ชุดที่1-สำรวจการเจริญเติบโตของร่างกาย

ชดุ กิจกรรมการเรยี นร้เู รอ่ื งโภชนาการกับสขุ ภาพ ชุดท1ี่ สารวจการเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย ครู วทิ ยฐานะ ครูชานาญการพเิ ศษ

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้เรื่องโภชนาการกบั สุขภาพ ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้เรื่องโภชนาการกบั สุขภาพ ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้เรื่องโภชนาการกบั สุขภาพ ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้เรื่องโภชนาการกบั สุขภาพ ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้เรื่องโภชนาการกบั สุขภาพ ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้เรื่องโภชนาการกบั สุขภาพ ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้เรื่องโภชนาการกบั สุขภาพ ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรเู้ รื่องโภชนาการกบั สขุ ภาพ 1 ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ ชุดท่ี 1 สารวจการเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย สาระการเรียนรู้ที่ 1 การเจรญิ เติบโตและพฒั นาการของมนษุ ย์ มาตรฐานการเรยี นรู้ พ 1.1 เขา้ ใจธรรมชาตขิ องการเจรญิ เตบิ โตและพัฒนาการของมนุษย์ ตวั ชี้วัด พ 1.1 ม.1/3 วเิ คราะหภ์ าวะการเจริญเตบิ โตทางร่างกายของตนเองกบั เกณฑม์ าตรฐาน จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. บอกปจั จัยทสี่ ง่ ผลตอ่ การเจรญิ เติบโตทางรา่ งกายได้ (K) 2. ปฏิบตั กิ ารชงั่ นา้ หนักและวดั ส่วนสูงของตนเองได้ (P) 3. วเิ คราะหภ์ าวะการเจรญิ เติบโตของตนเองเทยี บกับเกณฑ์มาตรฐานได้ (K) 4. คานวณหาคา่ ดัชนีมวลกายได้ (K) 5. เหน็ ความสาคัญของการเจริญเตบิ โตตามเกณฑ์มาตรฐาน (A) สาระสาคญั วัยรุ่นแต่ละคนจะมีภาวะการเจริญเติบโตของร่างกายท่ีแตกต่างกันไป ข้ึนอยู่กับปัจจัยหลาย อย่าง ได้แก่ พันธุกรรม อาหารและโภชนาการ การออกกาลังกาย และความเจ็บป่วย เป็นต้น จึงควร สารวจภาวะการเจริญเติบโตของตนเองแล้วนามาวิเคราะห์และเทียบกับเกณฑ์มาตรฐานการเจริญเติบโต เพื่อทาให้ทราบภาวะการเจริญเตบิ โตของตนเองวา่ อยใู่ นระดับปกติ หรือควรพัฒนา ปรับปรุงอยา่ งไรตอ่ ไป

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้เร่ืองโภชนาการกบั สขุ ภาพ 2 ชดุ ท1ี่ สารวจการเจริญเติบโตของรา่ งกาย แบบทดสอบกอ่ นเรยี น เร่อื งสารวจการเจริญเตบิ โตของร่างกาย คาชแ้ี จง โปรดเลือกคาตอบทถี่ ูกต้องที่สุด แลว้ ทาเครอื่ งหมายกากบาท (×)ลงในกระดาษคาตอบ ใช้เวลาในการทาแบบทดสอบ 10 นาที …………………………………………………………………………………………………………………………… 1.การสารวจภาวะการเจริญเตบิ โตทางรา่ งกายนยิ มใชว้ ธิ กี ารใด 1. การชงั่ นาหนกั และวัดส่วนสูง 2. การตรวจสุขภาพประจาปี 3. การทดสอบสมรรถภาพทางกาย 4. การวัด EQ และ IQ โดยแพทย์ 2. ข้อใดไม่ใช่ปจั จยั ท่เี กี่ยวขอ้ งกับการเจรญิ เติบโตทางร่างกาย 1. พนั ธกุ รรม 2. การบาดเจบ็ 3. ระดบั การศึกษา 4. อาหารและโภชนาการ 3. ใครมกี ารเจริญเติบโตตามช่วงวยั ของตนเอง 1. เดก็ ชายปอมีสะโพกผายและหนา้ อกขยายขึน 2. เดก็ หญิงปอยนาหนักและส่วนสงู ลดลง 3. เดก็ ชายหนอ่ ยมผี มหงอกหลายเสน้ 4. เด็กหญงิ นิดเริ่มมปี ระจาเดอื น 4. ปจั จัยในขอ้ ใดที่เกยี่ วข้องกับการเจริญเติบโตของวัยรนุ่ 1. ประจบตัวเตียเพราะมพี ่อและแมส่ ูง 2. ประแจงไดร้ ับโครโมโซม x จากพ่อ 3.พ่อของประพันธ์เปน็ โรคโลหติ จางทาให้ประพันธ์มีภมู ิคมุ้ กนั ทีด่ ีกว่าคนปกติ 4. ประกนั เจรญิ เติบโตในชุมชนเสื่อมโทรมทาให้มีพัฒนาการเจรญิ เติบโตในด้านต่างๆ ดีกว่าคนท่ัวไป

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้เร่ืองโภชนาการกับสุขภาพ 3 ชดุ ท1ี่ สารวจการเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย 5ใครมกี ารเจรญิ เตบิ โตตามเกณฑ์มาตรฐานการเจริญเตบิ โตอยู่ในเกณฑ์ปกติของเด็กอายุ 13 ปี 1. เดก็ หญงิ เอนาหนัก 53 กโิ ลกรมั สว่ นสงู 170 เซนติเมตร 2. เดก็ ชายบีนาหนกั 60 กิโลกรมั ส่วนสูง 180 เซนตเิ มตร 3. เด็กหญงิ ซนี าหนัก 27 กโิ ลกรมั ส่วนสูง 132 เซนตเิ มตร 4. เด็กชายดีนาหนัก 34 กิโลกรมั สว่ นสูง 145 เซนตเิ มตร 6เดก็ ผหู้ ญิงอายุ 14 ปี นาหนัก 45 กิโลกรัม ควรมีสว่ นสงู เท่าใดจึงจะถอื วา่ อย่ใู นเกณฑ์สมส่วน 1. 135 เซนตเิ มตร 2. 140 เซนติเมตร 3. 150 เซนตเิ มตร 4. 169 เซนตเิ มตร 7.การหาคา่ ดชั นมี วลกาย (BMI) ใช้สูตรการหาอย่างไร 1. ดชั นมี วลกาย (BMI) =นาหนกั (กโิ ลกรัม) สว่ นสูง(เมตร) 2. ดัชนมี วลกาย (BMI) = นาหนกั (กิโลกรัม) ส่วนสงู ×ส่วนสูง (เมตร)2 3. ดชั นีมวลกาย (BMI) =สว่ นสูง(เซนติเมตร) นาหนกั (กโิ ลกรัม) 4. ดัชนีมวลกาย (BMI) = สว่ นสงู (เซนตเิ มตร) นาหนกั ×นาหนัก (กโิ ลกรมั ) 2 8.คา่ ดชั นมี วลกายในระดบั ปกตอิ ยใู่ นชว่ งใด 2. 23.0 – 24.9 1. 18.5 – 22.9 4. 30.0 ขนึ ไป 3. 25.0 – 29.9 9.นทีอายุ 22 ปี นาหนัก80กโิ ลกรัม สว่ นสงู 170 เซนติเมตร นทมี ีคา่ ดชั นีมวลกายเทา่ ไร 1. 21.25 2. 27.68 3. 28.13 4. 47.06 10. เด็กชายนพพลนาหนัก 55 กโิ ลกรัม สว่ นสงู 160เซนตเิ มตร นพพลมีนาหนักตามเกณฑส์ ่วนสูงอย่ใู นระดบั ใด 1. ผอม 2. อ้วน 3. ท้วม 4. สมสว่ น

ชุดกจิ กรรมการเรียนรเู้ รื่องโภชนาการกับสุขภาพ 4 ชดุ ท1่ี สารวจการเจรญิ เตบิ โตของรา่ งกาย ชื่อ..........................................................สกุล....................................................ชนั .................เลขท่ี.................. กระดาษคาตอบ ข้อท่ี 1 2345 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ต้งั ใจทาแบบทดสอบกันนะคะเดก็ ๆ

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้เร่ืองโภชนาการกบั สขุ ภาพ 5 ชุดท1่ี สารวจการเจรญิ เตบิ โตของรา่ งกาย แนะนาตวั ละคร นำ้ ขงิ ครแู มแ่ นต็ นำ้ หวำน วำวำ ขวัญ ครีม

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้เร่ืองโภชนาการกบั สขุ ภาพ 6 ชุดท1่ี สารวจการเจรญิ เติบโตของร่างกาย ตอนรปู รา่ งอว้ น ผอม สงู เตย้ี เกิดจากอะไร ครอบครัวหน่ึงมีลูกสาวสองคน ช่ือพี่น้าหวานและน้องน้าขิง เด็กทั้งสองคนเป็นเด็กช่างพูด ช่างซักถาม เจออะไรเปน็ ต้องถามเสียทกุ เรื่อง และมคี ุณแมท่ แี่ สนใจดี ทางานเป็นครูสอนท่โี รงเรยี นเดยี วกัน กบั ท่ีลูก ๆ เรยี น แต่คุณแม่สอนอยู่ในระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ดังนั้นลูก ๆ จึงมีโอกาสได้เจอกับนักเรียน ของคุณแม่ ซง่ึ เด็ก ๆ มักจะเรียกนกั เรียนของคณุ แม่ว่า “พ่นี กั เรียน” อยู่มาวันหน่ึงหลังเลิกเรียน เด็ก ๆ เดินมาหาคุณแม่ที่อาคารมัธยมฯ แล้วไปเจอกับพ่ี ม. 1 จานวน 3 คน คอื วาวา ครมี และขวัญ ซง่ึ กาลังยืนคุยกันอยู่ แลว้ นา้ หวานกับนา้ ขิงกม็ ีคาถามเกดิ ขนึ้ มาทนั ที แมจ่ า๋ ทาไมพ่ี ๆ ถึงตัวไมเ่ ท่ากัน เอ!้ !! นั่นซจิ ะ๊ ลูก แลว้ ลกู ๆ เลยคะ คนหน่งึ กผ็ อม คนหน่ึง คิดว่าเป็นเพราะอะไรคะ กอ็ ้วน อีกคนห่นุ ดี หนลู องเข้าไปถามพวกพี่ ๆ ดีไหมคะ ทำไมพี่ครีม คณุ ครูเคยบอกหนวู ำ่ ถ้ำใครไม่ดื่มนม ตวั เลก็ จัง จะตวั เต้ีย พต่ี ้องดมื่ นมเยอะๆ นะคะ สงสัยพี่จะไม่ค่อยชอบ จ้ำ! พีจ่ ะพยำยำมนะคะ ดืม่ นมค่ะ แล้วกก็ ิน ข้ำวน้อยดว้ ย เพรำะพ่ี กลวั อ้วนจำ้ !

