จิตอาสาภัทรพัฒน์

1 การพฒั นาโครงงานคณุ ธรรม โครงงาน “ปณธิ านความดี ทำความดีเรมิ่ ได้ท่ีใจเรา” เพอ่ื ถวายเปน็ พระราชกุศลเนือ่ งในวนั คล้ายวันสวรรคต พระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจ้าอย่หู วั (Volunteeเrรอ่ื fงor จcิตivอilาizสeาdภdัทeรพveัฒloนp์ ment) ผ้รู บั ผิดชอบโครงงาน 1. นางสาววรรณพร ภูมศิ รีกจิ 2. นายศกั ดา พมุ่ พวง 3. นายนพนนท์ กลน่ิ คล้าย 4. นางสาวนำ้ ทพิ ย์ โชติชว่ ง 5. นางสาวธนพรรณ แจง้ จีน 6. นายบญุ ฤทธ์ิ แก้วถนอม 7. นางสาวปรมาภรณ์ โพธ์โิ ต 8. นายพรรษา สงิ ห์คำป้อง 9. นางสาวฐติ ิวรรณ วิลาวรรณ์ 10. นางสาวณัฐชนน ภู่โพธ์ิ พระสงฆท์ ี่ปรึกษา พระเทพปญั ญาภรณ์ วดั ตากฟา้ พระอารามหลวง ประธานท่ปี รึกษา พระครูสมหุ ์มนตรี สุเมธโส ผชู้ ว่ ยเจา้ อาวาสวดั ตากฟา้ พระอารามหลวง หนว่ ยอบรมคุณธรรม จรยิ ธรรมธรรมะโมเดิร์น วดั ทา่ หลวง พระอารามหลวง จงั หวัดพจิ ิตร ภาคเี ครอื ข่ายคณุ ธรรม ผู้บรหิ าร/ครู ที่ปรกึ ษา นายวฑิ ูรย์ งามนธิ จิ ารุเมธี ผู้อำนวยการโรงเรียนตากฟา้ วชิ าประสิทธิ์ วา่ ทรี่ อ้ ยตรี บำรงุ พรมเย่ยี ม ครโู รงเรียนตากฟา้ วชิ าประสิทธ์ิ โรงเรยี นตากฟา้ วชิ าประสิทธ์ิ ตำบลตากฟ้า อำเภอตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ สำนักงานเขตพ้นื ท่กี ารศึกษามธั ยมศกึ ษา เขต 4๒

ก2 คำนำ โครงงานคุณธรรม เรื่อง จิตอาสาภัทรพัฒน์ (Volunteer for civilized development) ตามโครงงาน “ปณิธาน ความดี ทำความดีเร่ิมได้ที่ใจเรา” เพ่ือถวายเป็นพระราชกุศลเน่ืองในวันคล้ายวันสวรรคต พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว นี้ เป็นส่วนหนึ่งของกิจกรรม “เยาวชนจิตอาสาตากฟ้ากล้าคุณธรรม” จัดทำขึ้นโดยนักเรียนโรงเรียนตากฟ้าวิชาประสิทธ์ิ มีวัตถุประสงค์เพื่อ แก้ปัญหาและ สง่ เสรมิ ใหน้ กั เรียนโรงเรียนตากฟ้าวชิ าประสิทธิ์มีการพฒั นาด้านคณุ ธรรม - จริยธรรม เป็นผู้ทมี่ ีจติ อาสา มีน้ำใจ เสียสละเพ่ือ ส่วนรวม และสร้างเครือข่ายคุณธรรม - จริยธรรม ท้ังภายในสถานศึกษา และจนเกิดเป็นคุณลักษณะอันพึงประสงค์ย่ังยืน ถาวรติดตวั นักเรียนตลอดไป คณะผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งวา่ โครงงานคณุ ธรรม จิตอาสาภทั รพัฒน์ เร่ืองนจ้ี ะเกดิ ประโยชนส์ งู สุดแกน่ ักเรียน โรงเรยี นตากฟา้ วชิ าประสิทธ์ิทุกคน และมีสว่ นสร้างคนดสี สู่ ังคม รวมทัง้ เกดิ ประโยชน์ตอ่ ผู้ทส่ี นใจไม่มากก็นอ้ ย คณะผู้จัดทำ

