สื่อ คุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรม

คณุ ค่าของวรรณคดแี ละวรรณกรรม คณุ คา่ ของวรรณคดีและวรรณกรรม แบ่งออกได้ดงั นี้  คณุ ค่าด้านภาษา (วรรณศลิ ป์)  คณุ ค่าด้านเน้อื หา แนวคิด  คณุ คา่ ด้านสงั คม คุณค่าด้านวรรณศิลป์ วรรณศลิ ป์ หมายถงึ ศิลปะในการเลอื กสรรถอ้ ยคาให้เกิดความไพเรางดงาม สะท้อนอารมณแ์ ละ ความร้สู กึ ของกวหี รือตวั ละครในเร่อื งได้ชดั เจน คณุ ค่าด้านแนวคิด คณุ คา่ ดา้ นเน้อื หา แนวคดิ พิจารณาจากคุณคา่ จากองค์ประกอบของเน้ือหา และแนวคิด แนวคดิ หมายถึง ความคิดสาคญั ท่ีกวี ต้องการสือ่ ถงึ ผู้อา่ น วรรณคดีหรอื วรรณกรรมที่ดจี ะไมเ่ สนอแนวคิดอยา่ งตรงไปตรงมา ผู้อ่านตอ้ งพจิ ารณาเอง จากพฤตกิ รรมของตวั ละคร และเหตกุ ารณ์ต่างๆ สว่ นเน้ือหา ไดแ้ ก่ บทบรรยาย บทสนทนาของตงั ละคร เหตุการณ์ และฉาก โดยพิจารณาว่ามปี ระโยชนต์ ่อผู้อา่ นอย่างไร คณุ ค่าดา้ นสงั คม พจิ ารณาเกย่ี วกับประเพณี ความเชอ่ื การดาเนินชวี ติ ค่านยิ ม และพฤติกรรมต่างๆ ของสังคมนน้ั ซ่งึ กวีมกั แทรกไว้ในเร่ือง

นริ าศภเู ขาทอง มาถึงบางธรณีทวีโศก ยามวโิ ยคยากไร้ให้สะอ้ืน โอส้ ธุ าหนาแน่นเปน็ แผ่นพนื้ ถงึ ส่หี ม่นื สองแสนทง้ั แดนไตร เมอื่ เคราะห์รา้ ยกายเราก็เทา่ นี้ ไมม่ ีท่ีพสุธาจะอาศยั ลว้ นหนาวเหน็บเจ็บแสบคับแคบใจ เหมือนนกไร้รงั เร่อยู่เอกา ถึงเกร็ดย่านบ้านมอญแต่ก่อนเก่า ผหู้ ญิงเกล้ามวยงามตามภาษา เดีย๋ วน้ีมอญถอนไรจุกเหมือนตุ๊กตา ทง้ั ผัดหน้าจับเขม่าเหมือนชาวไทย โอ้สามญั ผันแปรไมแ่ ทเ้ ทยี่ ง เหมอื นอยา่ งเยย่ี งชายหญงิ ทิ้งวสิ ัย น่หี รือจติ คิดหมายมหี ลายใจ ที่จติ ใครจะเป็นหนงึ่ อย่าพึงคดิ ถงึ บางพดู พูดดเี ป็นศรีศักด์ิ มคี นรกั รสถ้อยอร่อยจติ แม้นพดู ช่ัวตวั ตายทาลายมิตร จะชอบผิดในมนุษยเ์ พราะพูดจา คุณคา่ ด้านภาษา (วรรณศลิ ป์) เป็นนริ าศทีม่ ีกลวิธกี ารแต่งและวรรณศลิ ป์ท่งี ดงาม ลึกซึ้ง โดยมีการเล่นคา การใชโ้ วหารเปรยี บเทยี บ สัมผสั นอกสัมผสั ใน การซ้าคา เป็นผลงานนริ าศยอดเย่ียมท่ีสดุ ของสุนทรภู่ คุณคา่ ดา้ นเนือ้ หา แนวคิด กวตี อ้ งการบนั ทกึ การเดินทาง และถ่ายทอดความโศกเศรา้ เสยี ใจ อาลยั อาวรณ์ และความนอ้ ยใจใน ชะตาชวี ติ ของตนเอง เนื้อหาสอดแทรกสัจธรรมในชีวติ ของมนษุ ย์ทม่ี ีการเปลย่ี นแปลง มีทั้งสขุ ทกุ ข์ สมหวัง ผิดหวัง โดยกวีได้ยกตวั อย่างเหตุการณ์ทปี่ ระสบในชีวิตตน ทาใหน้ ริ าศเรื่องนีน้ า่ ประทับใจและใหข้ ้อคิดในการ ดาเนนิ ชวี ิต คณุ คา่ ดา้ นสังคม สะท้อนสภาพสงั คมบ้านเมืองในสมัยรัตนโกสินทรต์ อนตน้ สถานที่ตา่ งๆ ชีวิตความเป็นอยูข่ องผู้คน ประเพณี วฒั นธรรม การแต่งกาย และการเปล่ียนแปลงของสภาพสงั คมในสมยั นน้ั

