Disaster managment

การรับมือกบั อุบัตภิ ยั หมู่ (Mass-Casualty Incident: MCI)อุบตั ภิ ยั หมู่ (Mass casualty incident, MCI) คอื ภยั หรือเหตุการณ์ทีม่ ผี บู้ าดเจ็บเปน็ จานวนมากจนต้องระดมกาลงั ความชว่ ยเหลือจากทุกแผนกในโรงพยาบาล โดยอาจจาเปน็ ต้องสง่ ต่อผู้ป่วยไปรกั ษาตอ่ ที่โรงพยาบาลอน่ื ๆ ทงั้ ในและนอกจงั หวัด· มากกวา่ 3 คนข้นึ ไป· ขึน้ กับบริเวณที่เกิดเหตกุ ารณ์ เมอื ง/ชนบท· ไม่จาเป็นตอ้ งเปน็ ผูป้ ว่ ย trauma เสมอไป

การจดั การอย่างมปี ระสิทธิภาพเพือ่ ตอบสนอง MCIs· เรียกรอ้ งความชว่ ยเหลือด้นกาลงั บคุ ลากรและทรพั ยากรให้เพียงพอ· มีการสื่อสาร ประสานงานอยา่ งเหมาะสม· จดั เตรียมรถพยาบาลและแผนการเดินทางใหพ้ ร้อม· ดูแลให้การรกั ษาทางการแพทยอ์ ยา่ งถูกต้องและเหมาะสม· เคลอื่ นยา้ ยผ้ปู ว่ ยหรือบาดเจบ็ โดยถกู วิธีและมีประสิทธภิ าพ· ติดตามการรกั ษาตอ่ เน่อื งของผู้ป่วยหรือผบู้ าดเจบ็

การเตรยี มการกอ่ นเกิดเหตุ (Preparedness)กอ่ นเกดิ เหตุอุบัติภยั เราตอ้ งเตรียมการ 3 เรือ่ ง ได้แก่1. การวางแผนบรหิ ารจดั การ (Planning)2..การเตรียมอุปกรณ์ (Equipment)3..การฝกึ อบรมบคุ ลากรเพือ่ เตรยี มพร้อมรบัสถานการณ์ (Training



วงจรการวางแผน· ทาแผน : ประชมุ จัดทา ทบทวนแผนอยา่ งสมา่ เสมอ· สอื่ แผน : สร้างส่อื ท่ีอธบิ ายแผนใหจ้ าและเขา้ ใจงา่ ยในทุกระดบั· ซ้อมแผน : ซ้อมสถานการณห์ ลายครง้ั จนเกดิความคุ้นเคย· ปรับแผน : ปรับปรงุ แกไ้ ขข้อเสยี ขอ้ จากดั ของแผนให้ดียิง่ ขนึ้

แผนรบั อบุ ตั ิภยั หม่ใู นโรงพยาบาล แผนอบุ ัตภิ ยั หมู่ · จัดทาเปน็ ลายลักษณ์อกั ษร มคี าสงั่ แต่งตงั้ ชัดเจน กาหนดผรู้ บั ผดิ ชอบชัดเจน บทบาทหน้าที่การจัดตง้ั เกณฑ์ในการประกาศแผนอบุ ตั ิภยั หมู่แตกต่างกันขึ้นกบั ศกั ยภาพด้านทรัพยากร สว่ นใหญ่มี 3 แผน-เฉพาะงาน ER-ทง้ั โรงพยาบาลในเวลานั้น-ทัง้ หมดของโรงพยาบาล

เครอ่ื งมอื ท่ใี ช้ในการสื่อสารวทิ ยุ โทรศัพท์ เสยี งตามสาย นกหวดี กร่ิง โทรโขง่ อินเตอรเ์ นตApplication lineเส้นทางจราจรแยกเส้นทางชดั เจน ป้ายระบุล่วงหนา้ เป็นแบบ one way มีผู้ควบคมุ เส้นทางจราจรการวางขั้นตอน การโยกยา้ ยบคุ ลากร ทรัพยากร อยา่ งเปน็ระบบบคุ ลากร วสั ดุอุปกรณ์ ครุภัณฑก์ ารแพทย์ ยานพาหนะ

