924-209 INDUSTRIAL HYGIENE การเก็บตัวอย่าง อากาศ OCCUPATIONAL HEALTH AND SAFETY นางสาวณิชากร นามสน รหสั 6240311312 สาขาอาชีวอนามัยและความปลอดภัย
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 01 มลพิ ษทางอากาศอาจแบ่ง ได้ 2 ประเภท คือ 1 . อ นุ ภ า ค ( P a r t i c u l a t e s ) ห ม า ย ถึ ง ส า ร ทุ ก ช นิ ด ไ ม่ ว่า จ ะ อ ยู่ ใ น รู ป ข อ ง แ ข็ ง ห ร อ ข อ ง เ ห ล ว ที ส า ม า ร ถ แ ข ว น ล อ ย อ ยู่ ใ น บ ร ร ย า ก า ศ ไ ด้ ใ น ร ะ ย ะ เ ว ล า ใ ด เ ว ล า ห นึ ง แ ล ะ อ า จ เ ข้ า สู่ ร ะ บ บ ท า ง เ ดิ น ห า ย ใ จ ค น ไ ด้ อ นุ ภ า ค ข อ ง แ ข็ ง เ ช่ น ฝุ น ฟูม ค วัน ขี เ ถ้ า เ ส้ น ใ ย อ นุ ภ า ค ข อ ง เ ห ล ว ไ ด้ แ ก่ ล ะ อ อ ง ( m i s t ) และ หมอก(fog) - ฝุ น ( D u s t ) ห ม า ย ถึ ง อ นุ ภ า ค ข อ ง ส า ร อิ น ท ร ย์ ห ร อ อ นิ น ท ร ย์ ที เ กิ ด จ า ก ก า ร ขั ด ตั ด ก ร ะ แ ท ก เ จ า ะ ทุ บ วัต ถุ ฯ ล ฯ ทํา ใ ห้ วัต ถุ แ ต ก อ อ ก แ ล ะ ชิ น ส่ ว น ที มี ข น า ด เ ล็ ก ฟุง ก ร ะ จ า ย ขึ น สู่ อ า ก า ศ ฝุ น มี ตั ง แ ต่ ส า ม า ร ถ ม อ ง เ ห็ น ด้ ว ย ต า เ ป ล่ า จ น ถึ ง ข น า ด เ ล็ ก ที ไ ม่ ส า ม า ร ถ ม อ ง เ ห็ น ไ ด้ ด้ ว ย ต า เ ป ล่ า อ ย่ า ง ไ ร ก็ ต า ม ฝุ น ที นั ก สุ ข ศ า ส ต ร์ ฯ ส น ใ จ คื อ ฝุ น ที ส า ม า ร ถ สู ด ห า ย ใ จ เ ข้ า สู่ ท า ง เ ดิ น ห า ย ใ จ ไ ด้ ห ร อ ที เ ร ย ก ว่า I n h a l a b l e d u s t
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 02 มลพิ ษทางอากาศอาจแบ่ง ได้ 2 ประเภท คือ - ฟู ม ( F u m e ) เ กิ ด จ า ก ก า ร ร ะ เ ห ย ( e v a p o r a t i o n ) ก า ร ค ว บ แ น่ น ( c o n d e n s a t i o n ) แ ล ะ เ กิ ด ป ฏิ กิ ร ย า ท า ง เ ค มี ใ น ข ณ ะ ที ข อ ง แ ข็ ง ห ล อ ม เ ห ล ว เ ช่ น โ ล ห ะ ห ล อ ม เ ห ล ว นั น วั ต ถุ ส า ม า ร ถ อ ยู่ ไ ด้ ทั ง 3 ส ถ า น ะ ส่ ว น ที อ ยู่ ใ น ส ถ า น ะ ก๊ า ซ ( g a s p h a s e ) คื อ ส่ ว น ที วั ต ถุ ก ล า ย เ ป น ไ อ ร ะ เ ห ย ส่ ว น นี จ ะ ทาํ ป ฏิ กิ ร ย า กั บ อ อ ก ซิ เ จ น ก ล า ย เ ป น โ ล ห ะ อ อ ก ไ ซ ด์ แ ล ะ ค ว บ แ น่ น ก ล า ย เ ป น ข อ ง แ ข็ ง เ มื อ ก ร ะ ท บ กั บ ค ว า ม เ ย็ น ร อ บ ๆ แ ว๊ ก ซ์ ( w a x ) ห ร อ พ ล า ส ติ ก ก็ ส า ม า ร ถ ห ล อ ม เ ห ล ว ก ล า ย เ ป น ฟู ม ไ ด้ ด้ ว ย ลั ก ษ ณ ะ ก า ร เ กิ ด เ ช่ น นี ทาํ ใ ห้ ฟู ม เ ป น อ นุ ภ า ค ที ข น า ด เ ล็ ก ม า ก ก ล่ า ว คื อ มี ข น า ด ร ะ ห ว่ า ง 1 - 0.0001 ไมโครเมตร
