คำ ชนิดและหน้าที่ในประโยค เล่ม3

ชนิดและหน้าทีข่ องคา เล่ม 3

ชนิดของคา - นาม - บุพบท - สรรพนาม - สันธาน - อุทาน - กริยา - วเิ ศษณ์

คานาม คาสรรพนาม คากริยา คาวเิ ศษณ์

คานาม คาทใ่ี ช้เรียกช่ือคน สัตว์ ส่ิงของ ส้ม

คาสรรพนาม คาทใี่ ช้เรียกแทน ช่ือคน สัตว์ ส่ิงของ หรือใช้แทนคำนำม เธออุม้ อะไร

คากริยา คาทใี่ ช้บอกอาการ สภาพ การกระทาของประธานในประโยค เขาน่ังชงิ ช้า

คาวเิ ศษณ์ เป็ นคาทใ่ี ช้ขยายคาอื่นๆ ให้มคี วามชัดเจนขนึ้ เขาสวมเสอื้ สีส้ม

คาบุพบท คาทใี่ ช้เชื่อมคาเข้าด้วยกนั มกั อยู่หน้าคา หรือกล่มุ คา เพ่ือบอกความเกยี่ วข้องกนั ของคาทอี่ ยู่ข้างหน้าและข้างหลงั แตงโมวางอยู่บนโตะ๊

หน้าทขี่ องคาบุพบท - ใช้เพ่ือบอกความเป็ นเจ้าของ เช่น ของ แห่ง ใน - ใช้กบั ข้อความทไ่ี ปในทางเดยี วกนั เช่น กบั - ใช้คู่กบั คาว่า ให้ เช่น แก่ แต่ - บอกความเฉพาะ เผชิญหน้า เช่น ต่อ - ใช้นาหน้าคาเพ่ือบอกเวลา สถานท่ี เช่น แต่ จาก - บางคร้ัง อาจละคาบุพบทได้ เช่น ที่

คาบุพบท ประเภท ตวั อย่าง - บอกความเป็ นเจ้าของ น้องสาวของฉันเป็ นเดก็ ดี - บอกความทศิ ทางเดยี วกนั ฉันกบั น้องเป็ นเดก็ ดี - ใช้คู่กบั ว่า ให้ เพ่ือนให้ของขวญั แก่ฉัน - บอกความเฉพาะหน้า พด่ี ตี ่อฉันมาก - ใช้เพื่อบอกเวลา สถานท่ี เธอมาจากไหน - อาจละคาบุพบทได้ แม่อยู่ทบ่ี ้าน - แม่อยู่บ้าน

การใช้คาบุพบท - นาหน้าคานาม เช่น ฉันต้งั ใจเรียนเพื่อ อนาคต - นาหน้าคาสรรพนาม เช่น แม่ให้เงนิ แก่ เขา - นาหน้าคากริยา เช่น น้องซื้อหนังสือสาหรับ เตรียมสอบ

คาสันธาน คาทใ่ี ช้เชื่อม “ประโยค” กบั คา กลุ่มคา หรือประโยค เข้าด้วยกนั พแี่ ละฉันดใี จทพ่ี บพอ่

คาสันธาน พแ่ี ละฉันดใี จทไ่ี ด้พบพ่อ ตัวอย่าง - พดี่ ใี จทไ่ี ด้พบพ่อ - ฉันดใี จทไ่ี ด้พบพ่อ ตัวอย่าง สมชายและสมหญงิ เป็ นคนเชียงใหม่ - สมชายเป็ นคนเชียงใหม่ - สมหญงิ เป็ นคนเชียงใหม่

คาสันธาน ตัวอย่าง เราจะกนิ ก๋วยเตี๋ยวหรือข้าวมนั ไก่ - เราจะกนิ ก๋วยเตี๋ยว - เราจะกนิ ข้าวมันไก่

คาสันธาน กว่าถว่ั จะสุก งากไ็ หม้ ตวั อย่าง - ถว่ั จะสุก งาไหม้

คาสันธาน ตัวอย่าง เพราะเขาไม่สบาย เขาจงึ ไม่ได้มาโรงเรียน - เขาไม่สบาย - เขาไม่ได้มาโรงเรียน

คาสันธาน ตวั อย่าง สมชายและสมหญงิ เป็ นคนเชียงใหม่ - สมชายเป็ นคนเชียงใหม่ - สมหญิงเป็ นคนเชียงใหม่ เราจะกนิ ก๋วยเต๋ียวหรือข้าวมนั ไก่ - เราจะกนิ ก๋วยเตี๋ยว - เราจะกนิ ข้าวมันไก่ กว่าถว่ั จะสุก งากไ็ หม้ - ถว่ั จะสุก งาไหม้ เพราะเขาไม่สบาย เขาจงึ ไม่ได้มาโรงเรียน - เขาไม่สบาย - เขาไม่ได้มาโรงเรียน

