วรรณพร นันทนัทมณีโชติ 61102301122 B8

การเย็บแผล นางสาววรรณพร นั นทนั ทมณีโชติ รหัส 61102301122 B8

คํานํ า คู่มอื การเยบ็ แผลเลม่ นี เปนส่วนหนึ งของรายวชิ า การรกั ษาพยาบาลเบอื งตน้ (พย.1426) โดยมวี ตั ถปุ ระสงค์ เพือศึกษาเกยี วกบั อุปกรณ์ ขนั ตอน วธิ กี าร และคําแนะนํ า เกยี วกบั การเยบ็ แผล เพือให้นั กศึกษาพยาบาลศาสตรบณั ฑติ มคี วามรูค้ วามเขา้ ใจทาง หัตถการพืนฐานทางศัลยกรรม โดยสามารถนํ าไปประยกุ ตใ์ ชไ้ ด้ ซงึ เนื อหาจะประกอบดว้ ยไปดว้ ย ชนิ ดบาดแผล วตั ถปุ ระสงค์และขนั ตอนการทาํ หัตถการ และคําแนะนํ าหลงั การทาํ หัตถการ ดฉิ ันหวงั เปนอยา่ งยงิ วา่ คู่มอื เลม่ นี จะเปนประโยชน์ ในการทาํ หัตถการดา้ นศัลยกรรม สําหรบั นั กศึกษาพยาบาลศาสตรบณั ฑติ และผทู้ สี นใจ ผจู้ ดั ทาํ วรรณพร นั นทนั ทมณีโชติ

ชนิ ดบาดแผล Page 1 - 9 สารบญั การเย็บแผล Page 10 - 32 คําแนะนํ า Page 33 -37

1 การเยบ็ แผล เปนหัตถการทอี ยใู่ นขอบเขต ซงึ ผู้ ประกอบวชิ าชพี การพยาบาลและการผดงุ ครรภ์ สามารถปฏบิ ตั ไิ ด้ โดยกอ่ นปฏบิ ตั หิ ัตถการใด ๆ ควรมกี ารประเมนิ เสียกอ่ น โดยเฉพาะอยา่ งยงิ เมอื ทา่ นตอ้ งพบผปู้ วยทมี บี าดแผลมา และจะตอ้ ง ลงความเห็นวา่ ควรเยบ็ หรอื ไมค่ วรเยบ็

2 ชนิ ดบาดแผล

3 Incised wound ความหมาย บาดแผลทถี กู กระทาํ ดว้ ยของมคี ม ลกั ษณะ บาดแผลจะเรยี บชดิ กนั เชน่ บาดแผล ผา่ ตดั แผลถกู มดี บาด หรอื ถกู ฟนดว้ ยมดี

4 Lacerated wound ความหมาย แผลทมี กี ารฉีกขาดหรอื ถกู ทาํ ลายของผวิ หนั งเกดิ จาก ของแขง็ ทไี มม่ คี ม เชน่ ถกู ตี ดว้ ยไมพ้ ลอง เกดิ จาก อุบตั เิ หตบุ นทอ้ งถนนหรอื อุบตั เิ หตอุ นื ๆ ทที าํ ให้เกดิ บาดแผลฉีกขาด ขอบไมเ่ รยี บ

5 Fracture ความหมาย การหัก ส่วนใหญใ่ ชก้ บั กระดกู เชน่ กระดกู แขน หัก กระดกู ขาหัก หรอื กระดกู ขากรรไกร หัก เกดิ จากอุบตั เิ หตหุ รอื ถกู ทาํ รา้ ยดว้ ยของแขง็ มคี ม หรอื ไมม่ คี มกไ็ ด้

6 Puncture wound ความหมาย บาดแผลทถี กู กระทาํ ดว้ ย ของแหลมคม เชน่ ถกู แทง ดว้ ยมดี ปลายแหลม หรอื หอกหรอื จากการทแี พทย์ ใชเ้ ขม็ แทงสําหรบั การเจาะ ตรวจ เชน่ การทาํ lumbar puncture

