాలేవి? i) కాశీఖండం,భీమఖండం, శివరాత్రి మహాతమయం మరియు హరవిల్చసం . ii) కాశీఖండం, కాశీమర ఖండము, శివరాత్రి మహాతమయం మరియు హరవిల్చసం. 12
iii) భీమఖండం,శివరాత్రి మహాతమయం, హరవిల్చసం మరియు కాశీమర ఖండము. iv)భీమఖండం,కాశీమర ఖండము, కాశీఖండం హరవిల్చసం. 2. శ్రీనాథుడు ఎవరి సమకాలికుడు? i) పోతనకు సమకాలికుడు. ii) తికునకు సమకాలికుడు. iii) ననుయకు సమకాలికుడు. iv) ఎర్రనకు సమకాలికుడు. 3. శ్రీనాథుడు తన హరవిల్చస కావ్యయనిు ఎవరిక అంకతమిచాుడు? i) అనబ తెపునకు ii) అనబ తిపుయ సెటిిక. iii) అనబ కేతనకు. iv) అనబ తికుయ సెటిిక. 4. శ్రీనాథుడు క గల బిరుదు ఏది? i) ఆదికవి. ii) కవిచక్రవరిత. iii) కవిసారవభౌముడు. iv) హరికథాపతామహుడు. 5. శ్రీనాథుడు ఏ కాలములోని వ్యడు? i) 20 వ శ్తాబిలద ోనివ్యడు. ii) 18 వ శ్తాబిలద ోనివ్యడు. iii) 15 వ శ్తాబిదలోనివ్యడు iv) 11 వ శ్తాబిదలోనివ్యడు. లేద్ వ్యయవహారిక భాషన్న సాహితయభాషగా,కావయభాషగా,పఠనీయ భాషగా మలచిన ఘన్నడు గడుగు రామమూరిత పంతులు. గడుగు రామమూరిత పంతులు గారి జనమసిలం తూరుుగోద్వరి జిల్చలు ోని అమల్చపురానిక మైలు దూరంలో ఉను ఇందుపలిు గ్రామం.1830 లో కోనసీమలో అనావృష్టి వలు కరువు కాటకాలు సంభవించాయి.ఈ ప్రంతం న్నంచి ఎన్ను కుటంబాలు ఇతర ప్రంతాలకు వలస వెళ్ళాయి.అల్చ రామమూరితగారి తండ్రి వీర్రాజు గారు కూడా ఉద్యయగం కోసం విజయనగరం వలస వెళ్ళారు. ఈ విధంగా గడుగు వంశ్ం వ్యరు విజయనగరం వ్యసతవుయలయ్యయరు. గడుగు వీర్రాజు, వెంకమాంబ పుణయదంపతులకు 29.08.1863 న రామమూరిత గారు జనిమంచారు.పరవతాలపేటలో రామమూరిత గారి పాఠశాల విదయ సాగంది.ఎఫ్.ఎ.పరీక్షలో ఉతీతరుడణ య్యయక హైస్కుల్ టీచరుగా మారారు.తరువ్యత ఆయన పదహారవ ఏట కదికొండ రామద్సు పంతులుగారి కుమారెత అనుపూరతణ ో వివ్యహం జరిగంది. గ్రాంధిక భాషావ్యదులు వయవహారిక భాషావ్యదులకు వయతిరేకంగా కాకనాడలో ఆంధ్రసాహితయ పరిషతుత సాిపంచారు.దీని ద్వరా సాహితయ పరిషతుత పత్రిక అనే మాస పత్రికన్న ప్రచ్చరింప సాగారు.స్కరయరాయ్యంధ్ర నిఘంటవున్న తయ్యరు చేసారు. గ్రాంధిక భాషావ్యదులకు పోటీగా వయవహారిక భాషావ్యదులు కూడా ఒక పత్రిక నడిపారు. నవ్యయంధ్ర వ్యయకరణం రాయించారు.వయవహారంలో పద్ల అరధచాాయలనిుంటిని సప్రయోగంగా వివరిస్కత వుయతుతితని, అరధ విపరిణామానిు చూచిస్కత ఒక నిఘంటవు తయ్యరు చేయ్యలన్నకునాురు.ద్నికై రామమూరిత గారు సీవకరించిన సమాచారం వీరేశ్లింగం పంతులుగారిక ఇచాురు.కొనిు నెలలకే ఆయన సవరగసులి వడంతో ఆ వ్యయకరణం వెలుగు చూడలేదు. గడుగు రామమూరిత పంతులుగారు ప్రరంభించిన వ్యయవహారిక భాషోదయమం విసతృత ఫలితాలన్న సాధించింది.