ความรู้เรื่องการบริหารกิจการฮาลาลในประเทศ

โดย รองศาสตราจารย์ ดร.ปกรณ์ ปรยี ากร ผอู ้ านวยการ เอกสารการบรรยายในการใหค้ วามรสู ้ าหรับผปู ้ ระกอบการญป่ี ่ นุ ในประเทศไทยทเี่ ป็ นสมาชกิ ของ องคก์ ารสง่ เสรมิ การคา้ ตา่ งประเทศของญป่ี ่ นุ (เจโทร กรงุ เทพ) และ JCC Bangkok วนั พธุ ที่ 18 กรกฎาคม 2561 เวลา 14.30 น.

การขยายตวั ของเศรษฐกจิ ฮาลาลในโลกปัจจบุ นั ความจาเป็ นและความสาคญั ในการกาหนดมาตรฐานฮาลาล เพอ่ื การพัฒนาธรุ กจิ การเกษตรและอตุ สาหกรรมในอนาคต จากจดุ เรมิ่ ตน้ ในการกาหนดมาตรฐานฮาลาล CODEX มาสู่ มาตรฐานฮาลาลของประเทศไทย การมาตรฐานฮาลาลโดยระบบ HAL-Q 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 2

เรอ่ื งทห่ี นงึ่ : 7/17/2018 3 การขยายตวั ของเศรษฐกจิ ฮาลาล ความรู้เร่ีองการบริหารกิจการฮาลาลในประเทศไทย

Carla Power เขยี นในนติ ยสารไทมป์ ระจาสปั ดาห์ 15 ม.ิ ย.2009 ใชค้ าวา่ The Halal Economy เป็ น ครัง้ แรก “จากเบอเกอรไ์ ปสธู่ นาคาร ตลาดทเี่ ป็ นมติ รกบั ชาวมสุ ลมิ เวลานมี้ มี ลู คา่ หนง่ึ ลา้ นลา้ น ดอลลารส์ หรัฐตอ่ ปี มนั มผี ลตอ่ การเปลยี่ นแปลง ของโลกมสุ ลมิ อยา่ งไร” REF: TIME. Monday, June 15, 2009 ความรเู ้ รอี่ งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 4 7/17/2018

อาหารเครอ่ื งดม่ื ,เครอื่ งสาอาง, เครอ่ื งนุ่งหม่ ,เครอ่ื งหนัง/ฯลฯ ผลติ ภัณฑย์ า,สมนุ ไพร,เวชภัณฑ์ โรงแรมทพ่ี ัก,ภตั ตาคาร,บรกิ ารทเี่ กยี่ วขอ้ ง : หนังสอื ,นติ ยสาร,ภาพยนตร.์ ดนตร,ี Social Medias ธนาคาร, ประกนั ภัย,ตะกาฟลุ ,ซกู กุ ฯลฯ มาตรฐาน,ระบบการผลติ หอ้ งปฏบิ ตั กิ าร, การรบั รอง, ระบบโลจสิ ตกิ ส์ ซอฟทแ์ วร,์ เว็บไซต์ ฯลฯ 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 5

อาหาร การเงนิ เสอื้ ผา้ ทอ่ งเทยี่ ว สอื่ สาร ยา เครอื่ ง $1276 $1538 $263 $163 สนั ทนา $82 สาอาง พันลา้ น พันลา้ น พันลา้ น พันลา้ น การ$165 พันลา้ น $ 57 พันลา้ น พันลา้ น เศรษฐกจิ ฮาลาล ภาคการผลติ หลกั อทิ ธพิ ลของคา่ นยิ ม ขับเคลอ่ื นดว้ ยความ ขบั เคลอ่ื นดว้ ยความ อสิ ลาม จาเป็ นของลกู คา้ ปลกี จาเป็ นของลกู คา้ ธรุ กจิ Source: The State of the Global Islamic Economy Report 2016: Thompson Reuters/Dinar Standards 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 6

ประเด็นสาคญั ทเ่ี กยี่ วขอ้ งกบั ความเตบิ โตของเศรษฐกจิ ฮาลาลปัจจบุ นั ประชากรมสุ ลมิ อตั ราการเตบิ โตตอ่ เนอื่ ง • ปีปัจจบุ นั = 1,800 ลา้ นคน ▪ Reference: Institute USD3.2Trillion • ปี 2020 = 1,960 ลา้ นคน The Pew Research ฿ 105.6แสนล้านล้านบาท • ปี 2030 = 2,200 ลา้ นคน ผบู ้ รโิ ภค กลมุ่ ประเทศมสุ ลมิ (OIC) 57 ประเทศ • อตั ราการเตบิ โตโดยเฉลยี่ ปีละ 7.8% • รายไดเ้ ฉลย่ี ประชากร (GDP per capita) เพม่ิ ขน้ึ จาก US$ 8,988 in 2011 to US$ 10,224 in 2015. ประเทศผผู ้ ลติ ทมี่ ศี กั ยภาพและความโดดเดน่ • กลมุ่ ประเทศอาเซยี นและประเทศคสู่ ญั ญา 6 ประเทศ • กลมุ่ ประเทศ BRICS (Brazil, Russia, India, China, South. Africa • สหรัฐอเมรกิ า คานาดา สหภาพยโุ รป 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 7

