แผนการจัดการเรียนรู้ขยะ

แผนการจดั การเรยี นรู้ การเรยี นรูต้ ามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง รายวิชาวัสดุศาสตร์ พว32024 ระดับมธั ยมศึกษาตอยปลาย ฐานการเรยี นรู้ การบริหารจัดการขยะ การกพอเพียง 2 จัดทาโดย นางสาวนงลกั ษณ์ อว่ มปว่ น ครู กศน.ตาบลไผก่ องดนิ นางจรี ะภา โกพัฒนต์ า ครอู าสาสมคั ร ฯ ตาบลไผ่กองดนิ นางสาวบรู ณี โพธกิ ุล นกั ศึกษาแกนนา ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั อาเภอบางปลามา้ สานกั งานสง่ เสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั จังหวดั สพุ รรณบุรี

ฐานการเรยี นรู การบรหิ ารจัดการขยะ 1. ชื่อวิชา : รายวชิ าวสั ดศุ าสตร พว32024 เรื่องการคัดแยกขยะและการรีไซเคิลวัสดุ 2. สาระการเรยี นรู : ความรูพนื้ ฐาน ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย 3. มาตรฐานการเรียนรู สาระความรูพื้นฐานเปนสาระเกี่ยวกับการพัฒนาทักษะการเรียนรูของผูเรียนในดานการเรียนรูดวย ตนเองการใชแ หลง เรียนรู การจดั การความรู การคดิ เปน และการวิจัยอยางงา ย โดยมวี ตั ถปุ ระสงค เพ่อื ใหผูเรียน สามารถกำหนดเปาหมาย วางแผนการเรียนรูดวยตนเองเขาถึงและเลือกใชแหลงเรียนรู จัดการความรู กระบวนการแกปญหาและตัดสินใจอยา งมเี หตผุ ล ที่สามารถใชเปน เคร่ืองมือในการช้ีนำตนเองในการเรียนรแู ละ การประกอบอาชีพใหสอดคลองกับหลกั การพืน้ ฐาน และการพัฒนา 5 ศักยภาพของพื้นที่ใน 5 กลุม อาชีพใหม คือ เกษตรกรรม อุตสาหกรรมพาณิชยกรรม ความคิดสรางสรรค การบริหารจัดการและการบริการ ตามยุทธศาสตร 2555 กระทรวงศึกษาธิการ ไดอยางตอเนื่องตลอดชีวิตดังนั้น สาระความรูพื้นฐาน ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนตปลาย มมี าตรฐานการเรยี นรรู ะดับดงั น้ี 1. สามารถวเิ คราะห เห็นความสำคญั และปฏบิ ตั กิ ารแสวงหาความรูจากการอา น ฟง และสรุป ไดถ ูกตอ งตามหลักวิชาการ 2. สามารถจำแนก จดั ลำดบั ความสำคัญ และเลือกใชแ หลงเรยี นรูไดอยา งเหมาะสม 3. สามารถจำแนกผลทเ่ี กิดขึ้นจากขอบเขตความรู ตดั สนิ คณุ คา กำหนดแนวทางพฒั นา 4. ความสามารถในการศกึ ษา เลอื กสรร จัดเกบ็ และการวเิ คราะห สังเคราะหข อ มูลทั้งสามประการและ การใชเทคนคิ ในการฝกทกั ษะ การคิดเปน เพอื่ ใชประกอบการตัดสนิ ใจแกปญหา 5. สามารถวิเคราะหป ญ หา ความจำเปน เหน็ ความสมั พนั ธข องกระบวนการวิจัยกับการนำไปใชในชวี ิต และดำเนนิ การวจิ ัยทดลองตามข้นั ตอน 6. สามารถจำแนก และวิเคราะห ทกั ษะการเรียนรู และศกั ยภาพหลักของพ้นื ทใ่ี นการเพิ่มขีด ความสามารถของการประกอบอาชพี ใน 5 กลมุ อาชพี ใหม 4. ตวั ช้ีวัด : เรือ่ งการคัดแยกและการรไี ซเคลิ วัสดุ 1. อธิบายหลกั 3R ในการจดั การวสั ดแุ ละแนวทางดาํ เนินการทเี่ หมาะสมได 2. นาํ ความรูเรอ่ื งหลัก 3R ไปใชในการจัดการวสั ดุได 3. อธิบายวิธกี ารรไี ซเคลิ วัสดุแตละประเภทได 4. นําความรูเ ร่อื งการรไี ซเคิลวสั ดุแตละประเภทไปใชได

