คำไวพจน์ (การหลากคำ)

คําไวพจน (การหลากคํา) คําไวพจน (การหลากคํา) เปนชอ่ื เรยี กคาํ ในภาษาไทยอกี พวกหน่งึ มคี วามหมายตา งกนั เปน ๒ นัยหนึ่ง พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พุทธศักราช ๒๕๔๒ ใหค าํ อธิบายวา \"คําที่เขยี นตา งกนั แตมีความหมายเหมอื นกนั หรอื ใกลเคียงกันมาก เชน มนษุ ย กับ คน บาน กบั เรอื น รอ กบั คอย ปา กบั ดง คาํ พองความ ก็วา\" (พจนานกุ รม ๒๕๔๒ หนา ๑๐๙๑)และในทีเ่ ดียวกันนไี้ ดใหค วามหมายทพี่ ระยาศรีสุนทรโวหาร (นอย อาจารยางกูร) กลาวไวในหนังสือแบบเรยี นภาษาไทย ดวยวา หมายถงึ \"คาํ ทีอ่ อกเสยี งเหมมื อนกันแตเขียนตา งกนั และมีความหมายตา งกนั เชน ใส กับ ไส โจทก กับ โจทย พาน กับ พาล ปจ จบุ นั เรียกวา คําพองเสียง\" ปจจุบนั มกี ารศกึ ษาคําที่พองและแบงออกเปน ๓ กลมุ คือ คาํ พองรปู คําพองเสียง และคาํ พองความหมายหรอื คําพองความ คาํ พองรปู คือคาํ ทม่ี รี ูปเขยี นเหมอื นกนั มคี วามหมายตา งกนั ออกเสียงตา งกันหรือเหมือนกันกไ็ ด เชน คําวา ชนิ แปลวา คุน จนเจน หรอื ผชู นะ หรือเนื้อโลหะเจอื ชนดิ หน่งึ คาํ พอ งเสียง (คําไวพจนข องพระยา ศรสี ุนทรโวหาร) คอื คําที่เขยี นตางกนั มคี วามหมายตางกนั ออกเสียงเหมือนกนั เชน คําวา ใจ กับ ไจ จร กับ จอน คาํ พองความ (คาํ ไวพจนข องพจนานกุ รมราช บณั ฑิตฯ) คอื คาํ ตา งรูป ตา งเสยี ง แตมคี วามหมายเหมือนหรอื ใกลเ คียงกัน เชน กนิ กับ รบั ประทาน กัลยา นารี สุดา สมร หญงิ เปนคาํ พองความกนั ตัวอยา งคําไวพจน ตวั อยา งคําไวพจน( ตอ) ๑.พระพุทธเจา เชน พระพทุ ธองค พทุ ธองค บรมครู พระสมั มาสัมพุทธเจา ไตรรตั น ตถาคต ชิน อรหัง ตรโี ลกนาถ โลกวิทู โลกเชษฐ โลกนาถ เมตไตรย วนิ ายก ธรรมสามี ตรีภพนาถ วรญั ู สรรเพชดุ า ทศพล พระภควนั ต พระชินสี ธรรมสามสิ ร ธรรมราชา พิชติ มาร พรหมกาย มุนนิ ทร มารชติ ๒.กษตั ริย เชน กษัตรา ขัตติยะ ขัตติยา บดี บดินทร บพิตร นฤบดี ภวู ไนย ภูมินทรร าชา นฤบาล นฤเบศร นฤบดี นฤบดินทร นราธปิ มหดิ ลบพติ ร พระเจา อยหู วั บดี ภมู บิ ดี มหบิ ดีไท ไท นรนิ ทร นเรนทร กษตั ราธริ าช พระมหากษัตริย มหิบาล นเรศ นเรศวร นเรนทรสรู นโรดม ธเรศ จักรพรรดิ ราชา ราชาธริ าช ราชอดิศร ภูวนาถ ภมู ินทร ภวู ไนย ภูมบิ าล ภมู นิ าถ นรศิ ธรณินทร อธริ าช จักรี จักริน พระประมขุ กษติ ร พระราชาธริ าช นโรดม มเหศ มเหศวร นเรนทร ๓.พระอินทร เชน อมรินทร มฆั วาน สกั สหัสนยั น โกสยี  ๔.ภูเขา เชน บรรพต คีรี สงิ ขร ภผู า ภู ไศล ศขิ รนิ พนม ๕.พระอาทิตย เชน ทนิ กร ทวิ ากร ภาสกร ภากร รวี ระพี ไถง ตะวนั ,อาภากร องั ศมุ าลี สรุ ิยะ สุริยา สุริยนั สรุ ิยน สรุ ยิ ง ภาณุ ภาณมุ าศ อุษณกร ทยมุ ณี อหสั กร พรมัน ประภากร รงั สมิ นั ต รงั สมิ า รําไพ ๖.พระจนั ทร เชน แข รัชนีกร บุหลนั นิศากร เดอื น ศศิ ศศธิ ร โสม กัษษากร นศิ าบดี ศวิ เศขร อินทุ วธิ ู มาส รชนี ๗.ทองคาํ เชน สุวรรณ สุพรรณ เหม กนก มาศ อุไร จารุ ตปนยี ะ กาญจน ๘.ดอกไม เชน บุปผา บษุ บา โกสมุ มาลี ผกา สคุ ันธชาติ มาลี มาลา ผกา บปุ ผชาติ สุมาลี มาลย นาย ณฐั วฒั น์ โพธกิ ลุ สาขาภาษาไทย รหสั ๐๒๐