สามก๊กปะโล้งโป้งฉึ่ง

สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกบั โจโฉ ฝ่ ายกวนอูให้พ่ีสะใภ้ท้งั สองนอนห้องข้างใน ตวั น้ันก็น่ังจุดเทียนดู หนังสือ รักษาพี่สะใภอ้ ยู่นอกประตูยงั รุ่ง มิไดป้ ระมาทสักเวลาหน่ึง จนถึงเมืองฮูโต๋โจโฉรู้ดงั น้นั ก็เกรงใจกวนอูว่า มีความสัตยแ์ ลกตญั ํู ต่อเล่าป่ี โจโฉจึงให้กวนอูกบั ภรรยาเล่าปี่ ไปอยู่ ณ ตึกสองหลงั มีชาน กลาง กวนอูจึงให้พี่สะใภท้ ้งั สองคนน้นั อยตู่ ึกหน่ึง แลว้ ให้ทหารที่แก่ ชราอย่รู ักษาประมาณสิบคน ตวั น้ันอยู่ตึกหน่ึงระวงั รักษาพี่สะใภท้ ้งั สอง คร้ันอยมู่ าวนั หน่ึง โจโฉจึงพากวนอูเขา้ ไปเฝ้ าพระเจา้ เห้ียนเตแ้ ลว้ ทูลว่า กวนอูคนน้ีมีฝี มือพอจะเป็ นทหารได้ พระเจา้ เห้ียนเตก้ ็มีความ ยนิ ดีจึงต้งั กวนอูเป็นนายทหาร โจโฉกบั กวนอูกล็ ากลบั มาบา้ น โจโฉจึง ให้เชิญกวนอูกินโต๊ะ จดั แจงให้กวนอูนง่ั ที่สูงกว่าขุนนางท้งั ปวง แลว้ ให้เครื่องเงินเคร่ืองทองแลแพรอย่างดีแก่กวนอูเป็ นอนั มาก กวนอูรับ เอาสิ่งของน้ันแลว้ ก็ลาโจโฉกลบั มาท่ีอยู่ จึงบอกเน้ือความท้งั ปวงแก่ พี่สะใภแ้ ลว้ เอาส่ิงของน้ันให้ฝ่ ายโจโฉทาํ นุบาํ รุงกวนอูมิได้อนาทร สามวนั แต่งโต๊ะไปให้คร้ังหน่ึง ห้าวนั คร้ังหน่ึง แลว้ จดั หญิงสาวท่ีรูป งามสิบคนใหไ้ ปอยปู่ ฏิบตั ิกวนอู หวงั จะผกู น้าํ ใจไวใ้ หก้ วนอูหลง กวน อูใหห้ ญิงสิบคนไปอยทู่ ่ีพ่ีสะใภใ้ ชส้ อย 47

สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกบั โจโฉ คร้ันถึงสามวนั กวนอูจึงไปเยือนพ่ีสะใภค้ ร้ังหน่ึง นง่ั อย่แู ต่นอกประตู แลว้ ถามว่า พ่ีอย่ปู รกติอยู่หรือ หรือป่ วยไขป้ ระการใดบา้ ง พ่ีสะใภจ้ ึง ตอบวา่ ปรกติอยมู่ ิไดป้ ่ วยไขป้ ระการใด เจา้ รู้ข่าวเล่าป่ี บา้ งหรือไม่ กวน อูว่าไม่แจง้ แลว้ คาํ นบั พี่สะใภก้ ลบั มา โจโฉรู้กิตติศพั ทว์ า่ กวนอูปฏิบตั ิ พสี่ ะใภโ้ ดยสุจริตดงั น้นั กส็ รรเสริญกวนอูวา่ มีความสัตยห์ าผเู้ สมอมิได้ คร้ันอยมู่ าวนั หน่ึง โจโฉใหเ้ ชิญกวนอูมากินโต๊ะ เห็นกวนอูห่มเส้ือขาด โจโฉจึงเอาเส้ืออยา่ งดีใหก้ วนอู กวนอรู ับเอาเส้ือแลว้ จึงเอาเส้ือใหม่น้นั ใส่ช้นั ในเอาเส้ือเก่าน้นั ใส่ช้นั นอก โจโฉเห็นดงั น้นั กห็ วั เราะแลว้ ถามวา่ เอาเส้ือใหม่ใส่ช้นั ในน้นั กลวั จะเก่าไปหรือ กวนอูจึงวา่ เส้ือเก่าน้ีของเล่า ป่ี ให้ บดั น้ีเล่าป่ี จะไปอยทู่ ่ีใดมิไดแ้ จง้ ขา้ พเจา้ จึงเอาเส้ือผืนน้ีใส่ช้นั นอก หวงั จะดูต่างหนา้ เล่าป่ี คร้ันจะเอาเส้ือใหม่น้นั ใส่ช้นั นอก คนท้งั ปวงจะ ครหานินทาวา่ ไดใ้ หม่แลว้ ลืมเก่า 48

สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกบั โจโฉ โจโฉไดย้ นิ ดงั น้นั กส็ รรเสริญกวนอวู า่ มีกตญั ํูนกั แต่คิดเสียใจอยู่ กวน อกู ล็ าโจโฉกลบั มาที่อยู่ คร้ันอยมู่ าวนั หน่ึง หญิงคนใชม้ าบอกแก่กวนอู วา่ บดั น้ีพี่สะใภท้ ้งั สองร้องไหร้ ักกนั อยู่ ดว้ ยเหตุสิ่งใดมิไดแ้ จง้ กวนอู ไดฟ้ ังดงั น้นั กต็ กใจจึงเขา้ ไปถึงริมประตแู ลว้ ถามวา่ พท่ี ้งั สองร้องไห้ ดว้ ยเหตุส่ิงใด นางกาํ ฮูหยนิ จึงตอบวา่ คืนน้ีพี่ฝันเห็นเล่าป่ี ตกหลุมลง คร้ันต่ืนข้ึนมากต็ กใจจึงแกฝ้ ันแก่นางบิฮูหยนิ เห็นพร้อมกนั วา่ เล่าปี่ ตาย แลว้ พีจ่ ึงร้องไหร้ ัก พิเคราะห์ดูเห็นฝันผดิ ประหลาด สาํ คญั วา่ เล่าป่ี เป็น อนั ตรายกร็ ้องไหด้ ว้ ย แลว้ กวนอจู ึงคิดกลอุบายวา่ แก่พี่สะใภท้ ้งั สอง หวงั จะใหค้ ลายความทุกข์ จึงวา่ ฝันน้นั จะสาํ คญั เอาเป็นแน่มิได้ ดว้ ยพ่ี ท้งั สองมีน้าํ ใจคิดถึงเล่าปี่ อยู่ จึงเผอิญใหฝ้ ันท้งั น้ี ใช่เล่าป่ี จะเป็น อนั ตรายอยา่ งน้นั หามิได้ พีท่ ้งั สองอยา่ เศร้าโศกเลย พอคนใชโ้ จโฉมา บอกกวนอวู า่ มหาอุปราชใหเ้ ชิญไป 49

สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกบั โจโฉ กวนอกู ล็ าพสี่ ะใภไ้ ปหาโจโฉ โจโฉเห็นหนา้ กวนอนู ้นั เศร้าหมองจึง ถามวา่ วนั น้ีเราเห็นท่านไม่สบาย มีทุกขส์ ิ่งใดหรือ กวนอบู อกวา่ พ่ีสะใภข้ า้ พเจา้ ท้งั สองคิดถึงเล่าปี่ ดว้ ยมิรู้วา่ เป็นหรือตายแลว้ ชวนกนั ร้องไหข้ า้ พเจา้ กก็ ล้นั น้าํ ตามิได้ โจโฉไดฟ้ ังดงั น้นั กป็ ลอบโยนกวนอู แลว้ กช็ วนกินโต๊ะหวงั จะใหค้ ลายความทุกข์ กวนอูเสพยส์ ุราเมา มิได้ เกรงใจโจโฉ เอามือจบั หนวดของตวั เขา้ แลว้ จึงวา่ เกิดมาเป็นชายไม่ได้ ทาํ นุบาํ รุงแผน่ ดิน ท้งั เล่าปี่ ผพู้ ่นี ้นั กม็ ีคุณมา ถา้ เราจะเอาใจออกหาก บดั น้ี กห็ าผใู้ ดจะนบั ถือวา่ เป็นชายไม่ โจโฉไดฟ้ ังดงั น้นั กค็ ิดวา่ กวนอู ยงั มีใจสตั ยซ์ ่ือต่อเล่าป่ี อยู่ โจโฉทาํ เป็นไม่ไดย้ นิ จึงแกลง้ ถามกวนอวู า่ หนวดของท่านประมาณสกั กี่เส้น กวนอจู ึงตอบวา่ หนวดของขา้ พเจา้ ประมาณหลายร้อยเสน้ 50

สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกบั โจโฉ คร้ันถึงเทศกาลหนาวก็หล่นไปบา้ ง ขา้ พเจา้ จึงทาํ ถุงใส่ไว้ โจโฉไดฟ้ ัง ดงั น้นั จึงเอาแพรขาวอยา่ งดี ทาํ ถุงใหก้ วนอูสาํ หรับใส่หนวด กวนอูรับ เอาถุงน้นั แลว้ จึงลากลบั มาท่ีอยู่ คร้ันเวลาเชา้ กวนอูเขา้ ไปเฝ้ า พระเจา้ เห้ียนเตท้ อดพระเนตรเห็นกวนอูใส่ถุงหนวดดงั น้นั จึงตรัสถามวา่ ถุงใส่ ส่ิงใดแขวนอยู่ท่ีคอน้ัน กวนอูจึงทูลว่า ถุงน้ีมหาอุปราชให้ข้าพเจ้า สาํ หรับใส่หนวดไว้ แลว้ กวนอูก็ถอดถวายให้ทอดพระเนตร พระเจา้ เห้ียนเตเ้ ห็นหนวดกวนอูยาวถึงอกเส้นละเอียดงามเสมอกนั แลว้ ตรัส สรรเสริญว่ากวนอูน้ีหนวดงาม จึงพระทานชื่อว่า บีเยียงก๋ง แปลภาษา ไทยวา่ เจา้ หนวดงาม แลว้ ก็เสด็จข้ึน โจโฉกบั ขนุ นางท้งั ปวงแลกวนอูก็ ออกจากที่เฝ้ ามาถึงประตูวงั กวนอูก็ข้ึนมา้ ตามโจโฉไป คร้ันถึงหน้า บา้ นกวนอกู ล็ าโจโฉจะมาที่อยู่ โจโฉเห็นมา้ กวนอูผอม จึงถามวา่ เหตุใด มา้ จึงผอมไม่สมตวั ท่าน กวนอูจึงตอบวา่ มา้ ตวั น้ีมีกาํ ลงั นอ้ ย ทานกาํ ลงั ขา้ พเจา้ มิไดจ้ ึงผอม โจโฉไดฟ้ ังดงั น้นั จึงใหท้ หารไปเอามา้ เซ็กเธาวม์ า แลว้ ถามกวนอูวา่ มา้ ตวั น้ีเป็ นของผใู้ ดท่านรู้จกั หรือไม่ กวนอูจึงว่ามา้ ตวั น้ีของลิโป้ ขา้ พเจา้ รักจกั อยู่ โจโฉก็ให้จดั แจงเครื่องมา้ พร้อมแลว้ ก็ ให้กวนอู กวนอูมีความยินดี ลงจากมา้ คุกเข่าลงคาํ นับแลว้ ว่าซ่ึงมหา อุปราชใหม้ า้ ตวั น้ีแก่ขา้ พเจา้ น้นั คุณหาที่สุดมิได้ 51

สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกบั โจโฉ โจโฉไดฟ้ ังดงั น้ันก็คิดกริ่งใจจึงถามว่า เราให้เงินทองสิ่งของแก่ท่านมา เป็นอนั มากกไ็ ม่ยนิ ดี ท่านไม่วา่ ชอบใจแลมีความ ยนิ ดีเหมือนเราใหม้ า้ ตวั น้ี เหตุไฉนท่านจึงรักมา้ อนั เป็ นสัตวเ์ ดียรัจฉานมากกว่าทรัพยส์ ินอีกเล่า กวนอูจึงตอบว่าขา้ พเจา้ แจง้ วา่ มา้ เซ็กเธาวต์ วั น้ีมีกาํ ลงั มาก เดินทางไดว้ นั ละหม่ืนเส้น แมข้ า้ พเจา้ รู้ข่าวว่าเล่าปี่ อยทู่ ่ีใด ถึงมาตรวา่ ไกลก็จะไปหาได้ โดยเร็ว เหตุฉะน้ีขา้ พเจา้ จึงมีความยินดี ขอบคุณมหาอุปราชมากกว่าให้ ส่ิงของท้งั ปวง โจโฉไดฟ้ ังดงั น้ันย่ิงมีความน้อยใจ แลว้ คิดว่าเราเสียทีท่ี ทาํ นุบาํ รุงกวนอดู ว้ ยยศศกั ด์ิศฤงคารบริวาร กวนอูก็คิดรักเล่าปี่ อยมู่ ิไดข้ าด กวนอกู ล็ าโจโฉไปท่ีอยู่ โจโฉจึงถามเตียวเล้ียววา่ เราเล้ียงกวนอูกถ็ ึงขนาด ฉะน้ีแลว้ กวนอยู งั มีน้าํ ใจผกู พนั รักเล่าปี่ อยู่ เราจะคิดอ่านประการใดกวนอู จึงจะเอาใจออกหากเล่าปี่ 52

สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกบั โจโฉ เตียวเล้ียงจึงวา่ ขอใหง้ ดอยสู่ กั เวลาหน่ึงก่อน ขา้ พเจา้ จะไปวา่ กล่างลอง ความคิดกวนอูดูวา่ จะมีใจสตั ยซ์ ่ือต่อเล่าป่ี เที่ยงแทห้ รือ หรือจะคิดอ่าน ยกั ยา้ ยประการใดบา้ ง คร้ันเวลารุ่งเชา้ เตียวเล้ียงจึงไปหากวนอู ถอ้ ยที ถอ้ ยคาํ นบั กนั เตียวเล้ียวจึงวา่ แก่กวนอูว่า ต้งั แต่มหาอุปราชไดท้ ่านมา ไว้ ก็มีความยินดีทาํ นุบาํ รุงท่านเป็ นอนั มากเพราะมีความเมตตาท่าน กวนอูจึงว่าทุกวนั น้ีมหาอุปราชชุบเล้ียงเราจึงไดม้ ีความสุข คุณน้นั ก็มี เป็ นอนั มาก แต่จะได้วายคิดถึงเล่าปี่ น้ันหามิได้ เตียวเล้ียวจึงตอบว่า ธรรมดาเกิดมาเป็นชายใหร้ ู้จกั ท่ีหนกั ที่เบา ถา้ ผใู้ ดมิไดร้ ู้จกั ท่ีหนกั ที่เบา คนท้งั ปวงก็จะล่วงติเตียนวา่ ผนู้ ้นั หามีสติปัญญาไม่ อนั มหาอุปราชน้ีมี น้าํ ใจเมตตาท่าน ทาํ นุบาํ รุงท่านยงิ่ กวา่ เล่าปี่ อีก เหตุใดท่านจึงมีใจคิดถึง เล่าปี่ อยู่ กวนอูจึงวา่ ซ่ึงมหาอุปราชมีคุณแก่เรากจ็ ริงอยู่ แต่จะเปรียบเล่า ปี่ น้นั ยงั มิได้ ดว้ ยเล่าปี่ น้นั มีคุณแก่เราก่อน 53

สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกบั โจโฉ ประการหน่ึงกไ็ ดส้ าบานไวต้ ่อกนั วา่ เป็นพี่นอ้ งเราจึงไดต้ ้งั ใจรักษาสัตย์ อยู่ ทุกวนั น้ีเราก็คิดถึงคุณมหาอุปราชอยมู่ ิไดข้ าดถึงมาตรว่าเราจะไป จาก กจ็ ะขอแทนคุณเสียก่อนใหม้ ีชื่อปรากฏไวเ้ ราจึงจะไปเตียวเล้ียวได้ ฟังดงั น้นั จึงถามกวนอวู า่ ถา้ เล่าป่ี ถึงแก่ความตายแลว้ ท่ายจะอยกู่ บั มหา อุปราชหรือ หรือจะคิดประการใด กวนอูจึงตอบว่า ตวั เราเกิดมาเป็ น ชายรักษาสัตยม์ ิให้เสียวาจา ถึงมาตรวา่ เล่าป่ี จะถึงแก่ความตาย เราก็จะ ตายไปตามความท่ีไดส้ าบานไว้ เตียวเล้ียวเห็นกวนอูน้นั มีใจสัตยซ์ ่ือต่อ เล่าปี่ อยเู่ ป็นมนั่ คง ก็ลากลบั มาจึงเอาเน้ือความท้งั ปวงบอกแก่โจโฉทุก ประการ โจโฉไดฟ้ ังดงั น้นั ก็ทอดใจใหญ่มีความวิตก ซ่ึงจะเอากวนอูไว้ ให้ขาดจากเล่าปี่ ก็ไม่สมคิด แลว้ สรรเสริญกวนอูว่ามีความสัตย์ซื่อ มน่ั คงนกั ซุนฮกจึงวา่ แก่โจโฉวา่ อนั ความคิดกวนอูน้นั จะแทนคุณมหา อุปราชเสียก่อนแลว้ จึงจะไปจาก ถา้ มีศึกมาก็อย่าให้กวนอูออกอาสา แมก้ วนอูยงั ไม่มีความชอบก็จะอยดู่ ว้ ยมหาอุปราช โจโฉไดฟ้ ังดงั น้นั ก็ เห็นชอบดว้ ย 54

อธิบายคาศัพท์ สามกก๊ 55

อธิบายคาศัพท์ กร่ิงใจ คลางแคลงใจ กนั หยง ขุนนางฝ่ ายจ๊กก๊ก กาฮูหยนิ ภรรยาของเล่าปี่ กนิ โต๊ะ กนิ เลยี้ งแบบนั่งล้อมวงทโ่ี ต๊ะ กนิ นา้ สบถ ดน่ื นา้ สาบาน กยุ แก ทปี่ รึกษาคนสาคญั ของโจโฉ เกลอื ก หากว่า 56

อธิบายคาศัพท์ เคาทู ทหารฝ่ ายวุยก๊ก งกั จิน้ ทหารฝ่ ายวุยก๊ก ทหารฝ่ ายวุยก๊ก ซิหลง ขุนนางฝ่ ายจ๊กก๊ก ทป่ี รึกษาของเล่าป่ี ช่ือม้าฝี เท้าดี เป็ นยอดอาชาแห่งยุค ซุนเขยี น เซ็กเธาว์ 57

อธิบายคาศัพท์ ต้องใจ ถูกใจ ตังสิน ขุนนางแห่งราชวงศ์ฮ่ัน ตนั เต๋ง ขุนนางเมอื งซีจิ๋ว ตีตวั ตายก่อนไข้ กงั วล ทุกข์ร้อน หรือหวาดกลวั ในเร่ืองทยี่ งั ไม่เกดิ ขนึ้ แต่งโต๊ะเลยี้ ง จัดเลยี้ งอาหาร เตียนห้อง ทป่ี รึกษาคนสาคญั ของอ้วนเสี้ยว เตียวเลยี้ ว คนเป็ นขุนพลของลโิ ป้ เมอ่ื ลโิ ป้ แพ้ เตยี วเลยี้ ว จวนถูกประหารชีวติ แต่กวนอูขอไว้ เตยี วเลยี้ วจงึ ได้มารับ ราชการอยู่กบั โจโฉและกลายเป็ นขุนพลคนสาคญั แห่งวุยก๊ก 58

อธิบายคาศัพท์ ทอดใจใหญ่ ถอนใจด้วยความสิ้นหวงั เทยี หยก ทป่ี รึกษาของโจโฉ บติ ๊ก ทป่ี รึกษาของเล่าป่ี เป็ นพชี่ ายของบฮิ ูหยนิ เป็ นภรรยาของเล่าปี่ บฮิ อง บฮิ ูหยนิ น้องชายของบิต๊ก ภรรยาของเล่าปี่ น้องสาวของบติ ๊ก 59

อธิบายคาศัพท์ มอกาย ทหารฝ่ ายวุยก๊ก ม้าเท้ง ขุนพลนามกระเดอื่ งแห่งเสเหลยี ง เป็ นหนึ่งในผู้ทไ่ี ด้รับราชโองการเลอื ด เมอื่ หน้า จากพระเจ้าเหีย้ นเต้ เป็ นบดิ าของม้าเฉียว ลงใจด้วย ลเิ ตยี น ๑ ใน ๕ ทหารเสือแห่งจ๊กก๊ก ต่อไปในภายหน้าซึ่งยงั ไม่รู้แน่ชัด ปลงใจเข้าข้างด้วย ขุนพลฝ่ ายวุยก๊ก 60

อธิบายคาศัพท์ เส้ น มาตรฐานวดั ความยาวแบบโบราณ เหีย้ นเต้ ๑ เส้น = ๒๐ วา อ้วนเสี้ยว โอรสของพระเจ้าเลนเต้ เป็ นผู้นาของทพั ๘๑ หัวเมอื งทย่ี กมา อ้วนถา ปราบตงั๋ โต๊ะ เป็ นนายทหารคนสาคญั แต่สุดท้าย อกิ ม๋ิ เอาใจออกห่าง พ่ายแก่โจโฉทศี่ ึกกวั ต๋อ แฮหัวตุ้น บุตรของอ้วนเสี้ยว แฮหัวเอย๋ี น ทหารฝ่ ายวุยก๊ก ห่างเหินออกไป การลดทอนลงในควาจงรักภักดี ทหารฝ่ ายวุยก๊ก ทหารฝ่ ายวุยก๊ก 61

บทวเิ คราะห์ ๑.คุณค่าดา้ นเน้ือหา ๒.คุณคา่ ดา้ นวรรณศิลป์ ๓.คุณค่าดา้ นสงั คม 62

คุณค่าด้านเนือ้ หา รูปแบบ ร้อยแกว้ ประเภทความเรียงเร่ืองนิทาน เป็ นยอดวรรณคดี ความเรียงประเภทนิทานวรรณคดีร้อยแกว้ แปลจากภาษาจีน มาเป็ นภาษาไทย เรียบเรียงใหม่ดว้ ยถอ้ ยคาํ ท่ีสละสลวย มี สาํ นวนโวหา เปรียบเทียบลึกซ้ึงและมีคติธรรม 63

