หนังสืออาหารทะเลแปรรูป2

จัดทำโดย นำงสำวณฐั ริกำ เรืองเจริญ สำขำคอมพวิ เตอร์ คณะเทคโนโลยีสำรสนเทศ อ า ห า ร ท ะ เ ล แ ป ร รู ป จงั หวดั ประจวบครี ีขนั ธ์

คำนำ หนังสือ “อาหารทะเลแปรรูป จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ” เล่มน้ีเป็นส่วนหน่ึงของรายวิชา การเรยี นร้ตู ามแนวพระราชดาริ จดั ทาขึ้นเพอื่ ให้ผทู้ ่สี นใจไดศ้ กึ ษาเกี่ยวกับอาหารทะเลแปรรูป ของ จังหวัดประจงบคีรขี ันธ์ ผู้จดั ทาไดร้ วบรวมข้อมูลเกี่ยวกับ ความเป็นมาของจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ วิถีชีวิตและประเพณีของชาวประมงปากน้าปราณ การแปรรูปอาหารทะเล ผลิตภัณฑ์จากอาหาร ทะเลแปรรปู วธิ กี ารทา และแนวคิดการต่อยอดนวัตกรรม ผู้จัดทาหวงั เปน็ อย่างยิ่งวา่ หนังสอื เล่มนจี้ ะเป็นประโยชน์และมีส่วนร่วมในการให้ความรู้แก่ ผทู้ ี่มาศกึ ษา และผู้ท่สี นใจเก่ียวกบั อาหารทะเลแปรรูป จงั หวดั ประจวบครี ีขันธ์ไม่มากกน็ อ้ ย ผ้จู ดั ทา นางสาวณฐั รกิ า เรืองเจรญิ

สำรบัญ ควำมเป็ นมำจังหวัดประจวบคี รีขันธ์ วิถีชี วิตชำวประมงปำกน้ำปรำณ ประเพณีแห่ เจ้ำแม่ ทับทิมทอง ประเพณีทำบุญส่ งเรื อ ประเพณีแข่งเรือยำว กำรแปรรูปอำหำรทะเล ผลิ ตภัณฑ์จำกกำรแปรรูปอำหำรทะเล บทสั มภำษณ์ แนวคิ ดกำรต่อยอดนวัตกรรม

จังหวัดประจวบคี รีขันธ์ ถือเป็นจังหวัดของภาคกลาง แต่พ้ืนที่อยู่ตอนบนของภาคใต้ หรอื จะเรยี กวา่ เป็นประตกู อ่ นสจู่ งั หวดั ภาคใตค้ อื จงั หวดั ชมุ พรก็ คงไมผ่ ิด เพราะการเดนิ ทางไปท่องเทย่ี วทางภาคใต้ จังหวัดใด ก็ตา มต้ัง แต่ชุม พรลง ไ ป จะ ต้อง ขับ รถผ่า น จัง หวัด ประจวบคีรีขันธ์ก่อน สมัยรัชกาลที่ 4 ได้รวมเมืองบางนางรม เมืองกยุ บรุ ี เมืองคลองวาฬ เปน็ เมอื งประจวบครี ขี นั ธ์ มีทว่ี า่ การ อยู่ ณ เมอื งกยุ บรุ ี จน พ.ศ. 2441 จึงย้ายมาอยู่ทอี่ ่าวเกาะหลัก หรอื อา่ วประจวบฯ ซงึ่ เปน็ ทตี่ งั้ ตวั เมอื งในปจั จบุ นั เปน็ เมอื งทม่ี ชี ายฝงั่ ทะเลยาวตลอดแนว จงึ มแี หลง่ ทอ่ งเทย่ี วทางทะเล มากมายหลายแหง่ ทีข่ นึ้ ชอ่ื คอื ชายทะเลหวั หนิ ซง่ึ มี ชอ่ื เสยี งมาเนน่ิ นาน และเขตพน้ื ท่ที แ่ี คบทส่ี ดุ ของ ประเทศไทย อยใู่ นเขตจงั หวดั น้ี จงั หวดั ประจวบครี ขี นั ธ์ ตง้ั อยบู่ นสว่ นทแ่ี คบทสี่ ดุ ของ ประเทศไทย 11 กโิ ลเมตร แตม่ ชี ายทะเลยาวถงึ 212 กโิ ลเมตร ซง่ึ เกอื บเทา่ กบั จงั หวดั นครศรธี รรมราชก็ วา่ ได้ จากหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ “ประจวบครี ีขนั ธ์” เคยเปน็ ทต่ี ง้ั ของเมอื งนารงั สมัยกรงุ ศรีอยธุ ยาเปน็ ราช ธานี แตไ่ ด้รา้ งไปเมอื่ ครง้ั กรุงแตก ต่อมาในสมยั รัชกาลท่ี 2 แห่งกรงุ รตั นโกสนิ ทรไ์ ดต้ งั้ เมอื งข้ึนใหมท่ ป่ี ากคลองอรี ม ช่อื วา่ เมอื งบางนางรม ศาลหลักเมอื งจงั หวดั ประจวบครี ขี นั ธ์ เป็นหลกั เมอื งชยั ค่บู า้ น คูเ่ มือง ของชาวจงั หวดั ประจวบครี ีขันธ์ สร้างขน้ึ ในสมยั ร.ต.อานวย ไทยานนท์ เปน็ ผวู้ า่ ราชการจงั หวดั ประจวบครี ีขนั ธ์ พระบาทสมเดจ็ พระ เจ้าอยหู่ วั ภูมพิ ลอดลุ ยเดช ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ให้ สมเดจ็ พระบรมโอรสาธริ าช สยามมกฎุ ราชกมุ าร เสดจ็ พระ ราช ดาเนนิ แทนพระองค์ ทรงเปดิ ศาลหลกั เมอื ง เม่ือวนั ที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2537 เพ่อื ใหเ้ ปน็ สริ ิมงคลและ หลักชยั คบู่ ้านคูเ่ มอื ง และเป็นทสี่ กั การะบชู าของชาวประจวบครี ขี ันธ์ 1 แหล่งท่ีมา : http://www.prachuapkhirikhan.go.th/web-54/prachuap2016/history/index.html

