รายงานผลการดำเนินงานโรงเรียนดีต้องมีที่ยืน ระดับ 1 ดาว

PHIANGLUANG 16 SCHOOLรายงานผลการดําเนนิ งาน โรงเรยี นดีต้องมีทียืน ระดับ ๑ ดาว โรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. ประจาํ ป ๒๕๖๔ โรงเรยี นเพียงหลวง ๑๖ สพป.เชยี งราย เขต ๔ สาํ นักงานคณะกรรมการการศึกษาขันพืนฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร

คำนำ รายงานการดาเนินกิจกรรมโรงเรียนดีต้องมีท่ียืน โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ของ โรงเรียนเพยี งหลวง 16 ฉบบั นี้ เป็นการรายงานผลการดาเนนิ งานในรอบปีทผี่ า่ นมา (ต้งั แต่ 1 ตุลาคม 2563-30 กรกฎาคม 2564 ) ที่โรงเรยี นเพียงหลวง 16 ไดด้ าเนินการตามแนวทางการดาเนินงาน โรงเรียนคุณธรรม สพฐ. และมูลนิธิยุวสถิรคุณ เพ่ือพัฒนาผู้บริหาร ครู และผู้เรียนให้เป็นคนดี มี คุณธรรม จริยธรรม ผ่านกระบวนการเรียนรู้แผนงาน โครงการ กิจกรรมส่งเสริมความดีในรูปแบบ ต่างๆ ท้ังภายในและภายนอกสถานศึกษา ผู้ปกครอง บุคลากรในชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการพฒั นา นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติจริงผ่านกิจกรรมรูปแบบต่างๆ อย่างเป็นรูปธรรม ทาให้เกิดการเรียนรู้ถึงการ ทาความดเี พอื่ นาไปสู่การพฒั นาและปรบั เปลี่ยนเป็นพฤติกรรมที่พงึ ประสงค์อย่างยัง่ ยืน หวังเป็นอย่างยิ่งว่า รายงานผลการดาเนินงานกิจกรรมโรงเรียนดีต้องมีท่ียืน โรงเรียน คุณธรรม สพฐ. ฉบับน้ีจะเป็นประโยชน์ทาให้ได้ข้อมูลท่ีจะนาไปใช้ในการพัฒนาผู้เรียนและ สถานศกึ ษาตอ่ ไป ขอขอบคณุ บรหิ ารโรงเรียน คณะครู และนกั เรยี นโรงเรยี นเพียงหลวง 16 ไว้ ณ โอกาสน้เี ป็น อย่างสูงท่ีให้การสนับสนุนส่งเสริมกิจกรรมต่างๆ ของโรงเรียนจนสาเร็จตามวัตถุประสงค์ด้วยดีทุก กจิ กรรม โรงเรยี นเพียงหลวง 16

สำรบัญ หนำ้ 1 เรอ่ื ง 1 1. ขอ้ มูลทั่วไป 2 2. ผลการดาเนินงานเชงิ ปรมิ าณ 10 3. การดาเนินงานโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. ตามเกณฑร์ ะดับ 1 ดาว 11 4. การกาหนดเปา้ หมายการพฒั นาโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. 13 5. วิธีการกาหนดคณุ ธรรมอตั ลักษณ์ 14 6. การกาหนดวธิ กี ารบรรลเุ ปา้ หมาย 14 7. ผลของการดาเนินโครงงานคุณธรรม 16 8. เครื่องมอื สาคัญในการขบั เคลอื่ นสเู่ ปา้ หมาย 17 9. ผลการดาเนินงาน (ทงั้ ผลโดยตรงและผลพลอยได้) 19 10. องค์ความรู้ นวัตกรรม และบทเรยี นทีเ่ กดิ จากการดาเนินงาน 20 11. ปจั จัยท่สี ่งผลตอ่ ความสาเรจ็ 20 12. ปัญหาอปุ สรรคและข้อเสนอแนะ 20 13. การดาเนินการของโรงเรียนตามข้อเสนอแนะของผ้นู ิเทศ 14. ความกา้ วหนา้ ท่เี กิดขึ้น ภาคผนวก - การประชมุ ชีแ้ จงการดาเนินงานโครงการโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. - คาสั่งแตง่ ต้ังคณะกรรมการดาเนนิ งานโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. - ภาพประกอบการดาเนนิ กจิ กรรม

แบบรายงานการดาเนินกิจกรรมโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. สานักงานเขตพ้ืนทีก่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาเชยี งราย เขต 4 ขอ้ มลู ทวั่ ไป ชอ่ื โรงเรยี น เพยี งหลวง 16 สพป/สพม เชียงราย เขต 4 จงั หวัด เชียงราย อาเภอ/เขต เทิง ตาบล/แขวง ตบั เตา่ ระดบั ดาวดวงที่ 1 ประจาปกี ารศกึ ษา 2564 1. จานวนนักเรียน 1. ระดับปฐมวยั 58 คน 2. ระดับประถมศึกษา 166 คน 3. ระดบั มธั ยมศึกษาตอนต้น 56 คน 4. ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย - คน รวมท้ังหมด 280 คน 2. จานวนบคุ ลากร 1.ขา้ ราชการครู(ครู+ผอ.) 13 คน 2.พนักงานราชการ 2 คน 3.ครอู ัตราจา้ ง 5 คน 4.บคุ ลากรวทิ ย์-คณิต - คน 5. อน่ื ๆ 2 คน รวมทั้งหมด 22 คน 3. ชอ่ื ผูอ้ านวยการโรงเรียน / รกั ษาการผ้อู านวยการ นายสุรยิ า สมฤทธ์ิ 4. ชอ่ื คุณครแู กนนา โรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ.ของโรงเรยี น นายอาทิตย์ แซล่ ม้ิ ผลการดาเนินงานเชงิ ปริมาณ ข้อมลู ดา้ นบริบทเบอื้ งต้น 1. สภาพแวดลอ้ ม บรรยากาศของโรงเรียน และสภาพชุมชนใกลเ้ คียง สภาพแวดล้อม โรงเรียนเพียงหลวง 16 ต้ังอยู่หมู่ที่ 9 ตาบลตับเต่า อาเภอเทิง จังหวัดเชียงราย โดย ต้ังอยู่ ทางทิศตะวันออกของอาเภอเทิง ห่างจากตัวอาเภอประมาณ 33 กิโลเมตร โดยมีทางหลวง ชนบท สายเทิง – ปางคา่ – ร่มโพธ์ไิ ทย และสายเชียงคา – นา้ ตกภซู าง – บา้ นรม่ โพธิ์ไทย ทศิ เหนอื - ตดิ ต่อกบั บ้านร่มโพธิ์ไทย (เลาเจอ) ทศิ ใต้ - ติดต่อกับบา้ นพิทกั ษ์ไทย (เลาตาขาวใหม)่ ทศิ ตะวันออก - ติดต่อกบั ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ทศิ ตะวนั ตก - ตดิ ตอ่ กบั บา้ นปางค่า บรรยากาศของโรงเรยี น โรงเรียนมีบรรยากาศ ร่มรื่น สะอาด สวยงามน่าอยู่ เอ้ือต่อการเรียนรู้ ปลอดภัย ห้องเรียน สะอาดเป็น ระเบียบเรียบร้อย ครูและนักเรียนมีปฏิสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน ครูรักและเมตตานักเรียน นักเรียนรักและเคารพครู บุคลากรในโรงเรียนมีสัมพันธภาพที่ดีต่อกัน ผู้บริหารใช้หลักธรรมาภิบาล เพอื่ ให้ครูทางานร่วมกันอยา่ งมีความสขุ โรงเรียนมคี วามสัมพันธ์ทดี่ ีกบั ครอบครวั และชมุ ชน รายงานผลการดาเนนิ กิจกรรมโรงเรยี นดตี ้องมีท่ยี นื โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 1

สภาพชุมชนใกล้เคยี ง พื้นที่หมู่บ้านต้ังอยู่บนพื้นที่สูงในแนวเทือกเขาผาหม่น ซ่ึงเป็นเทือกเขาก้ันแดนระหว่าง ประเทศไทยกับประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ประชากร (ในเขตพ้ืนที่บริการ) หมู่ท่ี 9 และหมู่ที่ 23 จานวนประชากร บ้านร่มโพธ์ิไทย หมู่ที่ 9 มีประชากรทั้งสิ้น จานวน 1,008 คน แยกเป็นประชากรชาย 505 คน หญิง 503 คน จานวน หลังคาเรือน 146 หลังคา เป็นชาวเขา เผา่ ม้งและเป็นชาวเผา่ อาขา่ ส่วนใหญม่ อี าชีพทาไร่ขา้ วโพด ทาสวนลน้ิ จ่ี สว่ นบา้ นพญาเลาอู หมูท่ ี่ 23 มีประชากรท้ังส้ิน จานวน 756 คน แยกเป็นประชากรชาย 369 คน หญิง 387 คน จานวนหลังคา เรือน 132 หลังคา และเปน็ ชาวเผา่ อาขา่ ส่วนใหญ่มอี าชีพทาไร่ สถานการณเ์ สี่ยง/ปัญหาดา้ นคณุ ธรรมของโรงเรยี น โรงเรียนเพียงหลวง 16 เป็นโรงเรียนที่มีนักเรียนจานวนมาก แต่ละคนก็มาจากหลาย ครอบครัวหลายพ้ืนท่ี ทั้งต่างหมู่บ้าน ต่างตาบล ต่างอาเภอ จึงทาให้นักเรียนแต่ละคนน้ันมีนิสัยและ พฤติกรรมท่ีแตกต่างกันออกไป ประกอบ กับนักเรียนบางส่วนขาดการดูแลเอาใจใส่จากครอบครัว เพราะอาศัยอยู่กับตา-ยาย หรอื ผ้ปู กครองอ่ืนท่ีไม่ใช่บดิ า- มารดา อกี ทั้งผู้ปกครองต้องทามาหากนิ จงึ ไม่มีเวลาและไม่ได้ใส่ใจเร่ืองความประพฤติที่ดีของนักเรียนเท่าท่ีควร จึงทาให้นักเรียนมีพฤติกรรมไม่ พึงประสงค์ ได้แก่ นักเรียนทาผิดระเบียบวนิ ัยของโรงเรียนไม่มีสัมมาคารวะ ไม่ตั้งใจเรียน เป็นต้น ซ่ึง ผ้ปู กครองมงุ่ หวังจะใหโ้ รงเรยี นดูแล ช่วยแก้ไขปัญหา และปลกู ฝังพฤติกรรมท่ีดงี ามใหแ้ ก่นักเรียน การดาเนนิ งานโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. ตามเกณฑร์ ะดับ .....1….ดาว (เพ่ือให้โรงเรยี นตรวจสอบตนเอง พร้อมเอกสาร) 1. โรงเรยี นจดั ทาแผนปฏบิ ัติการประจาปี/โครงการ/กจิ กรรมด้านคณุ ธรรมทเ่ี ปน็ ระบบต่อเนอ่ื ง โรงเรียนจัดทาโครงการคุณธรรมนาความรู้ท่ีสอดคล้องกับกลยุทธ์ที่ 1 ข้อ 1.2 การพัฒนา คุณภาพและมาตรฐานการศึกษาทุกระดับตามหลักสูตรและส่งเสริมการเรียนรู้เทคโนโลยีอย่าง สร้างสรรค์ และสอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาการศึกษาของ สพฐ. และสานักงานเขตพ้ืนท่ี ประถมศึกษาเชียงรายเขต 4 ท่ีมุ่งเน้นให้ผู้เรียนมีคุณธรรม จริยธรรมมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามท่ีหลักสูตรและค่านิยมหลักของคนไทย 12 โดยมีการจัดค่ายคุณธรรม กิจกรรมอบรมคุณธรรม จริยธรรมสุดสัปดาห์ กิจกรรมทาสมาธิก่อนเข้าห้องเรียนทุกวันวันละ 1 นาที และจัดกิจกรรมถวาย เทยี นเขา้ พรรษาเป็นประจาทุกปี สอดแทรกเน้ือหาเขา้ ไปในรายวชิ า 8 กลมุ่ สาระการเรียนรู้ 2. โรงเรียนดาเนินการค้นหาปัญหา สาเหตุ กาหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกและคุณธรรมในการ แก้ปัญหากาหนดกิจกรรมอย่างสร้างสรรค์ ผู้บริหาร ครู บุคลากร และนักเรียนปฏิบัติตาม คุณธรรมอตั ลักษณ์ของโรงเรียนหรอื กรอบแนวคดิ โรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. โรงเรียนเพียงหลวง 16 ได้ดาเนินการค้นหาปัญหา สาเหตุ กาหนดพฤติกรรมบ่งช้ีเชิงบวก และคุณธรรมในการแก้ปัญหา กาหนดกิจกรรมอย่างสร้างสรรค์ ผู้บริหาร ครู บุคลากร และนักเรียน ปฏิบัติตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนหรือกรอบแนวคิดโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โดยเร่ิมจาก รายงานผลการดาเนินกิจกรรมโรงเรยี นดตี อ้ งมีท่ยี นื โครงการโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 2

