Ubuntu12.04-instrukcja

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Podktalogi: • Dokumenty – katalog, służący do przechowywania różnego rodzaju dokumentów np. pliki LibreOffice. • Muzyka – katalog, służący do przechowywania plików muzycznych. • Obrazy – katalog, służący do przechowywania zdjęć. • Pobrane – katalog, do którego m.in. przeglądarki internetowe pobierają pliki. • Publiczny – katalog, w którym umieszczane są pliki, które chcesz udostępnić innym osobom. • Pulpit – katalog, który przechowuje wszystko to, co znajduje się na pulpicie. • Szablony – katalog, służący do przechowywania szablonów plików. • Wideo - katalog, służący do przechowywania filmów. • Przykłady - katalog, w którym umieszczone są przykładowe pliki utworzone w różnego rodzaju aplikacjach. Oczywiście to tylko propozycje twórców – nie musisz z nich korzystać, jeśli nie chcesz.Prawa administratora systemu - roota Każde konto użytkownika tworzone w systemie Ubuntu (włącznie z tym, które utworzyłeś podczas instalacji systemu) nie posiada pełnej władzy nad systemem. Jego uprawnienia ograniczają się do operacji jedynie wewnątrz swojego katalogu domowego. 51

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Prawa administratora (roota) pozwalają m.in. na: • aktualizację pakietów w systemie, • instalację oraz usuwanie oprogramowania, • edycję plików systemowych, • uruchamianie niektórych aplikacji. Jedynym użytkownikiem w systemie, który posiada nad nim pełną kontrolę (prawa administratora) jest root. Inni użytkownicy mogą jedynie chwilowo uzyskać dostęp do praw administratora. Warunkiem uzyskania takich przywilejów jest umieszczenie w pliku systemowym /etc/sudoers odpowiedniego wpisu (jako, że jest to plik systemowy, jego edycji może dokonać jedynie inny użytkownik posiadający uprawnienia administratora!). Konto utworzone podczas instalacji systemu Ubuntu posiada uprawnienia do korzystania z praw administratora! O tym, jak nadać nowemu użytkownikowi uprawnienia administratora przeczytasz w rozdziale Dodawanie nowego użytkownika w systemie. Podczas próby wykonania czynności zarezerwowanych dla administratora systemu, zostaniesz poproszony o podanie swojego hasła. Po jego wpisaniu następuje weryfikacja Twojego konta – jeśli się powiedzie (czyli masz uprawnienia do korzystania z praw administratora), otrzymujesz zgodę na wykonanie operacji – w przeciwnym razie operacja zostanie anulowana. Jeśli chcesz uzyskać prawa administratora korzystając z terminala, całe polecenie poprzedź słowem sudo (superuser do). Więcej na temat obsługi terminala dowiesz się w rozdziale Praca z terminalem.Skróty klawiszowe Warto już na początku przygody z systemem Ubuntu poznać skróty klawiszowe oferowane przez środowisko Unity. Poniżej umieszczam listę dostępnych skrótów – niektóre z nich na pewno będziesz wkrótce używać! Mała podpowiedź – Super to klawisz z logo Windows, a Num 0 to klawisz 0 52

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin z klawiatury numerycznej.Lista skrótów zostanie również wyświetlona w systemie po przytrzymaniuklawisza Super.Skrót Akcja Panel bocznySuper (przytrzymaj) Aktywuje obszar uruchamianiaSuper + 1 … 0 Otwiera aplikację, której pozycja odpowiada wciśniętemu klawiszowiSuper + Shift + 1 … 0 Otwiera nowe okno aplikacji, pod warunkiem, że jest ona już uruchomionaSuper + T Otwiera 'Kosz'Alt + F1 Aktywuje wybieranie aplikacji za pomocą strzałek (klawisz Enter zatwierdza wybór)Ctrl + Alt + T Otwiera okno terminalaSuper + A Otwiera okno AplikacjeSuper + F Otwiera okno Pliki i katalogi Panel głównySuper Otwiera Panel głównyAlt + F2 Uruchamia 'Wykonaj polecenie' Panel górnyF10 Otwiera pierwszą pozycję z menu. Klawisze strzałek używane są do nawigacjiESC Zamyka menu Zarządzanie oknamiSuper + W Rozmieszcza wszystkie otwarte okna na pulpicieCtrl + Alt + D Minimalizuje wszystkie aktywne okna Rozmieszczenie oknaCtrl + Alt + Num 0 Minimalizuje oknoCtrl + Alt + Num 1 Umieszcza okno w lewym dolnym rogu ekranuCtrl + Alt + Num 2 Umieszcza okno w dolnej połowie ekranu 53

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinCtrl + Alt + Num 3 Umieszcza okno w prawym dolnym rogu ekranuCtrl + Alt + Num 4 Umieszcza okno w lewej połowie ekranuCtrl + Alt + Num 5 Centruje / maksymalizuje oknoCtrl + Alt + Num 6 Umieszcza okno w prawej części ekranuCtrl + Alt + Num 7 Umieszcza okno w lewym górnym rogu ekranuCtrl + Alt + Num 8 Umieszcza okno w górnej połowie ekranuCtrl + Alt + Num 9 Umieszcza okno w prawym górnym rogu ekranuZarządzanie obszarami roboczymiSuper + S Uruchamia tryb ExpoCtrl + Alt + ↑ / ↓ / → / ← Zamiana obszaru roboczegoCtrl + Alt + L Zablokowanie ekranuShift + Ctrl + Alt + ↑ / ↓ / → / ← Przeniesienie aktywnego okna na sąsiedni obszar roboczyZ myślą o początkujących użytkownikach systemu Ubuntu, zostałastworzona tapeta z listą dostępnych skrótów klawiszowych. Postanowiłemją przetłumaczyć u umieścić na blogu – http://www.ubuntu-pomoc.org/tapeta-skroty-klawiszowe-unity/. Tapeta powstała za czasówUbuntu 11.04 Natty Narwhal, które było wyposażone w starszą wersjępowłoki Unity, a co za tym idzie, niektóre skróty mogą być już nieaktualne(zostały zmienione), a innych może brakować.Globalne menu Globalne menu to rozszerzenie pozwalające na integrację menu każdej aplikacji na panelu górnym, a wygląda tak: To rozwiązanie pozwala na zaoszczędzenie miejsca na ekranie, jednak przypracy z aplikacjami, które nie zajmują całej powierzchni pulpitu może okazać sięuciążliwe. 54