จงั หวดั ประจวบคีรขี นั ธเ์ ปน็ จงั หวดั ทม่ี ีศักยภาพทางดา้ นการ ประมงสงู เนอื่ งจากมพี น้ื ทต่ี ดิ กบั ชายทะเลยาวถงึ 224 กโิ ลเมตร และมหี มบู่ า้ นและตาบลทต่ี ดิ ชายทะเลทง้ั หมด 48 หมบู่ า้ น 23 ตาบล และ 3 เทศบาล ซง่ึ พน้ื ทช่ี ายฝง่ั ทะเลของจงั หวดั ถอื เปน็ แหลง่ ทาการประมงทสี่ าคญั ผลผลติ ทางการ ประมงมปี รมิ าณสงู เนอื่ งจากพนื้ ทม่ี ีศกั ยภาพและเหมาะสมในการผสมพนั ธว์ุ างไข่ อาศยั เลยี้ งตวั ในวยั ออ่ น ของ สตั วน์ า้ ทม่ี คี วามสาคญั ทางเศรษฐกจิ เชน่ ปลาทู ปลาลงั ปลากะตกั ปมู า้ หมกึ และหอยทะเล เปน็ ตน้ แหลง่ ท่มี า :http://www.prachuapkhirikhan.go.th/_2018/content/general.pdf 2

วิถีชี วิตชำวประมง ปำกน้ำปรำน เทศบาลตาบลปากนา้ ปราณ ตง้ั อยใู่ นพนื้ ทต่ี าบล ปากนา้ ปราณ อาเภอปราณบรุ ี จงั หวดั ประจวบคีรีขนั ธ์ หา่ งจากทว่ี า่ การอาเภอปราณบรุ ไี ปทางทศิ ตะวนั ออกเปน็ ระยะทาง 12 กโิ ลเมตร และหา่ งจากศาลากลางจงั หวดั ประจวบครี ีขนั ธ์ ประมาณ 77 กโิ ลเมตร มีพน้ื ท่ี ประมาณ 2.5 ตารางกโิ ลเมตร หรอื 1,572 ไร่ และมี หมบู่ า้ นทอี่ ยใู่ นเขตเทศบาล จานวน 2 หมบู่ า้ น ไดแ้ ก่ หม่ทู ่ี 1 หมทู่ ี่ 2 ซงึ่ แตล่ ะหมบู่ า้ นจะมพี นื้ ทบ่ี างสว่ นอยใู่ น เขตเทศบาล ลักษณะภูมิประเทศทั่วไปของ ตาบลปากน้าปราณ เปน็ ทต่ี ง้ั สมาคมประมงแหง่ แรกของ เทศบาลตาบลปากน้าปราณ เป็นท่ีราบมี ประเทศไทย มีทางออกสู่ทะเลของแม่น้าปราณบุรี และยังเป็น แนวยาวลงมา ติดต่อกับชายฝั่งทะเลอ่าว หมู่บ้านของกลุ่มชาวประมงกลุ่มใหญ่ของปราณบุรี มีจานวน ไทย เปน็ พ้นื ท่ีภูเขาสลับกับท่ีราบเทลงสู่ เรือประมงประมงหลากหลายทั้งขนาดเล็ก กลาง และใหญ่ มี ทะเล พ้ืนที่เป็นดินปนทราย มีชายหาด จานวนมากมายหลายสิบลาจอดอยู่บริเวณปากน้าปราณบุรี จุด ยาวประมาณ 2 กิโลเมตร และมีแม่น้า บริเวณแห่งนี้ยังเป็นแหล่งชุมชม ซื้อขายแลกเปล่ียน ปลา กุ้ง ปราณบรุ ีไหลผ่านลงสู่อา่ วไทย หอย หมึกต่างๆ ของเรือประมง และเป็นท่ีจาหน่ายสินค้าอาหาร ทะเลแปรรูปตา่ ง ๆ เช่น ปลาแดดเดียว ปลาตากแห้ง ปลาหมึก ไข่ กะปิ กุง้ แหง้ ปลากรอบปรงุ รส เป็นตน้ 3 แหลง่ ท่มี า :http://www.mis.ms.su.ac.th/MISMS01/PDF01/1425_20190610_p_153.pdf

สภาพเศรษฐกิจโดยส่วนรวมของ เทศบาลตาบลปากน้าปราณมีอัตราการ เจรญิ เตบิ โตค่อนขา้ งสูง ซ่งึ เกดิ จากสาขา การประมง เป็นสาขาการผลิตท่ีสาคัญ ประชากรสว่ นใหญ่ ประกอบอาชพี ทาการ ประมง และแปรรูปผลิตผลจากการ ประมง เช่น การทาอุตสาหกรรม ปลาหมึกอบแห้ง มีรายได้ต่อหัวเฉล่ีย ประมาณ 60,000 บาท/ปี การประมง เป็นอาชพี ทสี่ าคญั ของประชาชนในเขตเทศบาลตาบลปากนา้ ปราณทาการประมงโดยการออกเรอื จบั ปลา และสตั วน์ า้ อนื่ ๆ รวมทง้ั การประมงนา้ กรอ่ ย วิถีชีวิตของชาวปากน้าปราณ ด้วยความ ผูกพันกับแม่น้าและทะเล ทาให้ประชากรส่วนใหญ่ ประกอบอาชีพประมง อาชีพแปรรูปจากผลิตภัณฑ์จาก ทะเล ได้แก่ การทาปลาแห้ง การทาปลาหมึกแห้งและที่ ขน้ึ ชือ่ ทส่ี ดุ กค็ อื ปลาหมกึ แดดเดียว ที่ไดร้ บั การขนานนาม วา่ เปน็ หมาหมึกแดดเดียวท่ีอร่อยท่ีสุดในโลก และการท่ี ผูกพันกับสายน้าก็ก่อให้เกิดประเพณีต่างๆ เช่น ประเพณีแห่เจ้าแม่ทับทิมทอง ประเพณีทาบุญส่งเรือ ประเพณีแข่งเรือยาว เป็นต้น ซ่ึงเป็นแบบชาวปากน้า ปราณอย่างแท้จรงิ 4 http://www.pnp.go.th/travels/travel.php?salb_id=5