ผู้บริหารและคณะครูประชุมร่วมกันวางแผนเพื่อกาหนดครูผู้รับผิดชอบในแต่ละกิจกรรม และร่วมกัน ระดมความคิดตามหวั ขอ้ ดงั น้ี 1. วเิ คราะหป์ ญั หา สาเหตุของปญั หาดา้ นคุณธรรม 2. กาหนดพฤติกรรมบง่ ช้เี ชงิ บวกและคุณธรรมในการแกป้ ัญหา 3. กาหนดกจิ กรรมท่ีสรา้ งสรรค์เหมาะสมกับผเู้ รยี น 4. ผูบ้ รหิ าร ครู บคุ ลากร และนักเรียนปฏบิ ัติตามคุณธรรมอตั ลักษณ์ของโรงเรียน 3. โรงเรียนมกี ารจดั คา่ ยยวุ ชนคนคณุ ธรรม โรงเรยี นเพยี งหลวง 16 มกี ารจัดคา่ ยยวุ ชนคนคุณธรรมตามโครงการคุณธรรมนาความรู้ โดย มีการจัดกิจกรรมค่ายคุณธรรมให้กับนักเรียน อย่างน้อยปีละ 1 ครั้งเช่น กิจกรรมอบรมคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมท่ีพึงประสงค์ โครงการพัฒนาเพ่ือแบ่งปันท่ีย่ิงใหญ่ Shift and Share โครงการจิตอาสา โครงการทางสายใหม่ โครงการผู้สูงวัยห่วงใหญ่ลูกหลาน เพื่อเป็นการทบทวน กระบวนการจัดทาโครงงานคุณธรรม และแนวทางการดาเนินกิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ให้แกค่ ณุ ครูและนักเรยี น เป็นประจาทุกปแี ละมหี น่วยงานภาคีเครือขา่ ยท้งั ภาครฐั และเอกชนให้ การสนับสนุนท้ังงบประมาณและบุคลากร อาทิ เช่น มูลนิธิมิราเคิล ออฟไลฟ์ กรมพัฒนาสังคมและ สวัสดิการ ศูนย์พัฒนาราษฎรบนพ้ืนท่ีสูงจังหวดั เชยี งราย องค์การบริหารส่วนตาบลตับเต่า สานักสงฆ์ ภูช้ีฟ้า เจ้าหน้าท่ีทหารจากโครงการพระราชดาริ ทหารชุดมวลชนสัมพันธ์ กองร้อยทหารพราน 3102 และชุมชน ฯลฯ โดยมวี ัตถุประสงคด์ ังนี้ 1. เพ่ือให้นักเรียนทุกคนมุณลักษณะตามอัตลักษณ์ของโรงเรียน เทิดทูนสถาบัน ร่วมกันรักษาระเบยี บวินัย ใฝ่ใจจติ สาธารณะ 2. ปลูกฝังคณุ ธรรมจรยิ ธรรมที่ดงี ามแกน่ ักเรียน 3. เพื่อให้นักเรียนมีอุดมการณ์รักชาติ จงรักภักดีต่อสถาบันพระมหากษัตริย์และ ปฏบิ ัตติ ารอยพอ่ ของแผ่นดิน สรา้ งความสมั พันธ์อนั ดีระหว่าง เพ่อื น พี่นอ้ ง คณะครูและชุมชน รายงานผลการดาเนนิ กจิ กรรมโรงเรียนดตี อ้ งมีท่ียนื โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 3

4. โรงเรียนจัดกิจกรรมคนื คณุ ธรรมสูห่ ้องเรยี น โรงเรียนเพียงหลวง 16 ได้ดาเนินกิจกรรมคืนคุณธรรมสู่ห้องเรียน เป็นการจัดกิจกรรม การเรียนการสอนที่บูรณาการคุณธรรมอัตลักษณ์ของสถานศึกษา หรือกรอบแนวคิดคุณธรรม 5 ประการตามโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. โดยมกี ารดาเนนิ กจิ กรรมหลกั ดงั นี้ กจิ กรรมหลกั /แนวปฏบิ ตั ิ ระยะเวลา ผรู้ บั ผดิ ชอบ ครู และ นักเรยี น ขน้ั ท่ี 1 สรา้ งความตระหนกั ครู และ นักเรยี น 1. ครูชี้แจงและทาความเข้าใจให้นักเรียนทราบถึง ครู และ นักเรียน คุณธรรมอัตลกั ษณข์ องโรงเรียน ครู และ นักเรยี น 2. ครูจัดกิจกรรมสร้างความตระหนักเก่ียวกับ พ.ค. 2564 คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน โดยใช้ส่ือและวิธีการท่ี หลากหลาย เช่น ดูวีดีทัศน์เร่ืองที่เกี่ยวกับคุณธรรม จริยธรรม เล่าเรื่องชีวติ จริงท่ีเกิดข้ึนในหมู่บ้าน เล่าข่าวที่ เกดิ ขน้ึ ในชีวิตประจาวันจากหนงั สือพิมพ์ โทรทัศน์ ขั้นที่ 2 ชักนาคณุ ธรรมสู่ห้องเรยี น 3. ครูและนักเรียนร่วมกันระดมความคิดวิเคราะห์ สภาพปัญหา และพฤติกรรมไม่พึงประสงค์ที่ควรแก้ไข แล้วกาหนดคุณธรรมเป้าหมายพร้อมพฤติกรรมบ่งชี้เชิง บวก เพื่อพฒั นาเป็นคุณธรรมอัตลกั ษณ์ของห้องเรียน มิ.ย. 2564 4. ครูจัดทาแผนการเรียนรู้ท่ีบูรณาการกับกลุ่มสาระ การเรียนรู้ โดยใชโ้ ครงงานคุณธรรมเป็นฐาน 5. ให้นักเรียนจัดทาโครงงานคุณธรรมพร้อมท้ัง นาเสนอ ขนั้ ท่ี 3 เพยี รตดิ ตามความดี 6. ครูสังเกตพฤติกรรมการปฏิบัติตนของนักเรียนตาม คุณธรรมอตั ลกั ษณข์ องหอ้ งเรยี นเปน็ ระยะอย่างต่อเน่ือง 7. ครูประเมินพฤติกรรมการปฏิบัติตนของนักเรียน ตามคุณธรรมอัตลักษณ์เป็นรายบุคคล หากมีนักเรียนคน ม.ิ ย. 2564 ใดยังมีพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ให้ครูร่วมกับครอบครัว ดาเนนิ การปรบั เปลีย่ นพฤตกิ รรมของนกั เรียน 8. ครูสรุปผลการดาเนินงานให้ผู้บริหารสถานศึกษา ทราบ และโรงเรียนดาเนินการรายงานให้ผู้เกี่ยวข้อง ทราบ ขั้นท่ี 4 จัดเวทีแลกเปล่ียนและเชิดชูนักเรียนดีมี มิ.ย. 2564 คุณธรรม รายงานผลการดาเนินกิจกรรมโรงเรยี นดตี ้องมีที่ยนื โครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 4

กจิ กรรมหลกั /แนวปฏิบตั ิ ระยะเวลา ผู้รับผดิ ชอบ 9. ครูและนักเรียนจัดกิจกรรมแลกเปล่ียนเรียนรู้ โครงงานคุณธรรมในห้องเรยี น ระหวา่ งหอ้ งเรียน และสรุปถอดบทเรียน เช่น การจัดนิทรรศการการ นาเสนอผลงานทปี่ ระสบผลสาเร็จของแตล่ ะหอ้ งเรยี น 10. คัดเลือกห้องเรียนท่ีนักเรียนมีพฤติกรรมที่พึง ประสงค์ตามคุณธรรมอัตลักษณ์ครบทุกคน เพ่ือให้เป็น ห้องเรยี นคณุ ธรรมตน้ แบบ 11. ยกย่อง เชิดชูเกยี รตหิ ้องเรยี นคุณธรรมต้นแบบ 12. ประชาสัมพันธเ์ ผยแพร่ห้องเรยี นคุณธรรมตน้ แบบ และมกี ารประเมินผลกิจกรรมคนื คณุ ธรรมสหู่ อ้ งเรียน แลว้ ไดผ้ ลการดาเนนิ งานดงั นี้ 1. นักเรียนนาคุณธรรมอตั ลักษณ์ของโรงเรยี นไปสู่การปฏิบัติในหอ้ งเรียนได้ 2. นกั เรยี นกาหนดคณุ ธรรมอัตลกั ษณเ์ พ่มิ เติมเป็นของห้องเรียน 3. นักเรียนมีพฤติกรรมที่พึงประสงค์เพิ่มข้ึน และแก้ไขพฤติกรรมท่ีไม่พึงประสงค์ให้ลด นอ้ ยลง 5. นกั เรียนประพฤติปฏิบตั ติ นตามคุณธรรมอตั ลักษณ์หรือกรอบแนวคิดโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. นักเรียนประพฤติตนตามคุณธรรมอัตลักษณ์หรือกรอบแนวคิดโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โรงเรียนจัดกจิ กรรมท่ีมุ่งเน้นใหผ้ ู้เรยี นมีคุณธรรม จริยธรรม มคี ณุ ลกั ษณะอันพึงประสงคต์ ามหลักสูตร และค่านิยมหลักของคนไทย ๑๒ ประการ โดยมีการจัดกิจกรรมอบรมคุณธรรม จริยธรรมสุดสัปดาห์ กจิ กรรมคา่ ยคณุ ธรรม และกจิ กรรมโครงงานคณุ ธรรม มีการดาเนินการต่อเนอ่ื งเป็นประจาทุกปี มีการ เรียนรูผ้ า่ นกิจกรรมการเรยี นการสอน และการเรียนรูผ้ า่ นโครงงานคุณธรรม ทกุ ระดบั ชัน้ เรยี น คุณธรรมอตั ลักษณข์ องโรงเรียน พฤติกรรมนกั เรยี นท่ปี ระพฤติปฏบิ ตั ิ ความรับผิดชอบ - รบั ผดิ ชอบงานที่ตนเองได้รับมอบหมายให้สาเรจ็ - พูดความจรงิ ซอ่ื สัตย์สจุ ริต - ไมล่ อกการบา้ น/ไมล่ อกข้อสอบ - ไม่หยิบของผู้อนื่ มาเปน็ ของตน - รจู้ กั ประหยัด/ออมเงิน - ใช้ทรัพยากรสว่ นรว่ มอย่างประหยัด คุ้มค่า พอเพียง - มเี หตผุ ล ไม่เอาเปรยี บผู้อน่ื และไม่ทาให้ผู้อ่นื เดอื ดรอ้ น - รเู้ ทา่ ทันการเปล่ยี นแปลงของสังคม และสภาพแวดลอ้ ม - ปรบั ตัวเพอ่ื อย่รู ่วมกับผอู้ ่ืนอยา่ งมีความสขุ รายงานผลการดาเนินกิจกรรมโรงเรียนดตี ้องมที ย่ี นื โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 5