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Jeśli chcesz wyłączyć globalne menu, zajrzyj do rozdziału Wyłączenie globalnego menu.HUD – Head Up Display, czyli menu przyszłości W Ubuntu 12.04 LTS pojawiło się nowe menu – HUD. Aktywuje się je poprzez krótkie wciśnięcie lewego przycisku Alt. Twórcy twierdzą, że dzięki HUD wyrażasz swoje intencje, zamiary, a aplikacja odpowiednio na nie reaguje. Ta koncepcja \"intent-driven interface\" była głównym założeniem w pracy nad Unity. Menu HUD to przede wszystkim dwie funkcjonalności: • wykonywanie poleceń wywołujących funkcje, dla których zabrakło miejsca w głównym oknie aplikacji i ukryte są, niejednokrotnie, w bardzo zagnieżdżonych menu. • mapa funkcjonalności aplikacji - tabela zawartości aplikacji. To sama aplikacja wyświetla nam wszystko to co potrafi, a Ty wybierasz interesujące Cię funkcje. Jeśli chcesz wyłączyć HUD, zajrzyj do rozdziału Wyłączenie HUD.Aktualizacja pakietów Jeśli chcesz korzystać z najnowszych wersji pakietów, musisz regularnie dokonywać aktualizacji. Kluczem do sukcesu są repozytoria – to dzięki nim możliwe jest szybkie i proste aktualizowanie dostępnych pakietów. System automatycznie sprawdza dostępne aktualizacje po zalogowaniu użytkownika. Gdy tylko twórca aplikacji opublikuje jej nową wersję, zostaniesz o tym poinformowany za pomocą narzędzia Menedżer 55

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin aktualizacji. W panelu bocznym pojawi się ikona przedstawiająca kartonowe pudło, a w jej prawym narożniku zostanie wyświetlona liczba pakietów do aktualizacji. Po kliknięciu zostanie uruchomiony Menedżer aktualizacji. Menedżer aktualizacji uruchomisz wybierając z panelu bocznego ikonę panelu głównego, a następnie wpisując w wyszukiwarce systemowej: Menedżer aktualizacji.Aktualizacja pakietów za pomocą Menedżera aktualizacji Aplikacja Menedżer aktualizacji pozwala na szybką aktualizację systemu. Możesz zaktualizować wszystkie pakiety lub tylko te, które chcesz. Klikając w przycisk Sprawdź dokonasz ponownego sprawdzenia dostępnych aktualizacji. Po wybraniu Zainstaluj aktualizacje rozpocznie się proces pobierania pakietów. Aktualizacji może dokonać użytkownik, który posiada uprawnienia administratora - system poprosi Cię o podanie hasła. Po poprawnej weryfikacji rozpocznie się proces pobierania oraz instalacji najnowszych wersji dla wybranych pakietów. 56

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinAktualizacja pakietów w terminalu Aby dokonać aktualizacji w terminalu, otwórz go (Ctrl + Alt + T), a następnie wydaj polecenie, które zaktualizuje listę pakietów: sudo apt-get update Zostaniesz poproszony o podanie hasła, w celu weryfikacji Twojego konta. Po wpisaniu hasła wciśnij Enter, aby rozpocząć aktualizację listy pakietów. Podczas wpisywania hasła nie będą wyświetlane żadne znaki! Gdy system zakończy aktualizację listy pakietów, wydaj polecenie, które zaktualizuje dostępne pakiety (o ile takowe są): sudo apt-get upgrade Po wyświetleniu listy wyników wciśnij klawisz T, a następnie Enter, aby rozpocząć proces aktualizacji. 57

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinProblemy pojawiające się podczas aktualizacji systemu Poniżej przedstawię najczęstsze problemy, które mogą wystąpić podczas aktualizacji systemu. Pod każdym opisem znajdziesz żółtą ramkę, w której umieściłem link do poradnika, który pomoże Ci rozwiązać problem.Brak klucza publicznego Podczas aktualizacji systemu dochodzi do weryfikacji pobieranych pakietów. Proces ten ma na celu sprawdzenie czy pobrane pakiety pochodzą z prawidłowego źródła i są tym, co autor umieścił w repozytorium. Podczas weryfikacji wykorzystywany jest klucz publiczny, który nie zawsze może zostać pobrany na Twój komputer. Wtedy pojawia się błąd: W: Błąd GPG: http://apt.wicd.net hardy Release: Następujące sygnatury nie mogły zostać zweryfikowane z powodu braku klucza publicznego: NO_PUBKEY FEC820F4B8C0755A Istnieją aplikacje, które automatycznie pobiorą wszystkie brakujące klucze np. Launchpad-Getkeys. Rozwiązanie - http://www.ubuntu-pomoc.org/launchpad-getkeys- rozwiazanie-problemu-z-brakujacymi-kluczami-gpg/E: Nie udało się uzyskać blokady /var/lib/dpkg/lock – open (11 Zasoby chwilowo niedostępne) W systemie Ubuntu nie możesz wykonywać jednocześnie kilku operacji instalacji, aktualizacji, bądź usuwania. Nie możesz również instalować aplikacji podczas aktualizacji, aktualizacji podczas usuwania itd. W momencie rozpoczęcia pierwszej operacji zostaje nałożona blokada, która nie dopuszcza do wykonania 58

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin innych. Po zakończeniu działania zostaje zdjęta – jednak zdarzają się (rzadko, ale zdarzają się) przypadki, w których blokada nie zostaje zdjęta i podczas próby aktualizacji/instalacji/usuwania oprogramowania pojawi się komunikat: E: Nie udało się uzyskać blokady /var/lib/dpkg/lock – open (11 Zasoby chwilowo niedostępne) Rozwiązanie - http://www.ubuntu-pomoc.org/e-nie-udalo-sie-uzyskac- blokady-varlibdpkglock-open-11-zasoby-chwilowo-niedostepne/Błąd: Nie udało się uzyskać blokady /var/lib/dpkg/lock Zgodnie z tym co pisałem wcześniej – podczas wykonywania jednej operacji na pakietach, nie możesz rozpocząć drugiej. Rozwiązanie - http://www.ubuntu-pomoc.org/blad-nie-udalo-sie-uzyskac- blokady-varlibdpkglock/E:Type X is not known on line Y in source list /etc/apt/sources.list Jeśli ręcznie edytujesz plik /etc/apt/sources.list, mogą wkraść się do niego błędy, o których poinformowany zostaniesz komunikatem: E:Type X is not known on line Y in source list /etc/apt/sources.list Gdzie X to informacja o treści, która jest błędna, a Y to informacja dotycząca linii, w której błąd występuje. Rozwiązanie - http://www.ubuntu-pomoc.org/etype-is-not-known-on-line- in-source-list-etcaptsources-list/E: Encountered a section with no Package: header Wystąpienie powyższego błędu może wskazywać na niepoprawne pobranie pakietu z repozytorium. Taki pakiet należy usunąć i pobrać ponownie. Rozwiązanie - http://www.ubuntu-pomoc.org/e-encountered-a-section- with-no-package-header/E:Nieprawidłowa linia w liście źródeł /etc/apt/sources.list.d/ W katalogu /etc/apt/sources.list.d/ w pliku, którego nazwa 59