ชดุ กิจกรรมการเรียนรเู้ รื่องโภชนาการกับสขุ ภาพ 7 ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของร่างกาย หนูอยำกรูว้ ำ่ ทำไม แล้วทำไมถึงได้อวบขนำดน้ีคะ พ่ีวำวำถงึ อ้วนจัง เลยอคยุ๊ะตำยแล้ว !! นอ้ งขงิ พช่ี อบกนิ มำกเลยคะ่ เหน็ อะไรขวำงหนำ้ แบบพเี่ ค้ำเรียกวำ่ พีก่ นิ ไดห้ มดคะ่ .... อวบเฉย ๆ คะ่ แล้วทำไมพ่ขี วัญ พ่ี รักสุขภำพค่ะ กนิ แตผ่ กั ว่ำไงคะเด็ก ๆ ไดค้ ำตอบหรือยังจะ๊ ถึงไดห้ ุ่นดีคะ! ผลไม้ กับอำหำรทม่ี ปี ระโยชน์ ว่ำทำไมพ่ี ๆ เขำถึงรปู ร่ำงตำ่ งกัน เท่ำนั้นค่ะ อยำ่ งอ่นื ไม่กิน หรอกค่ะ ลูกครนู เี่ ป็นเดก็ ชำ่ งถำมจริง ๆ เลยค่ะ แล้วพี่ ๆ อยำกรู้กนั ไหมคะ งัน้ ทกุ คนลองเข้ำไปศึกษำข้อมูลเกี่ยวกบั ปัจจยั วำ่ ทำไมคนเรำถึงมีรปู ร่ำง ทีส่ ง่ ผลตอ่ กำรเจรญิ เตบิ โตของรำ่ งกำย ตำ่ งกัน จำกชุดกจิ กรรมกำรเรียนรู้ที่ 1 ดูก่อนนะคะ อยำกรู้ค่ะ พี่ ๆ คะ พวกเรำมำศึกษำ แม่ขำ.... ชุดกิจกรรมด้วยกนั หนูกอ็ ยำกรู้ค่ะ ดีกวำ่ นะคะ แม่บอกหนดู ว้ ย นะคะ

ชดุ กิจกรรมการเรยี นร้เู ร่ืองโภชนาการกับสขุ ภาพ 8 ชุดท1ี่ สารวจการเจริญเติบโตของร่างกาย ใบความรู้ เร่อื ง ปจั จัยท่ีส่งผลต่อการเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย เรกื่อจิ งกรรมเสริมบทเรียน ให้นักเรยี นลองเดาคาตอบว่าอะไรบ้างท่เี ป็นสาเหตทุ าให้คนเรามีรปู รา่ งต่างกัน ........................................................................................................................................................ การเจริญเติบโตของนักเรียนแต่ละคนจะมีความแตกต่างกันไปตามปัจจัยหลายประการที่มีส่วน เกย่ี วข้อง นักเรียนบางคนมีการเจริญเติบโตชา้ บางคนมกี ารเจริญเติบโตเรว็ ส่วนบางคนอาจมกี ารเจรญิ เติบโต ที่สมวัย ขึนอยู่กับปัจจัยทังภายในและภายนอกร่างกาย ดังนันจึงควรมีการสารวจภาวะการเจริญเติบโตของ นักเรียนทุกช่วงวัยอย่างสม่าเสมอทุก ๆ ภาคเรียน โดยการวิเคราะห์เปรียบเทียบด้านความสูง นาหนัก อายุ และเพศ กับเกณฑ์มาตรฐานการเจริญเติบโต เพ่ือให้ทราบภาวะการเจริญเติบโตทางร่างกาย ซึ่งสามารถนาไป ปรบั ปรงุ และพฒั นาตนเองใหเ้ จริญเติบโตสมวัยตอ่ ไปได้ ภาวะการเจริญเตบิ โต การเจริญเติบโต หมายถึง การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางร่างกายท่ีมีความเก่ียวข้องกับ ขนาด นาหนัก สว่ นสูง กระดูก กล้ามเนือ รปู รา่ ง ซึ่งเป็นการเปลยี่ นแปลงในเชิงปริมาณ เช่น สว่ นสงู ทเี่ พิ่มขึน ความยาวของเส้นรอบอก ความยาวของเสน้ รอบวงศรี ษะ เปน็ ต้น ปจั จยั ท่เี กยี่ วข้องกับการเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย 1 ปจั จยั ภายใน 1) พันธุกรรม หมายถึง การถ่ายทอดลักษณะต่าง ๆ จากบรรพบุรุษไปสู่ลูกหลาน เป็นการ สืบเน่อื งลักษณะตา่ ง ๆ ทเี่ ป็นลักษณะประจาตวั ทาใหม้ นษุ ยม์ ลี ักษณะบางอย่างทแี่ ตกตา่ งกันออกไป พันธุกรรมจึงเป็นเคร่ืองกาหนดขอบเขตลักษณะและความสามารถของบุคคลได้ ซ่ึงโดยท่ัวไปแล้ว ลักษณะการถ่ายทอดทางพนั ธุกรรมแบ่งออกเป็น 2 ทาง คือ

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรเู้ ร่ืองโภชนาการกับสุขภาพ 9 ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของร่างกาย 1.1 ลกั ษณะทางกาย ได้แก่ 1.1.1 สัดสว่ นของร่างกาย ความสงู หรือเตียเปน็ ผลส่วนหนึ่งมาจากพนั ธกุ รรม พบวา่ สิ่งแวดลอ้ มภายนอก เช่น การบรโิ ภคอาหาร และการออกกาลงั กายมผี ลต่อสดั ส่วนของรา่ งกายมากกวา่ พันธกุ รรม 1.1.2รูปลักษณะทางกาย เชน่ ผมหยกิ ตาเลก็ สขี องตา สีของผม เป็นต้น 1.1.3 กลมุ่ เลือด ลกู ทเ่ี กดิ จากพ่อ แม่คู่ใดย่อมได้รบั การถ่ายทอดชนดิ ของกลุม่ เลอื ด จากพ่อ แม่คู่นัน 1.1.4 เพศ ทารกทเี่ กิดมาจะเปน็ เพศหญงิ หรือชาย ขนึ อยู่กบั โครโมโซมเพศท่ีไดร้ บั จากพ่อแมโ่ ดยพบวา่ เพศชาย จะมโี ครโมโซมเป็น XY เพศหญงิ มีโครโมโซม XX นั่นคอื ไข่ (X) + อสจุ ิ (Y) = XY ลูกชาย ไข่ (X) + อสุจิ (X) = XX ลูกหญงิ ภาพ : แสดงการเกิดเพศชายและเพศหญิง ท่มี าttps://sites.google.com/site/kikkok1501/bth-thi-3-phanthukrrm-laea-khwam-hlak- hlay-khxng-sing-mi-chiwit/--krabwnkar-thaythxd-laksna-thang-phanthukrrm