หน้าทข่ี องคาสันธาน - เช่ือมคากบั คา เช่น ฉัน กบั เขาไปโรงเรียน - เชื่อมคากบั กล่มุ คา เช่น น้อง และ เพื่อนๆ ของเขาไปเทย่ี ว - เชื่อมประโยคกบั ประโยค เช่น แม่อ่านหนังสือ แต่ พ่อซ่อมเก้าอี้

หน้าที่ของคาสันธาน * บางคร้ังอาจละคาสันธานได้ และคาบางชนิดทาหน้าที่ เป็ นคาสันธาน เม่ือนามาใช้เชื่อมประโยค * ละคาสันธานได้ เช่น นา้ มาปลากนิ มด นา้ ลดมดกนิ ปลา (เม่ือ) นา้ มาปลา (ก)็ กนิ มด (แต่พอ) นา้ ลด มด (ก)็ กนิ ปลา

หน้าท่ขี องคาสันธาน * บางคร้ังอาจละคาสันธานได้ และคาบางชนิดทาหน้าท่ี เป็ นคาสันธาน เม่ือนามาใช้เชื่อมประโยค * คาบางชนิดทาหน้าทเ่ี ป็ นคาสันธาน เม่ือใช้เชื่อมประโยค คาบุพบท (เช่ือมคา) “ระหว่าง” คาสันธาน (เช่ือมประโยค) เช่น เขาทางานระหว่างเรียน เขาทางานระหว่างน้องชายนอนหลับ

คาอทุ าน เป็ นคาทใ่ี ช้แสดงอารมณ์ ความรู้สึกต่างๆ ทาให้เข้าใจยง่ิ ขนึ้ โอโ้ อ๋ !

ประเภทของคาอทุ าน - คาอุทานบอกอารมณ์ ความรู้สึก เช่น ตกใจ เสียใจ - คาอทุ านเสริมบท ใช้เพ่ือเสริมความ * การใช้คาอทุ าน ทาให้ผู้รับสารเกดิ ความคล้อยตาม สนุกสนาน และเห็นภาพชัดเจนยง่ิ ขนึ้

คาอทุ าน ประเภท ตัวอย่าง - คาอทุ านบอกอาการ เย้ ! หมดช่ัวโมงแล้ว (ดใี จ) ตายแล้ว ! ลืมทาการบ้าน (ตกใจ)

คาอทุ าน ประเภท ตวั อย่าง - คาอทุ านเสริมบท เธออยู่บ้านอ่านหนังสือหนังหาบ้างนะ วางรองท้งรองเท้าให้เป็ นระเบยี บด้วย

คาอทุ าน ประเภท ตัวอย่าง - คาอุทานบอกอาการ เย้ ! หมดช่ัวโมงแล้ว (ดใี จ) ตายแล้ว ! ลืมทาการบ้าน (ตกใจ) - คาอุทานเสริมบท เธออยู่บ้านอ่านหนังสือหนังหาบ้างนะ วางรองท้งรองเท้าให้เป็ นระเบียบด้วย

สรุปชนิดของคา ชนิดของคาทนี่ ักเรียนได้เรียนไปแล้วน้ัน ได้แก่ คานาม คาสรรพนาม คากริยา คาวเิ ศษณ์ และคาบุพบท คาสันธาน คาอุทาน ตอนนี้ ทาแบบฝึ ก ทบทวนความรู้กนั หน่อย

ชนิดและหน้าทข่ี องคาในประโยค ให้นักเรียนแต่งประโยค เช่น คานาม - แม่ไปตลาด (ประธาน/กรรม) 1. คำนำม 2. คำสรรพนำม 3. คำกรยิ ำ 4. คำวเิ ศษณ์ 5. คำบพุ บท 6. คำสนั ธำน 7. คำอทุ ำน

*งาน นาความรู้เร่ือง ชนิดและหน้าทขี่ องคา ในประโยคไปใช้ แต่งนิทาน ความยาว 10 บรรทดั ขนึ้ ไป ต้งั ชื่อเร่ืองให้เหมาะสม ตกแต่งให้สวยงาม

สรุปงาน ส่งงานรวม 2 ชิ้น 1. แต่งประโยค จากคาแต่ละชนิด 7 ขอ้ 2. แต่งนิทาน 1 เรื่อง โชคดนี ะคะ