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolinwymieniona zostaje po dalej np.:E:Nieprawidłowa linia w liście źródeł/etc/apt/sources.list.d/ubuntu-tweak-stable.listW pliku ubuntu-tweak-stable.list, znajduje się nieprawidłowa linia.Możesz ręcznie edytować ten plik w poszukiwaniu błędu, ale równie dobrzemożesz go usunąć, a następnie zaktualizować listę pakietów – plik zostanieponownie pobrany.Rozwiązanie - http://www.ubuntu-pomoc.org/enieprawidlowa-linia-w-liscie-zrodel-etcaptsources-list-d/E: Dynamic MMap ran out of room Pamięć podręczna cache systemu zarządzania pakietami zostaje przepełniona i należy ją wyczyścić. Rozwiązanie - http://www.ubuntu-pomoc.org/e-dynamic-mmap-ran-out- of-room/E: Nie udało się pobrać niektórych plików indeksu, zostały one zignorowane lub została użyta ich starsza wersja Podczas ręcznej edycji pliku /etc/apt/sources.list umieściłeś w nim rekord, który odnosi się do innej wersji systemu np. korzystasz z Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin, więc wszystkie rekordy powinny zawierać słowo kluczowe precise (pisałem o tym wcześniej). Ty, przez nieuwagę, dodałeś rekord odnoszący się do innej wersji np. natty, który przeznaczony jest dla Ubuntu 11.04 Natty Narwhal. Inną przyczyną pojawienia się tego komunikatu jest chwilowe, bądź trwałe wyłączenie repozytorium. Rozwiązanie - http://www.ubuntu-pomoc.org/e-nie-udalo-sie-pobrac- niektorych-plikow-indeksu-zostaly-one-zignorowane-lub-zostala-uzyta-ich- starsza-wersja/Powielona wartość pola „Package” E: Sub-process /usr/bin/dpkg returned an error code (2) Przykład komunikatu: Prekonfiguracja pakietów ... 60

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin dpkg: error: parsing file '/var/lib/dpkg/status' near line 2626 package 'ubueasy': powielona wartość pola \"Package\" E: Sub-process /usr/bin/dpkg returned an error code (2) W pliku /var/lib/dpkg/status, w linii 2626 znajduje się błąd. Należy ręcznie edytować plik, aby pozbyć się problemu. Rozwiązanie - http://www.ubuntu-pomoc.org/powielona-wartosc-pola- package-e-sub-process-usrbindpkg-returned-an-error-code-2/E: Unable to lock the administration directory (/var/lib/dpkg/), are you root? Próbujesz wykonywać operacje na pakietach bez praw roota (słowo kluczowe sudo przed poleceniem). Rozwiązanie - http://www.ubuntu-pomoc.org/e-unable-to-lock-the- administration-directory-varlibdpkg-are-you-root/Error: dpkg was interrupted Informacja o uszkodzeniu systemu zarządzania pakietami – na szczęście niegroźne! Rozwiązanie - http://www.ubuntu-pomoc.org/error-dpkg-was- interrupted/Instalacja aplikacji W systemie Ubuntu możesz instalować aplikacje na wiele sposobów, m.in.: • z wykorzystaniem Centrum Oprogramowania Ubuntu, • w terminalu, • ze specjalnie przygotowanych paczek DEB, • z plików wykonywanych np. *.run, *.sh, Kolejność, w której wymieniłem dostępne metody nie jest przypadkowa – pierwsze dwie korzystają z informacji zawartych w repozytorium – pobieranie niezbędnych pakietów następuje w trakcie instalacji. Dwie kolejne to instalacja bezpośrednia – pobieramy z Internetu odpowiedni plik zawierający wszystkie niezbędne pakiety i dokonujemy instalacji. Instalacja aplikacji z plików wykonywalnych jest najmniej zalecana, ponieważ pomija zupełnie narzędzia zarządzające pakietami, co sprawia, że sam musisz troszczyć się o aktualizację 61

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin takiego oprogramowania (jak i również pobranie zależności) oraz może skutkować konfliktami. Niezależnie od sposobu instalacji, każdą aplikację znajdziesz za pomocą wyszukiwarki systemowej.Domyślne aplikacje w Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Z każdym wydaniem systemu twórcy starają się, aby odbiorca otrzymał gotowy do pracy „produkt”. Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin zostało wyposażone w szereg aplikacji, które są dostępne dla użytkownika tuż po instalacji. Przeglądarka internetowa Mozilla Firefox 12.0 Klient pocztowy Mozilla Thunderbird 11.0.1 Multikomunikator internetowy Empathy 3.4.1 62

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Klient społecznościowy Gwibber Pakiet biurowy LibreOffice 3.5.2.2 W skład pakietu wchodzą następujące aplikacje: • Writer – edytor tekstu. • Calc – arkusz kalkulacyjny. • Impress – tworzenie prezentacji. multimedialnych, • Draw – tworzenie i edycja diagramów, • Math – przeprowadzanie zaawansowanych obliczeń. Odtwarzacz muzyki Rhythmbox 2.96 63

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Odtwarzacz filmów Totem 3.0.1 Klient sieci BitTorrent Transmission 2.51 Synchronizacja plików w chmurze obliczeniowej Ubuntu One 64

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Przeglądarka dokumentów PDF Document Viewer 3.4.0 Nagrywarka plików Brasero 3.4.1 Menedżer zdjęć Shotwell 0.12.2 65

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Obsługa skanera SimpleScan 3.4.1Odpowiedniki aplikacji systemu Windows Przed przesiadką na Ubuntu, wiele osób obawia się, że nie znajdzie odpowiednich zamienników aplikacji, do których przywykli podczas korzystania z systemu Windows. W większości przypadków, nie zdają sobie nawet sprawy z tego, że takie aplikacje istnieją, a co więcej - nie różnią się praktycznie wyglądem i funkcjonalnością od windowsowych. Poniżej zamieszczam niewielką tabelę wybranych, najpopularniejszych i najprzydatniejszych aplikacji oraz ich zamienników. 66

