ສຶກສາອານຸກົມຂອງປາ

ສາທາລະນະລດັ ປະຊາທປິ ະໄຕ ປະຊາຊນົ ລາວ ສນັ ຕພິ າບ ເອກະລາດ ປະຊາທປິ ະໄຕ ເອກະພາບ ວດັ ທະນາຖາວອນ ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ກມົ ສາ້ ງຄູ ວທິ ະຍາໄລຄຫູ ວຼ ງນາ້ ສກຶ ສາອະນກຸ ມົ ວຖິ ານຂອງປາ ໃນແມ່ ນາ້ ບາກ ເມອື ງນາ້ ບາກ ແຂວງຫວຼ ງພະບາງ Study on Fishes Taxonomy in Nam Bak river Nam Bak District Luangphabang Province ບດົ ວໄິ ຈອະນກຸ ມົ ວຖິ ານຂອງປາ ສາຂາ ຊວີ ະວທິ ະຍາ ອາຈານທ່ ປີ ກຶ ສາ: ປທ ອາພອນ ວໄິ ລຄາປານ ວໄິ ຈໂດຍ: ປຕ ຄາມນູ ຫຼວງອານງົ ວທິ ະຍາໄລຄູຫວຼ ງນາ້ ທາ ສກົ ຮຽນ 2018-2019



ບດົ ຄດັ ຫຍ ້ໍ ກຳນສກຶ ສຳອະນຸກມົ ວຖິ ຳນປຳຢູ່ ູ ນຳໍ້ ບຳກ ເມອື ງ ນຳ້ໍ ບຳກ ແຂວງຫຼວງພະບຳງ ໂດຍກຳນນຳໃຊຂໍ້ ມໍ້ ນູ ແລະ ຕວົ ຢູ່ ຳງປຳທູ່ ເກບັ ໄວໃ້ໍ ນຫພພິ ທິ ະພນັ ປຳຂອງພຳກວຊິ ຳ ຊວະວທິ ະຍຳ ຄະນະວທິ ະຍຳສຳດທຳມະຊຳດ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫູ່ ງຊຳດ. ຈຳກກຳນສກຶ ສຳປຳຕວົ ຢູ່ ຳງຈຳນວນ 129 ຕວົ ໃນກຳນຈດັ ຈຳແນກທຳງ ອະນຸກມົ ວຖິ ຳນເພູ່ ອື ຊອກຫຳຄວຳມຫຳຼ ກຫຳຼ ຍທຳງດຳ້ໍ ນຊະນດິ ແລະ ກຳນບນັ ລະຍຳຍລກັ ສະນະຕູ່ ຳງໆຂອງ ປຳໃນແຕູ່ ລະຕະກຸນ, ກຳນສກຶ ສຳແມູ່ ນໄດເ້ໍ ລູ່ ມແຕູ່ ວນັ ທ 11/03-20/04/2017, ຊູ່ ງື ໄດພໍ້ ບົ ຊະນດິ ພນັ ປຳ ທງັ ໝດົ 11 ຕະກຸນ, 31 ສະກຸນ ແລະ 41 ຊະນດິ , ໃນນນັ້ໍ ຕະກຸນທູ່ ພບົ ຫຼຳຍ ກູ່ ວຳໝູ່ ູແມູ່ ນ Cyprinidae ມ 16 ສະກຸ ນ, 21 ຊະນດິ , ຮອງລົງມຳແມູ່ ນຕະກຸ ນ Balitoridae ມ 4 ສະກຸ ນ 8 ຊະນດິ , ຕະກຸ ນ Cobitidae ແລະ Gobiidae ມພຽງ 2 ສະກຸນ, 2 ຊະນດິ , ຕະກຸນ Tetraodontidae ພບົ 1 ສະກຸນ, 2 ຊ ະ ນິ ດ . ສ ຳ ລັ ບ ຕ ະ ກຸ ນ Mastacembelidae, Belonidae, Sisoridae, Osphronemidae, Channidae ແລະ ຕະກຸນ Bagridae ມພຽງ 1 ສະກຸນ ແລະ 1 ຊະນດິ ເທູ່ ຳົ ນນັໍ້ . ທ. ຄຳມູນ ຫຼວງອຳນງົ

ຄຳຂອບໃຈ ໃນໂອກຳດທູ່ ຂຳ້ໍ ພະເຈຳົໍ້ ຂຽນບດົ ໂຄງກຳນຄງັ້ໍ ນຈໍ້ ະປະສບົ ຜນົ ສຳເລດັ ໄດຕ້ໍ ຳມຈດຸ ປະສງົ ແລະ ເປຳົ້ໍ ໝຳຍ ຍອໍ້ ນໄດຮ້ໍ ບັ ກຳນສະໜບັ ສະໜູນ, ໃຫຄໍ້ ຳປຶກສຳ, ກຳລງັ ໃຈ ແລະ ຊູ່ ວຍເຫຼືອຈຳກຫຼຳຍໆ ພຳກສູ່ ວນ. ດູ່ ງັ ນນັ້ໍ , ພວກຂຳໍ້ ພະເຈຳົໍ້ ຂສະແດງຄວຳມຂອບໃຈ ແລະ ຮູບ້ໍ ຸນຄຸນອນັ ລນົ້ໍ ເຫຼອື ມຳຍງັ ພຳກສູ່ ວນ ຕູ່ ຳງໆດູ່ ງັ ນ.້ໍ ກູ່ ອນອູ່ ນື ໝດົ ພວກຂຳ້ໍ ພະເຈຳົໍ້ ຂສະແດງຄວຳມຂອບໃຈຮູບ້ໍ ຸນຄຸນມຳຍງັ ຄູອຳຈຳນທູ່ ວທິ ະຍຳໄລຄູ ຫວຼ ງນຳໍ້ ທຳ ແລະ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫູ່ ງຊຳດ, ທູ່ ໄດອ້ໍ ຳນວຍຄວຳມສະດວກຕະຫອຼ ດໄລຍະກຳນສກຶ ສຳ ເປນັ ເວລຳ 1 ເດອື ນ, ໂດຍສະເພຳະແມູ່ ນອຳຈຳນທຸກໆຄນົ ທູ່ ໃຫຄໍ້ ວຳມຊູ່ ວຍເຫຼອື , ໃຫຄໍ້ ຳປກຶ ສຳ ແລະ ຫູ່ ຼ ຫອຼ ມໂດຍດຕະຫອຼ ດມຳ. ຂສະແດງຄວຳມຮູ ບໍ້ ຸ ນຄຸ ນມຳຍງັ ອຳຈຳນ ອຳພອນ ວໄິ ລຄຳປຳນ ຊູ່ ຶງເປັນອຳຈຳນທູ່ ປຶກສຳທູ່ ໄດ້ໍ ຕດິ ຕຳມ, ຊູ່ ວຍເຫຼອື , ໃຫຂໍ້ ມ້ໍ ູນ ແລະ ວທິ ກຳນຕູ່ ຳງໆໃນກຳນຂຽນບດົ ໂຄງກຳນວໄິ ຈຂອງຂຳໍ້ ພະເຈຳົໍ້ ຈນົ ສຳເລດັ ຕຳມຈດຸ ປະສງົ . ຂສະແດງຄວຳມຂອບໃຈນຳ ຮສ ບຸນທບົ ພະໄຊສມົ ບດັ , ທູ່ ເປນັ ອຳຈຳນກວດຜູ່ ຳນບດົ ຈບົ ຊນັ້ໍ . ຂສະແດງຄວຳມຮູບໍ້ ຸນຄຸນນຳໂຄງກຳນ NAGAO ກຄຜື ູຮໍ້ ບັ ຜດິ ຊອບຫອ້ໍ ງພພິ ທິ ະພນັ ປຳ ຂອງພຳກ ວຊິ ຳ ຊວະວທິ ະຍຳ ທູ່ ໃຫໃ້ໍ ຊຕ້ໍ ວົ ຢູ່ ຳງປຳມຳສກຶ ສຳໃນຄງັໍ້ ນ.້ໍ ຂສະແດງຄວຳມຂອບໃຈຮູບ້ໍ ຸນຄຸນອນັ ສູງສງົ ມຳຍງັ ຄອບຄວົ , ຍຳດຕພິ ນອ້ໍ ງ ແລະ ເພູ່ ອື ນມດິ ສະຫຳຍ ທຸກຄນົ , ທູ່ ໄດໃໍ້ ຫກ້ໍ ຳລງັ ໃຈ, ຊູ່ ວຍເຫຼອື ບວູ່ ຳຈະເປັນທຳງດຳ້ໍ ນທນື ຮອນ, ວດັ ຖຸອຸ ປະກອນຕູ່ ງໆທູ່ ໃຊໃ້ໍ ນ ກຳນຮຽນ ແລະ ໃຫຄໍ້ ຳປກື ສຳໂດຍດຕະຫຼອດມຳ. ດູ່ ງັ ນນັ້ໍ ເນູ່ ອື ງໃນໂອກຳດນໍ້ ພວກຂຳ້ໍ ພະເຈຳົ້ໍ ບມຍງັ ທູ່ ຈະສມົ ມະນຳ ແລະ ທດົ ແທນບຸ ນຄຸນອນັ ລນົ້ໍ ເຫຼອື ຈຳກບນັ ດຳທູ່ ຳນທູ່ ກູ່ ຳວມຳຂຳ້ໍ ງເທງິ ນ,ໍ້ ນອກຈຳກຄຳອູ່ ວຍພອນໄຊຂໄຫທໍ້ ູ່ ຳນທງັ ຫຼຳຍມແຕູ່ ຄວຳມສຸ ກ ທຸກປະກຳນ ວງັ ສູ່ ງໃດກຂໃຫໄໍ້ ດຕ້ໍ ຳມຄວຳມປຳດຖະໜຳ ແລະ ປະສບົ ຜນົ ສຳເລດັ ໃນທຸກໜຳ້ໍ ທູ່ ວຽກງຳນ ຕະຫອຼ ດໄປ. ທ. ຄຳມູນ ຫຼວງອຳນງົ

ສຳລະບຳນ ໜຳ້ໍ ບດົ ຄດັ ຫຍ.ໍ້ .........................................................................................................................i ຄຳຂອບໃຈ.........................................................................................................................ii ສຳລະບຳນ........................................................................................................................iii ສຳລະບຳນຕຳຕະລຳງ............................................................................................................v ສຳລະບຳນຮູບ...................................................................................................................vii ບດົ ທ 1: ບດົ ນຳສະເໜ..........................................................................................................1 1. ປະຫວດັ ຄວຳມເປນັ ມຳ..........................................................................................1 2. ຄວຳມສຳຄນັ ຂອງບນັ ຫຳ........................................................................................1 3. ຈດຸ ປະສງົ ...........................................................................................................2 4. ຂອບເຂດກຳນສກຶ ສຳ.............................................................................................2 4.1 ໄລຍະເວລຳທູ່ ສກຶ ສຳ...................................................................................2 4.2 ສະຖຳນທສກຶ ສຳ........................................................................................2 ບດົ ທ 2: ທບົ ທວນເອກະສຳນ.................................................................................................3 1. ລກັ ສະນະທວົ ໄປຂອງປຳ........................................................................................3 1.1 ຮູບຮູ່ ຳງລກັ ສະນະພຳຍນອກຂອງປຳ.................................................................4 ກ. ສູ່ ວນຫວົ (Head)...............................................................................4 ຂ. ສູ່ ວນລຳຕວົ (Trunk)..........................................................................4 ຄ. ສູ່ ວນຫຳງ (Tail)................................................................................4 2. ລກັ ສະນະທຳງອະນກຸ ມົ ວຖິ ຳນທູ່ ໃຊໃ້ໍ ນກຳນຈດັ ຈຳແນກປຳ...........................................6 2.1 ຄວຳມໝຳຍຂອງອະນກຸ ມົ ວຖິ ຳນ....................................................................6 2.2 ວທິ ກຳນສກຶ ສຳອະນກຸ ມົ ວຖິ ຳນປຳ..................................................................6 2.3 ຫກຼັ ກຳນທູ່ ໃຊໃໍ້ ນກຳນຈດັ ຈຳແຈກທຳງອະນກຸ ມົ ວຖິ ຳນປຳ....................................7 3. ກຳນສກຶ ສຳທູ່ ກຽວຂອ້ໍ ງ..........................................................................................7 ບດົ ທ 3: ວທິ ດຳເນນກຳນວໃິ ຈ................................................................................................9 1. ສະຖຳນທສກຶ ສຳ..................................................................................................9 ທ. ຄຳມູນ ຫຼວງອຳນງົ

ສຳລະບຳນ (ຕູ່ ) 2. ວທິ ປະຕບິ ດັ ........................................................................................................9 ຂນັໍ້ ຕອນທ 1...................................................................................................9 ຂນັ້ໍ ຕອນທ 2……………………………………………………...…………9 ຂນັ້ໍ ຕອນທ 3………………………………………………………...……..10 3. ອຸປະກອນທູ່ ໃຊໃ້ໍ ນກຳນສກຶ ສຳ……………………………………………..……11 3.1 ສກຶ ສຳໃນຫອ້ໍ ງທດົ ລອງ…...…………….………………………..………11 3.2 ກຳນວເິ ຄຳະຂມ້ໍ ນູ ………………………………………………………..12 ບດົ ທ 4: ຜນົ ກຳນສກຶ ສຳ ແລະ ວຈິ ຳນຜນົ ໄດຮ້ໍ ບັ .......................................................................13 1. ຜນົ ກຳນສກຶ ສຳ...................................................................................................13 1.1 ຈຳນວນຊະນດິ ພນັ ປຳທູ່ ພບົ ຈຳກກຳນສຳຫວຼ ດ..............................................13 2. ຮູບວຖິ ຳນລະດບັ ຕະກຸນຂອງປຳໃນແມູ່ ນຳໍ້ ບຳກ.........................................................17 3. ລກັ ສະນະທຳງອະນກຸ ມົ ວຖິ ຳນຂອງປຳໃນແຕູ່ ລະຕະກຸນ..............................................18 3.1 ຕະກຸນປຳປຳກ (Family: Cyprinidae)...................................................18 3.2 ຕະກຸນປຳແຂວ້ໍ ໄກ ໍ້ (Family: Cobitidae)………..……..……..…....…38 3.3 ຕະກຸນປຳປຳພນັ້ໍ (Family: Balitoridae)……………………...…….….40 3.4 ຕະກຸນປຳສບົ ທງົ (Family: Belonidae)..................................................47 3.5 ຕະກຸນປຳຢຳງບອນ (Family: Bagridae)….………………........……... 48 3.6 ຕະກຸນປຳໂກນ (Family: Sisoridae)….......………………..……..... 49 3.7 ຕະກຸນປຳຫຳຼ ດ (Family: Mastacembelidae)…....……….………… 50 3.8 ຕະກຸນປຳບູ່ ູ (Family: Gobiidae)..........................................................51 3.9 ຕະກຸນປຳກະເດດ (Family: Osphonemidae)........................................ 53 3.10 ຕະກຸນປຳຄູ່ ກງັ້ໍ (Family: Channidea).................................................... 54 3.11 ຕະກຸນປຳເປຳົ້ໍ (Family: Tetraodontidae)..............................................55 4. ວຈິ ຳນຜນົ ໄດຮໍ້ ບັ .............................................................................................57 ບດົ ທ 5: ສະຫຸຼບ ແລະ ຂສໍ້ ະເໜແນະ.....................................................................................58 1. ສະຫຸບຼ ຜນົ .....................................................................................................58 ທ. ຄຳມູນ ຫຼວງອຳນງົ

ສຳລະບຳນ (ຕູ່ ) 2. ຂສໍ້ ະເໜແນະ................................................................................................... 58 ເອກະສຳນອຳ້ໍ ງອງ.............................................................................................................. 59 ເອກະສຳນແນບທຳໍ້ ຍ........................................................................................................60 ປະຫວດັ ຜູຂໍ້ ຽນ.................................................................................................................69 ທ. ຄຳມູນ ຫຼວງອຳນງົ

ສຳລະບຳນຕຳຕະລຳງ ຕຳຕະລຳງທ 1. ຊະນດິ ພນັ ປຳທູ່ ພບົ ທງັ ໝດົ ໃນແມູ່ ນຳ້ໍ ບຳກ....................................................13 ຕຳຕະລຳງທູ່ 2. ຈຳນວນຕະກຸນປຳທູ່ ພບົ ທງັ ໝດົ ໃນແມູ່ ນຳ້ໍ ບຳກ............................................... 15 ທ. ຄຳມູນ ຫຼວງອຳນງົ

ສຳລະບຳນຮູບ ໜຳໍ້ ຮູບທ 1. ກຳນແບູ່ ງສູ່ ວນລຳຕວົ ຂອງປຳ……………………………………………………….5 ຮູບທ 2. ລກັ ສະນະພຳຍນອກຂອງປຳ………………………………………………………..5 ຮູບທ 3. ສະແດງກຳນນບັ ເກດັ ຂອງປຳ....................................................................................11 ຮູບທ 4. ເສນັໍ້ ສະແດງເປເຊນັ ຂອງສະກຸນປຳ…………………………………………………15 ຮູບທ 5. ເສນັ້ໍ ສະແດງເປເຊນັ ຂອງຊະນດິ ປຳ………………………………………………….16 ຮູບທ 1. ປຳເບຍ້ໍ ................................................................................................................18 ຮູບທ 2. ປຳເພຳົ .................................................................................................................19 ຮູບທ 3. ປຳດອກງວິໍ້ ຄຂຳວ..................................................................................................20 ຮູບທ 4. ປຳດອກງວິ້ໍ ...........................................................................................................21 ຮູບທ 5. ປຳຊວິ ບວົ ............................................................................................................22 ຮູບທ 6. ປຳຊວິ ໜວດຍຳວ...................................................................................................23 ຮູບທ 7. ປຳມນັ ແດງ...........................................................................................................24 ຮູບທ 8. ປຳສູດຂດິ ............................................................................................................25 ຮູບທ 9. ປຳມນົ ໂຈກ..........................................................................................................26 ຮູບທ 10. ປຳເສດ..............................................................................................................27 ຮູບທ 11. ປຳຂແ້ໍ ຂະຂຳ້ໍ ງລຳຍ...............................................................................................28 ຮູບທ 12. ປຳຂແ້ໍ ຂະຂຳໍ້ ງລຳຍກມົ ..........................................................................................29 ຮູບທ 13. ປຳຂເໍ້ ກຳະຫຳງເຫຼອື ງ.............................................................................................30 ຮູບທ 14. ປຳຄງິ ................................................................................................................31 ຮູບທ 15. ປຳຂເັໍ້ ຮອື ເຂມັ້ໍ .....................................................................................................32 ຮູບທ 16. ປຳຈຳດລຳວ.......................................................................................................33 ຮູບທ 17. ປຳປກົ ຫຳງມກຶ ....................................................................................................34 ຮູບທ 18. ປຳຂຳວຄຫງຼັ ລຳຍ, ປຳສອງດຳວ...............................................................................35 ຮູບທ 19. ປຳສອງ, ປຳກູ່ ຳວຫນ............................................................................................36 ຮູບທ 20. ປຳມນັ ແດງ.........................................................................................................37 ທ. ຄຳມູນ ຫຼວງອຳນງົ

ຮູບທ 21. ປຳປຳມອ້ໍ ມ, ປຳມູ່ ນົ , ປຳໜອມ, ປຳແກມ້ໍ ແດງ............................................................38 ຮູບທ 22. ປຳຮຳກກວໍ້ ຍລຳຍຈຳງ...........................................................................................39 ຮູບທ 23. ປຳແຂວໍ້ ໄກລໍ້ ຳຍ..................................................................................................40 ຮູບທ 24. ປຳພນັໍ້ ...............................................................................................................41 ຮູບທ 25. ປຳພນັໍ້ ສນັ ຫຳງກມົ ...............................................................................................41 ຮູບທ 26. ປຳປກໃຫູ່ ຍ……………………………………………………………………42 ຮູບທ 27. ປຳພນັໍ້ ………………………………………………………………………...43 ຮູບທ 28. ປຳພນັໍ້ ...............................................................................................................44 ຮູບທ 29. ປຳພນັໍ້ ຂຳ້ໍ ງແຖບ..................................................................................................44 ຮູບທ 30. ປຳພນັໍ້ ສນັໍ້ ຫຳງກມົ ...............................................................................................46 ຮູບທ 31. ປຳດດູ ຫນ ຫຼື ປຳປກ…………………………………………………………….47 ຮູບທ 32. ປຳສບົ ທງົ ………………………………………………………...……………48 ຮູບທ 33. ປຳຢຳງບອນ…………………………………………………………………...49 ຮູບທ 34. ປຳໂກູ່ ນ……………………………………………………………………….50 ຮູບທ 35. ປຳຫຳຼ ດລຳຍດຳວດຳ.............................................................................................51 ຮູບທ 36. ປຳບູ່ ູແດງ...........................................................................................................52 ຮູບທ 37. ປຳບູດຳ.............................................................................................................53 ຮູບທ 38. ປຳກະເດດ.........................................................................................................54 ຮູບທ 39. ປຳຄູ່ ກງັໍ້ .............................................................................................................55 ຮູບທ 40. ປຳເປຳົໍ້ ດຳລຳຍເຫຼອື ງ.............................................................................................56 ຮູບທ 41. ປຳເປຳົ້ໍ ລຳຍ.........................................................................................................56 ທ. ຄຳມູນ ຫຼວງອຳນງົ

