เล่มBest.ใหม่ล่าสุดห้องเรียนเศรษฐกิจพอเพียง

คำนำ ผลการปฏิบัติงานที่ดี (Best Practice) เร่ืองการพัฒนา กศน.ตำบลสาลีสู่ห้องเรียนเศรษฐกิจพอเพียง เล่มนี้ เป็นส่วนหน่ึงของการประเมินพนักงานราชการ ในตำแหน่งครู กศน.ตำบล ประจำปีงบประมาณ 2564 ของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบางปลาม้า สำนักงานการศึกษานอกระบบ และกาศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดสุพรรณบุรี ซ่ึงเป็นการนำเสนอผลงานท่ีได้รบผิดชอบตามโครงสร้างการทำงาน ของครู กศน.ตำบล ในการน้ี ข้าพเจ้าได้รวบรวมข้อมูลผลการปฏิบัติงานท่ีดี (Best Practice) เรื่องการพัฒนา กศน.ตำบลสาลีสู่หอ้ งเรียนเศรษฐกจิ พอเพียง เพอื่ เป็นแนวทางในการดำเนนิ งานตอ่ ไป วา่ ท่ี ร.ต.หญงิ ศิริพร ศรหี ิรัญ กศน. ตำบลสาลี ก

สารบญั หนา้ เรื่อง ก ข คำนำ 1 สารบัญ 1 ช่อื ผลงาน 1 หนว่ ยงาน 1 ผูน้ ำเสนอผลงาน 1 ความสอดคล้อง 2 ความสำคัญและความเป็นมา 2 วัตถุประสงค์ 2 เป้าประสงค์ 3 กระบวนการ/ขน้ั ตอนการดำเนินงาน 4 หลกั และแนวคดิ (Flow chard) 4 ปจั จยั ทจี่ ะนำไปสคู่ วามสำเรจ็ 4 ผลการดำเนินงาน/ประโยชน์ทไี่ ด้รับ แนวทางการเรียนรแู้ ละแนวทางการพฒั นา ภาคผนวก ข

ผลการปฏิบตั งิ านท่ีเป็นเลศิ (Best Practices) 1. ชอ่ื ผลงาน : การพัฒนา กศน.ตำบลสาลีสู่หอ้ งเรียนเศรษฐกิจพอเพยี ง 2. หน่วยงาน : สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั อำเภอบางปลามา้ 3. ผเู้ สนอผลงาน : ว่าที่ ร.ต.หญิงศิริพร ศรหี ริ ญั ครู กศน.ตำบลสาลี โทร 086-174-2416 E-mail [email protected] 4. ความสอดคลอ้ ง จดุ เนน้ การขับเคลือ่ นงาน กศน.ของเลขาธกิ าร กศน. 12 ภารกิจ ท่ีจะตอ้ ง“จบั ต้องได้” (ดร.วรัท พฤกษาทวกี ุล) ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 1. น้อมนำพระบรมราโชบายดา้ นการศึกษาสูก่ ารปฏบิ ตั ิ “หนึ่งชุมชน หนึง่ นวัตกรรมการพัฒนาชมุ ชน ถิ่นไทยงาม” เพื่อความกินดีอยู่ดี มีงานทำ เช่น โคกหนองนาโมเดล,คลองสวยน้ำใส,พลังงานทดแทน (แสงอาทิตย์), จติ อาสาพัฒนาชุมชน 5. ความสำคัญและความเป็นมา ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี งเปน็ หลักคิดและหลักปฏบิ ตั ิที่พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดุลยเดช พระราชทานแก่พสกนิกรชาวไทยให้นำไปประยุกต์ใช้ ในการดำเนินชีวิตประจำวัน มานานกว่า 40 ปี นับต้ังแต่ ปี พ.ศ. 2517 เพื่อให้รอดพ้นและสามารถดำรงตนอยู่ได้อย่างสมดุล มั่นคงและยั่งยืน ภายใต้ความเปล่ียนแปลงของ กระแสโลกาภิวัฒน์ โดยใช้หลักความพอประมาณกับศักยภาพของตนเอง พอดีต่อความจำเป็น เหมาะสมกับฐานะ ของตนเอง สังคม ส่ิงแวดลอ้ ม รวมทั้งวัฒนธรรม ในแตล่ ะท้องถิ่น ไมม่ ากเกินไป ไม่นอ้ ยเกินไป ไม่เบียดเบียนตนเองแล ผู้อ่ืน และสภาวะแวดล้อม ตามความเป็นจริง มีเหตุผลบนพื้นฐานความถูกต้อง ความเหมาะสม สามารถนำ มาประยุกต์ใช้กับการพัฒนาและการบริหารจัดการ ซงึ่ สอดคลอ้ งกับนโยบาย และจุดเน้นการดำเนินงานของสำนักงาน กศน. “คนไทยได้รับโอกาสการศึกษา และเรียนรู้ตลอดชีวิตอย่างมีคุณภาพ สามารถดำรงชีวิตท่ีเหมาะสมกับช่วงวัย สอดคล้องกบั หลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และมที กั ษะท่ีจำเปน็ ในโลกศตวรรษท่ี 21” ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบางปลาม้า นำโดย นางสมควร วงษ์แก้ว ผู้อำนวยการ กศน.อำเภอบางปลาม้า ได้น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาใช้ในการจัดการเรียนรู้และ บริหารจัดการสถานศึกษาได้อย่างเป็นรูปธรรม โดยได้จัดกิจกรรมห้องเรียนเศรษฐกิจพอเพียง ทั้ง 14 ตำบล เพื่อปลูกฝัง สร้างจิตสำนึกให้นักศึกษา มีความตระหนักในการดำรงชีวิตแบบพอมี พออยู่ พอกิน พอใช้ พอเพียงและ พึ่งพาตนเอง โดยไม่สุดโตง่ ไม่ตามกระแส ไม่ฟุ้งเฟ้อและไมฟ่ ุ่มเฟือย สามารถเปน็ แบบอย่างใหก้ บั ประชาชนในพืน้ ทีไ่ ด้ 1