విద్యలయ్యలోు ప్రచీన తెలుగు కావ్యయలన్న బోధించే బోధనాభాషగా ప్రచీన కావయ భాషన్న కాక ఆనాడు పండితుల వయవహారంలో ఉను శిషి వ్యయవహారిక భాషన్న వ్యడుక చేయ్యలని, విద్యరులి కు శిషి వయవహారికంలో రాే అవకాశ్ం ఉండాలని మాత్రే ఆదిలో వ్యయవహారిక భాషోదయమం ప్రతిపాదించింది.జజీవద్భషకు నియ్యమకుడు రచయితే కాని ల్చక్షనికుడూ,వ్యయకరణ కరాత కాదుజ అని రామ మూరితపంతులుగారు సుషంి చేశారు. విశ్వవిద్యలయ్యలు వ్యడుక భాషన్న ఆమోదించడం ఆలసయమయినా పత్రికలు,రేడియోలు, సనిమాలు వ్యయవహారిక భాషన్న ఆమోదించాయి.రామమూరిత పంతులుగారిచేత ఉతేతజితులైన పలువురు రచయితలు వ్యడుక భాషలో గ్రంధాలు రచించి సాహితయ భాషగా,కవితవ 13
భాషగా వ్యయవహారిక భాషే మరింత గొపుదని రుజువు చేసారు.1969 ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుతవం తెలుగు అకాడమీని సాిపంచింది. పాఠయపుసతకాలు వ్యయవహారిక భాషలో ప్రచ్చరిసుతనాురు.1969 లోనే ప.హెచ్.డి చేే విద్యరుధలు తమ పరిశోధనా వ్యయసాలన్న వ్యయవహారికంలో రాయడానిక శ్రీవెంకటేశ్వర విద్యలయం అన్నమతించింది.1973 లో ఆంధ్రవిశ్వ విద్యలయం కూడా ఆమోదించింది.1911లో రామమూరిత పంతులుగారు ప్రరంభించిన వ్యయవహారిక భాషోదయమం 1973 నాటిక విజయవంతమయింది.అంటే వ్యయవహారిక భాషోదయమం 62 ఏళ్ళా సాగంది.ఈ విధంగా మనం మాటాడు ే భాషన్న సాహితయ భాషగా మలచిన రామమూరిత గారు 1940 జనవరి 20 తేదీన కోటాన్న కోటు తెలుగు ప్రజలన్నండి శాశ్వతంగా దూరమయ్యయరు. ప్రశ్ులు:- 1.గడుగువ్యరు ఏ సంవతసరంలో జనిమంచారు? i)1963 ii)1863 iii)1983 iv)1883 2.రామమూరిత గారి తలిు పేరు ఏమిటి? i) వెంకమాంబ ii) రుద్రమాంబ iii) అమరావతి iv) పైడితలిు 3.సాహితయపరిషతుత పత్రికన్న ప్రచ్చరించినదెవరు? i) వ్యయవహారిక భాషావ్యదులు ii) గ్రాంధిక భాషావ్యదులు iii) అరసం iv) విరసం 4.గడుగు వ్యరు ఏజిల్చలు ో జనిమంచారు? i) విజయనగరం ii) తూరుుగోద్వరి iii) ప్రకాశ్ం iv) నెల్లురు 5.జజీవద్భషకు నియ్యమకుడు రచయితే కాని ల్చక్షనికుడూ, వ్యయకరణ కరాత కాదుజ అని అనుదెవరు? i) వీరేశ్లింగం ii) గడుగు రామమూరిత iii) గురజ్యడ iv) శ్రీరంగం శ్రీనివ్యసరావు విభాగం - బి II. వ్యయకరణానిక చెందిన ఈ కంది ప్రశ్ులకు సరైన సమాధానాలన్న గురితంచండి. 11x1=11 M 11.కింది వానిలో దిిరుక్త ట కార సింధిక ఉదాహరణ? i) నట్టలి ్లు ii) వాడుగొట్టి iii) పేదరాల్ల iv) విరసపు వచనము 12. పడు, పట్ట,ి పాడు మొదలైన పదాలను ఏమింటారు? i) పేదాదుల్ల ii) పడ్విదుల్ల 14
