กศน.ตำบลหนองไผ่ (Best Practice)

กิจกรรมเด่น กศน.ตาบลหนองไผ่ (Best Practice) โครงการบ้านหนงั สือชมุ ชน หมู่ 3 บ้านหินแดน้ ตาบลหนองไผ่ อาเภอด่านมะขามเตี้ย จังหวัดกาญจนบุรี ประจาปงี บประมาณ พ.ศ. 2563 ผู้รับผดิ ชอบ นางสาวแสงอุษา ศรีรงั สรรค์ ครู กศน.ตาบลหนองไผ่ ศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอดา่ นมะขามเต้ีย สานักงานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั จงั หวัดกาญจนบรุ ี

คานา ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอด่านมะขามเตี้ย จังหวัดกาญจนบุรี ได้ ดาเนินงานจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน ตามนโยบายของสานักงานกศน. นโยบายของสานักงาน กศน.จังหวัด กาญจนบุรี ในการขับเคล่ือนโครงการเมืองนักอ่านคนกาญจนบุรี สู่อาเภอนักอ่านครอบคลุมพ้ืนท่ีในระดับ อาเภอ โดยดาเนนิ งานในรูปแบบของห้องสมุดประชาชนอาเภอด่านมะขามเต้ีย บ้านหนังสือชุมชน กศน.ตาบล บ้านหนงั สอื ชาวตลาด อาสาสมัครส่งเสริมการอ่าน โดยใช้กลยุทธ์ เชิงรุกลุยถึงท่ี จัดกิจกรรมหลากหลาย ตรง ความถนัดและความสนใจ เน้นการเสริมสร้าง เชื่อมโยงภาคีเครือข่าย เพ่ือให้เกิดการทางานส่งเสริมการอ่าน ร่วมกัน พัฒนาและขยายผลชุมชนรักการอ่าน บ้านหนังสือชุมชน เพ่ือเสริมสร้างวัฒนธรรมการอ่านในอาเภอ ดา่ นมะขามเตย้ี กศน ตาบลหนองไผ่ จึงได้ดาเนินการส่งเสริมการอ่านเพื่อสร้างกระบวนการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง โดยจัดต้ังบ้านหนังสือชุมชน เพ่ือส่งเสริมการรู้หนังสือ การเสริมสร้างนิสัยรักการอ่าน และการเข้าถึงข่าวสาร ขอ้ มลู และความรู้ของประชาชนอยา่ งท่วั ถงึ เพอ่ื สร้างกระบวนการเรยี นรูอ้ ย่างตอ่ เน่ืองแกป่ ระชาชนในชมุ ชน นางสาวแสงอษุ า ศรรี ังสรรค์ กศน.ตาบลหนองไผ่

สารบญั หนา้ การจดั การเรียนรตู้ ามอัธยาศัย โครงการบ้านหนงั สอื ชุมชน 1 การกาหนดแผนการดาเนินงาน 1 1 - การบรหิ ารจดั การ - สือ่ สรา้ งเสรมิ การอ่านและการเรยี นรู้ 2 - สารวจความตอ้ งการการจดั การเรยี นรตู้ ามอธั ยาศยั สง่ เสรมิ การอ่าน แผนการดาเนินงานไปสู่การปฏบิ ัติโครงการบ้านหนังสือชุมชน 5 - โครงการบา้ นหนงั สอื ชมุ ชน บา้ นหนิ แด้น 6 สรปุ ผลการจัดกจิ กรรมบ้านหนังสือชุมชน 7 - มีการจัดทาทาเนียบบ้านหนงั สอื ชุมชน 8 - ลักษณะกายภาพ 9 - การบริหารจดั การ - สอ่ื สง่ เสริมการอ่านและการเรยี นรู้ - ผลการดาเนินงานการใช้บริการ ภาคผนวก ประกาศผลการประกวดบา้ นหนังสอื ชุมชนดีเด่น ภาพกจิ กรรม

การจัดการเรียนร้ตู ามอัธยาศยั โครงการบ้านหนงั สอื ชมุ ชน 1. การกาหนดแผนการดาเนนิ งาน 1. การบรหิ ารจดั การ 1.1 สถานศึกษาและผู้เกี่ยวข้อง จัดทาแผนงาน/โครงการประจาปี เพ่ือ กาหนดเป้าหมายใน การดาเนินงานท่ีชัดเจน มีการจัดทาฐานข้อมูลบ้านหนังสือชุมชน ได้แก่ ทาเนียบ สถิติ เป็นราย ตาบล ราย อาเภอ เพอ่ื สะดวกในการจดั ทาสารสนเทศตลอดจนเอกสาร แบบฟอร์มที่เกีย่ วขอ้ ง 1.2 การจัดหางบประมาณ เพ่ือให้เกิดความย่ังยืนในการสร้างเสริมการอ่านให้แก่ประชาชน เพื่อให้เพยี งพอและเกดิ ความคุ้มค่า 1.3 คัดเลือกสถานท่จี ัดต้ังบา้ นหนังสอื ชมุ ชน พิจารณาจาก 1) เปน็ สถานท่ที เ่ี หมาะสม สะดวกต่อการเข้าใชบ้ ริการ 2) เปน็ ท่ียอมรบั ของคนในชมุ ชน 3) ได้รับอนุญาตจากเจ้าของบา้ น หรอื สถานทนี่ น้ั ๆ 1.4 การสรา้ งสภาพแวดลอ้ มทเ่ี ออ้ื ต่อการอ่านของบา้ นหนงั สอื ชมุ ชน 1) มปี า้ ยชื่อบ้านหนังสือชมุ ชน และอปุ กรณ์ สง่ิ อานวยความสะดวก 2) ลักษณะเป็นแหล่งการเรียนรู้ที่มีข้อมูลต่าง ๆ ของชุมชนตนเอง ได้แก่ ข้อมูลด้าน วัฒนธรรม ประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น สุขภาพอนามัย อาชีพ สังคมเศรษฐกิจ การเมือง สถานท่ีต่าง ๆ ของ ชมุ ชนเทคโนโลยีของคนในชุมชนทใ่ี ชใ้ นชีวติ ประจาวัน ฯลฯ 3) มคี ณะทางานบา้ นหนงั สือชมุ ชน 2. ส่ือสร้างเสริมการอ่านและการเรียนรู้ 2.1 ส่ือท่ีให้บริการในบ้านหนังสือชุมชน เป็นส่ือที่ตรงกับความต้องการและเหมาะสม กับคน ในชุมชนเป็นหลกั มีความหลากหลาย เช่น หนังสือพิมพ์รายวัน นิตยสาร วารสาร หนังสือสาหรับเด็ก ผู้สูงอายุ หนังสือเกี่ยวกับการประกอบอาชีพ ฯลฯ ตลอดจนมีอินเตอร์เน็ตประชารัฐไว้ให้บริการ สืบค้นข้อมูลความรู้ ข่าวสาร 2.2 การจดั หาสื่อสาหรับใหบ้ ริการในบา้ นหนงั สอื ชุมชน โดยการจัดซือ้ การรับบริจาค การยืม และหมนุ เวยี นสือ่ จากหอ้ งสมุดประชาชนสูบ่ ้านหนังสอื ชมุ ชน กศน.ตาบลสู่บา้ นหนังสือชุมชนบ้านหนังสือชุมชน สูบ่ ้านหนังสอื ชุมชน เปน็ ต้น 3. สารวจความต้องการการจดั การเรียนรตู้ ามอธั ยาศยั สง่ เสรมิ การอ่าน 1) ประชุมช้ีแจงสร้างความเข้าใจให้กับบคุ ลากรทีเ่ กี่ยวขอ้ ง 2) จัดทาฐานข้อมูลบ้านหนังสือชุมชน ได้แก่ ทาเนียบ สถิติ เป็นรายตาบล รายอาเภอ เพื่อ สะดวกในการจดั ทาสารสนเทศตลอดจนเอกสาร แบบฟอรม์ ทีเ่ กย่ี วข้อง 3) จดั ทาแผนงาน / โครงการประจาปี เพ่อื กาหนดเปา้ หมายในการดาเนินงานที่ชดั เจน 4) ประชาสมั พันธ์ ประสานภาคีเครอื ขา่ ยร่วมสนับสนนุ ส่งเสริมการดาเนินงาน 5) ประสาน และจัดหาทรัพยากรต่าง ๆ ในการดาเนินงาน (บุคคล/สื่อ/วัสดุอุปกรณ์/ งบประมาณ) 6) จัดอบรม ประชุมสัมมนา จัดเวทีแลกเปล่ียนเรียนรู้ ศึกษาดูงานบ้านหนังสือชุมชน ที่เป็น Best Practice ใหแ้ กบ่ รรณารกั ษ์ ครู กศน. เครือขา่ ย อาสาสมคั ร 7) นเิ ทศ ตดิ ตาม ประเมนิ ผล 8) ประกาศเกยี รติคณุ ยกย่อง ชมเชย มอบรางวลั 9) สรปุ รายงานผลเผยแพร่ข้อมูล

2. แผนการดาเนนิ งานไปสู่การปฏบิ ตั ิโครงการบ้านหนงั สอื ชมุ ชน 1. ชื่อโครงการ : โครงการบ้านหนังสือชุมชนบา้ นหินแดน้ ตาบลหนองไผ่ 2. สอดคล้องกบั นโยบาย/จุดเน้น : ยุทธศาสตร์ 4. ยทุ ธศาสตร์ด้านการสร้างโอกาสและความเสมอภาคทางสงั คม 4.1 จัดต้ังศูนย์การเรียนรู้สาหรับทุกช่วงวัย ท่ีเป็นศูนย์การเรียนรู้ตลอดชีวิตที่ สามารถให้บริการ ประชาชนได้ทุกคน ทุกช่วงวัย ท่ีมีกิจกรรมท่ีหลากหลาย ตอบสนองความต้องการในการ เรียนรู้ในแต่ละวัย และเป็นศูนย์บริการความรู้ ศูนย์การจัดกิจกรรมที่ครอบคลุมทุกช่วงวัย เพ่ือให้มี พฒั นาการเรยี นรูท้ ี่เหมาะสมและมีความสุขกับการเรยี นรู้ตามความสนใจ 3. หลกั การและเหตผุ ล “บ้านหนังสือชุมชน” หมายถึง แหล่งการอ่าน การจัดกิจกรรมสร้างเสริมการอ่านและการ เรียนรู้ที่เกิดขึ้นในชุมชน เป็นบ้านท่ีเจ้าของบ้านหรือสถานที่ได้อุทิศให้ใช้เป็นห้องสมุดประชาชนของชุมชน ได้แก่ บ้านผู้มีจิตอาสา บ้านผู้นาชุมชน สถานประกอบการ ศาลาเอนกประสงค์ โรงพยาบาล มีเจ้าของบ้าน เป็น ผู้มีจิตอาสาให้บริการดูแลเอาใจใส่ และเป็นสถานท่ีที่เป็นศูนย์กลางของชุมชนท่ีมีคนในชุมชน มาพบปะ พูดคุย แลกเปลี่ยนความคิดเห็นร่วมกัน โดยมีวัตถุประสงค์ เพ่ือกระตุ้นและส่งเสริมนิสัยรักการอ่านให้กับ ประชาชน โดยเฉพาะผู้ที่อยู่ในท้องถิ่นทุรกันดาร และเพ่ือสร้างโอกาสให้ประชาชนได้เข้าถึงแหล่งเรียนรู้โดย จัดตง้ั บา้ นหนงั สือ ชมุ ชนให้เป็นห้องสมุดประชาชนของชุมชน เป็นธนาคารความรู้ใกล้บ้านและมีข้อมูลข่าวสาร ใกล้ตวั ทป่ี ระชาชนสามารถเข้าถงึ ไดง้ า่ ย ศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอด่านมะขามเต้ีย ได้ตระหนักและ เล็งเห็นความสาคัญของแหล่งเรียนรู้ในชุมชน ดังกล่าวที่จะส่งเสริมการเรียนรู้และจัดตั้งบ้านหนังสือชุมชน และการส่งเสริมใหป้ ระชาชนรักการอ่าน และมีแหล่งค้นคว้าหาข้อมูลใกล้บ้าน เพื่อจะมีที่อ่านหนังสือในชุมชน ใกลบ้ า้ นมากยง่ิ ขึน้ และรักการอา่ นหนงั สอื มากข้นึ สามารถนาความรไู้ ปใชใ้ นชวี ิตประจาวันได้ 4. .วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอื่ เป็นแหลง่ เรียนรู้คน้ ควา้ ขอ้ มลู ในชุนชน 2. เพื่อสร้างเสริมนิสยั รกั การอา่ น ปอ้ งกนั การลืมหนังสือและเกิดการเรยี นรู้ สามารถ เช่อื มโยงความรทู้ ี่ได้จากการอ่านไปประยุกต์ใชใ้ นชวี ิตประจาวัน 3. เพ่ือส่งเสริม สนับสนุนให้ชุมชนเกิดการเรียนรู้ได้จากการอ่าน และการมีส่วนร่วมในการ จัดกจิ กรรมสง่ เสริมการอ่าน 5. เปา้ หมาย เปา้ หมายเชิงปรมิ าณ : กลมุ่ เป้าหมายประชาชนในพ้ืนที่ตาบลหนองไผ่ เปา้ หมายเชิงคณุ ภาพ: ร้อยละ 85 ของผูเ้ ขา้ ร่วมมีแหล่งเรียนรู้ค้นควา้ ในชมุ ชน มีนิสัยรักการอา่ นมาก ยงิ่ ข้ึน

6. วิธีดาเนินงาน กจิ กรรมหลัก วตั ถุประสงค์ กลมุ่ พน้ื ที่ ระยะเวลา งบ เปา้ หมาย ดาเนนิ การ ประมาณ 1. ดาเนนิ งานตามโครงการ 1. เพื่อสร้างนิสัยรักการอ่าน และเกิด 1. แต่งตัง้ อาสาสมคั รสง่ เสริม การเรียนรู้ สามารถนาความรู้ท่ีอ่านไป นกั เรียน กศน.ตาบล ต.ค. 62 - การอ่าน ประยกุ ตใ์ ช้ในชวี ิตประจาวนั ได้ นกั ศึกษา หนองไผ่ – ก.ย. 2. จดั บรกิ าร ส่ือ ส่ิงพิมพ์ หนงั สอื 2. เพื่อส่งเสริม สนับสนุนให้ชุมชนเกิด ประชาชน 63 ให้กบั บ้านหนังสอื ชมุ ชน การเรียนรู้ได้จากการอ่านและการมี ตาบล 3. นากิจกรรมสง่ เสริมการอ่านเข้า สว่ นรว่ มในการจัดกิจกรรมส่งเสริมการ หนองไผ่ ไปให้บรกิ ารบ้านหนังสอื ชุมชน อ่าน 7. ระยะเวลา ตลุ าคม 2562 - กนั ยายน 2563 8. วงเงินงบประมาณท้งั โครงการ - 9. แผนการใชจ้ ่ายงบประมาณ ไตรมาส ๑ ไตรมาส ๒ ไตรมาส ๓ ไตรมาส ๔ กิจกรรมหลัก (ต.ค.–ธ.ค.62) (ม.ค.–ม.ี ค.63) (เม.ย.–มิ.ย.63) (ก.ค.– ก.ย.63) ดาเนนิ การโครงการบา้ นหนังสือชมุ ชน บ้านหนิ แดน้ ตาบลหนองไผ่ -- - - 10. ผู้รับผิดชอบโครงการ นางสาวแสงอษุ า ศรีรังสรรค์ ครู กศน.ตาบลหนองไผ่ ๑1. เครือข่าย - กศน.ตาบล - กศน.อาเภอ ด่านมะขามเต้ีย - กศน.จังหวดั กาญจนบุรี - องคก์ ารบริหารสว่ นตาบลจระเขเ้ ผอื ก - ผ้นู าชมุ ชน ๑2. โครงการ/กิจกรรมที่เกี่ยวข้อง 11.1 โครงการจัดการศึกษาเพอ่ื พัฒนาทักษะชวี ติ 11.2 การจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน 11.3 โครงการพัฒนาสงั คมและชมุ ชน ๑๑.๔ โครงการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง

๑3. ผลลัพธ์ (Outcome) ผู้เข้าร่วมโครงการมีความรู้ ความเขา้ ใจในการมนี สิ ัยรักการอ่านและใช้แหล่งเรียนรู้ในชุมชนจาก บ้านหนังสอื ชมุ ชน ๑4. ดัชนีตัวช้ีวดั ผลสาเร็จของโครงการ ๑3.๑ ตัวชีว้ ัดผลผลิต (Output) ร้อยละ 85 ของผู้เข้าร่วมโครงการมีความรู้ ความเข้าใจในการมีนิสัยรักการอ่าน และใช้แหลง่ เรียนรู้ในชุมชน จากบ้านหนงั สือชมุ ชน ๑3.๒ ตวั ชีว้ ัดผลลัพธ์ (Outcome) รอ้ ยละ 85 ของผูเ้ ขา้ ร่วมโครงการมคี วามรู้ ความเข้าใจใน การมีนิสยั รกั การอา่ น และใช้แหลง่ เรียนรู้ในชมุ ชน จากบา้ นหนังสือชุมชน ๑4. ประโยชนท์ จี่ ะได้รบั ประชาชนในตาบลมนี ิสยั รักการอ่านตลอดจนการนาการอา่ นไปสกู่ ารใฝร่ ูใ้ ฝ่เรยี น ตลอดชีวิต มีแรงจงู ใจกระตนุ้ ให้ประชาชนในตาบลเขา้ ร่วมกิจกรรมสง่ เสริมนสิ ยั รกั การอ่านอยา่ งตอ่ เน่ืองและยกระดับ ความสามารถในการอา่ นของประชาชนในตาบล 15. การติดตามประเมนิ ผลโครงการ ๑๒.๑ ออกแบบสารวจผลสัมฤทธข์ิ องโครงการโดยใช้แบบประเมินความพึงพอใจ ๑๒.๒ ผเู้ ขา้ ร่วมโครงการ

3. สรุปผลการจดั กิจกรรมบ้านหนงั สอื ชมุ ชน 3.1 มีการจัดทาทาเนยี บบ้านหนังสือชุมชน ทาเนียบบ้านหนงั สือชุมชน กศน.ตาบลหนองไผ่ กศน.อาเภอด่านมะขามเตีย้ สังกดั สานักงาน กศน.จงั หวัดกาญจนบุรี 1. (เจา้ ของบา้ น/อาสาสมัครบ้านหนงั สือชุมชน) ชอ่ื - นามสกุล นายอนวุ ฒั น์ วรวงษ์ เกิดวนั ที่………25………... เดอื น.......กรกฎาคม…… ปี พ.ศ. ..........2516........... อายุ.........49..........ปี เลขบตั รประจาตัวประชาชน 3- 7 1 0 1- 0 0 3 3 9 - 1 7 2 2. ทตี่ ้งั บ้านหนังสือชุมชน 0 บา้ นเลขท่ี......386........ บา้ นหนิ แด้น……….. หม.ู่ ......3.......... ถนน.........-.......... ตาบล......หนองไผ่ อาเภอ..ดา่ นมะขามเตี้ย.......... จงั หวดั ...กาญจนบรุ ี...... รหสั ไปรษณีย.์ ..71260................. โทรศพั ท์บา้ น…………-…….………… โทรศัพทม์ ือถือ.......087-1592059.... 3. รูปภาพบ้านหนงั สอื ชุมชน 4. กิจกรรมรว่ มสรา้ งเมืองนกั อ่านคนกาญจนบรุ ี 4.1 อ่าน สรา้ งรายได้ 4.2 อ่านได้ทาเป็น 5.ภมู ปิ ัญญาปราชญ์ชาวบา้ นในชุมชน 5.1…การทาปยุ๋ หมักสมุนไพรเพ่ือเพม่ิ ผลผลติ ทางการเกษตร……… 5.2....การจักสาน............. 5.2....การพับเหรียญโปรยทาน.............

3.2 ลักษณะกายภาพ 3.2.1 บรเิ วณที่ตั้งของบา้ นหนังสือชุมชน ที่ตั้งของบ้านหนังสือชุมชน เป็นของ นายอนุวัฒน์ วรวงษ์ หรือที่เพ่ือนบ้านเรียกกันว่า ผู้ใหญ่หน่อย นัน้ มีลักษณะเป็นศาลาประชาคมหมบู่ า้ น เปิดโล่งเพื่อให้มีแสงสว่างท่ีเพียงพอและลมพัดผ่านตลอดเวลา ในตัว ศาลาประชาคมน้ันด้านหน่ึงมีการทาผนังโดยติดโปสเตอร์ภาพการเรียนรู้ต่างๆ ให้ดูสวยงาม บริเวณด้านหลัง และด้านข้างมีต้นไม้ร่มรื่นสบายตา ซ่ึงในตัวบริเวณศาลาประชาคมจะได้รับความร่มรื่นเย็นสบายจากต้นไม้ ด้านหลังและด้านข้าง ทาให้อุณหภูมิภายในตัวศาลาประชาคมไม่ร้อนเกินไป มี โทรทัศน์และระบบกล่องรับ สัญญาณผ่านดาวเทียม มีชั้นวางหนังสือท่ีได้รับบริจาคจากชุมชน มีช้ันวางหนังสือพิมพ์และผลิตภัณฑ์ซึ่งเป็น ผลิตภัณฑ์จากศูนย์ฝึกอาชีพชุมชนของ กศน.เอง มีหนังสือมากมายหลากหลายสาระ ท่ีได้รับบริจาคจาก แหลง่ ตา่ ง ๆ เชน่ หนังสือจากการใหน้ ักศกึ ษา กศน.บริจาคโดยผ่านการทากิจกรรมพัฒนาคุณภาพชีวิต หนังสือ หมุนเวียนจากห้องสมุด กศน.อาเภอด่านมะขามเต้ีย หนังสือที่ชาวบ้านบริจาคผ่านโครงการบรรณสัญจร เป็น ต้น และบ้านของผู้ใหญ่หน่อยยังเป็นแหล่งพบปะพูดคุยระหว่างผู้ใหญ่บ้านและชาวบ้านบริเวณนั้นอยู่เสมอ ๆ เพราะในพ้ืนท่ี มีผู้คนเข้ามาอยู่อาศัยและประกอบอาชีพเกษตรกรรมและทาสวน ดังน้ันทาสภาพสิ่งแวดล้อม ทางกายภาพบริเวณบ้านหนังสือชมุ ชนมคี วามเหมาะสม รม่ รื่นเหมือนมีสวนปกคลุมโดยรอบ มีบรรยากาศที่เอื้อ ต่อการอ่านและการเรียนรู้ ส่งผลถึงความรู้สึกของบุคคลท่ีมาใช้บริการท่ีไม่สามารถอธิบายเป็นคาพูดได้ และ ยังสะทอ้ นสภาพชมุ ชนชนบท ทใี่ ครมาแวะถึงเรือนชาน เจ้าบา้ นก็ตอ้ นรบั ขับสู้ เป็นอย่างดี 3.2.2 ความสะดวกต่อการใชบ้ รกิ าร เขา้ ใชไ้ ดง้ า่ ย มีความสะดวกต่อการใช้บริการของประชาชน ประชาชนสามารถเข้าใช้ได้ง่าย ซ่ึงวัตถุประสงค์ ของบ้านหนังสือชุมชน เน้นกลุ่มเป้าหมาย 2 กลุ่มใหญ่ ๆ คือ กลุ่มเป้าหมายที่เรียนอยู่ในระบบการศึกษา เช่น เยาวชน นกั เรยี น นักศกึ ษา สามารถมาใช้บริการในสถานทีเ่ อือ้ อานวยในการเรยี นรู้สงิ่ ต่าง ๆ และกลุ่มเป้าหมาย ที่ไม่ได้เรียนอยู่ในระบบการศึกษา เช่น ชาวสวน ชาวไร่ ประชาชนท่ีอยู่ในชนบท ท่ียังไม่มีแหล่งความรู้ ไม่มี แหล่งการอ่าน ไม่มีหนังสือดี ๆ ให้อ่าน ซ่ึงบ้านหนังสือชุมชน จะส่งเสริมให้คนอ่านหนังสือ ทาให้ประชาชนจะ เข้าถึงการอ่าน ด้วยความสะดวก และเท่าเทียมกัน มีหนังสือที่มีคุณภาพให้ประชาชนอ่าน จะเป็นการกระตุ้น และสง่ เสรมิ นิสยั รกั การอ่านให้กบั ประชาชน และผู้ที่อาศัยอยู่ใน ถ่ินทุรกันดาร จึงเน้นการส่งเสริมให้มี การสร้างบ้านหนังสือชุมชนให้ต้ังอยู่ศูนย์กลางของหมู่บ้านที่มีคนมาพบปะพูดคุย แลกเปลี่ยนความคิดเห็น ร่วมกัน ซง่ึ บ้านหนงั สือชุมชนของผู้ใหญห่ น่อย มีบริเวณที่ตั้งอยู่เป็นจุดศูนย์กลางของหมู่บ้านที่มีคนมาพบปะ พดู คยุ แลกเปลี่ยนความคิดเห็นร่วมกัน มีการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านท่ีหลากหลายรูปแบบ มีการจัดอาชีพ ตามความสนใจให้กับประชาชนในพื้นที่ และสะดวกต่อการมาใช้บริการเข้าใช้ได้ง่ายมีการให้บริการการอ่าน บริการยมื -คนื หนงั สอื การหมุนเวยี นส่ือทาให้ประชาชนมโี อกาสไดอ้ า่ นหนังสอื มากขึน้ 3.2.3 มีสิ่งอานวยความสะดวก มีทีน่ ัง่ เพียงพอ บ้านหนังสือชุมชน บ้านผู้ใหญ่หน่อย มีสิ่งอานวยความสะดวกให้กับผู้มารับบริการบ้านหนังสือชุมชน อย่างเพียงพอทั้งเก้าอี้ โต๊ะอ่านหนังสือ ในบ้านหนังสือชุมชน และบริเวณศาลาประชาคมมีที่พัก รวมทั้งสิ่ง อานวยความสะดวกอนื่ ๆ เช่นโทรทศั น์ระบบกลอ่ งรบั สญั ญาณผา่ นดาวเทียม เพ่ือให้ผู้มารับบริการได้หาความรู้ จากสือ่ โทรทัศน์ พบปะ พดู คุยในดา้ นขา่ วสารต่าง ๆ ท่ีบ้านของทา่ นอยา่ งเปน็ กนั เอง เรยี บงา่ ย

3.4 การบรหิ ารจัดการ 3.4.1 มผี ้ดู ูแลและใหบ้ ริการ ดา้ นการบริหารจัดการโครงการบา้ นหนงั สือชุมชนน้ี นายอนวุ ฒั น์ วรวงษ์ หรอื ผู้ใหญ่หน่อย เป็นผู้ดูแล บา้ นหนงั สือเปน็ แกนหลัก โดยมีอาสาสมัครบ้านหนังสือชุมชนที่คอยหมุนเวียนกันเข้าไปช่วยเหลือ ด้านการ ให้บรกิ าร ดา้ นการจดั กจิ กรรมต่าง ๆ เสมอ ๆ เพราะบ้านหนังสอื ชมุ ชนบา้ นผู้ใหญ่หน่อย อยู่บนพื้นฐานในการมี ส่วนร่วมของภาคประชาชน คือ ไม่ต้องมีงบประมาณสร้างอาคารสถานท่ี แต่เป็นการใช้ทรัพยากรท่ีมีในชุมชน ทั้งสถานที่ และบุคลากร โดยทาง กศน.จังหวัดกาญจนบุรี ได้ให้ความสาคัญกับการจัดกิจกรรมดังกล่าว จึงได้ มอบหมายให้ กศน.อาเภอด่านมะขามเต้ีย ดูแลและรับผิดชอบบ้านหนังสือชุมชนในเขตอาเภอของตนเอง โดย มอบให้ กศน.ตาบล ทาหน้าท่ีดูแล และประสานงาน ให้บ้านหนังสือชุมชนมีการดาเนินการอย่างต่อเนื่องและ เป็นรูปธรรม โดยครอู าสาสมัคร กศน.ตาบล จะประสานงานกับอาสาสมัครในหมูบ่ ้านลงพ้ืนท่ีเพ่ือจัดกิจกรรมให้ เยาวชนและประชานชนในพนื้ ทีม่ นี สิ ัยรักการอา่ นผ่านกจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นตา่ ง ๆ ท่ี กศน.จัดข้ึน เช่น มีการ ประกวดการอ่าน การเขียน และการเล่าเรื่อง โดย ห้องสมุดประชาชน ของ กศน.อาเภอด่านมะขามเตี้ย เป็น ส่วนหน่ึงของในการหมุนเวียนหนังสือ ไปยังบ้านหนังสือชุมชนแต่ละแห่ง โดย กศน.ให้ความสาคัญกับหนังสือ ทกุ ประเภท ไม่วา่ จะเป็นหนงั สอื นยิ าย อ่านนอกเวลา หนงั สือธรรมะ ฯลฯ โดยจัดกจิ กรรมการหมนุ เวียนหนังสือ ในกับบ้านหนังสือชุมชน บ้านผู้ใหญ่หน่อย และยังจัดกิจกรรมบรรณสัญจร โดยรับบริจาคหนังสือจาก บุคคลภายนอก และเพ่ือนบ้านของผู้ใหญ่หน่อยที่มักจะนาหนังสือต่าง ๆ ท่ีน่าสนใจมามอบให้กับบ้านหนังสือ ชมุ ชน บา้ นผู้ใหญห่ นอ่ ย และการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านการรู้หนังสือ ทาให้ชาวบ้านได้รับรู้ข้อมูลข่าวสาร ความร้ตู ่าง ๆ ที่ชาวบ้านควรไดร้ ับ และในอนาคต กศน. คาดหวังว่าจะจัดตัง้ ห้องสมดุ หมูบ่ า้ นท่ีมีครบวงจร 3.4.2 ผ้ใู หบ้ รกิ ารมจี ิตบริการ งานบริการเป็นหัวใจสาคัญของบ้านหนังสือชุมชน เป็นงานที่เกี่ยวข้องกับผู้ใช้ทุกระดับ สาหรับงาน บรกิ ารของบ้านหนังสือ ด้วยความท่ีผู้ใหญ่หน่อย เป็นบุคคลที่ใจดี มีจิตอาสา แม้อาชีพของผู้ใหญ่หน่อยคือการ ทาไร่ แต่ทา่ นกอ็ ุทิศเวลาส่วนตวั เปน็ อาสาสมัครประจาหมู่บ้าน และมีความยินดีมากตอนที่ทางครู กศน.ตาบล หนองไผ่ ได้ไปติดต่อให้บ้านท่านเป็นบ้านหนังสือชุมชน โดยผู้ใหญ่อนุวัฒน์ วรวงษ์ ได้ช่วยจัดเตรียมสถานที่ จัดหาโต๊ะ เก้าอี้ สาหรับนั่งอ่านหนังสือท่ีเพียงพอ มีมุมโทรทัศน์ มีมุมกาแฟน้าดื่มที่ให้บริการฟรีและแว่นตา สาหรับผ้สู ูงอายุเพือ่ อา่ นหนังสือด้วยความเต็มใจและไม่จากัดเวลาในการเข้าใช้บริการ และมีส่วนสาคัญท่ีทาให้ เด็ก เยาวชนผู้ปกครองและชุมชน มาใช้บริการบ้านหนังสือมากข้ึน งานบริการเป็นงานท่ีผู้ใหญ่หน่อยทาเพื่อ ส่งเสริมสนับสนุนการเรียนรู้ การอ่าน รวมทั้งการจัดอาชีพในกับกลุ่มสนใจ และบางคร้ังยังจัดนิทรรศการ ความรู้ท่ีน่าสนใจ ทันต่อเหตุการณ์ต่าง ๆ ให้ประชาชนเกิดการเรียนรู้ รู้จักศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง ใช้ ประโยชน์จากการอา่ นเพอื่ เพิม่ พนู ความรู้ ตลอดจนนาความรูไ้ ปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ในชีวิตประจาวันได้ เป็นอย่างดี ซ่ึงผู้ใหญ่หน่อยเป็นเจ้าของบ้านท่ีมีจิตอาสา เสียสละบริเวณบ้านเพ่ือใช้ดาเนินการในการจัด กิจกรรมของบ้านหนังสือชุมชนและยังให้บริการดูแลเอาใจใส่แก่ผู้รับบริการ และการจัดกิจกรรมส่งเสริมการ อ่านอย่างต่อเนื่องสม่าเสมอ เห็นความสาคัญของการอ่านส่งเสริมและสนับสนุนการจัดกิจกรรมส่งเสริมการ อ่านให้กับผู้รับบริการอย่างเต็มท่ี เม่ือท่านมีเวลามักจะจัดกิจกรรมหรือเชิญชวนให้ประชาชนในชุมชนมาทา กจิ กรรมท่ีบ้านหนังสอื ของตนเองอยู่เสมอ 3.4.3 มีการแก้ไขปัญหาท่ีเหมาะสม มแี นวทางการปรับปรงุ พฒั นาเพอ่ื ความเขม้ แขง็ และยงั่ ยืน กระตุ้นให้เห็นความสาคัญของการอ่านมาก ข้นึ โดยมกี ารจัดกจิ กรรมส่งเสรมิ การอา่ น ทมี่ ีความหลากหลาย สนุกสนาน การใช้การเล่นเกม เพ่ือตอบคาถาม เม่ือการอ่านจบลงว่าผู้อ่านเข้าใจเนื้อเร่ืองอย่างไรบ้าง การทายภาพ การเล่านิทาน ฯลฯ ยกตัวอย่างเช่น สนทนาเก่ียวกับหนังสือที่อ่าน ทาให้ผู้รับบริการเห็นว่าปัจจุบันน้ีโลกได้มีการเปล่ียนแปลงไปมาก เราจะมาใช้

ความรู้สึกเดิม ๆ ไม่ได้แล้ว ซ่ึงกิจกรรมน้ีจะทาให้ชาวบ้านรู้ เข้าใจ และปรับเปล่ียนทัศนคติ การคิดของตนเอง ให้สนใจการอ่านมากข้ึน ถ้าเราปลูกฝังในส่วนนี้ จะทาให้เราพัฒนาคนโดยใช้ต้นทุนต่า แต่มีประโยชน์มหาศาล โดยแนวทางการส่งเสริมการอ่านนี้ควรเริ่มตั้งแต่เด็กเล็ก ๆ ปลูกฝังการอ่านให้แก่เขา เพ่ือที่จะทาให้มีนิสัยรัก การอ่านจนเป็นความชอบ และอ่านหนังสือทุกประเภท ซ่ึงผู้ใหญ่หน่อยก็ได้ช่วยรณรงค์ให้ชาวบ้านหันมาอ่าน หนังสือมากข้นึ ดว้ ย 3.4 ส่ือส่งเสริมการอา่ นและการเรยี นรู้ 3.4.1 มีจานวนเพยี งตอ่ ผูใ้ ช้บรกิ าร สื่อท่ีให้บรกิ ารในบา้ นหนังสือชมุ ชน เป็นสอ่ื ที่ตรงกับความต้องการและเหมาะสมกับประชาชนในชุมชน ท่ีมีความหลากหลาย เช่น หนังสือพิมพ์รายวัน นิตยสาร วารสาร หนังสือสาหรับเด็ก ผู้สูงอายุ หนังสือเก่ียวกับ การประกอบอาชีพ สาหรับผู้ต้องการทาอาชีพ ฯลฯ นอกจากน้ียังมีส่ือที่คนในชุมชนควรรู้ เช่น หนังสือ กฎหมายสาหรับประชาชนหนังสือเก่ียวกับสุขภาพอนามัย และมีการหมุนเวียนส่ืออยู่สม่าเสมอเพ่ือให้ตรงกับ ความต้องการของผู้รับบริการ อยู่ตลอด 3.4.2 ตรงตามความต้องการ ส่ือที่ให้บริการที่บ้านหนังสือเป็นสื่อที่ตรงกับความต้องการและเหมาะสมกับคนในชุมชน เพราะได้ จัดทาแบบสารวจความต้องการส่ือ ให้กับคนในชุมชนได้สารวจความต้องการ และกศน.จัดหาส่ือที่มีความ หลากหลาย เช่น หนังสือพิมพ์รายวัน นิตยสาร วารสาร หนังสือสาหรับเด็ก ผู้สูงอายุ หนังสือเกี่ยวกับกา ร ประกอบอาชพี ฯลฯ มาหมนุ เวยี นสื่อสู่บ้านหนังสือชมุ ชน อยู่ตลอด 3.4.3 อยู่ในสภาพดี สามารถให้บรกิ ารได้ ส่ือที่ให้บริการที่บ้านหนังสือต้องอยู่ในสภาพที่ดีพร้อมท่ีจะให้บริการตลอดเวลา มีการซ่อมแซมส่ือท่ี ชารุดก่อนการใหบ้ รกิ าร อย่ตู ลอด 3.5 กิจกรรมและการใหบ้ รกิ าร 3.5.1 เป็นกิจกรรมที่แนะนา กระตุ้นใหเ้ กดิ การอ่านและเรียนรู้ นอกจากการให้บริการการอ่านจากส่ือท่ีมีอยู่ในบ้านหนังสือชุมชนแล้ว ยังมีการจัดกิจกรรมสร้างเสริม การอ่านและการเรียนรู้เพิ่มเติมตามความต้องการของคนในชุมชน การสารวจข้อมูลความต้องการส่ือ/อุปกรณ์ ต่าง ๆ ผู้ใช้บริการแจ้งความต้องการกับผู้ให้บริการบ้านหนังสือชุมชนและมีการประชาสัมพันธ์กิจกรรมบ้าน หนังสือชุมชน โดยผู้ใหญ่หน่อยแจ้งในท่ีประชุมประจาเดือนนาผลงานการจัดกิจกรรมของบ้านหนังสือ/ชิ้นงาน ของกลุ่มเป้าหมายที่มาใช้บริการเผยแพร่ในกับประชาชนในพ้ืนท่ีทราบ เช่น กิจกรรมต้นไม้พูดได้ (สุภาษิตคา พังเพย) 3.5.2 มกี จิ กรรมส่งเสริมการอ่านและเรียนรู้ มีกิจกรรมที่เกิดข้ึนตามสภาพวิถีชีวิตของชุมชน จากการอ่าน และการฝึกปฏิบัติ กิจกรรมศิลปะ ประดิษฐ์ เช่น การพับใบเตย การทาเหรียญโปรยทาน งานประดิษฐ์จากเศษวัสดุเหลือใช้กิจกรรมส่งเสริมดูแล สขุ ภาพ กจิ กรรมส่งเสริมอาชีพการจดั มุมสง่ เสริมการอ่าน จัดมมุ สง่ เสรมิ การอา่ นอยา่ งหลากหลาย เช่น การจัด ซุ้มจากห้องสมุด กศน.อาเภอด่านมะขามเตี้ย สนับสนุนหมุนเวียนหนังสือมาให้บริการ ตลอดจนการจัด/ สนบั สนุนการจัดกจิ กรรมสง่ เสริมการอา่ น เชน่ การเล่าเร่ืองจากภาพ

3.5.3 มกี ิจกรรมสง่ เสริมการเรียนรูด้ ้านอาชพี นอกจากการให้บริการการอ่านจากสื่อท่ีมีอยู่ในบ้านหนังสือชุมชนแล้ว ยังมีการจัดกิจกรรมส่งเสริม อาชีพเพ่ือเพิ่มความรู้ เสริมรายได้ และการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ โดยมีการสอบถามความต้องการของ ชุมชนเพื่อนาวิทยากรสาธิตเพื่อสอนอาชีพตามบริบทและความต้องการของคนในชุมชน เช่น การทาขนมไทย การจักสาน ศิลปประดิษฐ์จากใบเตย 3.6 ผลการดาเนนิ งาน 3.6.1 ความต่อเนื่องในการให้บรกิ ารของผู้รับบรกิ าร จดุ เดน่ ของบ้านหนงั สือชุมชนของบา้ นผู้ใหญ่หน่อย คือเปิดให้บริการตลอดท้ังวัน สามารถมาใช้บริการ ไดต้ ลอดเวลา มีการบริการยืม - คืนหนังสือ พบปะพูดคุย ดูรายการ สาระคดี ความรู้ต่าง ๆ ทางโทรทัศน์ผ่าน กลอ่ งรบั สญั ญาณดาวเทยี ม มีการจัดกจิ กรรมสง่ เสริมการอา่ นโดยการนาความร้ทู ีอ่ ่านจากนิยาย วารสาร และ ยังมีการเรียนรู้ทาอาชีพท่ีน่าสนใจและเป็นท่ีต้องการของตลาดและผู้บริโภค โดยผู้มารับบริการมาฝึกทา จัด รวมกลุ่มทาอาหาร สง่ิ ประดิษฐ์ เม่ือเกิดความชานาญก็มีทาออกจาหน่ายบ้างเป็นครั้งคราว ทาให้เกิดรายได้ต่อ ครอบครวั ดว้ ย 3.6.2 มีจานวนผู้รับบรกิ ารเพิ่มขนึ้ ในแตล่ ะช่วงเวลา กิจกรรม หนงั สือ สื่อตา่ งๆ ผู้ใช้บรกิ ารเพิม่ ขน้ึ เน่อื งจากตรงกับคามตอ้ งการของผรู้ บั บริการ 3.6.3 มีเครือขา่ ยรว่ มดาเนินการ การดาเนินงานบ้านหนังสือชุมชน เกิดจากการความร่วมมือของชุมชนและเครือข่ายโดยแท้จริง โดยมี กศน. ให้การสนับสนุน ในทุกขั้นตอนของการดาเนินงาน เช่น การบริหารจัดการ การรับบริจาคส่ือการ หมุนเวียนสื่อการร่วมจัดกิจกรรม (ร่วมคิด ร่วมทา ร่วมให้ข้อเสนอแนะ) การระดมทรัพยากร การประชาสัมพนั ธ์

ภาคผนวก

ผลประกวด “บ้านหนงั สอื ชมุ ชน ”ประจาปี 2562



รางวัลผลประกวด “บ้านหนังสอื ชุมชน ”ประจาปี 2562

ภาพประกอบบ้านหนงั สือชุมชน บา้ นนายอนวุ ฒั น์ วรวงษ์ บ้านเลขที่ 386 หมู่ 3 บ้านหนิ แดน้ ตาบลหนองไผ่ อาเภอด่านมะขามเตีย้ จังหวัดกาญจนบรุ ี บรรยากาศ/ลกั ษณะกายภาพบา้ นหนงั สอื ชมุ ชน

ภาพประกอบบา้ นหนังสอื ชมุ ชน เจ้าของบ้านนายอนุวัฒน์ วรวงษ์ บา้ นเลขท่ี 386 หมู่ 3 บ้านหินแด้น ตาบลหนองไผ่ อาเภอดา่ นมะขามเตีย้ จังหวัดกาญจนบรุ ี

ภาพประกอบบา้ นหนงั สือชุมชน บรรยากาศในการใชบ้ รกิ ารบ้านนายอนุวฒั น์ วรวงษ์ บา้ นเลขที่ 386 หมู่ 3 บ้านหินแดน้ ตาบลหนองไผ่ อาเภอดา่ นมะขามเตี้ย จงั หวัดกาญจนบรุ ี

ภาพกจิ กรรมบา้ นหนังสือชุมชน ใหบ้ ริการหนังสือใหก้ บั ประชาชนในชมุ ชนได้มีนิสยั รกั การอ่าน ม.3 บา้ นหินแดน้ ตาบลหนองไผ่ อาเภอด่านมะขามเตี้ย จังหวัดกาญจนบรุ ี

ภาพกิจกรรม กศน.อาเภอน้าปาด จงั หวดั อุตรดษิ ถ์ ศกึ ษาดงู านบ้านหนงั สอื ชมุ ชน ม.3 บา้ นหินแดน้ ตาบลหนองไผ่ อาเภอดา่ นมะขามเตย้ี จังหวัดกาญจนบรุ ี

ภาพกิจกรรม สง่ เสรมิ อาชีพ บ้านหนงั สือชมุ ชนบา้ นหินแด้น วิชา การทาขนมไทยและจักสาน ม.3 บา้ นหนิ แดน้ ตาบลหนองไผ่ อาเภอดา่ นมะขามเตี้ย จังหวดั กาญจนบรุ ี

มกี ารเผยแพรข่ อ้ มลู ของบา้ นหนงั สอื ชมุ ชนบ้านหนิ แดน้ ดาวโหลดขอ้ มลู ทางเวป็ ไซดจ์ าก Youtube ม.3 บ้านหนิ แดน้ ตาบลหนองไผ่ อาเภอดา่ นมะขามเต้ีย จงั หวัดกาญจนบรุ ี https://www.youtube.com/watch?v=dqYH0C_H95o