6. ครูมีแผนการจัดการเรียนรู้ที่บูรณาการคุณธรรมอัตลักษณ์หรือตามกรอบแนวคิดโรงเรียน คุณธรรม สพฐ. โดยผ่านโครงงานคุณธรรมและกจิ กรรมอืน่ ๆ 6.1 โครงงานคุณธรรม เด็กดีมีคุณธรรม มีความซ่ือสัตย์ มอบรางวัลส่งเสริม นักเรียนให้เป็น คนดมี ีความซ่อื สัตย์ 6.2 โครงงาน คุณธรรม กิจกรรม รณรงค์ให้สถานศึกษาเป็นสถานศึกษาปลอดบุหรี่และ เครื่องด่ืมแอลกอฮอล์ โดยสภานักเรียนช่วยกันในการดาเนนิ งานสถานศึกษาปลอดบุหร่ีและเคร่ืองด่มื แอลกอฮอล์ แจกสติก๊ เกอร์ตามร้านคา้ ในชุมชน และตามสถานศกึ ษา 6.3 โครงการขับเคลื่อน กิจกรรม TO BE NUMBER ONE รายงานผลการดาเนินกิจกรรมโรงเรียนดตี อ้ งมที ่ยี นื โครงการโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 6

6.4 กจิ กรรมอบรมคณุ ธรรมและจริยธรรมแก่นักเรียน ในวันศุกร์ และรางวลั ครดู ขี องแผ่นดิน มอบใหแ้ กค่ ณะครทู ีไ่ ดร้ บั รางวัล 6.5 อบรมตักเตือนนักเรียนท่ีทาผิดระเบียบของโรงเรียนให้ประพฤตติ นเป็นนักเรยี นท่ดี ี 6.6 แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาลูกเสือ ลูกเสือมีจิตอาสาบาเพ็ญประโยชน์ช่วยเหลืองาน โรงเรยี นและส่วนรวม 6.7 กจิ กรรมอบรมนักเรยี น พักนอน รายงานผลการดาเนินกจิ กรรมโรงเรียนดตี ้องมที ย่ี นื โครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 7

6.8 โครงงานอาชีพเศรษฐกจิ พอเพยี งสบื สานตามรอยพ่อ 7. มีผลงานโครงงานคณุ ธรรม ระดบั หอ้ งเรียน โรงเรียนบ้านเพียงหลวง16 ได้ดาเนินการจัดทาโครงงานคุณธรรม ในระดับชั้นเรียน โดย แบ่งเปน็ ระดบั ต่าง ๆ ดงั น้ี ระดับชั้นปฐมวยั อนบุ าล 2-3 อ.2 – 3 โครงงาน เรือ่ ง โครงงานกะหล่าปลีหรรษา ระดับช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๑ – ๓ เป็นการฝึกปฏิบัติโครงงานคุณธรรมท่ีสืบเนื่องมาจากช้ัน ปฐมวัย โดยมีครูเป็นที่ปรึกษาโครงงานคุณธรรม พร้อมทั้งครูนานักเรียนลงมือปฏิบัติ เน้นการฝึก ปฏิบัติบ่อยๆ จนเกิดเป็นนิสัย เกิดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกตามท่ีต้องการ เพื่อนาไปใช้ในการปฏิบัติใน ชีวิตประจาวัน ซ่ึงในระดับนี้นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีท่ี 3 สามารถทาโครงงานคุณธรรมได้ด้วย ตนเองแล้ว โดยนักเรียนสามารถค้นพบปัญหาท่ีเกิดกับนักเรียนได้เอง ค้นพบสาเหตุของปัญหาและ วิธีการแก้ไขปัญหาได้ด้วยตนเอง มีครูประจาช้ันเป็นท่ีปรึกษาโครงงานคุณธรรม คอยดูแลและช่วย ขับเคลื่อนการทาโครงงานคุณธรรมของนักเรียนในระดับชั้นของตนเอง ในการทาโครงงานคุณธรรม ของระดับนี้ จะเน้นที่การมองปัญหาร่วมกันระหว่างครูประจาช้ันและนักเรียน เม่ือมองเห็นปัญหา ตรงกันที่ต้องการแก้ไขแล้ว ครูจะเป็นคนนานักเรียนทาโครงงานคุณธรรม แต่นักเรียนจะเป็นคน ดาเนินการแก้ไขปัญหาท่ีเกิดขึ้น โดยในกระบวนการนี้จะมีครูเป็นตัวอย่างในการปฏิบัติ เมื่อนักเรียน พบเห็นส่ิงท่ีเป็นตวั อย่างแลว้ ก็สามารถดาเนินกิจกรรมได้ด้วยตนเอง มีการทางานเป็นทีม แบ่งสัดส่วน ความรับผิดชอบของแต่ละบุคคลชัดเจน ทาให้นักเรียนมีความรับผิดชอบในการปฏิบัติงานตามหน้าท่ี และความรับผิดชอบของตนเอง หากพบเจอปัญหาก็ปรึกษาครูประจาช้ันเพื่อช่วยกันแก้ไขปัญหาให้ หมดส้นิ ไป มีโครงงานคณุ ธรรมระดับชั้นละ ๑ โครงงาน ดงั นี้ ป.1 โครงงาน เรอื่ ง นวตั กรรมใหมจ่ ากลูกสน ป.2 โครงงาน เรื่อง โครงงานสมุนไพรไทย ป.3 โครงงาน เรือ่ ง ตุงลา้ นนา ภมู ิปัญญาชาวเหนอื ระดับช้ันประถมศึกษาปีที่ ๔ – ๖ เป็นการฝึกปฏิบัติโครงงานคุณธรรมท่ีต่อเน่ืองมาจาก ระดับชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 1 – 3 ในระดบั ชั้นน้ี นกั เรยี นจะเปน็ คนจัดทาโครงงานคุณธรรมด้วยตนเอง ดาเนนิ กจิ กรรมด้วยตัวนักเรยี นเอง นกั เรียนจะมกี ารรวมกลุม่ ของสมาชิกในห้องเรียนท่ีมีความสนใจจะ แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในห้องเรียนหรือโรงเรียนเหมือนกัน ค้นหาปัญหาที่เกิดขึ้น วิเคราะห์สาเหตุว่า รายงานผลการดาเนนิ กิจกรรมโรงเรยี นดตี อ้ งมีทยี่ นื โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 8