3ข ก บทคดั ย่อ โครงงานคุณธรรม เรื่อง จิตอาสาภัทรพัฒน์ (Volunteer for civilized development) ตามโครงงาน “ปณิธาน ความดี ทำความดีเร่ิมได้ที่ใจเรา” เพ่ือถวายเป็นพระราชกุศลเน่ืองในวันคล้ายวันสวรรคต พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ต่อยอดจากกิจกรรม กลุ่ม เยาวชนจิตอาสาตากฟ้ากล้าคุณธรรม โรงเรียนตากฟ้าวิชาประสิทธิ์ ให้นักเรียนทุกคนได้รับทราบ แนวทางการดำเนิน กิจกรรมของกลมุ่ เยาวชนจิตอาสาตากฟ้ากล้าคณุ ธรรม โครงงานคุณธรรม นี้ เหตุมาจากการขาดคณุ ธรรมจริยธรรมด้าน การมีจิตอาสา การเสียสละผลประโยชน์ส่วนตนเพ่ือประโยชน์ส่วนรวม ซ่ึงเกิดจากนักเรียนขาดจิตสำนึกในการดำเนิน ชวี ิตของตนเองในสถานศึกษา ชุมชน และสังคม ด้วยสภาพปัจจยั ทางครอบครวั และสภาพแวดล้อมท่ไี ม่เอื้อตอ่ การ เรยี นรู้และสง่ เสริมให้มคี ณุ ธรรมจริยธรรมด้านการมีจติ อาสา หากปญั หานไ้ี มไ่ ด้รบั การแก้ไขและพัฒนาให้ดขี ึ้น นักเรียน มีปัญหาในการดำเนินชีวิต นักเรียนมีพฤติกรรมขาดจิตอาสา ปัญหาเหล่าน้ีมีสาเหตุมาจากการขาดความอบอุ่นใน ครอบครัว ขาดสติในการรับส่ือจากสังคมออนไลน์ และนักเรียนบางส่วนไม่ดูแลรักษาทรัพย์สินส่วนรวม ดังน้ัน ด้วย ความขาดความรู้ ทักษะ และประสบการณ์ในการดำเนินชีวิต นักเรียนไม่ประพฤติตนตาม คา่ นิยมท่ีดีงามของโรงเรียน ดว้ ยเหตุดงั กล่าว จึงมีการจัดต้งั กลุ่มเยาวชนจติ อาสาตากฟ้ากล้าคณุ ธรรม ขนึ้ ด้วยความร่วมมือรว่ มใจระหว่าง นักเรียน คณะครู ผู้ปกครอง และพระภิกษุสงฆ์ ช่วยกันแก้ไขปัญหาด้านคุณธรรมจริยธรรม การมีจิตอาสาของนักเรียน ให้ นักเรียนเข้าใจบทบาทหน้าที่ มีจิตสำนึกท่ีดี และยังเน้นคุณธรรม “พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา” โดยมีเครือข่าย เยาวชนจิตอาสาแกนนำกล้านำคุณธรรม ด้วยพลังบวร ในเครือข่ายพระธรรมวิทยากร กรมการศาสนา ท้ังน้ีได้รบั การ สนับสนุนรับเป็นภาคีเครือข่ายคุณธรรมจาก หน่วยอบรมคุณธรรมจริยธรรม ธรรมะโมเดิร์น วัดท่าหลวง พระอาราม หลวง จังหวัดพิจิตร และเพ่ือถวายเป็นพระราชกุศลเน่ืองในวันคล้ายวนั สวรรคต พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และด้วยสำนึกในพระ มหากรุณาธิคุณที่พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ ด้วยการน้อมนำโครงการจิตอาสาพระราชทานตามแนว พระราชดำริ “เราทำความ ดี ด้วยหัวใจ” มาเป็นแนวทางการปฏิบตั ิงานจิตอาสา และดว้ ยทรงมุง่ หวงั ใหพ้ สกนกิ รทกุ หมู่ เหล่ามีความสมัครสมานสามัคคี ร่วมมือ ร่วมใจประกอบกจิ กรรมสาธารณะเพื่อประโยชน์สุขของชุมชนส่วนรวม อนั จะ นำพานักเรียนไปสู่การดำเนินชีวิตอย่างเป็นปกติสุขในสังคมด้วยหลักการ บวร บ้าน วัด โรงเรียน ร่วมประสานงาน สร้างโอกาสให้พื้นที่เด็ก และเยาวชนได้สร้างความดีด้วยหลักธรรม แนวพระบรมราโชวาท ต่อตนเอง ครอบครัว โรงเรียน ชุมชน และสงั คม มกี ารประเมินผลโครงงานฯ อยู่ในระดบั ดี และตอ่ ยอดการดำเนินการตลอดปีการศกึ ษา เพอื่ นำมาพัฒนาตอ่ ไป