แผนการจัดการเรยี นรู รายวิชาวัสดศุ าสตร พว32024 จำนวน 3 หนว ยกติ สาระการเรยี นรู ความรพู ้ืนฐาน ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย แบบ พบกลมุ จำนวน 6 ช่วั โมง คร้งั ที่ 11 ช่อื เร่อื ง การคัดแยกขยะและการรีไซเคิลวัสดุ เนื้อหา การจดั การวัสดุดวยการรีไซเคิล การบรู ณาการกบั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง 1. ความพอเพยี ง 1.1 ความพอประมาณ ครูมีการวิเคราะหเนื้อหาของแผนการจัดการเรียนรู ออกแบบสื่อ กิจกรรมการเรียน การสอนที่ตรงกบั ตัวชีว้ ดั และเนอ้ื หาท่ีกำหนด 1.2. ความมีเหตผุ ล - ครูจัดกิจกรรมการเรียนการสอนใหบรรลุวัตถุประสงค ตัวชี้วัดและเนื้อหาของ แผนการจัดการเรยี นรู - ครมู อบหมายงานใหเ หมาะสมกับความสามารถของผเู รียนแตละคน 1.3 การมีภูมคิ มุ กนั ในตัวทดี่ ี - มีการวางแผน ออกแบบกจิ กรรมการเรยี นรใู หตรงกบั แผนการจัดการเรยี นรู - เรียงลำดับเนอ้ื หาจากงายไปหายาก 2. คณุ ธรรมกำกับความรู 2.1 เงื่อนไขความรู - ครูเตรียมการสอนและกิจกรรมการจัดการเรียนการสอนที่สอดคลองกับตัวชี้วัด เนอ้ื หา - ครมู ีวเิ คราะหศกั ยภาพของผูเรยี นรายบุคคล - ครูมีการใชสื่อ-อุปกรณ เทคโนโลยีที่ทันสมัยชวยในการจัดการเรียนการสอนใน รูปแบบตา งๆ 2.2 เงือ่ นไงคุณธรรม - มีความรบั ผิดชอบ - ตรงตอ เวลา - มคี วามขยันหมนั่ เพียร/หาความรูอยเู สมอ - มีความ เมตตา กรุณาตอลูกศิษย - มีความซอ่ื สตั ย/ ยุตธิ รรม 3. 4 มิติ 3.1 วัตถ/ุ เศรษฐกจิ - มีทกั ษะการใชเ ทคโนโลยแี ละวสั ดุอปุ กรณ ถูกตอ ง ประหยัด ปลอดภยั และคุมคา - รูจักหลักการออมใหส ำเร็จ และถูกตองเหมาะสม 3.2 สังคม - การทำงานรว มกนั เปน กลมุ - รบั ฟง ความความคดิ เหน็ ของอืน่ - รบู ทบาทหนา ทีข่ องตนเอง

3.3 สิ่งแวดลอ ม - สรางบรรยากาศ สภาพแวดลอม ในกศน.ตำบลท่เี อื้อตอการศกึ ษาเรียนรู - มจี ิตสำนกึ รกั ษาความสะอาดหอ งเรยี น/สถานที่พบกลมุ 3.4 วัฒนธรรม - ความซอ่ื สตั ยส ุจรติ - การอยรู ว มกนั ในสงั คม - การยอมรบั ความคดิ เห็นของผูอ น่ื - การประหยัดอดออม ขัน้ ตอนการจดั กระบวนการเรียนรู ขั้นที่ 1 การกำหนดสภาพปญหา ความตองการในการเรียนรู ครู นำเขา สูบ ทเรียน โดยพดู คุยถึงเรือ่ งการคัดแยกขยะและเศษวัสดทุ ใ่ี ชแ ลว ตามวิธกี ารคดั แยก โดยใชส ีเปนตัวกำหนดการแยกขยะและเศษวสั ดใุ ชแลวแตละชนดิ และใหผ เู รียนบอกวา ท่ีบาน และ ชุมชน ท่อี าศัยอยู ไดคดั แยกขยะและวัสดทุ ใ่ี ชแลว ตามสที ีก่ ำหนดไวห รอื ไม ขัน้ ท่ี 2 การแสวงหาขอมูลและจัดการเรียนรู 1. ครอู ธิบายความหมาย ความสำคญั ของการคดั แยกขยะ หลัก 3 R และวัสดุท่ีใชแลว 2. ครอู ธิบายแนวโนม การใชวัสดุและทิศทางการพัฒนาวัสดุ ในอนาคตแบงไดเปน 3 ประเภท ไดแก โลหะ พอลิเมอร และ เซรามิกซ 3. ครแู บง กลุม ผเู รียน ออกเปน 4 กลุม ๆ ละ เทา ๆ กัน มอบหมายใหผ เู รียนหาขอมูลจากใบ ความรแู ละอนิ เตอรเ นต็ ในหัวขอตอ ไปน้ี - หลกั 3R ในการจัดการวสั ดุ - การจดั การวัสดุดวยการรีไซเคิล - แนวโนม การใชวสั ดใุ นอนาคต - ทศิ ทางการพฒั นาวัสดุในอนาคต 4. ครใู หผ เู รียนสง ตวั แทนออกมานำเสนอหนาช้นั เรียน ขั้นท่ี 3 การปฏิบัตแิ ละนำไปประยุกตใ ช 1. ผูเ รยี นสงตวั แทนออกมานำเสนอหนา ชั้นเรียน 2. ผเู รียนจัดทำใบงานและทดสอบยอย 3. ครเู ฉลยใบงานและทดสอบยอ ย และรวมกันสรุปองคค วามรูที่ได เพอ่ื นำไปประยุกตใ ชใน ชวี ติ ประจำวัน ข้ันที่ 4 การประเมินผล 1. ใบงาน 2. แบบทดสอบยอย สอ่ื 1. หนังสอื เรียน 2. อินเทอรเ น็ต เชน Youtube , google 3. ใบความรู 4. แหลง เรยี นรใู นตำบล

