วิชาทฤษฎีเครื่องมือกล บทที่ 1 เครื่องมือขนาดเล็ก Teacher Mr.Sakol Budsadee
1.1 ชนิดของเครื่องมือขนาดเล็ก เครื่องมือขนาดเล็ก (Hand Tools) หมายถึง เครื่องมือสําหรับช่างทั่วไป ที่ ช่างทุกคนต้องรู้จักและใช้งานได้ ซึ่งมีหลายอย่าง ได้แก่ ค้อน เหล็กส่ง ไขควง คีม แคลมป์ กรรไกรตัดเหล็กแผ่นบาง ประแจ เลื่อยมือ ตะไบ สกัด ปากกาจับงาน ด้ามต๊าป ด้ามดาย ฉาก แปรงลวด และแว่นตานิรภัย 1.1.1 ค้อน (Hammers) ค้อนเป็นเครื่องมือขนาดเล็กสําหรับช่างทั่วไปซึ่งมีหลายอย่างดังต่อไปนี้ 1. ค้อนหัวกลม (Ball-peen hammer) ค้อนหัวกลมมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.1
2. ค้อนหัวตรง (Straight-peen hammer) ค้อนหัวตรงมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.2
3. ค้อนหัวขวาง (Cross-peen hammer) ค้อนหัวขวางมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.3
4. ค้อนหัวอ่อน (Soft hammer) ค้อนหัวอ่อนมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.4
5. ค้อนหัวพลาสติก (Plastic hammer) ค้อนหัวพลาสติกมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.5
6. ค้อนหัวยาง (Rubber hammer) ค้อนหัวยางมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.6
7. ค้อนเดินสายไฟฟ้า (Electrician hammer) หรือค้อนตอกเข็มขัดรัดสายไฟฟ้ามีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.7
8. ค้อนหงอน (Standard claw hammer) ค้อนหงอนมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.8
9. ค้อนปอนด์ (Sledgehammer) ค้อนปอนด์มีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.9
1.1.2 เหล็กส่งและเหล็กตอก (Hand punch) เหล็กส่งและเหล็กตอกเป็นเครื่องมือขนาดเล็กสําหรับช่างโลหะซึ่งมีหลาย อย่างดังต่อไปนี้ 1. เหล็กส่งก้านเรียว (Drift punch) เหล็กส่งก้านเรียวมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.10 2. เหล็กส่งก้านตรง (Pin punch) เหล็กส่งก้านตรงมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.11
3. เหล็กตอกร่างแบบ (Prick punch) เหล็กตอกปลายแหลมมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.12 4. เหล็กตอกนําศูนย์ (Center punch) เหล็กตอกนําศูนย์มีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.13
5. เหล็กตอกนําศูนย์อัตโนมัติ (Automatic center punch) เหล็กตอกนําศูนย์ อัตโนมัติมีรูปร่าง ลักษณะดังรูปที่ 1.14
1.1.3 ไขควง (Screwdrivers) ไขควงเป็นเครื่องมือขนาดเล็กสําหรับช่างทั่วไปซึ่งมีหลายอย่างดังต่อไปนี้ 1. ไขควงชุดเล็ก (A set of jeweler's screwdrivers) ไขควงชุดเล็กมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.15
2. ไขควงปากแบน (Heavy-duty screwdriver) ไขควงปากแบนมีรูปร่าง ลักษณะ ดังรูปที่ 1.16 3. ไขควงแฉก (Phillips screwdriver) ไขควงปาก 4 แฉกมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.17
4. ไขควง 2 ปาก (Double-ended offset screwdriver) ไขควง 2 ปาก มีรูปร่างลักษณะดังรูปที่ 1.18 1.1.4 คีม (Pliers) คีมเป็นเครื่องมือขนาดเล็กสําหรับช่างทั่วไปซึ่งมีหลายอย่างดังต่อไปนี้ 1. คีมปากผสม (Combination pliers) คีมปากผสมมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.19
2. คีมปากแหลม (Needle-nose pliers) คีมปากแหลมมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.2 3. คีมปอกสายไฟฟ้า (Electrical wire stripping and terminal crimping pliers) คีมปอก สายไฟฟ้ามีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.21