แหลง่ ท่มี า : http://www.pnp.go.th/albums/activities.php?salb_id=38 ประเพณีแห่ เจ้าแม่ทับทิมทอง งานประจาปีเจา้ แม่ทับทิมทองจะจดั ข้ึนเป็นประจาทกุ ปี โดยจะจดั ขนึ้ ในเดือน ๓ และเดือน ๙ ตามปฏทิ นิ จนั ทรคติ โดยพธิ เี ร่มิ ตน้ จากการอญั เชญิ เจา้ แมท่ บั ทมิ ทองและเจ้าพอ่ โหรามาจากเขาเจ้าแม่ ทับทิมทองซึ่งเป็นที่ต้ังของศาลเจ้าแม่ทับทิมทองลงมาในเรือเพ่ือแห่ตามลาน้าปราณบุรี (ปากน้า ปราณ) แลว้ ทาการอญั เชญิ ขน้ึ มาบนฝงั่ โดยมรี ถยนตท์ ต่ี กแต่งสาหรับขบวนรวมทั้งมีการจัดร้วิ ขบวน แหไ่ ปตามถนนสายตา่ งๆภายในเขตเทศบาลตาบลปากนา้ ปราณเพื่อใหป้ ระชาชนทวั่ ไปเคารพบูชาโดยมี การวางเครือ่ งสักการะบูชาไว้หนา้ บ้าน เมอื่ ขบวนผ่านก็จะมีการขอพร แลกธูป รวมทั้งประพรมน้ามน เพื่อเป็นศิรมิ งคล 5

ประเพณีทาบุญส่ งเรื อ “ทาบญุ สง่ เรอื ลอยเรอื ส่งเคราะหท์ างทะเล”เปน็ งานประเพณีอกี หนึ่งงานท่สี ืบทอดความ เชือ่ ของชาวเลทสี่ ง่ ตอ่ กนั มาถงึ รุ่นลกู รนุ่ หลาน เป็นการขอขมาแมน่ า้ ทชี่ าวบา้ นได้ใชใ้ นการเดินทาง ใช้ เปน็ แหลง่ อาหารและแหลง่ อาชพี ซ่งึ จะทาใหท้ ามาหากินเจรญิ จับปลาหรือสตั วน์ า้ ไดม้ ากขึน้ และเปน็ การสะเดาะเคราะห์เอาทกุ ขโ์ ศกโรคภยั และสิ่งทไ่ี มด่ ีทงั้ หลายปล่อยไปกับแม่น้า เพ่ือที่จะได้มีส่ิงท่ีดีใน ชีวิต มโี ชคลาภ 6

ประเพณีแข่งเรือยาว การเล่นแข่งเรือของชาวบ้านในสมัยก่อนมีจุดมุ่งหมาย เพื่อ เป็นการทาบุญ ทากุศล คือ ชาวบ้านจะเล่นกันในเทศกาล ทอดกฐิน ทอดผา้ ป่า ซง่ึ จะอยู่ในเดือน 10-12 ซ่ึงระยะน้ีจะเป็นช่วง ฤดนู ้ามาก ชาวบา้ นท่อี ยู่ตามท่อี ยู่ริมฝง่ั แม่น้าจะใช้เรอื เปน็ พาหนะ เม่อื มีงานพิธีทาบุญจะมีการแห่แหนกันทางน้า เพ่ือนาองค์กฐิน องค์ ผ้าป่าไปยังวัดเมื่อเสร็จพิธีการทางศาสนาแล้ว ก็จะมีการเล่นแข่งเรือ กัน ซ่ึงถือกันว่าผู้ท่ีร่วมแข่งขันจะได้บุญทางหนึ่งด้วย นอกจากน้ี การเลน่ แข่งเรือยังเป็นการเล่นเพ่ือจุดมุ่งหมายอีกประการ เช่น บาง ท้องถิ่นจะจัดให้มีการแข่งเรือในงานทาบุญไหว้พระประจาปีของแต่ละ ท้องถ่ิน บางแห่งจะมีการแข่งเรือเพื่อเป็นการบรวงสรวงสักการะสิ่ง ศกั ด์สิ ทิ ธท์ิ ี่ชาวบ้านนับถือ บางแห่งจัดให้มีการเล่นแข่งเรือเทศกาล สนกุ สนานร่ืนเริงต่างๆ เปน็ ตน้ อยา่ งไรก็ตามการแข่งเรือมักจัดการ เล่นกันเฉพาะในฤดูน้ามากเท่ากัน การเล่นแข่งเรือของชาวบ้าน สมัยก่อนในภาคกลาง มักจัดเป็นประเพณีประจาปี และมีการเล่น เป็นที่แพร่หลายแทบทุกจังหวัด เช่น จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ราชบุรี สมุทรสงคราม สมุทรสาคร สมุทรปราการ กาญจนบุรี กรุงเทพฯ จนั ทบุรี อา่ งทอง สุพรรณบรุ ี และนครสวรรค์ เปน็ ต้น ในปัจจบุ นั การแข่งเรอื ยังมกี ารเล่นกนั อยโู่ ดยทั่วไป 7 แหลง่ ที่มา : http://www.pnp.go.th/albums/activities.php?salb_id=59