กศน.ตำบลสาลี จึงได้มีการพัฒนากศน.ตำบลสาลีและขับเคลื่อนศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงและเกษตร ทฤษฎีใหม่ สู่การเป็นห้องเรียนเศรษฐกิจพอเพียง มุ่งเน้นการนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตร ทฤษฎีใหม่มาประยุกต์ใช้กับสถานการณ์จริง โดยใช้หลักการ 2 เง่ือนไข 3 ห่วง 4 มิติ มาใช้ในการดำเนินกิจกรรม ให้เหมาะสมกับบริบทและสภาพพ้ืนที่ ซึ่งครูและนักศึกษาไดร้ ่วมกันพัฒนาจัดทำฐานการเรียนรู้ ได้แก่ ฐานการเรียนรู้ ท่ี 1 การคัดแยกขยะ ฐานการเรียนรู้ท่ี 2 โซล่าเซลล์ ฐานการเรียนรู้ท่ี 3 ปุ๋ยหมักแบบไม่พลิกกอง ฐานการเรียนรู้ที่ 4 การเลี้ยงไส้เดือน ฐานการเรียนรู้ท่ี 5 หลักการปรับปรุงบำรุงดิน ฐานการเรียนรู้ที่ 6 การปลูกผักสวนครัว เพื่อให้ กศน.ตำบลสาลีเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านเศรษฐกิจพอเพียง ในชุมชน เป็นศูนย์การเรียนรู้ของนักศึกษาและประชาชน ให้มีความรู้ ความเข้าใจและเข้าถึงหลักแนวทางการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อที่จะได้นำ ความรู้ไปประยุกต์และปรับใช้ เปน็ แนวทางในการดำเนนิ ชีวิตทีก่ ่อให้เกิดประโยชนต์ อ่ ตนเอง ครอบครวั ชุมชน 6. วัตถปุ ระสงค์ 6.1 เพอ่ื พัฒนากศน.ตำบลสาลีให้เปน็ แหล่งเรียนรดู้ ้านเศรษฐกจิ พอเพยี ง 6.2 เพื่อให้นักศึกษาและประชาชน ได้มีความรู้ ความเข้าใจเก่ียวกับแนวคิดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพยี งและสามารถนำไปปรบั ใชใ้ นการดำเนนิ ชีวติ ได้ 7. เปา้ หมาย เชิงประมาณ ครู กศน.ตำบลสาลี จำนวน 1 คน นักศกึ ษา กศน.ตำบลสาลี จำนวน 42 คน เชิงคณุ ภาพ 1. เพือ่ เปน็ แหลง่ เรยี นรดู้ ้านเศรษฐกจิ พอเพยี ง 2. เพื่อให้นกั ศึกษาและประชาชน ได้มีความรู้ ความเข้าใจเก่ียวกับแนวคิดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียงสามารถนำไปปรับใช้ในการดำเนนิ ชวี ิตได้ 8. กระบวนการ/ข้ันตอนการดำเนินงาน 1. ประชุมเพ่ือวางแผนชี้แจงรายละเอียดการดำเนินงานห้องเรียนเศรษฐกิจพอเพียง การดำเนินงาน ที่สอดคล้องกับนโยบายและจุดเน้น การดำเนินงานของสำนักงาน กศน. ให้ความรู้เกี่ยวกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ เพียง ดำเนินงานห้องเรียนเศรษฐกิจพอเพียง โดยน้อมนำแนวทางในการดำเนินงานมาประยุกต์ใช้ในการขับเคลื่อน กิจกรรมของห้องเรยี นเศรษฐกิจพอเพยี ง 2. ประชุมชแ้ี จงรายละเอยี ดการดำเนนิ งานห้องเรยี นเศรษฐกิจพอเพียง แกน่ กั ศึกษา กศน.ตำบลสาลี ใหม้ ีความรู้ ความเขา้ ใจหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง 3. แต่งตั้งคณะกรรมการห้องเรียนเศรษฐกิจพอเพียง กศน.ตำบลสาลี ประกอบด้วย หัวหน้าห้องเรียน เศรษฐกิจพอเพียง และ 4 กลุ่มงาน กลุ่มงานด้านองค์ความรู้ กลุ่มงานด้านการผลิต กลุ่มงานด้านการตลาดและกลุ่ม งานดา้ นการเงนิ /การบญั ชี 4. ดำเนินการจดั กิจกรรมพัฒนา กศน.ตำบลสาลีสู่ห้องเรียนเศรษฐกจิ พอเพยี งอย่างตอ่ เน่ือง 5. มกี ารติดตามผล โดยการตดิ ตามและเยยี่ มบา้ นของนกั ศกึ ษาและมีการประเมนิ หอ้ งเรียนเศรษฐกิจพอเพียง 2