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Rodzaj aplikacji Windows UbuntuPrzeglądarki internetowe Internet Chrome Klienty poczty Chrome Konqueror p2p Internet Explorer Midori Pobieranie plików Mozilla Firefox Mozilla Firefox Opera Opera Mozilla Thunderbird Outlook Express Evolution Kmail BearShare eMule Mozilla Thunderbid qBittorrent aMule Shareaza Deluge μ Torrent kTorrent qBittorrent FlashGet Transmission Go!zilla μ TorrentKlient FTP / menedżer FileZilla GWget plików Total Commander kGet Klient IRC ChatZilla! FileZilla mIRC gFTP Komunikatory Visual IRC GNOME CommanderArchiwizacja / kompresja Konqueror danych AQQ Krusader Faktury Gadu-Gadu Nautilus Konnekt ChatZilla! Skype irssi Tlen xChat Biuro Ekiga Empathy 7-Zip PeaZip Kadu WinAce Kopete WinRAR Pidgin WinZIP Skype Invoicer Madar Tlen Programer Faktura Ark FileRoller p7zip PeaZip Xarchiver Invoicer Madar qFaktury 67

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinWielofunkcyjny pakiet LibreOffice KOffice biurowy Microsoft Office LibreOffice Edytory tekstu Notatnik Gedit Notepad++ Kate Wordpad Kedit MousepadMenedżer partycji Partition Magic Scribes Text Editor Multimedia gPartedOdtwarzacze muzyki Winamp KDE Partition Manager Windows Media Player KVPMNagrywanie płyt CD/DVD, Clone CD/DVD również obrazów Nero Amaraok Audacious Przeglądarka obrazków UltraISO Banshee DeadBeef IrfanView ExaileProsty edytor graficzny Paint RhythmboxZaawansowany edytor Gimp Asystent CD/DVD graficzny Inkscape Brasero Photoshop K3B Odtwarzacze wideo AllPlayer F-Spot Edytory wideo RealPlayer gThumb Shotwell VLC XnView Windows Media Player GNU Paint Avidemux Kolour Paint Windows Movie TuxPaint Gimp Inkscape Krita Kaffeine MPlayer SMPlayer Totem VLC Cinellera Kdenlive 68

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinInstalacja aplikacji poprzez Centrum Oprogramowania Ubuntu Instalacja aplikacji w ten sposób jest zdecydowanie najłatwiejsza. Ikona Centrum Oprogramowania Ubuntu, przedstawiana jako torba na zakupy, znajduje się standardowo w lewym panelu bocznym. Centrum Oprogramowania Ubuntu uruchomisz również poprzez wpisanie w wyszukiwarce systemowej Centrum Oprogramowania Ubuntu. Aplikacje znajdujące się w Centrum Oprogramowania Ubuntu zostały podzielone na 14 kategorii: • Akcesoria, • Biuro, • Czcionki, • Dostęp uniwersalny, • Dźwięk i wideo, • Edukacja, • Grafika, • Gry, • Internet, 69

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin • Książki i czasopisma, • Narzędzia dla programistów, • Nauka i inżynieria, • Style i usprawnienia, • System. Taki podział gwarantuje wygodę w wyszukiwaniu aplikacji – zwłaszcza, gdy nie znasz jej nazwy, ale wiesz, do czego jej będziesz potrzebować. Drugim sposobem na odszukanie aplikacji jest skorzystanie z wyszukiwarki ulokowanej w prawym górnym narożniku. Gdy znajdziesz interesującą Cię aplikację, kliknij przycisk Zainstaluj, aby rozpocząć instalację – w następnym kroku zostaniesz poproszony o podanie hasła, w celu uwierzytelnienia. 70

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Po kliknięciu w przycisk Uwierzytelnij, rozpocznie się instalacja aplikacji. Na górnej belce pojawi się ikona Postęp, która świadczy o aktywności instalatora. Liczba znajdująca się obok ikony określa długość kolejki. Po kliknięciu w ikonę zostanie wyświetlona lista aplikacji, które wybrałeś do instalacji, bądź usunięcia.Instalacja aplikacji w terminalu Instalacja aplikacji w terminalu jest nieco bardziej skomplikowana, ponieważ wymaga znajomości dokładnej nazwy pakietu, który chcesz zainstalować. Struktura polecenia: sudo apt-get install nazwa_pakietu Większość elementów tego polecenia powinna być już dla Ciebie znana: • sudo – instalacja aplikacji możliwa jest jedynie przez administratora 71

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin systemu. Używając słowa kluczowego sudo, zdobywasz chwilowo jego uprawnienia. • apt-get – narzędzie do zarządzania pakietami, • install – ang. instaluj, • nazwa_pakietu – tutaj podajesz dokładną nazwę pakietu. Możesz wesprzeć się klawiszem TAB, który pozwala na uzupełnianie nazw – o ile pakiet znajduje się w repozytorium. Przykład. Instalacja przeglądarki internetowej Google Chrome – zwróć uwagę, że nazwa aplikacji nie jest identyczna z nazwą pakietu! sudo apt-get install chromium-browser Nazwy pakietów nie muszą pokrywać się z nazwami aplikacji. Po wpisaniu polecenia i zatwierdzeniu go klawiszem Enter, zostaniesz poproszony o podanie hasła – pamiętaj, że podczas jego wpisywania nie będą wyświetlane żadne znaki. Jeśli do poprawnego działania aplikacji konieczne jest pobranie dodatkowych pakietów, instalator wyświetli stosowną informację. Śledząc okno terminala zauważysz pobieranie z repozytoriów niezbędnych pakietów – wyświetlony zostaje adres serwera, prędkość pobierania oraz pozostały czas. 72

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinInstalacja aplikacji z paczek DEB Paczki DEB to specjalnie przygotowane pakiety, które pozwalają na łatwą instalację aplikacji w systemie Ubuntu (i nie tylko). Twórcy oprogramowania często zamieszczają na stronach internetowych swoich projektów pliki właśnie tego typu. Do Twoich zadań należy: • wyszukanie i pobranie takiej paczki – jej rozszerzenie to *.deb, często opisywana jest jako Debian/Ubuntu package, • uruchomienie paczki poprzez dwukrotne kliknięcie w nią lewym przyciskiem myszy. Uruchomienie paczki spowoduje wywołanie Centrum Oprogramowania Ubuntu, które przejęło funkcje aplikacji gDebi, znajdującej się w starszych wersjach Ubuntu. 73