4. คีมปากจิ้งจก (Lineman's pliers) คีมปากจิ้งจกมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.22 5. คีมล็อก (Locking pliers) คีมล็อกมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.23
6. คีมถ่างแหวน (Outside pliers) คีมถ่างแหวนมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.24 7. คีมหนีบแหวน (Inside pliers) คีมหนีบแหวนมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.25
8. คีมบีบสายไฟฟ้า (Crimp tool) คีมบีบสายไฟฟ้ามีรูปลักษณะ ดังรูปที่ 1.26 9. คีมตัดลวด (Diagonal pliers or side cutters) คีมตัดลวดมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.27
10. คีมผูกลวด (Pincer) คีมผูกลวดมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.28
1.1.5 แคลมป์ (Clamps) แคลมป์เป็นเครื่องมือขนาดเล็กสําหรับช่างทั่วไปซึ่งมีหลายอย่างดังต่อไปนี้ 1. แคลมป์ตัวซี (C-clamp) แคลมป์ตัวซีมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.29 2. แคลมป์ขนาน (Parallel clamp) แคลมป์ขนานมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.30
1.1.6 กรรไกรตัดเหล็กแผ่นบาง (Aviation snips) กรรไกรตัดเหล็กแผ่นบาง เป็นเครื่องมือขนาดเล็กสําหรับช่างโลหะแผ่นซึ่งมีหลายอย่าง ดังต่อไปนี้ 1. กรรไกรตัดตรง (Straight aviation snip) กรรไกรตัดตรงมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.31 2. กรรไกรตัดโค้งซ้าย (Left curve Aviation snip) กรรไกรตัดโค้งซ้ายมีรูปร่าง ลักษณะดังรูปที่ 1.32
3. กรรไกรตัดโค้งขวา (Right curve aviation snip) กรรไกรตัดโค้งขวามีรูปร่าง ลักษณะรูปที่ 1.33 1.1.7 ประแจ (Wrench) ประแจเป็นเครื่องมือขนาดเล็กสําหรับช่างทั่วไปซึ่งมีหลายอย่างดังต่อไปนี้ 1. ประแจปากตายหัวเดี่ยว (Single-ended wrench) หรือประแจปากตายข้าง เดียวมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.34
2. ประแจปากตายสองข้าง (Double-ended wrench) ประแจปากตายสองข้างมีรูป ร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.35 3. ประแจแหวนข้างเดียว (Closed-end or box wrench) ประแจแหวนข้างเดียว มีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.36
4. ประแจผสม (Combination wrench) ประแจผสมมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.37 5. ประแจปากเลื่อน (Adjustable wrench) ประแจเลื่อนมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.38
6. ประแจแหวนชุด (Offset wrench set) ประแจแหวนชุดมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.39 7. ประแจบ็อก (Box wrench) ประแจบ็อกมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.40
8. ประแจคอม้าแบบปรับได้ (Adjustable-hook Spanner wrench) ประแจคอม้า แบบปรับได้มีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.41 9. ประแจจับท่อ (Pipe wrench) ประแจจับท่อมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.42
10. ประแจเดือยแบบปรับได้ (Adjustable pin-face wrench) ประแจเดือย แบบปรับได้มีรูปร่างลักษณะดังรูปที่ 1.43 11. ประแจปรับทิศทางซ้าย-ขวา (Ratchet wrench) ประแจปรับทิศทางซ้าย-ขวา มีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.44
12. ประแจแอล (Hollow-set screw or Allen wrench) ประแจแอล มีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่รูปที่ 1.45
