การเปลี่ยนสถานะของสาร

ª´Ø¡Ô¨¡ÃÃÁÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ àÃ×Í่§¡ÒÃà»ÅÕÂ่¹Ê¶Ò¹Ð¢Í§ÊÒà ¹Ò§¾ÑªÃÒÀó»Í‡§¤ÓʧÔˏ ¤ÃÙªÓ¹ÒÞ¡ÒþÔàÈÉ âçàÃÕ¹͹ºØÒÅÈÃàÕªÂÕ§ãËÁ‹Í.ÈÃàÕªÕ§ãËÁ‹¨.˹ͧ¤Ò ÊÓ¹¡Ñ§Ò¹à¢µ¾้¹×·¡Õ่ÒÃÈ¡ÖÉÒ»ÃжÁÈÖ¡ÉÒ˹ͧ¤ÒÂࢵñ

ชดุ กิจกรรมวทิ ยาศาสตร หนวยการเรยี นรูที่ 4 สารในชีวิตประจาํ วัน เลมนจี้ ดั ทําขึ้นเพ่ือใชประกอบการจดั กจิ กรรมการเรียนการสอนในกลุมสาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร ซ่ึงมวี ัตถุประสงคเพื่อมงุ พัฒนาผลสัมฤทธิท์ างการเรียนของนักเรียน ช้ันประถมศึกษาป2ที่ 6 ผูจัดทาํ ไดรวบรวมและเรยี บเรียงเนือ้ หาความรโู ดยยดึ ตามหลักสูตร แกนกลางการศกึ ษาขั้นพ้นื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 เพือ่ ใหนักเรยี นไดใชประกอบการเรียน ในหองเรียน และศึกษาคนควาเพิม่ เติมดวยตนเอง ในชุดกิจกรรมนี้ ประกอบดวย บัตรกิจกรรมตางๆ ใหนกั เรยี นไดฝ=กปฏิบตั ิ และ สามารถนําความรไู ปใชประโยชนใน ชีวติ ประจําวัน หวังเป?นอยางย่งิ วาชดุ กิจกรรมวทิ ยาศาสตรชุดน้ี จะสามารถทําใหนกั เรียน เกดิ ความรคู วามเขาใจ เกิดทกั ษะ ในการปฏบิ ตั กิ ารทดลอง และมเี จตคตทิ ่ีดตี อวชิ า วทิ ยาศาสตรตอไป

สารบญั หนา คาํ แนะนาํ ในการใชชดุ กจิ กรรม 1 คาํ ช้แี จงสาํ หรบั นักเรียน 2 จุดประสงคการเรียนรู เวลาท่ีใช ส่อื และอปุ กรณ 3 แบบทดสอบกอนเรียน 4 บัตรกิจกรรมท่ี 1 6 บัตรกจิ กรรมที่ 2 10 กรอบความรู 12 บัตรกจิ กรรมท่ี 3 13 แบบทดสอบหลังเรียน 15 บรรณานุกรม 17 ภาคผนวก 18

ชดุ กจิ กรรมวทิ ยาศาสตร เลมท่ี 3 เร่ือง การเปลี่ยนสถานะของสาร หน!า 1 คําแนะนาํ ในการใชช! ุดกิจกรรมวทิ ยาศาสตร ชดุ กจิ กรรมวิทยาศาสตร หนวยการเรยี นรูที่ 4 สารในชีวติ ประจําวัน ชัน้ ประถมศกึ ษาปท$ ่ี 6 เลมท่ี 3 เรือ่ ง การเปล่ียนสถานะของสาร นกั เรยี นสามารถเรียนรู และฝ.กปฏบิ ัติกจิ กรรม โดยอานคาํ แนะนําใหเขาใจและปฏบิ ัตติ ามคําช้ีแจงแตละขัน้ ตอน ต้งั แตตนจนจบ นกั เรียนจะไดรบั ความรูอยางครบถวนโดยปฏิบตั ิตามขน้ั ตอน ดงั น้ี 1. ใหนกั เรียนศึกษาจดุ ประสงคการเรยี นรใู หเขาใจ 2. นักเรียนทําแบบทดสอบกอนเรยี น ซึง่ มจี ํานวน 5 ขอ ตามเวลาทก่ี ําหนด แลวตรวจคาํ ตอบจากเฉลยในภาคผนวก 3. ชดุ กจิ กรรม ประกอบดวย จุดประสงคการเรียนรู เวลาท่ีใช สือ่ และ อปุ กรณ แบบทดสอบกอนเรยี น บตั รกจิ กรรม และกรอบความรู ซ่ึงมเี นอ้ื หาตอเน่อื งกัน เป=นตอน ๆ แบบทดสอบหลงั เรียนและภาคผนวก 4. นักเรียนทุกคนตองซ่อื สัตยตอตนเอง ไมเป?ดดูเฉลย กอนท่ีจะลงมือทํา กิจกรรม 5. นกั เรียนทาํ แบบทดสอบหลังเรยี น ซ่งึ มีจํานวน 5 ขอ ตามเวลาท่ีกาํ หนด แลวตรวจคาํ ตอบจากเฉลยในภาคผนวก 6. ชุดกิจกรรมเลมนี้ ใชเวลาทาํ กจิ กรรม 2 ชวั่ โมง