เรอ่ื งทส่ี อง: ความสาคญั ของมาตรฐานฮาลาล

ความสาคญั มาตรฐานในเชงิ เศรษฐกจิ และธรุ กจิ การเกษตรกรรมและอตุ สาหกรรม เป็ นเอกสารทแ่ี สดงถงึ กฎเกณฑแ์ ละ ขอ้ กาหนดสาคญั ในการทจี่ ะดาเนนิ การผลติ สนิ คา้ หรอื บรกิ ารแตล่ ะ ประเภทใหถ้ กู ตอ้ งตรงความตอ้ งการของลกู คา้ และผรู ้ ับบรกิ าร ทป่ี ระสงค์ จะบรโิ ภคสนิ คา้ หรอื บรกิ ารเหลา่ นัน้ หมายถงึ การทผ่ี ปู ้ ระกอบการใน ภาคการผลติ การเกษตรกรรมหรอื อตุ สาหกรรมจะนาเอาขอ้ กาหนดดา้ น ตา่ ง ๆ ในเอกสารมาตรฐาน มาวางระบบและกระบวนการผลติ ผลติ ภัณฑ์ ใหเ้ ป็ นไปตามมาตรฐาน (Standard Operating Procedure-SOP) ตลอดเสน้ ทางของหว่ งโซอ่ ปุ ทาน (Production supply chain) 7/17/2018 ความรเู ้ รอี่ งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 9

ความเชอ่ื มโยงระหวา่ งหว่ งโซค่ ณุ คา่ กบั หว่ งโซอ่ ปุ ทาน กจิ การของ หว่ งโซ่ กจิ การของ หว่ งโซ่ ขอ้ กาหนด ซพั พลายเออร์ อปุ ทาน ผปู ้ ระกอบการ คณุ คา่ ของลกู คา้ ➢ การจัดหาวตั ถดุ บิ ระบบทรัพยากรมนุษย์ ➢ ผลติ ภณั ฑ์ ➢ การโลจสิ ตกิ ส์ ระบบทนุ และปัจจัยการดาเนนิ งาน ตรงตาม ➢ การสนับสนุนดา้ น ขอ้ กาหนด ระบบสารสนเทศการจัดการ เครอ่ื งจักร อปุ กรณ์ ➢ ผลติ ภณั ฑ์ ➢ การสนับสนุน กระบวนการพฒั นาการผลติ ดกี วา่ กระบวนการจัดการความตอ้ งการ ดา้ นอนื่ ๆ ➢ ราคาตา่ กวา่ กระบวนการพัฒนาการบรกิ าร หรอื ตน้ ทนุ ตา่ กวา่ ➢ บรกิ ารรวดเร็ว กวา่ มาตรฐาน ระบบการควบคมุ การดาเนนิ งานให ้ มาตรฐาน เป็ นไปตามมาตรฐาน 7/17/2018 10 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย

การกาหนดมาตรฐาน • “มาตรฐาน” (Standards) เป็ นเอกสารทจี่ ัดทาขน้ึ โดยนาเอารายละเอยี ด ของความจาเพาะทางเทคนคิ หรอื หลกั เกณฑต์ า่ ง ๆ ทเ่ี ห็นพอ้ งรว่ มกนั เพอื่ ใชเ้ ป็ นกฎในการปฏบิ ตั งิ าน เป็ นแนวทาง หรอื คานยิ ามของคณุ ลกั ษณะเฉพาะตา่ ง ๆ ทัง้ นี้ เพอ่ื ใหม้ ัน่ ใจไดว้ า่ วัตถดุ บิ ทใี่ ชใ้ นการผลติ กระบวนการดาเนนิ การผลติ ผลติ ภัณฑห์ รอื บรกิ ารตา่ ง ๆ ถกู ตอ้ งและ เหมาะสมตามคา่ เป้าหมายทกี่ าหนดไว ้ • ผทู ้ เ่ี ป็ นจดุ เรมิ่ ตน้ ในการระบรุ ายละเอยี ดของขอ้ กาหนดคคอื ตวั แทนของ ผบู ้ รโิ ภคสนิ คา้ หรอื บรกิ าร • ในกรณีของผบู ้ รโิ ภคมสุ ลมิ องคก์ รศาสนาอสิ ลามจงึ เป็ นตวั แทนของ มสุ ลมิ ในการวางขอ้ กาหนดวา่ ดว้ ยการผลติ ผลติ ภณั ฑฮ์ าลาล 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 11

เรอ่ื งที่ 3 จากจดุ เรม่ิ ตน้ ในการกาหนด มาตรฐานฮาลาล CODEX มา สมู่ าตรฐานฮาลาลของ ประเทศไทย

มาตรฐานฮาลาล:จากโลกสปู่ ระเทศไทย 1. พ.ศ. 2540 2. พ.ศ.2541 3. พ.ศ. 2545 4.พ.ศ. 2550 มกอช. ประกาศใช ้ • FAO+WHO CODEX • สานักงานมาตรฐาน • มตคิ ณะรัฐมนตรี มาตรฐานอาหาร ALIMENTARIOUS ผลติ ภณั ฑอ์ ตุ สาหกร กอ่ ตงั้ “สถาบนั ฮาลาล เป็ นมาตรฐาน รม (สมอ.)ยอมรับ มาตรฐานฮาลาล แหง่ ชาติ • อนุมตั ใิ หใ้ ชค้ าวา่ Codex แหง่ ประเทศไทย” HALAL , ‫حلال‬ ในสงั กดั สกอท. โดยมาตรฐานนเ้ี ป็ นการ • ประกาศใช ้ จัดทาภายใตก้ าร • ประกาศใชแ้ นวทาง มอก.1701-2541 • ปี 2546 สกอท. อานวยการของ สกอท. ในการกาหนด รองรับ CODEX ทกุ ประกาศใชม้ าตรฐาน อนั มสี ถาบนั มาตรฐาน มาตรฐานอาหาร ประการ อาหารฮาลาลเพอ่ื ฮาลาล แหง่ ประเทศ ฮาลาลสาหรับ ประโยชนใ์ นการ ไทยเป็ นผดู ้ าเนนิ การ ผบู ้ รโิ ภคมสุ ลมิ • เรมิ่ ใชค้ าวา่ กาหนดกระบวนการ “ฮาลาล” ผลติ และตรวจรับรอง ในภาษาไทยเป็ น อาหารฮาลาล ครัง้ แรก 7/17/2018 ความรเู ้ รอี่ งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 13

สบื คน้ ไดจ้ าก http://www.acfs.go.th/standard/download/std_halal_food.pdf 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 14

มาตรฐานฮาลาลอน่ื ๆ ทกี่ าลงั พัฒนา • มาตรฐานฮาลาลเพอื่ การบรกิ ารการทอ่ งเทยี่ วท่ี เป็ นมติ รกบั มสุ ลมิ • มาตรฐานฮาลาลผลติ ภณั ฑเ์ ครอ่ื งสาอาง • มาตรฐานฮาลาลยาและวคั ซนี • มาตรฐานฮาลาลบรกิ ารสปา • มาตรฐานฮาลาลโลจสิ ตกิ ส์ 7/17/2018 ความรเู ้ รอี่ งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 15

มาตรฐานฮาลาลขององคก์ ารความรว่ มมอื ประเทศอสิ ลาม (Organization of Islamic Cooperation (OIC) • OIC กอ่ ตงั้ องคก์ รในสงั กดั เพอื่ ทาหนา้ ทก่ี าหนดมาตรฐานใชช้ อ่ื วา่ “สถาบนั มาตรฐานและมาตรวทิ ยาสาหรับประเทศอสิ ลาม Standard and Metrology Institute for Islamic Countries- SMIIC หรอื OIC/SMIIC” เมอ่ื เดอื นสงิ หาคม 2553 ➢ OIC/SMIIC ประกาศใชม้ าตรฐานฮาลาลครัง้ แรกในปี ๒๕๕๔ ไดแ้ ก่  OIC/SMIIC 1 General Guidelines on Halal Food 2011  OIC/SMIIC 2 Guidelines for Bodies Providing Halal Certification 2011  OIC/SMIIC 3 Guidelines for the Halal Accreditation Body Accrediting Halal Certification Bodies 2011 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 16

มาตรฐานฮาลาลอาเซยี น • คณะทางานเฉพาะกจิ ของอาเซยี นวา่ ดว้ ยแนวทางอาหารฮาลาลอนั เป็ น ผลจากการประชมุ The Third Meeting of Ad-Hoc Working Group on ASEAN Halal Food Guidelines ระหวา่ งวันท่ี 24-26 พฤศจกิ ายน พ.ศ.2540 ณ กรงุ เทพมหานคร • แตม่ าตรฐานนย้ี งั ไมม่ ผี ลในการปฏบิ ตั ิ 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 17

เคา้ โครงของเอกสารมาตรฐานฮาล 1. ขอบขา่ ย 3.7 การเกบ็ รักษาผลติ ภณั ฑว์ ธิ กี ารนาเสนอ การ 2. นยิ าม ระบคุ วามหมายของคาทใ่ี ชใ้ น โฆษณา และการจัดจาหน่าย มาตรฐาน 3.8 เครอ่ื งหมายและฉลาก 3. เกณฑส์ าหรับการใชค้ าวา่ “ฮาลาล” ภาคผนวก ก ขอ้ กาหนดเกยี่ วกบั เรอื่ งนญสิ และวธิ ชี าระลา้ ง 3.1 อาหารทอี่ นุญาตตามศาสนบญั ญตั อิ สิ ลาม 3.2 การเชอื ดสตั ว์ ภาคผนวก ข 3.3 การจัดเตรยี ม การผลติ การขนสง่ และการ การทาใหส้ ตั วส์ ลบหรอื หมดสตกิ อ่ นการเชอื ด (สตั วป์ ีกและสตั วเคยี้ วเออ้ื ง) เกบ็ รักษา 3.4 การชาระลา้ งนญสิ ภาคผนวก ค 3.5 สขุ ลกั ษณะอาหาร แนวทางการใชเ้ ครอื่ งเชอื ดกลสาหรบั 3.6 บรรจภุ ณั ฑแ์ ละการบรรจุ ไกห่ รอื สตั วป์ ีก 7/17/2018 ความรเู ้ รอี่ งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 18

อะไรเป็ นทตี่ อ้ งหา้ ม • ตามศาสนบญั ญัตอิ สิ ลามถอื วา่ แหลง่ อาหารทงั้ หมดเป็ นทอ่ี นุญาต • ยกเวน้ แหลง่ อาหารรวมทัง้ ผลติ ภัณฑแ์ ละสง่ิ ทไ่ี ดจ้ ากแหลง่ อาหาร ตอ่ ไปน้ี • สกุ ร หมปู ่ า สนุ ัข งู และลงิ สตั วก์ นิ เนอ้ื เป็ นอาหารทม่ี เี ขย้ี วและกรงเล็บ เชน่ สงิ โต เสอื หมี และสตั วอ์ น่ื ๆทคี่ ลา้ ยกนั • นกลา่ เหยอื่ ทมี่ กี รงเล็บ เชน่ นกอนิ ทรี นกแรง้ และนกอน่ื ๆทคี่ ลา้ ยกนั • สตั วท์ าลาย และสตั วม์ พี ษิ เชน่ หนู ตะขาบ แมลงป่ อง และสตั วอ์ น่ื ๆทคี่ ลา้ ยกนั • สตั วท์ หี่ า้ มฆา่ ในศาสนาอสิ ลาม เชน่ มด ผงึ้ และนกหวั ขวาน • สตั วท์ น่ี ่ารังเกยี จโดยทวั่ ไป เชน่ เห็บ หมัด ไร เหา แมลงวนั หนอน และสตั วอ์ นื่ ๆทค่ี ลา้ ยกนั • สตั วท์ อี่ าศยั อยไู่ ดท้ งั้ บนบกและในน้า เชน่ กบ จระเข ้ เตา่ และสตั วอ์ นื่ ๆทค่ี ลา้ ยกนั • ลาและฬอ่ ทเ่ี ป็ นสตั วเ์ ลยี้ งใชง้ าน • สตั วน์ ้าทม่ี พี ษิ หรอื เป็ นอนั ตรายทกุ ชนดิ เวน้ แตพ่ ษิ หรอื อนั ตรายดงั กลา่ วไดถ้ กู กาจัดออกระหวา่ ง กระบวนการผลติ แลว้ 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 19

อะไรเป็ นทตี่ อ้ งหา้ ม – ตอ่ • สตั วบ์ ก สตั วป์ ีก สตั วป์ ระเภทนกทไี่ มไ่ ดถ้ กู เชอื ดถกู ตอ้ งตามศาตสนบญั ญตั อิ สิ ลาม • เลอื ดทม่ี าจากการเชอื ดหรอื ไหลออกจากรา่ งกาย • อาหารทไ่ี ดจ้ ากพชื ทม่ี พี ษิ หรอื ทาใหม้ นึ เมาหรอื เป็ นอนั ตราย เวน้ แตเ่ มอ่ื สารดงั กลา่ วได ้ ถกู กาจัดออกระหวา่ งกระบวนการผลติ แลว้ • อาหารและเครอื่ งดม่ื ทก่ี อ่ ใหเ้ กดิ ความมนึ เมา • เครอื่ งดมื่ แรธ่ าตจุ ากธรรมชาติ และวตั ถเุ คมที กุ ชนดิ ทเี่ ป็ นพษิ และกอ่ ใหเ้ กดิ อนั ตราย • อาหารและเครอ่ื งดมื่ ทมี่ สี ว่ นประกอบอาหารทไ่ี ดจ้ ากการดดั แปรพันธกุ รรม (genetically modified organism :GMO) หรอื จากสารพันธกุ รรมของสตั วท์ ไี่ มอ่ นุญาตตามศาสน บญั ญัตอิ สิ ลาม (เชน่ เอน็ ไซมจ์ ากสกุ ร) 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 20

แนวทางการดาเนนิ กจิ การฮาลาลของไทย • หลักการพนื้ ฐานทสี่ าคญั  ศาสนารับรองและวทิ ยาศาสตรร์ องรับ(Shariah Certifies and Halal Science Supports)  สถาบนั มาตรฐานฮาลาลแหง่ ประเทศไทยในสงั กดั สานักงาน คณะกรรมการกลางอสิ ลามแหง่ ประเทศไทย (กอ่ ตงั้ โดยมติ ครม. 24 ก.ย. 2545) ทาหนา้ ทก่ี าหนดมาตรฐาน โดยทางานรว่ มกบั ศนู ยว์ ทิ ยาศาสตรฮ์ าลาลแหง่ จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั (กอ่ ตงั้ โดยมติ ครม. 13 ส.ค. 2546) ทาหนา้ ทส่ี นับสนุนวชิ าการดา้ นวทิ ยาศาสตร์ ฮาลาล 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 21

แนวทางการดาเนนิ กจิ การฮาลาลของไทย ดา้ นปัจจัยการผลติ 1. วตั ถดุ บิ สว่ นผสมและสารปรงุ แตง่ มที ม่ี าซง่ึ พสิ จู นไ์ ดว้ า่ “ฮาลาล” ปราศจากสงิ่ “หะรอม” 2. กระบวนการผลติ จะตอ้ ง “ฮาลาล” ทกุ ขนั้ ตอน 3. สถานทผ่ี ลติ จะตอ้ งสะอาด ปลอดภัย จากสงิ่ ปนเปื้อน มรี ะบบป้องกนั สตั วท์ กุ ชนดิ และไม่ ปะปนกบั การผลติ สง่ิ ทไี่ มฮ่ าลาล 4. เครอื่ งจักร เครอ่ื งมอื และอปุ กรณก์ ารผลติ จะตอ้ ง สะอาดและไมไ่ ดร้ ว่ มกบั การผลติ สง่ิ ทไี่ มฮ่ าลาล 7/17/2018 ความรเู ้ รอี่ งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 26 22

แนวทางการดาเนนิ กจิ การฮาลาลของไทย ดา้ นปัจจัยการผลติ 5. การเก็บรักษา การขนสง่ และวางจาหน่ายจะตอ้ งแยกสดั สว่ น เฉพาะอาหารฮาลาลไมป่ ะปนกบั สงิ่ ทไี่ มฮ่ าลาล เพอื่ ป้องกนั การ สบั สนและเขา้ ใจผดิ ของผบู ้ รโิ ภค 6. การลา้ งวัตถดุ บิ หรอื อปุ กรณ์ทใี่ ชผ้ ลติ ผลติ ภัณฑท์ ไ่ี มฮ่ าลาลมา กอ่ น จะตอ้ งลา้ งใหส้ ะอาดตามบญั ญัตศิ าสนาอสิ ลาม 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 23

แนวทางการดาเนนิ กจิ การฮาลาลของไทย • ดา้ นพนกั งาน 1. พนักงานทผ่ี ลติ ผลติ ภณั ฑฮ์ าลาลควรเป็ นมสุ ลมิ หากมใิ ชม่ สุ ลมิ จะตอ้ งไมเ่ กยี่ วขอ้ งกบั สง่ิ ทไ่ี มฮ่ า ลาลในขณะผลติ อาหารฮาลาล เชน่ เนอ้ื สกุ ร เลอื ด แอลกอฮอล์ หรอื สนุ ัข 2. พนักงานเชอื ดสตั ว์ ตอ้ งเป็ นมสุ ลมิ มี สขุ ภาพจติ สมบรู ณ์ ไมเ่ ป็ นโรคทสี่ งั คมรังเกยี จและมคี วามรู ้ ความเขา้ ใจเกย่ี วกบั การเชอื ดสตั วต์ ามบญั ญัติ ศาสนาอสิ ลาม 3. ผตู ้ รวจประเมนิ ทป่ี รกึ ษา นักวทิ ยาศาสตรฮ์ าลาล เป็ นมสุ ลมิ 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 28 24

ประเภทของการรับรอง 1. ผลติ ภณั ฑอ์ ปุ โภค บรโิ ภค 2. การเชอื ดสตั ว์ 3. การบรกิ ารอาหาร เครอื่ งดม่ื และครัวฮาลาล 4. ผลติ ภณั ฑส์ าเร็จรปู วัตถดุ บิ สว่ นผสม หรอื เนอ้ื สตั วฮ์ าลาล นาเขา้ จาก ตา่ งประเทศ 5. ผลติ ภณั ฑฮ์ าลาลรปู แบบอน่ื 6. เอกสารเพอื่ การสง่ ออก 7. การบรกิ ารตา่ งๆ เชน่ การแพทย์ พยาบาล ทอ่ งเทย่ี ว เวชภัณฑ์ เวชสาอางค์ 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 29 25

7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 26

พรบ.บรหิ ารองคก์ รศาสนาอสิ ลาม พ.ศ.2540 ระเบยี บ สกอท. 2558 สานกั งานคณะกรรมการกลางอสิ ลาม แหง่ +16 สานกั งานคณะกรรมการอสิ ลามประจา ประเทศไทย (สกอท.) จงั หวดั (สกอจ.) 5 +53 4 +20 3 +30 ฝ่ ายกจิ การฮาลาล ฝ่ ายกจิ การฮาลาล 1 +3 1 +3 2 +10 เจา้ หนา้ ทตี่ รวจประเมนิ ฮาลาล เจา้ หนา้ ทต่ี รวจประเมนิ ฮาลาล การสนับสนุนดา้ น สมฮท.กอท./ศวฮ.จฬ. การสนับสนุนดา้ น วชิ าการ/วทิ ยาศาสตร์ วชิ าการ/วทิ ยาศาสตร์ สมฮท.กอท. = สถาบันมาตรฐานฮาลาลแหง่ ประเทศไทย กอท. ศวฮ.จฬ. = ศนู ยว์ ทิ ยาศาสตรฮ์ าลาล จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั 7/17/2018ความรเู ้ รอี่ งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 27

เครอ่ื งหมายรบั รองฮาลาลไทย 7/17/2018 ความรเู ้ รอี่ งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 30 28

ระเบยี บทใ่ี ชใ้ นการอา้ งองิ 1. พรบ.การบรหิ ารองคก์ รศาสนาอสิ ลาม พ.ศ. ๒๕๔๐ 2. ระเบยี บ กอท. วา่ ดว้ ยการดาเนนิ กจิ การฮาลาล พ.ศ. ๒๕๕๘ 3. “ผลติ ภัณฑฮ์ าลาล” มาตรฐานสนิ คา้ เกษตรและอาหารแหง่ ชาติ (มกอช. ๘๔๐๐ – ๒๕๕๐) 4. ขอ้ บงั คบั สกอท. วา่ ดว้ ยการดาเนนิ การตรวจรับรองสถานประกอบการ การ ตรวจผลติ ภณั ฑ์ และคา่ ธรรมเนยี ม พ.ศ. ๒๕๕๙ 5. ขอ้ กาหนด สกอท. เรอื่ งการตรวจรับรองกระบวนการผลติ ภณั ฑ์ ฮาลาล พ.ศ. ๒๕๕๙ 6. ขอ้ กาหนด สกอท. เรอ่ื งการตรวจรับรองฮาลาลโรงงานเชอื ดสตั วแ์ ละการ ชาแหละชนิ้ สว่ น พ.ศ. ๒๕๕๙ 7. ขอ้ กาหนด สกอท. เรอื่ งแนวทางปฏบิ ตั กิ ารขอใชเ้ ครอ่ื งหมายรับรองฮาลาล และการใชเ้ ครอื่ งหมายฮาลาล บนผลติ ภณั ฑแ์ ละบรรจภุ ณั ฑ์ พ.ศ. ๒๕๕๙ 7/17/2018 ความรเู ้ รอี่ งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 19 29

เรอ่ื งที่ 4 การมาตรฐานฮาลาลโดยระบบ HAL-Q ความรู้เรี่องการบริหารกิจการฮาลาลในประเทศไทย 7/17/2018 30

บทบาทของศนู ย์ • ระยะแรก เป็ นการประยกุ ตแ์ นวคดิ เชงิ บรู ณาการระบบ วทิ ยาศาสตร์ Codex-Halal เขา้ กบั ระบบการวเิ คราะหอ์ นั ตรายและจดุ ฮาลาลในดา้ น ควบคมุ วกิ ฤตหิ รอื HACCP เรม่ิ ขนึ้ เมอื่ ครัง้ รอง การมาตรฐาน ศาสตราจารย์ ดร.วนิ ัย ดะหล์ นั เขา้ รว่ มสนับสนุนบรษิ ัท การบนิ ไทย จากดั จัดทาครวั ฮาลาลในการแขง่ ขนั กฬี า เอเชยี นเกมสใ์ นปี พ.ศ.2541 • หลังจากนัน้ ไดพ้ ัฒนาระบบ Halal-HACCP ขน้ึ และจัดทา เป็ นเอกสารเมอื่ ปี พ.ศ.2542 และมกี ารพัฒนาตอ่ เน่ือง มาเป็ นระบบHalal-GMP/HACCP มคี มู่ อื 3 เลม่ ในปี พ.ศ. 2548 คอื • Halal-GMP/HACCP 5000:1426 หลกั การพน้ื ฐานและ คาศพั ท์ • Halal-GMP/HACCP 5001:1426 ขอ้ กาหนด • Halal-GMP/HACCP 5004:1426 แนวทางสาหรับจัดทา

ระบบ HAL-Q ปี 2548 ศวฮ.จฬ. พัฒนาตอ่ ยอดกา้ วหนา้ ขน้ึ เป็ น ระบบ บรหิ ารจัดการเพอื่ การจัดเตรยี มอาหารฮาลาล ปลอดภยั ท่ี เรยี กวา่ HAL-Q HAL-Q เป็ นระบบบรหิ ารจัดการเพอื่ การจัดเตรยี มอาหารฮา ลาลปลอดภัยยดึ หลกั หนง่ึ ความสะอาดปลอดภัย (H–hygiene) สอง การสรา้ งความมนั่ ใจแกผ่ บู ้ รโิ ภค (A–assurance) สาม ความรบั ผดิ ชอบของผปู ้ ระกอบการตอ่ ผลติ ภณั ฑข์ อง ตน (L–liability) สี่ คณุ ภาพ (Q–quality) โดยระบบ HAL-Q กาหนดแนวคดิ วา่ “หะรอม” เป็ น อนั ตรายเชน่ เดยี วกบั อนั ตรายทางกายภาพ ชวี ภาพและเคมี ในระบบความปลอดภัยทว่ั ไป จงึ จาเป็ นตอ้ งกาจัดตลอดหว่ ง โซอ่ ปุ ทานอาหารฮาลาล (Halal Supply Chain)

ระบบ HAL-Q ดว้ ย 4 เตรยี มการ จัดเตรยี มสงิ่ จาเป็ น ไดแ้ ก่ วธิ ที ใ่ี ชภ้ าษา ✓1) คน (Men) ผเู ้ ชอื ดสตั ว์ ผตู ้ ดั สนิ ฮาลาล สญั ลกั ษณ์ 4x4 นักวทิ ยาศาสตรผ์ ตู ้ รวจวเิ คราะหเ์ ป็ นมสุ ลมิ ✓ส2)งิ่ ทวตัส่ี ถมั ุผ(สัMกaบัteอrาiaหlsา)รตทอ้งั้ งวปตั ลถอดุ ดบิ หเะครรออ่ื มงจกั รและทกุ ✓3) กลไก (Mechanisms) การผลติ การบรรจุ โลจิ สตกิ ส์ ปลอดการปนเปื้อน ✓4) ระบบทนุ (Monetary system) ปลอดสง่ิ หะรอม อ4นั อตนรั าตยรกาายยภากพาหชนวี ดภอานัพตเรคามยีทแตี่ลอะ้ หงกะราอจมัด ไดแ้ ก่ 4 การจดั การ การวางระบบฮาลาลปลอดภยั การ ตรวจสอบทางนติ วิ ทิ ยาศาสตร์ กรณีสารทคี่ ลมุ เครอื การชาระลา้ งดว้ ยผลติ ภณั ฑน์ ้าดนิ ชาระลา้ งนญสิ และการตดั สนิ ดว้ ยนักวชิ าการศาสนาอสิ ลาม

• 4 การดาเนนิ งาน แบง่ เป็ น 4 ชว่ ง • ปชรว่ ะงกทอี่บ1กการารเพเตอื่ รแยี สมดคงวคาวมามพพรรอ้ อ้ มม:ใดนา้กนาเรอเกขสา้ ราว่รมขกอจงิ สกรถรามน การดาเนนิ งาน • ปปขปชันัรญร้ว่ ะะตงหยกทอกุอาน่ีตบ2กกวก์ ราสทิาณรรมยัดีตแามาัวลศเนอนะาาผยนิส:า่ทูงต้ งคามี่รนวใ์สสี านาว่กมกหนาสารเรารกับกวคย่ีบาาัญวหคุงขรขนลอะ้อดาบงกงจบฮรดุ ฮราวะาลกิ ดลาฤบั าลตลส-หหงู ฝะขะึรกรอออปงมมฏสบถกิ กาาตั านรริ แกไ้ ข แบง่ เป็ น 4 ชว่ ง • วอปผชนิารลว่ ะหจิ ตงิ กฉาทออัรยาี่บ3จหรกาวากกมารรานถฮรังกาึหใกลวอห้ าชาิ งรคล้าเชกกขาาบ็าปอรรวงระศัตสลกึ าถถาษ้สดุงานานนบิ :าญปหจรสิ ัดะอ้ หกทงนอเาตักบเรอดยีกกว้มาสยวราสัตรตบถครดู่ ดุมู่วนิ จบอืิ สคแสภณุลถาะภาพกนาสาพทรถกผ่ี าาลนรติ • ชว่ งท่ี 4 การตรวจประเมนิ : ตรวจประเมนิ และการแกไ้ ขสงิ่ บกพรอ่ ง การสรปุ และรายงาน

เรอื่ งทห่ี า้ : ความเชอ่ื มั่นทม่ี ตี อ่ ผลติ ภณั ฑฮ์ าลาลไทย ในตลาดโลก Thailand Investment Reviews (July 2016 vol. 26 no. 7) 7/17/2018 ความรู้เร่ีองการบริหารกิจการฮาลาลในประเทศไทย 35

อตุ สาหกรรมฮาลาลประเทศไทยประสบความสาเร็จสงู หรอื ดงั เป็ นพลแุ ตก เรอื่ งจากปกนติ ยสาร BOI., Thailand Investment Review July 2016 vol. 26 no. 7 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 36

สถานะของฮาลาลไทยใน ตลาดโลก • ปัจจบุ นั ประเทศไทยสง่ ออกผลติ ภณั ฑฮ์ าลาลเป็ น อนั ดบั 10 ของโลก • การสง่ ออกผลติ ภณั ฑอ์ าหารมมี ลู คา่ 276,000 ลา้ น บาท (USD 8.36 Billion) • ผลติ ภณั ฑท์ ไี่ ดร้ ับการรับรองฮาลาลมจี านวน 184,000 ชนดิ • ตามยทุ ธศาสตรร์ ัฐบาล พล.อ.ประยทุ ธ์ จันทรโ์ อชา พยายามผลกั ดนั ใหป้ ระเทศไทยเป็ นอนั ดบั 5 ของ โลก ภายในปี 2563 (ยทุ ธศาสตรก์ ารสง่ เสรมิ และ พัฒนาศกั ยภาพธรุ กจิ สนิ คา้ และบรกิ าร ฮาลาล (พ.ศ. 2559 – 2563) 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 37