กำรแปรรูปอำหำรทะเล การแปรรูปอาหารเป็นการถนอมอาหารวธิ ีหนง่ึ นอกจากยืดอายุของอาหารแล้วยังเป็นการเพิ่มมูลค่าให้กับ อาหารอกี ทางหนง่ึ ด้วย ปจั จุบันจงึ มีการนาวัตถดุ ิบต่าง ๆ มาแปรรูปกันมากมายอย่าง “อาหารทะเลแปรรูป ” ปากน้าปราณบุรี เป็นแหลง่ อาหาร อาหารทะเลแปรรูปของชาวปากน้า ทะเลราคาย่อมเยา สดใหม่จากทะเลทุก ปราณบรุ ี ได้แก่ ปลาหมกึ แดดเดยี ว ท่ี วัน ในชุมชนแห่งนี้ประกอบอาชีพ มใี หเ้ ลอื กหลายราคาต้ังแต่ 200 บาทขน้ึ ชาวประมง ยามเย็นจะเห็นเรือหาปลากลับ ไป แล้วแต่ขนาด ,กะปิเคยของแท้ ข้ึนฝ่ังมาพร้อมกับอาหารทะเลสดๆ โดย เน้ือกะปิจะมีเม็ดดาๆ, สับปะรดปราณบุรี เฉพาะทม่ี ีให้เลือกซื้อหมึกสด หมึกแดด และยังมีผลิตภัณฑ์สับปะรดแปรรูป เดียว และหมึกแห้ง เป็นของฝากท่ีข้ึน หลากหลาย ให้เลือกซ้ือเป็นของฝาก ชอื่ ชนิดหนึ่งของประจวบครี ีขันธ์ 8 แหลง่ ท่มี า : https://www.remawadee.com/prajubb/Pranburi.html

ผลิ ตภัณฑ์จำกกำรแปรรูป 9 อำหำรทะเล ปลาหมกึ ไขแ่ ดดเดยี ว ปลาหมกึ แหง้ ปลาอนิ ทรยี เ์ คม็ หอยลายสามรส ปลากระเบนผดั หวาน ปลาทหู อม ปลาหวาน

ปลาโอแดดเดยี ว 10 ปลาทูหวาน ปลาหมกึ หยอง ปลาหมกึ บด กุ้งแหง้ ปลากรอบ หมึกฉาบสามรส ปลาหวานแผน่ ปลาเสน้ กรอบ

ปลำหมึ กแห้ ง แหลง่ ท่มี า : shorturl.asia/waMI5 วตั ถดุ บิ ปลาหมกึ กลว้ ย วธิ ีการทา 1. นาปลาหมกึ ทไี่ ดม้ า เอาไสแ้ ละขอ้ี อก แลว้ กผ็ า่ เอา ตาออก ** ปลาหมกึ ทใ่ี ชต้ อ้ งเปน็ ปลาหมกึ สด ไมผ่ า่ นการแชน่ ้าแข็งเพราะจะทาใหป้ ลาหมกึ สไี มส่ วย และมกี ลน่ิ ** 2. นาปลาหมกึ มาลา้ งดว้ ยนา้ ทะเลใหส้ ะอาด **การลา้ งดว้ ยนา้ ทะเลจะชว่ ยใหป้ ลาหมกึ มสี สี วยและมรี สชาติ ทเ่ี ค็มพอดี นอกจากนยี้ งั ชว่ ยใหป้ ลาหมกึ มกี ลนิ่ หอม** ( ถ้าไมม่ นี า้ ทะเล ใหน้ านา้ สะอาดผสมกบั เกลอื แกง กส็ ามารถใชแ้ ทนกนั ได้ ห้ามลา้ งดว้ ยนา้ จืดเดด็ ขาด เพราะจะทาใหป้ ลาหมกึ มกี ลน่ิ เหมน็ ) 3. นาปลาหมกึ ทล่ี า้ งสะอาดแลว้ มาตากบนแผงสาหรับตากปลาหมกึ เป็นเวลา 1 วนั (แดดจดั ) ปลาหมึ กไข่แดดเดียว วตั ถดุ บิ ปลาหมกึ กลว้ ยไข่ วธิ กี ารทา การปลาหมกึ ไขแ่ ดดเดยี วจะใชว้ ธิ กี ารทาคลา้ ยกบั ปลาหมกึ แหง้ แต่ตา่ งกนั ตรงระยะเวลาในการตาก การตากหมกึ แดดเดยี วจะใชเ้ วลาตากแค่ 2-3 ชั่วโมงเทา่ นนั้ แคพ่ อสะเดด็ นา้ 11

สว่ นผสม หอยลายสามรส เนือ้ หอยลาย 200 กรมั น้าพรกิ เผา 1 ช้อนโตะ๊ แหลง่ ท่มี า : https://www.youtube.com/watch?v=GieX-u5ccVo นา้ ตาล 1 ชอ้ นโต๊ะ ซอี ิ้วขาว 1 ช้อนโตะ๊ น้าปลา (ตามใจชอบ) *เนอ้ื หอยลาย200กรมั ทาแลว้ ได้ 1 ถ้วยเลก็ คะ่ วธิ ที า 1. ล้างเนอ้ื หอยลายใหส้ ะอาดแลว้ ผงึ่ ใหแ้ หง้ 2. แหง้ แลว้ ทอดในนา้ มนั เลก็ นอ้ ยใหเ้ นอื้ หอยลายพอตงึ ๆ เสร็จแลว้ ตกั ข้ึนพักไว้ 3. ตักนามนั ทที่ อดหอยออกใหเ้ หลอื ในกระทะเลก็ นอ้ ย ใสน่ า้ พรกิ เผา นา้ ตาล ซอี ้ิวขาว นา้ ปลา และเตมิ น้าเปลา่ ลงไปกวนใหเ้ ขา้ กัน แลว้ ใสห่ อยลายลงคลกุ ผดั จนแหง้ ตกั ขน้ึ ทานกบั ขา้ วสวยร้อนๆไดเ้ ลยคะ่ ปลากระเบนผัดหวาน แหลง่ ท่มี า : https://food.trueid.net/detail/2wQxYPggoZzj ส่วนผสม 1. ปลากระเบนแหง้ 2. หวั หอม 3. น้าตาลปี๊บ 4. นา้ กะทิ วิธีการทา 1. ยา่ งปลากระเบนแหง้ ใหห้ อม 2. ทุบและฉกี ออกเปน็ เสน้ ๆ 3. นาน้ากะทใิ สล่ งในกระทะและเคย่ี วกบั หวั หอมจนมกี ลน่ิ หอม 4. พอเร่ิมมกี ลนิ่ หอมจากหวั หอมใหใ้ สน่ ้าตาลปบี๊ ลงไป และเคยี่ วจนกวา่ นา้ ตาลจะละลายเราจงึ จะใสเ่ นอื้ ปลาท่ี เตรยี มไวล้ งไป ผดั ดว้ ยไฟออ่ นผดั จนกวา่ จะแหง้ พอเราเรมิ่ รู้สกึ วา่ เนอ้ื ปลาเรมิ่ เหนยี วแลว้ ใหต้ กั ใสถ่ ว้ ยไดเ้ ลย 12