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรูเ้ รอ่ื งโภชนาการกับสขุ ภาพ 10 ชุดท1่ี สารวจการเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย 1.1.5 ความผิดปกติและโรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม เช่น โรคโลหิตจาง (Thalasssemia)โรคด่างขาว โรคผิวหนังเกล็ดปลา ภาวะเลือดออกแล้วหยุดยาก(Hemophilia) หรือภาวะ พร่องเอนไซม์ G-6-P-D เหล่านีเป็นต้น 1.2 ลักษณะทางสติปัญญา การถ่ายทอดพันธุกรรมด้านสติปัญญาหรือความสามารถของ สมองนัน เชื่อว่ามีเกิดขึนได้ โดยพบว่าเด็กที่เกิดในตระกูลท่ีมีระดับสติปัญญาต่า จะมีเชาวน์ปัญญาต่าไป ด้วย แตก่ ็ไม่เสมอไป เพราะพบวา่ อทิ ธพิ ลของส่ิงแวดล้อม การกระตุ้น และการเพิ่มโอกาสในการเรียนรขู้ อง เด็กในกล่มุ ท่ดี อ้ ยโอกาส ทาใหเ้ กดิ พฒั นาการทางด้านสติปญั ญาเพิม่ มากขึนไดเ้ ช่นกนั 2) พื้นฐานทางอารมณ์ จิตใจ อารมณ์นันเป็นผลเน่ืองมาจากพันธุกรรมและปัจจัย แวดล้อมภายนอกประกอบกับ ในบุคคลที่มีพืนฐานทางอารมณ์ที่ม่ันคง จะทาให้มีพัฒนาการทางด้านต่าง ๆ ได้ดีขึน ไม่ว่าจะเป็นทางด้านสังคม บุคลิกภาพ ทางด้านจิตวิญญาณ รวมถึงทางด้านร่างกายด้วย พบว่า มารดาทมี่ ีการฟังเพลงเบา ๆ ระหวา่ งการตงั ครรภ์ จะทาให้บุตรทีเ่ กิดมามีอารมณ์ดี และมีพัฒนาการทางดา้ น ตา่ ง ๆ ที่ดตี ามไปด้วย 2 ปจั จยั ภายนอก 1) สภาพแวดล้อมทางสังคม เป็นปัจจัยภายนอกท่ีมีผลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการ ของมนุษย์ในทุกด้าน โดยท่ีสภาพแวดล้อมทางสังคมนันรวมถึงวัฒนธรรม และขนบธรรมเนียมประเพณี ตลอดจนวิถีชีวิตที่บุคคลต้องเผชิญอยู่ด้วย หากบุคคลท่ีต้องอยู่ในสภาพสังคมท่ีไม่เหมาะสม เช่นอยู่ในสังคม แออัด หรืออยู่ในครอบครัวท่ีแตกแยก ก็ย่อมที่จะทาให้การเจริญเติบโตและพัฒนาการทางด้านต่าง ๆ ไมส่ ามารถดาเนินไปตามขนั ตอนทคี่ วรจะเปน็ ได้ 2) การอบรมเลี้ยงดูของผู้ปกครอง สัมพันธภาพภายในครอบครัวเป็นสิ่งที่มีความสาคัญ อย่างมากต่อพัฒนาการของมนุษย์ โดยเฉพาะในวัยแห่งการค้นหาคือ วัยทารก วัยเด็ก รวมถึง วัยรุน่ ครอบครวั ที่มีการอบรมเลียงดูอย่างดี มีความเขา้ อกเขา้ ใจในตัวเดก็ ก็จะทาให้เด็กสามารถท่ีจะเติบโต เป็นผใู้ หญท่ ่มี คี วามพรอ้ ม และมวี ฒุ ิภาวะที่เหมาะสมในการดารงชวี ิตต่อไป ในปัจจุบันสภาพแวดล้อมทางสังคมเกิดการเปล่ียนแปลงมาก จึงจาเป็นอย่างย่ิง ที่ครอบครัว จะต้องมีบทบาทมากขึนในการอบรมเลียงดูและสร้างความเข้าใจ ตลอดจนรู้เท่าทันความ เปล่ียนแปลงทางสังคม เพื่อป้องกันปัญหาต่าง ๆ ที่อาจจะเกิดขึน เช่น ปัญหาการม่ัวอบายมุขของ วยั รนุ่ ปัญหาการมเี พศสมั พันธ์กอ่ นวัยอันควร เป็นต้น ที่มา : พรทิพย์ วงค์ตะวนั

ชุดกจิ กรรมการเรียนรเู้ รือ่ งโภชนาการกบั สขุ ภาพ 11 ชุดท1่ี สารวจการเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย 3) อาหารท่ีบริโภค ในปัจจุบันพบว่าเรื่องของโภชนาการมีความสาคัญต่อการ เจริญเติบโตและพัฒนาการอย่างมาก โดยเฉพาะในด้านร่างกาย ซ่ึงแต่เดิมมีความเชื่อว่าพันธุกรรม จะเป็นตัวกาหนดว่ามนุษย์จะมีการเจริญเติบโตเป็นอย่างไรเป็นหลัก หากแต่ในปัจจุบัน พบว่าการมี ภาวะโภชนาการท่ีดี มีการบริโภคอาหารที่ถูกต้องเหมาะสมแก่ความต้องการของร่างกาย จะทาให้มนุษย์มี การเจริญเติบโตมากขึนได้ เช่น ชาวญี่ปุ่น ซ่ึงในยุคสงครามโลกครังท่ี ๒ ตัวเล็กว่าคนไทย แต่ในปัจจุบันสูง ใหญ่กว่าคนไทยมาก เน่ืองจากมีการปรับปรุงรูปแบบของอาหารท่ีบริโภค เน้นภาวะโภชนาการท่ี เหมาะสม เป็นตน้ ทีม่ า :https://www.foodstory.co/blog ทมี่ า : พรทพิ ย์ วงค์ตะวนั 4) การเจ็บป่วยหรืออุบัติเหตุ เป็นภาวะท่ีเป็นตัวขัดขวางทาให้การเจริญเติบโตและ พัฒนาการต่าง ๆ เกิดการหยุดชะงัก ทังในลกั ษณะช่ัวคราวหรอื ถาวร การเจ็บป่วยหรือการเกดิ อุบัตเิ หตุ อาจ ทาให้เกดิ ความพิการทางร่างกาย ซงึ่ จะส่งผลกระทบต่ออารมณข์ องผปู้ ่วย และส่งผลกระทบต่อสังคมรอบข้าง ด้วยผลกระทบเหล่านีจะกระทบเป็นลูกโซ่ จนในที่สุดจะส่งผลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของ มนุษย์ ดังนันบุคคลจึงควรมีความระมัดระวังในการดูแลสุขภาพของตนเองไม่ให้เจ็บป่วย และไม่ประมาท จนเปน็ สาเหตุทจ่ี ะทาให้เกดิ อบุ ตั ิเหตุได้ ทีม่ า : พรทิพย์ วงค์ตะวัน

ชุดกจิ กรรมการเรียนรูเ้ รือ่ งโภชนาการกับสขุ ภาพ 12 ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเติบโตของร่างกาย คะแนน ปจั จยั ทสี่ ง่ ผลตอ่ การเจรญิ เติบโต ของรา่ งกาย คาชี้แจงให้นกั เรยี นเขียนแผนภาพความคิด สรปุ ปัจจัยท่ีเก่ียวข้องกับการเจริญเติบโตของรา่ งกายพรอ้ มตกแต่ง ใหส้ วยงาม ชอื่ ..............................................................สกลุ .....................................................เลขที่................ชนั ................. จากปัจจัยท่ีส่งผลต่อการเจริญเติบโตทางด้านร่างกาย นักเรียนคิดว่าปัจจัยใดที่ส่งผลต่อการ เจริญเตบิ โตมากทีส่ ดุ ...........................................................................................................

ชุดกิจกรรมการเรยี นร้เู รื่องโภชนาการกบั สขุ ภาพ 13 ชุดท1่ี สารวจการเจริญเติบโตของรา่ งกาย ตอนเกณฑ์มาตรฐานการเจริญเติบโต น่ีพวกเธอ ปัจจัยท่ีเกย่ี วข้องกับการ เด็ก ๆ ทาอะไรกันอยคู่ ะ เจรญิ เติบโตน่ีมนั เกีย่ วกับอาหารการ กนิ โดยตรงเลยเนาะ ใช่ ฉนั คดิ วา่ เปน็ เพราะพันธกุ รรมเสยี อกี เพราะครอบครัวฉนั อ้วนเกือบทงั ครอบครัวเลย แตม่ าคดิ ดูแลว้ นา่ จะเก่ียวกับพฤติกรรมการกนิ มากกวา่ เพราะพีส่ าวฉนั กินน้อยกวา่ ทุกคนในบ้าน ก็เลยหุ่นดที สี่ ดุ กาลงั นั่งคยุ กันเรอ่ื งปัจจัย เป็นไงกันบ้างคะ แตห่ นอู ยากรตู้ ่อว่าเราจะทราบไดอ้ ย่างไร การเจรญิ เติบโตที่เรยี นกัน ตอบถูกกันหมดไหม ว่าใครมรี ่างกายสมบรู ณส์ มวยั บ้างคะ ไปคาบที่แล้วอยู่ค่ะ ออ้ เรอ่ื งนันเองเหรอคะ หนตู อบถูกค่ะ ไม่ยากหรอกค่ะโดยปกติ เขาจะเอานาหนกั กบั ส่วนสูง ไปเทียบกบั เกณฑม์ าตรฐาน การเจริญเติบโตค่ะ! แล้วเกณฑ์มาตรฐานการ หนูตอ้ งศึกษำข้อมลู จำกเว็บไซต์ของกรมอนำมัย เจริญเติบโตมันคืออะไรคะ http://nutrition.anamai.moph.go.th/ewt_ news.php?nid=96 หรือศึกษำจำกใบควำมรู้ที่ครูจะใหเ้ รยี นในคำบ ตอ่ ไปดนู ะคะ