7 Perforated wound ความหมาย บาดแผลทมี รี ูทะลขุ องอวยั วะ ในรา่ งกายทมี ชี อ่ งวา่ งตรง กลาง (hollow organs) เชน่ กระเพาะอาหาร, ลําไส้ หรอื โพรงอากาศขา้ งจมกู ทมี แี ผล ทะลเุ นื องจากการถอนฟน กรามบนทพี ลาด

8 Penetrating wound ความหมาย แผลทที ะลเุ ขา้ ไปในชอ่ งของ รา่ งกาย เชน่ มกี ารแทงทะลุ เขา้ ไปในปอด หรอื ชอ่ งทอ้ ง เปนตน้

9 บาดแผลทไี มค่ วรเยบ็ สุนั ขกัด แผลตดิ เชอื

10 การเยบ็ แผล

วตั ถุประสงค์ เพือห้ามเลอื ด 11 (Stop Bleeding) ลดอาการปวด ซอ่ มแซมส่วนที และการตดิ เชอื บาดเจบ็ (Decrease pain and infection) (Reconstruction) ลดรอยแผลเปนที เพิมการหายของแผล อาจเกดิ จาก (Increase healing บาดแผลนั น ๆ of ulcer) (Reduce scar)

12 อปุ กรณ์

13 ชุดเยบ็ แผล Tooth Forceps Non Tooth Forceps

14 ชุดเยบ็ แผล Needle Holder กรรไกรตดั ไหม

ชุดเยบ็ แผล 15 Absorbable รา่ งกายสามารถ Catgut (ละลายได)้ ยอ่ ยสลายดดู ซมึ ได้ Nylon ไหมเยบ็ แผล Non-Absorbable (ไมล่ ะลาย) ถา้ ตอ้ งการฝงวสั ดุ เยบ็ ทงิ ไวใ้ นรา่ งกาย

16 ไหมเยบ็ แผล

17 ชุดเยบ็ แผล Needle เข็มเยบ็

18 ยาชาเฉพาะที Xylocaine with adrenaline Xylocaine without adrenaline ฤทธทิ าํ ให้เส้นโลหิตหดตวั 1.ออกฤทธไิ ดเ้ รว็ มาก เลอื ดทอี อกจากบาดแผลจะ 2.การกระจายฤทธไิ ดด้ ี ออกน้ อยลง 3.มฤี ทธอิ ยไู่ ดน้ าน 4.ไมร่ ะคายเคือง ระวงั !!! การฉีดโดยเฉพาะอวยั วะส่วนปลายข องรา่ งกาย มฤี ทธทิ าํ ให้เส้นโลหิตหด ตวั ทาํ ให้เกดิ Cyanosis และ gangrene

19 ยาชาเฉพาะที 1% Xylocaine without adrenaline : 3 - 5 mg/kg 1 % Xylocaine with adrenaline : 5 - 7 mg/kg

20 ยาชาเฉพาะที ตวั อย่าง ผปู้ วยหนั ก 40 Kg ต้องใช้ 2% Xylocaine without Adrenaline วิธีทํา Xylocaine without Adrenaline ขนาดทใี ชไ้ ม่เกนิ 5 mg/ml ฉะนันนาหนั ก 40 Kg x 5 mg/kg = 200 mg 40 Kg ได้ยาไม่เกิน 200 mg 2% Xylocaine = 20 mg/ml ฉะนันยา 200 mg = 10 ml ใช้ 2% Xylocaine without Adrenaline จํานวนไมเ่ กนิ 10 ml

21 ยาชาเฉพาะที อปุ กรณ์ Syringe เข็ม ยาชาเฉพาะที

22 อปุ กรณ์อนื ๆ นายาฆา่ เชือ Gauze Sterile

23 ขันตอน

24 1. ซกั ประวตั ิ : การเกดิ บาดแผล ( วนั เวลา สาเหต)ุ โรคประจําตวั ประวตั แิ พ้ยา แพ้ยาชา ภมู คิ ุ้มกนั บาดทะยกั และการรกั ษาเบอื งตน้ 2. ประเมนิ บาดแผล : ขนิ ด ตําแหน่ ง ขนาด และประเมนิ เนื อเยอื และสิ งแปลกปลอม 3.จดั ทา่ ให้เหมาะสม สําหรบั การหัตถการ 4. ลา้ งทาํ ความสะอาดแผลดว้ ยนาเกลอื สํารวจสิงแปลกปลอมทคี ้าง อยแู่ ละลา้ งออก

25 5. ให้ยาระงบั ความรูส้ ึกเฉพาะที (ยาชา) ขั นตอนการฉี ดยาชาเฉพาะที 1.อธบิ ายให้ผปู้ วยทราบถงึ วตั ถปุ ระสงค์ของการฉีดยาวา่ เพือไมใ่ ห้เจบ็ ขณะทาํ หัตถการหลกั ทวั ไปในการฉีดยาชา 2.พดู คุยกบั ผปู้ วยให้คลายกงั วล ให้อยใู่ นทา่ ทไี มเ่ กรง็ 3.ใชเ้ ขม็ ฉีดยาขนาด 23 - 24 ตรวจสอบดวู า่ เขม็ ไมต่ นั กระบอกฉีดยากบั เขม็ สวมกนั ไดส้ นิ ท 4.ฉีดยาเขา้ ในผวิ หนั ง (Intradermal wheal) รอบบรเิ วณแผล รอดปู ระมาณ 2 - 3 นาที 5.ทดสอบการชา โดยใช้ tooth forceps จบั ทผี วิ หนั งตําแหน่ งทตี อ้ งการให้ชาถา้ ผู้ ปวยไมเ่ จบ็ แสดงวา่ มกี ารชาแลว้ สามารถทาํ หัตถการได้

6. ทาํ ความสะอาดและตดั แตง่ ขอบแผลให้เรยี บเทา่ ทจี ําเปน 26 เลม็ เอาเนื อตายออกดว้ ยกรรไกรตดั ชนิ เนื อ 7.ทา antiseptic ทแี ผล + โดยรอบ และคลมุ ผา้ สีเหลยี มเจาะกลาง 8. เยบ็ แผล ลักษณะการเย็บแผล เยบ็ แผลโดยใช้ไหมตอ่ เนือง เยบ็ แผลโดยใช้ไหมผกู เปน (continuous interupted) ปมแยกเปนอนั ๆ (interupted) การเยบ็ ตอ่ เนื องดว้ ยวธิ ธี รรมดา การเยบ็ ธรรมดา (plain (plain continuous) interupted) การเยบ็ ตอ่ เนื องชนิ ดสองชนั การเยบ็ แบบสองชนั (mattress continuous) (mattress interupted) การเยบ็ ตอ่ เนื องชนิ ดพันทบ (blanket continuous)

27 7.1 ใช้ needle holder จบั เขม็ ประมาณ 2/3 ของ body มาทางกน้ เขม็

28 7.2 ใช้ tooth forceps จบั เนื อเยอื และผวิ หนั งดว้ ยความน่ มุ นวล 7.3 ปกแขง็ ตงั ฉากกบั ผวิ หนั ง ไมค่ วรตกั เฉียงเพราะจะทาํ ให้ ขอบมว้ น ลง (inversion) แผลจะสมานไมด่ ี

29 7.4 ควรเยบ็ ให้ถงึ กน้ แผล หรอื ในกรณีทแี ผลลกึ มากควรเยบ็ จากส่วน ลกึ ขนึ มาเปนชนั ๆ เพือปองกนั การเกดิ โพรงใตแ้ ผล

30 7.5 บดิ ขอ้ มอื หมนุ เขม็ ตามโค้งของเขม็ ให้ระยะห่างของขอบแผลเทา่ กนั ทงั 2 ขา้ งและเทา่ ๆกบั ความลกึ ของแผล และความห่างของขอบแผลจะ เทา่ กบั ความลกึ ถงึ กน้ แผล

7.6 ผกู ปมไหมดว้ ย surgical knot 3-4 ปม 31 7.7 เวน้ ระยะของแตล่ ะ stitch ให้เทา่ ๆกนั และให้ความกวา้ งของ stitch เปน square (box) pattern

32 การดแู ลแผลหลังการเยบ็ นั ดดแู ผลในวนั รุง่ ขึนเพือประเมินแผล ถ้าแห้งดี ไมบ่ วมแดง นั ดลา้ งแผลวนั เวน้ วนั จนครบตัดไหม ถา้ มี discharge ซมึ แผลบวมแดง ให้นั ดลา้ งแผลทกุ วันจนครบตัดไหม

33 คําแนะนํ า

34 นัดตดั ไหม 1. บรเิ วณใบหน้ า ระยะเวลาทตี ดั ไหมประมาณ 4 - 5 วนั 2. บรเิ วณทวั ไป ระยะเวลาทตี ดั ไหมประมาณ 7 - 10 วนั 3. บรเิ วณทมี กี ารยดื หยนุ่ เชน่ ขอ้ ศอก เขา่ ประมาณ 10 - 14 วนั

ยาปฏชิ ีวนะและยาแกป้ วด 35 1. ซักประวัตแิ พ้ยากล่มุ Penicillin ถ้าไม่มีประวัติแพ้ยานี ให้ - แผลปนเปอนไม่มาก ไม่มีเนื อเยือกระทบกระเทอื นไม่มาก ขอบแผลเรยี บ : Penicillin (250) 1x3 ac.+ hs. 5 วัน - แผลปนเปอนมาก เนื อเยือชา กระรุง่ กระรงิ ขอบไม่เรยี บ นานเกิน 6 ชม. : Cloxacillin (250) 1x3 ac.+ hs. 5 วัน - แผลสัตว์กัด คนกัด : Amoxycillin (500) 2x2 pc. นาน 5 วัน 2. แพ้กล่มุ Penicillin : Roxithromycin (150) 1x2 ac. นาน 5 วัน 3. ปวด : Paracetamal (500) 2 tab.prn. NSAID : Ibuprofen (400) 1x2 pc. นาน 5 วัน

36 การให้ภมู คิ ุ้มกนั บาดทะยกั ซักประวตั กิ ารไดว้ คั ซนี ปองกนั บาดทะยกั 1.ไมเ่ คยได้ / ไดร้ บั มาเกนิ 10 ป : ฉีด 3 ครงั ครงั ละ 0.5 cc. เดอื นที 0,1,6 2.เคยไดร้ บั ครบ 3 ครงั ไมเ่ กนิ 10 ป : ไมฉ่ ีด 3.ไดร้ บั ครบ 3 ครงั เกนิ 10 ป : กระตนุ้ 1 ครงั 4. เดก็ 13 ปขนึ ไป ให้เชน่ เดยี วกบั ผทู้ ไี มเ่ คยไดม้ ากอ่ น

รกั ษาแผลให้แห้ง สะอาดอยเู่ สมอ อยา่ ง 37 น้ อย 24 ชวั โมงแรก และไมใ่ ห้เปยกนา จนกวา่ แผลจะหาย ถา้ แผลเปยกนาให้รบี หากมไี ข้ ปวดแผลมากกวา่ ปกติ บวมแดง แสบรอ้ น มี Discharge กลบั มาลา้ งแผลทโี รงพยาบาล ซมึ มากให้รบี มาทโี รงพยาบาล การดแู ลแผล ไมใ่ ห้เปลยี นผา้ ปดแผลหรอื แกะผา้ นา โปรตนี วติ ามนิ และเกลอื แร่ ปดแผลออกเอง และให้มาทาํ แผล เชน่ วติ ามนิ ซี เอ และ อี เปนตน้ ทโี รงพยาบาล เพือสรา้ งเนื อเยอื และเสรมิ ความแขง็ แรงให้กบั แผล

บรรณานกุ รม จฑุ ารตั น์ ผพู้ ิทกั ษ์กลุ .(2563). การเยบ็ แผล (suturing). สืบค้นเมอื 24 กนั ยายน 2564. จาก http://pws.npru.ac.th/poopitukkul/data/files/สอน%20เตรยี มความพรอ้ ม หัตถการและการเยบ็ แผล[1].pdf. ปยะนั นท์ วงั กลุ างกรู . (2559). การเยบ็ แผล (suturing). สืบค้นเมอื 24 กนั ยายน 2564. จาก https://meded.psu.ac.th/binlaApp/class05/388_531/Suturing/index3.htm. โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตําบลบา้ นตา. (2561). การเยบ็ แผล. สืบค้นเมอื 24 กนั ยายน 2564. จาก https://www.anamaibantum.com/2019/08/blog-post_12.html.