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 03 มลพิ ษทางอากาศอาจแบ่ง ได้ 2 ประเภท คือ - ค วัน ( S m o k e ) เ กิ ด จ า ก ก า ร เ ผ า ไ ห ม้ ที ไ ม่ ส ม บู ร ณ์ ข อ ง ส า ร อิ น ท ร ย์ โ ด ย ทั ว ไ ป ข น า ด ข อ ง ค วัน มั ก เ ล็ ก ว่า 0 . 5 ไมโครเมตร สาํ ห รั บ อ นุ ภ า ค ที อ ยู่ ใ น ส ถ า น ะ ข อ ง เ ห ล ว ไ ด้ แ ก่ - ล ะ อ อ ง ( M i s t ) เ กิ ด จ า ก ก า ร ที ข อ ง เ ห ล ว ถู ก อั ด ใ ห้ แ ต ก ก ร ะ จ า ย อ อ ก ( A t o m i z a t i o n ) ก ล า ย เ ป น อ นุ ภ า ค ที มี ข น า ด เ ล็ ก แ ข ว น ล อ ย ใ น อ า ก า ศ โ ด ย ทั ว ไ ป มี ข น า ด ใ ห ญ่ ก ว่า 5 ไมโครเมตร - ห ม อ ก ( F o g ) เ กิ ด จ า ก ก า ร ก ลั น ตั ว ก ล า ย เ ป น ข อ ง เ ห ล ว ข อ ง ส า ร ที อ ยู่ ใ น ส ถ า น ะ ก๊ า ซ เ มื อ ก๊ า ซ นั น มี ค ว า ม เ ข้ ม ข้ น สู ง ม า ก ๆ เ ช่ น ข อ ง เ ห ล ว อิ น ท ร ย์ ที ถู ก ต้ ม จ น เ ดื อ ด ก ล า ย เ ป น ไ อ ล อ ย ตั ว ขึ น ไ ป ก ร ะ ท บ กั บ ค ว า ม เ ย็ น จึ ง ก ลั น ตั ว เ ป น ข อ ง เ ห ล ว โ ด ย ทั ว ไ ป มี ข น า ด เ ล็ ก ก ว่า ห ร อ เ ท่ า กั บ 0 . 2 5 ไ ม โ ค ร เ ม ต ร แขวนลอยในอากาศ
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 05 มลพิ ษทางอากาศอาจแบ่ง ได้ 2 ประเภท คือ 2 . ก๊ า ซ แ ล ะ ไ อ ก๊ า ซ ห ม า ย ถึ ง ส ภ า ว ะ ข อ ง ข อ ง ไ ห ล ที ไ ร้ รู ป ท ร ง ข อ ง ส า ร เ ค มี ที อ า จ เ ป ลี ย น แ ป ล ง ไ ป สู่ ส ภ า ว ะ ข อ ง เ ห ล ว ห ร อ ข อ ง แ ข็ ง โ ด ย ผ ล ร่ ว ม กั น ร ะ ห ว่า ง ก า ร เ พิ ม ค ว า ม ดั น แ ล ะ ก า ร ล ด อุ ณ ห ภู มิ ไ อ ห ม า ย ถึ ง ส ภ า ว ะ ก า ร เ ป น ก๊ า ซ ข อ ง ส า ร ซึ ง โ ด ย ป ก ติ แ ล้ ว ภ า ย ใ น อุ ณ ห ภู มิ ห้ อ ง แ ล ะ ค ว า ม ดั น ป ก ติ จ ะ อ ยู่ ใ น ส ภ า ว ะ ข อ ง แ ข็ ง ห ร อ ข อ ง เ ห ล ว ไ อ นั น จ ะ ทํา ใ ห้ เ ป ลี ย น แ ป ล ง กั บ ไ ป เ ป น ส ภ า ว ะ ข อ ง แ ข็ ง ห ร อ ข อ ง เ ห ล ว ไ ด้ โ ด ย ก า ร เ พิ ม ค ว า ม ดั น ห ร อ ล ด อุ ณ ห ภู มิ วัต ถุ ป ร ะ ส ง ค์ ข อ ง ก า ร เ ก็ บ ตั ว อ ย่ า ง ม ล พิ ษ ท า ง อ า ก า ศ 1. เ พื อ ท ร า บ ร ะ ดั บ ค ว า ม เ ข้ ม ข้ น ข อ ง ม ล พิ ษ ท า ง อ า ก า ศ ว่า อ ยู่ ใ น ร ะ ดั บ ที เ ป น อั น ต ร า ย ต่ อ สุ ข ภ า พ ผู้ ป ฏิ บั ติ ง า น ห ร อ ไ ม่ ห ร อ เ กิ น ค่ า ที ก า ห น ด โ ด ย ก ฎ ห ม า ย ห ร อ ค่ า แ น ะ น า โ ด ย ห น่ ว ย ง า น ที ย อ ม รั