ส่วนผสม ปลาอินทรีย์เค็ ม ปลาอนิ ทรยี ์ เกลอื แหลง่ ท่มี า : https://www.technologychaoban.com/thai-local-wisdom/article_94748 วธิ ที า 1. เอาปลาอนิ ทรสี ดมาลา้ งนา้ ใหส้ ะอาด ดงึ เหงอื ก และไสอ้ อกใหห้ มด 2. นาปลามาหมกั กบั เกลอื โดยใชอ้ ตั ราสว่ น ปลาอนิ ทรีนา้ หนกั ประมาณ 1 กิโลกรัม ตอ่ เกลอื 2 ถ้วย โดยตกั เกลอื 2-3 ชอ้ นโตะ๊ กรอกใสป่ ากปลา แลว้ เอาเกลอื ทเี่ หลอื เคลา้ ใหท้ ว่ั ตวั ปลา 3. หมักทงิ้ ไว้ 1 คนื ควรหาของหนกั ๆ ทบั ตัวปลาไวเ้ พอ่ื ใหเ้ นอ้ื ปลานมิ่ 4. นาปลามาแขวนตากแดดทกุ วนั จนปลาแหง้ ดี แล้วนามาตดั เป็นชน้ิ ๆ ปลาหวาน แหลง่ ท่ีมา: shorturl.asia/d3Yrm สว่ นผสม 1. ปลาข้างเหลอื ง(แลเ่ อาแตเ่ นอ้ื ) 1/2 กก 2. นา้ ตาลปบี๊ 2 ชอ้ นโตะ๊ 3. น้าตาลทราย 1 ชอ้ นโตะ๊ 4. ซีอิ๊วขาว 1 ชอ้ นโตะ๊ 5. ซีอวิ๊ ดา 1 ช้อนชา 6. งาขาว 1 ชอ้ นโตะ๊ 7. เกลือสาหรบั ลา้ งปลา 1 ช้อนโตะ๊ วิธีทา 1. วิธีเต​รียมปลานาปลาขา้ งเหลอื งมาตดั หวั เอา แลจ่ ากครีบบนลงมาท่ี ทอ้ งปลาเอาแตเ่ นอื้ เอากา้ งออก ล้างดว้ ยนา้ ผสมเกลอื เพอื่ ลดความคาว นาเนอื้ ปลาพกั ใหส้ ะเดด็ นา้ 2. นาเนอ้ื ปลาทีแ่ ลเ่ ตรยี มไว้ ใสอ่ ่างผสม ใส่เคร่ืองปรงุ ทง้ั หมด หมกั รวมกนั ทง้ิ ไว้ 1/2 ชว่ั โมง 3. นามาตากโดยใหช้ น้ื ปลาเรยี งตดิ กนั เมอื่ เวลาแหง้ จะเกบ็ ไดส้ ะดวกชนื้ ปลาไมข่ าด จะได้เปน็ ชน้ิ เดยี วกัน โรยงาขาว ให้ทั่วปลาที่ตากตากแดดประมาณ 1วนั หรือ จนปลาแหง้ ดี. 13

ปลาทู หอม แหลง่ ที่มา : https://www.wongnai.com/recipes/ugc/2b073d6ebf6947988b1954e9ac33725c ส่วนผสม ปลาทสู ด ดอกเกลอื วิธที า 1. นาปลามาลา้ ง ควักใส้ ฉกี เหงอื กออก ลา้ งให้สะอาด พักใหส้ ะเดด็ นา้ ตัวปลาแหง้ หมาดดี 2. เอาเกลอื ยดั ลงในทอ้ งปลารวมถงึ บริเวณดา้ นในปลากโ็ รยเกลอื ใหท้ วั่ แลว้ เอาเกลอื ลงรองพ้นื ในกลอ่ งพลาสตกิ ทีเ่ ราจะใช้หมักปลาใหท้ ่ัวเปน็ ช้นั แรก จากนั้นเอาปลาลงวางเรียง โรยเกลือลงบนตวั ปลาใหท้ ่วั ๆ **ถา้ ทามากก็ เรยี งปลา สลับกับเกลือเป็นช้นั ๆ และจบดว้ ยโรยเกลอื ด้านบนตัวปลาจนทั่ว** 3. ปดิ ฝากลอ่ ง แล้วตง้ั ไว้ ในหอ้ งอุณหภมู ปิ กติ 1 คนื พอเชา้ เอาปลาออกจากกลอ่ ง ล้างน้า เพ่ือเอาเกลือออก เเล้วนาปลาไปตาก หรือผึ่งลมพอแห้ง เกบ็ ปลามาพกั 4. โรยเกลือเบาๆแคเ่ ลก็ นอ้ ย พอไม่ให้ปลามีกล่ินท่ัว ๆตัวปลา เอาใส่กลับลงกล่องหรือถุงพลาสติก ใช้ยางรัด ปากถุง เกบ็ ใสต่ ู้เย็นไว้ อีก 2 วนั สว่ นผสม ปลาโอแดดเดียว ปลาโอ 2 ตวั น้ามันงา 2 ทัพพี แหลง่ ท่มี า :https://www.youtube.com/watch?v=CdgHK8dgckM&t=0s นา้ ปลา 2 ทัพพี นา้ ตาลปบี๊ 1 ทัพพี ซีอ๊ิวขาว ครงึ่ ทพั พี เกลอื 1 หยิบมอื 1. แล่ปลาออกเอาแตเ่ นอื้ จากนัน้ หน่ั เปน็ แผน่ บาง ๆ แตไ่ ม่ตอ้ งบางเกินถา้ หนั่ บางเกนิ ไปจะทาใหเ้ นอ้ื ปลาแขง็ จากนน้ั นาไปลา้ ง น้า และผง่ึ ใหส้ ะเดด็ นา้ 2. นานา้ ตาลปบ๊ี น้าปลา ซอี วิ๊ ขาว เกลอื มาผสมใหเ้ ข้ากันชมิ รสตามใจชอบ จากนนั้ กน็ าเนอื้ ปลาโอมาคลกุ เคลา้ ให้เขา้ กนั 3. นาไปตากแดดประมาณ 3-4 ช่ัวโมง แลว้ แตค่ วามแรงของแดด 14