4ค ก กิตตกิ รรมประกาศ โครงงานคุณธรรม เร่ือง จิตอาสาภัทรพัฒน์ (Volunteer for civilized development) ตามโครงงาน “ปณิธาน ความดี ทำความดีเร่ิมได้ที่ใจเรา” เพื่อถวายเป็นพระราชกุศลเน่ืองในวันคล้ายวันสวรรคต พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมพิ ลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจา้ อยู่หัว ได้รับความเมตตาเป็นอย่างสูงจาก พระเดชพระคุณพระเทพปัญญาภรณ์ เจ้าอาวาสวัดตากฟ้า พระอารามหลวง รับเป็นประธานที่ปรึกษาโครงการเยาวชนจิตอาสา ตากฟ้ากล้าคุณธรรม , โครงงานจิตอาสาภัทรพัฒน์ พระครูสมุห์มนตรี สุเมธโส ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดตากฟ้า พระอารามหลวง และพระมหาวรพล วรพโล (ดร.) ประธานหน่วยอบรมคุณธรรมจริยธรรม ธรรมะโมเดิร์น วัดท่าหลวง พระอารามหลวง จังหวัด พิจิตร เมตตารับกลุ่มเยาวชนจิตอาสาตากฟ้ากล้าคุณธรรม เป็นภาคีเครือข่ายส่งเสริมคุณธรรม - จริยธรรม ได้รับความ อนุเคราะห์จาก นายวิฑูรย์ งามนิธิจารุเมธี ผู้อำนวยการโรงเรียนตากฟ้าวชิ าประสิทธ์ิ ได้รับคำแนะนำในการดำเนิน กิจกรรมจิตอาสาการทำโครงงานคุณธรรม การเขียนรายงานโครงงานจากครูทปี่ รึกษาโครงงาน คือ วา่ ที่ร้อยตรี บำรุง พรมเย่ียม ผปู้ กครอง ผู้นำชุมชน/ผู้นำท้องถน่ิ สมาชิกกลุ่มเยาวชนจิตอาสาตากฟา้ กล้าคณุ ธรรม ไดร้ ับความร่วมมือ จากนกั เรยี นโรงเรียนตากฟ้าวชิ าประสทิ ธิ์ ในโอกาสนี้ ขอกราบขอบพระคุณเปน็ อยา่ งสูง แด่บุคคลทกุ ฝ่ายทีเ่ ก่ียวข้อง ทำให้โครงงานคุณธรรม เร่อื ง จิต อาสาภัทรพัฒน์ (Volunteer for civilized development) สำเร็จด้วยดี มา ณ โอกาสน้ี และจะสืบสานต่อยอดการ สรา้ งเครือข่ายกล่มุ เยาวชนจิตอาสามากยงิ่ ข้นึ ต่อไป คณะผจู้ ัดทำ

5ง ก สารบญั เร่อื ง หน้า คำนำ .............................................................................................................................................................ก บทคดั ย่อ ......................................................................................................................................................ข กติ ตกิ รรมประกาศ .......................................................................................................................................ค สารบญั ..........................................................................................................................................................ง ผงั มโนทัศน์.....................................................................................................................................................