1.1.8 เลื่อยมือ (Hacksaw) เลื่ อยมือเป็นเครื่องมือขนาดเล็กสําหรับช่างโลหะซึ่งมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.46
1.1.9 ตะไบ (Files) ตะไบเป็นเครื่องมือขนาดเล็กสําหรับช่างทั่วไปซึ่งมีหลายอย่างดังต่อไปนี้ 1. ตะไบแบน (Flat file) ตะไบแบนมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.47 2. ตะไบสี่เหลี่ยม (Square file) ตะไบสี่เหลี่ยมมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.48
3. ตะไบกลม (Round file) ตะไบกลมมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.49 4. ตะไบสามเหลี่ยม (Three-square file) ตะไบสามเหลี่ยมมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.50 5. ตะไบท้องปลิง (Half-round file) ตะไบท้องปลิงมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.51
1.1.10 สกัด (Chisels) สกัดเป็นเครื่องมือขนาดเล็กสําหรับช่างทั่วไปซึ่งมีหลายอย่างดังต่อไปนี้ 1. สกัดคมตัดแบน (Flat cold chisel) สกัดคมตัดแบนมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.52 2. สกัดคมตัดแคบ (Cape chisel) สกัดคมตัดแคบมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.53 3. สกัดคมตัดโค้ง (Roundnose chisel) หรือสกัดคมตัดมนมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.54
4. สกัดคมตัดเพชร (Diamond-point chisel) หรือสกัดคมตัดเพชร มีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.55 1.1.11 ปากกาจับงาน (Vise) ปากกาจับงานเป็นเครื่องมือขนาดเล็กมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.56
1.1.12 ด้ามต๊าป (Adjustable tap wrench) ด้ามต๊าปเป็นเครื่องมือขนาดเล็กมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.57 1.1.13 ด้ามดาย (Die wrench) ตามดายเป็นเครื่องมือขนาดเล็กมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.58
1.1.14 ฉากเหล็ก (Steel square) ฉากเหล็กเป็นเครื่องมือขนาดเล็กมีหลายอย่างดังต่อไปนี้ 1. ฉากเครื่องกล (Precision steel square) ฉากเครื่องกล มีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.59 2. ฉากวัดงานไม้ (Squares) ฉากวัดงานไม้มีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.60
1.1.15 แปรงลวด (Wire brush) แปรงลวดเป็นเครื่องมือขนาดเล็กมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่ 1.61 1.1.16 แว่นตานิรภัย (Safety goggles) แว่นตานิรภัยเป็นอุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลขนาดเล็กมีรูปร่างลักษณะ ดังรูปที่1.62
1.2 ประเภทของเครื่องมือขนาดเล็ก เครื่องมือขนาดเล็กที่ใช้งานทั่วไปสามารถแยกประเภทได้ดังต่อไปนี้ 1.2.1 เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้แรงกระแทกในการใช้งาน เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้แรงกระแทกในการใช้งาน ได้แก่ ค้อนต่าง ๆ เหล็กส่ง หรือเหล็กตอก
1.2.2 เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้คมตัดในการใช้งาน เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้คมตัดในการใช้งาน ได้แก่ สกัด ตะไบ เลื่อยมือ
1.2.3 เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้แรงบีบจับยึดในการใช้งาน เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้แรงบีบจับยึดในการใช้งาน ได้แก่ ซีแคลมป์ ปากกาจับงาน