บ ใ น ร ะ ดั บ ส า ก ล ห ร อ ไ ม่ 2 . เ พื อ เ ป น ข้ อ มู ล ใ น ก า ร ว า ง แ ผ น บ ร ห า ร จั ด ก า ร เ พื อ ล ด ร ะ ดั บ ค ว า ม เ ข้ ม ม ล พิ ษ ใ ห้ อ ยู่ ใ น ร ะ ดั บ ที ไ ม่ เ ป น อั น ต ร า ย ต่ อ สุ ข ภ า พ ต ล อ ด จ น ก า ร จั ด ใ ห้ มี กิ จ ก ร ร ม เ ฝ า คุ ม อ า ก า ศ ใ น ส ถ า น ที ท า ง า น อ ย่ า ง เ ป น ร ะ บ บ แ ล ะ ต่ อ เ นื อ ง
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 06 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ ก า ร เ ก็ บ ตั ว อ ย่ า ง อ า ก า ศ ต้ อ ง พิ จ า ร ณ า ถึ ง ป ร ะ เ ภ ท ข อ ง ม ล พิ ษ ท า ง อ า ก า ศ ช นิ ด ข อ ง ส า ร ป น เ ป อ น ที แ ข ว น ล อ ย ใ น อ า ก า ศ ดั ง นั น ใ น ที นี จึ ง แ บ่ ง ก า ร เ ก็ บ ตั ว อ ย่ า ง เ ค ร อ ง มื อ ที ใ ช้ ใ น ก า ร ต ร ว จ วัด ม ล พิ ษ ท า ง อ า ก า ศ ใ น ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม ก า ร ทํา ง า น แ บ่ ง เ ป น 2 ป ร ะ เ ภ ท คื อ 1 เ ค ร อ ง มื อ แ ล ะ อุ ป ก ร ณ์ ที ใ ช้ ใ น ก า ร ต ร ว จ วั ด ม ล พิ ษ ท า ง อ า ก า ศ ช นิ ด อ่ า น ค่ า ไ ด้ โ ด ย ต ร ง ( D i r e c t R e a d i n g Instrument) เ ค ร อ ง มื อ ส า ม า ร ถ เ ก็ บ แ ล ะ ว เ ค ร า ะ ห์ ตั ว อ ย่ า ง ห า ป ร ม า ณ ส า ร ไ ด้ ภ า ย ใ น เ ค ร อ ง เ ดี ย ว กั น โ ด ย ก า ร อ่ า น ค่ า ไ ด้ โ ด ย ต ร ง จ า ก ส เ ก ล ห ร อ อ า จ แ ส ด ง เ ป น ตั ว เ ล ข ห ร อ โ ด ย ก า ร วัด ค ว า ม ย า ว ข อ ง แ ถ บ สี ห ร อ ค ว า ม เ ข้ ม ข อ ง แ ถ บ สี ข้ อ ดี - ส า ม า ร ถ ป ร ะ ม า ณ ค่ า ค ว า ม เ ข้ ม ข้ น ข อ ง ม ล พิ ษ ท า ง อ า ก า ศ ไ ด้ ทั น ที - บ า ง ช นิ ด ส า ม า ร ถ บั น ทึ ก ค ว า ม เ ข็ ม ข้ น ม ล พิ ษ ท า ง อ า ก า ศ ไ ด้ อ ย่ า ง ต่ อ เ นื อ ง ต ล อ ด เ ว ล า ล ด ป ญ ห า ขั น ต อ น แ ล ะ เ ว ล า ใ น ก า ร ทาํ ง า น - ล ด ป ญ ห า ข้ อ ผิ ด พ ล า ด ที เ กิ ด จ า ก ก า ร เ ก็ บ ตั ว อ ย่ า ง แ ล ะ ว เ ค ร า ะ ห์ ตั ว อ ย่ า ง
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 07 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ - ล ด ป ญ ห า ก า ร ใ ช้ เ ค ร อ ง มื อ ไ ม่ ถู ก ต้ อ ง จ า ก บุ ค ค ล ที ไ ม่ ไ ด้ รั บ ก า ร ฝ ก เ ค ร อ ง มื อ บ า ง ช นิ ด ถู ก อ อ ก แ บ บ ม า ใ ห้ มี ร ะ บ บ เ ตื อ น ภั ย โ ด ย ส า ม า ร ถ แ ส ด ง อ อ ก ใ น รู ป ข อ ง แ ส ง ห ร อ เ สี ย ง ทั ง นี เ พื อ เ ตื อ น ผู้ ป ฏิ บั ติ ง า น ใ ห้ ท ร า บ ถึ ง ส ภ า ว ะ ที เ ป น อั น ต ร า ย ข้ อ เ สี ย -ร า ค า แ พ ง - อ า จ ต้ อ ง ทาํ ก า ร ต ร ว จ ป รั บ ค ว า ม ถู ก ต้ อ ง บ่ อ ย ดั ง นั น ก า ร ข า ด เ ค ร อ ง มื อ ต ร ว จ ป รั บ ค ว า ม ถู ก ต้ อ ง จึ ง เ ป น ป ญ ห า ต่ อ ก า ร ใ ช้ เ ค ร อ ง มื อ 1 . 