บทที่3_การจัดหมู่หนังสือ

หอ้ งสมุดกบั การรูส้ ารสนเทศ Library and Information Literacy ครูกฤตยา จนั ทรส์ ว่าง วิทยฐานะ ครูชานาญการพเิ ศษ

การจดั หมู่หนงั สือ

ความหมายของการจดั หมู่หนงั สือ การจดั หมู่หนังสือ หมายถึง การจดั เก็บหนังสือโดยพิจารณา จากเน้ ือหาสาระของหนังสือเป็ นสาคัญ สัญลักษณ์ที่ถูก กาหนดข้ ึนเป็ นเคร่ืองหมายบอกตาแหน่งของหนังสือใน หอ้ งสมุด หนังสือที่มีเน้ ือหาเดียวกัน หรือคลา้ ยคลึงกัน จะมี สญั ลกั ษณเ์ หมือนกนั และวางอยใู่ นทเ่ี ดียวกนั สว่ นหนงั สือท่ีมี เน้ ือหาเก่ียวเน่ืองสมั พนั ธก์ นั จะมีสญั ลกั ษณใ์ กลเ้ คียงกนั และ วางอยใู่ นตาแหน่งท่ไี ม่ไกลกนั

ประโยชนข์ องการจดั หมู่หนงั สอื 1. หนงั สือที่มีเน้ ือหาอยา่ งเดียวกนั หรือมีเน้ ือเรอื่ งคลา้ ยคลึงกนั จะอยใู่ น หมวดวิชาเดียวกนั 2. หนงั สือแตล่ ะเลม่ จะมีสญั ลกั ษณท์ ่ีเขา้ ใจงา่ ย แทนเน้ ือเร่ืองในแตล่ ะ หมวดหมู่และตาแหน่งการจดั วางบนช้นั หนงั สือท่ีแน่นอน 3. หนงั สอื ท่ีมีลกั ษณะคาประพนั ธอ์ ยา่ งเดียวกนั จะรวมอยทู่ ่ีเดยี วกนั 4. ช่วยใหเ้ จา้ หนา้ ท่ีหอ้ งสมุดจดั หนงั สือเขา้ ที่ไดถ้ กู ตอ้ งและรวดเรว็ 5. ทาใหผ้ ใู้ ชส้ ามารถคน้ หาหนงั สอื ไดส้ ะดวกรวดเรว็ ประหยดั เวลา 6. ช่วยใหท้ ราบจานวนหนงั สือแตล่ ะหมวด ว่ามีจานวนมากนอ้ ยเพียงใด 7. ชว่ ยเพิ่มประสทิ ธิภาพในการสืบคน้ สารสนเทศในหอ้ งสมุด

ระบบการจดั หมู่หนงั สือทีน่ ิยมใชใ้ นปัจจุบนั ระบบการจดั หมู่หนังสือมีหลายระบบ เป็ นระบบที่ใชส้ ัญลักษณ์ แทนเน้ ือหาของหนังสือ สามารถแบ่งออกเป็ นหมวดใหญ่ และ หมวดย่อย ตามลาดบั การเลือกใชร้ ะบบการจดั หมวดหมู่ข้ ึนอยู่ กับประเภทของหอ้ งสมุด และระบบการจัดหมวดหมู่หนังสือที่ ห ้อ ง ส มุ ด ข อ ง ส ถ า น ศึ ก ษ า ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ท่ี นิ ย ม ใ ช ้กั น อ ย่ า ง แพร่หลาย มี 2 ระบบ ไดแ้ ก่ ระบบหอสมุดรฐั สภาอเมริกัน และ ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี

การจดั หมู่หนังสือระบบหอสมุดรฐั สภาอเมริกนั ระบบหอสมุดรฐั สภาอเมริกัน เรียกย่อๆ ว่า “ระบบหอสมุดรฐั สภา” หรือ ระบบแอล.ซี. (L.C.) เป็ นระบบที่ใชส้ ญั ลกั ษณต์ วั อกั ษรโรมันและ ตวั เลขอารบิกแทนเน้ ือหาของหนังสือ ซึ่งจะใชต้ วั อักษรตวั พิมพใ์ หญ่ ต้งั แต่ A–Z และเลขอารบิก 1– 9999 ยกเวน้ I, O, W, X, Y มีเวน้ ไว้ สาหรบั เน้ ือหาความรูใ้ หม่ๆ ที่จะเกิดข้ ึนในอนาคต แบ่งเป็ น 20 หมวดหลกั จากหมวดใหญ่ไปหาหมวดย่อย คิดค้นโดย ดร.เฮอรเ์ บิร์ต พัตนัม (Dr.Herbert Putnum) ชาวอเมริกนั เป็ นบรรณารกั ษข์ องหอสมุดรฐั สภา อเมริกนั เมื่อปี ค.ศ.1899

การจดั หมู่หนังสอื ระบบหอสมุดรฐั สภาอเมริกนั การแบ่งคร้งั ท่ี 1 หรอื หมวดใหญ่ คือ แบง่ เน้ ือหาวิชา เป็ น 20 หมวดใหญ่ ดงั น้ ี A หนงั สืออา้ งอิงทวั ่ ไป หนงั สือพิมพ์ วารสาร สิ่งพมิ พข์ องสมาคม B ปรชั ญา ตรรกวิทยา จติ วิทยา สุนทรียศาสตร์ C ประวตั อิ ารยธรรม โบราณคดี จดหมายเหตุ พงศาวดาร D ประวตั ศิ าสตรท์ วั ่ ไป ประวตั ศิ าสตรโ์ ลกตะวนั ออก E-F ประวตั ศิ าสตร์ ภมู ิศาสตรก์ ารทอ่ งเทีย่ ว G ภมู ิศาสตรท์ วั ่ ไป มานุษยวิทยาและการบนั เทิง H สงั คมศาสตร์ J รฐั ศาสตร์ การเมือง การปกครอง K กฎหมาย

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบหอสมุดรฐั สภาอเมรกิ นั L การศึกษา M การดนตรี N ศิลปกรรม P ภาษาและวรรณคดี Q วิทยาศาสตรท์ วั ่ ไป คณิตศาสตร์ R แพทยศาสตร์ S เกษตรกรรม การเล้ ียงสตั ว์ การประมง T เทคโนโลยี U ยทุ ธศาสตร์ V นาวิกศาสตร์ Z บรรณานุกรม และบรรณารกั ษศาสตร์

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบหอสมุดรฐั สภาอเมรกิ นั การแบง่ ครง้ั ท่ี 2 หรอื หมวดยอ่ ย คือ แบง่ แตล่ ะหมวดใหญอ่ อกเป็ นหมวดยอ่ ย โดยใชต้ วั อกั ษรโรมนั ตวั ใหญส่ องตวั แทนเน้ ือหาของหนงั สือ ยกเวน้ หมวด E-F หมวด K และหมวด Z เชน่ หมวด A แบง่ เป็ นหมวดยอ่ ย ดงั น้ ี AC รวมบทนิพนธ์ รวมเร่อื ง หนงั สือชุด AF สารานุกรม AG พจนานุกรม และหนงั สืออา้ งอิงทวั ่ ไป AM พิพิธภณั ฑสถาน นกั สะสมและการเก็บรวบรวม AN หนงั สอื พมิ พ์ AP วารสาร AS สถาบนั และสมาคมทางวิชาการ AY หนงั สือรายปี สมพตั สร นามานุกรม AZ ประวตั ขิ องนกั วิชาการ ทนุ การศึกษาและการเรยี นรู้

การจดั หมู่หนังสือระบบหอสมุดรฐั สภาอเมรกิ นั การแบง่ คร้งั ที่ 3 หรือหมู่ยอ่ ย โดยวิธีการเตมิ ตวั เลขอารบิก ตง้ั แต่ 1-9999 เช่น วารสาร PN วารสารสากล PN1 วารสารอเมรกิ นั และองั กฤษ PN2 ประวตั แิ ละวิจารณ์ PN86 ผแู้ ตง่ อเมริกนั องั กฤษ PN101