9. หลักการและแนวคดิ (Flow chard) หอ้ งเรียนเศรษฐกจิ พอเพียง กศน.ตำบลสาลี กศน.ตำบลไผก่ องดิน อยา่ งมีสว่ นรวม ประชุมวางแผนและชี้แจงรายละเอียดการดำเนนิ งานห้องเรียนเศรษฐกจิ พอเพยี ง จากผู้บริหาร กศน.อำเภอ กศน.ตำบลไผ่กองดนิ อย่างมีส่วนรวม ประชมุ วางแผนและชี้แจงรายละเอียดการดำเนนิ งาน หอ้ งเรยี นเศรษฐกจิ พอเพียง แต่งตง้ั คณะกรรมการห้องเรยี นเศรษฐกิจพอเพียง กศน.ตำบลไผก่ องดนิ ดำเนินการจดั กจิ กรรมพฒั นาหอ้ งเรยี นเศรษฐกิจพอเพียง กศน.ตำบลสาลี ทำรปู เลม่ รายงาน การติดตามและรายงานผล ห้องเรียนเศรษฐกจิ พอเพียง กศน.ตำบลสาลี นิเทศตดิ ตามผลการดำเนนิ งาน นำขอ้ เสนอแนะต่างๆ มาปรับปรุงแกไ้ ข วางแผน ปรบั ปรุง เพอื่ ตอ่ ยอดองคค์ วามรตู้ ่อไป เผยแพร/่ ประชาสมั พันธ์ รายงานผล 3