1 เ ค ร อ ง มื อ ต ร ว จ วัด ป ร ม า ณ ฝุ น แ ล ะ อ นุ ภ า ค ข อ ง แ ข็ ง ช นิ ด อ่ า น ค่ า ไ ด้ โ ด ย ต ร ง ห ลั ก ก า ร ทาํ ง า น เ ค ร อ ง จ ะ ดู ด อ า ก า ศ ใ น บ ร เ ว ณ ที ต้ อ ง ก า ต ร ว จ วัด เ ข้ า สู่ ส่ ว น ว เ ค ร า ะ ห์ ภ า ย ใ น เ ค ร อ ง ( C h a m b e r ) แ ล ะ จ ะ ทาํ ก า ร ว เ ค ร า ะ ห์ โ ด ย ใ ช้ ห ลั ก ก า ร หั ก เ ห ข อ ง แ ส ง ห ร อ ใ ช้ ลาํ แ ส ง เ ล เ ซ อ ร์ ใ น ก า ร ว เ ค ร า ะ ห์ ป ร ม า ณ อ นุ ภ า ค แ ล้ ว แ ป ล ผ ล ป ร ม า ณ ค ว า ม เ ข้ ม ข้ น ข อ ง ฝุ น โ ด ย แ ส ด ง ค่ า เ ป น ตั ว เ ล ข มี ห น่ ว ย เ ป น มิ ล ลิ ก รั ม ต่ อ ลู ก บ า ศ ก์ เ ม ต ร (mg/m3)
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 08 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ 1 . 2 เ ค ร อ ง มื อ ต ร ว จ วัด ป ร ม า ณ ค ว า ม เ ข้ ม ข้ น ข อ ง ส า ร เ ค มี ช นิ ด ที เ ป น ก๊ า ซ ห ร อ ไ อ ใ น บ ร ร ย า ก า ศ ก า ร ทาํ ง า น ( A m b i e n t A i r A n a l y z e r ) โ ด ย มี ห ลั ก ก า ร ทํา ง า น คื อ เ ค ร อ ง จ ะ ดู ด อ า ก า ศ ใ น บ ร เ ว ณ ที ต้ อ ง ก า ร ต ร ว จ วัด เ ข้ า สู่ ส่ ว น ว เ ค ร า ะ ห์ ภ า ย ใ น เ ค ร อ ง ( C h a m b e r ) แ ล ะ ทํา ก า ร ว เ ค ร า ะ ห์ โ ด ย ใ ช้ แ ส ง อิ น ฟ ร า เ ร ด ใ น ก า ร ต ร ว จ วัด แ ล้ ว แ ป ล ผ ล ป ร ม า ณ ค ว า ม เ ข้ ม ข้ น ข อ ง ก๊ า ซ ห ร อ ไ อ โ ด ย แ ส ด ง ค่ า เ ป น ตั ว เ ล ข มี ห น่ ว ย เ ป น ส่ ว น ใ น ล้ า น ส่ ว น ( p p m ) เ ป น ต้ น 1 . 3 เ ค ร อ ง มื อ ต ร ว จ วัด ป ร ม า ณ ค ว า ม เ ข้ ม ข้ น ข อ ง ส า ร เ ค มี ช นิ ด ที เ ป น ก๊ า ซ ห ร อ ไ อ ใ น บ ร ร ย า ก า ศ ก า ร ทํา ง า น แ บ บ H a n d P u m p แ บ่ ง อ อ ก เ ป น 2 ช นิ ด คื อ ก ร ะ บ อ ก สู บ ( P i s t o n P u m p ) แ ล ะ บี บ ( B e l l o w ) ห ลั ก ก า ร ทํา ง า น ผู้ ใ ช้ จ ะ ต้ อ ง อ อ ก แ ร ง บี บ ห ร อ ก ร ะ บ อ ก สู บ เ พื อ ใ ห้ อ า ก า ศ ไ ห ล เ ข้ า สู่ ตั ว เ ค ร อ ง โ ด ย ทั ว ไ ป ค ว า ม จุ อ า ก า ศ ภ า ย ใ น เ ค ร อ ง มื อ ทั ง 2 ช นิ ด นี เ ท่ า กั บ 1 0 0 ลู ก บ า ศ ก์ เ ซ น ติ เ ม ต ร เครองมือดูดอากาศชนิดกระบอกสูบ (PISTON PUMP)