ชุดกจิ กรรมวิทยาศาสตร เลมท่ี 3 เรอ่ื ง การเปลีย่ นสถานะของสาร หนา! 2 1. นกั เรยี นแบงกลมุ กลมุ ละ 3-4 คนและแบงหนาท่รี บั ผิดชอบภายในกลุม 2. นกั เรียนแตละกลุมรวมกันศึกษาชุดกิจกรรมวทิ ยาศาสตร เลมท่ี 3 เรื่อง การเปลีย่ นสถานะของสาร ใชเวลา 2 ช่วั โมง 3. นักเรียนปฏิบตั ติ ามกิจกรรมตอไปนี้ 3.1 นกั เรยี นรวมกนั ศกึ ษาจุดประสงคการเรียนรู 3.2 นกั เรยี นทกุ คนทาํ แบบทดสอบกอนเรียน เลมที่ 3 จาํ นวน 5 ขอ ใชเวลา 10 นาที 3.3 นักเรยี นรวมกันศึกษาและปฏิบตั ิตามบัตรกิจกรรม 3.4 นกั เรียนศึกษาเนอ้ื หาตามกรอบความรแู ละแหลงเรยี นรูอืน่ เพมิ่ เตมิ 3.5 นกั เรียนทุกคนทําแบบทดสอบหลงั เรียน เลมที่ 3 จํานวน 5 ขอ ดวยความซื่อสตั ย แลวตรวจคําตอบจากเฉลย 3.6 นักเรียนทกุ คนควรใหความรวมมือกันในการคิด การสืบคนขอมลู และ การทํากจิ กรรมตางๆ ตามชุดกิจกรรมจนเสร็จทุกกิจกรรม อยางเตม็ ความสามารถ

ชุดกิจกรรมวทิ ยาศาสตร เลมท่ี 3 เรอ่ื ง การเปลี่ยนสถานะของสาร หนา! 3 จุดประสงคการเรียนร!ู 1. นกั เรยี นสามารถอธิบายการเปลี่ยนสถานะของสารได 2. นักเรียนสามารถทดลองและสรุปผลการทดลองเก่ียวกับการเปลย่ี นสถานะ ของสารได เวลาที่ใช! 2 ชั่วโมง ส่ือและอปุ กรณ 1. กรอบความรู เรื่อง การเปลย่ี นแปลงสถานะของสาร 2. บตั รกิจกรรม 3. แบบทดสอบกอนเรยี นและหลงั เรยี น เรอ่ื ง การเปลย่ี นแปลงสถานะ ของสาร 4. ชุดอปุ กรณการทดลองเรือ่ งการเปลยี่ นแปลงสถานะของสาร

ชดุ กจิ กรรมวิทยาศาสตร เลมท่ี 3 เรื่อง การเปลย่ี นสถานะของสาร หน!า 4 แบบทดสอบกอนเรียน หนวยการเรียนร!ูท่ี 4 เร่อื ง สารในชวี ติ ประจาํ วนั เลมท่ี 3 เรื่อง การเปลยี่ นสถานะของสาร กลมุ สาระการเรยี นรว!ู ทิ ยาศาสตร ชน้ั ประถมศกึ ษาป1ท่ี 6 เวลา 10 นาที คะแนนเต็ม 5 คะแนน คําช้ีแจง ใหนกั เรียนทําเคร่ืองหมายกากบาท (X) ทบั ตัวอกั ษร ก ข ค หรือ ง ทถ่ี ูกทส่ี ดุ เพยี งขอเดียว ...................................................................................................................................... 1. เม่อื นาํ แผนกระจกไปอังเหนือไอนํ้าแลวพบวามหี ยดนา้ํ เกาะทแี่ ผนกระจก การเปลี่ยนแปลงนีเ้ ป=นการเปลย่ี นสถานะของนา้ํ อยางไร ก. ของแข็งเป=นของเหลว ข. ของเหลวเป=นแกสH ค. แกHสเป=นของเหลว ง. ของเหลวเป=นของแขง็ 2. ขอใดไมถกู ตองเกย่ี วกับการเปลยี่ นสถานะของสาร ก. ของแข็งเปลย่ี นเป=นของเหลว เรียกวา การหลอมเหลว ข. ของแข็งเปล่ียนเป=นแกHส เรียกวา การระเหดิ ค. แกHสเปลี่ยนเป=นของเหลว เรียกวา การควบแนน ง. ของเหลวเปลีย่ นเป=นแกHส เรยี กวา การกลน่ั ตัว