จ บทที่ ๑ บทนำ..............................................................................................................................................1 ทมี่ าและความสำคญั .........................................................................................................................1 วัตถุประสงค.์ .....................................................................................................................................1 ขอบเขตของการศกึ ษา......................................................................................................................2 ผลท่ีคดิ วา่ จะได้รบั .............................................................................................................................2 บทที่ ๒ การดำเนินงาน................................................................................................................................3 บทท่ี ๓ ผลการดำเนินงาน...........................................................................................................................7 บทท่ี ๔ การศกึ ษาวเิ คราะห์.........................................................................................................................8 บทที่ ๕ บทสรุปและขอ้ เสนอแนะ...............................................................................................................11 สรุปผลการดำเนินโครงงาน..............................................................................................................11 ข้อเสนอแนะ....................................................................................................................................11 บรรณานุกรม ................................................................................................................................................12

ผงั มโนทัศน์ 6จ โครงงานคณุ ธรรม ก สารวจปัญหาและเตรียมการจดั ตงั้ กลมุ่ จติ อาสา ประสานงาน ระยะที่ 1 รบั ปัญหา ดาเนนิ กจิ กรรมจิตอาสา/แลกเปลยี่ นเรียนรู้ ขน้ั เร่มิ จัดตงั้ กล่มุ สร้างเครือขา่ ยจติ อาสา ก.ค.63 – ต.ค.63 กจิ กรรมโครงงานย่อย กิจกรรมการระดมสมองตอบปัญหา ขยายผล ประเมินผล ระยะท่ี 2 วเิ คราะหร์ บั ฟังผล ขยายผล/ตอ่ ยอด วางแผนพฒั นา พ.ย.63 – มี.ค.64 การประเมินผล โครงงานคณุ ธรรม