ອະທບິ ຳຍຄຳສບັ ຫຍໍ້ A: Anal-fin rays (ຄທະວຳນ) C: Circumpeduncular scale count (ເກດັ ອອ້ໍ ມກກົ ຫຳງ) D1: Doesal-fin rays (ຄຫຼງັ ) D2: Depth (ຄວຳມເລກຂອງຮຳງກູ່ ຳງ) EL: Eye lengt (ເສນັ້ໍ ຜູ່ ຳກຳງຕຳ) HL: Head length (ຄວຳມຍຳວຂອງຫວົ ຫຳປຳຍສຸດເຫງບຟນັ ຟມື ) I: ເສນັໍ້ ກູ່ ຳງຄແຂງ i: ເສນັ້ໍ ກູ່ ຳງຄອູ່ ອນ L: lateral line scale count (ເກດັ ເສນັໍ້ ກຳງໂຕ) P: Perdorsal scales (ເກດັ ກູ່ ອນຄຫງຼັ ) P1: Pectoral-fin rays (ຄເອກ ຫຼື ຄຂຳ້ໍ ງ) P2: Pelvic-fin rays (ຄທອ້ໍ ງ ຫຼື ຄແອວ) SA: Scales sbove lateral line (ເກດັ ເສນັໍ້ ກຳງໂຕຫຳທະວຳນ) SB: Scales below lateral line (ເກດັ ເສນັໍ້ ກຳງໂຕຫຳຄຫງຼັ ) SL: Standard length (ຄວຳມຍຳວມຳດຖຳນ) ທ. ຄຳມູນ ຫຼວງອຳນງົ

ທ. ຄຳມູນ ຫຼວງອຳນງົ

ທ. ຄຳມູນ ຫຼວງອຳນງົ

ບດົ ທີ 1 ບດົ ນຳສະເໜີ 1. ປະຫວດັ ຄວຳມເປນັ ມຳ ສຳທຳລະນຳລດັ ປະຊຳທປິ ະໄຕ ປະຊຳຊນົ ລຳວ, ເປັນປະເທດໜຶ່ ງທຶ່ ມີ ຄີ ວຳມອຸດມົ ສມົ ບູນໄປດວ້ ຍ ຊບັ ພະຍຳກອນທຳມະຊຳດ ແລະ ແມຶ່ ນຳ້ ລຳເຊຫຼຳຍແຫຶ່ ງ, ໂດຍສະເພຳະແມ່ຶ ນ ແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງ ຊຶ່ ງນບັ ວຶ່ ຳເປັນ ແມຶ່ ນຳ້ ສຳຍລກັ ທ່ຶ ສີ ຳຄນັ ອກີ ສຳຍໜຶ່ ງຂອງລຳວ ທ່ຶ ມີ ຕີ ນົ້ ກຳເນດີ ມຳຈຳກພຳກຕຳເວນັ ອອກຂອງພູພຽງຕເີ ບດ, ມີ ຄວຳມຍຳວ 4,200 Km, ໄຫຼຜ່ຶ ຳນປະເທດລຳວ 2,600 Km, ມແີ ມ່ຶ ນຳ້ ສຳຂຳທງັ ໝດົ 14 ສຳຂຳ. ແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງ ເປນັ ແມຶ່ ນຳ້ ທຶ່ ສີ ຳ້ ງຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບູນທຳງດຳ້ ນຊວີ ະນຳໆພນັ ກຄລື ະບບົ ນເິ ວດ, ນບັ ວ່ຶ ຳເປນັ ອ່ຶ ູເຂຳົ້ ອຶ່ ູປຳລຶ່ ລຽ້ ງຜູ ້ ຄນົ ທ່ຶ ີອຳໃສລຽບຕຳມລຳແມ່ຶ ນຳ້ ເປັນຈຳນວນຫຼຳຍໆ ລຳ້ ນຄນົ ເຊ່ຶ ນັ : ກຳນເຮັດອຳຊບິ ກຳນປະມງົ , ກຳນ ກະສກິ ຳ ແລະ ກຳນຄມົ ມະນຳຄມົ , ນອກຈຳກແມຶ່ ນຳ້ ຂອງຈະເປນັ ບຶ່ ອນທຕີ ອບສະໜອງຄວຳມຕອ້ ງກຳນທຳງ ດຳ້ ນ ອຸປະໂພກ ແລະ ບລໂິ ພກໃຫແ້ ກຶ່ ກຳນດຳລງົ ຊວີ ດິ ຂອງຜູຄ້ ນົ ແລວ້ , ມນັ ຍງັ ເປນັ ແຫ່ຶ ຼງທ່ຶ ຢີ ່ຶ ູອຳໃສຂອງພດື ແລະ ສດັ ນຳ້ , ໃຫຍຶ່ -ນອ້ ຍ, ຫຼຳກຫຼຳຍຊະນດິ ເຊ່ຶ ນັ : ປຳ, ປູ, ກຸງ້ , ຫອຍ, ແພຣງຕອນພດ, ແພຣງຕອນສດັ ແລະ ອ່ຶ ນື ໆ. ໃນໄລຍະຜ່ຶ ຳນມຳ ຈຳກກຳນເກບັ ກຳຂມ້ ູນປຳນຳ້ ຈດື ໃນແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງ ສຳມຳດພບົ ປຳທງັ ໝົດ ປະມຳນ 850 ຊະນດິ ຫຼື ອຳດຈະຫຼຳຍກ່ຶ ວຳ 1,100 ຊະນດິ ລວມທງັ ປຳທ່ຶ ເີ ຂຳົ້ ມຳຈຳກອຳວທະເລໃນເຂດ ສຳມລ່ຶ ຽມແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງ Hortle (2009), ສະເພຳະຊະນດິ ພນັ ປຳທຶ່ ີພບົ ຢຶ່ ູູໃນລຳວມປີ ະມຳນ 500 ກ່ຶ ວຳ ຊະນດິ , ຈຳກກຳນສຳຫຼວດກຳນປະມງົ ໃນເຂດອ່ຶ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງຕອນລຶ່ ຸມ ສຳມຳດຕອບສະໜອງຄວຳມ ຕອ້ ງກຳນຂອງຜນົ ຜະລດິ ຈຳກປຳນຳ້ ຈດື ປະມຳນ 2-3 ລຳ້ ນໂຕນຕ່ຶ ປີ, ສຳມຳດເວຳົ້ ໄດວ້ ຶ່ ຳແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງເປນັ ແຫຶ່ ຼງ ທຳກຳນປະມງົ ປຳນຳ້ ຈດື ທ່ຶ ໃີ ຫຶ່ ຍທ່ຶ ສີ ຸດຂອງໂລກ (Hortle and Bush, 2003). 2. ຄວຳມສຳຄນັ ຂອງບນັ ຫຳ ແມ່ຶ ນຳ້ ບຳກ ເປນັ ແມຶ່ ນຳ້ ສຳຍໜ່ຶ ງທຶ່ ຢີ ່ຶ ູທຳງພຳກເໜອື ຂອງລຳວ, ມຕີ ນົ້ ນຳ້ ໄຫມຼ ຳຈຳກແຂວງອຸດມົ ໄຊ ໄຫຼ ລງົ ໃສນຳ້ ອູ ແຂວງຫຼວງພະບຳງ ແລວ້ ໄຫຼລງົ ໃສຶ່ ນຳ້ ຂອງ. ນຳ້ ບຳກ ເປນັ ແມຶ່ ນຳ້ ທຶ່ ມີ ຄີ ວຳມສຳຄນັ ຕຶ່ ກຳນດຳລງົ ຊີວິດຂອງຜູ ຄ້ ົນທ່ຶ ີອຳໃສຢ່ຶ ູຕຳມລຽບຝັງ ໂດຍສະເພຳະ ແມຶ່ ນຜູ ຄ້ ົນທ່ຶ ີອຳໃສກຳນຫຳປຳເພ່ຶ ືອລຽ້ ງຊີບ, ນອກຈຳກນນັ້ ແລວ້ ນຳູ້ບຳກຍງັ ມຄີ ວຳມສຳຕ່ຶ ກຳນອຸປະໂພກ ແລະ ບລໂິ ພກ ລວມທງັ ກຳນຄມົ ມະນຳຄມົ ຂນົ ສຶ່ ງົ ສນິ ຄຳ້ . ເມອື ງນຳ້ ບຳກ ພຳຍຫງຼັ ກຳນປດົ ປຶ່ ອຍແມຶ່ ນມຊີ ່ຶ ວື ່ຶ ຳ ເມອື ງອຸດມົ ໄຊ ຕຶ່ ມຳໃນປີ 1996-1997 ຈ່ຶ ງ ປຶ່ ຽນມຳເປນັ ເມອື ງນຳ້ ບຳກ, ປດັ ຈບຸ ນັ ເມອື ງນຳ້ ບຳກມປີ ະຊຳກອນທງັ ໝດົ 65,000 ຄນົ , ມີ 11,000 ກ່ຶ ວຳ ຄອບຄົວ, ມີແມ່ຶ ນຳ້ ໄຫຼຜຶ່ ຳນ 14 ສຳຍ ໃນນັນ້ ນຳ້ ບຳກ ແລະ ນຳ້ ງຳ ເປັນແມຶ່ ນຳ້ ທ່ຶ ີໃຫຶ່ ຍກຶ່ ວຳໝຶ່ ູ , ຊ່ຶ ງ

ສະພຳບລວມໆ ຂອງແມ່ຶ ນຳ້ ບຳກແມ່ຶ ນມຄີ ວຳມແຕກຕຶ່ ຳງກນັ ຂອງພນື້ ທຶ່ ໃີ ນແຕ່ຶ ລະເຂດ, ຂນ້ ກບັ ສະພຳບແວດ ລອ້ ມຂອງສະຖຳນທຶ່ ,ີ ລກັ ສະນະຂອງແຫຶ່ ຼງນຳ້ ໂດຍທ່ຶ ວົ ໄປ ນຳ້ ແມ່ຶ ນຂອ້ ນຂຳ້ ງໄຫຊຼ ຳ້ (ເນ່ຶ ອື ງຈຳກວ່ຶ ຳເປນັ ຊ່ຶ ວງ ລະດູແລງ້ ), ມຄີ ວຳມເລກິ ໂດຍສະເລ່ຶ ຍ ປະມຳນ 0,5 ຫຳ 1 ແມດັ , ກວຳ້ ງປະມຳນ 25-35 ແມດັ , ນຳ້ ໃສ, ຕນື້ , ພນື້ ນຳ້ ເປນັ ຫນີ ປນົ ຊຳຍ ບຳງບ່ຶ ອນກມຊີ ຳຍປນົ ຕມົ , ແຄມນຳ້ ມຕີ ນົ້ ໄມຟ້ ຶ່ ຸມ, ຕນົ້ ໄມຂ້ ະໜຳດໃຫຶ່ ຍ, ນອ້ ຍ ແລະ ອອ້ ມຮອບດວ້ ຍເນນີ ພູ. ເນ່ຶ ອື ງຈຳກສະພຳບແວດລອ້ ມ ແລະ ຄວຳມຫຼຳກຫຼຳຍຂອງພູມສນັ ຖຳນທຳງທຳມະຊຳດຂອງແມຶ່ ນຳ້ ບຳກ, ຈຶ່ ງເປນັ ທຶ່ ສີ ນົ ໃຈທຶ່ ຢີ ຳກສກສຳຫຳຊະນດິ ພນັ ປຳ ເພ່ຶ ອື ປຽບທຽບເຖງິ ຄວຳມຫຼຳກຫຼຳຍທຳງດຳ້ ນຊະນດິ ປຳໃນເຂດແມຶ່ ນຳ້ ດຶ່ ງັ ກຶ່ ຳວ ເນ່ຶ ອື ງຈຳກວຶ່ ຳ ກຳນສກສຳກ່ຶ ຽວກບັ ປຳໃນແມ່ຶ ນຳ້ ບຳກຍງັ ມໜີ ອ້ ຍ, ສະນນັ້ ກຳນສກ ສຳໃນຄງັ້ ນີ້ ຈ່ຶ ງໄດວ້ ຳງເປຳົ້ ໝຳຍເພຶ່ ອື ບນັ ລະຍຳຍລກັ ສະນະທຶ່ ສີ ຳຄນັ ຕຶ່ ຳງໆ ຂອງປຳ ປະກອບເປນັ ຂມ້ ູນ ເກບັ ໄວໃ້ ນຫພພິ ທິ ະພນັ ປຳ ເພຶ່ ອື ໃຊເ້ ປັນຫຼກັ ຖຳນທຳງອະນຸກມົ ວຖິ ຳນໃນກຳນອຳ້ ງອງີ ສຳລບັ ກຳນສກສຳຄງັ້ ຕ່ຶ ໆ ໄປ. 3. ຈດຸ ປະສງົ  ເພຶ່ ອື ສກສຳລກັ ສະນະທຶ່ ສີ ຳຄນັ ຂອງປຳທຶ່ ໃີ ຊໃ້ ນກຳນຈດັ ຈຳແນກທຳງອະນຸກມົ ວຖິ ຳນ.  ເພ່ຶ ອື ຮວບຮວມຊະນດິ ຂອງປຳທຶ່ ພີ ບົ ໃນແມຶ່ ນຳ້ ບຳກ.  ເພຶ່ ອື ບນັ ລະຍຳຍລກັ ຊະນະພຳຍນອກຂອງປຳໃນແຕ່ຶ ລະຊະນດິ . 4. ຂອບເຂດກຳນສກສຳ 4.1 ໄລຍະເວລຳທ່ຶ ສີ ກສຳ ແມຶ່ ນໃດເ້ ລຶ່ ມີ ສກສຳຢຶ່ ູໃນລະຫວຶ່ ຳງວນັ ທີ (11/03/-20/04/2017) ຈຳກຕວົ ຢ່ຶ ຳງເກຶ່ ຳົ ທຶ່ ເີ ກບັ ມຳຈຳກ ແມຶ່ ນຳ້ ບຳກ, ເມອື ງນຳ້ ບຳກ, ແຂວງຫວຼ ງພະບຳງ. 4.2 ສະຖຳນທຶ່ ສີ ກສຳ ພພິ ທິ ະພນັ ປຳຂອງພຳກວຊິ ຳ ຊວີ ະວທິ ະຍຳ ຄະນະວທິ ະຍຳສຳດທຳມະຊຳດ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫ່ຶ ງ ຊຳດລຳວ.

ບດົ ທີ 2 ທບົ ທວນເອກະສຳນ 1. ລກັ ສະນະທຶ່ ວົ ໄປຂອງປຳ ປຳດຳລງົ ຊວີ ດິ ຢຶ່ ູໃນສະພຳບແວດລອ້ ມທຶ່ ເີ ປນັ ນຳ້ , ຊຶ່ ງຈຳເປນັ ຕອ້ ງມກີ ຳນປບັ ຕວົ ເປນັ ພເິ ສດຫຼຳຍກຶ່ ວຳ ສດັ ບກົ ຊະນດິ ອ່ຶ ນື ຍກົ ເວນັ້ ກຶ່ ຸມສດັ ທຶ່ ລີ ຽ້ ງລູກດວ້ ຍນຳ້ ນມົ ບຳງຊະນດິ ທ່ຶ ສີ ຳມຳດປບັ ຕວົ ໃຫຢ້ ຶ່ ູໃນນຳ້ ໄດດ້ ,ີ ມີ ຄວຳມຫຼຳກຫຼຳຍທຳງດຳ້ ນຊະນດິ , ຮູບຮຶ່ ຳງ, ຂະໜຳດ, ສສີ ນັ ທຶ່ ແີ ຕກຕຶ່ ຳງກນັ , ເປນັ ສດັ ເລອື ດເຢັນ, ຫຳຍໃຈ ດວ້ ຍຟນັ ຟມື (ຍກົ ເວນັ້ ປຳທ່ຶ ຫີ ຳຍໃຈດອ້ ຍປວດ), ເຄຶ່ ອື ນໄຫວດວ້ ຍຄີ (Fin) ແລະ ກຳ້ ມຊນີ້ . ເຮຳົ ສຳມຳດ ພບົ ເຫນັ ປຳອຳໃສຢ່ຶ ູຕຳມແຫຶ່ ຼງນຳູ້ໃນທ່ຶ ວົ ໂລກ ຕງັ້ ແຕ່ຶ ເຂດພູສູງ ທຶ່ ມີ ຄີ ວຳມສູງຈຳກລະດບັ ໜຳ້ ນຳ້ ທະເລ ປະມຳນ 5 Km ແລະ ໃນມະຫຳສະໝຸ ດຊ່ຶ ງມຄີ ວຳມເລິກປະມຳນ 11 Km ຕ່ຶ ຳກຶ່ ວຳລະດັບນຳ້ ທະເລ (ບລເິ ວນ Challenger Deep) ໃນມະຫຳສະໝຸດປຳຊຟີ ກີ . ປຳບຳງຊະນດິ ມກີ ຳນປັບຕວົ ເຂຳົ້ ກບັ ສະພຳບ ແວດລອ້ ມທ່ຶ ມີ ນັ ອຳໃສ່ຶ ຢຶ່ ູເຊ່ຶ ນັ : ໃນທະເລນຳູ້ເລກິ ທ່ຶ ມີ ຄີ ວຳມເປນັ ກດົ ຫຳຼ ຍ, ໃນທະເລຢຶ່ ູຂວົ້ ໂລກທຶ່ ມີ ນີ ຳ້ ແຂງ ປກົ ຄຸມ້ ຕະຫຼອດປີ, ອຶ່ ຳງນຳ້ ທຶ່ ຢີ ຶ່ ູເຂດທະເລຊຳຍ, ໃນບ່ຶ ນຳ້ ຮອ້ ນທຶ່ ມີ ອີ ຸນຫະພູມສູງປະມຳນ 60 Co ແລະ ແຫ່ຶ ຼງ ນຳ້ ທ່ຶ ແີ ຕກຕ່ຶ ຳງກນັ ຂນ້ ກບັ ສະພຳວະຄວຳມເໝຳະສມົ , ສຶ່ ວນຫຼຳຍປຳຈະອຳໃສຢ່ຶ ູ ໃນນຳ້ ເຄມັ , ນຳ້ ຈດື ແລະ ນຳ້ ປະສມົ ບຳງຊະນດິ ສຳມຳດອຳໃສໄດທ້ ງັ ສອງແຫຶ່ ງຼ ນຳ້ ແລະ ບຳງຊະນດິ ສຳມຳດຝງັ ຕວົ ໃນຕມົ ໄດເ້ ປນັ ເວລຳ ດນົ . ຈຳກລກັ ສະນະດ່ຶ ງັ ກຶ່ ຳວເຫນັ ວຶ່ ຳ ກຳນກະຈຳຍພນັ ຂອງປຳແມຶ່ ນມຢີ ຶ່ ຳງກວ້ ຳງຂວຳງ ແລະ ເຮດັ ໃຫປ້ ຳມີ ລກັ ສະນະແຕກຕ່ຶ ຳງກນັ ຫຼຳຍ, ປຳທ່ຶ ມີ ຂີ ະໜຳດນອ້ ຍທຶ່ ີສຸ ດໃນໂລກຄ:ື ປຳບ່ຶ ູແຄະ (dwarp pigmygoby, mistichthys) ພບົ ຢຶ່ ູປະເທດຟລີ ບິ ປນີ ເມຶ່ ອື ໃຫ່ຶ ຍເຕມັ ທ່ຶ ຈີ ະມຄີ ວຳມຍຳວບຶ່ ເກນີ 2 cm. ສ່ຶ ວນປຳທ່ຶ ໃີ ຫຶ່ ຍທຶ່ ີ ສຸ ດໃນໂລກຄື: ປຳສະຫຼຳມວຳນ (whale shark, Rhincodon typus) ມີຄວຳມຍຳວຫຼຳຍກຶ່ ວຳ 20 m ແລະ ມນີ ຳ້ ໜກັ ຫຳຼ ຍກຶ່ ວຳ 25 T. ຜຶ່ ຳນກຳນສກສຳອະນຸກົມວຖິ ຳນປຳໃນໄລຍະຜຶ່ ຳນໆມຳສຳມຳດຢັງຢືນໄດວ້ ່ຶ ຳ ປຳເປັນສດັ ທ່ຶ ີຜ່ຶ ຳນ ຂະບວນກຳນວວິ ດັ ທະນຳກຳນມຳຈຳກພວກສດັ ມກີ ະດູກສນັ ຫຼງັ ຂນັ້ ຕ່ຶ ຳ, ພວກມເີ ສອື້ ຫຸມ້ , ໂດຍອງີ ໃສ່ຶ ລກັ ຖຳນທຶ່ ພີ ບົ ຈຳກ Fossil, ສຳມຳດຈດັ ໄດວ້ ່ຶ ຳ ປຳເປນັ ບນັ ພະບູລຸດຫຶ່ ຳງໆຂອງມະນຸດ, ຊຶ່ ງມນັ ໄດກ້ ຳເນດີ ມຳ ຕງັ້ ແຕຶ່ ຍຸກ Ordorician ປະມຳນ 505 ລຳ້ ນປີກ່ຶ ອນ (Bond 1996), ກຶ່ ອນໜຳ້ ບນັ ພະບູລຸດຂອງມະນຸດ ຫຼື ກຶ່ ອນພວກສດັ ມກີ ະດູກສນັ ຫຼງັ ຖຳ້ ຈດັ ຕຳມລກັ ກຳນ ກຳນຈດັ ແບ່ຶ ງອະນຸກມົ ວຖິ ຳນປຳແລວ້ ແມຶ່ ນມດີ ຶ່ ງັ ນີ້ (Hickman , 1982).