การวดั ผลและประเมินผล การตรวจผลงานจากใบงาน และ การการทดสอบยอย

ใบความรู คร้ังท่ี 11 รายวชิ าวัสดุศาสตร พว32024 จำนวน 3 หนวยกิต ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย เรอื่ ง การคดั แยกและการรไี ซเคลิ วัสดุ /แนวโนมการใชว ัสดุและทิศทางการพัฒนาวัสดุในอนาคต การจัดการวสั ดุดว ยการรีไซเคิล แนวคิด 3R R : Reduce คือ การลดการใช การบริโภคทรัพยากรที่ไมจำเปนลง ลองมาสำรวจกันวา เราจะลดการบริโภค ที่ไมจำเปนตรงไหนไดบาง โดยเฉพาะการลดการบริโภคทรัพยากรที่ใชแลวหมดไป เชน น้ำมัน กา ซธรรมชาติ ถานหิน และแรธาตุ ตาง ๆ การลดการใชนี้ ทำไดงาย ๆ โดยการเลือกใชเทาที่จำเปน เชน ปดไฟทุกครั้งที่ไมใ ช งานหรือเปดเฉพาะจุดที่ใชงาน ปดคอมพิวเตอรและเครื่องปรับอากาศ เมื่อไมใชเปนเวลานาน ๆ ถอดปล๊ัก ของเครื่องใชไฟฟา เชน กระติกน้ำรอนออกเมื่อไมไดใช เม่ือตองการเดินทางใกล ๆ ก็ควรใชวธิ ีเดิน ข่ีจักรยาน หรือนั่งรถโดยสารแทนการขับรถไปเอง เปนตน เพียงเทานี้เราก็สามารถเก็บทรัพยากรดานพลังงานไว ใชไ ดนานข้ึน ประหยดั พลงั งานและอนุรกั ษสงิ่ แวดลอมอกี ดวย R : Reuse คือ การใชทรัพยากรใหคุมคาที่สุด โดยการนำสิ่งของเครื่องใชมาใชซ้ำ ซึ่งบางอยางอาจใชซ้ำได หลาย ๆ คร้ัง เชน การนำชุดทำงานเกาที่ยังอยูในสภาพดีมาใสเ ลนหรอื ใสนอนอยูบ า นหรอื นำไป บริจาค แทนที่ จะทง้ิ ไปโดยเปลาประโยชน การนำกระดาษรายงานที่เขยี นแลว 1 หนา มาใชในหนาทเี่ หลอื หรอื อาจนำมาทำเปน กระดาษโนต ชวยลดปริมาณการตัดตนไมไดเปนจำนวนมาก การนำขวดแกว มาใสน้ำรับประทานหรือนำมา ประดิษฐเปนเครื่องใชตางๆ เชนแจกันดอกไมหรือที่ใสดินสอ เปนตน นอกจากจะชวยลดคาใชจาย ลดการใช พลังงานพลังงานแลว ยงั ชว ยรักษาสิ่งแวดลอมและยังไดข องนารักๆ จากการประดษิ ฐไ วใชง านอกี ดว ย R : Recycle คือ การนำหรือเลอื กใชทรัพยากรที่สามารถนำกลับมารไี ซเคิล หรือนำกลับมาใชใหม เปนการลดการใช ทรัพยากรในธรรมชาติจำพวกตน ไม แรธาตุตาง ๆ เชน ทราย เหล็ก อลูมิเนียม ซึ่งทรัพยากรเหลานี้ สามารถ นำมารไี ซเคิลไดยกตวั อยางเชน เศษกระดาษสามารถนำไปรีไซเคิลกลับมาใชเปนกลองหรือถุงกระดาษ การนำ แกวหรอื พลาสตกิ มาหลอมใชใหมเปนขวด ภาชนะใสข อง หรือเคร่ืองใชอ ่นื ๆ ฝากระปอ งน้ำอัดลมกส็ ามารถนำมา หลอมใชใ หมหรือนำมาบรจิ าคเพอื่ ทำขาเทยี มให กับคนพกิ ารได (ทมี่ า: yongrecycle.blogspot.com/2012/06/3r-5r.html ) ความรูเก่ยี วกับการจดั การและการใชป ระโยชนจากขยะรีไซเคลิ การจัดการและการใชประโยชนจากขยะ สำหรับประเทศไทยนับวา เปนเรือ่ งที่ดีที่มีกลุมคนที่ทำหนาที่ คัดแยกขยะจากบานเรือน เพื่อนำขยะเหลานี้กับมารีไซเคลิ ใหม กลุมบคุ คลเหลานี้ คือ ผูประกอบอาชีพเก็บ และรบั ซ้อื ของเกาท่ีเปนกลไกที่สำคญั ในการคัดแยกขยะ ซง่ึ ในการคัดแยกขยะผูประกอบอาชีพนี้จะตองทราบวา ขยะประเภทใดบางท่ีเปนความตองการของตลาดรีไซเคิลและควรจัดการกับขยะเหลา นี้อยางไรกอนนำไปขาย เพ่ือใหไ ดราคาดี