ปัญหาน้ันเกิดขึ้นเพราะเหตุใด พร้อมท้ังคิดหาวิธีการแก้ไขปัญหาน้ัน ๆ ให้หมดสิ้นไป โดยปลูกฝังให้ สมาชิกในกลุ่มหรือผู้ร่วมดาเนินกิจกรรมโครงงานคุณธรรมให้เกิดความตระหนัก พร้อมใจกันแก้ไข ปัญหาที่เกิดขึ้น โดยมีครูประจาชั้นเป็นท่ีปรึกษาโครงงานคุณธรรม และคอยดูแล กากับการดาเนิน กจิ กรรมโครงงานคุณธรรมอย่างต่อเนื่องและใกล้ชิด อีกทั้งครทู ป่ี รกึ ษาลงปฏบิ ัติโครงงานคุณธรรมช่วย นักเรียนเป็นบางครั้งคราวหากพบว่านักเรียนเร่ิมดาเนินกิจกรรมแล้ว ซึ่งการให้นักเรียนปฏิบัติด้วย ตนเองน้ี เมือ่ ทาบ่อย ๆ ลงมือปฏบิ ตั จิ นชินก็จะเกิดเปน็ นสิ ัย เกิดพฤติกรรมบ่งชเ้ี ชงิ บวกตามที่ต้องการ เพ่ือนาไปใช้ในการปฏิบัติในชีวิตประจาวันในการทาโครงงานคุณธรรมของระดับน้ี จะเน้นที่การมอง ปัญหาร่วมกันระหว่างเพื่อนสมาชิกร่วมช้ันเรียน เม่ือมองเห็นปัญหาตรงกันที่ต้องการแก้ไขแล้ว ก็จับ กลุ่มกนั จดั ทาโครงงานคุณธรรม โดยมคี รปู ระจาชน้ั เป็นทีป่ รึกษาโครงงานคุณธรรม นกั เรยี นสมาชิกใน กลุ่มต่าง ๆ จะเป็นคนดาเนินการแก้ไขปัญหาที่เกิดข้ึน นักเรียนสามารถดาเนินกิจกรรมได้ด้วยตนเอง มีการทางานเป็นทีม โดยนักเรียนทุกคนในกลุ่มร่วมกันคิด ร่วมกันทา และร่วมกันนาเสนอโครงงาน คุณธรรม แบ่งสัดส่วนความรับผิดชอบของแต่ละบุคคลชัดเจน ทาให้นักเรียนมีความรบั ผิดชอบในการ ปฏิบัติงานตามหน้าท่ี และความรับผิดชอบของตนเองหากพบเจอปัญหาก็ปรึกษาครูประจาช้ันเพื่อ ชว่ ยกนั แก้ไขปัญหาให้หมดส้นิ ไป มโี ครงงานคณุ ธรรมห้องเรียนละ ๑ โครงงาน ดงั นี้ ป.4 โครงงาน เรื่อง โมบายจากขวดนา้ ดืม่ ป.5 โครงงาน เรอ่ื ง ปลูกถัว่ งอกปลอดสารพิษ ป.6 โครงงาน เรอ่ื ง น้าดอกอัญชนั ระดับช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 1 – 3 เป็นการฝึกปฏิบัติโครงงานคุณธรรมที่ต่อเน่ืองมาจาก ระดับชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 4 – 6 ในระดับชนั้ น้ี นกั เรยี นจะเปน็ คนจัดทาโครงงานคุณธรรมด้วยตนเอง ดาเนนิ กจิ กรรมด้วยตวั นักเรียนเอง นกั เรยี นจะมกี ารรวมกลมุ่ ของสมาชิกในหอ้ งเรียนท่ีมีความสนใจจะ แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในห้องเรียนหรือโรงเรียนเหมือนกัน ค้นหาปัญหาท่ีเกิดข้ึน วิเคราะห์สาเหตุว่า ปัญหานั้นเกิดขึ้นเพราะเหตุใด พร้อมทั้งคิดหาวิธีการแก้ไขปัญหานั้น ๆ ให้หมดส้ินไป โดยปลูกฝังให้ สมาชิกในกลุ่มหรือผู้ร่วมดาเนินกิจกรรมโครงงานคุณธรรมให้เกิดความตระหนัก พร้อมใจกันแก้ไข ปัญหาท่ีเกิดขึ้น โดยมีครูประจาชั้นเป็นท่ีปรึกษาโครงงานคุณธรรม และคอยดูแล กากับการดาเนิน กิจกรรมโครงงานคณุ ธรรมอย่างต่อเนื่องและใกลช้ ดิ อีกทง้ั ครูท่ปี รึกษาลงปฏบิ ัติโครงงานคุณธรรมช่วย นักเรียนเป็นบางครั้งคราวหากพบว่านักเรียนเร่ิมดาเนินกิจกรรมแล้ว ซึ่งการให้นักเรียนปฏิบัติด้วย ตนเองน้ี เมอื่ ทาบ่อย ๆ ลงมือปฏบิ ตั จิ นชินก็จะเกิดเปน็ นิสยั เกิดพฤตกิ รรมบ่งชี้เชิงบวกตามที่ต้องการ เพื่อนาไปใช้ในการปฏิบัติในชีวิตประจาวันในการทาโครงงานคุณธรรมของระดับนี้ จะเน้นที่การมอง ปัญหาร่วมกันระหว่างเพื่อนสมาชิกร่วมช้ันเรียน เมื่อมองเห็นปัญหาตรงกันท่ีต้องการแก้ไขแล้ว ก็จับ กลมุ่ กนั จดั ทาโครงงานคุณธรรม โดยมีครปู ระจาช้นั เปน็ ทป่ี รึกษาโครงงานคุณธรรม นักเรียนสมาชิกใน กลุ่มต่าง ๆ จะเป็นคนดาเนินการแก้ไขปัญหาที่เกิดข้ึน นักเรียนสามารถดาเนินกิจกรรมได้ด้วยตนเอง มีการทางานเป็นทีม โดยนักเรียนทุกคนในกลุ่มร่วมกันคิด ร่วมกันทา และร่วมกันนาเสนอโครงงาน คุณธรรม แบ่งสัดส่วนความรบั ผิดชอบของแต่ละบุคคลชัดเจน ทาให้นักเรียนมีความรบั ผิดชอบในการ ปฏิบัติงานตามหน้าที่ และความรับผิดชอบของตนเองหากพบเจอปัญหาก็ปรึกษาครูประจาช้ันเพื่อ ชว่ ยกนั แก้ไขปญั หาใหห้ มดสิ้นไป มโี ครงงานคณุ ธรรมหอ้ งเรยี นละ ๑ โครงงาน ดังน้ี รายงานผลการดาเนินกิจกรรมโรงเรยี นดตี อ้ งมที ยี่ นื โครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 9

ม.1 โครงงาน เรอื่ ง Beauty-Math ม.2 โครงงาน เร่อื ง การรวบรวมคาศัพท์ที่อา่ น - เขียนตามมาตราตวั สะกด ม.3 โครงงาน เรือ่ ง เพียงหลวงคนรุ่นใหม่ใส่ใจการแต่งกาย 8. โรงเรียนสะอาด บรรยากาศร่มร่ืน สวยงาม ปลอดภัย มีสถานท่ีในการปลูกฝังปฏิบัติด้าน คุณธรรม โรงเรียนเพียงหลวง 16 ได้รับความร่วมมือในการดาเนินกิจกรรมโครงการคุณธรรม ท้ัง ผู้บริหาร ครู นักเรียน และผู้ปกครอง โดยได้มุ่งเน้นในเร่ืองคุณธรรม จริยธรรม สร้างความรับผิดชอบ ความซื่อสัตย์ และความพอเพียง ซึ่งโรงเรียนได้จัดบรรยากาศ สถานท่ี ต่างๆ เช่น ลานกิจกรรมได้ฝึก ใหผ้ เู้ รยี นไดท้ ากิจกรรม หอ้ งประชมุ ในการอบรมนกั เรยี น หอ้ งประชาสัมพันธไ์ ดฝ้ ึกใหค้ วามรดู้ ้านต่างๆ แตล่ ะสถานท่ีม่งุ พฒั นาใหผ้ ้มู สี ่วนเก่ียวข้องไดป้ ฏบิ ัติในสิ่งต่างๆ 9. นักเรียนมีพฤติกรรมที่พึงประสงค์ตามคุณธรรมอัตลักษณ์หรือตามกรอบแนวคิดโรงเรียน คณุ ธรรม สพฐ. ไม่นอ้ ยกวา่ ร้อยละ 60 ของนกั เรยี นท้งั หมด (ของปีทข่ี อรบั การตรวจสอบ) จากการดาเนินกิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. โรงเรียนเพียงหลวง 16 ได้พัฒนา นักเรียนให้มีพฤติกรรมที่พึงประสงค์ตามคุณธณรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน โดยใช้การประเมินการ สอบถามผปู้ กครอง คุณครู และนักเรียน พบวา่ นักเรียนมากกวา่ รอ้ ยละ 80 มพี ฤติกรรมที่พงึ ประสงค์ ตามคณุ ธรรมอตั ลักษณข์ องโรงเรยี นท้งั 3 ดา้ น การกาหนดเปา้ หมายการพฒั นาโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. (ตารางคณุ ธรรมอตั ลกั ษณ์) คุณธรรม พฤตกิ รรมบ่งช้เี ชงิ บวก (จาแนกตามกลมุ่ ) เป้าหมาย ผู้บรหิ าร ครู นกั เรียน 1.รับผดิ ชอบ 1. ปฏิบัตหิ น้าท่ตี รงเวลา 1. มาทางานและเข้า 1. เดนิ แถวเป็นระเบียบ และเตม็ เวลา สอน ตรงเวลา เรยี บรอ้ ย 2. เข้าร่วมการประชมุ 2. ส่งงานที่ได้รบั 2. การแต่งกายตาม อบรม/สัมมนาเป็น มอบหมายตามกาหนด ระเบยี บ ประจา 3. การแต่งกายตาม 3. ทาการบ้านสง่ อย่าง 3. ปฏบิ ัติหนา้ ทน่ี อกเวลา ระเบียบ สม่าเสมอ และในเวลา 2.ซ่อื สตั ย์ 1. พูดความจรงิ 1. พดู ความจริง 1. ต้ังใจเรียนทุกรายวิชา 2. ไมท่ าลายทรัพย์สนิ 2. ไม่ทาลายทรพั ย์สนิ 2. เข้าร่วมกจิ กรรมรัก ของราชการ ของราชการ การอ่าน 3. ต้องไมใ่ ห้/ไมร่ บั สนิ บน 3. ต้องไม่ให้/ไม่รับนบน 3. ทาการบ้านสง่ อยา่ ง สม่าเสมอ รายงานผลการดาเนินกิจกรรมโรงเรียนดตี ้องมีที่ยืน โครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 10

คณุ ธรรม พฤติกรรมบ่งชีเ้ ชิงบวก (จาแนกตามกลุม่ ) เป้าหมาย ผู้บรหิ าร ครู นกั เรียน 3.พอเพียง 1. ปดิ เคร่อื งใช้ไฟฟ้าเมื่อ 1. ใช้อุปกรณ์ในการ 1. รับประทานอาหาร ไมใ่ ชง้ าน เรยี นการสอน การ กลางวันหมดถาด 2. ใชว้ สั ดุอุปกรณ์อยา่ ง ทางานอย่างประหยัด 2. ใช้อปุ กรณก์ ารเรียน คุ้มคา่ ตามความจาเป็น อยา่ งประหยัด 2. ปดิ ไฟ ปิดพดั ลม เม่อื 3. ปดิ ไฟ ปิดพัดลม เมือ่ ไมใ่ ช้งาน ไมใ่ ช้งาน วิธีการกาหนดคุณธรรมอตั ลักษณ์ 1. การส่อื สารสร้างความเข้าใจ โรงเรยี นมกี ารประชมุ ร่วมกันระหวา่ งผบู้ รหิ าร ครู คณะกรรมการนกั เรยี นและผเู้ กีย่ วข้อง เพ่ือ สร้างความตระหนัก และความเข้าใจเรื่องโรงเรียนคุณธรรม ให้ทุกคนรับทราบนโยบาย เป้าหมายที่ โรงเรียนจะดาเนนิ การพัฒนาโรงเรยี นคุณธรรมอย่างต่อเน่ือง ตามแผนปฏิบตั กิ ารของโรงเรียน และผล ท่ีคาดว่าจะเกิดขึ้น เพื่อให้ทุกคนเกิดความตระหนัก และร่วมมือกันพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมอย่าง ตอ่ เน่ือง 2. การสรา้ งแกนนา โรงเรียนคดั เลือกครูแกนนา ได้แก่ ครปู ระจาชั้น และนกั เรียนแกนนาเป็นทีมงานของโรงเรียน ทีช่ ว่ ยให้การดาเนนิ งานพัฒนาโรงเรียนคณุ ธรรม สาเร็จตามเปา้ ประสงค์ของโรงเรียน 3. ประชุมระดมสมอง - การกาหนดพฤตกิ รรมบ่งชเ้ี ชงิ บวก โรงเรียนให้ทุกกลุ่มท่ีเก่ียวข้องมีส่วนร่วมในการกาหนดพฤติกรรมบ่งช้ีเชิงบวก เพ่ือให้แต่ละ กลุม่ รับรวู้ ่าต้องปฏิบัติตนอย่างไรบ้างในแตล่ ะดา้ นเพ่ือมุ่งแก้ไขประเดน็ ปญั หาท่ีกลมุ่ ได้คน้ พบ ดังน้ี 1. สารวจและระดมความคิดของกลุ่มบุคคลแต่ละกลุ่ม ได้แก่ ผู้บริหาร กลุ่มครู และกลุ่ม นักเรยี น 2. รวบรวมปัญหาที่ตอ้ งการแก้ไขและสาเหตุจากข้อมูลที่ได้จากการสารวจ 3. จัดลาดบั ความสาคญั ของปัญหาทตี่ อ้ งการแกไ้ ขอย่างเร่งด่วน 4. เลือกปญั หาท่ีตอ้ งการแก้ไขอยา่ งเรง่ ด่วน 3 ปญั หา 5. ร่วมกันกาหนดพฤติกรรมบ่งช้ีเชิงบวกที่ต้องการให้เกิดข้ึนและมีความสอดคลอ้ งกับปัญหา และสาเหตทุ ีค่ น้ พบ - การกาหนดคณุ ธรรมเปา้ หมาย 1. โรงเรียนสารวจปัญหาและระดมความคิดของกลุ่มบุคคลแต่ละกลุ่ม ได้แก่ ผู้บริหาร กลุ่ม ครู และกลมุ่ นกั เรยี น เพ่ือค้นหาคุณธรรมเป้าหมายของโรงเรยี น รายงานผลการดาเนนิ กิจกรรมโรงเรียนดตี อ้ งมีทยี่ นื โครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 11