iii) పరుషముల్ల iv) సరళముల్ల 13. ఈ కారయము క్ళలగు క్రియాపదముల మీద సహితము కానింబడియెడి- అను గసడదవాదేశ సింధి సూత్రానిక ఉదాహరణ ఏది? i) రారుగదా ii) లెససగాన్ iii) నీవుడక్కరివి iv) ఏదీకాదు 14.శత్రువుని మిత్రుని విపత్తతని జయింపుము రింజింపుము భజింపుము-– ఇిందులోని అలింకారిం? i)అతిశయోకత అలింకారిం ii)క్రమాలింకారిం iii)ఉపమాలింకారిం iv)అరాథింతరన్యయసాలింకారిం 15. మా పొలింలో బింగారిం పిండిింది. – ఇిందులోని అలింకారిం? i)అతిశయోకత అలింకారిం ii)క్రమాలింకారిం iii)ఉపమాలింకారిం iv)అరాిథ ంతరన్యయసాలింకారిం 16.ఢిల్లలు ోని మేడల్ల ఆకాశానిి తాకుచునివి – ఇిందులోని అలింకారిం? i)అతిశయోకత అలింకారిం ii)క్రమాలింకారిం iii)ఉపమాలింకారిం iv)అరాిథ ంతరన్యయసాలింకారిం 17. సింపు - పరాయయపదాల్ల i) అిందిం,చిందిం ii) ఈవి, ఈగి iii) అిందిం, సోయగిం iv) సదనిం, గృహిం 18. ఆజఞ - పరాయయపదాల్ల i) ఆన,ఆదేశము ii) నేసతము, చెలికాడు iii)సమయిం, సమూహిం iv) ఏదీకాదు 19. అంకురారుణ అనగా ii)ప్రరంభం i) పరిగెతుత iv)ఏదీకాదు iii) కన్నమరుగవువ ii)కషిం 20. గోరు చుట్టపి ై రోక్ట్ట పోట్ట iv)ల్చభం మీద ల్చభం i)దెబబమీద దెబబ iii)నషంి 15
21. దానశీలము- పాఠిం ఏ ప్రక్రియకు చెిందినది? i) మినీ క్విత ii) వచన క్విత iii) పురాణిం iv) వాయసిం విభాగం- స III. ఈ కంది పరిచిత గద్యంశానిు చదివి , ద్ని దిగువ నీయబడిన ప్రశ్ులకు సరైన సమాధానాలన్న గురితంచండి. . 5 x 1=5M ప్రకృత, సంసుృత, ఆంధ్రభాషలోు పండితులైన తిరుమల రామచంద్రగారు కొంతకాలం ఆంధ్రప్రభ వ్యరపత్రికలో చివరిపేజీ రాే వ్యరు.ద్నిపేరు హైదరాబాద్ న్నట్ బుక్. ఏ పత్రికకయినా చివరిపేజీనే అందం. కరంజియ్య నిరవహించే బిుట్్ పత్రికలో కె.కె.అబాబస్ రాే చివరిపేజీ కోసే కొందరాపత్రికన్న కొనేవ్యళ్ాని ఆతరం వ్యళ్ాకు తెలుసు. ఒకవ్యరం హైదరాబాదు న్నటబుకుులో తమ బాలయమిత్రులైన కపుగంతుల లక్షమణశాస్త్రి గారిని సమరించ్చకునాురు. శాస్త్రిగారు తిరుపతిక వెళ్ళావచిునారట. అకుడ న్నంచి తెచిున ఒక లడూని ్న తమ మిత్రులైన రామచంద్రగారిక ఇచిునారట.ఇస్కత వ్యరనుమాటన్న వ్యరి మాటలోునే రాసనారు రామచంద్రగారు. ఆ వ్యకయం “వ్యరీ! రామచంద్రా! ఇగపట తిరుపతి లడు”ి ఇల్చ అను కపుగంతుల లక్షమణ శాస్త్రిగారు సంసుృతాంధ్ర భాషలో,ు కావయ వ్యయకరణ శాసాాలోు ఉదదండ పండితులు. సంసుృతంలో బిలణహ మహాకవి రాసన విక్రమాంకదేవ చరిత్ర మనే ప్రౌఢకావ్యయనిు తెలుగులో ఇంకా ప్రౌఢంగా అన్నవందించినారు. ద్నిు వ్యరు తమ జీవిత కాలంలో మొతతం అచ్చు వేసనటు లేరు. అకుడకుడా కొనిు అచుయిన పద్యల్ల కనిపసాతయి. బిలహణ మహాకవిదే అయినా కరణ సుందరి అనే నాటకానిు అన్నవదించి ప్రచ్చరించ్చకునాురు. వ్యరి విక్రమాంకదేవ చరిత్ర అచ్చుకాకునాు రాతప్రతి మీదనే చిలకమరిత లక్ష్మీనరసంహం పంతులు మొదలుకొని ఆనాటి మహాపండితులు ప్రశ్ంస పూరవకమైన అభిప్రయ్యలన్న సామల సద్శివగారు చదివ్యరు. కపుగంతుల లక్షమణశాస్త్రి గారు ఆంధ్ర బిలణహ బిరుద్ంకతులు. సద్శివ గారు వ్యరి దగరగ శిషయరికం చేయలేదు. కానీ ఒకొుకుపుుడు వ్యరి సనిుధానంలో కూరుుండి, తరచ్చగా జ్యబులు రాస్కత అనేక సాహితయ విషయ్యలు తెలుసుకునాురు. కాబటిి కపుగంతుల వ్యరిని సామల సద్శివగారు గురుసాినీయులుగా భావించారు. ప్రశ్ులు:- 1.