71 ก บทที่ ๑ บทนำ ทม่ี าและความสำคัญ สังคมไทยในปัจจุบัน มีการพัฒนาทางด้านวตั ถุ มากกว่าการพัฒนาทางด้านจิตใจ ผู้คนเหน็ แกป่ ระโยชน์สว่ นตัว มากกว่าประโยชน์สว่ นรวม สังคมเกดิ ความขัดแยง้ กันอยา่ งรนุ แรง สง่ ผลกระทบเด็กและเยาวชนอยา่ งมาก ซึ่งนกั เรยี น โรงเรียนตากฟ้าวิชาประสิทธิ์ ตำบลตากฟ้า อำเภอตากฟา้ จงั หวดั นครสวรรค์ เปน็ โรงเรียนมธั ยมศึกษาที่เปิดสอนตง้ั แต่ ระดับช้ัน ม. 1 - 6 มีระยะทางห่างจากตัวจังหวัด 70 กิโลเมตร ได้เกิดปัญหาในการดำเนินชีวิต นกั เรยี นมีพฤตกิ รรม ขาดจิตอาสา ปัญหาเหล่าน้ีมีสาเหตุมาจากการขาดความอบอุ่นในครอบครัว ขาดสติในการรับส่ือจากสังคมออนไลน์ และนักเรียนบางส่วนไม่ดูแลรักษาทรัพย์สินส่วนรวม ดังน้ัน ด้วยความขาดความรู้ ทักษะ และประสบการณ์ในการ ดำเนินชีวิต นักเรียนไม่ประพฤติตนตาม ค่านิยมท่ีดีงามของโรงเรียน ด้วยเหตุดังกล่าว จึงมีการจัดต้ัง กลุ่มเยาวชนจิต อาสาตากฟ้ากล้าคุณธรรม ขึ้นด้วยความร่วมมือร่วมใจระหว่าง นักเรียน คณะครู ผู้ปกครอง และพระภิกษุสงฆ์ ช่วยกันแก้ไขปัญหาด้านคุณธรรมจริยธรรม การมีจิตอาสาของนักเรียน ให้นักเรียนเข้าใจบทบาทหน้าท่ี มีจิตสำนึกที่ดี และยงั เน้นคณุ ธรรม “พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา” โดยมีเครอื ข่ายเยาวชนจิตอาสาแกนนำกลา้ นำคุณธรรม ด้วยพลัง บวร ในเครือข่ายพระธรรมวิทยากร กรมการศาสนา ท้งั นี้ได้รบั การสนับสนุนรับเปน็ ภาคเี ครือขา่ ยคณุ ธรรมจาก หนว่ ย อบรมคณุ ธรรมจริยธรรม ธรรมะโมเดิรน์ วัดทา่ หลวง พระอารามหลวง จังหวัดพจิ ิตร เพ่อื ถวายเป็นพระราชกุศลเนอ่ื งใน วันคล้ายวันสวรรคต พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณที่พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้า เจ้าอยหู่ ัวฯ ด้วยการนอ้ มนำโครงการจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดำริ “เราทำความ ดี ดว้ ยหวั ใจ” มาเปน็ แนว ทางการปฏิบัติงานจิตอาสา และด้วยทรงมุ่งหวังให้พสกนิกรทุกหมู่เหล่ามีความสมัครสมานสามัคคี ร่วมมือ ร่วมใจ ประกอบกจิ กรรมสาธารณะเพ่ือประโยชนส์ ุขของชมุ ชนส่วนรวม อันจะนำพานกั เรียนไปสู่การดำเนินชีวิตอยา่ งเปน็ ปกติ สุขในสังคม คณะผู้จัดทำโครงงาน เรอ่ื ง กล่มุ เยาวชนจติ อาสาภทั รพฒั น์ โรงเรียนตากฟา้ วิชาประสิทธิ์ จึงคดิ ตอ่ ยอด กิจกรรม กลมุ่ เยาวชนจิตอาสาตากฟ้ากลา้ คณุ ธรรม เพ่อื เสริมสร้างประสิทธภิ าพและพัฒนาการทำงานจิตอาสาของ นักเรยี นโรงเรียนตากฟา้ วิชาประสิทธิ์ ใหข้ ยายวงกว้างเพิ่มขนึ้ ในระดบั สถานศึกษา วัด และชุมชน ตอ่ ไป วัตถปุ ระสงค์ 1. เพ่อื ส่งเสริมคุณธรรมจรยิ ธรรมใหน้ กั เรียนโรงเรยี นตากฟ้าวชิ าประสทิ ธิ์ ใหม้ ีจติ อาสา มนี ้ำใจ เสียสละ เพื่อ ประโยชนส์ ว่ นรวม 2. เพ่อื ใหน้ ักเรยี นได้สร้างเครอื ขา่ ยคุณธรรม ทง้ั ภายในสถานศกึ ษาและหนว่ ยงานคุณธรรมภายนอกอย่างเปน็ รูปธรรม 3. เพือ่ ประเมนิ ผลและพัฒนาคุณธรรมจรยิ ธรรม ของกลุม่ เยาวชนจิตอาสาตากฟา้ กล้าคุณธรรมให้ย่ังยืน