ชดุ กิจกรรมวทิ ยาศาสตร เลมที่ 3 เรื่อง การเปล่ียนสถานะของสาร หน!า 5 พจิ ารณาแผนภาพ การเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร และตอบคําถาม ขอ3-4 ของแขง็ 1 ของเหลว 2 34 แกสH 3. จากภาพ แทนสงิ่ ใด ก. การคายความรอน ข. การรับความรอน ค. การมีอณุ หภูมิลดลง ง. การมีอณุ หภูมิเทาเดิม 4. ขอใดเปน= การเปลยี่ นสถานะของสารตามลาํ ดับหมายเลข 1-4 ก. หลอมเหลว - แข็งตวั - ระเหย - ควบแนน ข. หลอมเหลว – แข็งตวั - ระเหย - กลนั่ ตวั ค. ละลาย – หลอมเหลว – ควบแนน – กลน่ั ตวั ง. ละลาย - แข็งตัว - กลั่นตัว - ควบแนน 5. การทําใหสสารคายความรอนออกมา จะทาํ ใหสสารเปล่ียนสถานะอยางไร ก. เปลยี่ นสถานะของสสารจากของเหลวกลายเปน= กHาซ ข. เปลีย่ นสถานะของสสารจากของแข็งกลายเปน= ของเหลว ค. เปล่ยี นสถานะของสสารจากกาH ซกลายเป=นของเหลว ง. ยังสรุปไมได

ชดุ กจิ กรรมวิทยาศาสตร เลมที่ 3 เร่อื ง การเปลีย่ นสถานะของสาร หน!า 6 บตั รกิจกรรมที่ 1 เรอื่ ง การเปล่ยี นสถานะของสาร ........................................................................................................................ จดุ ประสงคการเรยี นร!ู นักเรียนสามารถทดลองและสรุปผลการทดลองเก่ยี วกับการเปลี่ยนสถานะ ของสารได คําชแ้ี จง นักเรียนแตละกลมุ ปฏิบตั ิดงั นี้ 1. อานวิธีทาํ กิจกรรมการทดลองใหเขาใจ 2. ทํากจิ กรรมและบนั ทกึ ผล 3. ตอบคาํ ถามหลงั ทาํ กิจกรรม อปุ กรณการทดลอง 1. เทอรมอมเิ ตอร 1 อนั แทง 2. แทงแกวคนสาร 1 ชดุ ใบ 3. ขาตง้ั พรอมทจี่ บั เทอรมอมิเตอร 1 ใบ 4. บกี เกอรขนาด 250 ลกู บาศกเซนตเิ มตร 2 หลอด ลูกบาศกเซนติเมตร 5. ตะเกยี งแอลกอฮอล 1 6. น้ําแขง็ ปนK 7. หลอดทดลองขนาดกลาง 1 8. น้ํากล่นั 150

ชดุ กิจกรรมวิทยาศาสตร เลมที่ 3 เรื่อง การเปลย่ี นสถานะของสาร หนา! 7 ขน้ั ตอนการทดลอง 1. ใหนกั เรียนใสนํา้ แข็งลงในบกี เกอรขนาด 250 ลกู บาศกเซนติเมตร ใหมี ปรมิ าตร 3 ของบีกเกอร 4 2. ใหนกั เรยี นเสียบเทอรมอมิเตอรลงในน้าํ แขง็ ใหปลายกระเปาะเทอรมอมิเตอร อยูตรงกลางนา้ํ แข็ง และยึดเทอรมอนิเตอรไวดวยขาต้งั อานและบนั ทกึ คา อุณหภูมิ 3. ใหนกั เรียนใชแทงแกวคนน้ําแขง็ ใหทวั่ จนนํ้าแขง็ หลอมเหลวหมด อานและ บนั ทกึ คาอุณหภูมขิ ณะนํา้ แขง็ หลอมเหลวหมด 4. ใหนักเรยี นนํานํ้าท่ไี ดจากการหลอมเหลวของน้ําแขง็ ในขอ 3 ตั้งท้ิงไวจนมี อุณหภมู หิ องบันทึกผล จากนน้ั นาํ นาํ้ ในบีกเกอรดังกลาวไปใหความรอน อาน และบนั ทึกคาอณุ หภมู ิขณะนา้ํ เดือด 5. นําเทอรมอมเิ ตอรออก นําหลอดทดลองขนาดกลางเปลาไปองั เหนือบีกเกอร ขณะน้าํ เดอื ด สังเกตสิ่งทีเ่ กิดขนึ้