ปลำหมึ กหยอง 15 แหลง่ ท่มี า : shorturl.asia/CgLaJ ส่วนผสม 1. ปลาหมกึ ตากแหง้ 2. น้าตาลทราย 3. พรกิ ขี้หนปู ่นละเอยี ด วิธที า 1. เลือกหมกึ ตากแหง้ แบบทผี่ า่ ควกั ไสแ้ ลว้ แบบทเ่ี ขาเอามายา่ ง ขายทาหมกึ บด ไม่เอาแบบที่เปน็ ตวั หลอดๆ 2. ลา้ งทาความสะอาด ผ่านนา้ อยา่ งรวดเรว็ อยา่ เอาลงไปแชน่ า้ เด็ดขาด 3. ย่างหมกึ ดว้ ยไฟออ่ นๆ ใหส้ ุกหอมดี ระวังอยา่ ใหไ้ หม้ 4. เอามาฉกี ตามขวาง เปน็ แผน่ ใหญห่ นาประมาณ 2 ซม. 5. นาหมกึ ทฉ่ี กี แลว้ ไปปั่นดว้ ยเครอ่ื งบดอาหาร ใชโ้ ปรแกรม pulseหรอื เบอร์ 1 เทา่ นนั้ ป่นั จนเปน็ เสน้ ฝอยๆ ระวงั อยา่ ปนั่ คร้งั ละจานวนมากเกนิ ไป หรอื นานเกนิ ไป เพราะเสน้ ปลาหมกึ จะไปพนั แกนมดี ทาให้มอเตอร์ไหมไ้ ด้ ** ถ้าใครไมใ่ ชเ้ ครอ่ื งปนั่ กเ็ อามอื ฉกี ใหเ้ ปน็ เสน้ ฝอย ๆเอากไ็ ด*้ * 6. นาปลาหมกึ เสน้ มาปรงุ รสดว้ ยนา้ ตาลทราย และพรกิ ปน่ ตามชอบ คลกุ เคลา้ ใหเ้ ขา้ กนั 7. นาเขา้ ไมโครเวฟ ไฟ 800 w นาน 2 นาที คอยเอาออกมาคนทุกๆ 1 นาที 8. ท้งิ ไวจ้ นเยน็ กเ็ กบ็ ใสก่ ลอ่ งทมี่ ฝี าปดิ มดิ ชดิ วตั ถุดบิ ปลาหมกึ แหง้ วิธที า 1. นาปลาหมกึ แหง้ มายา่ งจนหอม จากนน้ั ก็นาไปบดดว้ ยเครอ่ื งจนตวั ปลาหมกึ บาง ปลาหมึ กบด แหลง่ ท่มี า : https://food.mthai.com/food-recipe/125893.html

ปลาทู หวาน 16 แหลง่ ท่มี า : shorturl.asia/j0RS1 ส่วนผสม ปลาทู 2 กโิ ลกรมั นา้ ปลา 6 ชอ้ นโตะ๊ นา้ ตาลปบี๊ 4 ช้อนโตะ๊ วธิ ีทา 1. นาปลาทมู าลา้ งทาความสะอาดแลว้ ตดั หัวออกผา่ ปลาตรงกลาง 2. เตรียมน้าหมกั เอานา้ กับนา้ ตาลมาผสมกนั 3. นาไปเทราดปลาทเู ตรยี มไว้ แล้วคลกุ เคลา้ ใหเ้ ขา้ กนั หมกั ไว้ 30 นาที 4. นาไปตากแหง้ หรอื ใสต่ อู้ บแหง้ ใส่ตู้อบแหง้ ใชเ้ วลา 6-7 ชวั่ โมงในการอบ ปลากรอบ แหลง่ ท่มี า : shorturl.asia/UvbjD สว่ นผสม 1. ปลาซวิ สด 2. นา้ มนั พชื 3. เกลอื 4. นา้ ตาล วธิ ีทา 1. ตั้งนา้ มนั สาหรบั ทอดใหร้ อ้ น ใช้ไฟกลาง นาปลา ลงไปทอดครัง้ แรกใหเ้ นอื้ ปลาสกุ ก่อน 2. พอสกุ แลว้ ยกข้ึนพกั ไวก้ อ่ น แล้วเรง่ ไฟข้ึนใหแ้ รง 3. นาปลาซวิ ลงไปทอดอกี ครงั้ คร้งั นเ้ี น้นความเรว็ เพอ่ื ใหป้ ลากรอบ พอกรอบแลว้ กย็ กขน้ึ ทิง้ ใหส้ ะเดด็ นา้ มนั 4. ปรุงรสปลาซวิ ทอดดว้ ยเกลอื และนา้ ตาล

สว่ นผสม หมึ กฉาบสามรส 1. ปลาหมกึ แหง้ 200 กรัม 2. พรกิ ขี้หนสู บั 3 ชอ้ นโต๊ะ แหลง่ ท่มี า : https://www.wongnai.com/recipes/sweet-and-spicy-dried-squid 3. กระเทยี มสบั 2 ช้อนโตะ๊ 4. น้าตาลทราย 4 ชอ้ นโตะ๊ 5. น้าส้มสายชู 5 ช้อนโตะ๊ 6. นา้ ปลา 2 ช้อนโตะ๊ วธิ ีทา 1. นาปลาหมกึ แหง้ ไปลา้ งแลว้ สะเดด็ นา้ ใหแ้ หง้ 2. นาปลาหมกึ ไปทอดทนี่ า้ มนั รอ้ นไฟกลาง จนหมกึ เหลอื งกรอบ ตักข้นึ สะเดด็ นา้ มนั 3. ตกั น้ามนั จากกระทะทอดมา 1 ชอ้ นโตะ๊ ใสน่ า้ ตาลทราย น้าส้มสายชู พริกขี้หนู กระเทยี ม นา้ ปลา ใหล้ ะลาย จากนัน้ เคยี่ วใหง้ วด 4. ปรับเปน็ ไฟออ่ น ใส่ปลาหมกึ ลงไปคลกุ ใหท้ วั่ 5. เรง่ ไฟแรงอกี ครง้ั เพอื่ ใหน้ า้ ตาลเกาะตวั ปลาหมกึ เพมิ่ ขึน้ 6. แล้วตกั ขนึ้ เสิรฟ์ กุ้งแห้ ง สว่ นผสม https://www.rakbankerd.com/agriculture/page.php?id=1873&s=tblareablog กงุ้ ทะเล 13 กโิ ลกรมั เกลอื 1 กิโลกรมั วิธที า 1. นา้ ก้งุ ทะเลมาลา้ งทาความสะอาดจนกวา่ นา้ ที่ใชล้ า้ งมลี กั ษณะใส่ 17 ไม่ขนุ่ โดยจะลา้ งประมาณ 5-7 น้าเพราะถา้ ไมส่ ะอาดจะทาใหเ้ กิดการเนา่ เสยี ได้ 2. นาเกลอื ใสล่ งไป 1 กิโลกรัมตอ่ กงุ้ จานวน 13 กโิ ลกรมั คลกุ เคลา้ ใหเ้ ข้ากัน 3. ใสน่ ้าสะอาดลงไปใหม้ ปี รมิ าณพอดี ๆกนั ทาการแชท่ ิ้งไวป้ ระมาณ 15 นาที 4. นากุ้งข้นึ มานงึ่ 1 ชัว่ โมง 5. นากุง้ ทีน่ ง่ึ เสร็จแลว้ มาตากใหแ้ หง้ ประมาณ 2 แดดครง่ึ 6. นากุ้งท่ตี ากแหง้ ทเี่ หมาะสมแลว้ มากะเทาะเปลอื กออกใหห้ มดใจเหลอื แตต่ วั เนอ้ื กงุ้ เทา่ นน้ั เราจะไดก้ งุ้ แหง้ ท่ีสะอาดและมคี วามเคม็ ทพี่ อดี

บทสั มภำษณ์ บทสัมภาษณ์ นางสาวนา้ ฝน เครือแตง ประกอบอาชพี ขายอาหารทะเลสด และอาหารทะเลแปรรูป Q: ทาไมถงึ เลอื กทาอาชพี นี้ ?? A: เปน็ อาชพี ทไี่ ดเ้ งนิ วนั ตอ่ วนั ได้กาไรดี ไมต่ ้องเปน็ ลกู น้องใครถงึ จะไดเ้ งนิ ไมม่ ากแต่กพ็ อมพี อใช้ Q : ประกอบอาชพี นมี้ ากปี่ แี ลว้ ?? A : ประกอบอาชพี นม้ี า 3 ปี Q : รายไดต้ อ่ วนั ?? A: 1000 – 2000 บาท Q: อาหารทะเลทน่ี ามาขายออกเรอื ไปหาเองหรอื ไปรบั ซอื้ มา A: ไปซื้อมาจากแมค่ า้ ขายสง่ จากแพปลาประจวบฯ เราก็ไปเลอื กซอ้ื มาขายทตี่ ลาดอกี ที ไปเลอื กปลาเองวนั ตอ่ วนั 18

บทสั มภำษณ์ Q: ส่วนใหญจ่ ะนาอาหารทะเลไปแปรรปู แบบใดบา้ ง A: ส่วนใหญ่จะเอาไปทาเปน็ ปลาเคม็ แดดเดยี ว Q: ทาไมตอ้ งเอาไปแปรรปู ?? A: ช่วยถนอมอาหารเพอ่ื เกบ็ ไวก้ นิ ไดน้ านๆ โดยไมเ่ นา่ เสียถา้ เปน็ ปลาสด 3-4 วัน ก็ เน่าแลว้ แล้วกเ็ พมิ่ มลู คา้ ของอาหารทะเลดว้ ยปลาบางชนดิ ราคาถกู พอเอามาแปรรปู เปน็ ปลาเคม็ แลว้ เรากเ็ พม่ิ มลู คา่ ไดอ้ กี Q :อายกุ ารเกบ็ รกั ษา A: ถ้าเกบ็ ในตเู้ ยน็ ก็ 1-2 อาทิตย์ ถา้ เกบ็ ไว้ ชอ่ งฟรสี กเ็ กบ็ ไดน้ านเป็นเดอื น Q: แนวคดิ ทจ่ี ะพฒั นาตอ่ ยอด A: อยากจะทาบรรจแุ พคเกจ็ ขายผา่ นออนไลน์ เพราะเนอื่ งดว้ ยสถานการณ์และเศรษฐกิจ ทาใหค้ นไมค่ อ่ ยออกมาจบั จา่ ยซอื้ สอยกนั ทาใหร้ ายไดล้ ดลงไปเยอะ แต่กย็ งั ไมค่ อ่ ยมคี วามรู้ ในการใชเ้ ทคโนโลยที จี่ ะทาขายผา่ นออนไลนก์ ค็ งจะตอ้ งไปศึกษากอ่ น 19