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 09 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ 1 . 4 ห ล อ ด ป ฏิ กิ ร ย า ( D e t e c t o r t u b e ) ห ร อ ห ล อ ด ต ร ว จ วัด เ ป น อุ ป ก ร ณ์ ที ใ ช้ ใ น ก า ร ต ร ว จ วัด ป ร ม า ณ ค ว า ม เ ข้ ม ข้ น ก๊ า ซ แ ล ะ ไ อ ร ะ เ ห ย ข อ ง ส า ร เ ค มี ภ า ย ใ น ห ล อ ด บ ร ร จุ ส า ร เ ค มี ที เ ป น ตั ว ชี วัด สํา ห รั บ ป ฏิ กิ ร ย า กั บ ส า ร ที ต้ อ ง ก า ร ต ร ว จ วัด โ ด ย อ า ศั ย ห ลั ก ก า ร เ ป ลี ย น สี ข อ ง ส า ร ตั ว ชี วัด ภ า ย ใ น ห ล อ ด ( C o l o r i m e t r i c I n d i c a t o r ) ซึ ง ร ะ ย ะ ก า ร เ ป ลี ย น สี จ ะ เ ป น สั ด ส่ ว น กั บ ร ะ ดั บ ค ว า ม เ ข้ ม ข้ น ข อ ง ส า ร เ ค มี ที มี อ ยู่ ใ น อ า ก า ศ ห ล อ ด ป ฏิ กิ ร ย า จ ะ ต้ อ ง ใ ช้ ร่ ว ม กั บ เ ค ร อ ง มื อ ดู ด อ า ก า ศ ช นิ ด H a n d P u m p ก ล่ า ว คื อ อ า ก า ศ ที มี ส า ร เ ค มี ที เ ร า ต้ อ ง ก า ร ต ร ว จ วัด จ ะ ถู ก ดู ด โ ด ย H a n d P u m p ผ่ า น ส า ร ตั ว ชี วัด แ ล ะ ทาํ ป ฏิ กิ ร ย า เ กิ ด ก า ร เ ป ลี ย น สี ข อ ง ส า ร ภ า ย ใ น ห ล อ ด ทาํ ใ ห้ เ ร า ส า ม า ร ถ อ่ า น ค่ า ค ว า ม เ ข้ ม ข้ น ข อ ง ส า ร เ ค มี ต า ม ร ะ ย ะ ก า ร เ ป ลี ย น แ ป ล ง ข อ ง สี ใ น ห ล อ ด ป ฏิ กิ ร ย า หลอดปฏิกิรยา (DETECTOR TUBE)
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 08 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ 2. เครองมื อและอุ ปกรณ์ ที ใช้ ในการเก็ บตั วอย่ าง มลพิ ษทางอากาศเพื อนําไปวเคราะห์ ในห้ องปฏิ บั ติ การ (Indirect Reading Instruments) เครองมื อและอุ ปกรณ์ ที ใช้ ในการเก็ บตั วอย่ างมลพิ ษทาง อากาศ เพื อนําไปวเคราะห์ ในห้ องปฏิ บั ติ การทางเคมี (Indirect Reading Instruments) มี หลายชนิ ด ขึ นอยู่ กั บชนิ ดของมลพิ ษที จะตรวจวเคราะห์ ข้ อดี -ราคาถู ก - สามารถหาซื อได้ ง่ าย -มี ประสิ ทธิ ภาพในการเก็ บอนุ ภาคชนิ ดและขนาดที ต้ องการ เช่ น รู บนกระดาษกรองมี ขนาดที เหมาะสมสําหรั บ การเก็ บอนุ ภาคในขนาดที ต้ องการ ข้ อเสี ย -สาํ หรั บการวเคราะห์ ตั วอย่ าง กระดาษกรองต้ องไม่ รบกวนหรอทาให้ ผลการวเคราะห์ ผิ ดไป เช่ น หากต้ องการ เก็ บตั วอย่ างอากาพื อวเคราะห์ หาซิ ลิ ก้ า จะใช้ กระดาษกรอง ชนิ ด Glass fiber ไม่ ได้ เนื องจากการกระดาษกรองชนิ ด นี มี ซิ ลิ ก้ าเปนส่ วนผสมด้ วยความคงทนของกระดาษกรองใน สภาพแวดล้ อมที เก็ บตั วอย่ าง เช่ น การเก็ บตั วอย่ างอากาศที มี อุ ณหภู มิ สู งมากๆ กระดาษกรองต้ องสามารถทนความร้ อน ได้ ดี