ชดุ กิจกรรมวทิ ยาศาสตร เลมที่ 3 เร่ือง การเปล่ยี นสถานะของสาร หนา! 8 บนั ทึกผลการทํากิจกรรม จุดประสงคการทดลอง ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... สมมติฐาน ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ตัวแปรตน! ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ตวั แปรตาม ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ตวั แปรทีต่ อ! งควบคุม ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ตารางบนั ทกึ ผลการทํากิจกรรม การทดลอง ขณะเปน= นาํ้ แขง็ ขณะนํ้าแขง็ ขณะเป=นน้าํ ขณะน้าํ เดอื ด หลอมเหลวหมด คาอณุ หภมู ิ (องศาเซลเซียส)

ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร เลมที่ 3 เร่ือง การเปลี่ยนสถานะของสาร หนา! 9 คําถามหลังทาํ กิจกรรม 1. ขณะทีเ่ ปน= นํ้าแขง็ วดั อณุ หภูมิไดเทาไร ........................................................... 2. ขณะทเ่ี ปน= น้ําวัดอุณหภมู ไิ ดเทาไร .................................................................. 3. ขณะนา้ํ เดือดวัดอุณหภูมิไดเทาไร .................................................................. 4. จากการทดลอง สง่ิ ใดทท่ี าํ ใหนํา้ เกดิ การเปล่ยี นสถานะ .................................................................................................................................... 5. ขณะท่ีนํ้ากาํ ลังเดอื ด นกั เรยี นสงั เกตเหน็ ส่ิงใดเกิดขน้ึ .................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. 6. ขณะอังหลอดทดลองเหนอื บกี เกอรขณะน้าํ เดือด นกั เรียนสงั เกตเหน็ ส่ิงใดเกิดข้ึน .................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. 7. การทดลองนส้ี รุปไดวาอยางไร ...................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................

ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร เลมท่ี 3 เรื่อง การเปล่ยี นสถานะของสาร หนา! 10 บตั รกจิ กรรมท่ี 2 เร่อื ง การเปลย่ี นแปลงของสาร ........................................................................................................................ จดุ ประสงคการเรยี นร!ู นกั เรียนสามารถทดลองและอธบิ ายเกย่ี วกับสมบตั ขิ องสารเมื่อการเปล่ียนแปลงได คําช้ีแจง นักเรียนแตละกลุมปฏิบัติดังนี้ 1. อานวิธที าํ กจิ กรรมการทดลองใหเขาใจ 2. ทํากิจกรรมและบนั ทกึ ผล อุปกรณการทดลอง 1. น้ําแข็ง 2. เศษกระดาษ 3. เกลอื ปนK 4. แทงแกว 5. กระปNอง 6. ไมขีดไฟ 7. บีกเกอร

ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร เลมท่ี 3 เรอ่ื ง การเปล่ียนสถานะของสาร หน!า 11 ขนั้ ตอนการทดลอง 1. ใหแตละกลุมสงั เกตลกั ษณะของนา้ํ แข็ง เกลอื ปนK และเศษกระดาษ แลวบันทกึ ผลลงในตาราง 2. ใสนํ้าแขง็ ลงในบีกเกอร ตั้งทง้ิ ไวสกั ครู สงั เกตลกั ษณะของนาํ้ แข็งและ บนั ทกึ ผล 3. ใสน้ําลงในบีกเกอรอีก 1 ใบ เติมเกลือปนK ลงในน้ํา 1 ชอน แลวใชแทง แกวคน สงั เกตลักษณะของเกลือปนK และบนั ทึกผล 4. ฉีกกระดาษเป=นแผนเลก็ ๆ ใสลงในกระปอN ง จุดไมขีดใสลงในกระปอN ง สังเกต ลักษณะของกระดาษและบันทกึ ผล

ชุดกิจกรรมวทิ ยาศาสตร เลมท่ี 3 เรอื่ ง การเปลีย่ นสถานะของสาร หน!า 12 บันทกึ ผลการทํากจิ กรรม จดุ ประสงคการทดลอง ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... สมมติฐาน ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ตัวแปรต!น ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ตัวแปรตาม ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ตวั แปรที่ต!องควบคมุ ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ตารางบันทกึ ผลการทดลอง สารท่ีสังเกต ลกั ษณะของสาร กอนทดลอง หลงั การทดลอง 1. น้ําแข็ง 2. เกลือปKน 3. เศษกระดาษ สรปุ ผลการทดลอง ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ......................................................................................................................................