การกาหนดสถานท่ีล่วงหนา้ศูนยบ์ ญั ชาการ พืน้ ทคี่ ัดแยก โซนดแู ลผ้ปู ่วยแต่ละกลุ่มความรุนแรงกาหนดภารกิจสาหรับผ้ปู ฏิบตั ิงานAction Cardระบบการทาบตั รผู้บาดเจ็บและผู้เสียชีวติบคุ ลากร วัสดุอุปกรณ์ ครุภัณฑก์ ารแพทย์ ยานพาหนะ

เพิ่มความรวดเรว็ การรกั ษา ป้องกันความสับสนMC Cardระบบรักษาความปลอดภัยรปภ. ญาติ สือ่ สารมวลชนหน่วยสนับสนุนอื่น ๆบคุ ลากร วัสดุอปุ กรณ์ ครภุ ณั ฑ์การแพทย์ ยานพาหนะการประชาสัมพนั ธ์และการซอ้ มแผนทบทวนแผนเป็นระยะๆ ซอ้ มแผน 1-2 ครง้ั /ปี ไสว นรสาร, 2559



สรุปบทบาทของทีมกู้ชพี ชดุ แรกเมื่อไปถึง ณ จดุ เกิดเหตุหวั หนา้ ทมี- ประเมินสถานการณ์ ตดั สนิ ใจประกาศสถานการณ์ และรายงาน METHANE มายังศนู ยส์ ง่ั การ- สวมเสอ้ื คลุมและอปุ กรณป์ ้องกันตนเอง- เลอื กพน้ื ที่ ที่จะเปน็ ที่จอดรถพยาบาลฉุกเฉนิ- พิจารณา ตดั สินใจว่าจะต้องระดมทรัพยากรมากนอ้ ยแคไ่ หนมาสนบั สนนุ- กาหนดพ้ืนทป่ี ฏิบัตกิ าร

แนวทางการรายงานเหตกุ ารณ์มายังศูนย์สัง่ การM : Major incident : เปน็ เหตกุ ารณ์สาธารณภยั หรือไม่E : Exact location : สถานที่เกิดเหตทุ ี่ชดั เจนT : Type of accident : ประเภทของสาธารณภัยH : Hazard : มีอนั ตราย หรอื เกดิ อนั ตรายอะไรบ้างA : Access : ข้อมูลการเดนิ ทางเข้า-ออกจากที่เกิดเหตุN : Number of casualties : จานวนและความรนุ แรงของผบู้ าดเจบ็E : Emergency service : หน่วยฉุกเฉินไปถึงหรือยัง และต้องการความช่วยเหลืออะไรอกี บ้าง

ผชู้ ว่ ย/สมาชิกทมี- จอดรถพยาบาลใหเ้ หมาะสม- สวมเส้อื คลมุ และอปุ กรณ์ป้องกันตนเอง- เปดิ สญั ญาณไฟรถพยาบาลแสดงตาแหนง่ จุดส่งั การ- แจ้งศนู ย์สั่งการ สือ่ สาร ประสานงาน- อยปู่ ระจารถพยาบาล

การแบ่งพนื้ ท่ี

การจดั ลาดบั ชัน้ ของพนื้ ท่ี

การคัดแยกครัง้ ที่ 1 (Primary triage)นยิ มใช้ START Triage systemSTART = Simple Triage And Rapid Transport· สามารถใช้ได้กบั ผ้ใู หญ่และเดก็ ทม่ี ากกวา่ 8 ปีขนึ ้ ไปใช้เวลาไมเ่ กิน 30 วินาทีตอ่ ผ้ปู ่ วย 1 ราย

สตู รทอ่ งจา “ARPM” Ability to get up and walk (Ambulatory) Respiratory status นบั 1-6 วา่ หายใจได้ก่ีครัง้ คณู ด้วย 10 Perfusion status capillary refill Mental status



Triage sieve: pediatric



ปา้ ยคัดแยกทส่ี พฉ.และโรงพยาบาลในประเทศไทยใช้

หนว่ ยดแู ลรกั ษาพยาบาล (Treatment unit)

หนว่ ยกาลงั ทรพั ยากรและการเคล่ือนยา้ ย (Staging and transport unit)

การส่อื สาร (Communications)การตดิ ตามและรกั ษาความสงบเรียบร้อย ยุติแผน