การจดั หมู่หนังสือระบบหอสมุดรฐั สภาอเมรกิ นั การแบ่งคร้งั ที่ 4 หรือจุดทศนิยม โดยใชจ้ ุดคัน่ และตามดว้ ยตวั อักษร และตวั เลขเพ่ือแสดงรายละเอียดหมวดเร่ือง หรือรูปแบบ หรือประเทศ เชน่ เทคโนโลยี T คหกรรมศาสตร์ TX อาหารและโภชนาการ TX36 อาหารและโภชนาการของเฉพาะกลมุ่ คน TX361 อาหารและโภชนาการของผสู้ ูงอายุ TX361.A3 อาหารและโภชนาการของเด็ก TX361.C5

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี นิยมเรียกส้ัน ๆ ว่า ระบบ D.D.C. หรือ (Dewey Decimal Classification) เป็ นระบบการจดั หมวดหมู่หนงั สือ ที่ใชส้ ญั ลกั ษณต์ วั เลขอารบิกแทนเน้ ือหาของหนังสือ โดย เมลวิล ดิวอ้ ี (Melvil Dewey) ชาวอเมริกนั เป็ นผคู้ ิดคน้ การจดั หมู่ระบบน้ ีข้ ึน ขณะท่ี เป็ นนักศึกษาและผูช้ ่วยบรรณารักษ์ อยู่ท่ีมหาวิทยาลัยแอมเฮอรต์ รฐั แมสซาซูเสตส์ ประเทศสหรฐั อเมรกิ า

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี เมลวิล ดิวอ้ ี (Melvil Dewey) บรรณารักษ์ชาวอเมริกัน เกิดเม่ือวันท่ี 10 ธันวาคม ค.ศ.1851 เป็ นผู้คิดค้นระบบการจัดหมู่หนังสือ แบบทศนิยมข้ ึน ยังเป็ นผูห้ นึ่งที่ริเร่ิมก่อต้ังสมาคม หอ้ งสมุดอเมริกัน ซ่ึงเป็ นสมาคมอาชีพบรรณารักษ์ แห่งแรกในโลก เม่ือเดือนกรกฎาคม ค.ศ.1976 ยัง เป็ นผูจ้ ดั ต้ังโรงเรียนบรรณารักษศาสตรแ์ ห่งแรกข้ ึน ท่ีมหาวิทยาลัยโคลัมเบียนิวยอรก์ เมื่อ ค.ศ. 1887 เร่ิมพิมพ์หนังสือการจัดหมวดหมู่คร้ังแรกเมื่อปี ค.ศ. 1876 ดิวอ้ ีเป็ นผรู้ ิเร่ิมการจดั กิจกรรมใหมๆ่ ในวงการ วิชาชีพบรรณารักษศาสตร์ ดิวอ้ ีถึงแก่กรรมเม่ือวันที่ 26 ธนั วาคม ค.ศ.1931

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี (Dewey Decimal Classification) เป็ นระบบ การจดั หมู่หนังสือที่ใชส้ ัญลักษณแ์ ทนเน้ ือหาหนังสือเป็ นตวั เลขอารบิกและ ทศนิยม การแบ่งประเภทของหนังสือเป็ น 10 หมวดใหญ่ และจากหมวดใหญ่ แต่ละหมวดแบ่งย่อยออกไปอีก 10 หมวดย่อย แต่ละหมวดย่อยแบ่งเป็ น 10 หมู่ยอ่ ย ซ่ึงสามารถจดจาไดง้ า่ ย นิยมใชก้ นั ทวั ่ โลก โดยแบง่ ไดด้ งั น้ ี การแบง่ หมู่ครง้ั ท่ี 1 ใชต้ วั เลขหลกั รอ้ ยเป็ นสญั ลกั ษณแ์ ทนเน้ ือหาวิชา การแบง่ หมู่ครง้ั ที่ 2 ใชต้ วั เลขหลกั สิบเป็ นสญั ลกั ษณแ์ ทนเน้ ือหาวิชา การแบง่ หมู่ครง้ั ที่ 3 ใชต้ วั เลขหลกั หน่วยเป็ นสญั ลกั ษณแ์ ทนเน้ ือหาวิชา

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี การแบ่งหมู่ คร้งั ท่ี 1 แบง่ หนงั สือออกเป็ นหมวดใหญ่ 10 หมวด โดยใชต้ วั เลขหลกั รอ้ ยแทนเน้ ือหาวิชา 000 เบ็ดเตล็ด ความรูท้ วั ่ ไป (General) 100 ปรชั ญา (Philosophy) จติ วิทยา (Psychology) 200 ศาสนา (Religion) 300 สงั คมศาสตร์ (Social Science) 400 ภาษา (Language) 500 วิทยาศาสตรบ์ รสิ ุทธิ์ (Pure Science) คณิตศาสตร์ (Match) 600 วิทยาศาสตรป์ ระยุกต์ (Applied Science) เทคโนโลยี (Technology) 700 ศิลปะและการบนั เทิง (Art and Recreation ) 800 วรรณคดี (Literature) 900 ประวตั ศิ าสตร์ (History) ภูมิศาสตร์ (Geography)

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี 000 เบ็ดเตล็ด ความรูท้ วั ่ ไป คอมพวิ เตอร์ การอา่ น วารสารศาสตร์ สารนิเทศศาสตร์ 100 ปรชั ญา จติ วิทยา ตรรกศาสตร์ จรยิ ศาสตร์ ศลี ธรรม 200 ศาสนา 300 สงั คมศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ รฐั ศาสตร์ การเมือง การปกครอง กฎหมาย การคมนาคม การบรหิ ารรฐั กิจ การทหาร การศึกษา การสือ่ สาร 400 ภาษา 500 วิทยาศาสตรบ์ รสิ ุทธ์ิ คณิตศาสตร์ ดาราศาสตร์ พฤกษศาสตร์ ธรรมชาตวิ ิทยา ฟิ สิกส์ เคมี ชีววิทยา 600 วิทยาศาสตรป์ ระยกุ ต์ เทคโนโลยี แพทยศ์ าสตร์ คหกรรมศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ การจดั การธุรกิจ 700 ศลิ ปะและการบนั เทิง วิจติ รศิลป์ มณั ฑนศลิ ป์ นนั ทนาการ การถ่ายภาพ ดนตรี กีฬา 800 วรรณคดี วรรณกรรม 900 ประวตั ศิ าสตร์ ภูมิศาสตร์ ชีวประวตั ิ แผนท่ีและการทอ่ งเทยี่ ว

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี การแบง่ หมู่ คร้งั ท่ี 2 แบ่งหนงั สือออกเป็ นหมวดใหญ่ 10 หมู่ยอ่ ย โดยใชต้ วั เลขหลกั สิบแทนเน้ ือหาวิชา หมวด 000 เบ็ดเตล็ด ความรูท้ วั ่ ไป 010 บรรณานุกรม 020 บรรณารกั ษศาสตรแ์ ละสารนิเทศศาสตร์ 030 สารานุกรม หนงั สือรวบรวมความรูท้ วั ่ ไป 040 (ไม่ไดก้ าหนดใช)้ 050 สิ่งพมิ พต์ อ่ เนื่อง วารสาร และดรรชนีของสง่ิ พมิ พ์ 060 องคก์ ารตา่ งๆ และพพิ ธิ ภณั ฑว์ ิทยา 070 วารสารศาสตร์ การพิมพ์ 080 ชุมนุมนิพนธ์ รวมเรอ่ื งทวั ่ ไป 090 หนงั สือหายาก และหนงั สือตน้ ฉบบั ตวั เขียน

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 000

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี หมวด 100 ปรชั ญา จติ วิทยา 110 อภิปรชั ญา 120 ทฤษฎีของอภิปรชั ญา ทฤษฎีแหง่ ความรู้ ความเป็ นมนุษย์ 130 จติ วิทยานามธรรม 140 ความคิดทางปรชั ญาเฉพาะกลมุ่ 150 จติ วิทยา 160 ตรรกวิทยา 170 จริยศาสตร์ จริยธรรม ศีลธรรม 180 ปรชั ญาตะวนั ออก ปรชั ญาโบราณ ปรชั ญาสมยั กลาง 190 ปรชั ญาตะวนั ตกสมยั ปัจจบุ นั

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 100

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี หมวด 200 ศาสนา 210 ศาสนาธรรมชาติ 220 คมั ภีรไ์ บเบิล 230 เทววิทยาตามแนวครสิ ตศ์ าสนา 240 ศีลธรรมของชาวคริสเตยี น 250 ระเบียบแบบแผนของศาสนาคริสต์ 260 สงั คมของชาวคริสต์ และศาสนศาสตร์ 270 ประวตั ศิ าสนาครสิ ต์ 280 นิกายตา่ งๆ ในศาสนาครสิ ต์ 290 ศาสนาเปรียบเทียบ และศาสนาอื่น ๆ

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 200

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี หมวด 300 สงั คมศาสตร์ 310 สถิติทวั ่ ไป 320 รฐั ศาสตร์ 330 เศรษฐศาสตร์ 340 กฎหมาย 350 รฐั ประศาสนศาสตร์ การบรหิ ารรฐั กิจ การบริหารกองทพั 360 ปัญหาสงั คม สวสั ดภิ าพสงั คม การบริหารสงั คม 370 การศึกษา 380 การพาณิชย์ การส่ือสาร การขนสง่ 390 ขนบธรรมเนียมประเพณี คตชิ นวิทยา

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 300

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี หมวด 400 ภาษา 410 ภาษาเปรียบเทียบ 420 ภาษาองั กฤษ 430 ภาษาเยอรมนั และภาษาในกลมุ่ เยอรมนั 440 ภาษาฝรงั ่ เศส 450 ภาษาอิตาเลียน ภาษารูมาเนียน 460 ภาษาสเปนและภาษาโปรตเุ กส 470 ภาษาละตนิ 480 ภาษากรกี และกลมุ่ ภาษากรีก 490 ภาษาอื่นๆ

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 400

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี หมวด 500 วิทยาศาสตรบ์ รสิ ุทธ์ิ คณิตศาสตร์ 510 คณิตศาสตร์ 520 ดาราศาสตร์ 530 ฟิ สกิ ส์ 540 เคมี 550 ธรณีวิทยา เร่ืองราวเกี่ยวกบั โลก 560 ชีวิตโบราณศึกษา บรรพชีวินวิทยา 570 วิทยาศาสตรข์ องสิง่ มีชีวิต 580 วิทยาศาสตรเ์ กี่ยวกบั พืช (พฤกษศาสตร)์ 590 วิทยาศาสตรเ์ ก่ียวกบั พืช (สตั วศาสตร)์

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 500

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี หมวด 600 วิทยาศาสตรป์ ระยกุ ต์ เทคโนโลยี 610 แพทยศาสตร์ 620 วิศวกรรมศาสตร์ 630 เกษตรศาสตร์ 640 คหกรรมศาสตร์ และชีวิตครอบครวั 650 ธุรกิจและการจดั การธุรกิจ 660 วิศวกรรมเคมีและเทคโนโลยที ี่เก่ียวขอ้ ง 670 โรงงานอตุ สาหกรรม ผลิตภณั ฑจ์ ากโรงงาน 680 โรงงานผลิตสินคา้ เบ็ดเตล็ดอน่ื ๆ 690 การก่อสรา้ งและวสั ดกุ ่อสรา้ ง

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 600

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี หมวด 700 ศิลปะการบนั เทิง วิจติ รศิลป์ มณั ฑณศิลป์ 710 ภมู ิสถาปัตย์ การออกแบบพ้ ืนที่ 720 สถาปัตยกรรม 730 ประตมิ ากรรมและศิลปกรรมพลาสตกิ 740 มณั ฑนศิลป์ การวาดเขียน และศิลปะตกแตง่ 750 จติ รกรรม 760 ศิลปะการพิมพ์ ศิลปะกราฟิ ก 770 การถา่ ยภาพ 780 ดนตรี 790 นนั ทนาการ ศิลปะการแสดงการกีฬา

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 700

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี หมวด 800 วรรณคดี 810 วรรณคดอี เมรกิ นั 820 วรรณคดีองั กฤษ 830 วรรณคดเี ยอรมนั 840 วรรณคดีฝรงั ่ เศส 850 วรรณคดีอิตาเลียน 860 วรรณคดีสเปนและโปรตเุ กส 870 วรรณคดีละตนิ 880 วรรณคดกี รกี 890 วรรณคดอี ่ืนๆ

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 800

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี หมวด 900 ประวตั ศิ าสตร์ ภูมิศาสตร์ 910 ภูมิศาสตรแ์ ละการท่องเท่ียว 920 ชีวประวตั ิ ประวตั บิ ุคคล 930 ประวตั ศิ าสตรโ์ ลกโบราณ 940 ประวตั ศิ าสตรย์ โุ รป 950 ประวตั ศิ าสตรเ์ อเชีย 960 ประวตั ศิ าสตรแ์ อฟริกา 970 ประวตั ศิ าสตรอ์ เมริกาเหนือ 980 ประวตั ิศาสตรอ์ เมริกาใต้ 990 ประวตั ศิ าสตรส์ ว่ นอื่นๆ ของโลกและบริเวณนอกโลก

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนงั สอื หมวด 900

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดวิ อ้ ี การแบง่ ครง้ั ท่ี 3 แตล่ ะหมวดยอ่ ยสามารถแบง่ ออกไดอ้ ีก 10 หมู่ยอ่ ย ตวั อยา่ งเช่น หมวด 950 ประวตั ศิ าสตรเ์ อเชียทวั ่ ไป 951 ประวตั ศิ าสตรจ์ นี 952 ประวตั ศิ าสตรญ์ ี่ป่ ุน 953 ประวตั ศิ าสตรป์ ระเทศซาอุดิอาระเบีย 954 ประวตั ศิ าสตรป์ ระเทศอนิ เดีย 955 ประวตั ศิ าสตรป์ ระเทศอหิ รา่ น 956 ประวตั ศิ าสตรก์ ล่มุ ประเทศตะวนั ออกไกล 957 ประวตั ศิ าสตรร์ สั เซียในเอเชีย 958 ประวตั ศิ าสตรป์ ระเทศกลางทวีปเอเชีย 959 ประวตั ศิ าสตรป์ ระเทศในแหลมอินโดจนี

การจดั หมวดหมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี นอกจากการแบง่ หมวดหมู่ออกเป็ น 3 หมวดยอ่ ยแลว้ ยงั แบง่ ยอ่ ยละเอียดและ คนั ่ ดว้ ยจดุ ทศนิยม ตวั อยา่ งเช่น หมวด 400 ภาษา 400 ภาษา 490 ภาษาอื่น ๆ 495 ภาษาตะวนั ออก 495.9 ภาษาอื่น ๆ ในเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต้ 495.91 ภาษาไทย 495.911 ภาษาพดู ภาษาเขียนมาตรฐานของไทย 495.9115 สทั ศาสตรภ์ าษาไทย การออกเสียงคา 495.91152 การสะกดการนั ตค์ าภาษาไทย 495.918 การใชภ้ าษาไทย ใชค้ า การเลอื กคาใชต้ ามตอ้ งการ 495.9181 แบบเรยี นภาษาไทยระดบั อนุบาล

การจดั หมู่หนงั สอื ระบบทศนิยมของดิวอ้ ี สญั ลกั ษณแ์ ทนหนงั สือลกั ษณะพิเศษ หนงั สือบางประเภทที่มีลกั ษณะพิเศษ เชน่ หนงั สืออา้ งอิง หนงั สือนวนิยาย เร่ืองส้นั หนังสือสาหรบั เด็กและเยาวชน จะกาหนดสญั ลกั ษณใ์ นรูปของ อักษรย่อแทนประเภทของหนังสือ โดยสัญลักษณน์ ้ ีจะปรากฏอยู่เหนือ เลขหมู่หนงั สอื หรือแทนตาแหน่งเลขหมู่หนังสือ ตวั อยา่ งเช่น นวนิยายภาษาไทย ใชส้ ญั ลกั ษณ์ น เรอื่ งส้นั ภาษาไทย ใชส้ ญั ลกั ษณ์ รส หนงั สอื อา้ งอิงภาษาไทย ใชส้ ญั ลกั ษณ์ อ รายงานการวิจยั ภาษาไทย ใชส้ ญั ลกั ษณ์ วจ วิทยานิพนธภ์ าษาไทย ใชส้ ญั ลกั ษณ์ วพ

การจดั หมู่หนงั สือระบบทศนิยมของดิวอ้ ี ตวั อยา่ งหนังสอื ลกั ษณะพเิ ศษ

เลขเรียกหนงั สือ เลขเรียกหนังสือ (Call Number) หมายถึง สญั ลกั ษณ์ ที่ห้องสมุดกาหนดข้ ึนใช้แทนหนังสือแต่ละเล่ม เลขเรียกหนังสือประกอบดว้ ย เลขหมู่หนังสือ อกั ษรชื่อ ผูแ้ ต่ง เลขผูแ้ ต่ง และอักษรชื่อเร่ือง ในบางกรณีอาจมี สัญลักษณอ์ ่ืนเพิ่มข้ ึน เช่น เพิ่มเคร่ืองหมาย อักษรย่อ ตัวเลขแสดงปี ที่พิมพ์ เพ่ือแสดงว่าหนังสือเล่มน้ ี แตกตา่ งจากเลม่ อื่น

เลขเรยี กหนงั สือ ส่วนประกอบของเลขเรยี กหนังสอื 1. เลขหมู่หนังสือ (Classification Number) เป็ นสัญลักษณท์ ี่กาหนดข้ ึน เพอ่ื แสดงเน้ ือหาสาระของหนงั สือ 2. อกั ษรชื่อผแู้ ตง่ เป็ นสญั ลกั ษณท์ ่ีใชอ้ กั ษรตวั แรกของชื่อผแู้ ตง่ หนงั สอื 3. เลขผแู้ ตง่ หรอื รหสั ผแู้ ตง่ (Author Number) กาหนดมาจากช่ือและนามสกุล ของผแู้ ตง่ หนงั สือ เรยี งตามลาดบั พยญั ชนะท้งั ภาษาไทยและภาษาองั กฤษ 4. อกั ษรช่ือเรอ่ื ง (Work mark) เป็ นสญั ลกั ษณท์ ี่ใชอ้ กั ษรตวั แรกของช่ือหนงั สือ

เลขเรียกหนงั สอื ตวั อยา่ งเลขเรียกหนังสอื ภาษาไทย หนงั สือชื่อเรอ่ื ง การใชห้ อ้ งสมุดยุคใหม่ แตง่ โดย น้าทิพย์ วิภาวิน 025.56 เลขหมู่หนงั สือ อกั ษรตวั แรกชื่อเรือ่ ง อกั ษรตวั แรกช่ือผแู้ ตง่ น522ก (การใชห้ อ้ งสมุดยคุ ใหม่) (น้าทิพย์ วิภาวิน) เลขผแู้ ตง่ หรือรหสั ผแู้ ตง่ เครอ่ื งหมายบอกว่า ฉ.2 หลายฉบบั (ฉบบั ที่)

เลขเรียกหนงั สอื สญั ลกั ษณแ์ ทนเลขเรียกหนังสือ อาจจะมีสญั ลกั ษณอ์ ยา่ งอ่ืนเพ่ิมเติมไดอ้ ีก เช่น 1. กรณีหนงั สือเรื่องเดียวกนั แตม่ ีหลายฉบบั ซ้ากนั หนงั สอื ภาษาไทย มกั จะใช้ ฉ. ตามด้วยตัวเลขอารบิค ตามจานวนเล่มที่ซ้าเช่น ฉ.2 ฉ.3 และถ้าเป็ น ภาษาองั กฤษ ใช้ C. (Copies) ตามดว้ ยตวั เลขอารบิค ตามจานวนเล่มท่ีซ้าใน หนงั สอื ภาษาองั กฤษ เช่น C.2, C.3 2. กรณีหนงั สือเรื่องเดียวกนั แตม่ ีหลายเล่มตอ่ กนั หนงั สือภาษาไทย มกั จะใช้ ล. ตามดว้ ยเลขอารบิค ตามลาดบั เลม่ ตง้ั แตเ่ ลม่ ท่ี 1 เป็ นตน้ ไป เช่น ล.1 ล.2 ล.3 และถา้ เป็ นภาษาองั กฤษใช้ V. (Volumes) ตามดว้ ยเลขโรมนั หรือเลขอารบิค ตามลาดบั เล่ม เช่น V.1, V.2, V.3 หรือ V.l, V.ll, V.lll

เลขเรียกหนังสือ ตวั อยา่ งเลขเรยี กหนงั สืออา้ งอิงภาษาไทย หนงั สอื อา้ งอิงชื่อเรอื่ ง สารานุกรมไทยสาหรบั เยาวชน เล่ม 3 แตง่ โดย โครงการสารานุกรมไทยสาหรบั เยาวชน หนงั สอื อา้ งองิ อ. 039.95911 เลขหมู่หนงั สอื อกั ษรตวั แรกชื่อผแู้ ตง่ ค691ส อกั ษรตวั แรกชื่อเรอ่ื ง เครื่องหมายบอกวา่ ล.3 เลขผแู้ ตง่ หรอื รหสั ผแู้ ตง่ หลายเลม่ (เลม่ ท่ี)

การจดั เก็บและเรียงทรพั ยากรสารสนเทศ 1. การจดั เรียงหนังสือบนช้ัน แยกหนังสือที่ประเภทเดียวกันออกเป็ นกลุ่ม เรยี งตามลาดบั สญั ลกั ษณท์ ่ีใชแ้ ทนเน้ ือหาหนงั สือ 2. การจดั เก็บวารสาร จดั เรยี งไวต้ ามลาดบั ตวั อกั ษรชื่อวารสาร 3. การจดั เก็บจุลสารและกฤตภาค จะจดั แบง่ ออกเป็ นเรื่อง ๆ โดยบรรณารกั ษ์ กาหนดหวั เรื่องใหจ้ ุลสารและกฤตภาคแต่ละชื่อเรื่อง เก็บเรียงใส่แฟ้มตาม หวั เร่อื งและ จดั เรียงแฟ้มท้งั หมดตามลาดบั ตวั อกั ษร 4. การจดั เก็บวสั ดไุ ม่ตพี ิมพป์ ระเภทส่ือโสตทศั น์ จดั เรียงตามลาดบั เลขทะเบียน ของส่ือโสตทศั นแ์ ตล่ ะประเภท เรยี งจากนอ้ ยไปหามาก กาหนดใชอ้ กั ษรโรมนั ตวั ใหญ่หรืออักษรย่อ และเลขทะเบียนเป็ นสญั ลกั ษณแ์ ทนวัสดุแต่ละช้ ิน และจดั หมวดหมู่วสั ดไุ ม่ตพี ิมพเ์ ช่นเดียวกนั การจดั หมวดหมู่หนงั สือ