ชดุ กจิ กรรมวิทยาศาสตร เลมที่ 3 เร่ือง การเปลย่ี นสถานะของสาร หน!า 13 กรอบความรู! การเปลี่ยนแปลงของสาร การเปล่ียนแปลงของสาร เกิดขึ้นเม่ือสารไดรับพลังงานความรอน (เพิม่ อุณหภมู )ิ หรือคายพลังงานความรอน (ลดอุณหภูมิ) ทําใหสารเกิดการเปล่ียนแปลงสถานะ การเปลี่ยนสถานะจากของแข็งเป=นของเหลว เกิดเมอื่ อนุภาคของของแขง็ ไดรบั ความรอน ทาํ ใหอนุภาคของของแขง็ ซึง่ เดมิ จดั เป=นระเบียบเกิดการสนั่ และถายเทพลังงาน จลนใหแกกันจนถงึ ภาวะหนึง่ อนภุ าคมีพลังงานสงู พอท่ีจะเคลอ่ื นทอี่ อกจากกนั แรงยดึ เหนีย่ วระหวางอนุภาคจึงต่ําลง เปล่ียนสถานะเป=นของเหลว การเปลี่ยนสถานะจากของเหลวเปน= แกสH เกิดเมอ่ื อนุภาคของของเหลวไดรับความ รอน ทาํ ใหอนภุ าคของของเหลว เกิดการสน่ั และถายเทพลังงานจลนใหแกกนั จนถงึ ภาวะ หนึง่ อนภุ าคมีพลงั งานสงู พอที่จะเคลื่อนท่ีออกจากกันมากขึน้ แรงยดึ เหน่ียวระหวาง อนุภาคจึงตํา่ ลง เปล่ียนสถานะเปน= แกHส การเปล่ียนสถานะเมอ่ื สารไดรับความรอน (เพิ่มอณุ หภูม)ิ - ของแข็งเปลยี่ นสถานะเปน= ของเหลว เรียกวา การหลอมเหลว - ของเหลวเปลย่ี นสถานะเป=นแกHส เรียกวา การกลายเปน= ไอ - ของแข็งเปลยี่ นสถานะเป=นแกสH เรียกวา การระเหดิ การเปลยี่ นสถานะเมอื่ สารคายความรอน (ลดอุณหภมู )ิ - แกHสเปล่ยี นสถานะเปน= ของเหลว เรียกวา การควบแนน - ของเหลวเปลย่ี นสถานะเปน= ของแข็ง เรยี กวา การเยือกแข็ง - แกสH เปล่ียนสถานะเป=นของแข็ง เรียกวา การควบแนน

ชดุ กจิ กรรมวิทยาศาสตร เลมท่ี 3 เรื่อง การเปลย่ี นสถานะของสาร หนา! 14 กรอบความรู! ดดู ความรอน คายความรอน แผนภาพการเปล่ียนสถานะของสาร

ชุดกิจกรรมวทิ ยาศาสตร เลมท่ี 3 เรื่อง การเปล่ยี นสถานะของสาร หน!า 15 แบบทดสอบหลงั เรยี น หนวยการเรียนร!ูที่ 4 เร่ือง สารในชีวติ ประจาํ วนั เลมท่ี 3 เรื่อง การเปลยี่ นสถานะของสาร กลมุ สาระการเรยี นรู!วทิ ยาศาสตร ชัน้ ประถมศึกษาป1ที่ 6 เวลา 10 นาที คะแนนเตม็ 5 คะแนน คาํ ชแี้ จง ใหนักเรียนทําเคร่อื งหมายกากบาท (X) ทบั ตวั อักษร ก ข ค หรือ ง ทถ่ี กู ทสี่ ุด เพยี งขอเดยี ว ...................................................................................................................................... 1. เม่ือนาํ แผนกระจกไปอังเหนอื ไอนํา้ แลวพบวามีหยดนํ้าเกาะทแี่ ผนกระจก การเปลี่ยนแปลงนีเ้ ป=นการเปลี่ยนสถานะของนํา้ อยางไร ก. ของแข็งเป=นของเหลว ข. ของเหลวเปน= แกHส ค. แกสH เป=นของเหลว ง. ของเหลวเปน= ของแขง็ 2. ขอใดไมถูกต!องเก่ยี วกบั การเปล่ียนสถานะของสาร ก. ของแข็งเปลี่ยนเป=นของเหลว เรยี กวา การหลอมเหลว ข. ของแขง็ เปลี่ยนเปน= แกสH เรียกวา การระเหดิ ค. แกสH เปลี่ยนเปน= ของเหลว เรยี กวา การควบแนน ง. ของเหลวเปลี่ยนเป=นแกสH เรยี กวา การกลัน่ ตวั