1. ประเภทพลาสติก รูปภาพตัวอยาง ขยะประเภทพลาสตกิ มีจำนวนเพิ่มขึ้นอยางรวดเร็ว เพราะสินคาและบรรจุภณั ฑตาง ๆ สวนมากทำมา จากพลาสติก เชน ขวดนม กระปองยา ขวดอาหาร เปนตน เนื่องจากคุณสมบัติที่เหมาะสมของพลาสติกซึ่งมี นำ้ หนกั เบา สสี นั สวยงาม ไมเ ปน สนิม ทนทาน และมหี ลายประเภทจงึ ทำใหส ามารถนำพลาสติกมาใชประโยชน ไดหลากหลาย ถึงแมวาพลาสตกิ ไมส ามารถยอยสลายไดโดยธรรมชาติ ดังนน้ั จึงทำใหย ากตอการกำจัดโดยการฝง กลบ แตก ารกำจดั ขยะพลาสติกโดยการฝง กลบไมใชว ิธกี ารทถี่ ูกตอง เนื่องจากขยะพลาสตกิ สามารถนำกลับมาใช ใหมไดเกือบทุกประเภท พลาสติกที่ไมสามารถรีไซเคอลได ไดแก พลาสติกชนิดยูเรีย เมลามีน อีพอกซี่ นอกนน้ั สามารถรไี ซเคลิ ไดหมด แตบ างครัง้ ยังมขี อ จำกัดอีกหลายเรอ่ื งท่ีไมส ามารถนำพลาสตกิ ทุกชนดิ มารีไซเคิล ได เชน ดานความตองการของโรงงาน รีไซเคลิ หรือพลาสติกบางประเภทมนี ้ำหนกั เบาและเกบ็ รวบรวมไดย ากจึง ไมเนทีน่ ยิ มนำมารีไซเคลิ เชนถุงพลาสตกิ 1.1 พลาสติกทส่ี ามารถนำมารไี ซเคลิ ไดแ ก (1) โพลีโพรพิลิน (Polypropylene;PP) พลาสติกประเภทนี้เปนที่นิยมนำมาใชเปนถวย นมเปรี้ยว กระปองมันฝร่ังทอด และถังเนยเทยี ม (2) โพลสี ไตรนี (Polystyrene;PS) พลาสตกิ ประเภทนีเ้ ปน ที่นยิ มนำมาใชเปน ภาชนะแทนโฟม ถาดสลดั กลอ งบรรจุวิดโี อและซดี ี (3) โพลีเอทลิ ีน (Polyethylene;PE) พลาสติกประเภทนี้เปนที่นิยมนำมาใชทำขวดเครื่องดื่ม หรือ ขวดน้ำอดั ลม (4) โพลไิ วนลิ คลอไรด (Polyvinyl Chloride;PVC) พลาสติกประเภทน้เี ปนทนี่ ิยมนำมาใชเ ปน ภาชนะบรรจอุ าหาร สายไฟ และทอ น้ำ (5) โพลิเอทิลีนท่ีมคี วามหนาแนนสงู (High-density Polyethylene;HDPE) พลาสตกิ ประเภท นี้เปน ทน่ี ยิ มนำมาใชเปนเหยอื กน้ำผลไม เหยอื กนม ของเลน ขวดน้ำยาซักผา (6) โพลิเอทิลินที่มคี วามหนาแนน ต่ำ (Low-density Polyethylene;LDPE) พลาสติกประเภท นเี้ ปนท่ีนยิ มนำมาใชเ ปน พลาสตกิ ใสสำหรับหอ อาหารและถงุ ห้ิว