คุณค่าด้านเนือ้ หา องค์ประกอบของเรื่อง (สาระ) โจโฉปรึกษาราชการทพั กบั เทียหยก เรื่องยกทพั ไปรบกบั เล่าปี่ ท่ี เมืองซีจ๋ิว แต่กลวั ว่าอว้ นเสียว จะตีเมืองฮูโต๋ กุยแกเห็นว่าควรจดั ทพั ไปตีเมืองซีจ๋ิวก่อน ซุนเซียนนาํ ข่าวไปแจง้ กวนอูที่เมืองแห้ฝื อ แจง้ แก่เล่าปี่ ท่ีเมืองเสียวพ่าย เล่าปี่ ขอความช่วยเหลือจากอว้ นเส้ียว แต่ไม่สําเร็จ เตียวหุยยกกองทหารออกมาปลน้ ค่ายโจโฉถูกกลศึก พา่ ยแพ้ เล่าปี่ เขา้ ไปขอความช่วยเหลือจากอว้ นเส้ียว ท่ีเมืองกิจ๋ิว โจ โฉเขา้ ตีเอาเมืองเสียพ่ายไดแ้ ละยกกองทพั ไปตีเมืองซีจิ๋ว กวนอูมี ฝี มือกลา้ หาญชาํ นาญ ในการสงครามโจโฉอยากชุบเล้ียงไวเ้ ป็ น กาํ ลงั ทพั 64

คุณค่าด้านเนือ้ หา องค์ประกอบของเร่ือง (สาระ) เตียวเล้ียวอาสาไปเกล้ียกล่อม ในท่ีสุดกวนอูจาํ เป็นตอ้ งยอมไปอยกู่ บั โจ โฉ โดยมีขอ้ เสนอ คือ ขอเป็ นขา้ พระเจา้ เห้ียนเต้ ขอพระราชทานเบ้ีย หวดั ของเล่าปี่ แก่ภรรยาของเล่าป่ี ท้งั สองคน (นางเกาฮุหยนิ และนางบิฮู หยิน) ห้ามผใู้ ดเขา้ ออกถึงประตูท่ีอยไู่ ดแ้ ละถา้ พบเล่าป่ี ก็จะกลบั ไปอยู่ กบั เล่าป่ี เพราะสาบานเป็ นพ่ีนอ้ งกนั กวนอูเป็นผมู้ ีความซ่ือสัตยก์ ตญั ํู ถา้ ยงั ไม่ไดท้ ดแทนคุณโจโฉ กจ็ ะตอ้ งอยกู่ บั โจโฉต่อไป 65

คุณค่าด้านเนือ้ หา องค์ประกอบของเร่ือง (โครงเร่ือง การลาํ ดบั เหตุการณ์ต่างๆ แต่ละข้นั ตอนในเรื่องสอดคลอ้ งสัมพนั ธ์กนั แสดงใหเ้ ห็นถึงแนวคิดที่กวีตอ้ งการส่ือ ออกมาไดอ้ ยา่ งชดั เจน ในเร่ือง ความซ่ือสัตยข์ องกวนอู โจโฉมีทหารเอกคอยให้คาํ ปรึกษาและวางกล อุบาย ในการศึก จนสามารถเอาชนะเล่าป่ี และเกล้ียกล่อมให้กวนอูเขา้ มาอยฝู่ ่ ายตน ในที่สุดโจโฉกไ็ ม่สามารถชนะใจกวนอูผมู้ ีความ ซ่ือสตั ย์ จงรักภกั ดีต่อเล่าปี่ 66

คุณค่าด้านเนือ้ หา องค์ประกอบของเรื่อง (ฉากและบรรยากาศ) เร่ืองสามก๊ก สมยั พระเจา้ เห้ียนเตเ้ กิดความแตกแยกแยง่ ชิง อาํ นาจกนั ตอนกวนอูไปรับราชการกบั โจโฉ เป็ นช่วงท่ีโจ โฉมีอาํ นาจต้งั ตวั เป็ นมหาอุปราชและเป็ นผูส้ ําเร็จราชการ แทนพระเจา้ แผน่ ดิน โจโฉขยายอิทธิพลยกทพั ไปปราบหวั เมืองต่างๆ 67

คุณค่าด้านเนือ้ หา องค์ประกอบของเร่ือง (ตวั ละคร) กวนอเู ป็นชาวเมืองฮอตง๋ั ไกเหลียง เป็นพ่ีนอ้ งร่วมสาบานกบั เล่าปี่ และเตียวหุย มีงา้ วยาวสิบเอด็ ศอก หนกั แปดสิบสองชง่ั เป็ นอาวุธเป็ นบุรุษผูม้ ีหนวดงามและรูปงามเป็ นผูท้ ่ีมีความ ซ่ือสตั ยแ์ ละกตญั ํูต่อผมู้ ีบุญคุณ ทุกคนเป็นผมู้ ีความชาํ นาญ ในการรบ โจโฉเป็นชาวเมืองตนั ลิว เป็นผมู้ ีสติปัญญาเฉลียว ฉลาดและมีความเป็ นผูน้ ํา เป็ นผูท้ ี่มีวาจาสัตย์ เมื่อโจโฉ รับปาก เร่ืองใดแลว้ ก็มิไดค้ ืนคาํ ดงั ท่ี โจโฉรับสัญญา ๓ ขอ้ เป็ นผทู้ ี่ชื่นชอบผูม้ ีความซ่ือสัตย์ นับเป็ นลกั ษณะนิสัยท่ีเด่น มาก 68

คุณค่าด้านเนือ้ หา องค์ประกอบของเรื่อง (กลวธิ ีแต่ง) กวีใชก้ ลวิธีบรรยายเล่าเร่ืองอย่างละเอียดบางตอนให้ตวั ละคร เป็ นผูเ้ ล่าเรื่องดว้ ยการใชบ้ ทสนทนานาํ จากบท สนทนาทาํ ให้ ผอู้ ่านไดท้ ราบเร่ืองราวความเป็นมาของเรื่องทราบลกั ษณะนิสัย ใจคอและอารมณ์ของตวั ละครได้ 69

คุณค่าด้านวรรณศิลป์ การสรรคา ก า ร เ ลื อ ก ใ ช้ ค ํา ไ ด้ ถู ก ต้อ ง ต ร ง ต า ม ค ว า ม ห ม า ย ที่ ต้อ ง ก า ร “...กวนอูไดฟ้ ังดงั น้ันก็โกรธ จึงว่าแก่เตียวเล้ียวว่า เดิมเราถาม ตวั วา่ จะเกล้ียกล่อมหรือตวั วา่ หามิได้ แลตวั มาวา่ กล่าว ดงั น้ี จะ ไม่วา่ เกล้ียกล่อมน้นั ตวั จะประสงคส์ ่ิงใดเล่า แลว้ วา่ เราอยใู่ นที่น้ี ก็เป็ นท่ีคบั ขนั อยู่ ซ่ึงเราจะเขา้ ดว้ ยผูใ้ ดนอกจาก เล่าปี่ น้ันอย่า สงสยั เลย...” 70