ศกั ยภาพไทยในตลาด ฮาลาลโลก • ผลติ ภณั ฑฮ์ าลาลไทยไดร้ ับการยอมรับและเป็ นที่ เชอ่ื มน่ั ในมาตรฐานและกระบวนการตรวจรับรองฮา ลาลของประชาคมโลก • 1 มกราคม 2017 สถาบนั มาตรฐานและมาตรวทิ ยา สาหรับประเทศมสุ ลมิ (Standard and Metrology Institute for Muslim Countries – SMIIC) องคก์ รในสงั กดั องคก์ ารความรว่ มมอื ประเทศ อสิ ลาม (Organization of Islamic Cooperation – OIC) รับประเทศไทยเป็ นสมาชกิ • เครอ่ื งหมายฮาลาลไทยถกู เรยี กวา่ THAILAND DIAMOND HALAL 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 38

ฮาลาลในฐานะทเ่ี ป็ นแบรนด์ ตราฮาลาลวนั นเ้ี หมอื นเป็ น The ▪ ทุกวันน้ีฮาลาลกลายเป็ น “โอกาส” Second Brand ของผปู ้ ระกอบการ ในเชงิ การตลาด ▪ ในขณะทตี่ ลาดโดยทวั่ ไปซบเซา ตลาดฮาลาลกลับโตสวนทาง ▪ ผปู ้ ระกอบการมองวา่ ฮาลาล มกี ารใช ้ วทิ ยาศาสตรแ์ ละมเี รอ่ื งจรยิ ธรรมเขา้ มาเกย่ี วขอ้ ง ▪ มมี าตรฐานทส่ี งู กวา่ มาตรฐานปกติ ทว่ั ไป ▪ จงึ เกดิ ความเชอ่ื มัน่ ทจี่ ะนาสนิ คา้ และ บรกิ ารของตวั เองเขา้ สตู่ ลาดฮาลาล 7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 39

ตราฮาลาลคอื “แบรนด”์ 500 ตราฮาลาลในตลาดโลก ตราไหนทนี่ ่าเชอ่ื ถอื 7/17/204108 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 36

7/17/2018 ความรเู ้ รอ่ี งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 4

เกยี่ วกบั วทิ ยากร ➢ การศกึ ษา นติ ศิ าสตรบณั ฑติ และรัฐศาสตรบณั ฑติ (ธรรมศาสตร)์ MPA., MPhil. Development Management., and PhD. Public Management (Cambridge University) ➢ การทางาน ปัจจบุ นั รองศาสตราจารย์ คณะรัฐประศาสนศาสตร์ NIDA และผอู ้ านวยการสถาบนั มาตรฐาน ฮาลาลแหง่ ประเทศไทย อดตี คณบดคี ณะรัฐประสาสนศาสตร์ กรรมการสภาสถาบนั บณั ฑติ พัฒนบรหิ ารศาสตร์ ผอู ้ านวยการศนู ย์ การศกึ ษานานาชาติ ผอู ้ านวยการศนู ยพ์ ัฒนาการจัดการภาครัฐ กรรมการสภาคณาจารย์ ➢ ความเชยี่ วชาญ การวางแผนยทุ ธศาสตรแ์ ละการจัดการเชงิ กลยทุ ธ์ การวางแผนและการบรหิ ารโครงการ นโยบายสาธารณะ การจัดการภาครัฐแนวใหม่ กฎหมายรัฐธรรมนูญ กฎหมายวา่ ดว้ ยการบรหิ ารราชการ การ วเิ คราะหแ์ ละพัฒนาระบบการจัดการ ฯลฯ ➢ ประสบการณอ์ นื่ (ทส่ี าคญั ) กรรมาธกิ ารยกรา่ งรัฐธรรมนูญ ๒๕๕๐/๒๕๕๗-๘, กรรมการการประปาสว่ น ภมู ภิ าค, กรรมการองคก์ ารสวนพฤกษศาสตร,์ คณะกรรมการกองทนุ สงิ่ แวดลอ้ มแหง่ ชาต,ิ ทป่ี รกึ ษาอาวโุ ส ธนาคารพัฒนาเอเชยี (ADB), ทป่ี รกึ ษาบรษิ ัททป่ี รกึ ษาของไทยและตา่ งประเทศหลาบบรษิ ัท, ผเู ้ ชยี่ วชาญดา้ น การวางแผนยทุ ธศาสตรข์ องหน่วยงานภาครัฐหลายหน่วยงาน กรรมาธกิ ารชดุ ตา่ งๆในรัฐสภา ฯลฯ 7/17/2018 ความรเู ้ รอี่ งการบรหิ ารกจิ การฮาลาลในประเทศไทย 42

ขอบคณุ สาหรับความ สนใจ @PAKORN PRIYAKORN 2018 [email protected] Halal Standard Institute of Thailand www.halal.or.th 7/17/2018 ความรู้เร่ีองการบริหารกิจการฮาลาลในประเทศไทย 4