Kingdom Animal Phylum Chordata Subphylum Verterbrate Class Chondirchthyes Class Osteichthyes Order Teleostei 1.1 ຮູບຮຶ່ ຳງລກັ ສະນະພຳຍນອກຂອງປຳ ອງີ ຕຳມລກັ ກຳນໃນກຳນຈດັ ແບຶ່ ງລກັ ສະນະພຳຍນອກຂອງປຳແມຶ່ ນແບຶ່ ງປຳອອກເປນັ 3 ພຳກສຶ່ ວນຄ:ື ສຶ່ ວນຫວົ , ສຶ່ ວນລຳຕວົ ແລະ ສຶ່ ວນຫຳງ. ກ. ສຶ່ ວນຫົວ (Head) ເປັນສຶ່ ວນທຶ່ ີເລ່ຶ ີມຈຳກປຳຍສຸ ດຂອງຮີມສົບຈນົ ເຖິງຂອບທຳ້ ຍຂອງເງບີ (opercle or opercular bone), ຊຶ່ ງເປັນສຶ່ ວນທຶ່ ີຕງັ້ ຂອງອະໄວຍະວະຕຶ່ ຳງໆເຊ່ຶ ນັ : ປຳກ, ຕຳ 1 ຄຶ່ ູ, ຮູດງັ ຈຳນວນ 1 ຫຳ 2 ຄຶ່ ູຂນ້ ກບັ ປຳແຕຶ່ ລະຊະນດິ ແລະ ມເີ ງບີ ທຶ່ ປີ ກົ ຄຸມຟນັ ຟມື . ບນັ ດຳອະໄວຍະວະເຫ່ຶ ຼຳົ ນແີ້ ມ່ຶ ນ ເປັນສ່ຶ ວນປະກອບຂອງລະບບົ ປະສຳດທ່ຶ ໄີ ຊໃ້ ນກຳນຮບັ ຄວຳມຮູສ້ ກ ແລະ ລະບບົ ຫຳຍໃຈໂດຍສະເພຳະ ແມຶ່ ນກຳນແລກປ່ຶ ຽນທຳດອອກຊີເຈນເຂຳົ້ ສ່ຶ ູກະແສເລອື ດ ແລວ້ ຖ່ຶ ຳຍເທຄຳບອນໄດອອກໄຊອອກຈຳກ ຮ່ຶ ຳງກຳຍ. ຂ. ສຶ່ ວນລຳຕວົ (Trunk) ເປນັ ສ່ຶ ວນທ່ຶ ຖີ ດັ ຈຳກເງບີ ຈນົ ໄປເຖງີ ບລເິ ວນເສນັ້ ຕງັ້ ສຳກຂອງຮູທະວຳນ (anus) ຕດັ ຜຶ່ ຳນລຳຕວົ ຂນ້ ໄປ, ສຶ່ ວນລຳຕວົ ເປັນສຶ່ ວນທ່ຶ ມີ ຄີ ວຳມສຳຄນັ ຮອງລງົ ມຳ ແລະ ເປນັ ທ່ຶ ຕີ ງັ້ ຂອງຄີ ຫຼງັ , ຄທີ ອ້ ງ ແລະ ຄເີ ອກິ ຍກົ ເວນັ້ ຄທີ ະວຳນ ແລະ ຄຫີ ຳງ, ເປນັ ບ່ຶ ອນທຶ່ ມີ ເີ ກດັ ແລະ ຕ່ຶ ອມເມອື ກ, ຊຶ່ ງໃຊ້ ເປນັ ເຄຶ່ ອື ງປອ້ ງກນັ ລຳຕວົ ນອກຈຳກນນັ້ ຍງັ ເປນັ ທຶ່ ຕີ ງັ້ ຂອງອະໄວຍະວະພຳຍໃນອກີ ດວ້ ຍ. ຄ. ສຶ່ ວນຫຳງ (Tail) ເປັນສຶ່ ວນທຶ່ ນີ ບັ ຈຳກເສນັ້ ຕງັ້ ສຳກຂອງຮູທະວຳນໄປສຸ ດຢຶ່ ູປຳຍຄຫີ ຳງ, ສຶ່ ວນ ຫຳງເປນັ ສ່ຶ ວນທ່ຶ ຕີ ງັ້ ຂອງຄທີ ະວຳນ ແລະ ຄຫີ ຳງ, ຄຫີ ຳງຈະເຮດັ ໜຳ້ ທຶ່ ໃີ ນກຳນບງັ ຄບັ ທດິ ທຳງ ແລະ ຊຶ່ ວຍໃນ ກຳນຊງົ ຕວົ ໃນກຳນຂນ້ ລງົ ຕຳມລະດບັ ທຶ່ ຕີ ອ້ ງກຳນ. (ດ່ຶ ງັ ສະແດງໃນຮູບທີ 1 ແລະ 2).

ສ່ຶ ວນລຳໂຕ ສຶ່ ວນຫວົ ສຶ່ ວນຫຳງ ຮູບທີ 1 ກຳນແບຶ່ ງສ່ຶ ວນລຳຕວົ ຂອງປຳ ຄຫີ ງຼັ ຄຫີ ງຼັ ຫຳງ ຫຼື ຄຫີ ຳງ ດງັ ເງບີ ຟນັ ພມື ຕຳ ປຳກ ກກົ ຫຳງ ຄເີ ອກີ ເກດັ ທະວຳນ ເສນັ້ ຂຳ້ ງ ຄທີ ອ້ ງ ຄທີ ະວຳນ ຮູບທີ 2 ລກັ ສະນະພຳຍນອກຂອງປຳ (http://www.netplaces.com/tropical-fish/thຂe-ອfrງeປsຳhwater-tropical-aquarium/about-fish- and-aquariums.htm).

2. ລກັ ສະນະທຳງອະນກຸ ມົ ວຖິ ຳນທຶ່ ໃີ ຊໃ້ ນກຳນຈດັ ຈຳແນກປຳ 2.1 ຄວຳມໝຳຍຂອງອະນຸກມົ ວຖິ ຳນ ອະນກຸ ມົ ວຖິ ຳນ (Taxonomy) ແມ່ຶ ນກຳນສກສຳທຳງດຳ້ ນທດິ ສະດ,ີ ລວມທງັ ພນື້ ຖຳນ, ກດົ ເກນວທິ ີ ກຳນ ແລະ ກດົ ຂບ້ ງັ ຄບັ ຕຶ່ ຳງໆ ເພ່ຶ ອື ຈຳແນກກ່ຶ ຸມຂອງສ່ຶ ງີ ທຶ່ ມີ ຊີ ວີ ດິ (Simpson, 1961), ຜຶ່ ຳນມຳໄດມ້ ນີ ກັ ອະນຸກມົ ວຖິ ຳນຫຼຳຍທ່ຶ ຳນໃຫຄ້ ວຳມໝຳຍຂອງ Taxonomy ໂດຍສະເພຳະ Blackwelder (1967) ໃຫ້ ຄວຳມໝຳຍວ່ຶ ຳ Taxonomy ເປນັ ວຽກທ່ຶ ຕີ ອ້ ງເຮດັ ຢຶ່ ູທຸກວນັ ຢ່ຶ ຳງຕຶ່ ເນ່ຶ ອື ງເພຶ່ ອື ໃຫຮ້ ູເ້ ຖງິ ຊະນດິ ຂອງສຶ່ ງີ ທຶ່ ມີ ີ ຊວີ ດິ ຊຶ່ ງື ປະກອບດວ້ ຍກຳນຈດັ ກຳນ ແລະ ກຳນແຍກຊະນດິ ຂອງຕວົ ຢ່ຶ ຳງ, ກຳນຕພີ ມີ ຂມ້ ູນ, ກຳນສກສຳ ຈຳກເອກະສຳນ ແລະ ກຳນວເິ ຄຳະຄວຳມສະລບັ ສບັ ຊອ້ ນຂອງຕວົ ຢ່ຶ ຳງ, ສຳລບັ Mayr ແລະ Ashlock (1991) ໃຫຄ້ ວຳມໝຳຍຂອງ Taxonomy ວຶ່ ຳ ເປັນກຳນແຍກສຶ່ ີງທ່ຶ ມີ ຊີ ວີ ດີ ອອກເປັນກ່ຶ ຸມໆໂດຍອຳໃສ ຄວຳມແຕກຕ່ຶ ຳງ ແລະ ລກັ ສະນະເດຶ່ ນັ ລະຫວ່ຶ ຳງກ່ຶ ຸມ ໂດຍນກັ ອະນຸກມົ ວຖິ ຳນ (Taxonomy) ທຶ່ ກີ ຶ່ ຳວມຳນນັ້ ຈະເຫນັ ໄດວ້ ຶ່ ຳ ຄວຳມໝຳຍຂອງອະນຸກມົ ວຖິ ຳນແມຶ່ ນມຄີ ວຳມສອດຄ່ຶ ອງ ແລະ ຄຳ້ ຍຄກື ນັ ຫຼຳຍ, ສ່ຶ ວນທດົ ພອນ (2532) ໄດກ້ ່ຶ ຳວວ່ຶ ຳ ກຶ່ ຸມອະນກຸ ມົ ວຖິ ຳນເປນັ ກຳນຫຳ ຫຼື ວເິ ຄຳະເພຶ່ ອື ໃຫໄ້ ດຊ້ ່ຶ ວື ທິ ະຍຳສຳດ ຫຼື Taxon ຂອງສດັ ອຳດລວມໄປທງັ ກຳນຕງັ້ ຊ່ຶ ,ື ກຳນແກໄ້ ຂຊຶ່ ື ແລະ ກຳນຈດັ ແບ່ຶ ງກ່ຶ ຸມ ລວມໄປເຖງິ ວຽກກຳນເກບັ ດູແລ ຮກັ ສຳເຮດັ ຂມ້ ູນສຳລບັ ຕວົ ຢຶ່ ຳງຕະຫຼອດເຖງິ ກຳນເຜຍີ ແຜ່ຶ ຜນົ ງຳນ, ກຳນແລກປ່ຶ ຽນຕວົ ຢ່ຶ ຳງລະຫວຶ່ ຳງສະຖຳ ບນັ ແລະ ກຳນສກສຳວທິ ກີ ຳນໃໝຶ່ ທ່ຶ ກີ ຶ່ ຽວຂອ້ ງ. 2.2 ວທິ ກີ ຳນສກສຳອຳນຸກມົ ວຖິ ຳນປຳ ໂດຍທ່ຶ ົວໄປກຳນຈດັ ຈຳແນກຊະນດິ ຂອງປຳ, ຈະສັງເກດຈຳກຄວຳມແຕກຕ່ຶ ຳງກນັ ຂອງຮູບຮ່ຶ ຳງ ລກັ ສະນະພຳຍນອກເຊ່ຶ ນັ : ສ,ີ ຈດຸ ຕຳມລຳຕວົ , ເສນັ້ ຕຳມຮຶ່ ຳງກຳຍ, ກຳນວດັ ແທກຂະໜຳດຂອງຮຶ່ ຳງກຳຍ, ກຳນນບັ ຈຳນວນຂອງເກດັ ແລະ ຄີ ແລະ ອຶ່ ນື ໆ. ເຖິງແມ່ຶ ນວ່ຶ ຳຮູບຮ່ຶ ຳງຂອງປຳແຕຶ່ ລະຊະນດິ ຈະມຄີ ວຳມ ຄຳ້ ຍຄກື ນັ ກຕຳມ, ແຕຶ່ ກມຄີ ວຳມແຕກຕຶ່ ຳງກນັ ໃນຮູບແບບຂອງສທີ ຶ່ ປີ ະກດົ ເຫນັ ຕຳມລຳຕວົ , ລກັ ສະນະຂອງ ຄີ ຊ່ຶ ງມຮີ ູບຮຶ່ ຳງ ແລະ ຕຳແໜຶ່ ງແຕກຕຶ່ ຳງກນັ , ຈຳນວນຂອງເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງລຳໂຕ, ຈຳນວນຂອງແຂວ້ ເປນັ ຕນົ້ . ວທິ ກີ ຳນຕ່ຶ ຳງໆເຫ່ຶ ຼຳົ ນເີ້ ປນັ ວທິ ກີ ຳນແບ່ຶ ງແຍກປຳອອກເປນັ ກຶ່ ຸມຕຶ່ ຳງໆ ໂດຍອຳໃສຄວຳມແຕກຕຶ່ ຳງທຳງດຳ້ ນໂຄງ ສຳ້ ງ, ຊ່ຶ ງສຳມຳດເຮດັ ໃຫເ້ ຮຳົ ຮູໃ້ ດວ້ ຶ່ ຳປຳແຕຶ່ ລະຊະນດິ ຜ່ຶ ຳນຂະບວນກຳນວວິ ດັ ທະນຳກຳນມຳແບບໃດ ແລະ ວທິ ກີ ຳນນກີ້ ຶ່ ຍງັ ນຳໃຊໃ້ ນປດັ ຈບຸ ນັ , ນອກຈຳກນີ້ ຍງັ ມກີ ຳນປຽບທຽບລກັ ສະນະຂອງປຳທ່ຶ ປີ ່ຶ ຽນແປງໄປອນັ ເນຶ່ ອື ງມຳຈຳກແຫ່ຶ ຼງທຶ່ ີຢຶ່ ູອຳໃສທຶ່ ີແຕກຕ່ຶ ຳງກນັ , ອຳຍຸ ແລະ ຂະໜຳດທ່ຶ ປີ ຶ່ ຽນແປງໄປໃນລະຫວ່ຶ ຳງທ່ຶ ີມກີ ຳນ ຈະເລນີ ເຕບີ ຕວົ ສຶ່ ງີ ເຫຶ່ ຼຳົ ນນີ້ ບັ ວຶ່ ຳເປນັ ວວິ ດັ ຖະນຳກຳນທ່ຶ ຊີ ຶ່ ວຍໃນກຳນວເິ ຄຳະຄວຳມແຕກຕຶ່ ຳງຂອງປຳຊະນດິ ຕ່ຶ ຳງໆໃດເ້ ປນັ ຢຶ່ ຳງດີ (Yablokov, 1992).

2.3 ຫຼກັ ກຳນທຶ່ ໃີ ຊໃ້ ນກຳນຈດັ ຈຳແຈກທຳງອະນກຸ ມົ ວຖິ ຳນປຳ ໃນເມ່ຶ ອື ກຶ່ ອນລະບບົ ທຶ່ ໃີ ຊໃ້ ນກຳນຈດັ ຈຳແນກທຳງອະນຸກມົ ວຖິ ຳນປຳນຍິ ມົ ໃຊຂ້ ອງ Berg (1940) ແຕຶ່ ໃນປດັ ຈບຸ ນັ ໃດມ້ ກີ ຳນຈດັ ຈຳແນກທຳງອະນຸກມົ ວຖິ ຳນໃນລຳດບັ ຂນັ້ ທຳງອະນຸກມົ ວຖິ ຳນທ່ຶ ສີ ູງຂນ້ ໄປອກິ ຄລື ະບບົ ຂອງ Nelson (1994). ເຖງິ ຢ່ຶ ຳງໃດກຕຳມກຳນຈດັ ລະບບົ ອະນຸກມົ ວຖິ ຳນຂອງທງັ ສອງທຶ່ ຳນເປັນ ກຳນຈດັ ລະບບົ ຕຳມພນື້ ຖຳນທຳງວຊິ ຳກຳນ ຊຶ່ ງໄດມ້ ຜີ ູອ້ ຶ່ ນື ສກສຳມຳກ່ຶ ອນແລວ້ ດຶ່ ງັ ນນັ້ ກຳນຈດັ ລະບບົ ທ່ຶ ເີ ກດີ ຂນ້ ຈ່ຶ ງມກີ ຳນປ່ຶ ຽນແປງໄດ,້ ຫຳກມກີ ຳນຄນົ້ ພບົ ຫຼກັ ຖຳນທຳງອະນຸກມົ ວຖິ ຳນໃໝ່ຶ ໆກ່ຶ ຈະມກີ ຳນປຽບທຽບ ຫຼກັ ຖຳນໃໝ່ຶ . 3. ກຳນສກສຳທຶ່ ກີ ຶ່ ຽວຂອ້ ງ Kottelat (1982) ໄດສ້ ຳຫຼວດອະນຸກມົ ວຖິ ຳນປຳໃນແມຶ່ ນຳ້ ແມ່ຶ ປຳຍ, ແມຶ່ ນຳ້ ປີງ, ແມ່ຶ ນຳ້ ຍວນ ແລະ ແມ່ຶ ນຳ້ ສຳລະວນິ , ພບົ ປຳຊະນດິ ໃໝຶ່ ໃນແມ່ຶ ນຳ້ ສຳລະວນິ ຊຶ່ ງຢ່ຶ ູທຳງພຳກຕຳເວນັ ຕກົ ສຽງເໜອື ຂອງປະເທດໄທ ຄຊື ະນດິ Noemacheilus labeosus, ຕຶ່ ມຳມລີ ຳຍງຳນກຳນສກສຳອະນຸກມົ ວຖິ ຳນຂອງປຳ ໃນແມຶ່ ນຳ້ ປີງ ຂອງ Kottelat (1984) ພບົ ປຳຊວິ ສະກຸນ Rasora ຊະນດິ ໃໝ່ຶ 1 ຊະນດິ ຄ:ື R. hobelmani ກຳນສກສຳ ອະນຸກມົ ວຖິ ຳນຂອງປຳໃນແມ່ຶ ນຳ້ ຍວນ ແລະ ແມ່ຶ ນຳ້ ສຳລະວນີ ສກສຳໄວໂ້ ດຍ Rainboth (1985) ເປັນ ລຳຍງຳນກຳນແຜ່ຶ ກະຈຳຍຂອງປຳສະກຸນ Neolissocheilus ຊະນດິ ທ່ຶ ີພບົ ຄ:ື N. stracheyi ມກີ ຳນແຜ່ຶ ກະຈຳຍໃນແມ່ຶ ນຳ້ ຍວນ, ແມ່ຶ ນຳ້ ສຳລະວີນ ບລິເວນແຂວງແມຶ່ ຮອງສອນຂອງປະເທດໄທ Rainboth (1986) ພບົ Chagunius baileyi ຈຳກແມຶ່ ນຳ້ ສຳລະວນີ ທຳງຕຳເວນັ ຕກົ ຂອງປະເທດໄທ ຈຳກກຳນສກສຳ ຂອງ Doi ແລະ Taki (1946) ພບົ ວຶ່ ຳມປີ ຳຊະນດິ ໃໝຶ່ ສະກຸນ Hampala salweenensis ເພ່ຶ ມີ ເຕມີ ຈຳກ 5 ຊະນດິ ທຶ່ ມີ ກີ ຳນແຜ່ຶ ກະຈຳຍຢຶ່ ູໃນເອເຊຍຕຳເວນັ ອອກສຽງໄຕ.້ ຄະນະວທິ ະຍຳສຳດທຳມະຊຳດ ແລະ ຄະນະກະເສດສຳດ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫຶ່ ງຊຳດ ໄດສ້ ຳຫຼວດ ຄວຳມຫຼຳກຫຼຳຍຂອງປຳໃນອ່ຶ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງ ໂດຍກຳນສະໜບັ ສະໜູນຂອງກອງທນ ສະພຳບແວດລອ້ ມທຳ ມະຊຳດນຳກຳໂອ (NAGAO/NEF) ໃນປີ 2007–2010 ຊ່ຶ ງໄດຈ້ ດັ ກອງປະຊຸມສະຫຸບຼ ຜນົ ຂນ້ ໃນຄງັ້ ວນັ ທີ 4/3/2011 ສຳມຳດຮວບຮວມຊະນດິ ປຳໄດ້ ທງັ ໝດົ 241 ຊະນດິ , ພບົ 14 ຊະນດິ ທຶ່ ມີ ກີ ຳນບນັ ທກໃໝຶ່ ໃນ ລຳວ, ໃນນນັ້ ຄຳດວ່ຶ ຳຈະເປນັ ຊະນດິ ໃໝ 12 ຊະນດິ . Ian G. Baird ແລະ ທີມງຳນ, 1997 ໄດສ້ ກສຳປຳພນື້ ເມອື ງຢ່ຶ ູພຳກໃຕຂ້ ອງລຳວ ໃນລະຫວຶ່ ຳງປີ 1993-1997 ໂດຍໂຄງກຳນປະມງົ ຊຸມຊນົ ແລະ ປກົ ປກັ ຮກັ ສຳປຳຂຶ່ ຳ, ກະຊວງກະສກິ ຳ ແລະ ປຶ່ ຳໄມ ້ ສຳມຳດ ເກບັ ຮວບຮວມຊະນດິ ພນັ ປຳໄດປ້ ະມຳນ 300 ກ່ຶ ວຳຊະນດິ ແລະ ໄດຕ້ ພີ ມິ ປມ້ ປຳພນື້ ເມອື ງຢ່ຶ ູພຳກໃຕຂ້ ອງ