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรูเ้ รื่องโภชนาการกับสขุ ภาพ 14 ชดุ ท1ี่ สารวจการเจริญเติบโตของรา่ งกาย ใบความรู้ เรอื่ ง เกณฑม์ าตรฐานการเจริญเตบิ โต กิจกรรมเสรมิ บทเรยี นใหน้ ักเรียนลองเดาคาตอบวา่ ตนเองมกี ารเจรญิ เติบโตตามเกณฑ์มาตรฐานการเจริญเติบโต หรือไม่ ...................................................................................................................................................................... .. เกณฑ์มาตรฐานการเจริญเติบโตของร่างกายเป็นค่าท่ีได้จากการรวบรวมข้อมูลนาหนัก และ ความยาวหรือสว่ นสูงจากเด็กที่มกี ารเจรญิ เติบโตเตม็ ศักยภาพในแต่ละกลุ่มอายุ แต่ละเพศเปน็ จานวนมาก โดย เกณฑม์ าตรฐานทใ่ี ชม้ ี 2 รปู แบบคือ 1.1 เกณฑ์มาตรฐานท่ีเปน็ ขอ้ มูลตวั เลข จากข้อมูลของกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข เมื่อปี พ.ศ. 2542 ซ่ึงได้จัดทาเกณฑ์อ้างอิงนาหนัก ส่วนสูง และอายขุ องคนไทยไว้ ตงั แตอ่ ายุ 1 วัน ถึง 19 ปี หรอื ท่ีเรยี กกนั ว่า เกณฑอ์ า้ งองิ การเจรญิ เติบโต การกาหนดเกณฑ์มาตรฐานนีไม่ได้จัดทาเพียงครังเดียวแล้วใช้ได้ตลอดไป แต่จะมีการจัดทาเป็นระยะ ๆ เพราะอัตราการเจริญเติบโตของเดก็ ไทยมแี นวโนม้ ท่ีจะเจริญเติบโตเร็วขึนเม่อื เปรียบเทียบกับอดีต ทงั นีเพราะ มีการรับประทานอาหารท่ีมีประโยชน์มากขึน โดยเฉพาะเม่ือมีการรณรงค์ให้เด็กด่ืมนม ดังนันการกาหนด เกณฑ์มาตรฐานของนาหนักและส่วนสูงจึงต้องจัดทาขึนใหม่ เพื่อให้สอดคล้องกับภาวะการเจริญเติบโตที่เป็น ปัจจุบันของเดก็ ไทย ตารางแสดงเกณฑ์มาตรฐานการเจริญเตบิ โตของวัยร่นุ อายรุ ะหว่าง 12 – 19 ปี อายุ เพศชาย เพศหญงิ นา้ หนกั (กก.) ส่วนสูง (ซม.) น้าหนกั (กก.) สว่ นสงู (ซม.) 12 28.1 – 50.0 135.1 – 156.9 29.4 – 50.2 138.8 – 156.9 13 31.6 – 54.6 140.9 – 164.4 33.0 -53.1 143.5 – 160.2 14 35.6 – 58.7 147.3 – 170.0 36.3 – 55.2 147.0 – 162.3 15 40.1 – 61.9 153.5 – 173.2 38.6 – 56.5 148.4 – 163.5 16 43.8 – 64.2 158.3 – 175.9 40.1 – 57.2 149.1 – 164.0 17 46.3 – 65.8 160.4 – 177.2 40.8 – 57.6 149.5 – 164.2 18 48.1 – 66.9 161.4 – 177.5 41.3 – 57.7 149.8 – 164.2 19 48.9 – 67.4 161.7 – 177.6 41.7 – 57.8 149.8 – 164.2

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรูเ้ รื่องโภชนาการกบั สขุ ภาพ 15 ชุดท1ี่ สารวจการเจรญิ เติบโตของรา่ งกาย 1.2 เกณฑ์มาตรฐานที่เปน็ รูปกราฟการเจริญเติบโต กราฟแสดงเกณฑอ์ ้างองิ การเจรญิ เตบิ โตของเพศชาย อายุ 5-18 ปี ที่มา: สานักส่งเสริมสขุ ภาพ กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสขุ นา้ หนกั ตามเกณฑส์ ว่ นสูง แสดงความอ้วน-ผอม ดูส่วนสูงตามแนวนอนวา่ อยูท่ ่ีจุดใด แล้วไลข่ นึ ตามแนวตังกับนาหนกั ทจ่ี ุดใด อ่านผลตามเกณฑ์นนั : อว้ น เริ่มอ้วน ท้วม สมส่วนค่อนขา้ งผอม ผอม เปน็ ดัชนีบง่ ชีว่า นาหนักเหมาะสมกบั ส่วนสูงหรอื ไม่ สามารถแปลผลภาวะโภชนาการได้โดยไม่ต้อง ทราบอายุเด็ก ถา้ รา่ งกายขาดอาหารระยะสันในปัจจบุ นั หรือเกดิ เจ็บป่วย ร่างกายจะผอม นาหนักตาม เกณฑ์ส่วนสงู จะมีค่าน้อยกว่าปกติ แตถ่ า้ ได้รบั อาหารเกินความต้องการของรา่ งกาย นาหนกั ตามเกณฑ์ ส่วนสงู จะเปน็ ดัชนีบ่งชภี าวะเริ่มอว้ น หรืออว้ นได้ดที ีเดียว หมายเหตุ : เกณฑ์การประเมินการเจรญิ เตบิ โตของเด็กวยั เรยี นทเ่ี หมาะสม ควรใชด้ ชั นสี ่วนสูงตาม เกณฑ์อายุ นาหนักตามเกณฑ์สว่ นสูงร่วมกบั นาหนกั ตามเกณฑอ์ ายุ ขอ้ มูล :กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสขุ พ.ศ. 2542 เกณฑอ์ า้ งอิง นาหนัก สว่ นสงู

ชดุ กิจกรรมการเรียนร้เู รือ่ งโภชนาการกบั สขุ ภาพ 16 ชุดท1ี่ สารวจการเจรญิ เตบิ โตของรา่ งกาย กราฟแสดงเกณฑอ์ า้ งองิ การเจรญิ เตบิ โตของเพศหญิง อายุ 5-18 ปี ทีม่ า: สานักส่งเสรมิ สขุ ภาพ กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสขุ นา้ หนักตามเกณฑส์ ว่ นสูง แสดงความอ้วน-ผอม ดสู ่วนสงู ตามแนวนอนวา่ อยู่ที่จดุ ใด แล้วไลข่ นึ ตามแนวตงั กับนาหนกั ท่ีจุดใด อ่านผลตามเกณฑน์ นั : อ้วน เร่มิ อว้ น ทว้ ม สมสว่ นค่อนข้างผอม ผอม เปน็ ดชั นบี ่งชวี า่ นาหนักเหมาะสมกบั สว่ นสงู หรอื ไม่ สามารถแปลผลภาวะโภชนาการไดโ้ ดยไมต่ ้องทราบ อายุเด็ก ถา้ ร่างกายขาดอาหารระยะสนั ในปัจจบุ ันหรือเกดิ เจ็บป่วย รา่ งกายจะผอม นาหนกั ตามเกณฑ์ส่วนสูง จะมีค่าน้อยกว่าปกติ แต่ถา้ ได้รบั อาหารเกินความต้องการของรา่ งกาย นาหนกั ตามเกณฑ์ส่วนสงู จะเปน็ ดัชนี บง่ ชภี าวะเริ่มอ้วน หรอื อว้ นได้ดีทเี ดียว หมายเหตุ : เกณฑ์การประเมนิ การเจริญเตบิ โตของเด็กวยั เรยี นท่เี หมาะสม ควรใชด้ ัชนสี ่วนสูงตามเกณฑ์อายุ นาหนักตามเกณฑส์ ่วนสูงรว่ มกับนาหนกั ตามเกณฑ์อายุ ข้อมูล :กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสขุ พ.ศ. 2542 เกณฑ์อ้างองิ นาหนัก สว่ นสงู

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรเู้ รื่องโภชนาการกบั สุขภาพ 17 ชดุ ท1่ี สารวจการเจรญิ เติบโตของร่างกาย กราฟแสดงเกณฑ์อ้างอิงการเจริญเตบิ โตของเพศชาย อายุ 5-18 ปี ทม่ี า: สานกั ส่งเสริมสขุ ภาพ กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสุข สว่ นสงู ตามเกณฑอ์ ายแุ สดงความเจรญิ เตบิ โตดา้ นความสูง นา้ หนกั ตามเกณฑ์อายุ แสดงการเจรญิ เตบิ โตดา้ นน้าหนัก เป็นดัชนีบ่งชีภาวะโภชนาการระยะยาวที่ผ่านมาว่าส่วนสูง เป็นดัชนีบ่งชีว่า นาหนักเหมาะสมกับอายุหรือไม่ ถ้าร่างกายขาดอาหาร เหมาะสมกบั อายุหรอื ไม่ ถ้ารา่ งกายมกี ารขาดสารอาหารแบบเรือรัง หรือเจ็บปว่ ยจะมผี ลกระทบต่อขนาดของร่างกาย ทาให้นาหนักลดลง และถ้า เป็นระยะเวลานาน จะมีผลกระทบต่อการเจริญเติบโตทาง ขาดอาหารระยะยาว เด็กจะผอมและเตีย ดังนันนาหนักน้อยกว่าเกณฑ์อายุ โครงสรา้ ง ทาใหเ้ ด็กเตยี กว่าเด็กในเกณฑว์ ัยเดียวกนั จะบ่งชีการขาดสารอาหารโดยรวม และสามารถใช้ในการติดตามการเติบโต ของเดก็ ได้ โดยดูอายตุ ามแนวนอนวา่ อยู่ทจี่ ุดใด แลว้ ไลข่ ึนตามแนวตงั ว่า ตรงกับสว่ นสงู ทจี่ ุดใด อา่ นผลตามเกณฑ์นนั : สูง คอ่ นขา้ งสูง โดยดูอายุตามแนวนอนว่าอยู่ท่ีจุดใด แล้วไล่ขึนไปตามแนวตังว่า สว่ นสูงตามเกณฑ์ ค่อนขา้ งเตยี เตยี ตรงกับนาหนักที่จุดใด อ่านผลตามเกณฑ์ : นาหนักมากเกินเกณฑ์ นาหนัก คอ่ นข้างมาก นาหนักตามเกณฑ์ นาหนักค่อนข้างน้อย นาหนกั น้อยกว่าเกณฑ์ หมายเหตุ : เกณฑ์การประเมินการเจริญเตบิ โตของเด็กวยั เรียนท่ีเหมาะสม ควรใชด้ ชั นีสว่ นสงู ตาม เกณฑ์อายุ นาหนักตามเกณฑ์ส่วนสูงร่วมกบั นาหนกั ตามเกณฑ์อายุ ข้อมูล :กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสขุ พ.ศ.2542 เกณฑ์อา้ งอิง นาหนัก ส่วนสูง