2. รวบรวมปัญหาที่ตอ้ งการแก้ไขและสาเหตุ 3. จดั ลาดบั ความสาคญั ของปญั หาทต่ี ้องการแกไ้ ขอยา่ งเร่งด่วน 3 ปญั หา 4. ร่วมกนั วิเคราะห์คุณธรรมทีใ่ ช้ในการแก้ไขปัญหาทีก่ ลมุ่ ได้คน้ พบ 5. รว่ มกันระดมความคิด จัดทาตารางคุณธรรมอตั ลกั ษณ์ของโรงเรียน เพอ่ื ใหแ้ ต่ละกลุ่มรับรู้ วา่ ต้องปฏิบตั ติ นอยา่ งไรบ้างในแตล่ ะด้าน 4. การจดั ทาตารางคณุ ธรรมอัตลักษณ์ โรงเรียนมีการประชุมร่วมกันระดมความคิด พิจารณานาคุณธรรมเป้าหมายมากาหนด พฤตกิ รรมบ่งชเ้ี ชงิ บวกของท้ัง 3 ดา้ น มาจัดทาเปน็ ตารางคณุ ธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรยี นได้ ดงั นี้ คุณธรรม พฤติกรรมบ่งชเ้ี ชงิ บวก (จาแนกตามกลุ่ม) เป้าหมาย 1.รับผดิ ชอบ ผบู้ รหิ าร ครู นักเรยี น 2.ซอ่ื สตั ย์ 1. ปฏบิ ตั ิหนา้ ทตี่ รงเวลา 1. มาทางานและเข้า 1. เดินแถวเปน็ ระเบียบ 3.พอเพยี ง และเตม็ เวลา สอน ตรงเวลา เรยี บร้อย 2. เขา้ ร่วมการประชมุ 2. ส่งงานทีไ่ ดร้ บั 2. การแตง่ กายตาม อบรม/สัมมนาเปน็ มอบหมายตามกาหนด ระเบยี บ ประจา 3. การแต่งกายตาม 3. ทาการบ้านสง่ อย่าง 3. ปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ีนอกเวลา ระเบียบ สม่าเสมอ และในเวลา 4. การแตง่ กายตาม ระเบียบ 1. พดู ความจรงิ 1. พดู ความจริง 1. ตั้งใจเรยี นทกุ รายวิชา 2. ไม่ทาลายทรพั ย์สิน 2. ไม่ทาลายทรัพย์สนิ 2. เขา้ รว่ มกจิ กรรมรกั ของราชการ ของราชการ การอ่าน 3. ตอ้ งไม่ให้/ไมร่ บั สินบน 3. ตอ้ งไมใ่ ห้/ไม่รับ 3. ทาการบา้ นส่งอยา่ ง สินบน สมา่ เสมอ 1. ปดิ เครอื่ งใช้ไฟฟ้าเม่ือ 1. ใช้อปุ กรณ์ในการ 1. รับประทานอาหาร ไมใ่ ชง้ าน เรียนการสอน การ กลางวนั หมดถาด 2. ใช้วสั ดุอปุ กรณ์อยา่ ง ทางานอย่างประหยัด 2. ใชอ้ ุปกรณ์การเรยี น คุ้มคา่ ตามความจาเป็น อยา่ งประหยัด 2. ปิดไฟ ปดิ พดั ลม เมอื่ 3. ปดิ ไฟ ปิดพดั ลม เมอ่ื ไม่ใชง้ าน ไมใ่ ช้งาน รายงานผลการดาเนินกิจกรรมโรงเรียนดตี อ้ งมที ย่ี ืน โครงการโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 12

การกาหนดวธิ ีการบรรลเุ ปา้ หมาย 1. การวางแผน/การจัดทาโครงงานคุณธรรม (การจัดทาแผนพัฒนาคุณธรรมโรงเรียน หรือ แผนปฏบิ ตั ิการประจาปี) มีการประชุมวางแผนการดาเนินงานกาหนดนโยบายในการพฒั นาคุณธรรมของโรงเรียนสู่การ ทางานปกตติ ามกล่มุ งานที่เกี่ยวขอ้ ง และร่วมกันจัดทาแผนปฏบิ ตั ิการโครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. จัดทาโครงการและกิจกรรมเสริมหลักสูตรที่เสริมสร้างคุณธรรมบูรณาการในแผนปฏิบัติการประจาปี ของโรงเรียน แต่งต้ังคณะกรรมการดาเนินงานมอบหมายหน้าที่ชัดเจนพัฒนาครูแกนนา พัฒนา นักเรียนแกนนาเพอ่ื เป็นแกนนาในการดาเนนิ การ 2. การเป็นแบบอยา่ งทีด่ ี ผู้บริหาร ครูและนักเรียน มีการปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดีท้ังกาย วาจา ใจ ท้ังต่อหน้าและ ลับหลงั ตามบทบาทหนา้ ทแ่ี ละระเบยี บวนิ ยั ของโรงเรียน เช่น การพดู สุภาพ การตรงเวลา การแตง่ กาย เป็นระเบียบเรียบร้อย มีการส่งเสริมสนับสนุนให้ทุกคนเป็นแบบอย่างที่ดีมีวินัย มีความรับผิดชอบ ดว้ ยการยกยอ่ ง ชื่นชมหนา้ เสาธง ให้เกยี รตบิ ัตรแสดงความชนื่ ชมในการเป็นแบบอย่างทีด่ ี 3. การพัฒนาสภาพแวดล้อมใหเ้ อ้ือตอ่ การพัฒนาคณุ ธรรม มีการพัฒนาสภาพแวดล้อมในโรงเรียนให้มีบรรยากาศ ร่มร่ืน สะอาด สวยงามน่าอยู่ ปลอดภัย มีป้ายแสดง “คุณธรรมอัตลักษณ์”ของโรงเรียนอย่างชัดเจน มีป้ายพุทธศาสนสุภาษิตติด บริเวณอาคารเรยี น ปรบั ภูมทิ ัศน์ใหร้ ่มร่ืน ทาสอี าคารเรยี นให้สวยงาม บรรยากาศเอือ้ ตอ่ การเรียนรู้ 4. การบูรณาการคุณธรรมในการเรยี นการสอน /ในชนั้ เรียน โรงเรียนใหค้ รผู สู้ อนในรายวิชาพนื้ ฐานทั้ง 8 กลุม่ สาระการเรยี นรู้ กิจกรรมพฒั นาผ้เู รยี น และ กิจกรรมลดเวลาเรียนเพิ่มเวลารู้ ให้บูรณาการคุณธรรม เช่ือมโยงสู่เน้ือหาสาระในรายวิชาท่ีสอน ใน รูปแบบที่หลากหลาย เช่น การทางานกลุ่ม การทาโครงงาน การศึกษาค้นคว้าอิสระตามความสนใจ ผสมผสานกับการมีส่วนร่วมในการลงมือปฏิบัติจริงผ่านโครงการ กิจกรรมเสริมหลักสูตรต่างๆ ของ โรงเรยี น และกจิ กรรมพิเศษอื่นๆ 5. การบรู ณาการคุณธรรมในกิจกรรมพัฒนาผ้เู รียน โรงเรียนให้ครูผู้สอนกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนมีการบูรณาการคุณธรรมเชื่อมโยงสู่กิจกรรมการ เรียนรู้ ท้ังกิจกรรมลูกเสือ ยุวกาชาด กิจกรรมลดเวลาเรียนเพ่ิมเวลารู้ ให้นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติ กจิ กรรมตา่ งๆ อยา่ งหลากหลาย เช่น การฝกึ ระเบยี บแถว และกจิ กรรมจิตอาสา รายงานผลการดาเนินกจิ กรรมโรงเรยี นดตี ้องมที ยี่ ืน โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 13

โครงงานคณุ ธรรมของโรงเรียน คณุ ธรรม ชื่อโครงงาน ผู้รับผิดชอบ เป้าหมาย 1.โครงงานกะหล่าปลหี รรษา 1.น.ส.ศิรกิ นั ยา เผา่ อนิ ทร์ คุณธรรมที่ 1 2.น.ส.วริศรา พิศจารย์ รับผิดชอบ 2.โครงงานนวัตกรรมใหม่จากลกู สน 3.น.ส.นชุ นนั ท์ ชนะชัยเจรญิ กุล คุณธรรมที่ 2 3.โครงงานสมนุ ไพรไทย 4.น.ส.ธดิ า ทาแกง ซอ่ื สตั ย์ 4.โครงงานตุงลา้ นนา ภูมิปัญญาชาวเหนอื น.ส.อัจฉราพร อะทะวงศ์ คณุ ธรรมที่ 3 5.โครงงานโมบายจากขวดนา้ ด่ืม น.ส.วิไลพรรณ ธรรมสอน ตามหลกั พอเพียง 6.โครงงานปลูกถว่ั งอกปลอดสารพิษ น.ส.ศิริมาศ หมกู ้อน 7.โครงงานน้าดอกอญั ชนั นายอาทติ ย์ แซ่ลิม้ 8.โครงงานBeauty-Math น.ส.ณฐั ณชิ า ใจวงั โลก 9.โครงงานการรวบรวมคาศพั ทท์ ีอ่ ่าน – น.ส.รุ่งนภา วงศใ์ หญ่ เขยี นตามมาตราตัวสะกด นายอิทธฤิ ทธิ์ รวมสขุ 10.โครงงานเพียงหลวงคนรุ่นใหม่ใส่ใจ 1.น.ส.ชไมพร วงศ์วฒุ ิ การแตง่ กาย 2.น.ส.นับดาว ปญั ญะติ 1.นายหัสนัยน์ ปันนา 2.นายโกศล เปก็ สาร เครื่องมอื สาคญั ในการขับเคลอ่ื นสเู่ ป้าหมาย การสื่อสารสรา้ งความเขา้ ใจทงั้ โรงเรยี น เพอ่ื ใหท้ ราบเป้าหมายและทิศทางการดาเนินงาน โรงเรียนมีการประชุมร่วมกันระหว่างผู้บริหาร ครู และผู้เกี่ยวข้อง เพ่ือสร้างความตระหนัก และความเข้าใจเรื่องโรงเรียนคุณธรรม ให้ทุกคนรับทราบนโยบาย เป้าหมายท่ีโรงเรียนจะดาเนินการ พัฒนาโรงเรียนคุณธรรมอย่างต่อเนื่อง ตามแผนปฏิบัติการของโรงเรียน และผลที่คาดว่าจะเกิดข้ึน เพ่ือให้ทุกคนเกดิ ความตระหนกั และร่วมมือกนั พัฒนาโรงเรียนคณุ ธรรมอยา่ งต่อเน่ือง การสรา้ งแกนนา (ครู-นักเรยี น) เพื่อเปน็ หวั ขบวนในการขับเคลอ่ื นไปสู่เป้าหมาย โรงเรียนคัดเลือกครูแกนนาเข้ารับการอบรมเชิงปฏิบัติการ กระบวนการพัฒนาโรงเรียน คุณธรรม สพฐ. แล้วนามาถ่ายทอดให้กับเพ่ือนครู และทาหน้าที่อบรมเพ่ือนครูในโรงเรียน และ คัดเลือกนักเรียนแกนนา เข้ารับการอบรมเชิงปฏิบัติการการทาโครงงานคุณธรรม เพ่ือนามาขยายผล ให้กับเพื่อน ๆ โดยมีครูแกนนาเป็นทีมงานของโรงเรียนท่ีช่วยให้การดาเนินงานพัฒนาโรงเรียน คณุ ธรรมใหด้ าเนนิ การไปตามเป้าประสงคข์ องโรงเรยี น รายงานผลการดาเนินกิจกรรมโรงเรยี นดตี อ้ งมที ่ียืน โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 14

การนิเทศตดิ ตามภายใน และการนิเทศติดตามโดยผนู้ เิ ทศ โรงเรียนมีการนิเทศติดตามภายในอย่างสม่าเสมอ มีการแต่งตั้งคณะกรรมการเป็นทางการ ผู้บริหาร หัวหน้างานแต่ละฝ่าย และหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้เป็นผู้นิเทศให้ข้อเสนอแนะในการ ดาเนินงานในส่วนที่เก่ียวข้อง และร่วมกันสะท้อนผลการปฏิบัติงานร่วมกันแก้ปัญหาทาให้ได้องค์ ความรู้มาใช้ในการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ให้บรรลุเป้าหมาย และได้รับการนิเทศติดตามจาก สานักงานเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษาประถมศึกษาเชยี งราย เขต 4 อย่างตอ่ เน่อื ง สร้างขวัญและกาลงั ใจให้กับ โรงเรียน ทาให้ได้รับข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์ต่อการดาเนินงานของโรงเรียน เช่น การจัดทา คุณธรรมเป้าหมาย คุณธรรมอัตลักษณ์โดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วม การใช้โครงงานคุณธรรมของ นักเรียนเป็นเคร่ืองมือขับเคล่ือนคุณธรรม ทาให้ครูเกิดความรู้ความเข้าใจแนวทางพัฒนาไปสู่โรงเรยี น คุณธรรมไดอ้ ยา่ งชัดเจน การสง่ เสริมสนบั สนุนและการเสริมแรงในรปู แบบต่างๆ การส่งเสริมสนับสนุนคุณธรรม จริยธรรมของนักเรียนเก่ียวข้องกับกลุ่มบุคคลทั้ง ในโรงเรียน ครอบครัว และชุมชนต้องเป็นแบบอย่างที่ดีให้นักเรียนเห็นเชิงประจักษ์ โรงเรียนมีการส่งเสริม สนับสนุนและการเสริมแรงด้วยการคัดสรรเลือกนักเรียนท่ีมีคุณธรรม จริยธรรมเป็นแบบอย่างท่ีดีมี การประกาศยกย่อง ช่ืนชม มอบเกียรติบัตรและกระตุ้นให้เกิดการเป็นแบบอย่างท่ีดีด้วยการส่งเสริม สนับสนุน เชิดชูยกเป็นตัวอย่างให้สาธารณชนรับรู้การทาดีและจัดนิทรรศการให้นักเรียนได้นาเสนอ ผลงาน แลกเปล่ยี นเรียนรู้ การสร้างกลไกการมีส่วนรว่ ม ผู้บริหารให้โอกาสทุกกลุ่มมีส่วนร่วมในการให้ข้อมูล คาแนะนา ให้โอกาสร่วมทา ร่วมแก้ไข ปัญหา และร่วมช่ืนชมความสาเร็จในการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม ทุกคนในโรงเรียนมีส่วนร่วมใน กระบวนการขับเคลื่อนกิจกรรมส่งเสริมความดีในรูปแบบต่างๆ โดยใช้แผนพัฒนาโรงเรียน และ แผนปฏิบัติการเป็นเครื่องมือในการปฏิบัติการท้ังภายในและภายนอกสถานศึกษา เพื่อนาไปสู่การ พัฒนาและปรับเปล่ียนพฤติกรรมท่ีพึงประสงค์ของนักเรียนอย่างย่ังยืน รวมท้ังมอบหมายให้ครปู ระจา ชัน้ จัดกิจกรรมการเรียนรใู้ ห้นักเรียนรว่ มกันทาโครงงานคุณธรรมในชัน้ เรยี น ซึง่ เป็นโครงงานทนี่ กั เรยี น ร่วมกันคิด ร่วมกันเลือก ร่วมกันทาทุกคนมีส่วนร่วมลงมือปฏิบัติจริง ให้ครูบูรณาการจัดกระบวนการ เรียนรูแ้ ละแผนงาน/ โครงการหรือกจิ กรรมของโรงเรยี น ที่ทาอยู่ให้ขับเคลอื่ นไปส่คู ณุ ธรรมเปา้ หมายที่ กาหนด ท่ีสะทอ้ นคณุ ธรรมอัตลกั ษณ์ของโรงเรียน การทบทวนหลังการปฏิบัติงาน (After Action Review : AAR ) โรงเรียนได้ทบทวนวิเคราะห์หลังการปฏิบัติงาน (After Action Review) ท่ีเกิดข้ึนจากการ ดาเนินการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม โดยใช้โครงงานที่นักเรียนร่วมกันคิด ร่วมกันเลือก ร่วมกันทา การบูรณาการคุณธรรมสู่การจัดการเรียนรู้และแผนงาน/ โครงการหรือกิจกรรมของโรงเรียน เป็น เคร่ืองมือในการพัฒนาคุณธรรม ทาให้เกิดการเปล่ียนแปลงพฤติกรรมเชิงบวกในโรงเรียนเพิ่มข้ึน โรงเรียนได้สรุปผลท่ีเกิดจากการดาเนินงานโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. เป็นองค์ความรู้ แนวปฏิบัติท่ีดี รายงานผลการดาเนินกจิ กรรมโรงเรียนดตี อ้ งมีท่ยี ืน โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 15

บทเรียนท่ีใช้ในการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ปัจจัยสู่ความสาเร็จ จุดดีจุดด้อยที่ต้อง พฒั นาหรือปรบั ปรงุ เพื่อประโยชนใ์ นการนาไปใช้จริงในคร้ังต่อไป การแลกเปลีย่ นเรยี นรู้ จากการดาเนินงานพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมท้ังโรงเรียนโดยใช้โครงงานคุณธรรม /กิจกรรม คุณธรรม การบูรณาการคุณธรรมสอดแทรกในการเรียนการสอนและการทางานของบุคลากรใน โรงเรียนท่ีทุกคนมีส่วนร่วมในการลงมือปฏิบัติเพ่ือพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมให้เกิดการเปลี่ยนแปลง พฤติกรรมเชิงบวกในโรงเรียน ทาให้เกิดองค์ความรู้ แนวปฏิบัติท่ีดีบทเรียนท่ีใช้ในการพัฒนา คณุ ธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน การประเมินผลและการนาผลการประเมนิ ไปพฒั นาการดาเนนิ งาน โรงเรียนมีการประเมินผลเม่ือสิ้นสุดโครงการตามตัวชว้ี ัด โดยใช้การสังเกต การสอบถาม การ ทา AAR ประเมินเชิงประจักษ์และตรวจสอบการดาเนินงานโครงการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมพบว่า ผู้บริหาร ครู มีพฤติกรรมเชิงบวกมากขึ้น ตระหนักและปฏิบัติตามกฎระเบียบของทางราชการ ปฏิบัติงานตามภาระหน้าท่ี สาเร็จลุล่วงอย่างดีเข้าร่วมกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อโรงเรียน ชุมชน และสังคม เป็นแบบอยา่ งท่ีดี แตใ่ นสว่ น ของนกั เรยี นพบว่ามีนกั เรียนบางส่วนยังไมไ่ ดผ้ ลตามเปา้ หมาย นักเรียนไม่ปฏิบัติหน้าที่ตามท่ีได้รับมอบหมายในตอนเชา้ ส่งงานไม่ตรงเวลาการขาดจิตสาธารณะ ซ่ึง คณะทางานจะไดร้ วบรวมขอ้ มลู นามาวิเคราะหแ์ ละปรบั ปรุงแก้ไขครั้งตอ่ ไป การประชาสมั พนั ธ์ โรงเรียนมีการประชาสัมพันธ์วิธีการในการปฏิบัติงานพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมเป็นประโยชน์ ต่อเครือข่ายทั้งภาครฐั ภาคเอกชน และชมุ ชน เพือ่ ใหเ้ กิดความร่วมมือในส่งเสริมสนับสนนุ การพัฒนา คณุ ธรรมให้กบั นกั เรยี น ดังน้ี 1. จัดประชาสัมพันธ์และเผยแพร่ผลงานท้ัง จัดกิจกรรมหน้าเสาธง สื่อสิ่งพิมพ์และสื่อ อเิ ล็กทรอนิกส์ 2. บรู ณาการกิจกรรมการพฒั นาคุณธรรมสอดแทรกไวใ้ นกิจกรรมต่าง ๆ ของโรงเรยี น 3. นาเสนอผลการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. และจัดนิทรรศการท้ังภายในภายนอก โรงเรยี น ในการประชุมสมั มนาแลกเปลีย่ นเรยี นร้ใู นกลุ่มโรงเรียนเครอื ขา่ ย ผลการดาเนินงาน (ท้ังผลโดยตรงและผลพลอยได้) ผลทเ่ี กดิ ข้นึ กบั นักเรยี น นกั เรียนมกี ารพฒั นาตนเองตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนและการลงมือปฏบิ ตั โิ ครงงาน ทาให้มีวินัยดี พูดจาสุภาพ ส่งงานตรงเวลา ท้ิงขยะตามท่ีจัดเก็บ รักษาความสะอาด ช่วยเหลืองาน โรงเรียนด้วยความเต็มใจ รับประทานอาหารกลางวันจนหมดถาด ใช้อุปกรณ์การเรียนอย่างประหยัด ปิดไฟ ปิดพัดลม เม่ือไมใ่ ช้ มีคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์ พฤติกรรมบง่ ช้เี ชงิ บวกเพิ่มข้นึ รจู้ กั การทางาน เปน็ ทีมโดยใช้กระบวนการกลุ่ม การเปน็ ผ้นู าผตู้ ามทด่ี ี มที กั ษะการคดิ วิเคราะห์ และรจู้ ักการแกป้ ญั หา รายงานผลการดาเนนิ กิจกรรมโรงเรยี นดตี ้องมีทยี่ ืน โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 16

ผลที่เกิดขึ้นกับครู การพัฒนาตนเองตามคุณธรรมอัตลกั ษณ์ของโรงเรียนและมีส่วนร่วมในพัฒนางาน มาทางาน และเข้าสอนตรงเวลา พูดจาสุภาพ เตรียมสื่อ วัสดุ อุปกรณ์ ประกอบการสอน ส่งงานที่ได้รับ มอบหมายตามกาหนดช่วยเหลอื งานของโรงเรียนดว้ ยความเต็มใจ ใช้อุปกรณใ์ นการเรียนการสอนและ การทางานอย่างประหยัดตามความจาเปน็ ปิดไฟ ปิดพัดลม เมอื่ ไม่ใช้งาน ออกแบบกิจกรรมบรู ณาการ คุณธรรมเข้ากบั กิจกรรมการเรยี นรู้ เปน็ แบบอย่างที่ดีแกน่ กั เรยี น ผลท่เี กดิ ขึ้นกบั ผูบ้ ริหาร ผู้บริหารให้ความสาคัญต่อการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. เป็นผู้นาในการขับเคลื่อน พัฒนาโรงเรียนคุณธรรม บริหารงานแบบมีสว่ นร่วม มีความรับผิดชอบ ปฏิบัติหน้าที่ตรงเวลาและเตม็ เวลา นิเทศการเรยี นการสอนตามกาหนด ใช้วัสดอุ ปุ กรณอ์ ยา่ งคมุ้ ค่า พดู จาสุภาพ เปน็ แบบอย่างท่ดี ี ผลทีเ่ กิดขน้ึ กับโรงเรียน จากกระบวนการพฒั นาโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. โดยใชแ้ นวคดิ หลกั การ รปู แบบและวิธีการที่ หลากหลายให้ทุกคนได้ลงมือปฏิบัติ เพ่ือให้เกิดการเปล่ียนแปลงพฤติกรรมเชิงบวกในโรงเรียน ทาให้ เกิดองค์ความรู้ แนวปฏิบัติที่ดี บทเรียนท่ีใช้ในการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ส่งผลให้ โรงเรียนได้รับรางวัลสถานศึกษาต้นแบบปลอดบุหร่ีและเครื่องดื่มแอลกออฮอล์ และรางวัลโรงเรียน ตอ้ นแบบหอ้ งเรยี นสู้ฝุ่น ผลท่ีเกดิ ข้ึนกับครอบครวั ของนักเรียน ผปู้ กครองเห็นการเปล่ียนแปลงพฤตกิ รรมของลกู มีการพัฒนาตนเองด้านระเบยี บวินัย มคี วาม รับผิดชอบในการเรียน การทาการบ้าน การเข้านอน – ตื่นนอนตรงเวลา เพื่อมาให้ทันเข้าแถวเคารพ ธงชาติ และมีการช่วยเหลืองานบ้าน ทาให้ผู้ปกครองเห็นความสาคัญและเป็นแบบอย่างท่ีดีให้ความ ร่วมมือในการดูแลนกั เรียนและกิจกรรมของโรงเรียนมากข้นึ ผลทเ่ี กิดขึน้ กบั ชมุ ชน ชุมชน และหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ตระหนักและเห็นความสาคัญในการพัฒนา คุณธรรมให้นักเรียนเป็นเยาวชนที่ดีของสังคม เข้ามามีส่วนร่วมสนับสนุนโรงเรียนในด้านอาหาร กลางวัน เปน็ วทิ ยากรใหค้ วามรู้ในดา้ นตา่ งๆ รวมถึงการดแู ลดา้ นสาธารณสขุ องคค์ วามรู้ นวัตกรรม และบทเรียนท่เี กิดจากการดาเนนิ งาน 1. องค์ความรูท้ เี่ กิดขน้ึ จากการดาเนินการพัฒนาโรงเรียนคณุ ธรรม 1. ช้นั อนุบาล 2-3 โครงงานกะหลา่ ปลหี รรษา 2. ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 1 โครงงานนวัตกรรมใหมจ่ ากลูกสน 3. ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 2 โครงงานสมุนไพรไทย 4. ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 3 โครงงานตงุ ลา้ นนา ภมู ปิ ัญญาชาวเหนือ รายงานผลการดาเนนิ กิจกรรมโรงเรียนดตี ้องมที ย่ี ืน โครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 17

5. ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 4 โครงงานโมบายจากขวดน้าดมื่ 6. ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 5 โครงงานปลูกถัว่ งอกปลอดสารพิษ 7. ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โครงงานน้าดอกอัญชนั 8. ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1 โครงงาน Beauty-Math 9. ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 โครงงานการรวบรวมคาศพั ทท์ ี่อ่าน – เขียนตามมาตราตัวสะกด 10. ชนั้ มัธยมศึกษาปที ี่ 3 โครงงานเพยี งหลวงคนรนุ่ ใหม่ใส่ใจการแต่งกาย 2. แนวปฏบิ ตั ิดี สร้างความตระหนักรู้ ความเข้าใจ ให้กับ ครู นักเรียน ผู้ปกครอง ทาให้เกิดก้าวสู่ความสาเรจ็ นักเรียนทุกคนเป็นเจ้าของโครงงานคุณธรรม ทุกคนมีส่วนร่วม บูรณาการคุณธรรมในกิจกรรมการ เรียนรู้ทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ มีโครงการ กิจกรรมเสริมหลักสูตรตามแผนงานหลักของโรงเรียน ตอบสนองคุณธรรมอัตลักษณ์ จัดนิทรรศการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพ่ือให้เกิดการรับรู้ และนาไปพัฒนา Model การพฒั นา การทางานเป็นทมี ร่วมคดิ รว่ มทา มีผ้ปู ระสานงานกบั ทุกฝ่ายมกี ารนิเทศติดตาม 3. บทเรียนที่เกิดจากการดาเนินงาน จากการดาเนินการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมด้วยการให้ทุกคนมีส่วนร่วมคิด ร่วมทา ร่วม พัฒนาดว้ ยการลงมอื ปฏบิ ตั ิจรงิ ทาให้เกิดบทเรยี น ดังนี้ 3.1 การรบั รู้และการมีส่วนรว่ ม การพฒั นาโรงเรียนคุณธรรม ต้องสร้างความตระหนัก ความเขา้ ใจให้ผู้เก่ียวข้อง ทุกฝา่ ยมคี วามเขา้ ใจตรงกันและเกดิ ความร่วมมือในการพัฒนาไปในทิศทางเดยี วกนั 3.2 การบูรณาการคุณธรรมกับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในชั้นเรียนและกิจกรรมเสริม หลกั สตู รในโรงเรียนคุณธรรม จริยธรรม เป็นสิ่งท่ีนักเรียนปฏบิ ัติในวถิ ีชีวิตประจาวนั การนาคุณธรรมบูรณาการเชื่อมโยง เข้าสู่การเรียนรู้ในชั้นเรียนและกิจกรรมต่าง ๆ ของโรงเรียนอย่างหลากหลาย และสอดคล้องกับ คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนทาใหน้ ักเรียนได้เรียนรูแ้ ละนามาปฏิบัตสิ ู่การหล่อหลอมบ่มเพาะด้าน คุณธรรม 3.3 นกั เรยี นทาไดต้ ามกายภาพ จากการท่ีครูออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้เปิดโอกาสให้นักเรียนได้ค้นหาปัญหา สาเหตุ และวิธีแก้ไขปัญหา แล้วลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง ทางานเป็นทีมโดยใช้กระบวนการกลุ่ม ร่วม คิด ร่วมทา ฝึกทักษะการคิดวิเคราะห์ การแก้ปัญหา การเป็นผู้นาผู้ตามท่ีดี การประเมินผล การสรุป งาน การนาเสนองาน การแลกเปลี่ยนเรยี นรู้ ทาใหน้ กั เรยี นเกิดความภาคภมู ิใจ 3.4 การแลกเปล่ียนเรียนรู้ การจัดนิทรรศการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ทั้งภายในและภายนอกโรงเรียน ทาให้เกิด การเรียนรู้ร่วมกัน นามาพัฒนาต่อยอดได้อย่างต่อเนือง การมีส่วนร่วม การสร้างเครือข่าย การได้รับ การยกย่องชมเชย ทาให้เกดิ ความภาคภมู ิใจ รายงานผลการดาเนินกิจกรรมโรงเรียนดตี ้องมีท่ียืน โครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 18

3.5 การพัฒนาครแู ละพฒั นานกั เรียนแกนนา เพ่ือให้การดาเนินงานโครงการโรงเรียนคุณธรรมบรรลุตามเป้าหมาย คือ ให้ กลุ่มบุคคลทุกฝ่ายมีพฤติกรรมเชิงบวกเพ่ิมขึ้นและมีพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ลดลง การดาเนินการ ตอ้ งการอย่างตอ่ เนื่อง จากรุ่นส่รู ุ่นจึงจาเป็นตอ้ งมกี ารพฒั นาครูผสู้ อนใหม้ ีความรู้ความเขา้ ใจ ปฏิบัตไิ ด้ และพัฒนานักเรียนแกนนาเป็นทีมงานของโรงเรียนท่ีช่วยให้การดาเนินงานพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม สาเร็จตามเปา้ ประสงคข์ องโรงเรียน 3.6 การนเิ ทศติดตาม การนิเทศติดตามของนิเทศ สร้างขวญั และกาลงั ใจใหก้ ับโรงเรยี น มีขอ้ เสนอแนะ สนับสนุนการดาเนินงานของโรงเรยี น แนะนาการจักทาคุณธรรมเป้าหมาย คุณธรรมอัตลักษณ์โดยใช้ กระบวนการมีส่วนร่วม การใช้โครงงานคุณธรรมของนักเรียนเป็นเคร่ืองมือขับเคล่ือนคุณธรรม ทาให้ ครูเกิดความรู้ความเข้าใจแนวทางพัฒนาไปสู่โรงเรียนคุณธรรมได้อย่างชัดเจน และจากการนิเทศ ภายในอย่างกัลยาณมิตร ร่วมกันคิด ร่วมกันทา ร่วมกันแก้ปัญหาทาให้เกิดการยอมรับร่วมกันพัฒนา ได้องคค์ วามรมู้ าใชใ้ นการพฒั นาคณุ ธรรมอัตลักษณ์ให้บรรลเุ ป้าหมาย ปจั จยั ที่สง่ ผลตอ่ ความสาเรจ็ 1. กาหนดยุทธศาสตรใ์ นการดาเนนิ งาน โรงเรียนได้กาหนดยุทธศาสตร์ในการดาเนินงาน และบรรจุไว้ในแผนปฏิบัติการ ประจาปี มีการแต่งตั้งคณะกรรมการดาเนินงานมอบหมายหน้าที่ความรับผิดชอบ ทาให้การ ดาเนินงานเปน็ ไปอย่างถูกตอ้ งโปร่งใสสามารถตรวจสอบได้ 2. บทบาทผู้บริหาร ผู้บริหารโรงเรียน ตระหนักและเห็นความสาคัญในการพัฒนาคุณธรรม เป็นผู้นาใน การขบั เคลอ่ื นกจิ กรรมส่งเสรมิ คุณธรรมในรูปแบบต่างๆ ทงั้ ภายในและภายนอกสถานศึกษา ซง่ึ นาไปสู่ การพัฒนาและปรับเปลี่ยนเป็นพฤติกรรมท่ีพึงประสงค์ ส่งเสริมสนับสนุน สร้างขวัญและกาลังใจให้ คาปรึกษากับคณะครแู ละนักเรียนในการดาเนนิ กจิ กรรมตา่ ง ๆ อย่างต่อเน่อื งสม่าเสมอ 3. ความรว่ มมอื ของผ้มู ีส่วนร่วม การพัฒนาพฤติกรรมของนักเรียน ต้องเกี่ยวข้องกับกลุ่มบุคคลหลายฝ่ายทั้ง ใน โรงเรียน ครอบครัว และชุมชน ที่ตระหนักและเห็นความสาคัญ จึงให้ความร่วมมือส่งเสริมสนับสนุน และเป็นแบบอย่างท่ีดีให้นักเรียนเห็นคุณค่าและความสาคัญของการมีคุณธรรมจึงนาไปสู่การ ปรับเปลย่ี นเปน็ พฤติกรรมทีพ่ ึงประสงค์มากขน้ึ รายงานผลการดาเนินกจิ กรรมโรงเรียนดตี ้องมีทย่ี ืน โครงการโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 19

ปญั หาอปุ สรรคและขอ้ เสนอแนะ ปัญหาอุปสรรค ข้อเสนอแนะของผูน้ เิ ทศ ให้ครูบูรณาการจัดกระบวนการเรียนรู้และแผนงาน/ 1. โครงการตามนโยบายมมี าก โครงการหรือกิจกรรมของโรงเรยี น ทีทาอยู่ปรับเข้ากับงาน เป้าหมายคล้ายคลงึ เช่น โครงการ นโยบายของหนว่ ยงานใหข้ ับเคลือ่ นไปสู่เป้าหมายที่กาหนด โรงเรยี นวถิ ีพุทธ โครงการโรงเรียน คุณธรรม สพฐ. โครงการโรงเรยี น ให้ครูท่ีปรึกษาชวนคิด ตั้งคาถาม ชวนทาไปตามขั้นตอน สจุ รติ ทาให้ครแู ละบุคลากรมีภาระ ยกยอ่ งชมเชย ใหก้ าลงั ใจกบั นักเรยี น งานมากข้ึน ทาให้ทางานไดไ้ ม่เต็มท่ี 2. การทาโครงงานคุณธรรมต้องมี การดาเนินการอยา่ งเปน็ กระบวนการ อยา่ งมลี าดับข้ันตอน แก้ปัญหาอยา่ งมีระบบ นกั เรียนใน ระดบั ช้นั อนุบาล ป.1 – ป. 2 ยงั ไม่ สามารถดาเนินการได้ดว้ ยตนเองทุก ขน้ั ตอน การดาเนินการของโรงเรยี นตามขอ้ เสนอแนะของผนู้ ิเทศ 1. โรงเรียนบูรณาการกิจกรรมในแผนงานหลักของโรงเรียนเข้ากับกิจกรรมแผนงานจาก หน่วยงานต้นสังกัดและการทางานปกติเพ่ือลดภาระงาน ทาให้การดาเนินงานเป็นไปด้วยความ เรียบรอ้ ยไมซ่ า้ ซอ้ น 2. โรงเรียนมอบหมายให้ครทู ี่ปรกึ ษานักเรยี นในระดับ ช้ันอนุบาล ป.1 – ป. 2 อธิบายช้ีแจง ให้ความรู้ความเข้าใจ ในการทาโครงงานคุณธรรมในแต่ละข้ันตอนซ้า ๆ แล้วใช้เทคนิค ชวนคิด ชวนทา ช่ืนชม ในแต่ละขัน้ ตอน ทาใหน้ กั เรียนเรียนรแู้ ละรว่ มกนั ดาเนินการได้ ความก้าวหนา้ ท่เี กดิ ข้ึน จากการดาเนินงานตามโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ.โดยความร่วมมือจากทุกฝ่าย ท้ัง ผู้บริหาร ครู นักเรียน ผู้ปกครอง และชุมชน ก่อให้เกิดผลดีต่อโรงเรียนทาใหท้ ุกกลุ่มมีส่วนร่วมในการ ทางานทุกขั้นตอน มีการวางแผนการดาเนินงานโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. อย่างเป็นระบบ ผู้บริหารให้ความสาคัญและเป็นผู้นาในการขับเคลื่อนพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม ครูมีการพัฒนาตนเอง ตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนและมีส่วนร่วมในพัฒนางาน นักเรียนมีการพัฒนาตนเองตาม คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนและการลงมือปฏิบัติโครงงาน ทางานเป็นทีมโดยใช้กระบวนการกล่มุ รู้จักการเป็นผู้นาผู้ตามท่ีดี โรงเรียนมีการปรับปรุงและพัฒนาบริเวณโรงเรียนให้สะอาด ร่มรื่นน่าอยู่ เอ้ือตอ่ การเรียนรู้ จากการปฏิบัติโดยใช้แนวคิด หลักการ รูปแบบและวิธีการที่หลากหลายให้ทุกคนได้ลงมือ ปฏิบัติ เพ่ือให้เกิดการเปลย่ี นแปลงพฤติกรรมเชงิ บวกในโรงเรียน ทาให้เกิดองค์ความรู้ แนวปฏบิ ัติท่ีดี รายงานผลการดาเนินกิจกรรมโรงเรียนดตี อ้ งมีที่ยืน โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 20

บทเรียนที่ใช้ในการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน ทาให้โรงเรียนได้รับรางวัลต่างๆ ประจาปี การศึกษา 2563 ลงชือ่ ………………………………………………………………………ผ้รู ายงาน (นายอาทิตย์ แซล่ ิ้ม) ครูโรงเรียนเพยี งหลวง 16 ลงชอ่ื ………………………………………………………………………ผู้รบั รองข้อมูล (นายสรุ ยิ า สมฤทธ์ิ) ผูอ้ านวยการโรงเรียนเพียงหลวง 16 ลงชือ่ ………………………………………………………………………พยาน (นายสทิ ธชิ ัย หาญยอดสกุล) ประธานคณะกรรมการสถานศึกษา โรงเรยี นเพยี งหลวง 16 รายงานผลการดาเนนิ กิจกรรมโรงเรยี นดตี อ้ งมที ยี่ นื โครงการโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 21

ภาคผนวก รายงานผลการดาเนนิ กิจกรรมโรงเรียนดตี อ้ งมที ย่ี นื โครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 22

ภาพประกอบ การประชุมชแ้ี จงการดาเนนิ งานโครงการโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. รายงานผลการดาเนนิ กจิ กรรมโรงเรียนดตี อ้ งมที ่ยี ืน โครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 23

ภาพประกอบ คาส่ังแตง่ ตั้งคณะกรรมการดาเนินงานโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. รายงานผลการดาเนินกจิ กรรมโรงเรียนดตี อ้ งมีทย่ี ืน โครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 24

๑ ภาพประกอบ โรงเรยี นจัดทาแผนปฏบิ ตั ิการประจาปี/ โครงการ/กจิ กรรมด้านคุณธรรมทเ่ี ปน็ ระบบตอ่ เนื่อง รายงานผลการดาเนนิ กจิ กรรมโรงเรียนดตี ้องมีท่ียนื โครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 25

2 ภาพประกอบ โรงเรยี นดาเนนิ การค้นหาปญั หา สาเหตุ กาหนดพฤติกรรมบง่ ชเี้ ชิงบวก และคุณธรรมในการแก้ปัญหากาหนดกิจกรรมอย่างสร้างสรรค์ รายงานผลการดาเนนิ กจิ กรรมโรงเรียนดตี อ้ งมีท่ียืน โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 26

3 ภาพประกอบ โรงเรียนมีการจัดค่ายยุวชนคนคณุ ธรรม รายงานผลการดาเนนิ กจิ กรรมโรงเรียนดตี ้องมีที่ยนื โครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 27

4 ภาพประกอบ โรงเรยี นจดั กจิ กรรมคืนคณุ ธรรมส่หู อ้ งเรียน รายงานผลการดาเนินกจิ กรรมโรงเรยี นดตี อ้ งมที ่ียนื โครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 28

5 ภาพประกอบ นกั เรียนประพฤตปิ ฏบิ ตั ิตนตามคุณธรรมอัตลกั ษณ์ หรือกรอบแนวคดิ โรงเรียนคุณธรรม สพฐ. รับผิดชอบ ซื่อสตั ย์ ตามหลักพอเพยี ง รายงานผลการดาเนินกจิ กรรมโรงเรียนดตี ้องมีท่ยี ืน โครงการโรงเรียนคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 29

6 ภาพประกอบ ครมู ีแผนการจัดการเรียนร้ทู ่บี ูรณาการคุณธรรมอัตลักษณห์ รอื ตามกรอบ แนวคดิ โรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. โดยผา่ นโครงงานคุณธรรมและกจิ กรรมอน่ื ๆ รายงานผลการดาเนินกจิ กรรมโรงเรียนดตี ้องมีท่ียืน โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 30

7 ภาพประกอบ มีผลงานโครงงานคุณธรรม ระดบั หอ้ งเรียน รายงานผลการดาเนนิ กจิ กรรมโรงเรยี นดตี อ้ งมที ่ยี นื โครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 31

8 ภาพประกอบ โรงเรยี นสะอาด บรรยากาศร่มรืน่ สวยงาม ปลอดภัย มสี ถานทใ่ี นการปลูกฝังปฏิบตั ิด้านคุณธรรม รายงานผลการดาเนินกิจกรรมโรงเรยี นดตี ้องมที ี่ยนื โครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 32

9 ภาพประกอบ นักเรยี นมีพฤตกิ รรมที่พึงประสงค์ตามคุณธรรมอัตลักษณ์หรอื ตามกรอบแนวคิด โรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ไม่น้อยกว่าร้อยละ 60 ของนักเรียนทัง้ หมด อัตลกั ษณค์ ณุ ธรรม จำนวน ไมผ่ ่ำน ผ่ำน ดี ดีเยีย่ ม โรงเรยี น นักเ ีรยน คน รอ้ ยละ คน รอ้ ยละ คน ร้อยละ คน ร้อยละ 1. มุ่งมน่ั ในการ 206 0 0.00 12 5.83 101 49.03 93 45.15 ทางาน 2. ซื่อสัตย์สจุ ริต 206 0 0.00 19 9.22 114 55.34 73 35.44 3. อยอู่ ย่างพอเพียง 206 0 0.00 11 5.34 128 62.14 67 32.52 รอ้ ยละ 618 0 0.00 42 6.79 343 55.50 233 37.70 รายงานผลการดาเนินกจิ กรรมโรงเรียนดตี อ้ งมที ่ียืน โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ประจาปี 2564 33

อัตลักษณค์ ณุ ธรรมรับผิดชอบ ซือสัตย์ มีห ัลกพอเพียง รายงานผลการดาํ เนนิ งานโรงเรยี นดตี ้องมที ียนื ระดบั ๑ ดาว โรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. ประจาํ ป ๒๕๖๔