1.2 การคัดแยกพลาสติกเพอื่ นำไปรไี ซเคิล พลาสติกท่ซี อ้ื ขายเกันเพ่ือนำกลับมารีไซเคลิ มรี าคาแตกตางกนั ต้งั แต 3-8 บาท ขึ้นอยกู บั ประเภทของพลาสตกิ กอนนำไปขายจะมีการจัดการขยะพลาสตกิ ใหด กี อ น ดงั น้ี (1) ขวดใหส่ิงปนเปอนออกใหหมด ดึงฉลากและสิ่งตา ง ๆ ทีต่ ิดกับพลาสติกออกใหหมด (2) ทำใหแ บนเพื่อประหยัดเนื้อท่ี (3) คัดแยกพลาสติกออกตามปรเภท อาจจะสังเกตประเภทของพลาสติกจากเครื่องหมาย ที่กอนบรรจุภณั ฑก็ได เพราะบางทีจะมีเครื่องหมายรีไซเคิลพรอมทั้งตัวเลขระบุประเภทของพลาสตกิ หรืออาจ นำพลาสตกิ มาแชน้ำเพ่อื แยกประเภทพลาสตกิ เพราะพลาสตกิ แตล ะประเภทมคี วามหนาแนน ไมเทากัน 2. ประเภทกระดาษ ขยะมูลฝอยจากบานเรือนและสำนักงานจะมีกระดาษเปนองคประกอบที่สำคัญตัวหนึ่ง เนื่องจาก ในชีวิตประจำวันของเราจะตองเกี่ยวพันกับการใชกระดาษ ไมวาจะเปน หนังสือพิมพ กระดาษคอมพิวเตอร ถุงกระดาษ กระดาษลัง เปนตน กระดาษเหลาน้ีสามารถนำกลับมารีไซเคิลได กระดาษที่ไมสามารถนำกลับมา รีไซเคลิ ได เชน กระดาษหอของขวญั กระดาษกลองแอปเปล เพราะกระดาษประเภทนี้มีเยือ่ เซลลูโลสนอยมาก ไมเหมาะทจ่ี ะนำมารีไซเคลิ อีก 2.1 การจัดการขยะประเภทกระดาษเพอื่ นำมารไี ซเคิล กระดาษแตล ะประเภทมรี าคารับซือ้ ไมเ ทากัน ถาขายรวม ๆ กันก็จะไดร าคารวมเยา งตำ่ เพียงกิโลกรัมละ 1 บาทและที่สำคัญกระดาษที่นำมากขายจะตองไมเปอนคราบน้ำมันตางๆ ดังนั้นจึงควรมีการแยกประเภท กระดาษกอ นทจ่ี ำนำไปขายตามประเภท ดังนี้ - กระดาษแขง็ กลองน้ำตาล - กระดาษยอยและหนังสอื เลมท่วั ไป - กระดาษขาวสำนกั งาน - กระดาษหนังสือพิมพ - สมุดโทรศพั ท - กระดาษสมุดนักเรยี น - กลอ งยูเอชที