కపుగంతుల లక్షమణశాస్త్రిగారి బిరుదు ఏది? i) ఆంధ్రబిలణహ ుడు ii) ఆంధ్రకలణహ ుడు iii) కవిసంహ iv) సహజకవి 2.విక్రమాంకదేవ చరిత్రన్న సంసుృతమున రచించిన కవి ఎవరు? i) బాణుడు ii) తులసీద్సు iii) కలణహ ుడు iv) కపుగంతుల లక్షమణశాస్త్రి 16
40. ఏక్లవయ శిషుయడు అింటే ii) ఉపాధ్యయయుడు iv) గురువు i) పరోక్ష్ శిషుయడు iii) ప్రతయక్ష్ శిషుయడు ii) బమ్మమర పోతన 41. దానశీలము పాఠయభాగ క్వి ఎవరు? iv) సామల సదాశివ i) పాకాల యశోదారెడిి ii) శుక్రాచారుయడు iii) తాన్యపురిం సూరయయ iv) బలవింత్తడు 42. వామనుడు అనగా ii) విరోచనుడు i) విషుుమూరిత iv) ఇింద్రుడు iii) బలిచక్రవరిత 43. బలి చక్రవరిత గురువు ఎవరు? ii) చిత్రలేఖ iv) మోహిని i) బృహసితి iii) శుక్రాచారుయడు ii) రసాయన శాల 44. అలిశెట్టి ప్రభాక్ర్ హైదరాబాద్ లో పెట్టిన సూడి ియో పేరు? iv) పదమవ్యయహిం i) పూరిము ii) శూరిణక్ iii) శిలిి iv) చింద్రనఖు 45. నగరగీతిం పాఠింలో క్వి పలెును ఏ విధింగా వరిిు ంచాడు? ii) అనుషుపి ్ i) తలిఒు డి iv) శార్దూలిం iii) బడి 46. రావణుని తలిు పేరు ii) విశాిమిత్రుడు iv) బలరాముడు i) కేత్తమతి iii) కైక్సి 47. మానిషాద ప్రతిషాఠింతి శోకు ్ిం ఏ ఛిందసుసలో ఉింది? i) మధ్యయక్కర iii) ఆటవెలది 48.పరశురాముని తిండ్రి i) కారతవీరాయరుునుడు iii) జమదగిి 20
49. మిథిల్ల నగర ప్రభువు ఎవరు? ii) విశాిమిత్రుడు iv) శతానిందుడు i) జనకుడు iii) దశరథుడు ii) సుమిత్ర చెలిక్త్తత 50. మింథర ఎవరు? iv) కైక్సి ***** i) సుమిత్ర చెలిక్త్తత iii) కైకేయ చెలిక్త్తత 21
SAMPLE PAPER – 2 SUBJECT: TELUGU (089) CLASS : X TERM-1 TIME: 90 MTS MAX.MARKS:40 విభాగం- ఎ I. ఈ కంది అపరిచిత గద్యంశాలలో ఒక ద్నిని ఎన్నుకొని , ద్ని దిగువ నీయబడిన ప్రశ్ులకు సమాధానాలన్న గురితంచండి.. 5 x1=5M గురజాడ అప్పారావు గారు కవితావస్తతవులో , భాషలో , భావం లో, వయక్తతకరణలో క్రొతత పోకడలు పోయారు. గిడుగు రామమూరిత గారి వ్యయవహారిక భాషోధ్యమానిక బాసటగా నిలిచి తాన్న తన రచనలిు వ్యయవహారిక భాష లోనే కొనసాగించారు.