การพยาบาลการคลอดติดไหล่

การคลอดติดไหล่ Supparat Wichiantanont

OUTLINE • ความหมาย การคลอดตดิ ไหล่ • ปัจจยั เสย่ี ง • วนิ ิจฉยั การคลอดตดิ ไหล่ • ภาวะแทรกซอ้ น • ขอ้ ควรปฏบิ ตั กิ ารชว่ ยเหลอื • การดแู ลหลงั คลอด

ความหมาย Shoulder dystocia การทไ่ี หล่หน้าอดั แน่นอย่ดู า้ นหลงั ของกระดูกหวั หน่าว หรอื ภาวะทใ่ี ชเ้ วลาในการคลอด ศรี ษะถงึ คลอดลาตวั นานกวา่ 60 วนิ าที Link แนวปฏบิ ตั คิ ลอดตดิ ไหล่

ปัจจยั เส่ียง • ทารกตวั โต (Macrosomia) • น้าหนกั ทารก > 3,600 กรมั มคี วามเสย่ี งคลอดตดิ ไหล่ • สตรตี งั้ ครรภท์ เ่ี ป็นเบาหวานขณะตงั้ ครรภ์ (GDM) • การคลอดระยะทส่ี องยาวนาน (Prolonged second stage of labor) • การคลอดทร่ี วดเรว็ เกนิ ไป (Precipitous labor) • มปี ระวตั กิ ารคลอดตดิ ไหลใ่ นครรภก์ อ่ น

Shoulder dystocia วินิ จฉัยการคลอดติ ดไหล่ • ศรี ษะคลอดแลว้ ไหลต่ ดิ แน่นบรเิ วณใตร้ อยตอ่ กระดกู หวั หน่าว • มดลกู หดรดั ตวั ทาคลอดไหลห่ น้าดว้ ยวธิ ปี กตไิ มไ่ ด้ • มารดาชว่ ยเบ่งแลว้ ไหล่บนไมค่ ลอดเพม่ิ • turtle sign

ภาวะแทรกซ้อน ด้านมารดา • มดลกู แตก • มดลูกหดรดั ตวั ไมด่ ี ทาใหต้ กเลอื ดหลงั คลอด • ชอ่ งทางคลอดฉกี ขาด ทาใหเ้ กดิ การตกเลอื ดหลงั คลอด • มโี อกาสตดิ เชอ้ื ไดส้ งู

ภาวะแทรกซ้อน ด้านทารก • เสน้ ประสาท Brachial plexus ไดร้ บั บาดเจบ็ เกดิ จากการดงึ หรอื กดศรี ษะทารก • Cerebral palsy สมองขาดออกซเิ จน ทารกมพี ฒั นาการทางสมองผดิ ปกติ • กระดกู หกั กระดกู ไหปลารา้ หกั กระดกู แขนหกั • เสยี ชวี ติ ในกรณที ต่ี ดิ ไหลน่ าน ชว่ ยไมท่ นั เวลา ทารกเสยี ชวี ติ

ข้อควรปฏิบตั ิการช่วยเหลือ • สวนปัสสาวะทง้ิ • ตดั episiotomy ใหก้ วา้ งมากขน้ึ • ใชล้ กู ยางแดงดดู เมอื กในปากและจมกู ทารก • ทา Mc Roberts maneuver ยกขามารดาทงั้ 2 ขา้ ง ออกจาก stirrup แลว้ งอชว่ งสะโพก ขน้ึ มาจนชดิ หน้าทอ้ ง • ทา Suprapubic pressure ใหผ้ ชู้ ว่ ยใชก้ าปัน้ กด ลงบรเิ วณเหนือหวั หน่าว

Mc Roberts maneuver

Suprapubic pressure

การช่วยเหลือ • หากยงั ไมส่ าเรจ็ หตั ถการถดั ไปคอื (Delivery of posterior arm) • Gaskin maneuver หรอื All-fours position Link

การดแู ลหลงั คลอด ด้านมารดา - ระวงั ภาวะตกเลอื ดหลงั คลอด เน่ืองจากการคลอดทารกตวั โต กลา้ มเน้ือมดลกู หดรดั ตวั ไมด่ ี ตอ้ งใหย้ า กระตุน้ การหดรดั ตวั ของมดลกู - ตรวจดชู อ่ งทางคลอด ประเมนิ การฉกี ขาดชอ่ งทางคลอดและเยบ็ ซ่อมใหเ้ รยี บรอ้ ย - การใหย้ าปฏชิ วี นะป้องกนั การตดิ เชอ้ื

การดแู ลหลงั คลอด ด้านทารก - ประเมนิ ภาวะขาดออกซเิ จนเพอ่ื ใหก้ ารดแู ล - ตรวจรา่ งกาย ประเมนิ รอยบาดเจบ็ หรอื มบี าดเจบ็ ทเ่ี สน้ ประสาทไหล่ (brachial plexus injuries) - ประเมนิ ทารกยกแขนทารก เพอ่ื ประเมนิ กระดกู แขนหกั หรอื ไม่

1. จงอธิบายความหมาย การคลอดติดไหล่ 2. การประเมินปัจจยั เสีย่ งทางดา้ นมารดา และทารกต่อการคลอดติดไหล่ 3. การช่วยเหลือ และการพยาบาลคลอดติดไหล่ระยะคลอด และระยะหลงั คลอด