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin W oknie Centrum Oprogramowania Ubuntu pozostaje Ci kliknąć przycisk Zainstaluj, po czym zostaniesz poproszony o podanie hasła w celu uwierzytelnienia. Paczki DEB można również instalować z poziomu terminala. Wszystkich zainteresowanych odsyłam do artykułu Instalacja pakietów DEB - http://www.ubuntu-pomoc.org/instalacja-pakietow-deb/ Paczki DEB nie są jedynymi, które możesz spotkać podczas swojej przygody z Ubuntu. Niektóre dystrybucje Linuksa posiadają własne paczki np. RPM, które można łatwo konwertować (zamieniać) na DEB. Jak to zrobić, znajdziesz tutaj - Konwersja paczki *.rpm na *.deb - http://www.ubuntu-pomoc.org/konwersja-paczki-rpm-na-deb/ 74

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinInstalacja aplikacji z plików wykonywalnych Istnieje kilka rodzajów plików wykonywalnych, z którymi możesz się spotkać. Do najpopularniejszych należą pliki *.run oraz *.sh. W tym rozdziale przedstawię sposób na ich uruchomienie. Podobnie jak w przypadku paczek DEB, pliki wykonywalne można pobrać ze stron internetowych twórców oprogramowania. Aby wykonywalny plik pobrany z Internetu mógł zostać uruchomiony w systemie Ubuntu, należy nadać mu uprawnienia do wykonywania pliku jako programu. W tym celu odszukaj pobrany plik, kliknij na nim prawym przyciskiem myszy i wybierz Właściwości. W karcie Uprawnienia zaznacz pole Zezwól na wykonywanie pliku jako programu. Tak przygotowany plik uruchamiamy poprzez dwukrotne kliknięcie lewym przyciskiem myszy. Zostaniesz zapytany o sposób wyświetlenia zawartości pliku, wybierz Uruchom. Jak w każdym przypadku instalacji, zostaniesz poproszony o podanie hasła w celu uwierzytelnienia. 75

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinInstalacja aplikacji przeznaczonych dla systemu Windows – pliki *.exe Dzięki aplikacji Wine możliwe jest uruchomienie aplikacji przeznaczonych dla systemu Windows wewnątrz Ubuntu. Niestety nie jest to idealne rozwiązanie i nie daje 100% gwarancji na poprawne działanie programu. Wiesz już jak instalować aplikacje za pomocą Centrum Oprogramowania Ubuntu. Skorzystaj z tej umiejętności, aby zainstalować Wine. Po zakończonej instalacji możeszprzejść do pliku *.exe. Aby mógł on zostaćuruchomiony w systemie Ubuntu, należynadać mu uprawnienia do wykonywania plikujako programu. Przejdź do Właściwości, wkarcie Uprawnienia zaznacz pole Zezwól nawykonywanie pliku jako programu. Aby uruchomić plik, kliknij prawymprzyciskiem myszy i z menu podręcznegowybierz Otwórz za pomocą Wine WindowsProgram Loader. 76

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinUsuwanie aplikacjiUsuwanie aplikacji zależne jest od sposobu jej instalacji.Jeśli:• zainstalowałeś aplikację przez Centrum Oprogramowania Ubuntu lub w terminalu, w celu usunięcia skorzystaj z Centrum Oprogramowania Ubuntu lub terminala.Polecenie: sudo apt-get removenazwa_pakietuBędąc w Centrum Oprogramowania Ubuntu kliknij w ikonęZainstalowane, a następnie skorzystaj z wyszukiwarki, aby odnaleźćaplikację. Następnie na liście wyników zaznacz odpowiednią pozycję iwybierz Usuń.• zainstalowałeś aplikację z paczki DEB, wydaj polecenie: Polecenie: sudo dpkg -r /ścieżka/do/paczki/deb ◦ parametr -r oznacza usunięcie.• zainstalowałeś aplikację z pliku wykonywalnego, musisz odszukać odpowiedni skrypt deinstalacyjny na dysku twardym – powinien 77

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin znajdować się w katalogu z aplikacją – np. /usr/share/katalog_aplikacji. Tego typu pliki zawierają w nazwie słowa: remove lub uninstall, a ich rozszerzenie to zazwyczaj *.sh lub *.run. Wywołanie deinstalatora może również nastąpić w przypadku ponownego uruchomienia instalatora, w którym znajduje się opcja usunięcia aplikacji.Usuwanie aplikacji zainstalowanych przez Wine Aby usunąć aplikację zainstalowaną przez Wine, otwórz Panel główny i w wyszukiwarce systemowej wpisz: Deinstalacja oprogramowania Wine. Twoim oczom ukaże się okno podobne do tego, które znasz z systemu Windows pod nazwą Dodaj/usuń programy. Na liście odszukaj aplikację, której chcesz się pozbyć, zaznacz ją, a następnie kliknij Usuń.Praca z terminalem Terminal to potężne narzędzie pozwalające na wykonanie praktycznie każdej czynności z poziomu linii poleceń. W tym Przewodniku nie poruszę tematu obsługi terminala, ponieważ: 1. Przewodnik powstał z myślą o osobach początkujących, dla których znajomość obsługi terminala (moim zdaniem) nie jest konieczna. 2. Wszystko co da się wykonać w terminalu można również „wyklikać”. 78

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Wszystkich zainteresowanych poznaniem podstaw pracy w terminalu, zachęcam do lektury cyklu artykułów Moc zaklęta w terminalu, które można znaleźć na stronie Ubuntu-pomoc.org. Moc zaklęta w terminalu cz. 1Zagadnienia Poruszanie się po katalogach, wyświetlanie zawartości katalogów. Odnośnik http://www.ubuntu-pomoc.org/moc-zakleta-w-terminalu-cz-1/ Moc zaklęta w terminalu cz. 2 Tworzenie katalogów/plików tekstowych, przenoszenieZagadnienia plików/katalogów, kopiowanie plików/katalogów, usuwanie plików/katalogów.Odnośnik http://www.ubuntu-pomoc.org/moc-zakleta-w-terminalu-cz-2/ Moc zaklęta w terminalu cz. 3Zagadnienia Tworzenie i rozpakowywanie archiwów *.tar, *.tar.gz, *.zip, *.7z. Odnośnik http://www.ubuntu-pomoc.org/moc-zakleta-w-terminalu-cz-3/ Moc zaklęta w terminalu cz. 4Zagadnienia Dodawanie/usuwanie użytkowników, dodawanie/usuwanie grup, modyfikowanie danych użytkowników, zmiana hasła użytkownika.Odnośnik http://www.ubuntu-pomoc.org/moc-zakleta-w-terminalu-cz-4/ Moc zaklęta w terminalu cz. 5Zagadnienia Modyfikacja uprawnień plików/katalogów. Odnośnik http://www.ubuntu-pomoc.org/moc-zakleta-w-terminalu-cz-5/ Moc zaklęta w terminalu cz. 6Zagadnienia Uruchamianie plików wykonywalnych. Odnośnik http://www.ubuntu-pomoc.org/moc-zakleta-w-terminalu-cz-6/ Moc zaklęta w terminalu cz. 7Zagadnienia Metody usprawniające zarządzanie plikami i katalogami. 79

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Odnośnik http://www.ubuntu-pomoc.org/moc-zakleta-w-terminalu-cz-7/ Moc zaklęta w terminalu cz. 8Zagadnienia Skróty przyspieszające pracę z terminalem. Odnośnik http://www.ubuntu-pomoc.org/moc-zakleta-w-terminalu-cz-8/ Moc zaklęta w terminalu cz. 9Zagadnienia Wyszukiwanie plików i katalogów. Odnośnik http://www.ubuntu-pomoc.org/moc-zakleta-w-terminalu-cz-9/Przestroga! Jeśli wpadniesz w wir pracy w terminalu, może okazać się, że przestaniesz zwracać uwagę na wykonywane polecenia – błąd. Cały czas należy mieć na uwadze to, co wpisuje się w oknie terminala, ponieważ źle wydane polecenie może doprowadzić do dużych strat w systemie. W tym momencie obowiązkowa jest lektura wpisu pt. Sześć poleceń, które powinnaś/powinieneś znać! - http://www.ubuntu-pomoc.org/szesc- polecen-ktore-powinnaspowinienes-znac/ 80

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinPodstawowa konfiguracja systemu Podstawowej konfiguracji systemu możesz dokonać za pomocą narzędzia Ustawienia systemu, które uruchomisz klikając w ikonę koła zębatego znajdującą się w prawym górnym narożniku ekranu, a następnie Ustawienia systemowe. W tym rozdziale krótko omówię wybrane narzędzia dostępne w Ustawieniach systemu. 81

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinUstawienia osobisteJasność i blokada W zakładce Jasność i blokada ustawisz jasność podświetlenia matrycy oraz czas wygaszenia ekranu. Zaznaczenie pola Przygaszenie ekranu, aby oszczędzić zasilanie, spowoduje automatyczne przygaszenie ekranu podczas pracy laptopa na baterii (gdy komputer jest bezczynny). Blokowanie ekranu uniemożliwi dostęp niepowołanym osobom do Twojego komputera, gdy Ty będziesz musiał go tymczasowo pozostawić. W polu Blokada możesz zadecydować czy chcesz korzystać z tej funkcji oraz ustawić akcję, po której dojdzie do automatycznej blokady ekranu.Prywatność Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin zostało wyposażone w dodatkowe ustawienia prywatności, które pozwolą na lepsze kontrolowanie tego, co ma być przechowywane przez system. Należy jednak pamiętać, że dotyczy to jedynie czynności wewnątrz systemu. Wszelkie aplikacje, takie jak przeglądarki internetowe, komunikatory, klienty pocztowe, przechowują dane niezależnie - i nadal będą to robić - chyba, że zadecydujesz inaczej. Jednak nie we wszystkich aplikacjach zablokowanie prowadzenia logów jest możliwe. Ustawienia prywatności pozwalają na: • usunięcie historii przeglądanych plików oraz aplikacji uruchamianych w ciągu ostatniego czasu, • konfiguracja typów plików, których używanie nie będzie rejestrowane, • wybranie aplikacji, których używanie nie będzie rejestrowane. 82

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinWygląd W tym miejscu ustawisz tapetę, kolor tła, styl oraz rozmiar ikon panelu bocznego. W karcie Zachowanie skonfigurujesz zachowanie panelu bocznego – automatyczne ukrywanie, obszar (miejsce, w które należy skierować kursor, aby panel się pojawił) oraz czułość przywoływania. Aby dodać nową tapetę, kliknij w ikonę „plusika” znajdującą się pod listą dostępnych tapet.SprzętBluetooth Jeśli Twój komputer wyposażony jest w moduł bluetooth lub posiadasz zewnętrzne urządzenie tego typu, w tym menu dokonasz jego konfiguracji.Dodatkowe sterowniki To narzędzie powinno być już Tobie znane, ponieważ korzystałeś z niego podczas pierwszego uruchomienia systemu. Jeśli system znajdzie sterowniki przeznaczone dla Twojego komputera, tutaj znajdziesz informacje na ten temat. 83

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinDrukowanie Narzędzie pozwalające na dodanie nowej drukarki oraz zarządzanie już istniejącymi.Dodawanie nowej drukarki Zdecydowana większość drukarek powinna zostać wykryta automatycznie po podłączeniu jej do komputera, a podczas instalacji nie będzie wymagać podania dodatkowych sterowników – wszystkim zajmie się system. Podłącz drukarkę do komputera, a następnie włącz ją. Wciśnij przycisk Dodaj, aby rozpocząć proces dodawania drukarki. Na liście Urządzenia pojawi się pozycjadotycząca Twojej drukarki. W moim przypadku jest todrukarka Brother HL-2130. Zaznacz wykrytą drukarkę, a następnie kliknijprzycisk Dalej – rozpocznie się proces wyszukiwaniasterowników. 84

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Po zakończonym wyszukiwaniu zostaną zaprezentowane wyniki. W oknie Nowa drukarka wybierz producenta drukarki, a następnie kliknij przycisk Dalej. W następnym oknie odszukaj model drukarki. Jeśli na liście nie odszukasz modelu swojej drukarki, wskaż ten, którego numer jest zbliżony do posiadanego urządzenia. Bardzo często bywa tak, że jeden sterownik obsługuje wiele drukarek. Jeśli nie wiesz jaki sterownik wybrać, zdaj się na to, co sugeruje system. 85

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Kliknij przycisk Dalej, aby przejść do następnego okna, w którym już nic nie musisz ustalać – po prostu przejdź dalej klikając przycisk Zastosuj. Proces dodawania drukarki zakończy się propozycją wydrukowania strony próbnej: Od tego momentu na liście urządzeń widoczne będzie dodane przez Ciebie urządzenie.Dźwięk Podstawowa konfiguracja dźwięku – źródło wejścia, wyjścia, efekty dźwiękowe.Ekrany Narzędzie służące do zarządzanie ekranami – zarówno monitorami jak i rzutnikami. W przypadku używania zamkniętych sterowników, to narzędzie nie będzie działało poprawnie i należy wtedy skorzystać z dedykowanego programu dostarczanego przez producenta. 86

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinPodłączanie dodatkowego monitora lub rzutnika Podłącz dodatkowy monitor lub rzutnik do odpowiedniego wejścia Twojego komputera. Jeśli wykrycie urządzenia nie nastąpiło automatycznie, kliknij w przycisk Wykryj ekrany. Na ekranie pojawi się dodatkowy prostokąt symbolizujący wykryty ekran – w moim przypadku jest to Samsung Electric Company 19'. Aby wybrać ekran, na którym wyświetlany ma być obraz, kliknij dwukrotnie lewym przyciskiem myszy w symbolizującą go ikonę. Teraz możesz ustawić odpowiednią rozdzielczość oraz obrót. Aby sklonować obraz – wyświetlać ten sam obraz na obu ekranach – zaznacz pole Ten sam obraz na wszystkich monitorach. Niestety w przypadku różnych rozdzielczości ekranów może dojść do znacznej utraty jakości. 87

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinKolor Narzędzie pozwalające na kalibrację ustawień kamery – wbudowanej, bądź zewnętrznej.Mysz i panel dotykowy Rozbudowana konfiguracja myszy oraz panelu dotykowego (aktywne w przypadku korzystania z komputera przenośnego). Warto zwrócić uwagę na konfigurację panelu dotykowego, a w szczególności dwie przydatne rzeczy: • Wyłączenie panelu dotykowego podczas pisania – uchroni Cię to przed przypadkową zmianą położenia kursora w trakcie pisania. • Przewijanie – ustaw rodzaj przewijania – przewijanie przy krawędziach albo za pomocą dwóch palców (touchpad musi obsługiwać multidotyk). 88

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinZasilanie Narzędzie pozwalające na konfigurację ustawień zarządzania zasilaniem podczas pracy na akumulatorze, bądź pracy z wpiętym kablem zasilającym.SystemData i czas Konfiguracja strefy czasowej, godziny oraz daty – ustawiałeś już te rzeczy podczas instalacji systemu. W karcie Zegar ustawisz wygląd zegara wyświetlanego w panelu górnym. Standardowo zegar systemowy wyświetla godzinę oraz minuty. W prosty sposób możesz rozbudować go o dzień tygodnia, dzień miesiąca, miesiąc a nawet dodać sekundy. 89

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinUżytkownicy Zarządzanie użytkownikami: • dodawanie/usuwanie użytkowników, • określenie typu konta, • zmiana hasła, • ustawienie automatycznego logowania,Dodawanie nowego użytkownika w systemie Zanim rozpoczniesz jakiekolwiek operacje, kliknij w ikonę kłódki z napisem Odblokuj, aby uwierzytelnić się – podczas dodawania użytkowników wymagane są prawa administratora systemu. Aby dodać do systemu nowego użytkownika, kliknij w ikonę „plusika” znajdującą się pod listą użytkowników zarejestrowanych w systemie. Wybierz typ konta: • standardowe – bez uprawnień administratora, • Administrator – mogące korzystać z uprawnień administratora. Uzupełnij pola Imię i nazwisko oraz Nazwa użytkownika (login). Na koniec kliknij w przycisk Utwórz. 90

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinAktywacja nowego konta Nowo utworzone konto w systemie jest domyślnie wyłączone. Aby je włączyć, wybierz konto z listy, a następnie kliknij w pole Konto jest wyłączone... W polu Działanie wybierz Włącz konto, a następnie zaakceptuj zmiany klikając w przycisk Zmień.Zmiana hasła użytkownika Zaznacz konto na liście, a następnie kliknij w wartość pola Hasło. Z listy Działanie wybierz Ustaw nowe hasło. Klikając w ikonę z kołami zębatymi możesz skorzystać z propozycji systemu albo ręcznie uzupełnij odpowiednio pola Nowe hasło oraz Potwierdzenie hasła. Zaakceptuj zmiany klikając w przycisk Zmień.Zmiana uprawnień użytkownika W systemie istnieją dwa rodzaje kont: • standardowe – bez uprawnień administratora, • Administrator – posiadające prawa administratora. Aby zmienić uprawnienia użytkownika, zaznacz go na liście, a następnie kliknij w wartość pola Typ konta. Z rozwijanej listy wybierz jedną z dwóch pozycji.Zaawansowane zarządzanie użytkownikami Użytkownicy poprzednich wersji systemu zapewne zauważą, że narzędzie do zarządzania użytkownikami, o którym pisałem wcześniej, zostało znacznie uproszczone. Zgadza się, na szczęście istnieje możliwość instalacji poprzedniego menedżera użytkowników, wystarczy zainstalować pakiet gnome-system- tools: sudo apt-get install gnome-system-tools 91

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin A uruchomisz je wpisując w wyszukiwarce systemowej Użytkownicy i grupy.Szczegóły Narzędzie pozwalające m.in. na skonfigurowanie domyślnych aplikacji (czyli takich, które będą automatycznie uruchamiane podczas otwierania plików danego typu) oraz akcji wykonywanych podczas podłączania zewnętrznych nośników np. płyty lub pendrivy.Domyślne programy Tak jak wspomniałem wcześniej, w tej zakładce ustawisz, które aplikacje będą otwierać pliki danego typu. Do dyspozycji masz następujące rodzaje plików: 92

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin • WWW – Przeglądarka WWW Firefox, • Poczta – Klient poczty Thunderbird, • Kalendarz – gedit, We wcześniejszych wersjach Ubuntu, do obsługi kalendarza służyła aplikacja Evolution (była ona również klientem pocztowym). Twórcy Ubuntu zrezygnowali z niej jako domyślnego klienta pocztowego i postawili na Mozilla Thunderbird, ale najwyraźniej zapomnieli o dołożeniu aplikacji, która obsłuży poprawnie kalendarz – gedit to przecież zwykły edytor tekstu! • Muzyka – Rhythmbox, • Wideo – Odtwarzacz filmów Totem, • Zdjęcia – Przeglądarka obrazów. Jak widać, wszystkie domyślnie ustawione aplikacje są dostępne w systemie. Jeśli zdecydujesz się na instalację własnych, pamiętaj, aby zajrzeć tutaj!Nośniki wymienne W tym miejscu dokonasz wyboru akcji, która zostanie wykonana w momencie wykrycia nośnika z konkretną zawartością np. płyty audio, bądź video. • Pytanie, co robić – za każdym razem po wykryciu nośnika pojawi się okienko z pytaniem co robić dalej – znajdziesz w nim wszystkie możliwości wymienione poniżej. • Nie robienie niczego – system nie zareaguje na wykrycie nośnika z danymi, czyli nie wyświetli jego zwartości, nie rozpocznie odtwarzania etc. • Otwarcie katalogu – otwarcie zawartości nośnika (ale nie wykonanie). Przykład: wkładasz do napędu płytę z muzyką (ustawiona akcja Otwarcie katalogu), system wyświetli zawartość płyty (listę utworów) bez ich uruchamiania. • Wybór aplikacji – np. Brasero lub Rhythmbox. Automatyczne uruchomienie wybranej aplikacji i rozpoczęcie odtwarzania zwartości nośnika.Zaawansowana konfiguracja systemu Zaawansowana konfiguracja systemu wcale nie wiąże się z godzinami spędzonymi w terminalu na ręcznej edycji dziesiątek plików konfiguracyjnych – wszystko zrobią dodatkowe aplikacje, które nie znalazły miejsca w standardowej instalacji – stąd stwierdzenie „zaawansowana”. 93

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin W tym rozdziale przedstawię kilka aplikacji, które pozwalają na dodatkową konfigurację systemu. Instalacji będziesz dokonywać w terminalu – ze względu na szybkość i wygodę (tak, wygodę!). Aby wkleić do terminala polecenie, użyj kombinacji klawiszy CTRL + C (w celu skopiowania z Przewodnika) oraz CTRL + SHIFT + V, aby wkleić w terminalu. Następnie omówię kilkanaście najczęściej stosowanych działań konfiguracyjnych wykonywanych przez użytkowników tuż po instalacji systemu – do ich realizacji będą wykorzystywane wymienione wcześniej aplikacje. W wielu przypadkach tę samą czynność będzie można wykonać w kilku aplikacjach – ja przedstawię jedynie jedno rozwiązanie.Dodatkowe aplikacjeUbuntu Tweak Ubuntu Tweak jest zdecydowanie najbardziej rozbudowanym narzędziem pozwalającym na konfigurację Ubuntu. W najnowszej wersji został rozbudowany o dodatkowe elementy, które zostały dodane w Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin. Otwórz terminal i wydaj polecenie, które doda automatycznie odpowiednie repozytorium: sudo add-apt-repository ppa:tualatrix/ppa Wciśnij klawisz Enter, aby przejść dalej, a następnie zaktualizuj listę pakietów: sudo apt-get update Zainstaluj aplikację Ubuntu Tweak: sudo apt-get install ubuntu-tweak 94

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Zainstalowaną aplikację uruchomisz wpisując w wyszukiwarce systemowej Usprawnienia Ubuntu.MyUnity MyUnity to aplikacja pozwalająca na konfigurację powłoki systemowej Unity. Aplikacja znajduje się w standardowym repozytorium, więc wystarczy ją zainstalować poleceniem: sudo apt-get install myunity Zainstalowaną aplikację uruchomisz wpisując w wyszukiwarce systemowej MyUnity. 95

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinUnsettings Unsettings to dość nietypowa aplikacja, ponieważ skupia się głównie na konfiguracji tych rzeczy, które nie przypadły do gustu użytkownikom Unity. Otwórz terminal i wydaj polecenie, które doda automatycznie odpowiednie repozytorium: sudo add-apt-repository ppa:diesch/testing Wciśnij klawisz Enter, aby przejść dalej, a następnie zaktualizuj listę pakietów: sudo apt-get update Zainstaluj aplikację Unsettings: sudo apt-get install unsettings Zainstalowaną aplikację uruchomisz wpisując w wyszukiwarce systemowej Unsettings. 96

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinMenedżer ustawień CompizConfig Menedżer ustawień CompizConfig lub w skrócie CCSM (od angielskiej nazwy CompizConfig Settings Manager) pozwala na konfigurację systemu głównie pod kątem wizualnym. Pozwala na ustawienie takich efektów jak kostka pulpitu, drgające okna, animacje. Menedżer ustawień CompizConfig znajduje się w standardowym repozytorium, zainstalujesz go poleceniem: sudo apt-get install compizconfig-settings-manager 97

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Zainstalowaną aplikację uruchomisz wpisując w wyszukiwarce systemowej Menedżer ustawień CompizConfig.dconf Editor To narzędzie powinno zostać wymienione jako pierwsze, jednak ze względu na dość małą przejrzystość (związaną z mnóstwem funkcji) zalecam używanie przyjaźniejszych aplikacji. dconf Editor znajduje się w standardowym repozytorium, zainstalujesz je poleceniem: sudo apt-get install dconf-tools Zainstalowaną aplikację uruchomisz wpisując w wyszukiwarce systemowej dconf Editor. 98

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise PangolinDodatkowa konfiguracja systemuPulpitWyświetlenie ikon Katalogu domowego, Komputera, Kosza, Sieci W aplikacji Unsettings wybierz zakładkę Pulpit, a następnie zaznacz odpowiednie pola: • Pokaż katalog domowy, • Pokaż komputer, • Pokaż kosz, • Pokaż sieci. Kliknij w ikonę z kołami zębatymi, aby zapisać zmiany.Zwiększenie/zmniejszenie liczby obszarów roboczych W aplikacji Unsettings wybierz zakładkę Pulpit, a następnie w polu Obszary robocze ustaw ilość obszarów w pionie i poziomie. Kliknij w ikonę z kołami zębatymi, aby zapisać zmiany.Tworzenie własnych aktywatorów (skrótów) aplikacji Aktywatory pozwalają na szybkie uruchomienie aplikacji np. z pulpitu. Odkąd w Ubuntu znajduje się szybka wyszukiwarka systemowa, korzystanie z nich nieco wyszło z „mody”. 99

Ubuntu-pomoc.org - Przewodnik po Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin Tworzenie aktywatorów na pulpicie - http://www.ubuntu- pomoc.org/ubuntu-11-10-tworzenie-aktywatorow-na-pulpicie/Okna aplikacjiPrzesunięcie ikon minimalizacji/maksymalizacji/zamknięcia na prawą stronę W aplikacji Ubuntu Tweak wybierz zakładkę Usprawnienia, a następnie Window. W polu Window control button position wybierz Prawo.Wyłączenie globalnego menu Na temat globalnego menu pisałem w jednym ze wcześniejszych rozdziałów - Globalne menu. W aplikacji Unsettings wybierz zakładkę Okna, a następnie odznacz opcję Global menu. Kliknij w ikonę z kołami zębatymi, aby zapisać zmiany, a następnie zaloguj się ponownie do systemu.Wyłączenie automatycznego ukrywania globalnego menu Globalne menu w Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin (i wcześniejszych wersjach) pojawia się dopiero po skierowaniu myszki na górny panel - w miejsce, w którym znajduje się nazwa aplikacji. Aby wyłączyć automatyczne ukrywanie globalnego menu, otwórz terminal i wydaj następujące polecenia: 1. Dodaj repozytorium: 100