คุณค่าด้านวรรณศิลป์ การเลอื กใช้คาทเ่ี หมาะแก่เนือ้ เร่ืองและฐานะของบุคคล ในเรื่อง “...คร้ันเวลาเชา้ กวนอเู ขา้ ไปเฝ้ า พระเจา้ เห้ียนเตท้ อดพระเนตรเห็นกวนอูใส่ ถุงหนวดดงั น้นั จึงตรัสถามวา่ ถุง ใส่สิ่งใดแขวนอยทู่ ่ีคอน้นั กวนอูจึงทลู วา่ ถุงน้ีมหาอุปราชใหข้ า้ พเจา้ สาํ หรับใส่หนวดไว้ แลว้ กวนอกู ถ็ อดถวายให้ ทอด พระเนตร พระเจา้ เห้ียนเตเ้ ห็นหนวดกวนอูยาวถึงหกเสน้ ละเอียดงาม เสมอกนั แลว้ ตรัสสรรเสริญวา่ กวนอูน้ีหนวดงาม จึงพระทานชื่อวา่ บีเยยี งก๋ง แปลภาษาไทยวา่ เจา้ หนวดงามแลว้ กเ็ สดจ็ ข้ึน...” 71

คุณค่าด้านวรรณศิลป์ การเลอื กใช้คาได้เหมาะแก่ลกั ษณะของคาประพนั ธ์ ฝ่ายทหารเล่าป่ี ซ่ึงเขา้ ไปหากวนอนู ้นั คร้ันเวลาพลบค่าํ มิไดเ้ ห็นกวน อูกลบั เขา้ เมือง กช็ กั ชวนกนั เปิ ดประตอู อก มาหวงั จะรับโจโฉ มา้ ใช้ เห็นดงั น้นั กเ็ อาเน้ือความมาบอกแก่โจโฉ โจโฉมีความยนิ ดีกค็ ุม ทหารเขา้ เมืองแหฝ้ ือ แลว้ ใหเ้ อา เพลิงเผาเมืองข้ึน หวงั จะใหก้ วนอู เสียน้าํ ใจ การเลอื กใช้โวหาร-อุปมาโวหาร “เล่าป่ี น้นั เป็นคนมีสติปัญญา ถา้ ละไวช้ า้ กจ็ ะมีกาํ ลงั มากข้ึน อุปมา เหมือนลูกนกอนั ขนปี กยงั ไม่ข้ึนพร้อม แมเ้ ราจะน่ิงไวใ้ หอ้ ยใู่ นรัง ฉะน้ี ถา้ ขนข้ึนพร้อมแลว้ กจ็ ะบินไปทางไกลได้ ซ่ึงจะจบั ตวั น้นั เห็น จะไดค้ วามขดั สน...” “...เหตุใดท่านมาคิดยอ่ ทอ้ จะมาตวั ตายก่อนไขน้ ้นั ไม่ควร...” : วาทศิลป์ ของ เตียนหอ้ งในการใหก้ าํ ลงั ใจผอู้ ่ืน 72

คุณค่าด้านวรรณศิลป์ การใช้สานวนโวหาร “...คร้ันจะเอาเส้ือใหม่น้นั ใส่ช้นั นอก คนท้งั ปวงจะครหานินทา วา่ ไดใ้ หม่แลว้ ลืมเก่า...” : ความซ่ือสตั ยจ์ งรัก ภกั ดีของกวนอู \".....คนท้งั ปวงก็ลือชาปรากฎว่าท่านเป็ นใหญ่อยู่หัวเมืองฝ่ าย เหนือ เหตุใดท่านมาคิดยอ่ ทอ้ จะมาตีตนตายก่อน ไขน้ ้นั ไม่ควร บดั น้ีโจโฉกย็ กทพั ไปตีเมืองชีจิ๋วเมืองฮูโต๋น้นั หามีผใู้ ดอยรู่ ักษา ไม่เล่าปี่ ก็ให้หนังสือมาขอกองทัพท่านไป ช่วย ถ้าท่านยก กองทพั ไปตีเมืองฮโู ต๋คร้ังน้ีเห็นจะไดโ้ ดยง่าย.....” 73

คุณค่าด้านวรรณศิลป์ “...สะทอ้ นแนวคิดเก่ียวกบั การทาํ สงครามของคนจีนการทาํ สงครามน้นั มิใช่ใชก้ าํ ลงั ทหารเพียงอยา่ งเดียว เทียหยกจึงวา่ มา้ เทง้ อยเู่ มืองเสเหลียงมีกองกาํ ลงั ทหารจาํ นวนมากยกทพั ไปตีก็ เป็ นเรื่องน่ากงั วลอยู่ ขอให้ท่านจดั หา คนมีสติปัญญาไปเกล้ีย กล่อมมา้ เทง้ ให้กลบั เขา้ มา อย่าทนั ให้มา้ เทง้ รู้ว่าท่านไดจ้ บั ตงั สินกบั พวกฆ่าจนหมดแลว้ ถา้ มนั หลงเขา้ มาก็จบั มา้ เทง้ ฆ่าเสีย โดยง่าย...” 74

คุณค่าด้านสังคม สะท้อนแนวคดิ เกย่ี วกบั การทาสงครามของคน จีน บุคลกิ ภาพของผ้นู า “...โจโฉจึงถามเทียหยกว่า ท่านจะคิดล่อลวงประการใด เทีย หยกจึงว่า ท่านจบั ทหารเล่าปี่ ไวไ้ ดเ้ ป็ นอนั มาก จงให้บาํ เหน็จ รางวลั ให้ถึงขนาด แลว้ ส่ังให้ทาํ ตามคาํ เรา จึงปล่อยเขา้ ไปใน เมือง ให้บอกว่าหนีกลบั มาได้ ถา้ เราจะ ทาํ การก็ให้เป็ นไส้ศึก อยู่เมือง แลว้ ให้แต่งทหารไปรบล่อ ถา้ กวนอูไล่ออกมานอก เมือง แลว้ จึงใหท้ หารซ่ึงซุ่มอยทู่ ้งั สอง ขา้ งลอ้ มไว้ จึงแต่งใหผ้ มู้ ี สติปัญญาไปเกล้ียกล่อมกวนอูเห็นจะไดโ้ ดยง่าย...” ความสาคญั ของนักการทูต เตียวเล้ียวจึงตอบวา่ ท่านกบั เล่าปี่ เตียวหุย มีความรักกนั เป็นอนั มาก บดั น้ีเล่าป่ี กบั เตียวหุยแตกไป ท่านกย็ งั ไม่รู้เหตุวา่ เป็นแล ตาย เวลาคืนน้ีมหาอุปราชยกกองทพั เขา้ ตีเมืองแหฝ้ ือได้ แลว้ สง่ั แก่ทหารท้งั ปวงมิใหท้ าํ อนั ตรายแก่ อาณาประชาราษฎร์ อนั ครอบครัวของเล่าปี่ น้นั กแ็ ต่งใหท้ หารไปพทิ กั ษร์ ักษามิใหผ้ ใู้ ด ทาํ อนั ตรายได้ ขา้ พเจา้ เห็นวา่ มหาอุปราชมีใจเมตตาผกู ความ รักท่านถึงเพียงน้ี จึงเอาเน้ือความมาแจง้ แก่ท่าน 75

คุณค่าด้านสังคม พลงั ของความสามัคคชี ่วยให้บ้านเมอื งอยู่รอด ปลอดภัยจากข้าศึกศัตรู ในการทาํ สงครามถา้ มีความเป็นนา้ํ หน่ึงใจเดียวกนั ยอ่ มเกิดพลงั ในการต่อสูข้ า้ ศึกแต่หากขาดซ่ึงความสามคั คี แลว้ ยอ่ มเสียทีแก่ ขา้ ศึกโดยง่าย การท่ีอว้ นเส้ียวไม่ส่งทหารไปช่วยเล่าปี่ เป็นเหตุ หน่ึงท่ีทาํ ใหเ้ ล่าปี่ ปราชยั การที่บิตก๊ บิฮอง กนั หยง ทิ้งเมือง เพราะคิดวา่ จะสูโ้ จโฉมิได้ และตนั เต๋งกลบั เปิ ดประตูรับโจโฉ เป็นเหตุใหโ้ จโฉยดึ เมืองชีจ๋ิวไดง้ ่าย ค่านิยมเร่ืองความซ่ือสัตย์ “...โจโฉรู้ดงั น้นั กเ็ กรงใจกวนอูวา่ มีความซื่อสัตยแ์ ละกตญั ํูต่อ เล่าปี่ โจโแจึงให้กวนอูกบั ภรรยาเล่าป่ี ไปอยู่ ณ ตึกสองหลงั มี ชานกลาง กวนอูจึงใหพ้ ี่สะใภท้ ้งั สองคนน้นั อยตู่ ึกหน่ึง แลว้ ให้ ทหารท่ีแก่ชราอยรู่ ักษาประมาณสิบคน ตวั น้นั อยตู่ ึกหน่ึงระวงั รักษาพส่ี ะใภท้ ้งั สอง...” 76

คุณค่าด้านสังคม ค่านิยมความกตัญํรู ู้คุณ “...อนั นา้ํ ใจกวนอนู ้นั ถา้ ผใู้ ดมีคุณแลว้ จะเห็นเป็นเหมือรอิเหยยี ง อนั เล่าปรกบั กวนอนู ้นั มิไดเ้ ป็นพี่นอ้ งกนั ซ่ึง มีความรักน้นั เพราะ ไดส้ าบานต่อกนั เล่าปี่ เป็นแต่ผนู้ อ้ ย เล้ียงกวนอูไม่ถึงขนาด กวนอู มีน้าํ ใจกตญั ํตู ่อเล่าปี่ จึงคิดจะติดตามมิไดท้ ิ้งเสีย...” ความเช่ือในโชคลาง “...ฝ่ายโจโฉยกกองทพั มาใกลจ้ ะถึงเมืองเสียวพา่ ย พอเกิดลมพายุ ใหญพ่ ดั หนกั ธงชยั ซ่ึงปักมาบนเกวยี นน้นั หกั ทบลง โจโฉเห็น วปิ ริตดงั น้นั กใ็ หห้ ยดุ ทหารต้งั ค่านมน่ั ไว้ แลว้ ถามท่ีปรึกษาวา่ ซ่ึง ลมพายพุ ดั มาถูกธงชยั เราหกั ลงท้งั น้ี จะเห็นดีแลร้ายประการใด ซุนฮกจึงวา่ ซ่ึงเกิดพายใุ หญพ่ ดั ธงชยั หกั ทบลงมาน้นั เป็นลม ตะวนั ออก เวลาค่าํ วนั น้ีดีร้าย เล่าปี่ จะยกออกมาปลน้ ค่ายเราเป็น มน่ั คง พอมอกายเขา้ มาวา่ แก่โจโฉวา่ ลมตะวนั ออกพดั มาถกู ธงชยั หกั น้นั ขา้ พเจา้ เห็นวา่ กลางคืนวนั น้ีจะมีผมู้ าปลน้ ค่าย...” 77

คุณค่าด้านสังคม ความเช่ือในเร่ืองความฝัน “...นางกาํ ฮูหยนิ จึงตอบวา่ คืนน้ีพฝ่ี ันเห็นเล่าป่ี ตกหลุมลง คร้ันตื่น ข้ึนมากต็ กใจจึงแกฝ้ ันนางบิฮุหยนิ เห็น พร้อมกนั วา่ เล่าป่ี ตายแลว้ พจี่ ึงร้องไหร้ ัก กวนอไู ดฟ้ ังดงั น้นั พเิ คราะห์ดูเห็นฝัน ผดิ ประหลาด สาํ คญั วา่ เล่าป่ี เป็น อนั ตรายกร็ ้องไหด้ ว้ ย...” ความเช่ือเรื่องบุญกรรมทตี่ นได้กระทาไว “...แลว้ วา่ บดั น้ีขา้ พเจา้ เขา้ มาปรึกษาดว้ ย พที่ ้งั สองจะเห็นประการ ใด นางกาํ ฮหู ยนิ จึงวา่ เวลาคืนน้ีโจโฉเขา้ ใน เมืองได้ พ่นี ้ีเกรงอยวู่ า่ จะเป็นอนั ตรายต่างๆเป็นเดชะบุญของเรา...” 78

ข้อคดิ คตคิ าสอนและความจรรโลงใจ ๑. ความซื่อสตั ยต์ ่อผทู้ ี่มีพระคุณปรากฏใหเ้ ห็นจากการกระทาํ ของกวนอูซ่ึง มีเป้ าหมายท่ีชดั เจนในการแสดงออกถึงความซื่อสัตยแ์ ละความกตญั ํู ต่อเล่าป่ี ดว้ ยจิตใจที่มน่ั คงแน่วแน่โดยมิไดย้ อ่ ทอ้ ต่ออุปสรรคใดๆ ๒. ความรับผิดชอบในหนา้ ท่ีเป็นความรับผิดชอบที่กวนอูไดร้ ับมอบหมาย จากเล่าป่ี ใหด้ ูแลภรรยาท้งั สองของเล่าป่ี กวนอูไม่เพียงดูแลใหส้ ุขสบาย และรักษาความปลอดภยั เท่าน้ันยงั ให้เกียรติและระวงั ไม่ให้เกิดขอ้ ครหาใดในทางที่ไม่ดีต่อพีส่ ะใภท้ ้งั สองอีกดว้ ย ๓. ความไม่โลภหรือไมอยากไดข้ องผอู้ ่ืนทรัพยส์ ินสิ่งของมีค่าท่ีโจโฉเฝ้ า สรรหามาให้กวนอูน้ันไม่ไดท้ าํ ให้กวนอูรู้สึกพึงพอใจหรือยินดีที่จะ เหนี่ยวร้ังตวั กวนอูให้อยู่กบั โจโฉไดน้ ้ันเพราะกวนอูมีความซื่อสัตย์ และกตญั ํูเป็นคติประจาํ ใจกวนอูนบั เป็นบุคคลที่เป็นแบบอยา่ งทาํ ให้ ผอู้ ่านไดต้ ระหนกั ถึงความกตญั ํูและความซื่อสัตยไ์ ดเ้ ป็ นอยา่ งดีและ คุณสมบตั ิน้ียงั ใช้ยึดถือเป็ นเคร่ืองหมายของคนดีมาช้านานและผูท้ ่ี ยดึ ถือในความซ่ือสตั ยแ์ ละความกตญั ํูน้ียอ่ มประสบแต่ความสุขความ เจริญ 79

การเช่ือมโยงในชีวติ ประจาวนั ในชีวิตประจาํ วนั ของคนเราน้นั สถานภาพท่ีเป็นอยยู่ อ่ มมีมากกวา่ หน่ึง เช่นผูช้ ายหน่ึงคนอาจเป็ นท้ังลูกเป็ นพ่อเป็ นครูเป็ นลูกจ้างซ่ึงด้วย สถานภาพเหล่าน้ีทาํ ให้ต้องเก่ียวข้องกับผูอ้ ื่นมากมายดังน้ันความ ซ่ือสัตยแ์ ละความกตญั ํูกย็ อ่ มนาํ มาประยกุ ตใ์ ชไ้ ดห้ ลากหลายแนวทาง ยกตวั อยา่ งเช่นเป็นลูกกค็ วรกตญั ํูต่อพอ่ แม่เป็นลกู จา้ งกค็ วรซ่ือสตั ยก์ บั งานท่ีทาํ เป็ นครูก็ควรซื่อสัตยก์ บั อาชีพอนั มีเกียรติและในสถานะท่ีเป็ น นกั เรียนก็ควรซื่อสตั ยต์ ่อการเรียนท้งั ซื่อสตั ยต์ ่อตนเองและผอู้ ื่นกตญั ํู เคารพเช่ือฟังครูอาจารยน์ กั เรียนเป็ นลูกก็ตอ้ งกตญั ํูต่อพ่อแม่และผูม้ ี พระคุณนักเรียนเป็ นพ่ีก็ควรจะรักและซ่ือสัตยต์ ่อน้องหากสามารถนาํ คุณธรรมท่ีไดม้ าประยุกต์เชื่อมโยงใชใ้ นชีวิตประจาํ วนั ได้ดงั น้ีแลว้ ผู้ ป ร ะ พ ฤ ติ ก็ ย่อ ม ไ ด้รั บ ผ ล ดี ต อ บ แ ท น แ ล ะ ผ ล ดี ก็ จ ะ ส่ ง ใ ห้เ กิ ด ค ว า ม เจริญรุ่งเรืองต่อไปภายหนา้ 80

เกร็ดความรู้ ขนึ้ ไปน่ังบนกาแพงแกล้งตขี ิมพยกั ยมิ้ ให้ข้าศึกนึกฉงน ศึกคร้ังน้นั เม่ือพระเจา้ เล่าปี่ สวรรณคต ขงเบง้ ก็รวบรวมกาํ ลงั พลปราบ กบถภาคใตส้ ําเร็จ พร้อมเคลื่อนทพั หลวงเขา้ สู่เมืองหลวงท่ีมี “สุมาอ้ี” คุมทพั อยู่ และสุดทา้ ยขงเบ้งก็พ่ายศึก ขงเบง้ หัวซุกหัวซุน”หนี ตาย” พร้อมทหารไม่ก่ีคน เข้าไปพาํ นักในเมืองเล็กๆ กองทพั สุมาอ้ียงั คง ติดตามดว้ ยกาํ ลงั หทารท่ีระบุในหนงั สือ “สามก๊ก” ว่า “เม่ือสุมาอ้ีทราบ ข่าววา่ ขงเบง้ คุมกองหลงั ล่าถอยมาที่เมืองน้ี จึงยกกองทพั สิบหม่ืนตามมา หมายจบั เอาตวั ขงเบง้ ใหจ้ งได้ ” โดยระบุวา่ กาํ ลงั พลเปรียบเทียบกนั แลว้ “กองทพั สุมาอ้ี ดงั หน่ึงจะเหยยี บเมืองเสีย” *ขงเบง้ รู้วา่ ขืน ยกทพั สู้มีแต่ แพ้ แพ้ แลว้ ก็แพ*้ ว่าแลว้ ผหู้ ยงั่ รู้ดินฟ้ ามหาสมุทรก็ตดั สินใจใชก้ ลยทุ ธ์ “ใจดีสู้เสือ” โดยใชอ้ ุบายเมืองร้าง ส่ังใหเ้ ปิ ดประตูเมืองท้งั สี่ดา้ น ใหค้ น แก่และทหารสิบส่ีสิบหา้ คนออกไปทาํ ทีกวาดขยะท่ีหนา้ ประตเู มือง 81

เกร็ดความรู้ ส่วนขงเบง้ ก็ แต่งตวั แบบนักพรตในลทั ธิเต๋า สวมเส้ือคลุมสีน้าํ เงิน ข้ึนไปนง่ั ตีขิมบนกาํ แพงเมือง มีเด็กน้อยสองคน คนหน่ึงถือ ธง สุริยนั อีกคนหน่ึงถือธงจนั ทรา ต้งั กระถางธูปใหญ่ จุดธูปใหญ่ ปักไวส้ ามดอกบนโต๊ะข้างหน้า ถัดมาเป็ นเตาเผากาํ ยาน ควนั กาํ ยานพวยพุ่งโชยกล่ินหอมเย็นลึกลบั สุมาอ้ียกทพั มาถึง..ทาํ อะไรไม่ถูก “กองทพั หนา้ สุมาอ้ีเคล่ือนมาถึงแลว้ เห็น เหตุการณ์ เช่นน้นั กช็ ะงกั อยใู่ นระยะห่างประตเู มือง สุมาอ้ีขี่มา้ มาถึงกองหนา้ แลว้ ออกไปยืนพินิจพิเคราะห์ดู เห็น เหตุการณ์เช่นน้นั ก็รําลึกถึง กลในพิชยั สงครามที่ว่าน้อยแกลง้ ทาํ เป็ นมาก มากแกลง้ ทาํ เป็ น นอ้ ย ไม่มีแสร้งทาํ เป็นมี มี แสร้งทาํ เป็นไม่มีแลว้ กค็ ิดวา่ ขงเบง้ คง ซุ่มทหารแลว้ ลวงใหร้ ุกตีเขา้ ไปในเมือง จึงแสร้งทาํ เป็นไม่มีทหาร 82

เกร็ดความรู้ สุมาอ้ี นอกจากเก่งการรบแลว้ ยงั เป็นหน่ึงในเรื่องดนตรี และเมื่อ ฟังเสียงพิณท่ีขงเบง้ เล่น สุมาอ้ีถึงกบั สะดุง้ เพราะแม่ ทพั แควน้ เวย่ ใชส้ มาธิฟังเสียงขิมที่ขงเบง้ บรรเลงเพื่อพิเคราะห์จิตใจของผเู้ ล่น ขิมแลว้ พบวา่ “เป็นท่วงทาํ นองท่ีสะทอ้ นถึงจิตใจของผเู้ ล่นพิณวา่ มีความเบิกบานมน่ั อกมนั่ ใจ อยา่ งเต็มเป่ี ยม ทาํ นองเพลงรื่นไหล ดุจดงั กระแสนา้ํ ไม่มีติดขดั จงั หวะเบาไร้ร่องรอยดุจดงั สายลมพดั จงั หวะหนกั ก็หนกั หน่วงดุจขนุ เขาถล่มทลาย หาใช่ จิตใจของผทู้ ่ี มีความหวน่ั เกรงหรือสะทกสะทา้ นแต่ประการใดไม่ ” สุมาอ้ียิน เสียงเพลงจากขิมของผหู้ ยง่ั รู้ดินฟ้ ามหาสมุทร ก็ตีความวา่ เป็นกล อุบายของขงเบ้งที่ตอ้ งการลวงให้ตนบุก เขา้ ไปในเมืองแลว้ ใช้ ทหารซุ่มโจมตี และอาจจะมีทหารรุกตีเขา้ มาอีกหลายทิศทาง “ก็ ตกใจดว้ ยความประหวนั่ ครั่น คร้าม เม็ดเหง่ือขนาดใหญ่ไหลลง โทรมหน้าโดยไม่รู้ตวั ” นนั่ คืออาการของสุมาอ้ี เป็ นท่ีมาของคาํ คมท่ีวา่ ...... “คน ฉลาดปราดเปรื่อง เขานง่ั นิ่งสงวนคม 83

เกร็ดความรู้ ในตาํ ราพิชยั สงครามขงเบง้ น้ันมีอย่บู ทหน่ึงไดก้ ล่าวถึงการขจดั ความชว่ั ของบา้ นเมือง โดยจดั คนไวห้ ้าแบบเรียกว่า “หา้ ชวั่ ” ซ่ึง ขงเบง้ ไดใ้ ห้คาํ แนะนาํ เกี่ยวกบั การขจดั คนเหล่าน้ีเอาไวว้ ่า “คน เหล่าน้ี คือ คนเจา้ เล่ห์ขายชาติ เลวทรามต่าํ ชา้ ไร้ศีลสตั ย์ ควรปลีก ตวั ออกห่างให้ไกล อย่าได้เข้าใกล้ชิดสนิทสนมเป็ นอันขาด” กองทพั จะพา่ ยแพ้ บา้ นเมืองจะล่มจมเพราะมีหา้ ชวั่ ไดแ้ ก่ ๑.แบ่งพรรคแบ่งพวกคนพวกน้ี ชอบต้งั สมคั รพรรค พวกเป็ นกลุ่มเล็กกลุ่มนอ้ ย แบ่งพรรคแบ่งพวก สมคบคิดกนั เฝ้ า จงใจหาเร่ืองใส่ร้ายคนดี มีปัญญาให้เสียหาย หาประโยชน์ใส่ตวั และกลุ่มของตนเองดว้ ยการทาํ ลายผอู้ ่ืน ๒ . ป ร ะ พ ฤ ติ เ ห ล ว แ ห ล ก คื อ ค น ท่ี ป ร ะ พ ฤ ติ ต น ผิ ด ขนบธรรมเนียม สวมใส่เส้ือผา้ อาภรณ์หรูหรา ดาํ รงชีวติ ดว้ ยความ ฟ่ ุมเฟื อยและสิ้นเปลือง ชอบ แต่งกายให้ดูผิดแปลกแตกต่างไป จากผูค้ นท้งั หลาย คิดแต่จะได้หน้าได้ตาให้คนสนใจเพราะส่ิง เหล่าน้ี 84

เกร็ดความรู้ ๓.ล่อลวงคนท่ีขยายเร่ืองราว สร้างเรื่องที่ไม่ตรงตาม ความเป็นจริง ปลุกผรี ่ายมนตเ์ ผยแพร่ไสยเวท เพ่ือใหค้ นท้งั หลาย เขา้ ใจผดิ ชอบคุยโวโออ้ วด สร้างข่าวลือท่ีเป็นเทจ็ ใหแ้ พร่หลาย ๔.เฝ้ าจบั ผิดคนท่ีจงใจฟ้ื นฝอยหาตะเข็บ คอยจบั ผิด และยุยงให้คนแตกแยกกนั ก่อให้เกิดความสับสนในหมู่คน คิด แคน้ ผอู้ ่ืนดว้ ย เรื่องส่วนตวั ๕.สอพลอคนปลิ้นปลอ้ น ประจบสอพลอ คอยเอาใจ ใส่แต่ผลประโยชน์ส่วนตวั จนถึงข้นั แอบคบคา้ สมาคมกบั ขา้ ศึก อยา่ งลบั ๆ ไม่สนใจความเป็นตายของชาติ คนเหล่าน้ีลว้ นเป็นผทู้ ี่ ถึงพร้อมไปด้วยเล่ห์เหล่ียมกลโกง ไร้ศีลไร้สัตย์ กับคนท้ังห้า ประเภทน้ี พึงปลีกตวั อยใู่ หห้ ่าง ระมดั ระวงั อยา่ ใหไ้ ดใ้ กลช้ ิดสนิท สนม หรือหลงไปไวเ้ น้ือเชื่อใจเป็นอนั ขาด 85

เกร็ดความรู้ การดูคนแบบสามก๊ก การดูคนมีอยู่ ๗ วธิ ี คือ ๑.ยแุ หยด่ ว้ ยเรื่องร้ายดีแลว้ สงั เกตซู ่ึง”ปณิธาน” ๒.กล่าวโทษใหอ้ บั จนแลว้ สงั เกตดูซ่ึง”ปณิภาณ” ๓.สอบถามซ่ึงกลยทุ ธ์แลว้ สงั เกตดูซ่ึง”ปัญญา” ๔.บอกกล่าวซ่ึงเคราะห์ภยั แลว้ สงั เกตดูซ่ึง”ความกลา้ ” ๕.มอมเมาดว้ ยสุราแลว้ สงั เกตซ่ึง”อุปนิสยั ” ๖.ผกู มดั ดว้ ยอามิสสินจา้ งแลว้ สงั เกตซ่ึง”ความสุจริต” ๗.มอบหมายภาระกิจให้จดั การในเวลาอนั จาํ กดั แลว้ สังเกต ซ่ึง “สัจจะ” “จิตมนุษยใ์ ช่วา่ สุดจะหยงั่ คาด สรรพสิ่งสามารถคน้ ศึกษาได้ เพราะมนุษย์มีอุตตะมะ ปัญญา ต่างจากสัตว์สารา โดยทว่ั ไป 86

เกร็ดความรู้ การแบ่งคุณภาพของคน เหมาะสาหรับผู้บริหาร โบราณกล่าวไวว้ า่ คุณภาพของคน แบ่งออกได้ ๔ ประเภท คือ ๑.ประเภทฉลาดและขยนั เขาบอกว่า ให้เล้ียงไว้ ถา้ ส่งเสริม ให้ดีแลว้ ต่อไปภายภาคหนา้ จะไดเ้ ป็ นเจา้ คนนายคนเป็ นหัวหน้า หน่วยงานที่มีประสิทธิภาพ ใชเ้ ป็นแม่ทพั ได้ ๒.ประเภทฉลาดแต่ข้ีเกียจ เขาบอกวา่ ไม่เป็นไร ใหท้ าํ งานใน เรื่องที่เก่ียวกบั หวั คิด หรือวางแผน จะเหมาะที่สุด ถา้ เป็นทหารก็ ใหเ้ ป็นทหารฝ่ายเสนาธิการ พิเคราะห์ท่าทางดูความสง่า หยอกลอ้ ดูความหนกั แน่น นิ่งเฉย ดูความเคลื่อนไหว ๓.ประเภทโง่และข้ีเกียจ เขาบอกว่าไม่เป็ นไร เพียงแต่ตอ้ ง คอยจบั ตาดูหรือคอยแนะนาํ ใหท้ าํ ตามเท่าน้นั ปล่อยใหท้ าํ เองมิได้ แมน้ เป็ นทหารก็เป็ นได้เพียงแค่พลทหารเท่าน้ันมีหน้าท่ีปฏิบตั ิ ตามคาํ สงั่ ๔.ประเภทโง่แต่ขยนั พวกน้ีเป็นพวก “อนั ตราย” ไม่ว่าจะอยู่ ที่ไหนตาํ แหน่งใดก็จะก่อความวนุ่ วาย คนจาํ พวกน้ีเล้ียงไวไ้ ม่เป็น ประโยชนต์ ่อหน่วยงานหรือสงั คม 87

ภาคผนวก โจโฉ เลา่ ป่ี 88

ภาคผนวก ซุนกวน กวนอู 89

ภาคผนวก เต่ียวหุย ขงเบง้ 90

ภาคผนวก จูล่ง ฮองตง 91

ภาคผนวก มา้ เฉียว บงั ทอง 92

ภาคผนวก เล่าเส้ียน อุยเอี๋ยน 93

ภาคผนวก โจหยนิ แฮหวั ตุน้ 94

ภาคผนวก แฮหวั เอ๋ียน โจหอง 95

ภาคผนวก โจผี โจสิด 96