คลปิ ๑๑๒ สอนใหอ้ ยา่ ไวใ้ จใครแมแ้ ตค่ นทเี่ ราปลม้ื คลิป ๖๓ สมั ภาษณแ์ มข่ องวยั รนุ่ ทท่ี อ้ ง ไมไ่ ดเ้ รยี น แลว้ ชวนยอ้ นเวลากลบั ไป 50 ฝนั ไปว่า ท้อง ทง้ิ แท้ง
แต่ดูเหมือนค�ำสั่งสอนตอนจบหลายเรื่อง เป็นการตบหน้าคนท่ีพลาดพล้ังให้ รู้สึกผิดมากกว่าการให้โอกาสหรือก�ำลังใจ วัยรุ่นหญิงที่เคยเผลอใจคล้อยตาม ฝ่ายชาย ดูคลิปแล้วกอ็ าจจะร้สู ึกแย่ ขณะท่ผี ู้ชายยังคงลอยนวลเปน็ เร่อื งปกติ มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 51
๑๓) ความเข้าใจใน พ.ร.บ. มหี นงั สน้ั จำ� นวนไมม่ ากนกั ทเ่ี อย่ ถงึ สทิ ธทิ ไี่ ดร้ บั การคมุ้ ครองจากพระราชบญั ญตั ิ การปอ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หาการตงั้ ครรภใ์ นวยั รนุ่ พ.ศ. ๒๕๕๙ (ตอ่ ไปเรยี ก พ.ร.บ. ตง้ั ครรภว์ ยั รนุ่ ) สนั นษิ ฐานวา่ สำ� หรบั วยั รนุ่ กฎหมายอาจเขา้ ใจยาก ดงั นน้ั หลายๆ คลปิ นำ� เสนอเนอ้ื หาเรอื่ ง เพยี งแคเ่ อย่ ชอ่ื หรอื เนอื้ หาสนั้ ๆ เทา่ นน้ั เชน่ ครสู อนเรอ่ื งนจี้ บ และให้การบา้ น เนือ้ หาทพ่ี ูดถงึ พ.ร.บ. ตัง้ ครรภว์ ัยรนุ่ หมายเลขคลิป แคน่ ำ� เสนอว่าครสู อนเรือ่ งน้ใี นหอ้ งเรียนจบแลว้ ๘, ๓๒, ๑๐๓ (เอย่ แคช่ ื่อ พ.ร.บ.) แค่ข้อความ พ.ร.บ. หรอื แค่เอย่ ว่า พ.ร.บ. คุ้มครอง ๑๑, ๑๗, ๒๘, ๓๓, และช่วยใหเ้ รยี นต่อได้ ๔๓, ๕๙, ๗๐, ๗๗, ๑๐๘, ๑๓๖ ให้รายละเอยี ดสทิ ธติ ามมาตรา ๕ ๑๕๒, ๖๒, ๖๙, ๔๖, ๘๐, ๑๐๙ ใหข้ ้อมลู มาตรา ๖ ๑๑๐, ๑๐๔ ระบุวา่ ใชบ้ รกิ ารสุขภาพได้ ข้อมลู เปน็ ความลบั ๑๐๐, ๑๒๔ ระบวุ ่าหาครอบครวั ทดแทนให้ถา้ เราไม่พร้อม ๒๑, ๑๐๖, ๑๑๗ มีใหฝ้ กึ อาชพี มขี อ้ ความขน้ึ วา่ “วัยรุ่นมีสิทธิตัดสินใจดว้ ยตนเอง” ๑๒๓ มีภาพกำ� ลังหาขอ้ มลู พ.ร.บ. และดูนยิ ามคำ� ว่า ๑๔๙ “วัยรุ่น” “นักเรียน” 52 ฝนั ไปว่า ท้อง ทง้ิ แทง้
คลปิ ๑๐๖ ครใู ห้การบ้านไปหาข้อมูลเกยี่ วกบั พ.ร.บ. คลิป ๘ สอนเร่ือง พ.ร.บ. ไมม่ ีรายละเอียด แค่ถามวา่ เข้าใจไหม มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 53
สำ� หรบั คลปิ ทใี่ หร้ ายละเอยี ดเนอื้ หา พ.ร.บ. มากขน้ึ มกั ใชว้ ธิ อี า่ น/ ขน้ึ ขอ้ ความ หรือใช้ภาพเอกสาร พ.ร.บ. ท่ีมีเนอ้ื หาของมาตรา ๕ มาตรา ๖ หรือมาตรา ๙ คลิป ๑๐๔ ตัวหนงั สอื ข้นึ รายละเอียด มาตรา ๖ ตอนทา้ ยเร่ือง ๑๓.๑ พ.ร.บ. ตัง้ ครรภว์ ยั รนุ่ กบั กรอบคิดเรอ่ื งเพศในสังคมไทย แม้ พ.ร.บ. ตงั้ ครรภว์ ยั รนุ่ จะประกาศใชม้ าเปน็ เวลา ๒ ปแี ลว้ แตด่ จู ะไมง่ า่ ยนกั หากสงั คมไทยยงั มกี รอบคดิ แชแ่ ขง็ ในเรอื่ งเพศ โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ทศั นคตติ อ่ วยั รนุ่ วยั เรยี นเพศหญงิ การแนะนำ� พ.ร.บ. ใหว้ ยั รนุ่ ไทยเขา้ ใจจงึ มอี ปุ สรรคหลายประการ ไมว่ า่ จะเปน็ อคตเิ ดมิ ๆ ทสี่ งั คมไทยมตี อ่ วยั รนุ่ ตงั้ ครรภใ์ นวยั เรยี นวา่ “ใจแตก” “นอกรตี ” หรอื นเ่ี ปน็ การกระทำ� ความผดิ รา้ ยแรง ไมส่ มควรไดร้ บั สวสั ดกิ ารใดๆ แมก้ ระทง่ั ในกลมุ่ 54 ฝันไปว่า ท้อง ทิง้ แท้ง
เพื่อนนักเรียนกันเองก็อาจคิดเช่นน้ัน จนอาจกลายเป็นแรงกดดันทางสังคมให้แก่ ผทู้ ่กี ำ� ลังเผชิญปญั หาได้ ตวั อยา่ ง คลปิ ๑๐๖ “แก... ทำ� ไมสวสั ดกิ ารมนั เยอะจงั เลยอะ แบบนว้ี ยั รนุ่ ทที่ อ้ ง ก็ไดใ้ จสิ” หรอื บทสนทนาระหวา่ งครูกับแม่ใน คลปิ ๙๙ (นาที ๕.๔๕) ครู : “จรงิ ๆ แลว้ ปญั หานม้ี ที างออกคะ่ (ครเู อาแฟม้ พ.ร.บ. ใหแ้ มด่ )ู ตวั นน้ี ะคะคณุ แม่ เป็นพระราชบญั ญตั ทิ ่เี ปน็ ความร่วมมือกนั ของ ๕ กระทรวงหลักคะ่ ” “ครูอยากให้คุณแม่ศึกษา.... ในส่วนของสิทธิที่จะคุ้มครองน้องค่ะ น้องมีสิทธิ ท่จี ะตดั สินใจต่างๆ ด้วยตนเองค่ะ มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 55
(หันมาทางนักเรียนหญิง) ส�ำหรับหนูนะลูก ถึงแม้หนูจะผ่านกระบวนการท่ีเข้าสู่ การดแู ล ถา้ ถงึ เวลาแลว้ คณุ ครกู จ็ ำ� เปน็ ตอ้ งสง่ หนไู ปโรงพยาบาล กจ็ ะมเี จา้ หนา้ ที่ ให้ความดูแลหนู แต่เมื่อหนูกลับเข้าสู่โรงเรียนแล้ว ส่ิงท่ีหนจู ะต้องเผชิญ หนตู ้อง รบั ใหไ้ ด้ แนน่ อนละ่ คะ่ หนตู อ้ งทนกบั สายตาผคู้ นทจี่ ะตง้ั คำ� ถาม หนเู ดนิ ไปทางไหน ก็จะเป็นจดุ สนใจ” แม้ว่าผลจากการส�ำรวจความคิดเห็นของวัยรุ่นจ�ำนวน ๓,๐๕๓ คน โดย สำ� นกั งานกองทนุ สนับสนนุ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.) เมอ่ื ปี ๒๕๕๙ จะพบวา่ วัยรุ่นถึงร้อยละ ๖๕.๔ จะยอมรับได้หากเพื่อนนักเรียนต้ังครรภ์ในระหว่างเรียน แตอ่ คตใิ นสงั คมไทยกย็ งั คงแขง็ ตวั และมกี ารผลติ ซำ�้ อยเู่ สมอมา และอคตดิ งั กลา่ ว ย่อมส่งผลต่อทางเลอื กในการตดั สนิ ใจของวยั รุ่นหญิงทต่ี ง้ั ครรภ์แน่นอน 56 ฝันไปว่า ทอ้ ง ท้งิ แทง้
๑๓.๒ การมีสทิ ธิตดั สนิ ใจดว้ ยตนเองและทางเลอื กอนื่ ๆ มาตรา ๕ กลา่ วไวป้ ระโยคแรกวา่ “วยั รนุ่ มสี ทิ ธติ ดั สนิ ใจดว้ ยตนเอง” แตค่ วาม เขา้ ใจเรอ่ื งสทิ ธติ ดั สนิ ใจดว้ ยตนเองนา่ จะยงั ไมช่ ดั เจนนกั ดงั เชน่ ใน คลปิ ๑๒๓ เรอื่ ง “เจน” ขอ้ ความของสทิ ธนิ ต้ี าม พ.ร.บ. ขน้ึ มาขณะทว่ี ยั รนุ่ หญงิ ใชท้ ต่ี รวจครรภ์ และ หลงั จากดผู ล หนงั กจ็ บเพยี งเทา่ นน้ั ไมร่ ผู้ ลวา่ ทอ้ งหรอื ไม่ และตวั ละครจะหาทางออก อย่างไร ทำ� ใหไ้ ม่แนใ่ จว่าสิทธใิ นการตัดสนิ ใจดว้ ยตนเองหมายถึงสิทธอิ ะไร คลิป ๑๒๓ ฉากนค้ี อื ตอนทีฟ่ า้ ใส (เพือ่ นเจน) เอาที่ตรวจครรภม์ าใช้ แลว้ จบเรอ่ื ง “วัยรุ่นมีสิทธิตัดสินใจด้วยตนเอง” น่าจะหมายความถึงการมีทางเลือก หลายๆ ทางให้ตัดสินใจได้ ไม่ว่าจะเป็นการเลือก (ก) ท้องต่อแล้วเล้ียงลูกเอง (ข) ท้องต่อแลว้ ยกลูกใหค้ รอบครวั ทดแทน หรือ (ค) ท�ำแท้ง มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 57
ทวา่ หนงั สนั้ ทง้ั หมดไมม่ เี รอื่ งใดเสนอทางเลอื กยตุ กิ ารตง้ั ครรภห์ รอื ทำ� แทง้ เลย ท้ังๆ ท่ีการท�ำแท้งปลอดภัยเป็นสิทธิท่ีอยู่ภายใต้ พ.ร.บ. น้ีด้วย เพียงแต่ไม่ได้ เขียนออกมาเป็นลายลักษณ์อักษรอย่างชัดเจน และท้ังครู ผู้ปกครอง หรือเพื่อน ในหนังส้ันจะพูดดักคอไม่ให้ท�ำแท้ง หรือเมื่อรู้ว่าตัวละครหญิงที่ตั้งครรภ์ต้องการ ท�ำแท้ง ต่างก็พากันห้ามปรามโดยบอกว่า “เด็กท้ังคนเลยนะ” (โปรดดูหัวข้อ ๑๑ ประกอบ) คลิป ๑๒๙ “Silver Lining” ค�ำพูดของครูข้างล่างนี้ขัดกับ พ.ร.บ. เร่ืองวัยรุ่น สามารถตดั สินใจดว้ ยตวั เอง หรอื ไม่? นาที ๓.๓๐ “แต่สงิ่ หนง่ึ ท่ีครขู อเลยนะเจน คอื เธอตอ้ งเก็บลูกเธอไว้ เขาเกดิ มา เป็นลูกของเธอ เธอตอ้ งดูแลเขานะคะ” 58 ฝันไปวา่ ทอ้ ง ทง้ิ แท้ง
และบางเร่อื งตคี วามว่า พ.ร.บ. น้ไี ม่มนี โยบายให้ท�ำแทง้ มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 59
คลปิ ๑๓๖ (นาที ๓.๐๒) นกั เรยี นหญงิ เดก็ เรยี นเกง่ ทที่ อ้ งกบั แฟนหาขอ้ มลู ทาง อินเทอร์เน็ต และเอ่ยสั้นๆ ว่ายังมี พ.ร.บ. การต้ังครรภ์ในวัยรุ่นคุ้มครองเราอยู่ (แชภ่ าพคา้ งไว้ ๒๐ วนิ าที) ด้านบนจะเห็นข้อความว่า “วัยรุ่นท้องก่อนวัยอันควรบางรายอาจตัดสินใจ แก้ปัญหาด้วยวิธีการท�ำแท้ง ซึ่งถือเป็นความผิดทางอาญาฐานท�ำให้แท้งลูก” หากอา่ นเพยี งเทา่ นี้ ผอู้ า่ นอาจตคี วามไปไดว้ า่ ไมม่ ที างเลอื กในการทำ� แทง้ ใหแ้ กเ่ ดก็ วยั รุ่นท่มี ปี ญั หาสุขภาพจติ อนั เนอ่ื งมาจากการตงั้ ครรภ์ ขณะท่ีในความเป็นจริง RSA เครือข่ายอาสาส่งต่อยุติการตั้งครรภ์ (Referral System for Safe Abortion) ซงึ่ ไดร้ บั การผลกั ดนั ใหจ้ ดั ตง้ั ขน้ึ โดยกรมอนามยั ในปี ๒๕๕๔ ช้ีแจงชดั เจนวา่ มาตรา ๕ ใน พ.ร.บ. ตั้งครรภ์วัยร่นุ น้ี รวมถึงเรื่องบริการ ยุติการต้ังครรภ์ด้วย กล่าวคือค�ำว่า “บริการอนามัยเจริญพันธุ์” ครอบคลุมการ คมุ กำ� เนดิ การยตุ กิ ารตงั้ ครรภท์ างการแพทยแ์ ละการดแู ลระหวา่ งตงั้ ครรภ์ - คลอด - หลงั คลอด โดยทสี่ ำ� นกั งานหลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ (สปสช.) ใหก้ ารสนบั สนนุ สง่ ผลใหส้ ามารถรบั บรกิ ารไดโ้ ดยไมเ่ สียคา่ ใชจ้ ่ายดังน้ี ก. ฝังยา ใส่ห่วงคุมก�ำเนิดในวัยร่นุ อายุตำ�่ กว่า ๒๐ ปี ข. ยตุ ิการต้ังครรภท์ างการแพทย์ด้วยยาและ MVA ในทุกกลมุ่ อายุ ค. ฝงั ยา ใสห่ ่วงคมุ ก�ำเนดิ หลงั ยตุ กิ ารตงั้ ครรภใ์ นทกุ กลุ่ม การท�ำความเข้าใจต่อสังคมเร่ืองสิทธิในการตัดสินใจและทางเลือกต่างๆ เม่ือวัยรุ่นต้ังครรภ์จึงเป็นส่ิงที่ต้องทบทวนกันใหม่ เพ่ือให้วัยรุ่นได้รับประโยชน์ เต็มทจี่ ากบรกิ ารและสวัสดกิ ารสังคมที่ พ.ร.บ. นีใ้ ห้ไว้ 60 ฝันไปวา่ ท้อง ท้งิ แท้ง
๑๓.๓ ความเข้าใจเน้อื หาใน พ.ร.บ. และสทิ ธิอื่นๆ ท่เี ก่ยี วขอ้ ง นอกเหนอื ไปจากความไมเ่ ขา้ ใจหลายๆ คำ� ใน พ.ร.บ. ตง้ั ครรภว์ ยั รนุ่ แลว้ ในหนงั สน้ั เร่ืองหน่ึงท่ีเพื่อนนักเรียนชายสองคนท่ีล่วงละเมิดทางเพศเพ่ือนนักเรียนหญิงขณะ เมาหลบั ไดอ้ า่ นขอ้ ความจาก พ.ร.บ. ซง่ึ คน้ หาจากมอื ถอื โดยทอี่ า่ นไปกท็ ำ� ตลกไป เหมอื นเร่อื งนไี้ มใ่ ช่เรอื่ งของตนเองในฐานะผูช้ าย คลปิ ๘๐ “ภาพพิมพท์ ่ปี ลายฟ้า” ชาย ๑ เหมอื นขา้ เคยอา่ นคนแชร์ พ.ร.บ. ปอ้ งกนั การทอ้ งในวยั รนุ่ .... วยั รนุ่ มสี ทิ ธิ ตดั สนิ ใจดว้ ยตัวเอง ไดร้ บั ขอ้ มูลขา่ วสารและความรู้ แล้วเป็นไงวะ ชาย ๒ ถ้าพิมพ์ท้องขึ้นมา พิมพ์ก็ตัดสินใจด้วยตัวเองได้ว่าจะเอาเด็กไว้ หรือเอาออก อย่างถูกต้องตามกฎหมายดว้ ยนะ ชาย ๑ เออ... ไดร้ ับบริการอนามยั เจรญิ พันธ์ุ ชาย ๒ พันธ์ุอะไรวะ ชาย ๑ พดุ เด้ิลวะ่ (หัวเราะ) ชาย ๒ ได้รบั การจัดสวสั ดกิ ารสงั คม ไดร้ ับการปฏิบตั อิ ยา่ งเสมอภาค ชาย ๑ เฮย้ ข้าเคยได้ยินแตเ่ บย้ี สวัสดกิ ารคนชรา มนั มีเบีย้ คนทอ้ งเหรอวะ ชาย ๒ อนั นีด้ วี ่ะ ได้รับการรักษาความลบั และความเปน็ สว่ นตัวด้วย ชาย ๑ ถา้ เรา ๓ คน ไปท่ี รพ. เราจะไดเ้ กบ็ เปน็ ความลบั ดว้ ย ไปตามพมิ พก์ นั เถอะ จากบทสนทนาข้างต้นของสองวัยรุ่นชายท่ีไปล่วงเกินเพ่ือนนักเรียนหญิง ขณะหลับ (ซึ่งเป็นความผิดคดีอาญา) นอกจากสะท้อนว่าวัยรุ่นไม่ค่อยเข้าใจ ศัพท์แสงเฉพาะที่ปรากฏในกฎหมายฉบับน้ี (เช่น “บริการอนามัยการเจริญพันธุ์” มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 61
“การจัดสวัสดิการสังคม”) แล้ว ยังท�ำให้เราเห็นได้อีกว่า การค�ำนึงถึงสิทธิ ตาม พ.ร.บ. ตั้งครรภ์วัยรุ่นควรต้องพิจารณาประกอบกับสิทธิตามกฎหมายอ่ืนๆ วัยรุ่นชายสองคนท่ีคุยกันเรื่องสิทธิตาม พ.ร.บ. แบบตลกขบขัน แต่ไม่มีความ รู้สึกรู้สาใดๆ กับการกระท�ำของตนที่ไปละเมิดสิทธิเหนือร่างกายผู้หญิงจนเธอมี อาการคลา้ ยคนท้อง เป็นส่ิงทีย่ อ้ นแยง้ กนั มาก 62 ฝนั ไปว่า ทอ้ ง ท้ิง แทง้
บทสรุป จากการสำ� รวจหนงั สน้ั ทส่ี ง่ เขา้ ประกวดจำ� นวน ๑๔๒ เรอ่ื ง ทำ� ใหเ้ หน็ วา่ แนวทาง การพูดถึงการป้องกันและแก้ไขปัญหาการต้ังครรภ์ในวัยรุ่นยังคงใช้กลยุทธ์ท�ำให้ กลัวไว้ก่อน (Fear-based approach) ดังท่ีสะท้อนใน (ก) บทหนังที่สามารถ ย้อนเวลากลับไปแก้ไขได้ (ข) หนังที่พลิกสถานการณ์ให้เรื่องร้ายๆ ทั้งหมด กลายเป็นเพียงความฝันเท่าน้ัน และ (ค) หนังส้ันที่ตัดจบทันทีหลังจากเครียด เมอื่ ร้วู า่ ทอ้ ง และไม่มีการน�ำเสนอทางออกใดๆ นอกจากนี้ ยังเห็นได้ถึงการสืบทอดความคิดฝังหัวท่ีว่าเพศชายเป็นฝ่ายเร่ิม โน้มน้าว ต๊ือถึงที่สุด ขอให้ได้ไว้ก่อน และเม่ือฝ่ายหญิงท้องก็มักตีจากไป มีเพียง สองเรอ่ื งทเ่ี ราไดเ้ หน็ มมุ มองของฝา่ ยชายวา่ เขาเองกม็ คี วามเครยี ด ไมร่ จู้ ะจดั การ กบั ปัญหานีอ้ ยา่ งไร และไมเ่ ขา้ ใจว่า “ความรับผิดชอบ” ต้องระดับไหน หนงั สน้ั ทว่ี ยั รนุ่ กลมุ่ นผี้ ลติ ขน้ึ รวมไปถงึ สอ่ื หลกั ๆ แทบไมน่ ำ� เสนอใหเ้ หน็ เลยวา่ ผู้ชายมีความรู้สึกและคิดอย่างไรกันบ้างเม่ือรู้ว่าผู้หญิงท่ีตนเองไปหลับนอนด้วย เกดิ ตง้ั ครรภข์ น้ึ มา นา่ เสยี ดายทเ่ี ราไมเ่ คยเหน็ กระบวนการคดิ และไดร้ ว่ มทำ� ความ เขา้ ใจความรสู้ กึ ของฝา่ ยชายเลย เสมอื นหนงึ่ วา่ ชวี ติ รกั ชายไทยนนั้ สน้ั นกั คอื มแี ต่ “ตื๊อให้ได้เซ็กส์” จากนั้นก็กระโดดข้ามไปท่ีการหาเร่ืองทะเลาะกับผู้หญิงที่ท้อง แลว้ เดนิ ออกไปจากชีวิตฝ่ายหญงิ เลย นอกจากเรื่องการน�ำเสนอในส่ือเรื่องความคิดความรู้สึกของชายไทยแล้ว สังคมไทยยังควรขบคิดกันเร่ืองการสอนเพศชายเก่ียวกับการป้องกันและการ แก้ไขปัญหาการตง้ั ครรภใ์ ห้เขม้ ขน้ มากกว่าม่งุ สอนเพศหญิง มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 63
ประเด็นส�ำคัญที่พบเกือบทุกคลิปคือมีการผลิตซ้�ำความเช่ือท่ีว่า การท่ีผู้หญิง ปฏิเสธจริงๆ เป็นแค่ลมปากเท่าน้ัน ท้ายสุดก็ต้องยอม ฉะนั้น การเรียนการสอน เดก็ ผชู้ ายในเรอ่ื งการเคารพเนอ้ื ตวั ผอู้ นื่ ความยนิ ยอมพรอ้ มใจอาจตอ้ งทบทวนกนั ใหม่ ท้ายสุด หนังส้ันยังไม่สามารถส่งข้อความใหม่ๆ ให้แก่สังคมไทยในเรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างหญิงชายและเพศวิถีได้มากนัก ประการแรก จ�ำนวนคลิป ทผ่ี ลติ โดยใหผ้ ชู้ ายมคี วามรบั ผดิ ชอบมเี พยี ง ๕ เรอื่ งเทา่ นนั้ ประการทสี่ อง จำ� นวน คลิปที่ให้ผู้ชายรู้จักฉุกคิด หักห้ามใจ รู้จักรอ และเคารพในเน้ือตัวร่างกายของ เพศหญิง มีเพียง ๗ เรื่อง นอกจากนั้นเป็นผู้ชายที่ท�ำตามสัญชาตญาณทางเพศ อยา่ งเดยี ว ประการทสี่ าม ยงั คงผลติ ซำ�้ การตตี ราครู่ กั เพศเดยี วกนั อยวู่ า่ เปน็ พาหะ หรอื มคี วามเสยี่ งสงู (กวา่ คนรกั ตา่ งเพศ) ตอ่ การไดร้ บั เชอ้ื โรคตดิ ตอ่ ทางเพศสมั พนั ธ์ ในสว่ นของ พ.ร.บ. ตั้งครรภว์ ัยรนุ่ ค�ำถามถามคอื ทางเลือก ทางออกส�ำหรบั วัยรุ่นมีตัวเลือกอ่ืนๆ อีกหรือไม่นอกเหนือไปจากการท้องต่อ และหากมีทางเลือก น้ันจริง ท�ำอย่างไรจึงจะให้ทางเลือกนั้นๆ เป็นท่ีประจักษ์รับรู้ในหมู่วัยรุ่นและ สถานศึกษาทั่วประเทศ หนังสั้นที่วัยรุ่นผลิตขึ้นมาสะท้อนวิธีคิดของพวกเขา ซ่ึงเป็นผลมาจาก การเติบโตและถูกหล่อหลอมมาภายใต้สังคมไทยท่ีมองเรื่องเพศเป็นเร่ืองของ การท่ี “ผชู้ ายได-้ ผหู้ ญงิ เสยี ” เราจงึ พบฉากทต่ี วั ละครอนื่ ๆ ประณามนกั เรยี นหญงิ ที่พลาดท้อง ขณะที่ตัวละครชายคะย้ันคะยอท่ีจะขอมีเพศสัมพันธ์และหายจาก หนงั สนั้ ไปเลย เราไมเ่ หน็ อารมณค์ วามรสู้ กึ และความคดิ ของฝา่ ยชายหลงั จากทรี่ วู้ า่ แฟนหรือหญิงสาวท่ีตัวเองมีความสัมพันธ์ด้วยมาบอกว่าท้อง ท้ังๆ ที่ผู้วิจัยเช่ือว่า ผู้ชายก็มีความเครียด ความวิตกกังวลไม่แพ้ผู้หญิง แต่การแก้ปัญหาด้วยการปัด 64 ฝนั ไปว่า ทอ้ ง ทิง้ แทง้
ความรบั ผดิ ชอบ กลบั กลายเปน็ พลอ็ ตหลกั ทเี่ หน็ ในหนงั สนั้ ทส่ี ง่ เขา้ ประกวด สำ� หรบั การแกไ้ ขสถานการณใ์ หด้ ขี น้ึ หนงั สนั้ แทบทง้ั หมดมกั มผี ใู้ หญอ่ ยา่ งครแู ละผปู้ กครอง เข้ามามสี ่วนร่วมส�ำคญั ตรงน้นั เมอ่ื เป็นดงั นี้ ผูว้ ิจยั จงึ มีขอ้ เสนอแนะดงั ต่อไปน้ี (๑) ในส่วนของสถานศึกษา : การสอนหลักสูตรเพศศึกษารอบด้านเป็นส่ิงท่ี จำ� เปน็ อยา่ งยง่ิ นอกจากรอบดา้ นในเรอ่ื งวธิ กี ารปอ้ งกนั ตวั เองจากการตงั้ ครรภแ์ ละ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์แล้ว ส่ิงท่ีต้องย�้ำเพ่ิมเติมในเพศศึกษารอบด้านคือเรื่อง การเคารพในสิทธิเนื้อตัวร่างกาย ความรุนแรงทางเพศ และทางเลือกอ่ืนๆ หาก ตงั้ ครรภใ์ นวยั เรยี นทมี่ ากไปกวา่ การทอ้ งตอ่ ซง่ึ ผบู้ รหิ ารและบคุ ลากรในสถานศกึ ษา ควรมีความรู้ความเข้าใจ ความรุนแรงทุกรูปแบบ พร้อมทั้งมีความรู้เบ้ืองต้น ในข้อกฎหมายและการส่งตอ่ หน่วยงานท่เี ก่ยี วข้อง (๒) ผสู้ ง่ หนงั สนั้ เขา้ ประกวด : นอกเหนอื จากระวงั เรอื่ งละเมดิ ลขิ สทิ ธแิ์ ลว้ ผผู้ ลติ หนังส้ันเข้าประกวดควรระมัดระวังเนื้อหาและการน�ำเสนอทั้งภาพและเสียง ในประเด็นต่อไปนี้ (ก) การเหยียดทุกรูปแบบไม่ว่าจะเป็นการล้อเลียนด้วยค�ำพูด หรือบทตลกท่ีอาจเหยียดผู้อื่นท่ีแตกต่าง (ข) การผลิตซ�้ำความเช่ือผิดๆ ในเรื่อง ที่เกี่ยวข้องกับเพศ เช่น ท�ำแท้งแล้วตายทุกรายท้ังๆ ท่ีประเทศไทยมีการท�ำแท้ง ปลอดภยั ตามขอ้ กฎหมาย การตตี ราคนรักเพศเดยี วกันว่ามโี อกาสสงู ในการไดร้ ับ เชื้อเอชไอวี นอกจากนี้ พล็อตหนังสั้นที่เกี่ยวข้องกับเรื่องเพศจะน่าสนใจมากข้ึน หากเพ่ิมบทบาทให้ตัวละครหญิงชายท�ำอะไรที่แตกต่างจากส่ิงที่พบเจอซ้�ำๆ ใน สื่อกระแสหลัก เช่น ให้ชายไทยในหนังส้ันเป็นอะไรท่ีมากไปกว่าคนท่ีลอยนวล เม่ือเกดิ ปัญหา นำ� เสนอภาพท่ีเปน็ ไปไดจ้ รงิ (ไม่ใชด่ งี ามมากจนเกินจรงิ ) มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 65
ภาคผนวก ๑ ล�ำดับรายช่ือคลิปหนังสั้นหัวข้อ “หนัง (มัน) ส้ัน แต่รักฉันยาว : การป้องกัน และแก้ไขปัญหาการต้ังครรภ์ในวัยรุ่น” ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย/ ประกาศนียบัตรวชิ าชีพ จ�ำนวน 158 ช้นิ 1 เส้นทาง (Line) 2 งา่ ย 3 คนคัน่ เวลา 4 เติมเตม็ 5 ห้องนำ้� หา้ มใจ 6 โอกาส 7 การป้องกัน 8 My Choice 9 คนื หนึง่ ฉนั ฝันร้าย 10 กลบั ไปปอ้ งกนั 11 ตน้ หนาว 12 ฝนั ร้าย 13 PREMATURE “รกั กอ่ นห่าม” 14 Choice 66 ฝันไปว่า ทอ้ ง ท้งิ แท้ง
15 เส้นทางชวี ติ 16 love sex production 17 รักหลงทาง 18 เหตุเกิดจากคนสองคน 19 ทางออก 20 The big Heart 21 BEST FRIEND 22 Single Mom หยุดได้ถ้าปฏเิ สธ 23 แค่รกั 24 ของมนั ต้องมี 25 หากฉันหายไป 26 ครั้งแรก 27 รอู้ ยา่ งน้ีจะไม่ท�ำ 28 คำ� สัญญา 29 เสี้ยวนาที 30 Change your thinking Change your life 31 อดตี ของฉนั คอื บทเรยี นให้อนาคตแห่งชาติ 32 EXIT 33 มกุ ดา มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 67
34 Solution 35 เสน้ ทางชีวิต 36 เปลยี่ นฝนั (Change Dream) 37 เสน้ ทางของชวี ิต 38 เรอื่ งราวของแม่ 39 Teen 40 ชวี ติ ทไ่ี ม่พร้อม 41 คิด 42 สมหมายและแกมโบ 43 คืนเดยี ว เสยี ว 9 เดือน 44 TIME 45 LONG ON TARGET ทางเส้นนี้ฉันเลอื กเอง 46 รกั เราสองไมท่ อ้ งนะจะ๊ 47 Good Luck โชคดี 48 - 49 Breadnancy 50 ใหม้ นั เป็นแค่จินตนาการ 51 Choose your choice 52 mistake เบรคกอ่ นรกั 68 ฝันไปว่า ทอ้ ง ทิ้ง แท้ง
53 ถา้ หากเป็นไปได้ 54 ทางออก (The EXIT) 55 - 56 แค่ปฏเิ สธ 57 พรอ้ ม? 58 FATHER 59 From mom 60 BELIEVE 61 ความเหมือน ทีแ่ ตกตา่ ง 62 มมุ มองของเด็ก (Children’s aspect) 63 Reverse 64 sister (นอ้ งสาว) 65 Love me? 66 Wrong way 67 ความลับ 68 Young รกั (stil loving) 69 Dreaming Day 70 ปิดเทอมใหญ่ 71 If it’s real มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 69
72 34.60% 73 The Last Letter 74 VIRGIN 75 Advisee รักนีอ้ ยากมที ีป่ รึกษา 76 DIFFERENT PEOPLE 77 รู้อะไร ไม่เทา่ “รงู้ ้ี” 78 “Choice ทางเลือก” 79 เจา้ ชายดอกไมท้ ะเล 80 ภาพพิมพ์ที่ปลายฟา้ 81 When I were you “เมอ่ื ฉันเปน็ เธอ” 82 ARE YOU SURE? 83 Last Chance 84 พร้อมไหม 85 วยั มนั 86 ความรกั 87 Mind Dimension 88 เพศศกึ ษา l Sexual Education 89 PAST 90 50.50 70 ฝนั ไปวา่ ท้อง ทงิ้ แท้ง
91 นคี่ อ๊ กวิน 92 First Time 93 บทเรียน 94 วันทฉ่ี ันท�ำพลาด 95 ก็แค่ฝัน (Dream) 96 FARMOST 97 ลอง 98 My Season 99 ใคร “Who” 100 ทางเลอื กสดุ ทา้ ย (The Last CHOICE) 101 Retrospect ยอ้ นรอย 102 รกั ผดิ ชอบ 103 LOVE is leaving 104 มาตราครู 105 โฮป 2 ขดี 106 สายไปไหม (LATE...) 107 PHONE 108 Second Chance 109 Anxiety มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 71
110 โอกาส 111 Save รัก Save ท้อง 112 รกั พีห่ ลอกลวง 113 รัก...ไม่ถกู 114 ปฏเิ สธ 115 รกั -เรียน 116 รักตอ้ ง...มีสติ 117 Home Hug รัก (ไม่) ฟิน 118 ตืน่ ตวั 119 ทางท่คี ณุ เลอื ก 120 เพศเดียวกนั ไมต่ ้องระวงั 121 Long (ลอง) LOVE 122 หว้ งเวลา 123 เจน (Jane) 124 รกั ฉกุ เฉนิ 125 รกั ต้องรอ Time is a proof 126 เส่ียง 127 To my youth 128 Love wil change over time 72 ฝันไปว่า ท้อง ทิง้ แท้ง
129 Silver Lining 130 “แก้ว” 131 คณุ คา่ 132 ไมไ่ ด้คิด 133 ทางออก Exit 134 LOVE รกั ไสย์ๆ วยั วา้ วุ่น 135 ลัก 136 รักมนั สนั้ ชีวิตฉนั ยาว 137 “รกั ชวั่ คราว” 138 ซากะ 139 Just one time 140 รักใสๆ ในวัยเรยี น 141 The mistake in The Past 142 กญุ แจ 143 First Love 144 ไมท่ ันคิด 145 เพื่อนเปล่ียน 146 รกั คือ Love is 147 คณุ แม่มอื ใหม่ มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 73
148 One night Stand (คืนน้นั ) 149 เพอื่ น 2018 150 3.17 am 151 Think first 152 พลาด 153 วยั ร่าเริง 154 Drawing 155 Try out : แคล่ อง 156 ล่อ 157 เพยี งแคฝ่ นั 158 Faith in Love 74 ฝนั ไปว่า ทอ้ ง ทิง้ แท้ง
ภาคผนวก ๒ สาระส�ำคัญพระราชบัญญัติการป้องกันและแก้ไขปัญหาการต้ังครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ. ๒๕๕๙ มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 75
76 ฝนั ไปวา่ ท้อง ทิ้ง แทง้
มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 77
78 ฝนั ไปวา่ ท้อง ทิ้ง แทง้
มุมมองเยาวชนต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น 79
80 ฝนั ไปวา่ ท้อง ทิ้ง แทง้
Search