แบบฝึก ให้นกั เรยี นอ่านเร่อื งตอ่ ไปน้ี แลว้ พิจารณาคุณค่าทีไ่ ด้รับ นกมหี หู นูมปี กี กาลครัง้ หนึง่ นานมาแลว้ สัตว์ตา่ งๆ ในโลกทะเลาะกนั แยง่ ชิงกันเปน็ ใหญ่ในแผ่นดิน ใครลา้ ถนิ่ กันไม่ได้ เม่ือเหน็ หนา้ กันก็เกิดอารมณ์อยากทาลายกนั จึงยกพวกเข้าทาลายล้างห้าหัน่ กัน จนเกิดเปน็ สงครามระหวา่ งสัตว์สองกลมุ่ คือพวกสัตวส์ องเทา้ กับสัตวส์ ี่เทา้ จึงมีการตอ่ สู้กันทกุ หนทกุ แห่ง ทัง้ ในน้า บนพืน้ ดิน และบนฟ้า ค้างคาวเป็นสตั วท์ ี่ไมส่ ใู้ ครเมือ่ พบสัตวส์ ่ีเท้ากเ็ ขา้ เปน็ พวก และบอกวา่ ตนเองเปน็ สัตว์ส่เี ทา้ ด้วยเพราะมหี ู มตี า มหี น้าเหมือนหนู มส่ี ี่ขาเหมือนกัน มสี ่ีขาเหมือนกนั สตั วส์ ีเ่ ทา้ กเ็ ช่ือ ไมท่ าร้ายคา้ งคาว เมื่อพบสตั ว์สองเทา้ ค้างคาวก็เข้าไปประจบประแจง อ่อนน้อมถ่อยตนกเ็ ช่อื ใหค้ ้างคาวอยู่ดว้ ย แตต่ อ่ มาสัตวท์ ้ังหลายตา่ งเห็นพฤติกรรมและรู้เท่าทนั เล่ห์เหล่ียมของค้างคาว จงึ ไม่คบหา สมาคมและขบั ไลอ่ อกจากพวกไป ค้างคาวอับอายมากจงึ ต้องหลบลห้ี นีหน้าไปอยู่ลาพังในถา้ มืด คณุ คา่ ดา้ นภาษา (วรรณศิลป)์ คณุ คา่ ดา้ นสงั คม เฉลย คุณคา่ ด้านวรรณศิลป์ มีการใชภ้ าษาท่ีเข้าใจงา่ ย เรียบเรียงสละสลวย สอื่ ความหมายไดช้ ัดเจน มีการดาเนินเรื่องท่ีกระชับ คุณคา่ ด้านสังคม ให้คตสิ อนใจวา่ ควรมคี วามซื่อสัตย์และจรงิ ใจเพื่อให้คนในสังคมไว้ใจ นอกจากน้ีควรรจู้ กั ตวั เอง มี จดุ ยืนใหช้ ัดเจนเพอื่ จะได้วางตัวในสังคมใหถ้ ูกต้องเหมาะสม