สภาพยืดหยุ่นของวัสดุ วิทยาศาสตร์ ป.4

โรงเรยี นวดั เทพชุมนุม หนว่ ยท่ี 4 วัสดแุ ละสสาร บทท่ี 1 สมบัตทิ างกายภาพของวสั ดุ ครผู ้สู อน นางสาววาชิตา สมบตั มิ าก (ครูบวิ )

ข้นั กระตนุ้ ความสนใจ ในภาพคืออะไร วัสดุในภาพมสี มบัติอยา่ งไร

ข้นั สารวจและคน้ หา การอา่ นและคน้ ควา้ ล่วงหนา้ เก่ียวกบั สภาพยดื หยนุ่ ของวสั ดุ หนงั สือเรียนวทิ ยาศาสตร์ เล่ม 2 หนา้ ที่ 10-11 นักเรียนได้อะไรบ้าง

นกั เรียนออกแรงบีบฟองน้าและกดดินน้ามนั และสงั เกตผล ออกแรงบีบ ฟองน้ายบุ ตามแรงบีบ 4

ขั้นอธบิ ายความรู้ สภาพยืดหย่นุ = สมบัตขิ องวสั ดุทกี่ ลบั คืนสู่สภาพเดมิ เม่ือหยุดแรงกระทาต่อวสั ดุ หยดุ ออกแอรองกแรงบีบ หอยดุออกอแรกงแดรึง ฟอฟงนอ้างกนล้าฟบัยอบุคงืตนนาส้ามู่สแภรางพบเีบดิม ยางรัดกยลางบั รคัดืนยสดื ู่อสอภกาพเดิม ยางรัด

ข้นั ขยายความรู้ นักเรียนได้เรียนรู้อะไรบ้าง เรามาตรวจสอบความเข้าใจกนั 1. สภาพยดื หยนุ่ ของวสั ดุหมายถึงอะไร สมบตั ิของวสั ดุที่สามารถเปลี่ยนแปลงรูปร่างได้ เมื่อมีแรงมากระทา และสามารถกลบั คืนสู่สภาพ เดิมไดเ้ มื่อหยดุ แรงกระทา 2. ยกตวั อยา่ งวสั ดุที่มีสภาพยดื หยนุ่ ท่ีพบเห็น ในชีวติ ประจาวนั แนวคาตอบ ยางรัด ฟองน้า และลวดสปริง

ข้นั การประเมนิ สรุป สภาพยืดหย่นุ คือ สมบตั ิของวสั ดุท่ีสามารถเปลี่ยนแปลงรูปร่างได้ เมื่อมีแรงมากระทา และสามารถกลบั คืนสู่ สภาพเดิมไดเ้ มื่อหยดุ แรงกระทา เช่น • ยางรัด • ฟองน้า

โรงเรยี นวดั เทพชุมนุม หนว่ ยท่ี 4 วัสดแุ ละสสาร บทท่ี 1 สมบัตทิ างกายภาพของวสั ดุ ครผู ้สู อน นางสาววาชิตา สมบตั มิ าก (ครูบวิ )

ขั้นกระต้นุ ความสนใจ ถ้าออกแรงดงึ ยางรัดและเชือกฟาง จะเกดิ การเปลย่ี นแปลงลกั ษณะใด ยางรัด เชือกฟาง

ข้นั สารวจและคน้ หา สภาพยืดหย่นุ สภาพยืดหยุ่นของวสั ดแุ ต่ละชนิด สามารถทดสอบได้ด้วยวธิ ีการใด นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้จาก การปฏิบตั กิ จิ กรรมต่อไปนี้

สภาพยืดหย่นุ กจิ กรรมที่ 11 สังเกต สมบตั ิดา้ นสภาพยดื หยนุ่ ของวสั ดุ ปัญหา วสั ดุแต่ละชนิดมีสภาพยดื หยนุ่ หรือไม่ และแตกต่างกนั อยา่ งไร ทกั ษะ 1. การสงั เกต 2. การลงความคิดเห็นขอ้ มูล 3. การจดั กระทาและสื่อ ความหมายขอ้ มูล

สภาพยืดหย่นุ อุปกรณ์ ไมบ้ รรทดั 1 อนั ยางรัด แถบยางยดื เชือกฟาง ยางรัดผม เสน้ ดา้ ย ดินน้ามนั อยา่ งละ 1 เสน้

ตั้งสมมตฐิ าน วสั ดุบางชนิดมีสภาพยดื หยนุ่ โดยยางรัด ยางมดั ผมและแถบยางยดื มีสภาพยดื หยนุ่ เพราะเม่ืออกแรงกระทากบั วสั ดุแลว้ จะยดื ไดแ้ ละกลบั สู่สภาพเดิมได้ เม่ือไม่ไดร้ ับแรงกระทา 13

ตวั แปรตน้ ชนิดของวสั ดุ ตวั แปรตาม สภาพยดื หยนุ่ ของวสั ดุ ตวั แปรควบคุม แรงท่ีใชด้ ึงวสั ดุ ขนาด ความยาวของ วสั ดุ บันทึกลงในใบงาน หนา้ ที่ 9 14

สภาพยืดหย่นุ ข้นั ตอน ใหน้ กั เรียนปฏิบตั ิตามข้นั ตอนต่อไปน้ี ดินน้ามนั ยางรัด แถบยางยดื เชือกฟาง ลวดสปริง เสน้ ดา้ ย 1. หาวสั ดุตวั อยา่ ง ไดแ้ ก่ ยางรัด แถบยางยดื เชือกฟาง และลวดสปริง นามาทดสอบ

สภาพยืดหยุ่น 2. นกั เรียนวดั ความยาวของวสั ดุก่อนออกแรงยดื 3. นกั เรียนทดลองออกแรงยดื วตั ถุชนิดต่างๆ สงั เกตและบนั ทึกผล

สภาพยืดหย่นุ แถบยางยดื เชือกฟาง ลวดสปริง 4. ทาการทดสอบซ้าโดยใชว้ สั ดุอ่ืนแทนยางรัด ไดแ้ ก่ แถบยางยดื เชือกฟาง และยางมดั ผม

สภาพยืดหยุ่น บนั ทกึ ผล บนั ทกึ ลงในใบงาน หน้าท่ี 9 วสั ดุ ความยาว (เซนติเมตร) ยางรัด ก่อนดึง ขณะดึง หลงั ดงึ แถบยางยดื เชือกฟาง 11 30 11 ยางมัดผม ดินนา้ มัน 11 15 11 เสน้ ด้าย 11 11 11 4 20 4 6.5 7 7 11 11 11

ขั้นอธิบายความรู้ สรุปผล ความสามารถในการยืดหยุ่นเป็ นสมบัติ เฉพาะตวั ของวสั ดุ วสั ดุแต่ละชนิดยดื หยนุ่ ได้ ไม่ เท่ากนั จากการทดสอบพบว่า ยางรัดยืดไดม้ าก ที่สุด รองลงมา ไดแ้ ก่ ยางมดั ผมและแถบยางยืด ส่วนเชือกฟาง เส้นดาย และดินน้ามนั ไม่สามารถ ยดื หยนุ่ ได้

สรุปผล วสั ดุท่ีมีสภาพยืดหยุ่น คือ ยางรัด ยางมดั ผมและ แถบยางยดื เพราะเมื่ออกแรงกระทากบั วสั ดุแลว้ จะ ยืดได้และกลบั สู่สภาพเดิมได้ เม่ือไม่ได้รับแรง กระทา ส่วนเชือกฟาง เส้นดาย และดินน้ามนั ไม่ สามารถยดื หยนุ่ ได้ บันทกึ ลงในใบงาน หนา้ ท่ี 9 20

ข้นั ขยายความรู้ บูรณาการอาเซียน วตั ถุทมี่ สี ภาพยืดหย่นุ มกั ทาจากวสั ดุใด วอสั าเดซุทียน่ีมถีสือภเปา็พนยผืดสู้ ห่งอยอุ่นกมยักางทพาาจราากสู่ ยตาลงาพดาโรลากซม่ึงาผกลทิต่ีสจุดากคนือ้ายมาีปงรทิม่ีไาดณจ้ าสกูง ตถน้ึงรย้อางยพลาะร8า0 ของปริมาณยางพาราใน ตลาดโลก

การนาเร่ืองสภาพยืดหย่นุ ของวสั ดุไปใช้ในชีวติ ปรพจาวนั 22

การนาเร่ืองสภาพยืดหย่นุ ของวสั ดุไปใช้ในชีวติ ปรพจาวนั 23

นักเรียนได้เรียนรู้อะไรบ้าง เรามาตรวจสอบความเข้าใจกนั 1. ลกั ษณะสาคญั ของสภาพยดื หยนุ่ คืออะไร เปลี่ยนรูปร่างเม่ือออกแรงกระทาต่อวสั ดุ และ กลบั คืนสู่สภาพเดิมเมื่อหยดุ ออกแรงกระทาต่อวสั ดุ 2. ถา้ ออกแรงกระทาต่อวสั ดุที่มีสภาพยดื หยนุ่ มากเกินไปหรือใชง้ านเป็นเวลานาน จะเกิด การเปลี่ยนแปลงอยา่ งไร วสั ดุจะสูญเสียสภาพยดื หยนุ่ ทาใหเ้ ม่ือออกแรง กระทาต่อวสั ดุแลว้ หยดุ แรงกระทา วสั ดุไม่สามารถ กลบั คืนสู่สภาพเดิมได้

สรุป ข้นั การประเมนิ สภาพยืดหยุ่น ทดสอบโดย นามวลมาแขวนกบั วสั ดุและสงั เกตการยดื ออก ผล วสั ดุแตล่ ะชนิดมีสภาพยดื หยนุ่ ไม่เท่ากนั

26