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 08 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ 2 . 1 เ ค ร อ ง มื อ แ ล ะ อุ ป ก ร ณ์ ที ใ ช้ ใ น ก า ร เ ก็ บ ตั ว อ ย่ า ง ม ล พิ ษ ท า ง อ า ก า ศ ช นิ ด ที เ ป น อ นุ ภ า ค 2 . 1 . 1 เ ค ร อ ง มื อ เ ก็ บ ตั ว อ ย่ า ง ม ล พิ ษ ท า ง อ า ก า ศ ช นิ ด ติ ด ตั ว บุ ค ค ล ( P e r s o n a l A i r S a m p l i n g P u m p ) ก า ร ทํา ง า น ข อ ง เ ค ร อ ง อ า ศั ย พ ลั ง ง า น จ า ก แ บ ต เ ต อ ร ภ า ย ใ น ตั ว เ ค ร อ ง นี จ ะ มี ป ม ดู ด อ า ก า ศ แ ล ะ มี ก า ร ค ว บ คุ ม ก า ร ไ ห ล ข อ ง อ า ก า ศ ใ ห้ มี อั ต ร า ค ง ที แ ล ะ ส า ม า ร ถ ป รั บ อั ต ร า ก า ร ไ ห ล ข อ ง อ า ก า ศ ไ ด้ เ ช่ น 1 ลิ ต ร ต่ อ น า ที ห ร อ 1 . 5 ลิ ต ร ต่ อ น า ที เ ป น ต้ น เครองเก็บตัวอย่างมลพิษทางอากาศในสภาพแวดล้อมการทาํ งาน
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 09 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ 2 . 1 . 2 อุ ป ก ร ณ์ สาํ ห รั บ ใ ช้ ใ น ก า ร เ ก็ บ ตั ว อ ย่ า ง อ า ก า ศ อุ ป ก ร ณ์ คั ด แ ย ก ข น า ด ฝุ น ( C y c l o n e ) ใ น ก า ร เ ก็ บ ตั ว อ ย่ า ง ม ล พิ ษ ท า ง อ า ก า ศ ช นิ ด ที เ ป น ฝุ น นั น ห า ก ต้ อ ง ก า ร ท ร า บ ค่ า ค ว า ม เ ข้ ม ข้ น ข อ ง ป ร ม า ณ ฝุ น ที มี ข น า ด เ ล็ ก ก ว่า 1 0 ไ ม ค ร อ น ซึ ง เ ป น ฝุ น ที มี ข น า ด เ ล็ ก ส า ม า ร ถ เ ข้ า ถึ ง แ ล ะ ส ะ ส ม ใ น ถุ ง ล ม ข อ ง ป อ ด ไ ด้ ( R e s p i r a b l e d u s t ) จ ะ ต้ อ ง ใ ช้ อุ ป ก ร ณ์ ใ น ก า ร คั ด แ ย ก ข น า ด ฝุ น อุปกรณ์คัดแยกขนาดฝุน (CYCLONE) กระดาษกรองสําหรั บเก็ บตั วอย่ างอากาศ เปนตั วกลาง สาํ หรั บดั กจั บมลพิ ษเพื อนาํ ไปวเคราะห์ ซึ งจะมี หลายชนิ ดให้ เลื อกใช้ ตามวั ตถุ ประสงค์ การใช้ งาน ได้ แก่ กระดาษกรองชนิ ด PVC (POLYVINYL CHLORIDE) สาํ หรั บเก็ บตั วอย่ างฝุน กระดาษกรองชนิ ด MIXED CELLULOSE ESTER สําหรั บ เก็ บตั วอย่ างโลหะหนั ก เช่ น ตะกั ว เปนต้ น
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 10 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ แผ่นรองกระดาษกรองและกระดาษกรอง ตลั บยึ ดกระดาษกรอง (FILTER HOLDER) สําหรั บ จั บยึ ดกระดาษกรอง ซึ งมี หลายชนิ ด และหลายขนาดขึ นกั บ วั ตถุ ประสงค์ ของการใช้ งาน ตลับยึดกระดาษกรอง (FILTER HOLDER)