ສປປ ລຳວ ປີ 1999. ເນອື້ ໃນຂອງປມ້ ຫວົ ນີ້ ໄດຮ້ ວບຮວມຊະນດິ ພນັ ປຳພອ້ ມທງັ ບນັ ລະຍຳຍລກັ ສະນະພິ ເສດຂອງປຳແຕຶ່ ລະຊະນດິ , ບອກເຂດທ່ຶ ຄີ ນົ້ ພບົ , ແຫ່ຶ ຼງທຶ່ ຢີ ຶ່ ູອຳໄສ, ນເິ ວດວທິ ະຍຳລວມໄປເຖງິ ກຳນປະມງົ ອກີ ດວ້ ຍ. Kottelat (2009) ສຳຫຼວດຄວຳມຫຼຳກຫຼຳຍຂອງຊະນດິ ປຳໃນເຂດເຂຶ່ ອື ນເຊກອງ ທຳງພຳກໃຕຂ້ ອງ ລຳວ ໂດຍກຳນຮ່ຶ ວມມກື ບັ ອງົ ກຳນ WWF, ລງົ ສຳຫຼວດໃນລະຫວ່ຶ ຳງວນັ ທີ 20-31 ເດອື ນ 5/2009 ພບົ ຊະນດິ ພນັ ປຳທງັ ໝດົ 137 ຊະນດິ 82 ສະກຸນ ແລະ 28 ຕະກຸນ, ແຕ່ຶ ຕຳມກຳນສຳຫຼວດຜຶ່ ຳນມຳແມຶ່ ນມເີ ຖງິ 166 ຊະນດິ ທຶ່ ເີ ຄຍີ ບນັ ທກໄວແ້ ລວ້ ໃນແມຶ່ ນຳ້ ເຊກອງ. ກຳນສຳຫຼວດຄງັ້ ນມີ້ ີ 1 ຊະນດິ ທ່ຶ ຖີ ກື ບນັ ທກ ໃໝ່ຶ ໃນລຳວຄ:ື Glyptothorax filicatus. ສຳລບັ 6 ຊະນດິ ໃນລະຫວຶ່ ຳງກຳນສຳຫຼວດພບົ ວຶ່ ຳ ມີ 2 ຊະນດິ ທຶ່ ີ ພບົ ໃໝຶ່ ແມ່ຶ ນຍງັ ບຶ່ ທນັ ຮູຊ້ ຶ່ ື ແລະ ອກີ 4 ຊະນດິ ແມຶ່ ນຍງັ ບຶ່ ທນັ ຮູຈ້ ະແຈງ້ ຄຳດວຶ່ ຳຈະຍງັ ບ່ຶ ທນັ ມຊີ ່ຶ ເື ທ່ຶ ອື . Kottelat, 2001 ໄດສ້ ກສຳປຳໃນ ສ ປ ປ ລຳວ. ໃນລະຫວຶ່ ຳງປີ 1996-1999, ສຳຫຼວດທ່ຶ ວົ ປະເທດ ແຕຶ່ ເໜອື ຮອດໃຕ້ ໂດຍກຳນຮຶ່ ວມງຳນກບັ ກມົ ລຽ້ ງສດັ ແລະ ກຳນປະມງົ ກະຊວງກະສກິ ຳ ແລະ ປຶ່ ຳໄມ,້ ໃນກຳນສຳຫຼວດແມ່ຶ ນແນ່ຶ ໃສ່ຶ ສກສຳຄວຳມຫຼຳກຫຼຳຍຂອງຊະນດິ ພນັ ປຳພອ້ ມທງັ ກຳນສຳ້ ງປມ້ ປຳຂອງ ສ ປ ປ. ລຳວ (Fishes of Lao) ໂດຍໄດເ້ ນນັ້ ໜກັ ເຖງິ ຫຼກັ ກຳນຈດັ ແບຶ່ ງ, ກຳນບນັ ຍຳຍລກັ ສະນະຕ່ຶ ຳງໆ ທ່ຶ ສີ ຳຄນັ ຂອງປຳແຕຶ່ ລະຊະນດິ , ແຫ່ຶ ຼງອຳໄສ ແລະ ນເິ ວດວທິ ະຍຳ, ກຳນສຳຫຼວດສຳມຳດຈຳແນກຊະນດິ ປຳໄດເ້ ຖິງ 481 ຊະນດິ , 181 ສະກຸນ ແລະ 51 ຕະກຸນ. ກອນອຸມຳ ພງົ ສຳ (2010-2011) ສກສຳຄວຳມຫຼຳກຫຼຳຍຂອງຊະນດິ ພນັ ປຳຕຳມແມຶ່ ນຳ້ ຂອງ ແມ່ຶ ນຳ້ ຄຳນ, ນຳ້ ອູ ແລະ ບນັ ດຳສຳຂຳຂອງແມຶ່ ນຳ້ ດ່ຶ ງັ ກຶ່ ຳວຢຶ່ ູທ່ຶ ີ ແຂວງຫວຼ ງພະບຳງ ສຳມຳດຮວບຮວມຊະນດິ ປຳທ່ຶ ພີ ບົ ໄດ້ 21 ຕະກຸນ 60 ສະກຸນ ແລະ 92 ຊະນດິ , ຕະກຸນທຶ່ ພີ ບົ ຫຼຳຍກຶ່ ວຳໝແູ ມຶ່ ນ Cyprinidae ພບົ 48 ຊະນດິ ແລະ ສ່ຶ ວນຕະກຸນທຶ່ ພີ ບົ ໜອ້ ຍກວ່ຶ ຳໝຶ່ ແູ ມ່ຶ ນ Synbranchidae ພບົ 1 ຊະນດິ . ພອຍເພດັ ສຸດທະວງົ (2012) ສກສຳຄວຳມຫຼຳກຫຼຳຍທຳງດຳ້ ນຊະນດິ ຂອງປຳໃນແມຶ່ ນຳ້ ຊອງ ເມອື ງ ວງັ ວຽງ ແຂວງວຽງຈນັ , ສຳມຳດຮວບຮວມປຳໄດທ້ ງັ ໝດົ 16 ຕະກຸນ, 45 ສະກຸນ, 73 ຊະນດິ , ຕະກຸນທ່ຶ ພີ ບົ ຫຼຳຍກຶ່ ວຳໝ່ຶ ູແມ່ຶ ນ Cyprinidae ພບົ 16 ສະກຸນ 31 ຊະນດິ ແລະ ສຶ່ ວນຕະກຸນທ່ຶ ພີ ບົ ໜອ້ ຍກວຶ່ ຳໝຶ່ ູແມຶ່ ນ Bagridae, Channidae, Osphornemidae, Abassidae, Anabantidae, Bilonidae Nandidae, Soleidae, ແລະ Sisoridae, ພບົ ພຽງແຕ່ຶ 1-2 ຊະນດິ ເທ່ຶ ຳົ ນນັ້ . Kottelat, M. 2001. Freshwater Fishes of Northern Vietnam . Environment and Social Development Unit East Asia and Pacific Region The World Bank. 156 pp. ບນັ ລະ ຍຳຍລກັ ສະນະທ່ຶ ສີ ຳຄນັ ໃນລະດບັ ຕະກຸນ.

ບດົ ທີ III ວທິ ດີ ຳເນນີ ກຳນວໃິ ຈ 1. ສະຖຳນທຶ່ ສີ ກສຳ ກຳນສກື ສຳໃນຄງັ້ ນ,ີ້ ແມ່ຶ ນໄດສ້ ກື ສຳຈຳກຕວົ ຢ່ຶ ຳງເກຳົ ທ່ຶ ໄີ ດລ້ ງົ ເກບັ ຕວົ ຈງິ ແລະ ຕວົ ຢຶ່ ຳງທ່ຶ ເີ ກບັ ໄວຢ້ ຶ່ ູ ໃນພພິ ທິ ະພນັ ປຳຂອງພຳກວຊິ ຳຊວີ ະວທິ ະຍຳ ຄະນະວທິ ະຍຳສຳດທຳມະຊຳດ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫ່ຶ ງຊຳດ ລຳວ, ຊ່ຶ ງໄດເ້ ລຶ່ ມີ ສກສຳຢຶ່ ູໃນລະຫວ່ຶ ຳງວນັ ທີ 11/03/ - 20/04/2017. 2. ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ ຂນັ້ ຕອນທີ 1 ຄດັ ຈອ້ ນເອຳົ ປຳທງັ ໝດົ 41 ຊະນດິ , ທ່ຶ ພີ ບົ ໃນແມຶ່ ນຳ້ ບຳກ, ທຶ່ ມີ ໃີ ນຖຳນຂມ້ ູນປຳໃນພພິ ທິ ະພນັ ປຳ ຂອງພຳກວຊິ ຳ ຊວິ ະວທິ ະຍຳ ຄະນະວທິ ະຍຳສຳດທຳມະຊຳດ. ຂນັ້ ຕອນທີ 2 ສຶ່ ຸມເອຳົ ຕວົ ຢ່ຶ ຳງປຳໃນແຕ່ຶ ລະຊະນດິ , ຈຳນວນ 3 ຕວົ ຢຶ່ ຳງມຳທຳກຳນສກສຳລກັ ສະນະທຶ່ ສີ ຳຄນັ ຕ່ຶ ຳງໆ, ວດັ ແທກຂະໜຳດຕຶ່ ຳງໆຂອງຮ່ຶ ຳງກຳຍ, ກຳນນບັ ເກດັ , ນບັ ຄ,ີ ຊຶ່ ງມວີ ທິ ກີ ຳນດ່ຶ ງັ ລຶ່ ຸມນ:ີ້ - ກຳນວດັ ແທກ  ຄວຳມຍຳວມຳດຖຳນ Standard length (SL) ແທກຈຳກປຳຍສຸດຂອງຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ ໄປຈນົ ເຖງິ ສນົ້ ສຸດຂອງກະດູກສນັ ຫງຼັ ສ່ຶ ວນຫຳງ.  ຄວຳມຍຳວຂອງຫວົ Head length (HL) ເລ່ຶ ມີ ຈຳກປຳຍສຸດຂອງຮມີ ສບົ ໄປເຖງິ ເສນັ້ ຕງັ້ ສຳກທຶ່ ລີ ຳກລງົ ມຳຕດັ ກບັ ດຳ້ ນທຳ້ ຍສຸດຂອງເງບີ .  ເສນັ້ ຜຶ່ ຳກຳງຕຳ Eye length (EL) ວດັ ແທກເສນັ້ ຕງັ້ ສຳກທຶ່ ຕີ ດັ ກບັ ຂອບຕຳດຳ້ ນໜຳ້ ໄປ ຈນົ ຮອດເສນັ້ ຕງັ້ ສຳກທຶ່ ຕີ ດັ ກບັ ຂອບດຳ້ ນຫງຼັ ສຸດຂອງຕຳ.  ກຳນວດັ ແທກຄວຳມເລກິ Depth (D) ແທກຈຳກບລເິ ວນໜຳ້ ຄຫີ ຼງັ ລງົ ໄປຫຳສ່ຶ ວນທອ້ ງ ຂອງປຳ. - ກຳນນບັ ເກດັ  ນບັ ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ Lateral line scale count (L), ເລຶ່ ມີ ຕງັ້ ແຕຶ່ ເກດັ ທ່ຶ ຢີ ຶ່ ູຖດັ ຈຳກເງບີ ໄປຈນົ ເຖງິ ຂສ້ ຸດຂອງກະດກູ ສນັ ຫງຼັ (ກກົ ຄຫີ ຳງ).

 ນບັ ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງ Circumpeduncular scale count (C) ນບັ ເກດັ ທ່ຶ ຢີ ຶ່ ູອອ້ ມກກົ ຫຳງບລເິ ວນທຶ່ ນີ ອ້ ຍທ່ຶ ສີ ຸດ, ກຳນນບັ ແມຶ່ ນນບັ ແບບຊກິ ແຊກ.  ນບັ ເກດັ ຫຼງັ Predosal scale count (D)ໂດຍເລຶ່ ີມຈຳກເກດັ ທຳອດິ ທຶ່ ຕີ ດິ ກບັ ກະໂຫຼກ ຫວົ ໄປຫຳເກດັ ທ່ຶ ຢີ ຶ່ ູກອ່ຶ ນໜຳ້ ຄຫີ ຼງັ .  ນບັ ເກດັ ເສັນ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກົກຄີຫຼັງ Scales below lateral line (SB) ແມຶ່ ນເລຶ່ ີມຈຳກ ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຂນ້ ໄປຫຳກກົ ຄຫີ ງຼັ .  ນບັ ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳຄທີ ະວຳນ Scales above lateral line (SA) ແມຶ່ ນເລ່ຶ ມີ ນບັ ແຕຶ່ ເກດັ ເສນັ້ ກຳງຄຫີ ຳຄທີ ະວຳນ. - ກຳນນບັ ຄີ ນບັ ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄຂີ ອງຄຫີ ຼງັ , ຄທີ ະວຳນ, ຄເີ ອກິ ແລະ ຄແີ ອວ. ກຳ້ ນຄແີ ຂງ (ງ່ຶຽງ) ນບັ ເປັນເລກ ໂລມນັ , ກຳ້ ນຄອີ ່ຶ ອນນບັ ເປນັ ເລກສຳກນົ , ນອກຈຳກນຍີ້ ງັ ສຳມຳດນບັ ບຳງລກັ ສະນະຕ່ຶ ມື ອກີ ເຊຶ່ ນັ : ນບັ ຈຳນວນ ຄ່ຶ ູຂອງໜວດ, ບຳງຊະນດິ ມໜີ ວດ 1 ຄຶ່ ,ູ ບຳງຊະນດິ ມີ 2 ຄຶ່ ູ ແຕຶ່ ບຳງຊະນດິ ບຶ່ ມໜີ ວດ ແລະ ສງັ ເກດລກັ ສະນະ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ , ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕູົວອຳດມີ 1 ເສນັ້ ຫຼື 2 ເສນັ້ ແລະ ລກັ ສະນະອຶ່ ນື ໆອກີ . ຂນັ ຕອນທີ 3 ນຳເອຳົ ຕວົ ຢຶ່ ຳງປຳທງັ ຕວົ ຈງິ ແລະ ຮູບຈຳກໃນອນິ ເຕແີ ນດັ ມຳກວດສອບລກັ ສະນະທ່ຶ ສີ ຳຄນັ ຕຶ່ ຳງຂອງ ຮຶ່ ຳງກຳຍປຳເຊຶ່ ນັ : ຈດຸ ຕຳມຮຶ່ ຳງກຳຍປຳ, ສ,ີ ເສນັ້ ຜຶ່ ຳຕຳມທຳງຂວຳງ ຫຼື ທຳງຍຳວ ແລະ ອ່ຶ ນື ໆ, ພອ້ ມທງັ ເບ່ຶ ງິ ຂ້ ມູນໃນກຳນວດັ ແທກ, ກຳນນບັ ເກດັ , ນບັ ຄ.ີ ເພຶ່ ອື ນຳເອຳົ ລກັ ສະນະຕ່ຶ ຳງໆເຫ່ຶ ຼົຳນນັ້ ມຳບນັ ລະຍຳຍ (ລຳຍ ລະອຽດດ່ຶ ງັ ສະແດງໃນຮູບທີ 3-4). ຮູບທີ 3. ກຳນນບັ I: ກາ້ ນຄແີ ຂງ (ຈາໍ ນວນຕວົ ເລກແມນ່ ເສ້ນກາງຄ)ີ

ດງັ ກຳ້ ນຄແີ ຂງ ( I ) SL ຄຫີ ຳງ ຕຳ SB ກຳ້ ນຄອີ ຶ່ ອນ ( i ) ເງບີ ພນັ ພມື L ປຳກ ເກດັ ທະວຳນ ກກົ ຄຫີ ຳງ ຄເີ ອກີ (SA) ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງ (C) ຄທີ ອ້ ງ ຄທີ ະວຳນ ຮູບທີ 3. ສະແດງກຳນນບັ ເກດັ (http://www.netplaces.com/tropical-fish/the-freshwater-tropical-aquarium/about-fish- and-aquariums.htm). SL: Standard length (ຄວຳມຍຳວມຳດຖຳນ) SA: Scales above lateral line (ເກດັ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳຄທີ ະວຳນ) SB: Scales below lateral line (ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ກກົ ຄຫີ ງຼັ ) L: Lateral-Lin scales (ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ) C: Circumpeduncular scales (ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງ) P: Predorsal scales (ເກດັ ກ່ຶ ອນຄຫີ ງຼັ ) I: ກຳ້ ນຄແີ ຂງ I: ກຳ້ ນຄອີ ່ຶ ອນ 3. ອຸປະກອນທຶ່ ໃີ ຊໃ້ ນກຳນສກສຳ 3.1 ສກສຳໃນຫອ້ ງທດົ ລອງ  ຕວົ ຢຶ່ ຳງປຳ  ແປງໜບີ ໃຫຶ່ ຍ, ນອ້ ຍ  ກອ້ ງຖ່ຶ ຳຍຮູບລຸນ້ CANNON IXUS 105, ມກີ ຳລງັ ຂະຫຍຳຍ 12,1 MAGAPIXELS.

 ກອ້ ງຈລຸ ະທດັ ລຸນ້ OLYMPUS DF PLAPO 1 x PF (LAPAN)  ຄອມພວີ ເຕີ  ພະຖຳດໃສຶ່ ຕວົ ຢຶ່ ຳງປຳ  ເຫກຼັ ເຂຍ  ນຳ້ ມກື  ສບົ ມື  ຕຳຕະລຳງບນັ ຖກຂມ້ ນູ ຫຼື ປມື້  ໄມແ້ ມດັ ວດັ ແທກຂະໜຳດປຳ  ເຈຍ້ ເຊດັ  ນຳ້  ເຂມັ ໝຸດ 3.2 ກຳນວເິ ຄຳະຂມ້ ູນ ກຳນວເິ ຄຳະຂມ້ ນູ ແມຶ່ ນໃຊ້ Program Microsoft Excel ຊ່ຶ ງື ໃນກຳນຄດິ ໄລ່ຶ ທຳງສະຖຕິ ຂິ ອງຊະນດິ ພນັ ປຳ.