10. ปัจจยั ทีจ่ ะนำไปสคู่ วามสำเรจ็ 1. การมสี ว่ นร่วมของภาคีเครือข่ายใหก้ ารสนับสนุนวสั ดุ อปุ กรณแ์ ละบคุ ลากร 2. ประชาชนในชุมชน ผ้ปู กครองนักศึกษาใหก้ ารสนับสนุนและช่วยเหลือในการพฒั นากศน.ตำบลสาลี ให้เปน็ หอ้ งเรียนเศรษฐกจิ พอเพยี ง 3. นักศึกษาจิตอาสาช่วยสนับสนุน ดูแลและพัฒนาต่อยอดในการพัฒนากศน.ตำบลสาลีให้เป็น หอ้ งเรยี นเศรษฐกิจพอเพยี ง 4. การรว่ มมือ ร่วมใจของนกั ศึกษากศน.ตำบลสาลใี นการขับเคลอ่ื นห้องเรยี นเศรษฐกจิ พอเพยี ง 5. การให้การสนับสนนุ ใหค้ ำปรึกษา ใหค้ ำแนะนำของผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษา 11. ผลการดำเนินงาน/ประโยชน์ทไ่ี ดร้ ับ ด้านผูเ้ รยี น 1. นักศึกษามคี วามรู้ ความเข้าใจแนวคิดหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง 2. นักศกึ ษาไดล้ งมือปฏิบตั ิและสามารถนำความรเู้ กี่ยวกบั หลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ ในการดำเนนิ ชีวิตได้ 3. นักศกึ ษานำความรทู้ ี่ได้ไปเผยแพรแ่ ละขยายผลให้แก่คนในครอบครัวและชุมชนได้ ด้านกศน.ตำบล/สถานศึกษา 1. กศน.ตำบลสาลีเปน็ แหล่งเรยี นรเู้ ก่ียวกบั เศรษฐกิจพอเพียงในชุมชน 2. กศน.ตำบลสาลี มีสภาพแวดลอ้ มทเี่ ออ้ื ตอ่ การเรียนรู้ มคี วามพรอ้ ม ในการให้บริการการศกึ ษา และการเรียนรู้แกป่ ระชาชน ตามนโยบาย “กศน.งามตา ประชาชืน่ ใจ” 3. มภี าคเี ครือขา่ ยใหก้ ารสนบั สนุนและร่วมพฒั นา กศน.ตำบลสาลีสู่หอ้ งเรยี นเศรษฐกิจพอเพียง ดา้ นชุมชน 1. ชุมชนมีแหล่งเรียนรู้ดา้ นเศรษฐกจิ พอเพยี ง เพอ่ื ใหค้ วามความรู้แก่คนในชมุ ชน 2. ประชาชนมแี นวทางในการน้อมนำหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี งไปประยุกต์ใช้ ในการดำเนนิ ชีวติ ไดอ้ ย่างถูกตอ้ งและเหมาะสม 12. แนวทางพัฒนา ครูและนักศึกษาร่วมกันขับเคลื่อนห้องเรียนเศรษฐกิจพอเพียงสู่ชุมชน โดยการเผยแพร่ความรู้ การดำรงชีวิตด้วยการพึ่งตนเอง โดยการยึดหลักความพอเพียงท้ังด้านความคิดและการกระทำอย่างสมดุล อยู่ได้อย่างพอกินพอใช้ ไม่ฟุ่มเฟือย สามารถอุ้มชูตัวเองได้โดยไม่เดือดร้อน ใช้สติปัญญาในการดำเนินชีวิต ด้วยความอดทน ความเพียร มสี ติปัญญารอบรู้ มีความรอบคอบ มีเหตผุ ล มีคุณธรรม แบ่งปัน ช่วยเหลือ ซ่ึงกัน และกนั มคี วามสามคั คปี รองดองกันในสงั คม ตลอดจนพรอ้ มรองรับการเปล่ยี นแปลงในทกุ ๆดา้ น 13. การเผยแพร่ผลการปฏบิ ัติงานที่ดี (Best Practice) ผ่านทางเวป็ ไซต์ ให้กบั นกั ศึกษา และใหน้ ักศึกษา นำไปประยุกต์ใช้ ในชวี ติ ประจำวัน ครู กศน กูฟัง.ตำบลสาลี ได้มีการจัดการเรียนการสอน ด้วยรูปแบบ โครงงาน เพื่อให้ผู้เรียนสามารถ คิดเป็นและแก้ปัญหาเป็น นำนวัตกรรมท่ีได้คิดค้นไปเผยแพร่และนำไปใช้ให้เกิดใประโยชน์ต่อตนเองชุมชน และสังคม ครู กศน.ตำบลสาลีจึงมีคิดหาแนวทางการพัฒนาการจัดการเรียนการสอน ในรูปแบบโครงงาน โดย ฝึกให้ผู้เรียนคิดเป็น ทำเป็นและแก้ไขปัญหาเป็น มีความรู้และทักษะพ้ืนฐานต่าง ๆ รวมทั้งเจตคติ ที่จำเป็นต่อ การศึกษา การประกอบอาชีพและการศึกษาตลอดชีวิต เพื่อให้ปรบั ตัวอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข เน้นให้มี การเรียนการสอนให้สอดคล้องกับท้องถ่ิน ให้หลายฝ่ายมีส่วนร่วมในการจัดการเรียนการสอน ได้ปฏิบัติจริง ได้ สัมผสั กบั ประสบการณต์ รง ไดเ้ รียนรูร้ ่วมกบั ผู้อ่นื และเรียนอยา่ งมีความสขุ 4

ภาคผนวก

มกี ารนำแผนการดำเนินงานไปส่กู ารปฏบิ ตั ิ

สามารถเปน็ แบบอย่างทด่ี ีได้ กศน.ตำบลสาลีไดผ้ า่ นการประเมินห้องเรยี นเศรษฐกจิ พอเพยี ง ภาคเรียนที่ 1 ปีการศกึ ษา 2563 ระดบั ดีเดน่ กศน.ตำบลสาลีไดผ้ า่ นการประเมินห้องเรียนเศรษฐกจิ พอเพยี ง ระดบั ดเี ดน่ ภาคเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2563