82 2 ขอบเขตของการศกึ ษา ปัญหาและสาเหตุ กลมุ่ เส่ยี ง ได้แก่ นกั เรียนกลุม่ เส่ยี งท่ีตดิ เกมส์ การใชส้ อ่ื สังคมออนไลน์ไมถ่ ูกตอ้ ง ไม่สนใจการเรยี น และยงั ขาด คณุ ธรรมการมจี ติ อาสา ประมาณ 200 คน สาเหตขุ องพฤตกิ รรมเสยี่ ง (ปจั จัยภายใน-ปจั จัยภายนอก) ๑) ปัจจยั ภายใน - นักเรยี นไม่อยากทำการบ้าน และการเขา้ เรยี น - นักเรียนขาดความรู้ ความเข้าใจ การใชส้ ่อื ออนไลน์ - นกั เรียนมีพฤติกรรมลอกเลียนแบบท่ีไม่เหมาะสม - นกั เรยี นขาดคณุ ธรรม วินยั และขาดการมีจติ อาสาในจติ ใจ ๒) ปจั จัยภายนอก - ผปู้ กครองขาดการอบรมเล้ียงดูที่ดี - มีตัวอย่างการปฏบิ ัตติ นไมด่ ใี นกลมุ่ เพ่ือน ชมุ ชน และสงั คม - มีการให้ใช้เครอื่ งมอื ส่ือสาร/สือ่ สังคมออนไลน์ /เกม ทง่ี า่ ยเกนิ ไป - ได้รับอทิ ธิพลเพ่ือนกล่มุ เส่ียง ชักชวน และสร้างคา่ นิยมทไ่ี มเ่ หมาะสม เปา้ หมาย (เปา้ หมายเชงิ ปริมาณและเป้าหมายคณุ ภาพ) เปา้ หมายของการแก้ปญั หา คอื - นักเรยี นกลุ่มเสี่ยง ท้งั หมด 20๐ คน ลด ละ เลิก พฤติกรรมเส่ยี งได้ มีความรบั ผิดชอบมากข้นึ ในกำหนด 1 ภาคเรียน - นักเรยี นทัง้ โรงเรยี น 843 คน พี่ดแู ลนอ้ ง และนอ้ งเป็นกัลยาณมติ รตอ่ กนั ช่วยกนั เฝา้ ระวงั พฤตกิ รรมเส่ยี ง การใช้สอ่ื สงั คมออนไลน์ และการติดเกม - นักเรยี นกลุ่มเสย่ี งร้อยละ 80 เขา้ ร่วมเครอื ข่ายกลุ่มจิตอาสาและร่วมกันทำงานจิตอาสาในโรงเรยี น และใน ชุมชนสว่ นรวม - นักเรียนในโรงเรยี นมีพฤตกิ รรมใชเ้ วลาวา่ งให้เป็นประโยชน์ และใช้เทคโนโลยีทเี่ ป็นคุณประโยชน์ ตัวชี้วัดความสำเร็จ คอื - นกั เรยี นกลุ่มเสย่ี ง รอ้ ยละ 80 มพี ฤติกรรมเสย่ี งลดลง และผลการเรียนดขี ้ึน - นักเรียนในโรงเรียนรว่ มกนั เฝ้าระวังพฤตกิ รรมเสยี่ งการใชส้ ่อื สังคมออนไลน์ และการตดิ เกม ในช่วงเวลาที่ เหมาะสมและเปน็ ประโยชนต์ อ่ การเรยี น - นกั เรยี นสร้างเครือขา่ ยคณุ ธรรม และเขา้ ร่วมขับเคลื่อนเครอื ขา่ ยกจิ กรรมกลุม่ เยาวชนจิตอาสาตากฟา้ กลา้ คณุ ธรรม - นักเรียนใชเ้ คร่ืองมือส่อื สารอย่างเหมาะสม และเวลาวา่ งใหเ้ กิดประโยชน์ ผลทค่ี าดวา่ จะไดร้ บั ๑. นักเรยี นโรงเรยี นตากฟ้าวชิ าประสิทธ์ิ ให้มจี ิตอาสา มีน้ำใจ เสียสละเพือ่ ประโยชนส์ ่วนรวมเพ่มิ มากขึน้ ๒. นักเรยี นเขา้ รว่ มเป็นภาคีเครือข่ายคุณธรรม ทัง้ ภายในสถานศึกษาและหนว่ ยงานคุณธรรมภายนอกอย่างนอ้ ยหนึ่ง หนว่ ยงาน ๓. กล่มุ เยาวชนจติ อาสาตากฟา้ กลา้ คณุ ธรรม ได้รับการประเมิน และนำผลการประเมนิ ไปวเิ คราะห์พัฒนา องคก์ รกล่มุ เยาวชนฯ ตอ่ ไป