ప్రజాసాామయ యుగం లో ప్రజలకు కావలసంది, కవులు ప్రభోధంచవలసంది దేశ్భక్తతనని తన దేశ్భకత కవిత లో చాటి చెప్పారు. సాంఘిక దురాచారాలిు ఖండించడానిక సాహితాయనిు వినియోగిస్తత తగిన కథావస్తతవులకు రూపకలాన చేసన ఘనత అప్పారావు గారిక్త దకుుతంది. బాలయ , వృదధ వివ్యహాల దురాచార ఖండనం కవితా వస్తతవుగా వీరు పుతతడి బొమమ పూరమణ మ రచించారు. వ్యర వనితా వయవసకథ ు వయతిరేకంకంగా, వితంత వివ్యహాలకు ప్రోతాాహకంగా తీరిిదిదిని కథా సంవిధానం కలది “ కనాయ శులుం” నాటకం. ‘‘ కథానిక’’ నూతన ప్రక్రియ కు గురజాడే ఆదుయడు. తెలుగు లో మొటమట ొదటి కథానిక ‘‘దిదుబి ాటు’’ వీరిదే. ‘‘ముతాయలసరాలు’’ అను ఛందస్తా న్న సృష్ంట చిన మహా కవి గరజాడ అప్పారావు గారు. క్రొతత ప్పతల మేలు కలయికగా ప్రాచీన ఆధునిక సాహితాయలకు వ్యరధలాగా నిలిచిన యుగకరత గురజాడ. కవితాం , కళలు ప్రజల కోసమేనని ఆయన చాటిచెప్పారు. తేలిక మాటలు ,అవి కూడా చకుని తెలుగు పద్లు ,ఆయన కవిత లో కనిపిసాతయి. అయితే భావ్యలు ఆలోచింపజేసేవిగా లోత గా ఉంటాయి. శ్రీశ్రీ అనుటుు ఆది కాలం లో తిరేకున; మధ్య కాలంలో వేమన , ఆధునిక కాలంలో గురజాడ మహా కవులు. ‘’ ఆధునిక సాహితాయనిక అడుగుజాడ గురజాడ’’. ప్రశ్ులు:- 1. గురజాడ కవితలోు భాష , భావ్యలు ఎలా ఉంటాయి? i) గ్రంధకంగా ii) కొతతగా iii) శిషవట యవహారికంలో iv) ప్పతగా 2. తెలుగు లో మొటమట ొదటి కథానిక ఏది ? i) దిదుబి ాటు ii) కనయక iii) కనాయశులుం iv) పూరణమమ 22
3. బాలయ వివ్యహాల దురాచారానిు ఖండిస్తత గురజాడ చేసన రచన ఏది? i) పుతతడి బొమామ పూరణమమ ii) సంసురణ iii) కొతతవెలుగు iv) కనాయశులుం 4.గురజాడ సృష్ంట చిన ఛందస్తా ఏది? i) అన్నష్టటప్ ii) తేటగీతిరే iii) ఉతాలమాల iv) ఆటవెలది 5. కవితాం , కళలు ఎవరి కోసమని గురజాడ చెప్పారు. i) ప్రభుతాం ii) ప్రజలు iii) అదికారులు iv) వితంతవులు లేద్ ‘‘ధ్నమూల మిదం జగత్ ’’ అని పెదలి ంటారు. లోకంలో ధ్నమును వ్యడే బలవంతడు. మానమరాయదలు, గౌరవ్యదరాలు అతని తరువ్యతే ఎవరికైనా. ‘‘డబ్బుకులోకం ద్సోహం’’, అనేది నేడు ప్రచారంలో ఉనుమాట. ఆ కారణం చేత ధ్నం గల వ్యడే ఉనుతడు. డబ్బుంటే కొండ మీద కోతిరే అయినా దిగివస్తతందని నాన్నడి. గొపా విద్యవంతలు, ప్రజాశా ీలురు, ధీరులు, వీరులు ఒక కంమిటి ? ఎంతటి వ్యరయినా సకం ధ్నికుడిక లోబడి నడుచుకొనే వ్యకం. కాబటిట ధ్నవంతడే సరాశ్రేష్టడట ు. అతడిక్త పౌరుషం, మేథాసంపతిరేత, బంధుమిత్రులు ,సేవకాజనం, సకల సౌకరాయలు, సరా సౌఖ్యయలూన్న. ధ్నం సంప్పదనలో ఒక దుుఃఖం, ద్ని రక్షణ లో మరొక దుుఃఖం, వినాశ్న విషయంలో ఇంకొక దుుఃఖం ద్గి ఉంది. ధ్రామచరణ కోసం ధ్నం కోరుకోవడం మినహా కోరికలు లేకపోవడమే ఉతతమం. ప్రియ వచనాలతో కూడిన ద్నం , గరాం లేని జానా ం, క్షమతో కూడిన శౌరయం, తాయగయుకతమయిన ధ్నం లోకంలో దురుభం గద్. ధ్నం లేనివ్యరిక నిరంతరం ధుుఃఖం కలుగుతంది. ద్ని వలు బ్బదిధహీనత ఏరాడి తద్ారా వ్యరి సరాశ్కత యుకుతలూ వేసవికాల జలాశ్యాలవలే క్షీణంచి ఆపదల ప్పలవుతారు. ద్రిద్ర్యం వయకత సాతంత్ర్యయనిు హరిస్తతంది .