ບດົ ທີ 4 ຜນົ ກຳນສກສຳ ແລະ ກຳນວຈິ ຳນຜນົ ໄດຮ້ ບັ 1. ຜນົ ກຳນສກສຳ 1.1 ຈຳນວນຊະນດິ ພນັ ປຳທ່ຶ ພີ ບົ ຈຳກກຳນສຳຫຼວດ ຜຶ່ ຳນກຳນກວດສອບຕົວຢ່ຶ ຳງປຳທຶ່ ີເກບັ ມຳຈຳກແມຶ່ ນຳ້ ບຳກ ສຳມຳດພບົ ຊະນດິ ພນັ ປຳທັງໝົດ 11 ຕະກຸນ, 31 ສະກຸນ ແລະ 41 ຊະນດິ , ພບົ ຫຼຳຍກວຳໝ່ຶ ູແມ່ຶ ນຕະກຸນປຳປຳກ Cyprinidae ມີ 16 ສະກູນ ,21 ຊະນິດ, ຮອງລົງມຳແມຶ່ ນຕະກຸ ນ Balitoridae ມີ 4 ສະກຸນ 8 ຊະນິດ, ຕະກຸ ນ Cobitidae ມີ 2 ສະກຸນ 2 ຊະນດິ , ຕະກຸນ Gobiidae ມີ 2 ສະກຸນ 2 ຊະນດິ , ຕະກຸນ Tetraodontidae ມີ 1 ສະກຸນ 2 ຊະນດິ , ສຶ່ ວນຕະກຸນ Channidae, Osphronemidae, Mastacembelidae, Belonidae , Sisoridae ແລະ ຕະກຸນ Bagridae ມີ 1 ສະກຸນ 1 ຊະນດິ . ລຳຍລະອຽດດຶ່ ງັ ສະແດງໃນຕຳຕະລຳງລ່ຶ ຸມນ:ີ້ ຊ່ຶ ທື ອ້ ງຖຶ່ ນິ ຕະກຸນ ສະກຸນ ຊະນດິ ປຳເບຍ້ Cyprinidae Acheilognathus Acheilognathus deignani ປຳເພຳົ້ Cyprinidae Bangana Bangana lippus ປຳດອກງວີ້ ຂຳວ Cyprinidae Cyclocheilichthys Cyclocheilichthys armatus Cyclocheilichthys ປຳຈອກ Cyprinidae Cyclocheilichthys repasson ປຳຊວິ ບວົ Cyprinidae Danio Danio roseus ປຳຊວິ ໜວດ Cyprinidae Esomus Esomus metallicus ປຳມນັ ແດງ Cyprinidae Garra Garra cambodgiensis ປຳສູດຂດິ Cyprinidae Hampala Hampala macrolepidota ປຳມນົ ໂຈກ Cyprinidae Hemibarbus Hemibarbus maculatus ປຳເສດ Cyprinidae Hemiculterella Hemiculterella macrolepis Mystacoleucus Mystacoleucus greenwayi ປຳຄແີ ກະຂຳ້ ງລຳຍ Cyprinidae Mystacoleucus Mystacoleucus lepturus Mystacoleucus Mystacoleucus marginatus ປຳຄແີ ກະຂຳ້ ງລຳຍກມົ Cyprinidae Onychostoma Onychostoma gerlachi Opsarius Opsarius pulchellus ປຳຄແີ ກະເຫອຼື ງ Cyprinidae Poropuntius Poropuntius laoensis ປຳຄງິ Cyprinidae ປຳຂນັ້ ເຮອື ເຂມັ້ Cyprinidae ປຳຈຳດລຳວ Cyprinidae

ປຳປກົ ຫຳງມກື Cyprinidae Puntius Puntius jacobusboelkei ປຳຂຳວຄຫີ ງຼັ ລຳຍ Cyprinidae Puntius Puntius stoliczkanus ປຳມອ້ ມ, ປຳມ່ຶ ນົ Cyprinidae Scaphiodonichthys Scaphiodonichthys ປຳປຽນແດງ acanthopterus ປຳສອງ, ປຳກ່ຶ ວຳຫນີ ປຳຮຳກກວ້ ຍລຳຍຈຳງ Cyprinidae Scaphognathops Scaphognathops stejnegeri ປຳຂຽ້ ວໄກລ້ ຳຍ Cyprinidae Tor Tor tambra ປຳປກີ , ປຳດູດຫນີ ປຳປກີ ໃຫ່ຶ ຍ Cobitidae Acanthopsoides Acanthopsoides hapalias ປຳພນັ້ Cobitidae ປຳພນັ້ Lepidocephalichthys ປຳພນັ້ ຂຳ້ ງແຖບ ປຳພນັ້ Lepidocephalichthys berdmorei ປຳພນັ້ ສນັ້ ຫຳງກມົ ປຳດດູ ຫນີ , ປຳປກີ Balitoridae Balitora Balitora lankangjiangensis ປຳໂກນ Balitoridae Hemimyzon Hemimyzon pengi ປຳຢຳງບອນ ປຳສບົ ທງົ Balitoridae Schistura Schistura athos ປຳລຳດລຳຍ ປຳບ່ຶ ູແດງ Balitoridae Schistura Schistura bucculenta ປຳບຶ່ ູດຳ ປຳກະເດດີ Balitoridae Schistura Schistura melarancia ປຳຄ່ຶ ກງັ້ ປຳເປຳົ້ ດຳລຳຍເຫຼອື ງ Balitoridae Schistura Schistura poculi ປຳເປຳົ້ ລຳຍ Balitoridae Schistura Schistura porthos Total Balitoridae Vanmanenia Vanmanenia serrilineata Sisoridae Glyptothorax Glyptothorax macromaculatus Bagridae Pseudomystus Pseudomystus siamensis Belonidae Xenentodon Xenentodon sp. Mastacembelidae Mastacembelus Mastacembelus armatus Gobiidae Rhinogobius Rhinogobius mekongianus Gobiidae Tridentiger Tridentiger ocellatus Osphronemidae Trichopodus Trichopodus trichopterus Channidae Channa Channa gachua Tetraodontidae Tetraodon Tetraodon abei Tetraodontidae Tetraodon Tetraodon turgidus 11 31 41 ຕຳຕະລຳງ 1 ຊະນດິ ພນັ ປຳທງັ ໝດົ ທ່ຶ ພີ ບົ ໃນແມຶ່ ນຳ້ ບຳກ

ລ/ດ ຈ/ນ ຕະກຸນ ຈ/ນ ສະກຸນ ຈ/ນ ຊະນດິ % ສະກຸນ % ຊະນດິ 1 Cyprinidae 16 21 52 51.7 2 Balitoridae 4 8 13 19.5 3 Cobitidae 2 2 7 5 4 Gobiidae 2 2 7 5 5 Tetraodontidae 1 2 3 5 6 Mastacembelidae 1 1 3 2.3 7 Belonidae 1 1 3 2.3 8 Sisoridae 1 1 3 2.3 9 Osphronemidae 1 1 3 2.3 10 Channidae 1 1 3 2.3 11 Bagridae 1 1 3 2.3 ລວມ 11 31 41 100 100 ຕຳຕະລຳງທີ 2. ຈຳນວນຕະກຸນປຳທຶ່ ພີ ບົ ທງັ ໝດົ ໃນແມຶ່ ນຳ້ ບຳກ 60 50 40 30 20 10 0 ຮູບທີ 4. ເສນັ້ ສະແດງເຖງິ ເປເີ ຊນັ ຂອງສະກຸນປຳທຶ່ ພີ ບົ ຢຶ່ ູແມ່ຶ ນຳ້ ບຳກ

60 50 40 30 20 10 0 ຮູບທີ 5. ເສນັ້ ສະແດງເຖງິ ເປເີ ຊນັ ຂອງຊະນດິ ປຳທ່ຶ ພີ ບົ ຢຶ່ ູແມ່ຶ ນຳ້ ບຳກ

2. ຮູບວຖິ ຳນລະດບັ ຕະກຸນຂອງປຳໃນແມຶ່ ນຳ້ ບຳກ. 1a ບ່ຶ ມເີ ກດັ ປກົ ຄຸມຮ່ຶ ຳງກຳຍ...................................................................................................2 1b ມເີ ກດັ ປກົ ຄຸມຮຶ່ ຳງກຳຍ.....................................................................................................3 2a ລຳຕວົ ປກົ ຄຸມດວ້ ຍຜວິ ໜງັ ........................................................................Bagridae 2b ຮູບຮ່ຶ ຳງກມົ , ບລເິ ວນຜວິ ໜງັ ມເີ ມອື ກຫຳຼ ຍ................................................................4 3a ຮ່ຶ ຳງກຳຍມຮີ ູບຮຶ່ ຳງແປ.......................................................................................................5 3b ຮຶ່ ຳງກຳຍມຮີ ູບຮຶ່ ຳງກມົ …..................................................................................................6 4a ມໜີ ວດ, ມງີ ່ຶຽງແຂງຢ່ຶ ູຄຫີ ຼງັ ແລະ ຄຂີ ຳ້ ງ, ຮ່ຶ ຳງກຳຍຍຳວ……………………..Sisoridae 4b ບມໜີ ວດ, ບມງີ ່ຶຽງ, ຮ່ຶ ຳງກຳຍມຕີ ຶ່ ຸມ, ຮຶ່ ຳງກຳຍເປນັ ຮູບໄຂຶ່ ...…………...Tetraodontidae 5a ບລເິ ວນຫວົ ບຶ່ ມເີ ກດັ , ມເີ ກດັ ຂະໜຳດໃຫ່ຶ ຍ............................................................Cyprinidae 5b ມເີ ກດັ ຢຶ່ ູບລເິ ວນຫວົ .........................................................................................................7 6a ລຳຕວົ ຍຳວຫຳຼ ຍ, ຄຫີ ຼງັ ແລະ ຄທີ ອ້ ງຍຳວ, ປຳຍຫຳງໂຄງ້ ມນົ ………………..Channidea 6b ຄຫີ ງຼັ ສນັ້ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 1-2 ອນັ .....................................................................................8 7a ມເີ ກດັ ຂະໜຳດໃຫ່ຶ ຍ, ຄຫີ ຼງັ ມງີ ຶ່ຽງແຂງ ແລະ ຮຶ່ ຳງກຳຍເປນັ ຮູບໄຂ່ຶ ........................Osphonemidae 7b ມີເກັດນອ້ ຍ, ຮຶ່ ຳງກຳຍຍຳວຫຼຳຍ, ຢຶ່ ູຕຳມສັນຫຼັງມີໜ ຳມຈຳນວນຫຼຳຍ ແລະ ຄີຫຼັງເຊຶ່ ືອມກັບຄີ ຫຳງ………………… Mastacembelidae 8a ມເີ ກດັ ຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫຶ່ ຍ, ຄຫີ ຼງັ ມີ 2 ອນັ , ຮຶ່ ຳງກຳຍຮຽວຍຳວ, ຮ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Elongate…….. ……………………..Gobiidae 8b ເກດັ ມຂີ ະໜຳດນອ້ ຍ, ຮ່ຶ ຳງກຳຍຍຳວ, ຄຫີ ງຼັ ອນັ ດຽວ……………………………...….9 9a ຄຫີ ຼງັ ແລະ ຄທີ ະວຳນຂອ້ ນໄປຢ່ຶ ູກບັ ຄຫີ ຳງ, ມງີ ວງປຳກຍຳວ ແລະ ແຂງ………….. …..Cobitidae 9b ມຄີ ຫີ ຼງັ ຢ່ຶ ູບລເິ ວນເຄງີ ກຳງລຳຕວົ …………………………………………………………10 10a ລຳຕວົ ມເີ ກດັ ສດີ ຳນອ້ ຍໆທວົ ລຳຕວົ ,ເສນັ້ ກຳງຕວົ ບ່ຶ ສມົ ບູນ............................Gobitidae 10b ລຳຕວົ ມຂີ ດີ ສດີ ຳຂນັ້ ສເີ ຫອຼື ງ,ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ......................................Balitoridae

3. ລກັ ສະນະທຳງອະນຸກມົ ວຖິ ຳນຂອງປຳໃນແຕຶ່ ລະຕະກຸນ 3.1 Family: Cyprinidae (ຕະກຸນປຳປຳກ) ລກັ ສະນະປະຈຳຕະກຸນນ:ີ້ ລຳຕວົ ຂອ້ ນຂຳ້ ງຍຳວ, ແປເຂຳົ້ ດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ມເີ ກດັ ປົກຄຸມລຳຕວົ ຍກົ ເວນັ້ ສຶ່ ວນຫວົ , ມເີ ສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ ແລະ ມພີ ນັ ພມື ກວ້ ຳງ. 3.1.1 ປຳເບຍ້ (Acheilognathus deignani) ຕົວ ຢ່ຶ ຳງທຶ່ ີ ນ ຳມ ຳສືກ ສ ຳ: NUOL-P collection: 3852: 4,58 SL; 3403: 4,9 SL; 3404: 4,46 SL. D: ii, 9-12; A: ii, 9-10; P1: i, 9-14; P2: i, 7-9; L: 34-36. ຮູບຮຶ່ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງສນັ້ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ເປນັ ປຳຂະໜຳດນອ້ ຍ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳ ຕວົ ເທຶ່ ຳົ 1/2 ຂອງຄວຳມຍຳວມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ຶ່ ຳງກຳຍແບບ Ovale. ສ່ຶ ວນຫວົ : ມຫີ ວົ ຂະ ໜ ຳດນອຍ້ , ໜວດ 1 ຄຶ່ ູ, ປຳກນອ້ ຍ, ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລຶ່ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນເທງິ ສະເໝກີ ນັ (Terminal position) ດງັ 1 ຄຶ່ ູ, ຕຳ 1 ຄ່ຶ ູ ຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫຶ່ ຍ, ເສນັ້ ຜ່ຶ ຳໃຈກຳງຂອງຕຳເທ່ຶ ຳົ 33.33 % ຂອງຫວົ . ສຶ່ ວນລຳຕວົ : ບລເິ ວນກກົ ຂອງ ເກດັ ມສີ ດີ ຳເປັນແຖວຍຳວເລ່ຶ ມີ ຈຳກສ່ຶ ວນກຳງຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຳງ, ເສນັ້ ກຳງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 34-36 ເກດັ , ເກດັ ກ່ຶ ອນຄຫີ ງຼັ ມີ 14-15 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 12-16 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄີ ຫຼງັ ມີ 7-8 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 5-6 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 9-12 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ຄທີ ະວຳນມີ 9-10 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ຄແີ ຍກ, ຄເີ ອກິ ມີ 9-14 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ,ີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 9-14 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ຄຫີ ຳງ: ມີ ຮອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢຶ່ ູສຶ່ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫຼື ມຫີ ຳງແບບ Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ຮ່ຶ ຳງກຳຍມສີ ເີ ງນີ . ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ມໜີ ວດ 1 ຄ່ຶ ,ູ ຄທີ ະວຳນແຍກ, ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 16 ເກດັ . ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອ່ຶ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງ ໃນສປປລຳວ, ພຳກເໜອື ຫວຽດນຳມ, ຢຶ່ ູຫອ້ ຍນຳ້ ນອ້ ຍ. ຮູບທີ 1. ປຳເບຍ Acheilognathus deignani (http://ffish.asia/?p=none&o=spmlist&id=21)

3.1.2 ປຳເພຳົ້ (Bangana lippus) ຕວົ ຢ່ຶ ຳງທ່ຶ ນີ ຳມຳສກື ສຳ: NUOL-P collection: 3761: 15,31 SL; 5436: 8,88 SL; 4414: 6,89. SL. D: i, 10-11 ; A: i, 5-6; P1: i, 12; P2: i, 8; L: 32-34. ຮູບຮ່ຶ ຳງຍຳວ ແລະ ກມົ , ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຶ່ ຳົ 1/4 ຂອງຄວຳມຍຳວມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Elongate. ສຶ່ ວນຫົວ: ມຫີ ົວຂະໜຳດນອ້ ຍ, ຮີມສົບດຳ້ ນເທິງຍຳວກຶ່ ວຳດຳ້ ນລ່ຶ ຸ ມ (Inferior Position), ມດີ ງັ 1 ຄ່ຶ ູ ບລເິ ວນດງັ ຈະມຕີ ຶ່ ຸມນອ້ ງໆ, ຕຳ 1 ຄຶ່ ູ ຂອ້ ນຂຳ້ ງນອ້ ຍ, ເສນັ້ ຜຶ່ ຳໃຈກຳງຂອງ ຕຳເທຶ່ ຳົ 17,14 % ຂອງຫວົ . ສ່ຶ ວນລຳຕວົ : ຢຶ່ ູບລເິ ວນດຳ້ ນຂຳ້ ງລຳຕວົ ມຈີ ດຸ ສດີ ຳເຊງີ ຕ່ຶ ຈຳກເງບີ ຂອງຟນັ ຟມື ຫຳ ກກົ ຄຫີ ຳງ, ພນື້ ທອ້ ງຂຳວໄສ, ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 32-34 ເກດັ ເກດັ ກ່ຶ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 10- 14 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 16-18 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຼງັ ມີ 6 ເກດັ ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳ ທະວຳນມີ 5-6 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ຕງັ້ ຢ່ຶ ູບລເິ ວນທຳງດຳ້ ນຫວົ ຫຼຳຍກຶ່ ວຳຄຫີ ຳງ, ຄທີ ະວຳນມີ 6-8 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ ມີ 10-11 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 8-9 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ.ີ ຄຫີ ຳງ: ຄຫີ ຳງມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢຶ່ ູ ສຶ່ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ມສີ ຂີ ຽວອມົ ເຫຼອື ງ ແລະ ມສີ ເີ ງນີ ຢຶ່ ູບລເິ ວນພນື້ ທອ້ ງ. ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ປຳກແບບ Inferior Position, ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງ 16-18 ເກດັ ແລະ ບລເິ ວນດງັ ຈະມຕີ ຶ່ ຸມນອ້ ງໆ. ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອ່ຶ ຳງແມຶ່ ນຳ້ ຂອງຕອນເທງີ ຂອງລຳວ ແລະ ຢຸນນຳນ (ສປປຈນີ ). ຮູບ 2. ປຳເພຳົ້ (Bangana lippus) http://ffish.asia/?p=none&o=ss&id=62