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรเู้ รือ่ งโภชนาการกับสุขภาพ 18 ชดุ ท1ี่ สารวจการเจริญเติบโตของรา่ งกาย กราฟแสดงเกณฑอ์ ้างองิ การเจรญิ เตบิ โตของเพศหญิง อายุ 5-18 ปี ทม่ี า: สานกั สง่ เสรมิ สขุ ภาพ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสขุ สว่ นสูงตามเกณฑอ์ ายแุ สดงความเจรญิ เตบิ โตดา้ นความสูง น้าหนักตามเกณฑอ์ ายุ แสดงการเจรญิ เตบิ โตดา้ นน้าหนัก เป็นดัชนีบ่งชีภาวะโภชนาการระยะยาวที่ผ่านมาว่าส่วนสูง เป็นดัชนีบ่งชีว่า นาหนักเหมาะสมกับอายุหรือไม่ ถ้าร่างกายขาดอาหาร เหมาะสมกับอายหุ รอื ไม่ ถ้ารา่ งกายมกี ารขาดสารอาหารแบบเรอื รัง หรือเจบ็ ป่วยจะมผี ลกระทบต่อขนาดของรา่ งกาย ทาให้นาหนักลดลง และถ้า เป็นระยะเวลานาน จะมีผลกระทบต่อการเจริญเติบโตทาง ขาดอาหารระยะยาว เด็กจะผอมและเตีย ดังนันนาหนักน้อยกว่าเกณฑ์อายุ โครงสร้าง ทาใหเ้ ดก็ เตียกวา่ เด็กในเกณฑ์วยั เดยี วกัน จะบ่งชีการขาดสารอาหารโดยรวม และสามารถใช้ในการติดตามการเติบโต ของเด็กได้ โดยดูอายุตามแนวนอนวา่ อยทู่ จี่ ดุ ใด แล้วไลข่ นึ ตามแนวตังวา่ ตรงกบั ส่วนสงู ทจ่ี ดุ ใด อ่านผลตามเกณฑ์นัน : สงู ค่อนขา้ งสูง โดยดูอายุตามแนวนอนว่าอยู่ท่ีจุดใด แล้วไล่ขึนไปตามแนวตังว่า ส่วนสงู ตามเกณฑ์ คอ่ นข้างเตยี เตีย ตรงกับนาหนักท่ีจุดใด อ่านผลตามเกณฑ์ : นาหนักมากเกินเกณฑ์ นาหนัก คอ่ นขา้ งมาก นาหนักตามเกณฑ์ นาหนกั ค่อนข้างนอ้ ย นาหนกั น้อยกวา่ เกณฑ์ หมายเหตุ : เกณฑ์การประเมนิ การเจรญิ เตบิ โตของเด็กวยั เรยี นท่ีเหมาะสม ควรใชด้ ชั นสี ว่ นสูงตาม เกณฑ์อายุ นาหนักตามเกณฑ์สว่ นสงู รว่ มกับนาหนกั ตามเกณฑอ์ ายุ ข้อมูล :กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข พ.ศ.2542 เกณฑ์อ้างองิ นาหนัก สว่ นสูง

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้เร่อื งโภชนาการกบั สขุ ภาพ 19 ชดุ ท1่ี สารวจการเจรญิ เตบิ โตของรา่ งกาย จากเกณฑ์มาตรฐานการเจริญเติบโตทังท่ีเป็นข้อมูลตัวเลข และกราฟแสดงเกณฑ์อ้างอิงการ เจริญเติบโตข้างต้น นักเรียนสามารถนามาใชป้ ระเมินเพ่ือเปรยี บเทยี บกบั อายุ นาหนัก และส่วนสูงของตนเอง ได้ การตรวจสอบการเจริญเติบโตกับกราฟแสดงเกณฑ์อ้างอิงการเจริญเติบโตทาได้โดยนาข้อมูลนาหนัก ส่วนสูง หรืออายุ จุดลงบนกราฟ แล้วเช่ือมโยงข้อมูลแต่ละจุด เพ่ือแสดงระดับของการเจริญเติบโตและ แนวโน้มที่เปลี่ยนแปลงไป ซึ่งนักเรียนควรจะประเมินภาวะการเจริญเติบโตของตนเอง ด้วยการช่ังนาหนัก และวัดส่วนสูง อย่างน้อยภาคเรียนละ 1 ครัง โดยทั่วไปการประเมินการเจริญเติบโตและพัฒนาการทางด้าน ร่างกายมี 3 วธิ ี ดงั นี 1. การประเมินน้าหนักตามเกณฑอ์ ายุ เปน็ การเปรียบเทียบนาหนักท่ีควรจะเปน็ ตามช่วง อายุต่าง ๆ หากมีนาหนักต่ากว่าเกณฑ์อายุ จะแสดงถึงปัญหาของการขาดสารอาหารโปรตีนและพลังงานซ่ึงมี ผลกระทบต่อการเจรญิ เตบิ โตโดยรวม 2. การประเมินส่วนสูงตามเกณฑ์อายุ เป็นการเปรียบเทียบส่วนสูงท่ีควรจะเป็นตามช่วง อายุต่าง ๆ หากมีส่วนสูงต่ากว่าเกณฑ์จะแสดงถึงการขาดสารอาหารอย่างยาวนานซ่ึงส่วนใหญ่การขาด สารอาหารมักจะมีความสัมพันธ์กบั ฐานะทางเศรษฐกิจของครอบครัว 3. การประเมินน้าหนักตามเกณฑ์ส่วนสูง เป็นการดูลักษณะของการเจริญเติบโตว่ามี นาหนกั เหมาะสมกบั สว่ นสงู หรอื ไม่ เพ่ือบอกลกั ษณะรปู ร่างว่าสมสว่ น อ้วน หรอื ผอม ในผู้ใหญ่ที่อายุ 20 ปีขึนไปจะมีการประเมินนาหนักตามเกณฑ์ส่วนสูงอีกวิธกี ารหนึ่งท่ีเรียกว่า การหาคา่ ดัชนมี วลกาย (Body Mass Index: BMI) โดยมสี ตู รในการคานวณดงั นี BMI = น้าหนกั ตัว (กโิ ลกรัม) ส่วนสูง × สว่ นสูง (เมตร)2 การประเมินคา่ ดชั นมี วลกาย BMI การแปรผล มาตรฐานอาเซยี น (เอเชีย) น้อยกวา่ 18.5 นาหนักน้อยกว่ามาตรฐาน 18.5 – 22.9 ปกติ 23.0 – 24.9 นาหนักเกนิ 25.0 – 29.9 อว้ น มากกว่าหรือเทา่ กับ 30 อ้วนมาก ท่มี า : กองออกกาลงั กายเพ่ือสขุ ภาพ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสขุ

ชุดกจิ กรรมการเรียนรเู้ ร่อื งโภชนาการกบั สขุ ภาพ 20 ชุดท1ี่ สารวจการเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย ตัวอย่างการหาค่าดัชนีมวลกาย เช่น นางสาวมะนาว สูง 150 เซนติเมตร นาหนัก 45 กิโลกรัม เมอ่ื คานวณโดยใช้คา่ BMI พบว่านางสาวมะนาวมคี ่า BMI ดังนี BMI = นาหนักตัว (กิโลกรัม) ส่วนสูง × สว่ นสูง (เมตร)2 BMI =45 (กโิ ลกรมั ) = 45 = 20 1.5×1.5 (เมตร)2 2.25 แสดงวา่ นางสาวมะนาว มีนาหนกั ตัวอย่ใู นระดบั ปกติ การสารวจภาวะการเจรญิ เตบิ โต การท่ีนักเรียนจะทราบว่าตนเองมีการเจริญเติบโตที่สมวัยหรือไม่ ต้องสารวจภาวะการ เจริญเติบโตของตนเองก่อนวา่ มีอายุก่ีปี กี่เดือน นาหนักกกี่ ิโลกรัม สว่ นสูงก่ีเซนติเมตร แล้วจึงไปอ่านกราฟ แสดงเกณฑ์อ้างอิงการเจริญเติบโต กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ได้สร้างแบบสารวจภาวะการเจริญเติบโตและ ให้คาแนะนา ดังนี 1. นักเรยี นชง่ั นาหนัก วดั สว่ นสูง ชว่ งตน้ ภาคเรยี น ภาคเรยี นละ 1 ครัง 2. กอ่ นช่ังนาหนกั ให้เอาสงิ่ ของออกจากกระเป๋าเสือผ้าให้หมด และถอดรองเทา้ ออกด้วย 3. คิดอายเุ ป็นปีและเดอื น (เศษของเดอื นท่ีมากกวา่ 15 วนั ใหป้ ัดขนึ เปน็ 1 เดอื น) 4. ประเมินผลนาหนัก ส่วนสูง และอายุ โดยทาจุดลงบนกราฟแสดงเกณฑ์อ้างอิงการ เจรญิ เตบิ โต (ตามเพศชาย – หญิง) 5. นกั เรยี นอา่ นกราฟและบันทึกผลการประเมินผลลงในช่องท่ตี รงกบั ชนั และภาคเรยี น

ชุดกจิ กรรมการเรียนร้เู ร่ืองโภชนาการกบั สุขภาพ 21 ชดุ ท1่ี สารวจการเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย การสารวจการเจริญเติบโตของนักเรียนนั้น ควรกระทาอย่างน้อยภาคเรียนละ 1 คร้ัง โดยอาจบนั ทึกข้อมูลท่ไี ด้จากการสารวจลงในแบบบันทกึ น้าหนกั และสว่ นสูง ดงั นี้ ระดบั ชัน/ภาคเรียน ม. 1 ม. 2 ม. 3 รายละเอียด ภาค ภาค ภาค ภาค ภาค ภาค อายุ (ปี/เดือน) ตน้ ปลาย ตน้ ปลาย ตน้ ปลาย สว่ นสงู (ซม.) นาหนัก (กก.) นาหนักตามเกณฑส์ ่วนสงู (อว้ น เริม่ อว้ น ท้วม สมส่วน ค่อนขา้ งผอม ผอม) สว่ นสงู ตามเกณฑอ์ ายุ (สูง ค่อนข้างสูง สว่ นสูงตามเกณฑ์ คอ่ นข้างเตีย เตยี ) นาหนกั ตามเกณฑอ์ ายุ (นาหนักมากเกินเกณฑ์ นาหนักค่อนข้างมาก นาหนัก ตามเกณฑ์ ค่อนข้างเตีย นอ้ ยกว่าเกณฑ)์

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้เรอื่ งโภชนาการกบั สขุ ภาพ 22 ชุดท1ี่ สารวจการเจรญิ เติบโตของรา่ งกาย คะแนน สารวจการเจรญิ เตบิ โตของตนเอง คาชีแจง : ใหน้ กั เรยี นสารวจเกย่ี วกบั นาหนกั สว่ นสูง ของตนเอง แล้ววเิ คราะหก์ ารเจรญิ เติบโตของตนเองเทียบกับเกณฑม์ าตรฐาน ชื่อ..............................................สกุล.............................................เลขท่.ี ...................ชัน...................... ผลการเปรยี บเทยี บน้าหนกั สว่ นสูง และอายุ กบั เกณฑ์มาตรฐาน รายละเอียด วันเดอื นปที ส่ี ารวจ………………………………………….. ผลการสารวจ อายุ (ป/ี เดือน) สว่ นสงู (ซม.) นาหนกั (กก.) นาหนกั ตามเกณฑ์สว่ นสูง (อว้ น เร่มิ อ้วน ท้วม สมส่วน ค่อนขา้ งผอม ผอม) ส่วนสูงตามเกณฑอ์ ายุ (สูง ค่อนข้างสงู สว่ นสูงตามเกณฑ์ คอ่ นขา้ งเตีย เตีย) นาหนกั ตามเกณฑ์อายุ (นาหนักมากเกินเกณฑ์ นาหนักค่อนข้างมาก นาหนัก ตามเกณฑ์ คอ่ นข้างเตีย นอ้ ยกวา่ เกณฑ)์ จากตาราง สรปุ ไดว้ า่ นกั เรยี นมนี าหนักและส่วนสูงอยใู่ นเกณฑ.์ .......................................................................... ปจั จัยใดบา้ งทส่ี ่งผลต่อการเจริญเตบิ โตของนกั เรียน .............................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................... .... .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................ .............. .............................................................................................................................................................................. .

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้เร่ืองโภชนาการกบั สุขภาพ 23 ชุดท1่ี สารวจการเจรญิ เติบโตของร่างกาย คะแนน การหาคา่ ดชั นีมวลกาย ชื่อ..............................................สกลุ .............................................เลขท่.ี ...................ชัน...................... คาช้ีแจง ให้นักเรียนหาค่าดัชนีมวลกายโดยใช้สูตรท่ีกาหนดให้และแปรผลค่าดัชนีมวลกายของบุคคลที่ กาหนดให้ถูกตอ้ ง สตู รการคานวณหาค่าดัชนมี วลกาย BMI = นาหนกั ตวั (กโิ ลกรัม) สว่ นสงู × ส่วนสูง (เมตร)2 BMI การแปรผล มาตรฐานอาเซียน (เอเชีย) น้อยกวา่ 18.5 นาหนกั นอ้ ยกว่ามาตรฐาน 18.5 – 22.9 ปกติ 23.0 – 24.9 นาหนักเกนิ 25.0 – 29.9 อว้ น มากกว่าหรือเทา่ กับ 30 อว้ นมาก ที่ ขอ้ มูลบคุ คล คา่ ดัชนมี วลกาย การแปรผล 1. เด็กชายเอนาหนัก 45 กิโลกรมั ส่วนสูง 165 เซนติเมตร 2. เดก็ หญิงบนี าหนัก 52 กโิ ลกรัม สว่ นสงู 145 เซนตเิ มตร 3. เดก็ ชายเอฟนาหนัก 60 กิโลกรมั ส่วนสูง 150 เซนตเิ มตร 4. เด็กหญงิ จีนาหนกั 45 กิโลกรัม สว่ นสูง 150 เซนติเมตร 5. เด็กชายบอลนาหนัก 55 กิโลกรมั สว่ นสงู 160 เซนตเิ มตร 6. เดก็ ชายบอยนาหนัก 65 กิโลกรัม สว่ นสงู 165 เซนติเมตร 7. เดก็ หญิงนอ้ ยนาหนกั 52 กิโลกรัม ส่วนสูง 165 เซนตเิ มตร 8. เด็กชายฟรอยด์นาหนัก 45 กิโล กรัม ส่วนสูง 155 เซนตเิ มตร 9. เด็กหญงิ นดิ นาหนกั 70 กิโลกรมั ส่วนสงู 150 เซนตเิ มตร 10. เดก็ ชายบาสนาหนกั 55 กิโลกรมั สว่ นสงู 170 เซนตเิ มตร

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรูเ้ รือ่ งโภชนาการกบั สุขภาพ 24 ชดุ ท1่ี สารวจการเจรญิ เตบิ โตของรา่ งกาย ตอนสารวจภาวะการเจรญิ เตบิ โต พี่วาวา พข่ี วญั พ่ีครีม พวกพี่กาลังคยุ กันถงึ เรื่องการ ทาอะไรกันอยู่คะ วเิ คราะห์นาหนักกับสว่ นสูง ของตวั เองกนั อยคู่ ่ะ มนั มีเกณฑม์ าตรฐานการเจริญเติบโต ใหเ้ ทยี บจากกราฟแล้วเราก็อ่านคา่ วา่ ตวั เองมกี ารเจริญเติบโตอยู่ในระดบั ใด อ้วน ผอม สูง หรือสมส่วนคะ่ ดจี งั เลยคะ่ ! พี่ ๆ พอจะเทียบให้หนู หนูก็อยากรูค้ ่ะ ไดห้ รอื เปลา่ คะ ทาใหห้ นูด้วยนะคะ ได้จ๊ะ แตต่ ้องรู้ ทลี ะคนนะคะ นาหนัก ส่วนสูง นอ้ ง ๆ และวัน เดอื น ปี เกิด ของน้องก่อนนะคะ ถงึ จะเทยี บได้คะ่ พวกเธอ ฉันวา่ นะ ถ้าเราทาให้น้อง ๆ ทงั โรงเรยี นเลย ท่าจะดี ขนาดนอ้ ง 2 คนนยี ังอยากร้เู ลย ฉันวา่ กด็ เี หมือนกนั นะ จะได้เอาข้อมลู ไปให้ ครปู ระจาชนั เพื่อพฒั นา หรอื ส่งเสริมการ เจรญิ เติบโตของน้อง ๆ ได้ จากน้นั ทง้ั 3 คน กพ็ ากนั ไปศึกษาหาข้อมลู เกีย่ วกบั การสารวจการเจริญเติบโตของนกั เรียนทั้งโรงเรยี น

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูเ้ รื่องโภชนาการกบั สขุ ภาพ 25 ชดุ ท1ี่ สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย ใบความรู้ เรื่อง แนวทางการวิเคราะห์การเจรญิ เตบิ โต กจิ กรรมเสรมิ บทเรยี น ให้นักเรยี นลองเดาคาตอบว่ามีนักเรยี นในโรงเรียนทีม่ กี ารเจรญิ เตบิ โตไม่เปน็ ไปตาม24 เกณฑ์มาตรฐานการเจรญิ เติบโตหรอื ไม่ ........................................................................................................................................................ การวิเคราะห์การเจริญเติบโตและพัฒนาการจาเป็นต้องมีข้อมูล ดังนัน จึงต้องมีการเก็บ รวบรวมข้อมูลเก่ียวกับการเจริญเติบโตและพัฒนาการก่อน จึงจะทาการวิเคราะห์ได้ ข้อมูลท่ีจาเป็นสาหรับ การวเิ คราะห์ มดี ังนี 1 ขอ้ มูลเกยี่ วกับการเจริญเติบโตทางรา่ งกาย สามารถตรวจจากข้อมูลต่าง ๆ เช่น นาหนัก ส่วนสูง ส่วนความยาวของลาตัวช่วงบนและความยาว ของลาตัวช่วงล่าง ความยาวของช่วงแขนเม่ือกางเต็มท่ี ความยาวของเส้นรอบวงศีรษะ ความยาวของเส้นรอบอก การขึนของฟนั แท้ 2 ขอ้ มูลเก่ยี วกบั สุขภาพ 1) วิธกี ารเกบ็ รวบรวมขอ้ มูล อาจใชว้ ธิ ีใดวธิ หี นึง่ หรอื ใช้หลายวิธกี ไ็ ด้ ดงั นี - การสัมภาษณ์ โดยการสอบถามพูดคุยกับพ่อแม่ของเด็ก พ่ีเลียง หรือครูประจา ชัน หรอื ถ้าเด็กโตแล้วกส็ มั ภาษณ์เดก็ ได้ - การศึกษาจากแฟม้ บนั ทกึ สขุ ภาพ หรือจากรายงาน ซึง่ ทโี่ รงเรียนจะมอี ย่แู ลว้ - การวัดและการสังเกต โดยการช่ังนาหนัก วัดส่วนสูง วัดขนาดต่าง ๆ ของ รา่ งกายตามท่ีต้องการ และใช้การสงั เกตพฤตกิ รรมของเด็กหรืออาการโดยท่วั ไปว่า มีอะไรผิดปกติหรอื ไม่ 2) การสร้างแบบสารวจข้อมูล การสร้างแบบสารวจข้อมูลนันขึนอยู่กับว่าเราต้องการ ข้อมลู อะไรบ้าง และจะใชว้ ิธีการเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลอย่างไร แบบสารวจข้อมลู โดยท่วั ไปจะประกอบดว้ ยขอ้ มูล ส่วนตัว ขอ้ มูลเกยี่ วกับการเจรญิ เตบิ โตและพฒั นาการ และขอ้ มลู เกี่ยวกับสขุ ภาพ

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้เรอื่ งโภชนาการกบั สุขภาพ 26 ชดุ ท1่ี สารวจการเจรญิ เตบิ โตของรา่ งกาย สารวจการเจรญิ เตบิ โต คะแนน ของนกั เรียนในโรงเรยี น คาช้ีแจง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม สารวจภาวะการเจริญเติบโตของนักเรียนตังแต่ระดับอนุบ าล 1 – ชัน มธั ยมศึกษาปที ่ี 3 โดยแบ่งออกเป็น 7 กลุ่ม (กลุ่มละ 5 คน) แต่ละกลุ่มแบ่งกันสารวจระดับอนุบาล 1 , 2 , 3 , ประถมศึกษาปที ่ี 1- 2 , ประถมศกึ ษาปที ี่ 3 – 4 , ประถมศึกษาปที ่ี 5 – 6 และมัธยมศึกษาปีท่ี 1 – 3 ตัวอย่างการออกแบบสารวจ เลขท่ี ช่ือ - สกลุ วัน/เดือน/ อายุ นาหนักตาม ส่วนสงู ตาม นาหนกั ตาม ปเี กิด ปี เดือน เกณฑส์ ่วนสูง เกณฑ์อายุ เกณฑ์อายุ (อ้วน เรม่ิ อ้วน (สูง ค่อนข้างสูง ทว้ ม สมสว่ น สว่ นสงู ตาม (มากค่อนข้างมาก ค่อนขา้ งผอม ตามเกณฑ์ เกณฑ์ ค่อนขา้ ง ผอม) เตยี เตยี ) คอ่ นขา้ งนอ้ ยน้อย) หลังจากทน่ี ักเรียนรวบรวมข้อมลู เสร็จแล้วใหน้ าขอ้ มูลทไี่ ด้ คนื ให้กับครปู ระจาช้ัน หรอื ครูฝา่ ยอนามัยโรงเรยี น เพ่ือนาไปปรับปรุง หรอื สง่ เสริมพัฒนาการดา้ นการเจรญิ เติบโต ของนักเรียนในโรงเรียนตอ่ ไป

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรเู้ ร่ืองโภชนาการกบั สุขภาพ 27 ชดุ ท1่ี สารวจการเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย แบบทดสอบหลังเรียน เร่ืองสารวจการเจรญิ เติบโตของรา่ งกาย คาชีแ้ จง โปรดเลือกคาตอบทถ่ี กู ต้องทีส่ ุด แลว้ ทาเครอ่ื งหมายกากบาท (×)ลงในกระดาษคาตอบ ใชเ้ วลาในการทาแบบทดสอบ 10 นาที ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1. ขอ้ ใดไม่ใช่ปัจจัยที่เกีย่ วข้องกับการเจรญิ เตบิ โตทางรา่ งกาย 1. การบาดเจบ็ 2. ระดบั การศึกษา 3. พนั ธุกรรม 4. อาหารและโภชนาการ 2.การสารวจภาวะการเจรญิ เตบิ โตทางรา่ งกายนิยมใชว้ ธิ ีการใด 1. การตรวจสขุ ภาพประจาปี 2. การทดสอบสมรรถภาพทางกาย 3. การชง่ั นาหนกั และวดั สว่ นสงู 4. การวดั EQ และ IQ โดยแพทย์ 3.ปัจจัยในข้อใดทเี่ กยี่ วข้องกับการเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย 1. ประแจงได้รบั โครโมโซม x จากพ่อ 2. ประจบตัวเตียเพราะมพี ่อและแมส่ งู 3.พอ่ ของประพันธ์เปน็ โรคโลหิตจางทาใหป้ ระพันธม์ ีภมู ิคุ้มกนั ท่ีดกี วา่ คนปกติ 4. ประกนั เจริญเตบิ โตในชุมชนเสอื่ มโทรมทาให้มพี ัฒนาการเจริญเตบิ โตในดา้ นตา่ งๆ ดีกว่าคนท่วั ไป 4. ใครมีการเจริญเติบโตตามเกณฑ์มาตรฐานการเจรญิ เตบิ โตอยู่ในเกณฑป์ กติของเดก็ อายุ 13 ปี 1. เดก็ ชายดีนาหนกั 60 กิโลกรมั ส่วนสูง 180 เซนติเมตร 2. เด็กหญงิ ซีนาหนัก 27 กิโลกรมั ส่วนสงู 132 เซนติเมตร 3. เดก็ ชายบนี าหนัก 34 กิโลกรัม ส่วนสงู 145 เซนตเิ มตร 4. เดก็ หญิงเอนาหนัก 53 กโิ ลกรมั ส่วนสูง 170 เซนติเมตร

ชุดกิจกรรมการเรยี นรเู้ รือ่ งโภชนาการกับสขุ ภาพ 28 ชุดท1ี่ สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย 5.ใครมกี ารเจริญเตบิ โตตามชว่ งวยั ของตนเอง 1. เดก็ หญิงนดิ เริ่มมปี ระจาเดือน 2. เดก็ ชายหน่อยมผี มหงอกหลายเสน้ 3. เดก็ หญิงปอยนาหนกั และส่วนสูงลดลง 4. เดก็ ชายปอมสี ะโพกผายและหนา้ อกขยายขนึ 6.เด็กชายนพพลนาหนัก 55 กิโลกรัม ส่วนสูง160เซนติเมตร เด็กชายนพพลมีนาหนักตามเกณฑ์ส่วนสูง อยูใ่ นระดบั ใด 1. อว้ น 2. สมส่วน 3. ผอม 4. ทว้ ม 7.เด็กผ้หู ญงิ อายุ 14 ปี นาหนกั 45 กโิ ลกรมั ควรมีสว่ นสูงเทา่ ใดจงึ จะถือวา่ อย่ใู นเกณฑ์สมส่วน 1. 135 เซนติเมตร 2. 140 เซนตเิ มตร 3. 150 เซนติเมตร 4. 169 เซนติเมตร 8.การหาค่าดัชนีมวลกาย (BMI) ใชส้ ตู รการหาอย่างไร 1. ดชั นีมวลกาย (BMI) =ส่วนสูง(เซนตเิ มตร) นาหนัก(กิโลกรัม) 2. ดชั นมี วลกาย (BMI) =นาหนัก(กโิ ลกรัม) ส่วนสูง(เมตร) 3. ดัชนีมวลกาย (BMI) =สว่ นสูง(เซนติเมตร) นาหนกั ×นาหนัก (กิโลกรมั ) 2 4. ดัชนมี วลกาย (BMI) =นาหนัก(กิโลกรมั ) สว่ นสงู ×ส่วนสูง (เมตร)2 9.คา่ ดัชนมี วลกายในระดับปกตอิ ย่ใู นชว่ งใด 2. 25.0 – 29.9 1. 30.0 ขึนไป 4. 18.5 – 22.9 3. 23.0 – 24.9 10. นทีอายุ 22 ปี นาหนัก80กโิ ลกรมั สว่ นสงู 170 เซนติเมตร นทีมคี ่าดชั นมี วลกายเทา่ ไร 1. 21.25 2. 27.68 3. 28.13 4. 47.06

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้เรอ่ื งโภชนาการกบั สุขภาพ 29 ชุดท1ี่ สารวจการเจรญิ เติบโตของรา่ งกาย กระดาษคาตอบ ช่อื .........................................................สกลุ ..................................................เลขท่.ี ... ..........ชัน....................... ขอ้ ที่ 1 2345 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ขอใหโ้ ชคดใี นการทาแบบทดสอบนะคะ

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรเู้ รือ่ งโภชนาการกับสขุ ภาพ 30 ชุดท1่ี สารวจการเจรญิ เติบโตของรา่ งกาย บรรณานุกรม กิตติ ปรมตั ถผล, ปรชี า ไวยโภคา, กาไลทพิ ย์ ระน้อย, ศิรริ ตั น์สีเหลือง, วิชาญ มะวิญธร และประภาพร บญุ มา (ผ้เู รียบเรยี ง). (2557) หนงั สือเรียนรายวิชาพนื้ ฐานสุขศึกษา ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1. กรุงเทพฯ: สานกั พิมพ์เอมพนั ธ์. พรสขุ หุน่ นิรนั ดร,์ ประภาเพ็ญ สุวรรณ, สุรยี พ์ นั ธุ์ วรพงศธร และอนันต์ มาลารัตน์ (ผ้เู รยี บเรียง). (2556). หนงั สอื เรียนรายวชิ าพนื้ ฐานสขุ ศกึ ษา ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 1. กรงุ เทพฯ:ไทยร่มเกลา้ . สถาบนั พฒั นาคุณภาพวิชาการ(พว.) (ผู้เรยี บเรียง).(2560). ชุดกิจกรรมพัฒนาการคิดเสริมสร้างสมรรถนะ สาคญั และคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ของผู้เรียน สุขศึกษาและพลศึกษา ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1. กรงุ เทพฯ: สานักพิมพ์ บริษัทพฒั นาคุณภาพวิชาการ. สจุ ิตรา สุคนธทรัพย,์ อรชร อินทกลุ และชัยวฒั น์ ดรุณธรรม (ผูเ้ รียบเรยี ง).(2557). หนังสือเรียน รายวชิ าพื้นฐานสุขศกึ ษา ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1. กรุงเทพฯ: บริษัทแอด๊ วานซ์ อนิ เตอร์พรินติง. สุชาดา วงศใ์ หญ่ และปรชี า ไวยโภคา (ผูเ้ รียบเรยี ง).(2551). หนงั สือเรียนรายวชิ าพ้นื ฐานสุขศึกษา ชนั้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 1. กรุงเทพฯ : ไทยร่มเกลา้ . สานกั ส่งเสรมิ สขุ ภาพ กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสุข (ผู้เรยี บเรยี ง).(2558). แบบบันทกึ การตรวจสุขภาพ ดว้ ยตนเอง สาหรับนกั เรยี นชน้ั ม.1 – ม.6กรุงเทพฯ: ศูนย์สื่อและส่งิ พมิ พแ์ กว้ เจา้ จอม

