เรื่อง คำพ้อง

เรื่อง คำพ้อง (คำไวพจน์) วชิ ำ ภำษำไทย จัดทำโดย นำยกมลภู สกลุ กมล ครู โรงเรยี นสวุ รรณคณำนสุ รณ์ สังกดั สำนักงำนพระพุทธศำสนำแหง่ ชำติ

คำพ้อง หมำยถงึ คำทีม่ ีรูปหรือเสียงเหมือนกนั แตจ่ ะมีควำมหมำย ตำ่ งกนั ซึ่งเวลำอ่ำนต้องอำศยั กำรสงั เกตพิจำรณำเนื้อควำมของคำที่ เกี่ยวข้องประกอบด้วย คำพ้อง แบ่งเปน็ ๓ ชนิด คือ

ชนิดที่ 1 คำพอ้ ง รปู พ้องรูป คือ คำที่เขียนต่ำงกัน ควำมหมำยต่ำงกัน แต่อ่ำนออกเสียงเหมือนกัน คำพ้องรูปต้องอำศัยประโยคเป็นองค์ประกอบในกำรอ่ำนออกเสียง ซึ่งเรำเรียกว่ำ “บริบท” เช่นคำว่ำ “สระ” เรำไม่สำมำรถอ่ำนออกเสียงได้โดยทันที เรำต้องสังเกตบริบท ของประโยคก่อน ดังน้ี 1. ฉนั ว่ำยน้ำอยู่ในสระ (เรำจะอ่ำนว่ำ สะ หมำยถึง แอง่ นำ้ ) 2. ในภำษำไทยมี สระ เสียงส่ัน และยำว (เรำจะอ่ำนว่ำ สะ-หระ หมำยถึง เสียงที่ แปลงออกมำ)

ชนิดที่ 2 คำพ้อง เสียง คำพ้องเสยี ง หมำยถึง คำทีอ่ ่ำนออกเสียงเหมือนกัน เขียนตำ่ งกนั ควำมหมำยตำ่ งกนั เช่น พนั หมำยถึง จำนวนเต็มร้อง สิบคร้ัง (หน่งึ พนั บำท) พันธ์ หมำยถึง ผกู ,มัด,ตรึง,ข้อผูกมดั , พนั ธุ์ หมำยถึง เผ่ำ,วงศ์วำน,พวกพอ้ ง,เหล่ำก่อ,เชื้อชำติ พรรณ หมำยถึง สีของผวิ ,ชนิด,พรรณพืช,พรรณไม้,พรรณสัตว์ ภณั ฑ์ หมำยถึง สิง่ ของ,เครื่องใช้, เช่น ร้ำนครุภณั ฑ์

ชนิดที่ 3 คำพ้อง ควำมหมำย คำพ้องควำมหมำย คือ คำที่เขียนต่ำงกัน อ่ำนต่ำงกัน ควำมหมำยเหมือนกัน เช่น “ดวงอำทิตย์” คำทีม่ คี วำมหมำยเหมือนกนั คือ ระพี,รวี,สุริยะ เป็นต้น ส่วน ใหญ่คำพ้องมักจะใช้มำกในบทร้อยกรอง เช่น “รุ่งรวีสที องสอ่ งเวหำ ผอ่ งโสภำพท้งั โพยมดัง่ โครมสวรรค”์ รวี คือ ดวงอำทิตย์ เวหำส คือ ท้องฟำ้ โอภำพ คือ สว่ำงสดใส