3.1.3 ປຳດອກງວີ້ ຄຂີ ຳວ (Cyclocheilichthys armatus) ຕົວຢຶ່ ຳງທຶ່ ີນຳມ ຳສືກສຳ: NUOL-P collection: 3879: 8,36 SL; 3403: 7,5 SL; 3404: 8,3 SL. D: ii, 8; A: i, 5 ; P1: i, 13; P2: i, 9; L: 33-37. ຮູບຮ່ຶ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງຍຳວ, ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຶ່ ຳົ 1/3 ຂອງຄວຳມ ຍຳວມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Oblong. ສ່ຶ ວນຫົວ: ມຫີ ວົ ຂະໜຳດນອຍ້ , ໜວດ 1 ຄ່ຶ ູ, ປຳກ ນອ້ ຍ, ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລ່ຶ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນເທິງສະເໝີກນັ (Terminal position), ດງັ 1 ຄຶ່ ູ, ຕຳ 1 ຄຶ່ ູ ຂອ້ ນຂຳ້ ງ ໃຫຶ່ ຍ, ເສນັ້ ຜຶ່ ຳໃຈກຳງຂອງຕຳເທ່ຶ ຳົ 27,27 % ຂອງຫວົ . ສ່ຶ ວນລຳຕວົ : ບລເິ ວນກກົ ຂອງເກດັ ມສີ ດີ ຳເປັນ ແຖວຍຳວປະມຳນ 6-7 ແຖວ ຫຼື ອຳດຈະຫຼຳຍກ່ຶ ວຳ, ຊຶ່ ງເລ່ຶ ມີ ຈຳກສ່ຶ ວນເງບີ ຟນັ ພມື ຫຳກກົ ຄຫີ ຳງ, ສຶ່ ວນປຳຍ ສຸດຂອງເງບີ ຫວົ ແລະ ກກົ ຂອງຄຫີ ຳງມເີ ມດັ ສດີ ຳ, ກກົ ຄຫີ ຼງັ ຕງັ້ ຊກື ບັ ສນົ້ ສຸດຂອງຄທີ ອ້ ງ, ສ່ຶ ວນປຳຍຄຫີ ຼງັ , ຄີ ທະວຳນ ແລະ ຄຫີ ຳງມສີ ແີ ດງ, ເສນັ້ ກຳງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 33-37 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 11-13 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 12-16 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຼງັ ມີ 6-7 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງ ຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 6 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ,ີ ຄທີ ະວຳນມີ 5 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ຄແີ ຍກ, ຄເີ ອກິ ມີ 13 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ , ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 9 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ.ີ ຄຫີ ຳງ: ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢຶ່ ູສ່ຶ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail ສ່ຶ ວນປຳຍຄີ ຫຼງັ , ຄທີ ະວຳນ ແລະ ຄຫີ ຳງມສີ ແີ ດງ. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ຮຶ່ ຳງກຳຍມສີ ເີ ງນີ . ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ມໜີ ວດ 1 ຄ່ຶ ູ, ຢຶ່ ູດຳ້ ນທຳ້ ຍຂອງເງບີ ບ່ຶ ອນຈດຸ ເລ່ຶ ມີ ຕນົ້ ຂອງເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ແລະ ບລເິ ວນກກົ ຫຳງມຈີ ດຸ ສດີ ຳ ສ່ຶ ວນປຳຍຄຫີ ຼງັ , ຄທີ ະວຳນ ແລະ ຄຫີ ຳງມສີ ແີ ດງ. ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອ່ຶ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງໃນ ສປປລຳວ,ໄທ ກຳປູເຈຍ, ອຶ່ ຳງນຳ້ ເຈຳົ້ ພະຍຳ, ແຫມຼ ມຳເລ ຈຳ ວຳ, ບອກນຽວ ແລະ ປຳລຳວນັ . ຮບູ 3. ປຳດອກງວີ້ ຄຂີ ຳວ Cyclocheilichthys armatus (http://ffish.asia/index.php?p=none&o=spmlist&id=155&pageID=2)

3.1.4 ປຳດອກງວີ້ (Cyclocheilichthys repasson) ຕົວຢຶ່ ຳງທ່ຶ ີນຳມ ຳສືກສຳ: NUOL-P collection: 3719: 9,3 SL; 3877: 12,6 SL; 3893: 12 SL. D: ii, 8-9; A: ii, 5-6 ; P1: i, 13-15; P2: i, 9-10; L: 32-36 ຮູບຮ່ຶ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທ່ຶ ຳົ 1/3 ຂອງ ຄວຳມຍຳວມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Oblong. ສຶ່ ວນຫວົ : ມຫີ ວົ ຂະໜຳດນອ້ ຍ, ມໜີ ວດ 1 ຄຶ່ ູ ຢຶ່ ູບລເິ ວນຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ , ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລຶ່ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນເທງິ ສະເໝກີ ນັ (Terminal position), ດງັ 1 ຄຶ່ ູ ຕຳ 1 ຄຶ່ ູ ຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫຶ່ ຍ, ເສນັ້ ຜ່ຶ ຳໃຈກຳງຂອງຕຳເທຶ່ ຳົ 33,33 % ຂອງຫວົ . ສຶ່ ວນລຳຕວົ : ບລເິ ວນກກົ ຂອງເກດັ ມສີ ດີ ຳເປນັ ແຖວຍຳວປະມຳນ 6-7 ແຖວ ຫຼື ອຳດຈະຫຼຳຍກຶ່ ວຳ, ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 33-37 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 11-13 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 12-16 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄີ ຫງຼັ ມີ 6-7 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 6 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ,ີ ຄທີ ະວຳນມີ 5 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄີ ເອກິ ມີ 13-15 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 9 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຢ່ຶ ູດຳ້ ນທຳ້ ຍຂອງເງບີ ບຶ່ ອນຈດຸ ເລ່ຶ ມີ ຕນົ້ ຂອງເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ແລະ ບລເິ ວນກກົ ຫຳງມຈີ ດຸ ສດີ ຳຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫຶ່ ຍ. ຄຫີ ຳງ: ຄຫີ ຳງມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢຶ່ ູສຶ່ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ຮຶ່ ຳງກຳຍມສີ ເີ ງນີ . ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ມໜີ ວດ 1 ຄ່ຶ ູ ຢ່ຶ ູດຳ້ ນທຳ້ ຍຂອງເງບີ ບຶ່ ອນຈດຸ ເລຶ່ ມີ ຕນົ້ ຂອງເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ແລະ ບລເິ ວນກກົ ຫຳງມຈີ ດຸ ສດີ ຳຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫຶ່ ຍ. ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອ່ຶ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງ ໃນສປປລຳວ, ໄທ, ກຳປູເຈຍ, ອ່ຶ ຳງນຳ້ ເຈຳົ້ ພະຍຳ, ແຫຼມມຳເລ ສະ ມຳຕຣຳ, ຈຳວຳ ແລະ ບອກນຽວ. ຮບູ 4. ປຳດອກງວີ້ Cyclocheilichthys repasson (http://ffish.asia/?p=none&o=ss&id=160)

3.1.5 ປຳຊວິ ບວົ (Danio roseus) ຕວົ ຢຶ່ ຳງທຶ່ ນີ ຳມຳສກື ສຳ: NUOL-P collection: 3752: 4 SL; 3853: 3,7 SL; 3854: 3,9 SL. D: I, 6-8; A: i, 9-14 ; P1: i, 9-12; P2: i, 6-8; L: 26-35. ຮູບຮ່ຶ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທ່ຶ ຳົ 1/3 ຂອງ ຄວຳມຍຳວມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Oblong. ສ່ຶ ວນຫວົ : ມຫີ ວົ ຂະໜຳດນອ້ ຍ, ມໜີ ວດ 1 ຄ່ຶ ູ ຢຶ່ ູບລເິ ວນຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ , ຮບີ ສບົ ດຳ້ ນລ່ຶ ຸມຈະຍຳວກຶ່ ວຳຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ (Superior position), ດງັ 1 ຄຶ່ ູ, ຕຳ 1 ຄຶ່ ູ ຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫ່ຶ ຍ, ເສນັ້ ຜ່ຶ ຳໃຈກຳງຂອງຕຳເທ່ຶ ຳົ 33,33 % ຂອງຫວົ . ສຶ່ ວນລຳຕວົ : ກກົ ຂອງເງບີ ຟນັ ພມື ມສີ ດີ ຳ, ບລເິ ວນພນື້ ທອ້ ງເລ່ຶ ມີ ຈຳກສ່ຶ ວນສຸດຂອງເງບີ ຫວົ ທຳງດຳ້ ນລ່ຶ ຸມຫຳປຳຍສຸດຂອງຄທີ ະວຳນມສີ ແີ ດງປນົ ສບີ ວົ , ຄຫີ ຼງັ ແລະ ຄທີ ະວຳນຈະຕງັ້ ຢຶ່ ູບລເິ ວນທຳງຄຫີ ຳງຫຼຳຍກຶ່ ວຳທຳງຮມີ ສບົ ປຳກ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 26-35 ເກດັ , ເກດັ ກ່ຶ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 16-17 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 10 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຼັງມີ 4-5 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 4 ເກດັ , ຄຫີ ຼັງມີ 6-8 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ, ຄີ ທະວຳນມີ 9-14 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ ມີ 9-12 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 6-8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ.ີ ຄຫີ ຳງ: ຄຫີ ຳງມີ ຂອບສີຂຳວຢຶ່ ູເບືອ້ ງຄີດຳ້ ນເທິງ ແລະ ດຳ້ ນລຶ່ ຸມ, ຄີຫຳງມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຕືນ້ ໆ ແລະ ຕືນ້ ກວຶ່ ຳ Lunate ຫຼື Emarginate tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ຮຶ່ ຳງກຳຍມສີ ເີ ງນີ . ລັກສະນະພິເສດ: ປຳກແບບ Superior position, ມໜີ ວດ 1 ຄຶ່ ູ, ກົກຂອງເງບີ ຟັນຟືມມສີ ີດຳ, ບລເິ ວນພນື້ ທອ້ ງເລ່ຶ ມີ ຈຳກສ່ຶ ວນສຸດຂອງເງບີ ຫວົ ທຳງດຳ້ ນລຶ່ ຸມຫຳປຳຍສຸດຂອງຄທີ ະວຳນມສີ ແີ ດງປົນສບີ ວົ ແລະ ຄຫີ ຳງແບບ Lunate ຫຼື (Emarginate tail). ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອຶ່ ຳງແມຶ່ ນຳ້ ຂອງຢຶ່ ູພຳກເໜອື ຂອງລຳວ, ໄທ ແລະ ມຽນມຳ້ ປກົ ກະຕອິ ຳໃສຢ່ຶ ູບ່ຶ ນຳ້ ແລະ ຫອ້ ຍນຳ້ ນອ້ ຍ. ຮບູ 5. ປຳຊວິ ບວົ Danio roseus (http://ffish.asia/?p=t)

3.1.6 ປຳຊວິ ໜວດຍຳວ (Esomus metallicus) ຕົວຢຶ່ ຳງທ່ຶ ີນຳມຳສືກສຳ: NUOL-P collection: 3800: 6,39 SL; 3911: 6,39 SL; 3920: 5,49 SL. D: ii, 6-7; A: i, 6 ; P1: i, 9-11; P2: i, 7; L: 26-28. ຮູບຮ່ຶ ຳງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທ່ຶ ຳົ 1/5 ຂອງຄວຳມຍຳວ ມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Elongate. ສ່ຶ ວນຫວົ : ມຫີ ວົ ຂະໜຳດນອ້ ຍ, ປຳກນອ້ ຍ ບລເິ ວນ ຄຳງກະໄຕດຳ້ ນລຶ່ ຸມບ່ຶ ມີ Symphyseal knob, ມໜີ ວດ 2 ຄຶ່ ູ ໜວດຢ່ຶ ູຮມີ ສບົ ຍຳວຮອດສ່ຶ ວນກຳງຕຳ ແລະ ໜວດຢຶ່ ູຄຳງກະໄຕຍຳວຮອດຄທີ ອ້ ງ ຫຼື ຍຳວຮວດຄທີ ະວຳນ, ຮບີ ສບົ ດຳ້ ນລຶ່ ຸມຈະຍຳວກຶ່ ວຳຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ (Superior position), ດງັ 1 ຄ່ຶ ູ, ຕຳ 1 ຄ່ຶ ູ ຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫ່ຶ ຍ, ເສັນ້ ຜຶ່ ຳໃຈກຳງຂອງຕຳເທຶ່ ຳົ 20 % ຂອງຫົວ ສຶ່ ວນລຳຕວົ : ມລີ ຳຍແຖບສດີ ຳຢ່ຶ ູບລເິ ວນດຳ້ ນຂຳ້ ງຂອງລຳຕວົ ຊຶ່ ງເລ່ຶ ມີ ຈຳກຕຳ ຫຳກກົ ຂອງຄຫີ ຳງເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 26-28 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 14-16 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 12-14 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຼງັ ມີ 4-5 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 4-5 ເກດັ ຄຫີ ຼງັ ມີ 6-7 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ,ີ ຄທີ ະວຳນມີ 6 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກີ ມີ 9-13 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 7 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ຄຫີ ຳງ: ຄີ ຫຳງເປນັ ວກັ ເລກີ ຄຳ້ ຍສອ້ ມ ມສີ ເີ ຫອຼື ງອມົ ສຟີ ຳ້ ແລະ ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢ່ຶ ູສ່ຶ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ມສີ ເີ ງນີ ປນົ ເຫຼອື ງ. ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ໜວດ 2 ຄຶ່ ູ ໜວດຢຶ່ ູຮມີ ສບົ ຍຳວຮອດສ່ຶ ວນກຳງຕຳ ແລະ ໜວດຢ່ຶ ູຄຳງກະໄຕຍຳວ ຮອດຄທີ ອ້ ງ ຫຼື ຍຳວຮວດຄທີ ະວຳນ, ມລີ ຳຍແຖບສດີ ຳຢຶ່ ູບລເິ ວນດຳ້ ນຂຳ້ ງຂອງລຳຕວົ ຊ່ຶ ງເລຶ່ ມີ ຈຳກຕຳຫຳກກົ ຂອງຄຫີ ຳງ. ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງໃນ ສປປລຳວ, ໄທ, ກຳປູເຈຍ, ຫວຽດນຳມ, ໂດຍປກົ ກະຕຈິ ະມກັ ຢຶ່ ູນຳ້ ນງິ້ ນຳ້ ໄຫຼຊຳ້ ແລະ ນຳ້ ຕນື້ . ຮບູ 6. ປຳຊວິ ໜວດຍຳວ Esomus metalicus (http://www.sabaideenarc.com/newsletterno22.html)

3.1.7 ປຳມນັ ແດງ (Garra cambodgiensis) ຕວົ ຢຶ່ ຳງທຶ່ ີນຳມຳສກື ສຳ: NUOL - P collection: 3902-01: 9,5 SL; 3902-02: 9,4 SL; 3910: 9 SL. D: ii, 8; A: i, 5; P1: ii, 14-15; P2: i, 7-8; L: 32-33. ຮູ ບຮ່ຶ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງຍຳວ ແລະ ກົມ, ຄວຳມເລິກຂອງລຳຕົວເທ່ຶ ົຳ 1/3 ຂອງຄວຳມຍຳວ ມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Oblong. ສຶ່ ວນຫົວ: ມຫີ ວົ ຂະໜຳດນອ້ ຍ, ຢ່ຶ ູປຳກຈະມຕີ ຶ່ ຸ ມຮູ ທ່ຶ ີ ຂະຫຍຳຍຕວົ ໄດດ້ ,ີ ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ ຈະຍຳວກວ່ຶ ຳດຳ້ ນລ່ຶ ຸມ (Inferior position), ມໜີ ວດ 1 ຄຶ່ ູ, ດງັ 1 ຄ່ຶ ູ, ຕຳ 1 ຄຶ່ ູ ຂອ້ ນຂຳ້ ງນອ້ ຍ, ເສນັ້ ຜຶ່ ຳໃຈກຳງຂອງຕຳເທ່ຶ ຳົ 20 % ຂອງຫວົ . ສຶ່ ວນລຳຕວົ : ບລເິ ວນພນື້ ທອ້ ງດຳ້ ນ ລ່ຶ ຸມຄຳງກະໄຕໄປຫຳກກົ ຂອງຄຫີ ຳງມສີ ຂີ ຳວ, ຢ່ຶ ູສຶ່ ວນຂຳ້ ງຕວົ ມແີ ຖບສດີ ຳ ຫຼື ສນີ ຳ້ ຕຳນໄມ,້ ກວ້ ຳງປະມຳນ ສອງແຖວເກດັ ແລະ ມແີ ຖບຂຳວແຕຶ່ ປຳຍສຸດຂອງເງບີ ຟນັ ຟມື ຫຳກກົ ຂອງຄຫີ ຳງ, ສວ່ຶ ນດຳ້ ນຫຼງັ ມສີ ດີ ຳ, ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 32-33 ເກດັ , ເກດັ ກ່ຶ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 8-10 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 10- 12 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຼງັ ມີ 5 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 5 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ,ີ ຄທີ ະວຳນມີ 5 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ ມີ 14-15 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 7-8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ຄີ ຫຳງ: ຄຫີ ຳງມຂີ ອບສດີ ຳ ຫຼື ສນີ ຳູຕ້ ຳນໄມ ້ ແລະ ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢຶ່ ູສຶ່ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail ສີ ຂອງລຳຕວົ : ຂຳ້ ງຕວົ ມແີ ຖບສດີ ຳ ຫຼື ສນີ ຳ້ ຕຳນໄມ,້ ກວ້ ຳງປະມຳນສອງແຖວເກດັ , ມແີ ຖບຂຳວແຕຶ່ ປຳຍສຸ ດ ຂອງເງບີ ຟນັ ຟມື ຫຳກກົ ຂອງຄຫີ ຳງ ແລະ ສວ່ຶ ນດຳ້ ນຫງຼັ ມສີ ດີ ຳ. ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ມໜີ ວດ 1 ຄ່ຶ ູ, ຢຶ່ ູສ່ຶ ວນຂຳ້ ງຕວົ ມແີ ຖບສດີ ຳ ຫຼື ສນີ ຳ້ ຕຳນໄມກ້ ວ້ ຳງປະມຳນສອງ ແຖວເກດັ ແລະ ບລເິ ວນພນື້ ທອ້ ງດຳ້ ນລຶ່ ຸມຄຳງກະໄຕໄປຫຳກກົ ຂອງຄຫີ ຳງມສີ ຂີ ຳວ. ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອ່ຶ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງໃນ ສປປລຳວ, ຢຸນນຳນ (ສປປຈນີ ), ໄທ, ກຳປູເຈຍ, ຫວຽດນຳມ ອຶ່ ຳງນຳ້ ເຈຳົ້ ພະຍຳ (ໄທ) ແລະ ແຫຼມມຳເລ, ປຳຈຳພວກນຢີ້ ່ຶ ູກນັ ເປັນໝຶ່ ູ ຢ່ຶ ູນຳ້ ໄຫຼແຮງ ແລະ ພນື້ ນຳ້ ມຫີ ນີ ຫຼື ກອ້ ນຫນີ ໃຫຶ່ ຍ. ຮບູ 7. ປຳມນັ ແດງ Garra cambodgiensis

3.1.8 ປຳສູດຂດີ (Hampala macrolepidota) ຕວົ ຢຶ່ ຳງທຶ່ ນີ ຳມຳສກື ສຳ: NUOL-P collection: 3766: 17,3 SL; 3829: 15,19 SL; 3830: 15,59 SL. D: ii, 8-9; A: ii, 5-7; P1: ii, 14-17; P2: i, 8-10; L: 24-26. ຮູບຮ່ຶ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທ່ຶ ຳົ 1/3 ຂອງ ຄວຳມຍຳວມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Olong. ສຶ່ ວນຫວົ : ມຫີ ວົ ຂະໜຳດນອ້ ຍ, ດຳ້ ນເທງິ ມສີ ສີ ມົ້ , ປຳກໃຫຶ່ ຍ, ຮບີ ສບົ ດຳ້ ນລ່ຶ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນເທງິ ເທຶ່ ຳົ ກນັ (Terminal position), ໜວດ 1 ຄ່ຶ ູ ຕງັ້ ຢ່ຶ ູບລເິ ວນຮມີ ສບົ ທງັ ສອງຂຳ້ ງ, ດງັ 1 ຄຶ່ ູ, ຕຳ 1 ຄຶ່ ູ ຂອ້ ນຂຳ້ ງນອ້ ຍ, ເສນັ້ ຜ່ຶ ຳໃຈກຳງຂອງຕຳເທ່ຶ ຳົ 25 % ຂອງຫວົ ແລະ ກກົ ຂອງເງບີ ຟນັ ພມື ມສີ ດີ ຳ. ສ່ຶ ວນລຳຕວົ : ບລເິ ວນກຳງຕວົ ມເີ ສນັ້ ສດີ ຳເປນັ ແຊກລງົ ດຳ້ ນຂຳ້ ງຕວົ ເລຶ່ ມີ ຈຳກກກົ ຄີ ຫຼງັ ລງົ ຫຳຄທີ ອ້ ງ, ປຳຊະນດິ ນເີ້ ມ່ຶ ອື ຍງັ ນອ້ ຍຈະມແີ ຖບດຳຂວຳງລຳຕວົ ຕງັ້ ແຕ່ຶ ແກມ້ ຫຳຄຫີ ຳງ ແລະ ຈະຈຶ່ ຳງ ຫຳຍໄປເມ່ຶ ອື ໃຫ່ຶ ຍຂນື້ , ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 24-26 ເກດັ , ເກດັ ກ່ຶ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 10-11 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 14-16 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຼງັ ມີ 6 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳ ທະວຳນມີ 4 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 8-9 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ກຳ້ ນຄແີ ຂງມສີ ດີ ຳ, ຄທີ ະວຳນມີ 5-7 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ສຶ່ ວນກກົ ຄມີ ີ ສຂີ ຳວສ່ຶ ວນປຳຍມສີ ສີ ມົ້ , ຄເີ ອກິ ມີ 14-17 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 8-10 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ຄຫີ ຳງ: ຂອບຄີ ຫຳງມສີ ດີ ຳທງັ ດຳ້ ນລຶ່ ຸມ ແລະ ເທງິ ເສນັ້ ກຳງຄມີ ສີ ສີ ມົ້ ປນົ ສນີ ຳ້ ຕຳນເຊຶ່ ອື ມຕດິ ກນັ , ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢ່ຶ ູສຶ່ ວນກຳງ ເປັນ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ມສີ ເີ ງນີ ອມົ ສມົ້ ແລະ ມເີ ສນັ້ ສດີ ຳເປັນແຊກລງົ ດຳ້ ນຂຳ້ ງຕວົ ເລຶ່ ມີ ຈຳກກກົ ຄຫີ ຼງັ ລງົ ຫຳຄທີ ອ້ ງ. ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ມໜີ ວດ 1 ຄຶ່ ູ ຕງັ້ ຢ່ຶ ູບລເິ ວນຮມີ ສບົ ທງັ ສອງຂຳ້ ງ ແລະ ມເີ ສນັ້ ສດີ ຳເປນັ ແຊກລງົ ດຳ້ ນ ຂຳ້ ງຕວົ . ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອ່ຶ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງ ສປປລຳວ, ຢຸນນຳນ (ສປປຈນີ ), ໄທ, ກຳປູເຈຍ, ຫວຽດນຳມ, ອ່ຶ ຳງ ນຳ້ ເຈຳົ້ ພະຍຳ (ໄທ), ແລມມຳເລ ມນັ ຍງັ ຢຶ່ ູນຳ້ ທຸກປະເພດ; ຍກົ ເວນັ້ ຫອ້ ຍ ຫ່ຶ ອງ, ແກງ້ ແລະ ບງື ທ່ຶ ມີ ນີ ຳ້ ຕນື້ . ຮບູ 8. ປຳສູດຂດີ Hampala macrolepidota

3.1.9 ປຳມນົ ໂຈກ (Hemibarbus maculatus) ຕວົ ຢຶ່ ຳງທ່ຶ ນີ ຳມຳສກື ສຳ: NUOL-P collection: 3841: 11,92 SL; 3827: 13,11 SL; 3833: 13,12 SL. D: i, 7 ; A: i, 6; P1: i, 14-16; P2: i, 8; L: 43-44. ຂະໜຳດ: 11,92 SL. ຮູບຮຶ່ ຳງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຶ່ ຳົ 1/5 ຂອງຄວຳມຍຳວ ມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Elongate. ສ່ຶ ວນຫວົ : ມຫີ ວົ ຂະໜຳດນອ້ ຍ, ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ ຍຳວກ່ຶ ວຳດຳ້ ນລຶ່ ຸມ (Inferior position), ດງັ 1 ຄ່ຶ ູ ແລະ ຕຳ 1 ຄຶ່ ູ ຕຳຂອ້ ນຂຳ້ ງນອ້ ຍ, ເສນັ້ ຜຶ່ ຳໃຈກຳງຂອງຕຳເທ່ຶ ຳົ 27,02 % ຂອງຫວົ . ສ່ຶ ວນລຳຕວົ : ບລເິ ວນລຳຕວົ ມເີ ມດັ ສດີ ຳຈຳນວນຫຼຳຍເມດັ , ຊ່ຶ ງເລ່ຶ ມີ ຈຳກສຶ່ ວນສຸດຂອງ ເງບີ ຫວົ ຫຳສ່ຶ ວນປຳຍສຸດຂອງຄຫີ ຳງ, ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 43-44 ເກດັ ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 12-14 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 16-18 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຼງັ ມີ 8 ເກດັ ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງ ຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 6-7 ເກດັ , ຄຫີ ງຼັ ມີ 7 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄທີ ະວຳນມີ 6 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ ມີ 14-16 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ.ີ ຄຫີ ຳງ: ບລເິ ວນສ່ຶ ວນຄຫີ ຳງມເີ ມດັ ສດີ ຳຫຳຼ ຍເມດັ ແລະ ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢຶ່ ູສ່ຶ ວນ ກຳງເປັນ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ມສີ ເີ ງນີ ແລະ ມເີ ມດັ ສດີ ຳຫຼຳຍເມດັ ທວົ ບລເິ ວນລຳຕວົ ຍກົ ເວນັ້ ສ່ຶ ວນຫວົ . ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ມໝີ ວດ 1 ຄຶ່ ູ, ມເີ ມດັ ສດີ ຳຫຼຳຍເມດັ ທວົ ບລເິ ວນລຳຕວົ ຍກົ ເວນັ້ ສຶ່ ວນຫວົ ແລະ ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງ 16-18 ເກດັ . ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອຶ່ ຳງແມຶ່ ນຳ້ ຂອງໄທ. ຮບູ 9. ປຳມນົ ໂຈກ Hemibarbus maculatus (http://fishbase.us/summary/Anematichthys-armatus.html)

3.2.1 ປຳເສດ (Hemiculterella macrolepis) ຕົວ ຢຶ່ ຳງທຶ່ ີ ນ ຳມ ຳສືກ ສ ຳ: NUOL-P collection: 3844: 9 SL; 4601: 11,3 SL; 4470: 9,4 SL. D: ii, 7; A: i, 14-15; P1: i, 12; P2: i, 8; L: 46-49. ຮູບຮ່ຶ ຳງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຶ່ ຳົ 1/4 ຂອງຄວຳມຍຳວ ມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ຶ່ ຳງກຳຍແບບ Elongate. ສ່ຶ ວນຫວົ : ມຫີ ວົ ຂະໜຳດນອ້ ຍ, ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລ່ຶ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນເທງິ ເທ່ຶ ຳົ ກນັ (Terminal position), ດງັ 1 ຄ່ຶ ູ, ຕຳ 1 ຄ່ຶ ູ ຕຳຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫ່ຶ ຍ, ເສນັ້ ຜ່ຶ ຳໃຈກຳງຂອງຕຳເທ່ຶ ຳົ 38,46 % ຂອງຫວົ . ສຶ່ ວນລຳຕວົ : ກະດູກສນັ ຫຼງັ ແຫຼມຄມົ ລະຫວຶ່ ຳງຄພີ ນື້ ທອ້ ງ ແລະ ຄທີ ະວຳນ ພນື້ ທອ້ ງ ຂຳວ, ດຳ້ ນຫງຼັ ສດີ ຳ, ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 46-49 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 17 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 12-14 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຼງັ ມີ 8-9 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນ ມີ 3 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 7 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄທີ ະວຳນມີ 14-15 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ ມີ 12 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ.ີ ຄຫີ ຳງ: ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢ່ຶ ູສ່ຶ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ມສີ ເີ ງນີ . ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງ 12-14 ເກດັ , ກະດູກສນັ ຫຼງັ ແຫຼມຄມົ ລະຫວ່ຶ ຳງຄພີ ນື້ ທອ້ ງ ແລະ ຄທີ ະວຳນ. ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອ່ຶ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງໃນ ສປປລຳວ, ສບິ ສອງພັນນຳ (ຢຸ ນນຳ), ມກັ ຢ່ຶ ູດຳ້ ນເທິງຂອງ ກະແສນຳ້ ໃຫຍຶ່ ມກີ ະແສນຳ້ ໄຫຼໄວພສມົ ຄວນ. ຮບູ 10. ປຳເສດ Hemiculterella macrolepis

3.2.2 ປຳຄເີ ກຳະຂຳ້ ງລຳຍ (Mystacoleucus greenwayi) ຕວົ ຢ່ຶ ຳງທຶ່ ນີ ຳມຳສກື ສຳ: NUOL-Pcollection: P collection: 3718: 6,3 SL; 3728: 5,4 SL; 5034: 5,2 SL. D: i, 8; A: i, 8-9; P1: i, 13; P2: i, 7-8; L: 32. ຮູບຮຶ່ ຳງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຶ່ ຳົ 1/4 ຂອງຄວຳມຍຳວ ມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Elongate. ສ່ຶ ວນຫວົ : ມຫີ ວົ ຂະໜຳດນອ້ ຍ, ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລ່ຶ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນເທງິ ເທ່ຶ ຳົ ກນັ (Terminal position), ດງັ 1 ຄຶ່ ູ, ຕຳ 1 ຄຶ່ ູ ຕຳຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫ່ຶ ຍ, ເສນັ້ ຜຶ່ ຳໃຈກຳງຂອງຕຳເທ່ຶ ຳົ 35,71 % ຂອງຫວົ . ສ່ຶ ວນລຳຕວົ : ບລເິ ວນດຳ້ ນຂຳ້ ງລຳຕວົ ມຈີ ດຸ ສດີ ຳຊຶ່ ງຕ່ຶ ຈຳກເງບີ ຂອງຟນັ ຟມື ຫຳກກົ ຄີ ຫຳງ, ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 26-28 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 8-11 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 12-14 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຼງັ ມີ 7 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 4-5 ເກດັ , ຄີ ຫຼງັ ມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ,ີ ຄທີ ະວຳນມີ 6-8 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ ມີ 10-11 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 8-9 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງ ຄ.ີ ຄຫີ ຳງ: ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢ່ຶ ູສຶ່ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ມສີ ເີ ງນີ . ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງ 12-14 ແລະ ຢຶ່ ູບລເິ ວນດຳ້ ນຂຳ້ ງລຳຕວົ ມຈີ ດຸ ສດີ ຳຊ່ຶ ງຕ່ຶ ຈຳກເງບີ ຂອງຟນັ ຟມື ຫຳກກົ ຄຫີ ຳງ. ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອຶ່ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງຕອນເທງີ ຂອງລຳວ ແລະ ຢຸນນຳນ (ສປປຈນີ ). ຮບູ 11.ປຳຄເີ ກຳະຂຳ້ ງລຳຍ Mystacoleucus greenwayi

3.2.3 ປຳຄເີ ກຳະຂຳ້ ງລຳຍກມົ (Mystacoleucus lepturus) ຕວົ ຢ່ຶ ຳງທຶ່ ນີ ຳມຳສກື ສຳ: NUOL-P collection: 3832: 7,5 SL; 3904: 7 SL; 5008: 6,5 SL. D: ii, 8; A: i, 6-8; P1: i, 10-11; P2: i, 8-9; L: 26-28. ຮູບຮ່ຶ ຳງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຶ່ ຳົ 1/4 ຂອງຄວຳມຍຳວ ມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Elongate. ສ່ຶ ວນຫວົ : ມຫີ ວົ ຂະໜຳດນອ້ ຍ, ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລ່ຶ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນເທງິ ເທຶ່ ຳົ ກນັ (Terminal position), ດງັ 1 ຄ່ຶ ູ, ຕຳ 1 ຄ່ຶ ູ ຕຳຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫ່ຶ ຍ, ເສນັ້ ຜ່ຶ ຳໃຈກຳງຂອງຕຳເທ່ຶ ຳົ 33,33 % ຂອງຫວົ . ສຶ່ ວນລຳຕວົ : ມຈີ ດຸ ສດີ ຳກະຈຳຍຢຶ່ ູດຳ້ ນຂຳ້ ງລຳຕວົ ຊ່ຶ ງຕ່ຶ ຈຳກເງບີ ຂອງຟນັ ຟມື ຫຳກກົ ຄີ ຫຳງປະມຳນ 10 ຈດຸ ຂມື້ ເມອື , ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 26-28 ເກດັ , ເກດັ ກ່ຶ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 8- 11 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 12-14 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຼງັ ມີ 7 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳ ທະວຳນມີ 4-5 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ,ີ ຄທີ ະວຳນມີ 6-8 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ 10-11 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 8-9 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ.ີ ຄຫີ ຳງ: ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢ່ຶ ູສຶ່ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ມສີ ເີ ງນີ ແລະ ມຈີ ດຸ ສດີ ຳກະຈຳຍຢຶ່ ູດຳ້ ນຂຳ້ ງລຳຕວົ ປະມຳນ 10 ຈດຸ ຂນື້ ເມອື ລັ ກ ສ ະ ນ ະ ພເິ ສດ: ມຈີ ດຸ ສດີ ຳກະຈຳຍຢຶ່ ູດຳ້ ນຂຳ້ ງລຳຕວົ ຊຶ່ ງຕ່ຶ ຈຳກເງບີ ຂອງຟນັ ຟມື ຫຳກກົ ຄຫີ ຳງປະມຳນ 10 ຈດຸ ຂມື້ ເມອື ແລະ ມອີ ອ້ ມກກົ ຫຳງ 12-14 ເກດັ . ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອ່ຶ ຳງແມຶ່ ນຳ້ ຂອງຕອນເທງິ ຂອງລຳວ ແລະ ຢຸນນຳນ (ສປປຈນີ ). ຮບູ 12.ປຳຄເີ ກຳະຂຳ້ ງລຳຍກມົ Mystacoleucus lepturus

3.2.4 ປຳຄເີ ກຳະຫຳງເຫຼອື ງ (Mystacoleucus marginatus) ຕວົ ຢ່ຶ ຳງທຶ່ ນີ ຳມຳສກື ສຳ: NUOL-P collection: 3732: 10,58 SL; 3775: 10,52 SL; 3812: 7,82 SL. D: ii, 8; A: ii, 7-9; P1: i, 11-14; P2: i, 8; L: 29-32. ຮູບຮຶ່ ຳງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຶ່ ຳົ 1/4 ຂອງຄວຳມຍຳວ ມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Elongate. ສ່ຶ ວນຫວົ : ມຫີ ວົ ຂະໜຳດນອ້ ຍ, ວຳເຂຳົ້ ຢ່ຶ ູບລເິ ວນຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ , ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລຶ່ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນເທງິ ເທຶ່ ຳົ ກນັ (Terminal position), ດງັ 1 ຄຶ່ ູ, ຕຳ 1 ຄ່ຶ ູ ຕຳຂອ້ ນຂຳ້ ງ ໃຫ່ຶ ຍ, ເສນັ້ ຜ່ຶ ຳໃຈກຳງຂອງຕຳເທຶ່ ຳົ 23,52 % ຂອງຫວົ . ສຶ່ ວນລຳຕວົ : ຢ່ຶ ູດຳ້ ນຂຳ້ ງຂອງລຳຕວົ ບລເິ ວນກກົ ເກດັ ມສີ ດີ ຳເລ່ຶ ມີ ຈຳກເງບີ ສຸດຂອງຟນັ ຟມື ຫຳບລເິ ວນກກົ ຄຫີ ຳງ, ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 26-32 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ງຼັ ມີ 10 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 14 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຼງັ ມີ 5- 7 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 5-6 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ກຳ້ ນຄແີ ຂງຂອງຄຫີ ຼງັ ມລີ ກັ ສະນະ ເປນັ ວກັ ຢຶ່ ູສຶ່ ວນປຳຍຄມີ ສີ ດີ ຳ, ຄທີ ະວຳນມີ 7-9 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ຂອບທຳ້ ຍສຸດຂອງຄທີ ະວຳນຕດັ ຊ່ຶ ື ຫຼື ໂຄງ້ ເລກັ ນອ້ ຍ, ຄເີ ອກິ 11-14 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ຍຳວບ່ຶ ຮອດຄທີ ອ້ ງ ມີ Axillary Scales ຂະຫຍຳຍດຫີ ຼຳຍ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ຈດຸ ເລຶ່ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄທີ ອ້ ງຢຶ່ ູຫຼງັ ຈດຸ ເລຶ່ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄຫີ ຼງັ ເລກັ ໜອ້ ຍ. ຄຫີ ຳງ: ມສີ ດີ ຳຢ່ຶ ູສ່ຶ ວນ ຂອບປຳຍຄຫີ ຳງ, ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢ່ຶ ູສຶ່ ວນກຳງເປັນ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ມສີ ເີ ງນີ ອມົ ສນີ ຳ້ ຕຳນ ແລະ ສຶ່ ວນຫງຼັ ເປນັ ສດີ ຳເລກັ ນອຍ້ . ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ຫວົ ວຳູ້ເຂຳົ້ ຢ່ຶ ູບລເິ ວນຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ , ຢ່ຶ ູດຳ້ ນຂຳ້ ງຂອງລຳຕວົ ບລເິ ວນກກົ ເກດັ ມີ ສດີ ຳເລ່ຶ ມີ ຈຳກເງບີ ສຸດຂອງຟນັ ຟມື ຫຳບລເິ ວນກກົ ຄຫີ ຳງມສີ ດີ ຳຢຶ່ ູສຶ່ ວນຂອບປຳຍຄຫີ ຳງ ແລະ ຂອບ ປຳຍ ຄຫີ ງຼັ . ເຂດກະຈຳຍພນັ : ແມ່ຶ ນຳ້ ກະຫອຼ ງ, ແມຶ່ ນຳ້ ເຈຳົ້ ພະຍຳ ແລະ ແມຶ່ ນຳ້ ຂອງນອກນຍີ້ ງັ ພບົ ຫຼຳຍທຳງພຳກໄຕ້ ແລະ ພຳກຕຳເວນັ ອອກ. ຮບູ 13. ປຳຄເີ ກຳະຫຳງເຫຼອື ງ Mystacoleucus marginatus

3.2.5 ປຳຄງິ (Onychostoma gerlachi) ຕົວຢ່ຶ ຳງທຶ່ ີນຳມ ຳສືກ ສຳ: NUOL-P collection: 3783: 17,7 SL; 3773: 14 SL; 3774: 17,9 SL. D: ii, 8; A: i, 5; P1: i, 15-16; P2: i, 9; L: 47-49. ຮູບຮຶ່ ຳງຍຳວແລະແປເຂຳົ້ ດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຳົ ກບັ 1/5 ຂອງຄວຳມຍວຳ ມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ່ຶ ຳງແບບ Elongeta. ສ່ຶ ວນຫວົ : ຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫຍ່ຶ , ມໝີ ອດ 1 ຄຶ່ ູ ຢຶ່ ູບລເິ ວນຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ , ຮມີ ສບົ ດຳ້ ເທງິ ແລະ ດຳ້ ນລ່ຶ ຸມສະເໝກີ ນັ (Terminal position), ດງັ 1 ຄ່ຶ ູ, ຕຳ 1 ຄ່ຶ ູ ຂອ້ ນຂຳ້ ງ ໃຫຍຶ່ , ເສນັ້ ຜ່ຶ ຳກຳງຂອງຕຳເທຶ່ ຳົ 19,04 % ຂອງຫວົ . ສຶ່ ວນລຳຕວົ : ມເີ ສນັ້ ສດີ ຳຢ່ຶ ູບລເິ ວນດຳ້ ນຂຳ້ ງແຕຶ່ ປຳຍ ເງບີ ຟນັ ຟມື ຈນົ ຮອດກກົ ຂອງຄຫີ ຳງ, ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 49-49 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 14 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 14-16 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳຄຫີ ຼງັ ມີ 7 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳ ທະວຳນມີ 7 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄຈີ ດຸ ເລ່ຶ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄຕີ ງັ້ ຢຶ່ ູທຳງໜຳ້ ຂອງຈດຸ ເລຶ່ ມີ ຕນົ້ ຄທີ ອ້ ງ 1-2 ຄທີ ະວຳນມີ 5 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ ມີ 15-16 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ຍຳວບ່ຶ ຮອດຄທີ ອ້ ງ ແລະ ຄທີ ອ້ ງປະກອບມີ 9 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ.ີ ຄຫີ ຳງ: ປຳຍຂອງຫຳງດຳ້ ນລຶ່ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນເທງິ ແຫຼມມສີ ແີ ດງ, ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢ່ຶ ູສຶ່ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫFຼື orked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ຮຶ່ ຳງກຳຍເປນັ ສເີ ງນິ ແລະ ດຳ້ ນຫງຼັ ສອີ ອກດຳ. ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ເກດັ ກ່ຶ ອນຄຫີ ຼງັ 14 ເກດັ , ສຶ່ ວນທອ້ ງມສີ ຂີ ຳວ, ຢຶ່ ູດຳ້ ນຂຳ້ ງຂອງລຳຕວົ ມຈີ ຳ້ ສດີ ຳຊຶ່ ງ ຕຶ່ ຈຳກເງບີ ຂອງຟນັ ຟມື ຫຳກກົ ຄຫີ ຳງ, ປຳຍຂອງຫຳງດຳ້ ນລ່ຶ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນເທງິ ແຫຼມມສີ ແີ ດງ. ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອ່ຶ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງພຳກເໜອື ຂອງລຳວ ແລະ ຢຸນນຳນ, ອ່ຶ ຳງນຳ້ ມຳ້ ແລະ ແມຶ່ ນຳ້ ແດງ ມກັ ອຳໃສ່ຶ ຢຶ່ ູນຳ້ ທຶ່ ໄີ ຫແຼ ຮງ. ຮບູ 14. ປຳຄງິ Onychostoma gerlachi (http://ffish.asia/?p=none&o=ss&id=385)

3.2.6 ປຳຂນັ້ ເຮອື ເຂມັ້ (Opsarius pulchellus) ຕວົ ຢ່ຶ ຳງທຶ່ ນີ ຳມຳສກື ສຳ: NUOL-Pcollection:3813: 5,8 SL; 3819: 7,2 SL; 3867: 9,2 SL. D: i, 8-9; A: i, 12-13; P1: i, 11-13; P2: i, 7; L: 38-39. ຮູບຮ່ຶ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຳົ ກບັ 1/3 ຂອງຄວຳມຍວຳມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ູບຮຶ່ ຳງແບບ Oblong. ສຶ່ ວນຫວົ : ຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫຍ່ຶ , ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລຶ່ ຸມ ແລະ ດຳ້ ເທງິ ສະເໝກີ ນັ (Terminal position), ດງັ 1 ຄ່ຶ ູ, ຕຳ 1 ຄຶ່ ູ ຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫຍ່ຶ , ເສນັ້ ຜ່ຶ ຳກຳງຂອງຕຳເທຳົ 24,13 % ຂອງຫວົ . ສຶ່ ວນລຳຕວົ : ມເີ ສນັ້ ສດີ ຳຂນັ້ ລຳຕວົ 9-10 ເສນັ້ ແລະ ຂຳ້ ງລຳຕວົ ສເີ ຫອຼື ງ, ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 38-39 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ 19 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງ 14 ເກດັ ເກດັ ຂຳ້ ງ ຕວົ ຫຳກກົ ຄຫີ ຼງັ 8-9 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນ 4 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ປະກອບມີ 8-9 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ຈດຸ ເລ່ຶ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄຕີ ງັ້ ຢຶ່ ູຊຶ່ ກື ບັ ຂອງຈດຸ ເລຶ່ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄທີ ະວຳນ, ຄທີ ະວຳນປະກອບມີ 12-13 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ ມີ 11-13 ເສັນ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ແລະ ຄີທອ້ ງມີ 7 ເສັນ້ ກຶ່ ຳງຄີ. ຄີຫຳງ: ຫຳງເປັນວກັ ຂອ້ ນຂຳ້ ງເລິກ ສີຂອງລຳຕົວ: ຮຶ່ ຳງກຳຍເປນັ ສເີ ງນິ ປນົ ສເີ ຫອຼື ງ. ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ມເີ ສນັ້ ສດຳຂນັ້ ລຳຕວົ 9-10 ເສນັ້ ແລະ ຈດຸ ເລ່ຶ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄຫີ ຼງັ ຕງັ້ ຢ່ຶ ູຊຶ່ ກື ບັ ຂອງຈດຸ ເລຶ່ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄທີ ະວຳນ. ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອ່ຶ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງຕອນເທງິ ຂອງລຳວ, ຢຸນນຳນ ແລະ ໄທ ອຶ່ ຳງນຳ້ ເຈຳົ້ ພະຍຳ, ມກັ ອຳ ໃສ່ຶ ຢຶ່ ູແມ່ຶ ນຳ້ ທຶ່ ໄີ ຫຼໄວ ແລະ ນຳ້ ທ່ຶ ໄີ ສ. ຮບູ 15.ປຳຂນັ້ ເຮອື ເຂມັ້ Opsarius pulchallus

3.2.7 ປຳຈຳດລຳວ (Poropuntius laoensis) ຕົວຢ່ຶ ຳງທ່ຶ ີນຳມຳສືກສຳ: NUOL-Pcollection: 3727: 10,2 SL; 3729: 7,14 SL; 3757: 11,48 SL. D: ii, 8; A: i, 5-6; P1: i, 13-14; P2: i, 8; L: 30-36. ຮູບຮຶ່ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຳົ ກບັ 1/3 ຂອງຄວຳມຍວຳມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ຶ່ ຳງແບບ Oblong. ສຶ່ ວນຫວົ : ໝວດ 2 ຄ່ຶ ູ ຢຶ່ ູບລເິ ວນຮມີ ສບົ ດຳ້ ນ ເທງິ ແລະ ຢຶ່ ູຄຳງກະໄຕຈະຍຳວກ່ຶ ວຳ, ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລ່ຶ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນເທງິ ສະເໝກີ ນັ (Terminal position) ດງັ 1 ຄຶ່ ູ, ຕຳ 1 ຄ່ຶ ູຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫຍຶ່ , ເສນັ້ ຜ່ຶ ຳກຳງຂອງຕຳເທຶ່ ຳົ 24 % ຂອງຫວົ . ສຶ່ ວນລຳຕວົ : ມເີ ກດັ ເປນັ ສເີ ງນີ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນມີ 30-36 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 13-14 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 14-16 ເກດັ ເກດັ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳຄຫີ ຼງັ ມີ 7 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 5-6 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ປະກອບມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ຈດຸ ເລ່ຶ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄຕີ ງັ້ ຢຶ່ ູຊຶ່ ກື ບັ ຂອງຈດຸ ເລຶ່ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄທີ ອງ້ , ຄທີ ະວຳນມີ 5-6 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ ປະກອບມີ 13- 14 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ຍຳວບູ່ຮຶ ອດຄທີ ອ້ ງ ແລະ ຄທີ ອ້ ງປະກອບມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ.ີ ຄຫີ ຳງ: ມສີ ດີ ຳສະລບັ ກບັ ເສນັ້ ຄີ , ຂອບຂອງຫຳງດຳ້ ນເທງິ ແລະ ດຳ້ ນລຶ່ ຸມມສີ ດີ ຳ, ປຳຍຂອງຫຳງສຶ່ ວນເທງິ ແຫຼມກຶ່ ວຳສ່ຶ ວນລ່ຶ ຸມ ແລະ ມຮີ ອຍ ວຳເຂຳົ້ ຢຶ່ ູສ່ຶ ວນກຳງເປັນ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ຮຶ່ ຳງກຳຍເປັນສເີ ງນິ ແລະ ດຳ້ ນຫຼງັ ສອີ ອກ ດຳ. ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ມໜີ ວດ 2 ຄ່ຶ ູ, ໜວດທ່ຶ ຢີ ່ຶ ູຄຳງກະໄຕຈະຍຳວກຶ່ ວຳໜວດທ່ຶ ຢີ ່ຶ ູຮມີ ສບົ ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອຶ່ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງຢ່ຶ ູລຳວ, ໄທ ແລະ ກຳປູເຈຍ. ຮບູ 16. ປຳຈຳດລຳວ Poropuntius laoensis (http://ffish.asia/?p=none&o=ss&id=476) 3.2.8 ປຳປກົ ຫຳງມກື (Puntius jacobusboelkei)

ຕົວຢຶ່ ຳງທຶ່ ິນຳມຳສກສຳ: NUOL-P collection: 3856: 11,1 SL; 3874: 6,74 SL; 3878: 8,62 SL. D: ii, 8-9; A: ii, 5-6; P1: i, 11-13; P2: i, 7-8; L: 29-32. ຮູບຮ່ຶ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຳົ ກບັ 1/3 ຂອງ ຄວຳມຍວຳມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ຶ່ ຳງແບບ Oblong. ສຶ່ ວນຫວົ : ມໝີ ວດ 2 ຄຶ່ ູ ຢຶ່ ູບລເິ ວນຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລຶ່ ຸມ ແລະ ດຳ້ ເທງິ ສະເໝກີ ນັ (Terminal position), ດງັ 1 ຄຶ່ ູ, ຕຳ 1 ຄຶ່ ູຂອ້ ນຂຳ້ ງນອ້ ຍ ເສນັ້ ຜຶ່ ຳກຳງຂອງຕຳເທຳົ 27,27 ຂອງຫວົ . ສ່ຶ ວນລຳຕວົ : ບລເິ ວນກກົ ຫຳງ ແລະ ເງບີ ຟນັ ຟມື ມເີ ມດັ ສດີ ຳ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 29-32 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 10-15 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 14-18 ເກດັ , ເກດັ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳຄຫີ ຼງັ ມີ 6-7 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 5 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ປະກອບມີ 8- 9 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄຕີ ງັ້ ຢຶ່ ູບລເິ ວນ, ຄທີ ະວຳນມີ 5-6 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ ມີ 11-13 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ຍຳວບຮອດຄທີ ອ້ ງ ແລະ ຄທີ ອ້ ງປະກອບມີ 7-8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ.ີ ຄຫີ ຳງ: ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢຶ່ ູສ່ຶ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ຮ່ຶ ຳງກຳຍເປນັ ສເີ ງນິ ແລະ ດຳ້ ນຫງຼັ ສອີ ອກດຳ. ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ມເີ ມດັ ສດີ ຳຢຶ່ ູກກົ ຂອງຄຫີ ຳງ ແລະ ເງບີ ຂອງຟັນພມື , ມໜີ ວດ 2 ຄ່ຶ ູ ໜວດທ່ຶ ີຢ່ຶ ູ ຄຳງກະໄຕຈະຍຳວກ່ຶ ວຳໜວດທຶ່ ຢີ ຶ່ ູຮມີ ສບົ ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອຶ່ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງໃນ ສປປລຳວ, ໄທ ແລະ ກຳປູເຈຍ, ອຶ່ ຳງນຳ້ ເຈຳົ້ ພະຍຳ ມກັ ຢ່ຶ ູນຳ້ ງຽບ. ຮບູ 17.ປຳປກົ ຫຳງມກື Puntius jacobusboelkei(http://ffish.asia/?p=none&o=ss&id=506) 3.2.8 ປຳຂຳວຄຫີ ງຼັ ລຳຍ, ປຳຂຳວສອງດຳວ (Puntius stoliczkanus) ຕົວ ຢ່ຶ ຳງທຶ່ ີ ນ ຳມ ຳສ ກ ສ ຳ: NUOL-P collection: 3816: 4,2 SL; 3817: 4,1 SL; 3899: 3,8 SL.

D: i, 8; A: i, 5-6; P1: i, 11; P2: i, 7-8; L: 23. ຮູບຮຶ່ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງຍຳວແລະແປເຂຳົ້ ດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຳົ 1/3 ຂອງຄວຳມ ຍຳວມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ມຮີ ຶ່ ຳງແບບ Oblong. ສ່ຶ ວນຫວົ : ມຂີ ະໜຳດນອ້ ຍ, ບລເິ ວນຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລ່ຶ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນເທງິ ສະເໝີກນັ (Terminal position), ດງັ 1 ຄ່ຶ ູ, ຕຳ 1 ຄຶ່ ູຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫຍ່ຶ , ເສນັ້ ຜ່ຶ ຳກຳງຂອງຕຳເທົຳ 32% ຂອງຫວົ . ສ່ຶ ວນລຳຕວົ : ເສນັ້ ກຳງຕວົ ອອກສເີ ຫຼອື ງ,ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 23 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 8-9 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 10 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳຄຫີ ຼງັ ມີ 5 ເກດັ ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 4 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ປະກອບມີ 8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄ,ີ ຈດຸ ເລຶ່ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄຢີ ຶ່ ູຊ່ຶ ກື ບັ ຈດຸ ເລ່ຶ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄີ ທອ້ ງ, ຄທີ ະວຳນປະກອບມີ 5-6 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ ມີ 11 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງມີ 7-8 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ມີ ເມດັ ສດີ ຳເກດັ ທີ 3 ແລະ ເກດັ ທີ 16-17 ນບັ ຕຳມເກດັ ຂຳ້ ງຕວົ , ມສີ ດີ ຳຢຶ່ ູຕຳມຄຫີ ຼງັ , ຄທີ ະວຳນ ແລະ ຄທີ ອ້ ງ. ຄຫີ ຳງ: ຮອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢ່ຶ ູສ່ຶ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ມເີ ມດັ ສດີ ຳສອງເມດັ ຊ່ຶ ງຢຶ່ ູລະຫຶ່ ວຳງເກດັ ທີ 3 ແລະ ເກດັ ທີ 16-17 ຂອງເກດັ ຂຳ້ ງ ຕວົ ແລະ ມສີ ດີ ຳຢຶ່ ູຕຳມຄຫີ ຼງັ ຄທີ ະວຳນ ແລະ ຄທີ ອ້ ງ. ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອຶ່ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງຕອນເທງິ ໃນ ສປປລຳວ, ໄທ, ມຽນມຳ້ ແລະ ອຳງແມ່ຶ ນຳ້ ເຈຳົ້ ພະ ຕອນເທງິ . ຮບູ 18.ປຳຂຳວຄຫີ ຼງັ ລຳຍ, ປຳຂຳວສອງດຳວ Puntius stoliczkanus 3.2.9 ປຳສອງ, ປຳກຶ່ ວຳຫນີ (Tor tambra) ຕວົ ຢ່ຶ ຳງທ່ຶ ີນຳມຳສືກສຳ: NUOL-P collection: 3753: 8,39 SL; 3808: 5,50 SL; 3847: 4,89 SL. D: ii, 7-9; A: i, 6; P1: i, 13-16; P2: i, 9; L: 22.

ຮູບຮ່ຶ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຳົ ກບັ 1/4 ຂອງຄວຳມ ຍຳວມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ຮຶ່ ຳງກຳຍແບບ Oblong. ສຶ່ ວນຫວົ : ຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫຍ່ຶ , ໜວດມີ 2 ຄ່ຶ ູຢຶ່ ູບລເິ ວນຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ , ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລ່ຶ ຸມ ແລະ ດຳ້ ເທງິ ສະເໝີກນັ (Terminal position), ດງັ 1 ຄຶ່ ູ, ຕຳ 1 ຄ່ຶ ູ ຂອ້ ນ ຂຳ້ ງໃຫຍ່ຶ , ເສນັ້ ຜຶ່ ຳກຳງຂອງຕຳເທ່ຶ ຳົ 32% ຂອງຫວົ . ສ່ຶ ວນລຳຕວົ : ບລເິ ວນເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ອອກສເີ ຫຼອື ງ, ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 22 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 8 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 14 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳຄຫີ ຼງັ ມີ 5 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 4 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 7-9 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ຈດຸ ເລຶ່ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄຕີ ງັ້ ຢ່ຶ ູທຳງໜຳ້ ຂອງຈດຸ ເລ່ຶ ມີ ຕນົ້ ຄທີ ອ້ ງ 1-2 ເກດັ , ຄທີ ະວຳນມີ 6 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ຄເີ ອກິ ມີ 13-16 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງ 7-8 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ. ສ່ຶ ວນຫຳງ: ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢ່ຶ ູສ່ຶ ວນກຳງເປັນ 2 ຊີກ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ຮ່ຶ ຳງກຳຍມສີ ເີ ງນິ . ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ປຳກໃຫຶ່ ຍ, ມໜີ ວດ 2 ຄ່ຶ ູ ຢຶ່ ູບລເິ ວນຮມີ ສບົ ດຳ້ ນເທງິ ແລະ ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 22 ເກດັ . ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອຶ່ ຳງແມຶ່ ນຳ້ ຂອງຕອນເທງີ ຂອງລຳວ, ໄທ, ຢຸນນຳນ (ສປປຈນີ ) ແລະ ຊນັ ດຳ. ຮບູ 19.ປຳສອງ, ປຳກ່ຶ ວຳຫນີ Tortambra (http://ffish.asia/?p=none&o=ss&id=621) 3.3.1 ປຳປຽນແດງ (Scaphognathops stejnegeri) ຕວົ ຢ່ຶ ຳງທ່ຶ ນີ ຳມຳສກື ສຳ: NUOL-P collection: 3763: 15,31 SL; 3778: 8,88 SL; 4114: 6,89 SL. D: ii, 14; A: ii, 6 ; P1: i, 14-16; P2: i, 8-9; L: 25-26.

ຮູບຮຶ່ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງສນັ້ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ, ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຳົ ກບັ 1/2 ຂອງຄວຳມ ຍຳວມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ຮ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Ovate. ສ່ຶ ວນຫວົ : ຂອ້ ນຂຳ້ ງນອ້ ຍ, ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລຶ່ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນ ເທງິ ສະເໝກີ ນັ (Terminal position), ດງັ 1 ຄ່ຶ ູ, ຕຳ 1 ຄຶ່ ູຂອ້ ນຂຳ້ ງໃຫຍ່ຶ , ເສນັ້ ຜຶ່ ຳກຳງຂອງຕຳເທ່ຶ ຳົ 26,92 ຂອງຫວົ . ສຶ່ ວນລຳຕວົ : ບລເິ ວນກກົ ຂອງເກດັ ເປນັ ສດີ ຳ, ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ສມົ ບູນ, ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ມີ 25-27 ເກດັ , ເກດັ ກຶ່ ອນຄຫີ ຼງັ ມີ 11-12 ເກດັ , ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງມີ 18 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳຄຫີ ຼງັ ມີ 7 ເກດັ , ເກດັ ເສນັ້ ຂຳ້ ງຕວົ ຫຳທະວຳນມີ 6-7 ເກດັ , ຄຫີ ຼງັ ມີ 14 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄີ ກຳ້ ນຄແີ ຂງໂຄງ້ ໄປດຳ້ ນທຳ້ ຍມປີ ຳຍແຫຼມ ຈດຸ ເລຶ່ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄຢີ ຶ່ ູຊ່ຶ ກື ບັ ຈດຸ ເລຶ່ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄທີ ອ້ ງ ແລະ ດຳ້ ນທຳ້ ຍສຸ ດຂອງຄຢີ ່ຶ ູຊຶ່ ງກບັ ຈດຸ ເລຶ່ ມີ ຕນົ້ ຂອງຄີ ທະວຳນ, ຄທີ ະວຳນມີ 6 ເສນັ້ ກຶ່ ຳງຄ,ີ ຄເີ ອກິ ມີ 14-16 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ແລະ ຄທີ ອ້ ງ 8-9 ເສນັ້ ກ່ຶ ຳງຄີ ສຶ່ ວນຫຳງ: ມຮີ ອຍວຳ້ ເຂຳົ້ ຢ່ຶ ູສຶ່ ວນກຳງເປນັ 2 ຊກີ ຫຼື Forked tail. ສຂີ ອງລຳຕວົ : ຮຶ່ ຳງກຳຍເປນັ ສເີ ງນິ . ລກັ ສະນະພເິ ສດ: ຮຶ່ ຳງກຳຍແບບ Ovate, ຫວົ ນອ້ ຍ ແລະ ມຄີ ຫີ ງຼັ ທ່ຶ ໂີ ຄງ້ ແລະ ເກດັ ອອ້ ມກກົ ຫຳງ 18 ເກດັ . ເຂດກະຈຳຍພນັ : ອຶ່ ຳງແມ່ຶ ນຳ້ ຂອງຕອນເທງິ ຂອງລຳວ ແລະ ຢຸນນຳນ (ສປປຈນີ ). ຮບູ 20.ປຳປຽນແດງ Scaphognathops stejnegeri (http://www.siamfishing.com/board/view.php?tid=27936&begin=50) 3.3.2 ປຳມອ້ ມ, ປຳມຶ່ ນົ , ປຳໜອມ, (Scaphiodonichthys acanthopterus) ຕວົ ຢຶ່ ຳງທ່ຶ ີນຳມຳສືກສຳ: NUOL-P collection: 3776: 14 SL; 3805: 15,2 SL; 3815: 16 SL. D: ii, 11; A: i, 6 ; P1: i,13; P2: i, 10; L: 35-36. ຮູບຮ່ຶ ຳງຂອ້ ນຂຳ້ ງຍຳວ ແລະ ແປເຂຳົ້ ທຳງດຳ້ ນຂຳ້ ງ,ຄວຳມເລກິ ຂອງລຳຕວົ ເທຳົ ກບັ 1/4 ຂອງຄວຳມ ຍຳວມຳດຖຳນ (SL) ຫຼື ຮ່ຶ ຳງກຳຍແບບ Oblong. ສຶ່ ວນຫວົ : ຂອ້ ນຂຳ້ ງນອ້ ຍ, ຮມີ ສບົ ດຳ້ ນລຶ່ ຸມ ແລະ ດຳ້ ນ