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 11 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ 2.2 เครองมื อและอุ ปกรณ์ ที ใช้ ในการเก็ บตั วอย่ าง มลพิ ษทางอากาศชนิ ดที เปนก๊ าซและไอ 2.2.1 เครองมื อเก็ บตั วอย่ างอากาศชนิ ดติ ดตั วบุ คคล (PERSONA AIR SAMPLING PUMP) และเปนชนิ ด อั ตราดู ดตาํ หรอสามารถปรั บให้ เปนอั ตราดู ดตาํ ได้ เปน เครองมื อที ไม่ ทาํ ให้ เกิ ดประกายไฟขณะใช้ งาน เนื องจากสาร เคมี ที เราไปเก็ บตั วอย่ างบางชนิ ดอาจเปนสารไวไฟ หรอ ระเบิ ดเมื อถู กประกายไฟ 2.2.2 อุ ปกรณ์ สาํ หรั บใช้ ในการเก็ บตั วอย่ างอากาศ อุ ปกรณ์ สาํ หรั บปรั บอั ตราการไหลของอากาศ เพื อให้ ได้ ค่ า อั ตราการไหลของอากาศตามที กําหนดไว้ ในการเก็ บตั วอย่ าง สารเคมี ชนิ ดนั น ๆ เช่ น 200 ลู กบาศก์ เซนติ เมตรต่ อนาที เปนต้ น อุปกรณ์สาํ หรับปรับอัตราไหลของอากาศ
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 12 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ ACTIVATED CHARCOAL TUBE เหมาะสําหรั บ การเก็ บมลพิ ษที มี จุ ดเดื อด(BOLLING POINT ) สู งกว่า 0 องศาเซลเซี ยส ประสิ ทธิ ภาพการดู ดซั บจะลดลงเมื อมลพิ ษนั น มี จุ ดเดื อดตําลง เหมาะสําหรั บดู ดซั บไอระเหยได้ ดี กว่าซิ ลิ ก้ า เจล ส่ วนซิ ลิ ก้ าเจลมี ข้ อจํากั ดคื อ ในบรรยากาศที มี ความชื น ซิ ลิ ก้ าเจลจะดู ดซั บไอน้ าได้ ดี กว่าไอระเหยของสารอิ นทรย์ ดั งนั น ประสิ ทธิ ภาพในการดู ดซั บมลพิ ษจะลดลงเมื ออากาศมี ความชื นสู งเวลาใช้ ให้ ตั ดปลายทั งสองข้ างออก โดยปลายข้ าง หนึ งต่ อเข้ ากั บเครองเก็ บตั วอย่ างอากาศ ส่ วนปลายอี กข้ าง หนึ งเปนทางเข้ าของอากาศ เมื ออากาศซึ งมี มลพิ ษปนอยู่ ผ่ าน เข้ าไปในหลอดแก้ วนี สารที บรรจุ ในหลอดแก้ วจะดู ดซั บมลพิ ษ ไว้ ดั งนั นเมื อเก็ บตั วอย่ างเสร็ จแล้ ว จะต้ องนําหลอดแก้ วนี ส่ ง ห้ องปฏิ บั ติ การเพื อวเคราะห์ หาชนิ ดและปรมาณของมลพิ ษที ต้ องการทราบ หลอดผงถ่าน
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 13 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ หลอดบรรจุ ของเหลว (IMPINGERS) มี ลั กษณะเปน แก้ วทรงกระบอกภายในบรรจุ ของเหลว เช่ น น้ า หรอ สารเคมี อื น ซึ งทาหน้ าที จั บมลพิ ษให้ สะสมอยู่ ในของเหลวนั น หลอดแก้ ว นี ประกอบด้ วยช่ องสาหรั บอากาศเข้ าซึ งเชื อมต่ อกั บหลอดแก้ ว ยางขนาดเล้ ก มี ปลายอี กข้ างหนึ งจุ่ มอยู่ ใต้ ของเหลวและช่ อง อากาศซึ งต่ อเชื อมกั บเครองดู ดอากาศ มลพิ ษซึ งปะปนอยู่ ใน อากาศนั นจะถู กของเหลวจั บไว้ อากาศส่ วนที เหลื อก็ จะถู กดู ด ผ่ านเครองดู ดอากาศออกไป ปลายของหลอดแก้ วซึ งจุ่ มอยู่ ใต้ ของเหลวมี หลายลั กษณะ เพื อความเหมาะสมของมลพิ ษที ถู ก เก็ บ หลอดแก้ วบรรจุ ของเหลวมี หลายแบบเช่ น
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 14 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ 1.MIDGET IMPINGER (หลอดแก้ วขนาดเล็ ก) ส่ วนปลายของหลอดแก้ วถู กทาํ ให้ เรยวเล็ กลงซึ งเหมาะสาหรั บ การเก็ บอนุ ภาค ก๊ าซและไอระเหย 2.FRITTED GLASS BUBBLER มี ลั กษณะเปนแก้ ว ทรงกระบอก ส่ วนปลายข้ างหลอดแก้ วมี ลั กษณะเปนรู พรุ น เพื อให้ อากาศที ไหลผ่ านช้ าลง และเกิ ดฟองอากาศเล็ กๆจาน วนมาก เปนการเพิ มพื นที ผิ วของอากาศ ซึ งจะช่ วยให้ มลพิ ษ ในอากาศสามารถละลายในของเหลวได้ ดี ขึ น หลอดแก้ วชนิ ด นี เมื อใช้ ในการเก็ บตั วอย่ างมลพิ ษที เปนสารกั ดกร่ อนนานเข้ า จะทําให้ ประสิ ทธิ ภาพลดลง เพราะรู พรุ นจะใหญ่ ขึ น ข้ อเสี ย ของหลอดแก้ วชนิ ดนี คื อ ทาํ ความสะอาดยากทั ง MIDGET IMPINGERS และ FRITTED GLASS BUBBLER เหมาะ สมสาหรั บก๊ าซและไอระเหยโดยที ก๊ าซและไอระเหยจะทา ปฏิ กิ รยากั บสารละลายที ใช้ เก็ บตั วอย่ าง โดยผ่ านกระบวนการ ที เรยกว่า CHEMICAL ABSORPTION
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 15 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ ถุ งเก็ บตั วอย่ างอากาศ (SAMPLING BAG) ใช้ สาํ หรั บเก็ บ ตั วอย่ างมลพิ ษทางอากาศที เปนก๊ าซและไอ มี อยู่ หลายขนาด ทาจาก พลาสติ กชนิ ดต่ างๆ เช่ น MYLAR TEFLON หรอ SCOTCH PARK ลั กษณะของถุ งจะมี วาวล์ หรอลิ นปดเปด เพื อเก็ บตั วอย่ างอากาศ หรอ ถ่ ายตั วอย่ างที มี มลพิ ษสู่ เครองวเคราะห์ ผล ถุงเก็บตัวอย่างอากาศ (SAMPLING BAG) เครองมือตรวจปรับความถูกต้องของเครองเก็บ ตัวอย่างอากาศ (PUMP CALIBRATOR)
924-209 INDUSTRIAL HYGIENE หน้า 16 เครืองมือทีใช้ในการเก็บ ตัวอย่างมลพิ ษทางอากาศ อุ ปกรณ์ ที ใช้ ในการตรวจปรั บความถู กต้ องของ เครองเก็ บตั วอย่ างอากาศ สามารถแบ่ งได้ ดั งนี -วัดปรมาตรโดยตรง เช่ น SPIROMETER, BUBBLE METER, WET-TEST METER -วัดอั ตราการไหลเชิ งปรมาณ เช่ น ROTAMETE -วัดอั ตราการไหลเชิ งมวล เช่ น THERMAL METER -วัดความเร็ วของการไหล เช่ น PITOT TUBE
Search
Read the Text Version
- 1 - 19
Pages: