rock

ระดบั ประถมตอนปลาย ชื่อ.....................................สกุล..................................ช้นั ................. โรงเรียน............................................................................................ พิพิธภณั ฑสถานแห่งชาติธรณีวทิ ยาเฉลิมพระเกียรติ จงั หวดั ปทุมธานี สานกั งานทรัพยากรธรณีเขต 3

1 โลก (Earth) โลก (Earth) เป็นดาวเคราะห์ดวงหนึ่งที่จัดอยู่ในกลุ่มดาว เคราะห์หิน ซึ่งการท่ีโลกของเราเป็นดาวเคราะห์หินนั้น ทาให้ องค์ประกอบส่วนใหญ่ของโลกเป็นหิน แม้ว่าพ้ืนผิวโลกส่วน ใหญ่จะถูกปกคลุมด้วยน้ามากกว่าส่วนที่เป็นพื้นดิน แต่ใต้พ้ืน น้าและพ้ืนดินที่ลึกลงไปมีแต่หิน จึงทาให้เราพบหินอยู่ท่ัวๆไป โดยโลกของเรานน้ั แบง่ เปน็ ชัน้ ๆ ดังนี้ หนา 700 กม. เนอื้ โลกสว่ นล่าง หนา 2,900 กม. เปลอื กโลก เน้ือโลกส่วนบน ส่วนมหาสมุทร หนา 0-70 กม. เปลือกโลก สว่ นทวปี หนา 6,370 กม. แก่นส่วนในท่ี หนา 5,150 กม. เป็นของแข็ง แกน่ สว่ นนอกที่ เปน็ ของเหลว ภาพ : http://www.myfirstbrain.com/student_view.aspx?id=70143

2 หนิ (Rock) หิน (Rock) หมายถึง มวล ของแขง็ ประกอบดว้ ยแร่ชนิดเดียว ห รื อ ห ล า ย ช นิ ด ร ว ม ตั ว กั น อ ยู่ ตามธรรมชาติ พกุ ๊าซ, พุนา้ ร้อน หิน อาจแบ่งตามลักษณะการเกิด หินอคั นีพุ ได้ 3 ประเภทใหญ่ คือ หินอัคนี หินช้ัน หรือหินตะกอน และหินแปร หินท้ัง 3 ประเภทนี้ต่างก็แสดงลักษณะการเกิด เฉพาะตัวและลักษณะเนื้อหินท่ีแตกต่าง กัน จึงช่วยทาให้สามารถแยกประเภท หนิ ออกจากกันได้ง่าลยาวขาน้ึ ภูเขาไฟ กรวดหินภูเขา ไฟสลับชัน ภาพ : http://www.spiritrockshop.com/images/geo-pick.gif

3 วฏั จกั รของหนิ (Rock cycle) วัฏจักรของหิน (Rock cycle) หมายถึง การเปล่ียนแปลง ของหินอัคนี หินตะกอนและหินแปร โดยกระบวนการทาง ธรณีวิทยา มีผลทาให้หินทั้ง 3 ชนิด เกิดการเปล่ียนแปลงจาก ชนดิ หน่ึงไปเป็นหินอกี ชนดิ หนงึ่ และยงั มผี ลใหห้ ินมีการเปล่ียน กลั บมา เ ป็ น ชนิ ดเ ดิมไ ด้อี กด้ว ย กา รเ ป ล่ีย น แ ป ลงเ ช่ น น้ี จะเกดิ ขน้ึ หมุนเวยี นเช่นน้ีตลอดไป กระบวนการทางธรณีวิทยา ทท่ี าใหเ้ กดิ วัฏจกั รของหนิ มดี ังน้ี ภาพ : https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/564x/3a/ee/7f/3aee7f466c8908598de0297e890ffcae.jpg

4 หนิ อคั นี (Igneous Rock) => เกิดจากเย็นตัวของหินหนืดร้อนใต้ผิวโลก ที่เรียกว่า แมกมา (Magma) และหินหนืดร้อนท่ีไหลตามแนวรอยแยกของ แผ่นดนิ หรือหินหนดื รอ้ นท่ีปะทุออกมาจากการระเบิดของภูเขา ไฟ ที่เรียกว่า ลาวา (Lava) หินหนืดร้อนจะเย็นตัวลงแล้วตก ผ ลึ ก เ ป็ น แ ร่ ต่ า ง ๆ แ ล ะ จั บ ตั ว แ น่ น เ ป็ น หิ น ท่ี ผิ ว โ ล ก เ ช่ น หนิ แกรนติ หนิ บะซอลต์ หนิ พมั มซิ หินออบซิเดยี น เปน็ ต้น ภาพ : www.makemegenius.com

5 ภาพ : http://geology.about.com/od/more_igrocks/ig/granites/ ภาพ : http://www.sandatlas.org/conchoidal-fracture/ หนิ แกรนติ (Granite) หนิ ออบซิเดยี น (Obsidian) ภาพ : http://geograafia10a.pbworks.com/w/page/ ภาพ : http://www.sandatlas.org/basalt/ 10691943/Vulkaanilised%20kivimid หนิ แอนดไี ซต์ (Andesite) หนิ บะซอลต์ (Basalt) เกมส!์ !! ภเู ขาไฟทง้ั 2 ลกู นมี้ จี ดุ ตา่ งกนั 5 จดุ หาใหเ้ จอนะ 12 ภาพ : http://clipartion.com/free-clipart-5081/

6 หนิ ชน้ั หรอื หนิ ตะกอน (Sedimentary Rock) => เกิดจากการทับถม และสะสมตัวของตะกอนขนาด ต่างๆ เช่น กรวด ทราย ทรายแป้ง และดินเหนียว รวมถึงเศษแร่ และเศษหินท่ีได้จากผลของการกัดเซาะจากหินเดิม โดยตัวการ ธรรมชาติ คือ ธารน้า ลม ธารน้าแข็งหรือคลื่นในทะเล พัดพา ไปทบั ถมและแข็งตัวกลายเป็นหินในแอ่งสะสมตัว เช่น หินกรวด มน หนิ ทราย หินทรายแปง้ หินดนิ ดาน และหนิ ปูน เป็นต้น ภาพ : www.makemegenius.com, http://etc.usf.edu/clipart/30600/30622/stratified_30622_md.gif

7 ภาพ : http://tuffschist.tumblr.com/post/40209914840/geologise- ชั้นหนิ ทรายสลับช้นั หินดนิ ดาน sandstone-cross-bedding-by-zionnps-on หนิ ทรายแสดงชน้ั เฉยี งระดับ ภาพ : https://s3.amazonaws.com/gs-geo-images/49c13ccd- ภาพ : http://www.beenthere-donethat.org.uk/cumbria/ 6061-4550-afb7-ab6cbd04fa7f.jpg ravenstonedale1.html หินกรวดมน ชนั้ หนิ ปูน เกมส!์ !! พามนษุ ยถ์ า้ กลบั บา้ นหนอ่ ย ภาพ : http://www.munjeed.com/news_detail.php?id=1371693363

8 หนิ แปร (Metamorphic Rock) => เกิดจากการแปรสภาพโดยการกระทาของความร้อน ความดันและปฏิกิริยาทางเคมี ทาให้เนื้อหิน แร่ประกอบหินและ โครงสร้างเปล่ียนไปจากเดิม โดยสถานะของหินขณะมีการแปร สภาพนั้น หินจะอยู่ในสถานะของแข็ง เสมอ เช่น หินไนส์ หนิ ชสี ต์ หินชนวน หินอ่อน เป็นต้น ภาพ : www.makemegenius.com

9 ภาพ : http://baansanruk.blogspot.com/2011/07 ภาพ : http://www.alexstrekeisen.it/english/meta/augengneiss.php /blog-post_13.html หนิ ไนส์ (Gneiss) หนิ ชนวน (Slate) ภาพ : https://flexiblelearning.auckland.ac.nz/rocks_m ภาพ : http://www.minimegeology.com/home/mgeo/ inerals/rocks/quartzite.html page_482_22/white_marble_metamorphic_rock.html หนิ ควอตไซต์ (Quartzite) หนิ ออ่ น (Marble) เกมส!์ !! เตมิ คาในชอ่ งวา่ ง แนวตง้ั  หนิ ควอตไซต์  หนิ อ่อน  หินชนวน แนวนอน  หินฮอร์นเฟลส์  หินชสี ต์  หนิ ฟิลไลต์  หนิ ไนส์

10 เกมส์!!! ให้น้องๆจับคู่ภาพหินในด้านซ้ายมือกับประเภทของหินในด้าน ขวามอื ใหถ้ กู ตอ้ ง โดยหนิ แตล่ ะประเภทจะมีหินอยู่ 3 ชนิดนะจะ๊ หนิ อัคนี หินตะกอน หนิ แปร ภาพ : www.makemegenius.com

กรมทรัพยากรธรณี กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม พพิ ธิ ภณั ฑสถานแห่งชาติธรณีวทิ ยาเฉลิมพระเกียรติ จงั หวดั ปทุมธานี เปิ ดใหบ้ ริการทุกวนั ยกเวน้ วนั จนั ทร์ต้งั แตเ่ วลา 09.30-16.30 น. หมายเลขโทรศพั ท์ 02-902-7661, 7681 หมายเลขโทรสาร 02-902-7695 เวบ็ ไซต์ www.ngm.in.th ผจู้ ดั ทา ทิพยภ์ าพร เรืองใส