ชุดกิจกรรมการเรยี นรเู้ รื่องโภชนาการกับสขุ ภาพ 31 ชุดท1ี่ สารวจการเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย ภาคผนวก

ชุดกิจกรรมการเรยี นร้เู รือ่ งโภชนาการกับสขุ ภาพ 32 ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของร่างกาย เฉลยแบบทดสอบก่อนและหลังเรยี น เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียนเรือ่ งสารวจการเจรญิ เตบิ โตของรา่ งกาย ขอ้ ที่ 1 234 5 1× × 2 × 3 4 × 5 × 6 7 × 8× × 9 10 × × เฉลยแบบทดสอบหลังเรียนเร่ืองสารวจการเจริญเติบโตของรา่ งกาย ขอ้ ที่ 1 234 5 × 1 2 × 3× 4 × 5× 6 × 7 × 8 × 9 × 10 ×

ชดุ กิจกรรมการเรียนร้เู รอื่ งโภชนาการกบั สขุ ภาพ 33 ชดุ ท1่ี สารวจการเจรญิ เตบิ โตของรา่ งกาย แนวคาตอบ ปจั จัยที่ส่งผลต่อการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย คาชี้แจง ให้นักเรียนเขียนแผนภาพความคิด สรุปปัจจัยที่เก่ียวข้องกับการเจริญเติบโตของร่างกายพร้อม ตกแต่งใหส้ วยงาม ชือ่ ..............................................................สกลุ .....................................................เลขท.่ี ...............ชัน................. ปจั จัยที่เกย่ี วขอ้ งกบั การเจริญเติบโตของรา่ งกาย ปจั จยั ภายใน ปัจจยั ภายนอก พันธกุ รรม สภาพแวดลอ้ ม การอบรมเลี้ยงดู ทางสงั คม ของผู้ปกครอง สดั ส่วน กรปุ๊ เลือด เพศ รปู รา่ งทางกายความผิดปกติ การเจ็บป่วยหรือ อาหารที่บริโภค และโรคท่ถี า่ ยทอดทางพนั ธุกรรม อุบัตเิ หตุ พน้ื ฐานทางอารมณ์ และจิตใจ จากปจั จยั ทส่ี ่งผลต่อการเจริญเตบิ โตทางดา้ นร่างกาย นักเรียนคดิ ว่าปัจจัยใดทส่ี ่งผลตอ่ การ เจรญิ เติบโตมากที่สดุ ..................ปจั จัยด้านโภชนาการ หรอื อาหารท่ีบริโภค...............................

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้เร่อื งโภชนาการกับสุขภาพ 34 ชุดท1ี่ สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย แนวคาตอบ สารวจการเจริญเติบโตของตนเอง คาชีแจง : ให้นักเรียนสารวจเกี่ยวกับนาหนัก ส่วนสูง ของตนเอง แล้ววิเคราะห์การเจริญเติบโต ของตนเองเทยี บกบั เกณฑ์มาตรฐาน ช่อื ..............................................สกลุ .............................................เลขที่....................ชัน...................... ผลการเปรียบเทยี บน้าหนัก สว่ นสงู และอายุ กบั เกณฑ์มาตรฐาน รายละเอียด วันเดอื นปที ส่ี ารวจ………………………………………….. ผลการสารวจ อายุ (ป/ี เดอื น) สว่ นสูง (ซม.) นาหนกั (กก.) นาหนกั ตามเกณฑส์ ่วนสงู (อว้ น เรม่ิ อว้ น ทว้ ม สมสว่ น ค่อนข้างผอม ผอม) ส่วนสูงตามเกณฑอ์ ายุ (สงู ค่อนขา้ งสูง สว่ นสูงตามเกณฑ์ คอ่ นขา้ งเตยี เตยี ) นาหนักตามเกณฑอ์ ายุ (นาหนักมากเกินเกณฑ์ นาหนักค่อนข้างมาก นาหนัก ตามเกณฑ์ ค่อนขา้ งเตยี น้อยกวา่ เกณฑ์) จากตาราง สรปุ ได้วา่ นกั เรียนมีนาหนกั และส่วนสงู อยใู่ นเกณฑ์........................................................................... ปจั จัยใดบ้างทีส่ ่งผลตอ่ การเจรญิ เตบิ โตของนักเรยี น 1. พันธกุ รรม 2. การอบรมเลียงดู 3. การรบั ประทานอาหาร 4. การเจ็บป่วย

ชุดกจิ กรรมการเรียนรเู้ รือ่ งโภชนาการกับสุขภาพ 35 ชดุ ท1ี่ สารวจการเจริญเตบิ โตของร่างกาย คะแนน แนวคาตอบ การหาคา่ ดชั นีมวลกาย คาช้ีแจง ให้นักเรียนหาค่าดัชนีมวลกายโดยใช้สูตรที่กาหนดให้และแปรผลค่าดัชนีมวลกายของบุคคลที่ กาหนดใหถ้ กู ตอ้ ง สูตรการคานวณหาคา่ ดชั นีมวลกาย BMI = นาหนกั ตวั (กโิ ลกรมั ) ส่วนสงู × สว่ นสงู (เมตร)2 BMI การแปรผล มาตรฐานอาเซียน (เอเชีย) น้อยกวา่ 18.5 นาหนักนอ้ ยกวา่ มาตรฐาน 18.5 – 22.9 ปกติ 23.0 – 24.9 นาหนักเกิน 25.0 – 29.9 อว้ น มากกว่าหรือเท่ากบั 30 อว้ นมาก ท่ี ขอ้ มูลบคุ คล คา่ ดัชนมี วลกาย การแปรผล นาหนักนอ้ ยกวา่ 1. เด็กชายเอนาหนกั 45 กโิ ลกรมั สว่ นสูง 165 เซนติเมตร 16.54 มาตรฐาน 2. เดก็ หญิงบนี าหนกั 52 กโิ ลกรัม สว่ นสูง 145 เซนตเิ มตร 24.76 นาหนกั เกิน 3. เด็กชายเอฟนาหนกั 60 กิโลกรัม สว่ นสูง 150 เซนตเิ มตร 26.67 4. เด็กหญงิ จีนาหนกั 45 กิโลกรัม ส่วนสูง 150 เซนติเมตร 20 อ้วน 5. เดก็ ชายบอลนาหนกั 55 กิโลกรมั ส่วนสงู 160 เซนติเมตร 21.48 ปกติ 6. เดก็ ชายบอยนาหนกั 65 กโิ ลกรมั ส่วนสูง 165 เซนติเมตร 23.89 ปกติ 7. เดก็ หญงิ นอ้ ยนาหนกั 52 กโิ ลกรัม สว่ นสงู 165 เซนติเมตร 19.12 นาหนักเกิน 8. เด็กชายฟรอยด์นาหนัก 45 กิโลกรัม ส่วนสูง 155 18.75 ปกติ ปกติ เซนตเิ มตร 31.11 9. เด็กหญงิ นิดนาหนัก 70 กโิ ลกรมั สว่ นสูง 150 เซนตเิ มตร 19.03 อว้ นมาก 10. เด็กชายบาสนาหนัก 55 กโิ ลกรัม ส่วนสูง 170 เซนติเมตร ปกติ

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้เรอ่ื งโภชนาการกบั สขุ ภาพ 36 ชุดท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย แนวคาตอบ สารวจการเจริญเติบโตของนักเรยี นในโรงเรียน คาช้ีแจงให้นักเรยี นแบ่งกลุ่ม สารวจภาวะการเจริญเติบโตของนกั เรียนตังแต่ระดับอนบุ าล 1–ชันมัธยมศกึ ษาปี ท่ี 3 โดยแบ่งออกเป็น 7กลุ่ม (กลุ่มละ 5คน) แต่ละกลมุ่ แบ่งกันสารวจระดับอนุบาล 1 , 2 , 3 ,ประถมศึกษาปี ที่ 1- 2, ประถมศึกษาปีที่ 3 – 4 , ประถมศึกษาปีที่ 5 – 6 และมัธยมศกึ ษาปที ่ี 1 – 3 ตัวอย่างการออกแบบสารวจ นา้ หนกั ตาม ส่วนสูงตาม น้าหนกั ตาม เกณฑส์ ่วนสูง วนั /เดอื น/ อายุ เกณฑ์อายุ เกณฑ์อายุ ปเี กดิ ปี เดอื น (อ้วน เรม่ิ อ้วน เลขที่ ชอ่ื - สกุล ทว้ ม สมส่วน (สูง คอ่ นข้างสูง (มาก คอ่ นขา้ งมาก คอ่ นข้างผอม ส่วนสงู ตาม ตามเกณฑ์ ผอม) เกณฑ์ คอ่ นขา้ ง คอ่ นข้างน้อย เต้ยี เตี้ย) นอ้ ย) กรอกข้อมูลของนักเรียนในแต่ละระดบั ช้ันตำมควำมเปน็ จรงิ หลังจากทนี่ กั เรยี นรวบรวมข้อมูลเสร็จแลว้ ให้นาข้อมลู ทไ่ี ด้ คืนใหก้ บั ครูประจาช้นั หรือครฝู ่ายอนามัยโรงเรียน เพอ่ื นาไปปรบั ปรงุ หรือส่งเสรมิ พฒั นาการด้านการเจริญเติบโตของ นักเรียนในโรงเรยี นต่อไป

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้เรื่องโภชนาการกบั สุขภาพ ชดุ ท1่ี สารวจการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย