๕๑เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรบั นกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวตั ิและความสาคญั ของพระพุทธศาสนา ๔. พระพุทธศาสนาในอาณาจักรล้านนาได้รบั อิทธิพลมาจากอาณาจักรใด ก. อาณาจกั รขอม ข. อาณาจักรฟนู ัน ค. อาณาจกั รสโุ ขทัย ง. อาณาจกั รล้านช้าง ๕. พุทธศาสนานิกายมหายานมีความเจรญิ รุ่งเรืองในอาณาจกั รโบราณใดของไทย ก. อาณาจักรขอม ข. อาณาจักรฟนู นั ค. อาณาจักรศรวี ิชัย ง. อาณาจกั รล้านนา ๖. พระมหากษตั รยิ ์พระองค์ใดของอาณาจกั รอยุธยาที่ทรงส่งคณะสงฆ์ไปวางพืน้ ฐาน ของพระพทุ ธศาสนาที่ลังกาจนมคี วามมนั่ คงอีกคร้ัง ก. พระบรมโกษฐ์ ข. พระนเรศวรมหาราช ค. พระบรมไตรโลกนาถ ง. พระนารายณ์มหาราช ๗. พระพุทธศาสนาประดิษฐานทีก่ รุงสโุ ขทัยคร้ังแรกในรชั สมยั ของพระมหากษตั ริย์พระองค์ใด ก. พญาลิไท ข. พ่อขนุ บานเมอื ง ค. พ่อขนุ ศรีอนิ ทราทิตย์ ง. พ่อขุนรามคาแหงมหาราช ๘. ข้อใดไม่ใช่ประโยชน์ของการสงั คายนา ก. ทาให้เกิดพระไตรปิฎก ข. เกิดการต้ังหวั หนา้ คณะสงฆ์หรอื พระสังฆราชขึน้ ค. กาจดั และป้องกนั พวกอลชั ชีไม่ใหป้ ลอมเข้ามาบวช ง. สร้างความเข้าใจในพระธรรมวินยั ให้ถูกต้องตรงกนั ในหมู่พุทธบริษัท
๕๒เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรบั นกั เรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวตั ิและความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนา ๙. ข้อใดมีความหมายตรงกบั คาวา่ “สังคายนา” ก. การจัดพิมพ์พระไตรปิฎก ข. การประชุมสงฆ์ทุก ๑๕ วนั ค. การแก้ไขปรบั ปรงุ พระพทุ ธวจนะ ง. การรวบรวมพระธรรมวินยั เปน็ หมวดหมู่ ๑๐. สถานทีใ่ ดคือสถานที่ในการทาสงั คายนาคร้ังแรกในประเทศไทย ก. วดั โพธาราม จังหวัดเชียงใหม่ ข. เจดีย์วัดเจ็ดยอด จังหวัดเชียงใหม่ ค. พระปรางค์สามยอด จังหวัดลพบรุ ี ง. วดั มหาธาตุยุวราชรงั สฤษฎิ์ กรุงเทพมหานคร ๑๑. การทาสังคายนาคร้ังที่ ๓ อยู่ในความอปุ ถัมภ์ของใคร ก. พระเจ้ากาฬาโศก ข. พระเจา้ อโศกมหาราช ค. พระเจา้ วัฏฏคามณีอภยั ง. พระเจ้าเทวานัมปิยติสสะ ๑๒. เหตุผลในข้อใดที่ทาให้มีการสังคายนาครั้งที่ ๑ ก. มีเดียรถีย์ปลอมบวชกันมาก ข. พระสงฆ์แตกความสามคั คีกนั ค. สภุ ทั ทะกล่าววาจาดูหมน่ิ พระพุทธองค์ ง. พระภิกษสุ งฆ์สว่ นมากประพฤติเหลวไหล ๑๓. “พระมหากษตั รยิ ์มีพระพุทธศาสนาอยู่เคียงคู่ รวมทั้งเป็นหลักประกันว่าพระประมุข ของชาติเปน็ ชาวพทุ ธ นับถือศาสนาร่วมกันกบั ประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศ” มีความสมั พันธ์กับข้อใด ก. พระมหากษตั รยิ ์ทรงเปน็ พทุ ธมามกะ ข. พระพุทธศาสนาเปน็ สถาบันคู่ชาติไทย ค. รัฐบาลไทยส่งเสริมสนับสนุนพระพุทธศาสนา ง. ให้วันสาคัญทางพระพทุ ธศาสนาเป็นวนั หยุดราชการ
๕๓เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรบั นกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวตั ิและความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนา ๑๔. พระราชกรณียกิจสาคัญของพระบาทสมเด็จพระจอมเกลา้ เจา้ อยู่หวั ด้านพระพุทธศาสนา คือขอ้ ใด ก. สร้างมหามกฏุ ราชวิทยาลยั ข. ก่อต้ังคณะสงฆ์ธรรมยุติกนิกาย ค. โปรดเกล้าฯ ให้มกี ารสังคายนาพระไตรปิฎก ง. โปรดเกล้าฯ ให้พิมพพ์ ระไตรปิฎกฉบบั สยามรัฐ ๑๕. ข้อใดคือเหตผุ ลทีพ่ ระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยน การนับศักราชจาก ร.ศ มาเป็น พ.ศ. ก. มีคณะสงฆ์ทลู ใหท้ รงเปลี่ยนแปลง ข. เพื่อจะได้เทียบกบั เวลาสากลได้สะดวก ค. เพราะ ร.ศ. ใชม้ าเป็นระยะเวลานานแล้ว ง. เพราะทรงยกย่องพระพุทธศาสนาเป็นศาสนาของชาติไทย
๕๔เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวัติและความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนา บรรณานุกรม เคน จนั ทร์วงษ์. (๒๕๕๙). คูม่ ือ-เตรยี มสอบ ตรงตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ สาระการเรยี นรูส้ ังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม สังคมศึกษา ม.๑. กรุงเทพฯ : ภูมบิ ณั ฑิต. นภดล ขวัญชนะภักดี. (๒๕๕๓). หนังสือเรยี น รายวิชาพื้นฐาน พระพุทธศาสนา ช้ันมัธยมศึกษา ปีท่ี ๑. กรงุ เทพฯ : ประสานมิตร. วิทย์ วิศทเวทย์ และเสฐียรพงษ์ วรรณปก. (๒๕๕๘). หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน พระพุทธศาสนา ม.๑. (พิมพ์ครงั้ ที่ ๙). กรุงเทพฯ : อักษรเจรญิ ทศั น.์ สุริวตั ร จันทร์โสภา. (๒๕๕๘). สื่อการเรยี นรู้รายวิชาพื้นฐาน กลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ งั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม : พระพุทธศาสนา ม.๑. (พิมพ์ครงั้ ที่ ๒.). กรุงเทพฯ : อักษรเจรญิ ทัศน.์
๕๕เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวัติและความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนา ภาคผนวก
๕๖เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรบั นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวัติและความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนา แบบฝึกหัดท่ี ๑.๑ คาชีแ้ จง ให้นักเรียนตอบคาถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง (๕ คะแนน) ************************************************************************************ ๑. การสงั คายนา ความหมายว่าอย่างไร การสังคายนา หมายถึง การรวบรวมพระธรรมวินัย ซึ่งเป็นหลักคาสอนของพระพุทธเจ้า เพื่อตรวจทานความถูกต้องตรงกันและจัดเป็นหมวดหมู่ เพื่อให้ง่ายต่อการท่องจา การศึกษา และการเผยแผ่ ๒. การสังคายนามีผลตอ่ ความเจริญรงุ่ เรอื งของพระพทุ ธศาสนาอย่างไร ทาใหห้ ลักคาสอนของพระพุทธเจา้ ได้รับการจัดเป็นหมวดหมู่ เกิดเปน็ พระไตรปิฎกในเวลาต่อมา ซึ่งสามารถใช้เป็นหลักฐานสาคัญในการศึกษาเรียนรู้และเผยแผ่พระพุทธศาสนา และทาให้ พทุ ธบริษัทมีความเหน็ ในพระธรรมวินยั ได้ถูกต้องตรงกัน ๓. ประโยชน์ของการสังคายนามีอะไรบ้าง ๑) กาจดั และป้องกันพวกอลัชชีไม่ใหป้ ลอมเข้ามาบวช เพื่ออาศัยพระพุทธศาสนาแสวงหา ผลประโยชน์ ๒) สร้างความเข้าใจในพระธรรมวินัยให้ถกู ต้องตรงกนั ในหมู่พทุ ธบริษทั อันเปน็ การรกั ษา ความบริสุทธิข์ องพระพุทธวจนะให้สืบทอดเรื่อยมาจนถึงปจั จบุ ัน ๓) ทาใหพ้ ระพุทธศาสนาเจริญมั่นคงแพร่หลาย และทาใหเ้ กิดพระไตรปิฎก อันเปน็ คัมภรี ์ทีส่ าคญั ต่อการศกึ ษาเรียนรู้พระพุทธศาสนา ๔. พระพุทธศาสนามีสองนกิ ายหลกั คอื นิกายใด นิกายเถรวาทและนิกายมหายาน ๕. การทาสังคายนาทีจ่ ดั ขึ้นในประเทศไทย มีจานวนกีค่ รั้ง ได้แก่ครั้งที่เท่าไร และกระทาทีใ่ ดบ้าง การสงั คายนาทีจ่ ัดขึ้นในประเทศไทย มีจานวนทั้งสนิ้ ๓ คร้ัง ได้แก่ ๑) คร้ังที่ ๘ ที่วัดโพธาราม จังหวัดเชยี งใหม่ ๒) คร้ังที่ ๙ ที่วดั มหาธาตยุ วุ ราชรังสฤษฎิ์ กรุงเทพมหานคร ๓) ครั้งที่ ๑๐ ทีว่ ัดมหาธาตุยวุ ราชรังสฤษฎิ์ กรุงเทพมหานคร
๕๗เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรบั นกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวัติและความสาคญั ของพระพุทธศาสนา แบบฝึกหัดท่ี ๑.๒ คาชีแ้ จง ใหน้ ักเรียนตอบคาถามเกีย่ วกับการทาสังคายนา ครั้งที่ ๑-๑๐ ตามประเด็นที่กาหนดให้ถกู ต้อง (๑๐ คะแนน) ************************************************************************************ การสังคายนา สาเหตุ : พระภิกษสุ ุภัททะ กล่าววาจาในทานองดูหมิ่นพระพทุ ธองค์ คร้ังท่ี ๑ และแสดงความดีใจเมอ่ื ได้ข่าวว่าพระพุทธเจา้ ปรินิพพาน ผูเ้ ปน็ ประธานและคณะ : พระมหากสั สปะ (ประธาน) พระอุบาลตี อบด้านพระวินัย พระอานนท์ตอบด้านพระธรรม จานวนพระสงฆ์ท่เี ข้าร่วม : ๕๐๐ รปู สถานท่ี : ถ้าสัตตบรรณคหู า ใกล้กรุงราชคฤห์ เวลาทก่ี ระทา : หลังจากที่พระพุทธเจ้าปรินิพพานได้ ๓ เดือน ผู้อปุ ถัมภ์ : พระเจ้าอชาติศัตรู การสังคายนา สาเหตุ : พระวัชชีบุตร ได้ปฏิบัติหย่อนทางวินัย ๑๐ ประการ คร้ังท่ี ๒ ผู้เป็นประธานและคณะ : พระยสกากณั ฑบุตร (ประธาน) พระเรวตะเปน็ ผู้ซกั ถามและพระสพั พกาเป็นผู้ตอบด้านพระวินัย จานวนพระสงฆ์ทเ่ี ข้ารว่ ม : ๗๐๐ รปู สถานท่ี : วาลิการาม เมอื งเวสาลี (ไพศาลี) แคว้นวชั ชี เวลาทก่ี ระทา : พ.ศ. ๑๐๐ ผู้อปุ ถมั ภ์ : พระเจ้ากาฬาโศก
๕๘เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรับนกั เรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวตั ิและความสาคญั ของพระพุทธศาสนา การสังคายนา สาเหตุ : มีพวกนอกศาสนาปลอมเข้ามาบวชในพระพทุ ธศาสนามากขน้ึ ครง้ั ท่ี ๓ ทาให้พระพุทธศาสนามวั หมอง ผู้เป็นประธานและคณะ : พระโมคคลั ลีบตุ รตสิ สเถระ จานวนพระสงฆ์ท่เี ข้ารว่ ม : ๑,๐๐๐ รปู สถานท่ี : อโศการาม กรุงปาฏลีบุตร เวลาทก่ี ระทา : พ.ศ. ๒๓๔ ผู้อุปถมั ภ์ : พระเจ้าอโศกมหาราช การสงั คายนา สาเหตุ : ต้องการวางรากฐานพระพทุ ธศาสนาในประเทศศรีลงั กา ครง้ั ท่ี ๔ ผู้เปน็ ประธานและคณะ : พระมหินทเถระ (ประธาน) พระอริฏฐะเถระเป็นผสู้ วดวินัย จานวนพระสงฆ์ท่เี ขา้ รว่ ม : ๖๘,๐๐๐ รปู สถานท่ี : ถูปาราม เมอื งอนุราธปุระ ประเทศศรีลังกา เวลาทก่ี ระทา : พ.ศ. ๒๓๘ ผู้อปุ ถมั ภ์ : พระเจ้าเทวานัมปิยติสสะ การสังคายนา สาเหตุ : พระสงฆ์ในลงั กาเหน็ พ้องต้องกนั ว่าพระพุทธวจนะทีถ่ ่ายทอด ครั้งท่ี ๕ กนั มาโดยวิธีท่องจานั้น อาจจะขาดตกบกพร่องได้ในภายภาคหน้า ผเู้ ปน็ ประธานและคณะ : พระสงฆ์ชาวลังกา จานวนพระสงฆ์ทเ่ี ขา้ รว่ ม : ไม่ระบุ สถานท่ี : อาโลกเลณสถาน มตเลณชนบท ประเทศศรีลงั กา เวลาท่กี ระทา : พ.ศ. ๔๓๓ ผอู้ ปุ ถมั ภ์ : พระเจ้าวัฏฏคามณีอภยั
๕๙เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรับนกั เรียนชั้นมธั ยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวตั ิและความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนา การสังคายนา สาเหตุ : พระไตรปิฎกในประเทศอนิ เดีย ไม่มีอรรถกถา ครัง้ ท่ี ๖ ผเู้ ปน็ ประธานและคณะ : พระพทุ ธโฆษาจารย์ จานวนพระสงฆ์ท่เี ข้ารว่ ม : ไม่ระบุ สถานท่ี : วัดมหาวิหาร ประเทศศรีลังกา เวลาทก่ี ระทา : พ.ศ. ๙๕๖ ผอู้ ปุ ถัมภ์ : พระเจ้ามหานาม การสงั คายนา สาเหตุ : ลังกาขาดคัมภรี ์ฎีกา (คัมภรี ์อรรถกถา) ครัง้ ท่ี ๗ ผู้เปน็ ประธานและคณะ : พระกัสสปะเถระ จานวนพระสงฆ์ท่เี ข้ารว่ ม : ๑,๐๐๐ รปู สถานท่ี : ประเทศศรีลงั กา เวลาท่กี ระทา : พ.ศ. ๑๕๘๗ ผ้อู ปุ ถัมภ์ : พระเจ้าปรากรมพาหุมหาราช การสังคายนา สาเหตุ : พระไตรปิฎกยงั ขาดตกบกพร่อง ผิดเพี้ยนและไม่ครบ ครงั้ ท่ี ๘ ผู้เปน็ ประธานและคณะ : พระธรรมทินนเถระ จานวนพระสงฆ์ทเ่ี ข้าร่วม : หลายร้อยรูป สถานท่ี : วัดโพธาราม จังหวัดเชยี งใหม่ ประเทศไทย เวลาท่กี ระทา : พ.ศ. ๒๐๒๐ ผู้อุปถัมภ์ : พระเจ้าติโลกราช
๖๐เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรบั นักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวตั ิและความสาคญั ของพระพุทธศาสนา การสังคายนา สาเหตุ : พระผใู้ หญ่ถูกถอดและถูกจับสึก เพราะความประพฤติหย่อนยาน ครง้ั ท่ี ๙ ในพระธรรมวินัย ผเู้ ป็นประธานและคณะ : ไม่ปรากฏ จานวนพระสงฆ์ทเ่ี ข้าร่วม : ๒๑๘ รปู สถานท่ี : วดั มหาธาตุยวุ ราชรังสฤษฎิ์ กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย เวลาทก่ี ระทา : พ.ศ. ๒๓๓๑ ผู้อุปถมั ภ์ : พระบาทสมเด็จพระพทุ ธยอดฟ้าจฬุ าโลกมหาราช การสงั คายนา สาเหตุ : ชาระพระไตรปิฎกแล้วจัดพิมพ์ในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จ ครง้ั ท่ี ๑๐ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงเจริญพระชนมายุครบ ๖๐ พรรษา ผู้เปน็ ประธานและคณะ : สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสงั ฆปริณายก จานวนพระสงฆ์ทเ่ี ข้ารว่ ม : ไม่ระบุ สถานท่ี : วดั มหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย เวลาทก่ี ระทา : พ.ศ. ๒๕๒๘ ผู้อปุ ถัมภ์ : รัฐบาลไทย
๖๑เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรบั นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวัติและความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนา แบบฝึกหัดท่ี ๑.๓ คาชีแ้ จง ให้นกั เรียนทาเครือ่ งหมาย () หน้าข้อที่ผดิ และทาเครือ่ งหมาย () หนา้ ข้อทีถ่ ูกต้อง (๑๐ คะแนน) ************************************************************************************ ( ) ๑. การเผยแพรพ่ ระพุทธศาสนาในสมัยพระเจา้ อโศกมหาราชแบ่งออกเปน็ ๙ สาย ( ) ๒. การเผยแพรพ่ ระพุทธศาสนายังดินแดนสวุ รรณภูมมิ ีพระมหาเทวเถระเปน็ สมณฑูต ( ) ๓. ในปี พ.ศ. ๑๕๕๐ สมัยพระเจา้ สุริยวรมันที่ ๒ แหง่ อาณาจักรขอมเรืองอานาจ ได้ทรงแผ่ขยายอิทธิพลทางการเมอื งและพระพุทธศาสนานิกายมหายาน มายังเมืองละโว้ ( ) ๔. เจดีย์ท่ีวัดเชียงม่ัน จังหวัดเชียงใหม่ เป็นเจดีย์ที่สร้างเลียนแบบเจดีย์พุทธคยา ในอินเดีย ( ) ๕. พระพุทธศาสนาเผยแผ่เข้าสู่อาณาจกั รสโุ ขทยั ในสมัยพระมหาธรรมราชาที่ ๑ ( ) ๖. พระพุทธศาสนาเจริญสูงสุดในอาณาจักรล้านนาสมัยพระเจา้ กือนา ( ) ๗. อยุธยารับเอาความเชื่อทางพระพทุ ธศาสนามาจากอาณาจกั รล้านนา ( ) ๘. พระพุทธศาสนาที่เผยแผใ่ นประเทศไทยชอ่ื นิกายมหายาน ( ) ๙. ความเสื่อมโทรมของพระพุทธศาสนาในสมยั ธนบุรีเกิดจากการถูกพม่ารุกราน ( ) ๑๐. พระพุทธศาสนาในสมยั รัตนโกสินทร์เปน็ มรดกทางวัฒนธรรมทีร่ บั สืบต่อมาจากอยุธยา และธนบุรี
๖๒เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรับนกั เรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวัติและความสาคญั ของพระพุทธศาสนา แบบฝึกหัดท่ี ๑.๔ คาชีแ้ จง ให้นกั เรียนเติมข้อความลงในช่องว่างตอ่ ไปนี้ ให้มคี วามสมบูรณ์ (๑๕ คะแนน) ************************************************************************************ ๑. พระพทุ ธศาสนาถือกาเนิดในประเทศ อินเดีย มีตวามเจริญรง่ึ เรอื งสูงสุด ในสมัย พระเจ้าอโศกมหาราช ได้มกี ารส่งสมณทตู ไปเผยแผพ่ ระพทุ ธศาสนา ๙ สาย ๒. การเผยแผพ่ ระพทุ ธศาสนาส่วนใหญ่ไปเผยแผใ่ นดินแดนชมพทู วีป (อินเดีย) โดยพระโสณเถระ และพระอุตตรเถระเป็นหัวหน้ามาเผยแผพ่ ระพทุ ธศาสนายงั ดินแดน สวุ รรณภูมิ พระมหินทรเถระเป็นหวั หน้าไปเผยแผ่พระพทุ ธศาสนายังดินแดน ทวีปลงั กา ๓. ในช่วง พ.ศ. ๑๘๒๐ พ่อขนุ รามคาแหงมหาราช ทรงโปรดเกล้าฯ ให้นมิ นต์ พระสังฆราช จากเมอื ง นครศรีธรรมราช ทีน่ บั ถือพระพุทธศาสนานิกาย เถรวาทแบบลังกาวงศ์ ขึน้ มาเทศนาสั่งสอนประชาชนทีก่ รงุ สุโขทยั ๔. พระพุทธศาสนาในอาณาจักรอยุธยา เปน็ ลัทธิ ลังกาวงศ์ โดยได้รบั แบบอย่าง มาจาก สโุ ขทัย ๕. พระมหากษัตรยิ ์ของอาณาจกั รรตั นโกสินทร์ทรงเปน็ อคั รอปุ ถมั ภก ของทุกศาสนา โดยในสมยั รัชกาลที่ ๑ ได้ทรงโปรดให้มี การสังคายนาพระไตรปิฎก คร้ังที่ ๙ รัชกาลที่ ๒ ทรงฟื้นฟู ประเพณีวิสาขบูชา รชั กาลที่ ๔ ทรงตง้ั นกิ ายใหม่ เรียกว่า ธรรมยุติกนิกาย รัชกาลที่ ๕ ทรงสถาปนาสถาบนั การศกึ ษาสงฆ์ข้ันสูง คือ มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย สาหรับให้การศึกษาคณะสงฆ์มหานิกาย และ มหาวิทยาลยั มหามกุฏราชวิทยาลยั สาหรบั คณะสงฆ์ธรรมยุติกนิกาย เป็นต้น
๖๓เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรับนกั เรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวัติและความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนา แบบฝึกหัดท่ี ๑.๕ คาชี้แจง ให้นกั เรียนพิจารณาศาสนสถานหรอื ศาสนวัตถุในภาพ ว่าเปน็ ศลิ ปกรรมในยคุ ใด และมีชื่อเรียกว่าอะไร (๑๖ คะแนน) ************************************************************************************ ยคุ เถรวาทสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช ยุค มหายาน ชื่อศาสนสถาน-ศาสนวัตถุในภาพ ชื่อศาสนสถาน-ศาสนวตั ถุในภาพ ธรรมจักรศลิ ากับกวางหมอบ พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวรสาริด ยคุ เถรวาทแบบลังกาวงศ์ สมัยสโุ ขทยั ยุค เถรวาทแบบพุกาม ชื่อศาสนสถาน-ศาสนวัตถใุ นภาพ ชื่อศาสนสถาน-ศาสนวัตถใุ นภาพ เจดีย์วัดเชยี งมั่น จงั หวดั เชยี งใหม่ เจดีย์วดั มหาธาตุ จังหวัดสโุ ขทยั
๖๔เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรบั นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวตั ิและความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนา ยุค เถรวาทแบบลังกาวงศ์ สมัยอยุธยา ยคุ เถรวาทแบบลังกาวงศ์ สมยั ล้านนา ชือ่ ศาสนสถาน-ศาสนวตั ถุในภาพ ชื่อศาสนสถาน-ศาสนวัตถใุ นภาพ เจดีย์ ๓ องค์ทีว่ ดั พระศรสี รรเพชญ์ เจดีย์วัดสวนดอก จงั หวดั เชียงใหม่ ยคุ มหายาน 1 ชือ่ ศาสนสถาน-ศาสนวัตถุในภาพ พระปรางค์สามยอด จังหวัดลพบุรี ยคุ เถรวาทแบบพุกาม 1 ชื่อศาสนสถาน-ศาสนวตั ถใุ นภาพ เจดีย์วดั เจด็ ยอด จังหวดั เชยี งใหม่
๖๕เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรับนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวัติและความสาคญั ของพระพุทธศาสนา แบบฝึกหัดท่ี ๑.๖ คาชีแ้ จง ให้นักเรียนตอบคาถามต่อไปนี้ (๕ คะแนน) ************************************************************************************ ๑. บอกเหตผุ ลที่คนไทยส่วนใหญ่ในสงั คมไทยนบั ถือพระพุทธศาสนาประมาณร้อยละ ๙๕ มาอย่างนอ้ ย ๒ ข้อ ๑) พระพทุ ธศาสนาเปน็ ศาสนาประจาชาติไทย และอยู่เคียงคู่กับสงั คมไทยมาหลายศตวรรษ ๒) พระมหากษัตริยไ์ ทยในประวตั ิศาสตร์หลายศตวรรษทรงมพี ระราชกรณียกิจในการทานบุ ารงุ พระพุทธศาสนา ทาให้ประชาชนเลื่อมใสในพระพทุ ธศาสนาดว้ ย ๒. ประเทศไทยได้กาหนดใหว้ นั ที่เกีย่ วเนื่องกบั พระพทุ ธศาสนาเป็นวันหยุดราชการ คือวนั ใดบ้าง วนั มาฆบชู า วันวิสาขบูชา วันอาสาฬหบชู า และวันเข้าพรรษา ๓. สถาบันหลกั ตามโครงสร้างของสงั คมไทยทีม่ สี ่วนช่วยค้าจุนให้สังคมไทยและชาติไทย ดารงอยู่มาจนถึงปัจจุบนั ประกอบด้วยสถาบนั ใดบ้าง ๑) สถาบันชาติ ๒) สถาบันศาสนา ๓) สถาบนั พระมหากษัตรยิ ์ ๔. “พระมหากษัตรยิ ์ทรงเปน็ อัครศาสนปู ถมั ภก” หมายความว่าอย่างไร พระมหากษตั รยิ ์ทรงเปน็ อคั รศาสนปู ถมั ภก หมายถึง พระราชกรณียกิจของพระมหากษตั รยิ ์ ทีท่ รงใหค้ วามสาคญั ในการอปุ ถัมภพ์ ระพุทธศาสนา เพือ่ ใหพ้ ระพทุ ธศาสนาธารงอยู่คู่สงั คมไทย เชน่ ทางสรา้ งวัด ปฏิสังขรณ์วัด และปชู นียสถานต่าง ๆ ทรงอุปถัมภก์ ารศกึ ษาพระพุทธศาสนา ทรงสนับสนุนการสังคายนาพระพทุ ธศาสนา เปน็ ต้น ๕. ประเพณีพิธีกรรมของคนไทยทีม่ าจากพระพุทธศาสนาโดยตรง ได้แก่อะไรบ้าง - ประเพณีการบวช - ประเพณีวันสาคัญทางพุทธศาสนา - ประเพณีทอดผา้ ป่า - ประเพณีทอดกฐิน - ประเพณีโนผมไฟ - ประเพณีขึ้นบ้านใหม่
๖๖เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรบั นักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวตั ิและความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนา แบบฝึกหัดท่ี ๑.๗ คาชี้แจง ใหน้ ักเรียนระบุเอกลักษณ์เฉพาะของคนไทยทีไ่ ด้รับการหล่อหลอม มาจากพระพุทธศาสนาลงในแผนผงั ให้ถกู ต้อง (๕ คะแนน) ************************************************************************************ อุปนสิ ัย มารยาท มีความเอือ้ เฟือ้ เผอ่ื แผ่ เรียบร้อย นมุ่ นวล มีน้าใจ มีเมตตา กรุณา การไหว้ การกราบ เกรงใจ ให้อภยั คนอืน่ เสมอ มารยาทในการต้อนรับ ยิ้มแย้มแจม่ ใส การแตง่ กาย ประเพณีวัฒนธรรม การอุปสมบท การทาบญุ ในวยั สาคญั ทางระพทุ ธศาสนา การทอดผ้าป่า การทอดกฐิน
๖๗เอกสารประกอบการเรียนรายวิชา ส๒๑๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม สาหรบั นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ ๑ เล่มที่ ๑ ประวตั ิและความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนา ประวัติและความสาคญั ของพระพุทธศาสนา คาตอบ ข้อ กอ่ นเรยี น หลังเรียน ๑ง ก ๒ข ง ๓ค ข ๔ข ค ๕ก ค ๖ก ก ๗ง ง ๘ค ข ๙ง ง ๑๐ ค ก ๑๑ ก ข ๑๒ ข ค ๑๓ ข ก ๑๔ ง ข ๑๕ ก ง
Search