ชุดกจิ กรรมวิทยาศาสตร เลมท่ี 3 เรอ่ื ง การเปล่ยี นสถานะของสาร หนา! 16 พิจารณาแผนภาพ การเปลีย่ นแปลงสถานะของสาร และตอบคาํ ถาม ขอ3-4 ของแขง็ 1 ของเหลว 2 34 แกHส 3. จากภาพ แทนสิ่งใด ก. การคายความรอน ข. การรบั ความรอน ค. การมอี ณุ หภูมิลดลง ง. การมีอณุ หภูมิเทาเดมิ 4. ขอใดเปน= การเปลย่ี นสถานะของสารตามลําดับหมายเลข 1-4 ก. หลอมเหลว - แขง็ ตัว - ระเหย - ควบแนน ข. หลอมเหลว – แขง็ ตัว - ระเหย - กลั่นตัว ค. ละลาย – หลอมเหลว – ควบแนน – กลนั่ ตัว ง. ละลาย - แข็งตัว - กลน่ั ตัว - ควบแนน 5. การทําใหสสารคายความรอนออกมา จะทาํ ใหสสารเปลยี่ นสถานะอยางไร ก. เปล่ยี นสถานะของสสารจากของเหลวกลายเป=นกHาซ ข. เปล่ียนสถานะของสสารจากของแขง็ กลายเปน= ของเหลว ค. เปลยี่ นสถานะของสสารจากกาH ซกลายเปน= ของเหลว ง. ยังสรปุ ไมได ตัง้ ใจทาํ ข!อสอบ นะคะ

ชดุ กจิ กรรมวิทยาศาสตร เลมท่ี 3 เรอื่ ง การเปลีย่ นสถานะของสาร หนา! 17 บรรณานกุ รม กระทรวงศึกษาธกิ าร. หนังสอื เรยี นสาระการเรยี นรูพน้ื ฐานวิทยาศาสตรกลมุ สาระ การเรยี นรวู ทิ ยาศาสตร. กรุงเทพฯ : โรงพมิ พ สกสค.ลาดพราว, 2544. นายอํานาจ กติ ตจิ รยิ า. (ออนไลน). https://sites.google.com/site/amnajkitti/sar- ni-chiwit-praca-wan. “สารในชีวิตประจาํ วัน”. วันที่สืบคน 20 เมษายน 2555. ศิริรัตน วงศศิริ. หนงั สือเรียนรายวชิ าพน้ื ฐานวิทยาศาสตร. กรุงเทพฯ : สาํ นกั พมิ พ บริษัทพฒั นาคุณภาพวิชาการ จํากดั , 2555. สถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลย.ี การอบรมครดู วยระบบทางไกล สาระการเรียนรูวิทยาศาสตร ระดบั ประถมศกึ ษา. กรุงเทพฯ : โรงพมิ พ สกสค. ลาดพราว, 2552. สถาบนั พัฒนาคุณภาพวชิ าการ. คมู อื ครูวิทยาศาสตร. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพบรษิ ัท พฒั นาคุณภาพวชิ าการ จํากัด, 2555. . หนงั สอื แบบฝ.กหดั วิทยาศาสตรชนั้ ประถมศกึ ษาป$ท่ี 6. กรุงเทพฯ : สาํ นักพิมพบรษิ ัทพัฒนาคุณภาพวิชาการ จาํ กดั , 2555. https://www.google.co.th/search?q=การเปลี่ยนแปลงของสาร. วนั ท่ีสืบคน 20 กรกฎาคม 2555.

ชดุ กจิ กรรมวทิ ยาศาสตร เลมท่ี 3 เรื่อง การเปลย่ี นสถานะของสาร หน!า 18 ภาคผนวก

ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร เลมที่ 3 เรื่อง การเปลีย่ นสถานะของสาร หนา! 19 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยี นและหลงั เรยี น เรื่อง การเปลี่ยนสถานะของสาร 1. ค 2. ง 3. ข 4. ก 5. ค

ชดุ กิจกรรมวทิ ยาศาสตร เลมที่ 3 เร่อื ง การเปลย่ี นสถานะของสาร หน!า 20 ตวั อยางคาํ ตอบบัตรกิจกรรมที่ 1 เรอ่ื ง การเปลีย่ นสถานะของสาร ........................................................................................................................ จุดประสงคการเรียนร!ู นกั เรยี นสามารถทดลองและสรปุ ผลการทดลองเก่ียวกบั การเปล่ียนสถานะ ของสารได คาํ ชแี้ จง นกั เรยี นแตละกลมุ ปฏบิ ัตดิ ังนี้ 1. อานวธิ ที าํ กิจกรรมการทดลองใหเขาใจ 2. ทาํ กจิ กรรมและบันทกึ ผล 3. ตอบคาํ ถามหลงั ทํากิจกรรม อุปกรณการทดลอง 1. เทอรมอมิเตอร 1 อนั แทง 2. แทงแกวคนสาร 1 ชุด ใบ 3. ขาตั้งพรอมที่จับเทอรมอมเิ ตอร 1 ใบ 4. บกี เกอรขนาด 250 ลกู บาศกเซนติเมตร 2 หลอด ลูกบาศกเซนติเมตร 5. ตะเกียงแอลกอฮอล 1 6. นํ้าแข็งปนK 7. หลอดทดลองขนาดกลาง 1 8. นํ้ากลน่ั 150

ชุดกิจกรรมวทิ ยาศาสตร เลมท่ี 3 เรื่อง การเปลีย่ นสถานะของสาร หน!า 21 ข้ันตอนการทดลอง 1. ใหนกั เรียนใสน้ําแข็งลงในบกี เกอรขนาด 250 ลกู บาศกเซนติเมตร ใหมี ปรมิ าตร 3 ของบีกเกอร 4 2. ใหนกั เรยี นเสียบเทอรมอมิเตอรลงในนํา้ แข็ง ใหปลายกระเปาะเทอรมอมเิ ตอร อยูตรงกลางนํา้ แขง็ และยดึ เทอรมอนิเตอรไวดวยขาต้งั อานและบันทึกคา อุณหภมู ิ 3. ใหนักเรียนใชแทงแกวคนนํา้ แขง็ ใหทัว่ จนนา้ํ แข็งหลอมเหลวหมด อานและ บันทึกคาอุณหภูมขิ ณะนาํ้ แขง็ หลอมเหลวหมด 4. ใหนกั เรียนนํานาํ้ ที่ไดจากการหลอมเหลวของนํา้ แข็งในขอ 3 ตั้งท้งิ ไวจนมี อณุ หภูมิหองบนั ทกึ ผล จากนน้ั นาํ นํ้าในบกี เกอรดังกลาวไปใหความรอน อาน และบนั ทกึ คาอุณหภมู ขิ ณะนํ้าเดือด 5. นาํ เทอรมอมิเตอรออก นําหลอดทดลองขนาดกลางเปลาไปองั เหนอื บกี เกอร ขณะน้าํ เดอื ด สังเกตส่ิงที่เกิดขนึ้

ชุดกจิ กรรมวทิ ยาศาสตร เลมที่ 3 เร่ือง การเปล่ียนสถานะของสาร หน!า 22 บันทกึ ผลการทํากิจกรรม จุดประสงคการทดลอง นกั เรยี นสามารถทดลองและสรุปผลการทดลองเกีย่ วกบั การเปลย่ี นสถานะ ของสารได สมมติฐาน คาอุณหภมู ิของนํา้ ขณะเป&นนาํ้ แขง็ อานคาได 0 °C ขณะเปน& นา้ํ แข็งอานคาได 0 °C ขณะเป&นนาํ้ อานคาได 30 °C ขณะนา้ํ เดอื ดอานคาได 100 °C ตวั แปรตน! คาอณุ หภูมิ ตวั แปรตาม การเปล่ียนสถานะของน้าํ ตัวแปรที่ต!องควบคุม ไมมี ตารางบนั ทกึ ผลการทดลอง การทดลอง ขณะเปน= นํ้าแขง็ ขณะน้ําแขง็ ขณะเปน= นํ้า ขณะนาํ้ เดอื ด 30 100 หลอมเหลวหมด คาอุณหภมู ิ (°C ) 0 0

ชดุ กจิ กรรมวทิ ยาศาสตร เลมท่ี 3 เร่อื ง การเปล่ียนสถานะของสาร หนา! 23 คาํ ถามหลังทํากิจกรรม 1. ขณะที่เป=นน้ําแขง็ วดั อุณหภูมิไดเทาไร 0 °C 2. ขณะทเี่ ปน= นํ้าวัดอณุ หภูมไิ ดเทาไร 30 °C 3. ขณะนาํ้ เดือดวดั อุณหภมู ไิ ดเทาไร 100 °C 4. จากการทดลอง สงิ่ ใดท่ที ําใหนาํ้ เกิดการเปล่ียนสถานะ อุณหภมู ิ 5. ขณะทน่ี ํ้ากาํ ลังเดือด นกั เรียนสังเกตเห็นสงิ่ ใดเกิดข้ึน ควนั สีขาวลอยข้นึ จากผิวน้ํา มสี ถานะแกส0 6. ขณะองั หลอดทดลองเหนือบกี เกอรขณะนา้ํ เดอื ด นักเรียนสงั เกตเห็นสิ่งใดเกดิ ขึ้น เกดิ ละอองนาํ้ เลก็ ๆ ขางหลอดทดลอง 7. การทดลองน้ีสรปุ ไดวาอยางไร ขณะท่นี าํ้ แข็งหลอมเหลวเป&นนํา้ คาอุณหภมู จิ ะมีคาคงที่ และเม่อื น้ําแขง็ หลอมเหลวเปน& นาํ้ จนหมด คาอุณหภมู ิจะเพิม่ ขนึ้ และเมอ่ื เพิม่ อณุ หภมู จิ นถงึ ระดบั หนึง่ น้ําในสถานะของเหลวจะเปล่ยี นสถานะเปน& แก0ส

ชุดกจิ กรรมวิทยาศาสตร เลมท่ี 3 เรอื่ ง การเปลีย่ นสถานะของสาร หน!า 24 ตวั อยางคาํ ตอบบัตรกจิ กรรมท่ี 2 เรื่อง การเปล่ียนแปลงของสาร ........................................................................................................................ จุดประสงคการเรยี นรู! นักเรียนสามารถทดลองและอธิบายเกยี่ วกบั สมบัตขิ องสารเมื่อการเปล่ียนแปลงได คําชแี้ จง นักเรยี นแตละกลุมปฏบิ ัติดังน้ี 1. อานวธิ ีทํากิจกรรมการทดลองใหเขาใจ 2. ทาํ กิจกรรมและบันทึกผล อุปกรณการทดลอง 1. นํ้าแข็ง 2. เศษกระดาษ 3. เกลือปKน 4. แทงแกว 5. กระปอN ง 6. ไมขีดไฟ 7. บีกเกอร

ชุดกจิ กรรมวทิ ยาศาสตร เลมท่ี 3 เร่ือง การเปล่ียนสถานะของสาร หน!า 25 ขนั้ ตอนการทดลอง 1. ใหแตละกลมุ สังเกตลกั ษณะของนา้ํ แข็ง เกลือปนK และเศษกระดาษ แลวบนั ทกึ ผลลงในตาราง 2. ใสนา้ํ แขง็ ลงในบกี เกอร ต้งั ทิ้งไวสกั ครู สังเกตลักษณะของนา้ํ แขง็ และ บนั ทกึ ผล 3. ใสนํ้าลงในบีกเกอรอีก 1 ใบ เตมิ เกลอื ปKนลงในนาํ้ 1 ชอน แลวใชแทง แกวคน สงั เกตลักษณะของเกลอื ปนK และบนั ทึกผล 4. ฉกี กระดาษเป=นแผนเล็กๆ ใสลงในกระปNอง จุดไมขีดใสลงในกระปอN ง สังเกต ลักษณะของกระดาษและบนั ทกึ ผล

ชดุ กิจกรรมวิทยาศาสตร เลมที่ 3 เร่อื ง การเปลี่ยนสถานะของสาร หน!า 26 บนั ทึกผลการทํากิจกรรม จุดประสงคการทดลอง นกั เรยี นสามารถทดลองและอธบิ ายเกีย่ วกบั สมบตั ขิ องสารเม่ือการเปล่ยี นแปลงได สมมตฐิ าน น้ําแข็งเม่อื ต้งั ทิง้ ไวจะเกิดการเปลี่ยนสถานะเป&นของเหลว เกลอื ป6นผสมกบั น้าํ ทาํ ใหเกลอื ละลายน้ําจนหมดและเมอื่ เผาเศษกระดาษจะทาํ ใหกระดาษเปลยี่ นเป&นขี้เถา ตัวแปรตน! น้ําแขง็ เกลือป6น เศษกระดาษ ตัวแปรตาม การเปลี่ยนแปลงของสาร ตัวแปรทีต่ อ! งควบคมุ ไมมี ตารางบันทึกผลการทดลอง สารที่สงั เกต ลักษณะของสาร 1. น้าํ แขง็ กอนทดลอง หลงั การทดลอง 2. เกลอื ปนK 3. เศษกระดาษ ลกั ษณะเปน= กอนแขง็ เปลย่ี นสถานะเป=นของเหลว เปน= เกล็ดแข็ง สขี าว ละลายนาํ้ จนหมด เป=นแผนบาง สีขาว เป=นเถาสีดํา สรุปผลการทดลอง สารแตละชนดิ มลี กั ษณะการเปลี่ยนแปลงแตกตางกนั เชน เปลย่ี นสถานะ เกดิ การละลาย หรือเกิดปฏิกริ ยิ าเคมกี บั สารอ่นื