หน่วยที่ 4 หลีกเลี่ยงความรุนแรง

ในสงั คมไทยปัจจุบนั มีสถานการณ์ความรุนแรงเกิดขึ้นเป็ นจานวนมาก ส่งผลกระทบต่อ ร่างกาย จิตใจ และสังคม สร้างความเสียหายให้กับชีวิตและทรพั ย์สิน รวมถึงผลกระทบ ต่อสภาพทางจิตใจของเหย่ือและผ้ใู กล้ชิดในครอบครวั ที่ประเมินค่าไม่ได้ เราจึงควรร่วมกนั หาแนวทางป้องกนั และสามารถใช้ทกั ษะการตดั สินใจแก้ปัญหาในสถานการณ์ที่เสี่ยงต่อ ความรนุ แรงได้อย่างเหมาะสม โดย ครูนันทพร บำรุงผล รายวชิ า พ32102 สุขศึกษาและพลศึกษา 4

ความหมายของความรุนแรง องค์การอนามยั โลก (World Health Organization, 2007) ได้นิ ยามความรุนแรง (Violence) หมายถึง การจงใจใช้กาลงั หรืออานาจทางกายเพื่อการข่มขู่ หรือกระทาต่อตนเอง ต่อผอู้ ่ืน ต่อกลมุ่ บคุ คลอื่น หรือชมุ ชน การมสี ัมพนั ธภาพที่ดีช่วยแก้ปัญหาความรุน

ประเภทของความรุนแรง องคก์ ารอนามยั โลก ไดแ้ บ่งประเภทของความรนุ แรงไวอ้ อกเป็น ๓ กลมุ่ ใหญ่ๆ ดงั นี้ ความรุนแรงต่อตนเอง (Self-directed Violence) หมายถึง ลักษณะความรุนแรง ท่ีเกิดขึน้ จากบุคคลกระทาต่อตนเอง ซึ่งสามารถแบง่ ได้ ๒ ประเภท คือ ๑.๑ พฤติกรรมการฆ่าตวั ตาย ๑.๒ พฤติกรรมทารา้ ยตนเอง ความรุนแรงระหว่างบุคคล (Interpersonal Violence) หมายถึง ความรุนแรงท่ีกระทา โดยบุคคลอื่น หรอื กลุ่มบุคคลอ่ืน ซ่ึงสามารถแบ่งออกเป็น ๒ กลมุ่ คอื ๒.๑ ความรนุ แรงในครอบครวั (Family Violence) ๒.๒ความรนุ แรงในชุมชน (Community Violence) ความรนุ แรงระหว่างกลุ่ม (Collective Violence) หมายถึง ความรนุ แรงท่ีถกู กระทาโดย กล่มุ บคุ คลกล่มุ ใหญ่ เป็นความรนุ แรงที่เกิดขนึ้ จากรฐั หรอื ประเทศ แบง่ ไดเ้ ป็น ๓ ประเภท ดงั นี้ ๓.๑ ความรนุ แรงทางสงั คม ๓.๒ ความรนุ แรงทางการเมือง ๓.๓ ความรนุ แรงทางเศรษฐกิจ

ลกั ษณะของความรุนแรง ความรนุ แรงสามารถแบง่ ได้ ๔ รปู แบบ ตามวิธีที่ใช้แสดงออก ได้แก่ ความรนุ แรงทางรา่ งกาย ความรนุ แรงทางจิตใจ ความรนุ แรงทางเพศ ความรนุ แรงท่ีก่อให้เกิดความสญู เสียหรอื การละเลย/ทอดทิ้ง

ปัจจยั ท่ีมีผลกระทบต่อความรุนแรงของคนไทย ปัจจยั ด้านพนั ธกุ รรมและรา่ งกาย ความผิดปกติของระบบประสาท ปัจจยั ด้านบคุ ลิกภาพและจิตพยาธิสภาพ ปัจจยั ด้านพฒั นาการและอาย เพศ สรุ าสารเสพติด ปัจจยั ด้านจิตสงั คม การช่วยเหลือพ่อแม่งานบ้านช่วยเพม่ิ ความสัมพันธ์ในครอบครัวและลดความรุนแรงได้

สาเหตุของการใช้ความรุนแรง ลกั ษณะส่วนตวั ของผกู้ ระทาความรนุ แรง ทศั นคติ ค่านิยม และความเช่ือผิดๆ ของผกู้ ระทาความรนุ แรง สงั คมและสิ่งแวดลอ้ มที่เอื้ออานวยให้เกิดความรนุ แรง ผลกระทบของความรุนแรง ด้านรา่ งกาย ทาให้ร่างกายได้รบั บาดเจบ็ ทพุ พลภาพ พิการหรือเสียชีวิต ด้านจิตใจ เสียใจ ซึมเศรา้ ร้สู ึกตนเองไรค้ ณุ ค่า โกรธ อบั อาย เครียด วิตกกงั วล ด้านสงั คม ทาให้สงั คมสญู เสียทรพั ยากรต่างๆ โดยเฉพาะทรพั ยากรบคุ คล

แนวทางการป้องกนั พฤติกรรมความรุนแรง การป้องกนั ด้านตวั บคุ คล โดยมีจดุ ประสงค์ ๒ ประการ คือ ๑) สนับสนุนและเสริมสร้างทศั นคติและพฤติกรรมท่ีดีในเดก็ และวยั ร่นุ ๒) เปล่ียนทัศนคติและพฤติกรรมในบุคคลที่ก่อความรุนแรงหรือมีความเส่ียง ที่จะใช้ความรนุ แรง การป้องกนั ทางด้านความสมั พนั ธข์ องบุคคล เป็ นการป้องกนั ในระดบั ครอบครวั โดยการส่งเสริมสมั พนั ธภาพท่ีดีงามของครอบครวั และแก้ไขสมั พนั ธภาพที่ไม่ถกู ต้อง ในครอบครวั การป้องกนั ทางด้านชุมชน เป็ นการสร้างความรบั รู้และต่ืนตวั เร่ืองความรุนแรง ให้แก่สงั คม กระต้นุ ให้ชมุ ชนเขา้ มามีบทบาทรว่ มแก้ปัญหา การป้องกนั ทางด้านสงั คม เป็นการป้องกนั ท่ีมีเป้าหมายไปที่ปัจจยั ด้านวฒั นธรรม สงั คม และเศรษฐกิจ เน้นไปที่การเปล่ียนแปลงกฎหมาย นโยบาย สงั คมโดยรวม และ วฒั นธรรม ความเชื่อ

ทักษะการแก้ไขปัญหาเพ่ือป้องกนั การนาไปสู่ความรุนแรง ทักษะการตัดสินใจแก้ปัญหา การตัดสิ นใจ หมายถึง ความสามารถของบุคคลในการเลือกจัดการ เก่ียวกับ เร่อื งราวต่างๆ ในชีวิตได้อย่างเหมาะสม โดยอาศยั กระบวนการ ดงั นี้

ทกั ษะการแก้ไขปัญหาเพ่ือป้องกนั การนาไปสู่ความรุนแรง ลกั ษณะการตัดสินใจ การแก้ไขปัญหาความขัดแย้ง ควรใช้หลกั การประนีประนอม การตัดสิ นใจภายใต้สถานการณ์ท่ีแน่ นอน หมายถึง การเลือกในทางเลือกที่รู้ผลแน่ นอนว่า สถานการณ์ที่เกิดขนึ้ จะเป็นเช่นใด การตดั สินใจภายใต้สถานการณ์ของการเส่ียง หมายถึง การตดั สินใจที่พอจะทราบความน่าจะเป็ น ของเหตุการณ์ท่ีเกิ ดขึ้นแต่ละเหตุการณ์ว่าเป็ น อย่างไร การตดั สินใจภายใต้สถานการณ์ท่ีไม่แน่นอน หมายถึง ลกั ษณะของการตดั สินที่ผ้ตู ดั สินใจไม่ทราบ ผลหรือความเป็ นไปได้ของทางเลือกต่างๆ ไม่มี ขอ้ มลู ในการตดั สินใจ

สรุป ปัญหาพฤติ กรรมความรุนแรงเป็ นปัญหาที่สาคัญในสังคมไทย สามารถเกิดได้ กบั ตนเองครอบครวั และสงั คมโดยมีลกั ษณะของความรุนแรงทัง้ ทางร่างกาย จิตใจ ทางเพศ และ การละเลย ทอดทิ้ง มีสาเหตุจากลักษณะส่วนตัว ทัศนคติ ค่านิ ยม ความเชื่อ และสงั คม ท่ีมีผลกระทบต่อร่างกาย จิตใจ และสงั คม ซ่ึงมีปัจจยั ท่ีมีผลต่อ ความรุนแรง ได้แก่ พนั ธุกรรม ความผิดปกติของระบบประสาท ปัจจยั ด้านบุคลิกภาพ พฒั นาการ เพศ สุรา และสารเสพติด และปัจจยั ด้านจิตสังคม ซ่ึงแนวทางป้ องกัน พฤติกรรมความรนุ แรงได้นัน้ เดก็ ควรได้รบั การปลูกฝังด้านคณุ ธรรม จริยธรรมตงั้ แต่ ยังเด็ก กฎหมายครอบครัว ผู้คนในสังคมทุกหน่ วยร่วมกันป้ องกันความรุนแรง และสามารถใช้ทกั ษะการตดั สินใจแก้ปัญหา ในสถานการณ์ท่ีเส่ียงต่อความรนุ แรง