1.2.4 เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้แรงดึงในการใช้งาน เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้แรงดึงในการใช้งาน ได้แก่ ประแจต่างๆ
1.2.5 เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้แรงบิดในการใช้งาน เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้แรงบิดในการใช้งาน ได้แก่ ไขควงต่าง ๆ
1.2.6 เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้งานทําการตรวจวัดมุมชิ้นงาน เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้งานทําการตรวจวัดมุมชิ้นงาน ได้แก่ ฉากต่าง ๆ
1.2.7 เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้งานทําความสะอาดชิ้นงาน เครื่องมือขนาดเล็กประเภทใช้งานทําความสะอาดชิ้นงาน ได้แก่ แปรงลวด 1.2.8 อุปกรณ์ขนาดเล็กประเภทป้องกันอันตราย อุปกรณ์ขนาดเล็กประเภทป้องกันอันตราย ได้แก่ แว่นตานิรภัย
1.3 ส่วนประกอบของเครื่องมือขนาดเล็ก เครื่องมือขนาดเล็กแต่ละอย่างมีส่วนประกอบดังต่อไปนี้ 1.3.1 ค้อน ค้อนเป็นเครื่องมือขนาดเล็กมีส่วนประกอบ 3 อย่าง ได้แก่ 1. หัวค้อน เป็นส่วนประกอบที่ทํามาจากวัสดุ 5 อย่าง เช่น เหล็ก ทองแดง อะลูมิเนียม พลาสติก และยาง มีไว้สําหรับเป็นหัวตอกส่วนต่าง ๆ ของงานและหัวหมุด ในการตอก 2. ด้ามค้อน เป็นส่วนประกอบที่ทําจากวัสดุ 2 อย่าง เช่น ไม้ และพลาสติก มีไว้สําหรับให้ มือจับ 3. ลิ่มอัดด้ามค้อน เป็นส่วนประกอบที่ทําจากเหล็กมีไว้สําหรับอัดให้หัวค้อนและด้ามค้อน ติดกัน
1.3.2 เหล็กส่งและเหล็กตอก เหล็กส่งและเหล็กตอกเป็นเครื่องมือขนาดเล็กมีส่วนประกอบ 2 ส่วน คือ ส่วนที่ เป็นด้ามจะตรง ส่วนที่เป็นปลายจะมีรูปทรงกระบอกใช้สําหรับตอกส่งชิ้นส่วนออก ส่วนปลายมุมแหลมใช้สําหรับดอกกําหนดตําแหน่งต่าง ๆ ก่อนเจาะด้วยดอกสว่าน
1.3.3 ไขควง ไขควงเป็นเครื่องมือขนาดเล็กมีส่วนประกอบ 3 อย่าง ได้แก่ 1. ด้ามไขควง เป็นส่วนประกอบที่ทําจากวัสดุ 4 อย่าง เช่น ไม้ พลาสติก ยางแข็ง และ เหล็กมีไว้ สําหรับให้มือจับหมุนบิดขันสกรูต่าง ๆ 2. ก้านไขควง เป็นส่วนประกอบที่ทําจากวัสดุเหล็กที่มีความแข็งอาจมีรูปทรงกลมหรือ รูปทรงสี่เหลี่ยม มีไว้สําหรับเป็นตัวก้านบิดในการขันสกรูต่าง ๆ 3. ปากไขควง เป็นส่วนประกอบที่ทําจากวัสดุเหล็กที่มีความแข็งจะมีปากแบน ปากสี่ แฉก หรือ ปากสี่เหลี่ยม มีไว้สําหรับเป็นปากใส่เข้าไปในร่องสกรูต่าง ๆ เพื่อให้สามารถขัน บิดได้
1.3.4 คีม คีมเป็นเครื่องมือขนาดเล็กมีส่วนประกอบ 2 อย่าง ได้แก่ 1. ด้ามคีม เป็นส่วนประกอบที่ทําจากวัสดุเหล็กและด้ามคีมบางอย่างหุ้มฉนวนป้องกัน ไฟฟ้าจาก พลาสติกหรือยางแข็ง มีไว้สําหรับให้มือจับทํางาน มีสองข้าง 2. ปากคีม เป็นส่วนประกอบที่ทําจากวัสดุเหล็กชิ้นเดียวกับด้ามคีมและปากคีมจะมีรูป ทรง แตกต่างกันไปตามการใช้งาน มีไว้สําหรับบีบจับชิ้นงานต่าง ๆ
1.3.5 แคลมป์ แคลมป์เป็นเครื่องมือขนาดเล็ก มีส่วนประกอบ 3 อย่าง ได้แก่ 1. ตัวแคลมป์เป็นส่วนประกอบที่ทําจากวัสดุเหล็ก มีรูปทรงเป็นรูปตัวซี รูปตัวยู หรือ รูปทรงขนาน มีไว้สําหรับเป็นโครงในการจับยึด มีหลายขนาด 2. เกลียวแคลมป์ เป็นส่วนประกอบที่ทําจากวัสดุเหล็ก เกลียวแคลมป์บางอย่างเป็น เกลียวสามเหลี่ยม บางอย่างเป็นเกลียวสี่เหลี่ยม มีไว้สําหรับเป็นตัวบีบอัดให้ปากแคล้มป์ สองข้างแน่นเข้าหากัน 3. มือหมุนเกลียวแคลมป์เป็นส่วนประกอบที่ทําจากวัสดุเหล็กและติดอยู่ที่เกลียวแค ลมป์เพื่อใช้ เป็นมือหมุนให้เกลียวเคลื่อนที่บีบชิ้นงาน มีไว้สําหรับเป็นตัวช่วยในการหมุน เกลียวเข้าไปบีบอัดชิ้นงาน
Search