แนวคิ ดกำรต่อยอดนวัตกรรม จุดเร่ิมต้นคืออยากต่อยอดกิจการท่ีบ้าน เพราะที่บ้านประกอบอาชีพขายอาหารทะเลสดแล้วก็ อาหารทะเลแปรรูป เชน่ พวกปลาทะเล ปลาหมึก ปลาโอ ปลาเค็ม ปลาหมกึ แหง้ เน่อื งด้วยสถานการณ์ COVID-19 ก็ไดร้ บั ผลกระทบ คอื ตลาดปิดเกอื บแทบท้งั หมดทาใหข้ าดรายไดไ้ ปอย่างมาก จึงมีแนวคิดท่ี อยากจะขายผ่านออนไลน์ โดยจะทาเป็นปลาแดดเดียว ก็เลยคิดที่จะทาเป็นปลาโอหวานแดดเดียวเพราะโดย สว่ นตวั ชอบรบั ประทาน ปลาโอเปน็ ปลาทม่ี เี นอ้ื เยอะ ราคาไมแ่ พง เหมาะแก่การนามาทาเป็นปลาหวานแดดเดยี ว สามารถกินเล่นก็ได้ หรือกินกับข้าวสวยร้อน ๆก็อร่อย ส่วนในเร่ืองบรรจุภัณฑ์ก็มีแนวคิดที่จะทาเป็น รูปแบบกระปกุ และแบบถุงสุญญากาศ โดยแบบกระปุกจะใชบ้ รรจเุ นอ้ื ปลาทปี่ รุงสกุ แล้ว เพอ่ื สะดวกในการ รับประทานเหมาะสาหรับคนทอี่ ยากรบั ประทานแตไ่ มอ่ ยากทอดเองกส็ ามารถรบั ประทานไดเ้ ลย สว่ นบรรจภุ ณั ฑ์ ในรูปแบบสญุ ญากาศก็จะใชบ้ รรจเุ นอื้ ปลาทยี่ งั ไมผ่ า่ นการปรงุ สกุ เหมาะสาหรับนาไปเป็นของฝาก หรอื สาหรบั คนท่ีอยากนาไปทอดเอง สามารถเกบ็ รักษาได้นานในตเู้ ย็น โลโก้สนิ ค้า บรรจภุ ัณฑ์ 20

เอกสำรอ้ ำงอิ ง ครรนนท์ อรา่ มกจิ โพธค์ิ า.(2558).เทศบาลตาบลปากนา้ ปราณ. สืบค้นเมอื่ 13 ตุลาคม 2564,จากเวบ็ ไซต:์ http://www.pnp.go.th. คามนิ อ้ งววิ . (2562)วธิ ที า “หมกึ ฉาบสามรส” เมนขู องวา่ ง เคีย้ วเพลนิ แกเ้ หงาปากระหวา่ งเดินทาง.สบื คน้ เมอ่ื 18 ตลุ าคม 2564, จากเวบ็ ไซต์ : https://www.wongnai.com/recipes/sweet-and-spicy-dried-squid จังหวดั ประจวบครี ขี นั ธ์.(2560). สภาพทว่ั ไปและขอ้ มลู พนื้ ฐานของเทศบาลตาบลปากนา้ ปราณ. สบื ค้นเมอื่ 13 ตลุ าคม 2564, จากเวบ็ ไซต์ : http://www.prachuapkhirikhan.go.th/data/T_pnp1.htm. บรษิ ทั รักบา้ นเกดิ จากัด.(2553).วธิ กี ารทาปลาหมกึ ตากแหง้ .สบื คน้ เมอ่ื 17 ตุลาคม 2564,จากเวบ็ ไซต:์ https://rakbankerd.com/agriculture/print.php?id=205&s=tblareablog บริษัท พีเอเอส เวลิ ด์ คอมมวิ นเิ คชนั่ จากัด.(2556). แห่เจา้ แมท่ บั ทมิ ทอง.สบื คน้ เมอ่ื วนั 15 ตุลาคม 2564,จากเวบ็ ไซต์ : http://www.pnp.go.th/albums/activities.php?salb_id=38 บรษิ ทั พเี อเอส เวิลด์ คอมมวิ นเิ คชน่ั จากดั .(2556).วถิ ชี วี ติ ของชาวปากนา้ ปราณ. สืบค้นเมอ่ื 15 ตุลาคม 2564, จากเวบ็ ไซต์ : http://www.pnp.go.th/travels/travel.php?salb_id=5 นา้ ผงึ้ สวุ พชิ ญ.์(2561).ปลาทหู อม&ปลาทเู คม็ .สบื คน้ เมอ่ื 18 ตลุ าคม 2564 ,จาก เวบ็ ไซต:์ https://www.wongnai.com/recipes/ugc/2b073d6ebf6947988b1954e9ac33725c พิชญาดา เจรญิ จติ .(2562). เรือ่ งของ ปลาเคม็ (อินทรี).สบื คน้ เมอื่ 18 ตลุ าคม 2564,จากเวบ็ ไซต:์ https://www.technologychaoban.com/thai-local-wisdom/article_94748 รกั บ้านเกดิ .(2554) เทคนคิ การทากงุ้ แหง้ สตู รจนั ทบรุ .ี สบื คน้ เมอื่ 19 ตุลาคม 2564,จากเวบ็ ไซต:์ https://www.rakbankerd.com/agriculture/page.php?id=1873&s=tblareablog สุประวณี ์ รตั นะ.(2564). วิธที าปลาหวานทอด.สืบคน้ เมอื่ 18 ตุลาคม 2564,จากเวบ็ ไซต:์ shorturl.asia/d3Yrm GOTTV VRIETY.(2563). ปลากระเบนผดั หวาน เมนพู น้ื บา้ นของภาคใต้. สืบคน้ เมอื่ 17 ตุลาคม 2564,จากเวบ็ ไซต:์ https://food.trueid.net/detail/2wQxYPggoZzj Mammikojung.ปลาซวิ ทอดกรอบ.สบื คน้ เมอื่ 18 ตุลาคม 2564,จากเวบ็ ไซต:์ shorturl.asia/UvbjD 21