సేాచాా రహితణణ చేస్తతంది. ఆ ద్రిద్ర్య దుుఃఖం యావజ్జీవం వేదనాకరం. అందు లోన్న మానసక ద్రిద్ర్యం అతయంత హేయం. ధ్నమునుంత వరకు వదలక వెంట తగిలి యుండే బంధుమిత్రులు , పేరు ప్రతిరేషలట ు, సేవకాజనం, సకల పరివ్యరం ధ్నం నశించిన మరుక్షణం అంతరానథ మైపోవడం మహా విచిత్రమైన విషయం. ప్రశ్ులు:- 6. ఎవరిక నిరంతర దుుఃఖం కలుగుతంది? ii) పేదవ్యడిక i) ధ్నవంతనిక iv) మిత్రులకు iii) సేవకులకు ii) డబ్బుతో అనీు కొన్నకోువచుి కాబటిట 7. ధ్నం గలవ్యడే ఉనుతడెలా అవుతనాుడు? i) డబ్బుకు లోకం ద్సోహం కాబటిట 23
iii) డబ్బునువ్యడు మంచి బటలట ు వేస్తకుంటాడు కాబటిట iv) డబ్బుంటే చదువుకోవచుి కాబటిట 8. ద్రిద్ర్యంర ఎటువంటిది? i) వేదనాకరం ii) ఆనందమయం iii) సంతోషద్యకం iv) ఆరోగయకరం 9. మిత్రుడు వయతిరేకంకపదం? i) బంధువు ii) నెయయము iii) శ్త్రువు iv) శ్రేయోభిలాష్ 10. విదయ –వికృతిరే ? i) విద్ది ii) విద్య iii) విజీ iv) వినాుణము విభాగం - బి II. వ్యయకరణానిక చెందిన ఈ కంది ప్రశ్ులకు సరైన సమాధానాలన్న గురితంచండి. 11x1=11 M 11.కరమద్రయమునందు తతామ పదములకు ఆలుతో సంధ జరిగినపుాడు, అకారమునకు ఉ కారము, రుగాగమమున్న వసాతయి-ఇది ఏ సంధ స్తత్రం? i) ఉకారసంధ ii) రుగాగమ సంధ iii) దిారుకత టకార సంధ iv) పడాాది సంధ 12. వ్యడుగొట్ట-ట ఏ సంధక ఉద్హరణ? i) పడాాది సంధ ii) త్రికసంధ iii) పుంప్పాదేశ్ సంధ iv) గసడదవ్యదేశ్ సంధ 13. కుటుసట ్తరు- విడదీయగా i) కుఱు+స్తరు ii) కుఱు+ఉస్తరు iii)కురు+టుటస్తరు iv)కరు+ఉస్తరు 14. నరుడు- పరాయయపద్లు i) అరునీ ్నడు, ద్నవుడు ii) మనిష్, మానవుడు iii) కృష్టణడు, విష్టణవు iv) కృషీవలుడు, కరషకుడు 24
43. దానశీలము ప్వఠ్ాభాగం దేనినుండి గ్రహించబ్డింది? i) వామన చరత్ర ii) నల చరత్ర iii) హరశాంద్రోప్వఖ్యానం iv) బ్లిచక్రవరత దాతృతిం 44. అలిశెటిట మొదటి కవిత i) ఎర్రప్వవురాలు ii) పరష్కుర్ం iii) చుర్కలు iv) ర్కతరేఖ 45. పేదరైతులు ఎటువంటి పటటణాలోె జీవిస్తతన్నార్ని కవి చెప్వరడు? i) ఇరుకు ఇళ్ళు ii) ఇనుపెరట్టలట ు iii) సంకెళ్ళు iv) ఇనుపకచాడ్వలు 46.అయోధాయ నగరానిు నిరిమంచినదెవరు? i)యమధ్ర్మరాజు ii)దశర్థుడు iii)మనువు iv)కుబేరుడు 47.సుభాహుని సంహ్రించడానిక రామడు ఉపయోగంచిన అస్త్రం? i)శీతేషువు ii)వాయవాాస్త్రం iii)ఆగ్నాయాస్త్రం iv)న్నగాస్త్రం 48.రామడు ఎనిు సంవతీరాలు అరణయవాసం చేయాలని కైకేయి దశ్రథమహారాజున్న వరం కోరింది. i)14 ii)15 iii)11 iv)12 49.గంగా యమన సంగమ ప్రదేశ్ంలో ఉను ఆశ్రమం? i)స్తతీక్ష్ణ మహరి ఆశ్రమం ii) అగసాతాశ్రమం iii)భర్దాిజ్ఞశ్రమం iv)అత్రి మహాముని ఆశ్రమం 50.అకంపన్నడు ఎవరు? i) రావణుని గూఢచార ii)రావణుని సోదరుడు iii)రావణుని మంత్రి iv)శూర్ఫణక భర్త **** 39