2.2 การรีไซเคลิ กระดาษ กระดาษทีร่ ับซื้อจากบานเรือนหรือแหลงตางๆ จะถูกสงไปยังโรงงานผลิตกระดาษ เพื่อใชเปนวัตถุดิบ ผสมในการผลิตกระดาษประเภทตางๆ กระดาษมีหลายชนิดและหลายคุณภาพ กระดาษขาวสำหรับเขียน หรือการะดาษคอมพิวเตอรจะเปนกระดาาที่มีคุณภาพสูง จึงถูกนำมาแปรรูปเปนกระดาษสมุดและหนังสือ สวนหนังสือพิมพและกระดาษกลองจะมีคุณภาพต่ำ จึงถูกนำมาแปรรูปเปนกระดาษกลองบรรจุเครื่องด่ืม กระดาษหอของขวญั กลองกระดาษแข็ง การรีไซเคลิ กระดาษจะเรม่ิ ดว ยกำจัดหมกึ ออกและตีกระดาษใหเปอยยุย เปนเยื่อกระดาษและเติมเยื่อกระดาษใหมเขาไป ซึ่งสัดสวนเยื่อกระดาษรีไซเคิลกับเยื่อกระดาษใหมขึ้นอยูกับ ประเภทของกระดาษทีจ่ ะผลิตแลว จะเขาสูกระบวนการผลติ กระดาษตอไป 3. ประเภทแกว แกวเปน ผลิตภัณฑท่ีทำมาจากทรายโดยมีหินปูนและโซดาไฟเปนสวนผสม โดยนำมาหลอมและขึ้นรูป เปนภาชนะตาง ๆ เชน แกวน้ำ ขวดอาหารและเครื่องดื่ม ฯลฯ แกวเปนวัสดุทีไ่ มสามารถยอยสลายได ขวดแกว ทกุ ประเภทสามารถนำมารไี ซเคิลไดแ ตข วดแกวแตละประเภทแตล ะสีจะมีาคาตาง ๆ คือ ขวดแกวสขี าวจะมีราคา ดีที่สุด รองลงมาคือสีชาและสีเขียว ถาเปนขวดดีไมแตกก็จะไดราคาสูงกวาขวดแตกหรือเศษแกว ดังนั้นควรมี การคดั แยกแกว ออกตามสี การนำแกว ไปรีไซเคิล - ขวดแกวดี ขวดแกวที่ไมแตกจะถูกนำมาคัดแยกตามสีและประเภทที่บรรจุสินคา เชน ขวดแมโขง ขวดเบียร ขวดน้ำปลา ขวดซอส ขวดน้ำอัดลมแบบวันเวย ฯลฯ ขวดแกว เหลานี้หากไมแตกบิ่นเสียหายจะถูก สงกลับเขาโรงงานเพื่อนำไปลางและฆาเชื้อโรคและนำกลับมาบรรจุสินคาใหมซ้ำอีกอยางนอยถึง 30 คร้ัง โดยผูผลิตสินคาเดิม เชน บรษิ ทั ผลิตเบียรจำนำขวดเบียรที่ใชแลวมาผานกระบวนการลางและทำความสะอาด ดวยสารเคมตี างๆ แลว จึงนำกลับมาบรรจเุ บียรอ ีกครั้ง

- ขวดแกวแตกหรือเศษแกว ขวดทแี่ ตกชำรุดเสียหายจะถูกนำมาคัดแยกสี คือ ขวดแกวขาว ขวดแกวสี ชา ขวดแกวสีเขยี ว เมอื่ แยกสีแลวจะถูกสง เขาโรงงานหลอมแกว เพอ่ื ทบุ ใหแตกละเอยี ด ลา งทำความสะอาดดวย สารเคมีและหลอมละลายเพื่อเปาเปนขวดใหม 4. ประเภทโลหะ โลหะหลากหลายชนดิ สามารถนำมารีไซเคลิ ไดโดยการนำมาหลอมและแปรรูปเปน ผลิตภัณฑอ น่ื ๆ สามารถแบง โลหะออกได 3 กลุม ใหญ คอื - โลหะประเภทเหล็ก เหลก็ สามารถนำมารีไซเคลิ ไดท ุกชนดิ สามารถแบงไดเ ปน 3 ประเภท คอื เหล็กหลอ เหล็กหนา และเหลก็ บาง ราคราซ้ือขายจะตางกันตามประเภทของเหล็ก ซึ่งพอคารับซ้ือของเกาจะทำ การตดั เหล็กตามขนาดตา งๆ ตามท่ีทา งโรงงานกำหนดเพ่ือสะดวกในการเขา เตาหลอมและการขนสง - โลหะประเภทอะลมู เิ นยี ม แบง ออกไดเปน 2 ประเภท คอื (1) อะลมู ินยี มหนา เชน อะไหร เครื่องยนต ลูกสูบ อะลมู ิเนยี มาอัลลอย ฯลฯ (2) อะลูมเิ นียมบาง เชน หมอ กะละมงั ซักผา ขนั น้ำ กระปอง เครอ่ื งด่ืม ฯลฯ ราคาซอื้ ขายโลหะประเภทอะลมู เิ นียมมรี าคาตง้ั แต 10 บาท ถงึ 45 บาท แลว แตป ระเภท อะลมู เิ นยี มหนาจะมรี าคาแพงกวาอะลูมิเนียมบาง แตขยะอะลูมเิ นียมท่พี บมากในกองขยะสว นใหญจ ะเปน พวก กระปองเคร่ืองดมื่ เชน กระปองนำ้ อัดลม กระปอ งเบยี ร โดยเฉพาะกระปองนำ้ อัดลมจะเปน ขยะที่มปี รมิ าตร มาก ดงั นน้ั กอนนำไปขายควรจะอดั กระปองใหมปี รมิ าตรเล็กลงเพื่อท่ีจะไดป ระหยดั พนื้ ที่ในการขนสง สำหรับ การรไี ซเคิลกระปอ งอะลมู เิ นยี มนน้ั พอคารับซื้อของเกา จะทำการอัดกระปองอะลมู เิ นยี มใหมีขนาดตามท่ที าง

โรงงานกำหนดมา กระปองอะลูมเิ นยี มสามารถนำกลับมารีไซเคลิ ซื้อไดหลายๆ ครง้ั ไมมีการกำจัดจำนวนคร้ัง ของการผลิต เม่ือกระปองอะลมู ิเนียมถกู สงเขาโรงงานแลวจะถูกบดเปนชน้ิ เลก็ ๆ แลว หลอมใหเปนแทงแข็ง จากนน้ั นำไปรดี ใหเปน แผน บางเพื่อสงตไปยงั โรงงานผลติ กระปองเพ่ือผลติ กระปองใหม - โหละประเภททองเหลือง ทองแดง และสแตนเลส โลหะประเภทน้มี ีราคาสงู ประมาณ 30-60 บาท โดยทองเหลืองสามารถนำมากลบั มาหลอมใหม โดยทำเปนพระ ระฆัง อุปกรณส ขุ ภัณฑต าง ๆ สวนทองแดงก็นำ กลบั มาหลอมทำสายไฟไดใ หม ปจจัยสำคัญในการรีไซเคิลวสั ดปุ ระเภทตาง ๆ ไมวาจะเปน โลหะ พลาสตกิ กระดาษ แกว กค็ อื จะตอง แยกประเภทของขยะรไี ซเคิลแตล ะชนิดออกจากกันไมใหปนกนั และทำความสะอาดวสั ดกุ อ นท่ีจะนำไปขาย ถา เปนกระปอ งก็ควรจะทำการอดั เพื่อลดปรมิ าตรของชขยะกอนที่จำนำไปขายารใชว สั ดุในอนาคต สัญลักษณตาง ๆ ทใี่ ชระบปุ ระเภทของการคัดแยกวสั ดุในการรีไซเคิล การระบุรหัสสําหรับพอลิเมอร(ID Code) และคุณสมบัติของขวดพอลิเมอร พอลิเมอรถูกแบงเปน 7 ประเภท ซึ่งแตละประเภทจะมีการระบุรหัสของ พอลิเมอร(identification code) ถึงแมวาพอลิเมอรหลาย ประเภทจะสามารถรีไซเคิลได ในปจจุบันไดนําเฉพาะพอลิเมอรท่ใี ชในครวั เรือนมารไี ซเคิลกัน ดงั นั้นขวดพอลิเม อรแ ตละชนิด จึงมวี ิธีการรไี ซเคลิ ทีแ่ ตกตางกนั ไป

หมายเหตุ สัญลกั ษณต าง ๆ สามารถสบื คน จาก แบบเรยี น และ อนิ เตอรเ นต็ เพิ่มเตมิ ได

ใบงาน คร้งั ท่ี 11 รายวชิ าวัสดุศาสตร 3 พว32024 ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย ชอ่ื – นามสกุล ................................................................................... กศน.ตำบล .......................................... คำชแี้ จง ใหผ ูเรียนอา นใบงานแลวตอบคำถามจากใบงาน (10 คะแนน) 1. โยงเสนจับคูส ัญลกั ษณก ับรูปภาพพอลเิ มอรรีไซเคลิ ตอ ไปนใ้ี หตรงกนั

2. ยกตัวอยางการคดั แยกขยะเพือ่ เพ่มิ มลู คา และวธิ ีการรวบรวมขยะตามประเภท 2.1 ขยะประเภทโลหะ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ 2.2 ขยะประเภทพอลิเมอร ........................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 2.3 ขยะประเภทเซรามิกส ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................

เฉลยใบงาน ครงั้ ที่ 11 รายวชิ าวสั ดุศาสตร3 พว32024 ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย แนวทางการตอบคำถาม

แนวทางการตอบคำถาม 2. ยกตวั อยางการคดั แยกขยะเพ่ือเพ่มิ มลู คา และวธิ กี ารรวบรวมขยะตามประเภท 2.1 ขยะประเภทโลหะ ตอบ โลหะหลากหลายชนดิ สามารถนาํ มารไี ซเคลิ ไดโดยการนาํ มาหลอมและแปรรูป เปน ผลิตภัณฑอ ่ืนๆ สามารถแบง โลหะออกได 3 กลมุ ใหญค ือ - โลหะประเภทเหล็ก เหล็กสามารถนํามารีไซเคิลไดทุกชนิด สามารถแบงไดเปน 3 ประเภท คือ เหล็กหลอ เหลก็ หนา และเหลก็ บาง ราคาซือ้ ขายจะตางกนั ตามประเภทของ เหล็ก ซ่งึ พอคารับซ้ือของเกาจะทํา การตดั เหลก็ ตามขนาดตางๆ ตามทีท่ างโรงงานกาํ หนดเพอื่ สะดวกในการเขาเตาหลอมและการขนสง - โลหะประเภทอะลูมิเนียม แบงออกไดเปน 2 ประเภทคือ (1) อะลูมิเนียมหนา เชน อะไหรเครือ่ งยนต ลูกสูบ อะลูมิเนียมอัลลอย ฯลฯ (2) อะลูมิเนียมบาง เชน หมอ กะละมังซักผา ขันน้ำ กระปองเครื่องดื่ม ฯลฯ ราคาซื้อขายโลหะประเภทอะลูมเิ นียมมีราคาต้ังแต 10 บาท ถึง 45 บาท แลวแตประเภท อะลูมิเนียมหนาจะมี ราคาแพงกวาอะลมู เิ นยี มบาง - โลหะประเภททองเหลือง ทองแดง และ สแตนเลส โลหะประเภทนมี้ ีราคาสงู ประมาณ 30 - 60 บาท โดยทองเหลืองสามารถนํามากลบั มาหลอมใหม โดยนาํ มาสรา งพระ ระฆงั อุปกรณสขุ ภัณฑตางๆ สว นทองแดงก็ นํากลับมาหลอมทำสายไฟไดใหม 2.2 ขยะประเภทพอลเิ มอร ตอบ พอลิเมอรไ ดกลายเปน ผลติ ภณั ฑส าํ คัญอยา งหน่งึ และมแี นวโนมทจ่ี ะเขามามี บทบาทใน ชีวิตประจําวัน เพิม่ มากข้นึ เน่ืองจากพอลเิ มอรมรี าคาถกู น้ำหนักเบาและมขี อบขาย การใชง านไดก วา ง พอลิเมอร ไดกลายเปน ผลติ ภณั ฑส าํ คัญอยางหนึ่ง และมีแนวโนมทจ่ี ะเขามา มีบทบาทในชีวิตประจําวนั เพิม่ มากขึ้น โดยการ นํามาใชแ ทนทรัพยากรธรรมชาติไดห ลายอยาง ไมว าจะเปนไมเหลก็ เนื่องจากพอลิเมอรมีราคาถูก มีนำ้ หนกั เบา และมีขอบขายการใชง าน ไดกวาง 2.3 ขยะประเภทเซรามกิ ส ตอบ วัสดุท่ีสามารถนาํ มา รีไซเคิลไดมหี ลายชนิด อาทิโลหะชนิดตางๆ พลาสติก เปนตน อยางไรก็ตาม กลบั พบวาไดมีการนำวัสดุเซรามิกส เชน กระเบื้องปพู ื้นและผนัง ถว ยชาม ตลอดจนเครอ่ื งสุขภัณฑตางๆ มาผาน กระบวนการรีไซเคิล เพื่อนาํ กลับมาใชใหมนอยมาก ยกเวนแกวและกระจก ทั้งที่วัสดุเหลา นี้มีปริมาณ การผลติ และการใชงาน ตลอดจน ผลิตภัณฑที่ เสีย ทั้งในระหวางการผลิต และการใชงานที่ตองกลายเปนขยะปหนึ่งๆ เปน จาํ นวนมาก