SAMPLE PAPER – 4 SUBJECT: TELUGU (089) CLASS : X TERM-1 TIME: 90 MTS MAX.MARKS:40 విభాగం- ఎ I. ఈ కంది అపరిచిత గద్యంశాలలో ఒక ద్నిని ఎన్నుకొని , ద్ని దిగువ నీయబడిన ప్రశ్ులకు సమాధానాలన్న గురితంచండి. 5 x1=5M మగద రాజ్యంలో క్రీ.పూ.304 వ సంవతసరం చైత్రమాసం శుకపల క్ష అష్టమి నాడు అశోకుడు జ్నిమంచాడు.అశోకుని తండ్రిపేరు బందుసారుడు.ఇతన్న మగద రాజ్యయనిక రాజుగా ఉండేవాడు. తల్లల సుభద్రంగి మగదరాజ్యపు పట్పట ు రాణి. రాజ్కుమారుడి పుట్టకట తో రాజ్యంలో సంబరాలు చేసుకునాురు. ఖజ్యనా న్నండి ధనానిు తీసి పేదలకు పంచారు. అనుద్నాలు,వస్త్రద్నాలు చేసారు.రాజ్కుమారుడి జ్ననంతో తల్లల సుభద్రంగి కష్టటలు ఇబబందులు తొలగిపోయాయి. శోకాలు తొలగిపోవడంతో బందుసారుడు,సుభద్రంగి రాజ్కుమారుడిక అశోకుడిగా పేరు పెట్టరట ు. వారసతవ సంప్రద్యం ప్రకారం రాజు బందుసారుడు తన వారసుడిగా పెదకద ుమారుడైన సుసీమన్న రాజ్గద్దద పై కూర్చోబెట్టలట న్నకునాుడు. సుసీమ మంచి ప్రవరతన కల్లగిన వాడు కాదు.మంత్రులు, సభికులతో కఠినంగా ఉండేవాడు.ప్రజ్లతో దురుసుగా ప్రవరితంచేవాడు.దీనితో సుసీమన్న రాజుగా చేయడానిక మంత్రులు,సభికులు ఇష్టపడలేదు.తెల్లవి తేట్లు,సేనపై పట్టటన అశోకుడిని సింహాసనంపై కూర్చోబెట్టలట ని రాజుకు మంత్రులు సలహా ఇచాోరు.వారి సలహాన్న మనిుంచడంతో పాట్ట అశోకుడి ప్రతిభన్న గురితంచిన తండ్రి బందుసారుడు రాజ్ కరీట్టనిు తొడిగి అశోకుడిని సింహాసనంపై కూర్చోబెట్టటడు.అపుుడు అశోకుడి వయసుస 34 ఏళ్ళు.అశోకుడు అసంఘిమిత్రన్న వివాంం చేసుకునాుడు.ీరరిక మేంం్ర,సంఘమిత్ర సంతానం.రాజుననే గరవం లేకుండా ధనిక,పేద,కులమత భేద్లు లేకుండా అశోక చక్రవరిత అందరిని సమానంగా చూడడంతో ప్రజ్ల ంృదయాలోల నిల్లచిపోయాడు. \" నేన్న భోజ్నం చేసే సమయంలో గాని , రాజ్దరాబరులో ఉనాు,పడకగదిలో ఉను,మరెకకడునాు ప్రజ్లు తమ కష్టటలన్న,సమసయలన్న నాకు తెలపవచ్చో.నేన్న అనిు వేళలోల ప్రజ్లకు అందుబాట్టలో ఉంట్టన్న. సరవజ్న్నలకు మంచిచేయడమే నాకరతవయంగా పెట్టటకునాున్న\" అని అశోకచక్రవరిత ప్రజ్ల మధయ ప్రకటంచాడు. ప్రజ్యసేవకు మించిన మర్చ పని తనకు లేదని అశోకుడు చెపేువాడు. ప్రజ్లకు సేవచేయడమే పనిగా పెట్టకట ోవాలని తన పరిధిలోని రాజులు,ఉపరాజులన్న అశోక చక్రవరిత ఆదేశంచాడు.ప్రజ్లన్నంచి భారీగా పన్నులు వసూలు చేయవదనద ాుడు.కళంగ యుదధం అశోకచక్రవరిత జీవితానిు పూరితగా మారిోవేసింది.మౌరయసామ్రాజ్యంలో భాగంగా ఉను కల్లంగ దేశానిు కల్లంగులు సవతంత్రయ రాజ్యంగా ప్రకటంచ్చకునాురు. దీనితోఅశోకచక్రవరిత కల్లంగదేశానిు తన రాజ్యంలో విలీనం చేసుకోవడానిక కల్లంగ యుదంధ చేశాడు.భారీగా రకతపాతం జ్రిగింది.ఈ యుదంధ లో లక్షలాది మంది చనిపోయారు.లక్షల సంఖయల పిలలలు అనాధలయాయరు.అంతే సంఖయలో మహిళలు వితంతువులయాయరు.అశోకుడు కళంగయుదంధ లో గెల్లచినపుటక, బారీగా జ్రిగిన రకతపాతం కల్లచివేసింది.నలుదిశ్లా చెలాలచెదురుగా పడిఉను మృతదేహాల దృశాయలు అశోకుడి ంృదయానిు కదిల్లంచాయి.పశాోతాతపంతో నల్లగిపోయిన అశోకుడిలో దయాగుణం వెలుగు చూసింది.శ్త్రువులన్న హింసతో కాదు,ప్రేమతో గెలవాలని నిశ్ోయించ్చకునాుడు. ఆయుధాలశ్కతపై నిలచే రాజ్యయలు, 40
రాజ్భవనాలు ఇసుక భవంతులాల తవరగానే కుపు కూలుతాయని, కరుణ,సేుంం,అహింస విధానంతో నడిచే సామ్రాజ్యం యుగయుగాలవరకూ నిల్లచి పోతుందని ధమమభిక్షువు చేసిన ప్రవచనాలతో అశోకుడు ఆయుధాలన్న తాయగంచేసి అహింసవైపు నడిచాడు. అశోకుడు బౌదధధ రామనిు సీవకరించి అహింస, ప్రజ్లోల ధారిమక భావన పెంపందించడం,మంచిమారగంలో నడిపించడానిక దేశ్విదేశాలోల ప్రచారం చేశాడు. బుదధభగవాన్నడి జీవితానిక సంబంధించిన బుదధగయ, సారనాథ్,లుంబనీ,కుషినగర్చల అశోకుడు సకుట్టంబ సపరివార సమేతంగాయాత్రలుచేసాడు.ధమమప్రచారం చేసూతనే మర్చవైపు ప్రజ్ల ఆకల్ల తీరోడానిక రంద్రులకు ఇరువైపులా పండల మొకకలు నాటంచాడు. తాగు,సాగు నీటకష్టటలు తీరోడానిక బోరుబావులు తవివంచాడు.పశువులకు,మన్నషులకు వేర్వవరుగా ఆసుపత్రులు కటటంచాడు.ధారిమక యజ్యాలపేరిట్ జ్రుగుతును జ్ంతుబల్లని నిషేధించాడు.అనిు ధరామల ప్రచారానిక, అభివృదికధ సమాన అవకాశాలు కల్లుంచాడు.మతసామరసయ పితామహునిగా నిల్లచి ప్రజ్లకు ఉపయోగపడే పన్నలు చేయడం ద్వరా అశోకుడు తన పేరుకు సారకథ త చేకూరిో మహానీయుడయాయడు. ప్రశ్ులు : - 1.అశోకుని కుమారెత పేరు ఏమిట? i)అసంఘిమిత్ర ii)సుభద్రంగీ iii)సుసీమ iv)సంఘమిత్ర 2. ఏ యుదధం అశోకచక్రవరితని అహింస వైపు నడిపించింది? i)కురుక్షేత్ర యుదంధ ii)కళంగయుదంధ iii)తళుకోట్ యుదంధ iv)పానిపట్టటయుదంధ 3. అశోకుడు ఏ సామ్రాజ్యయనిు అప్రతిహాసంగా పరిపాల్లంచాడు? i)విజ్యనగర సామ్రాజ్యం ii)మగద సామ్రాజ్యం iii)పాట్లీపుత్ర సామ్రాజ్యం iv)కోసల రాజ్యం 4. అశోకచక్రవరిత అనుగారి పేరు ఏమిట? i)సుద్ముడు ii)సుసీమ iii)చిత్రసేన్నడు iv)మేంంద్రుడు 5. అశోకుని భారయపేరు? i)మిత్రవింద ii)చిత్రంగి iii)అసంఘిమిత్ర iv)ఆనంది లేద్ గలగలపార్వ కృష్టనా దీ తీరాన విలసిల్లలన ధానయకట్కం తెలుగు రాజులైన శాతవాంన్నల రాజ్ధాని. దీనినే ధరణి కోట్ అని కూడా పిల్లచేవారు. కాలక్రమంలో అమరావతిగా సిథరపడింది. 41
Search