93 ก บทที่ ๒ การดำเนินการโครงงาน วิธกี ารดำเนินงาน (อย่รู ะหวา่ งการดำเนินการ) ระยะเวลาและสถานทด่ี ำเนินงาน การดำเนินงาน แบ่งเปน็ 2 ระยะในปีการศกึ ษา 2563 คือ การดำเนินการในระยะที่ ๑ : กรกฎาคม – ตุลาคม ๒๕6๓ และการดำเนนิ การในระยะท่ี 2 : พฤศจกิ ายน 2563 – มนี าคม ๒564 สถานท่ีดำเนินงาน คอื โรงเรียนตากฟ้าวิชาประสิทธ์ิ วดั ตากฟ้า พระอารามหลวง และชุมชนใกลเ้ คยี ง 6. วิธีการดำเนินงาน การดำเนนิ การในระยะที่ ๑ : กรกฎาคม – ตุลาคม ๒๕6๓ ๑) ผู้จัดทำโครงงานรว่ มกนั สำรวจปญั หาการดำเนินงานกล่มุ เยาวชนจิตอาสาฯในโรงเรียน ๒) เสนอโครงงานต่อครูที่ปรึกษา และกราบนมสั การขอคำปรกึ ษาจากพระสงฆ์ทีเ่ ป็นท่ีปรกึ ษา ๓) เสนอประชาสมั พนั ธ์โครงงานต่อผู้บริหารสถานศึกษา ครู คณะกรรมการสถานศกึ ษา ผู้ปกครอง ชุมชน พระสงฆ์ ใหร้ ับทราบปญั หา และวัตถุประสงคข์ องการดำเนนิ งาน ๔) แบ่งหนา้ ท่รี บั ผิดชอบ - จดั ทำแบบสอบถามคุณครู ผู้ปกครอง และแบบสมั ภาษณ์นักเรยี น - ร่วมกันวเิ คราะห์ปัญหาและสาเหตจุ ากการสอบถาม และสัมภาษณ์แลว้ สรปุ สาเหตขุ องปญั หา ๕) ประชมุ หาแนวทางแกไ้ ขปญั หา - เสนอคุณครูให้ความรแู้ ก่นักเรียนเรอ่ื งการใช้หลักปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี งในการดำเนินชีวิต - จดั กิจกรรมเสยี งตามสาย เพอ่ื ให้ความรนู้ กั เรยี นในโรงเรยี น เรื่อง ความรับผิดชอบในหน้าท่ี และประโยชน์ ของการใฝ่เรยี นรู้ - นมิ นตพ์ ระอาจารย์มาสอนหลกั สังคหวตั ถุ และอบรมคุณธรรมจรยิ ธรรม ทุกสปั ดาห์ - เชญิ เจ้าหนา้ ทต่ี ำรวจใหค้ วามรู้เรอื่ งกฎหมายเกี่ยวกบั ผู้เกย่ี วข้องกบั เด็กและวัยรุน่ - ร่วมมือกับทางโรงเรยี นในการดำเนินการจดั คา่ ยคุณธรรมจรยิ ธรรม - จัดต้งั เครอื ขา่ ยคุณธรรม ระดับห้องเรียน ระดบั ช้นั เรียน ระดบั โรงเรยี น และเชญิ ชวนใหร้ ่วมสมคั รสมาชกิ กลุ่มเยาวชนจิตอาสาตากฟ้ากลา้ คุณธรรม - จดั ทำแบบสอบถามคุณครู / ผู้ปกครองเกีย่ วกับการเปลีย่ นแปลงพฤติกรรมของนกั เรียน - ร่วมกิจกรรมจติ อาสาภายในโรงเรียน วดั และชุมชน ตามโอกาสต่างๆ ตามความเหมาะสม - ประเมนิ ผล - สรปุ และรายงานผลการดำเนนิ งานระยะที่ 1 การดำเนนิ การในระยะท่ี 2 : พฤศจกิ ายน 2563 – มนี าคม ๒564 ๑) ร่วมกนั นำผลการดำเนินงานในระยะที่ ๑ มาวิเคราะห์ ๒) ปรับแก้กจิ กรรมการดำเนินงานท่ไี มไ่ ด้ผล ๓) ร่วมกันหาแนวทางแกป้ ญั หาที่อาจพบใหม่ ๔) ดำเนินกจิ กรรมในระท่ี ๑ ท่ีดีอยูแ่ ลว้ และกจิ กรรมทปี่ รบั แกใ้ หม่ ๕) ประเมนิ ผล ๖) สรปุ และรายงานผลการดำเนนิ งานในระยะที่ ๒

140 4 ๑. ประชุมระดมความคิดสมาชกิ ทกุ คนในกลุ่มเยาวชนจิตอาสาตากฟ้ากล้าคุณธรรม เพื่อกำหนดกิจกรรม โครงงานคณุ ธรรม ๑.๑ ประชาสมั พนั ธ์กิจกรรมกลุม่ เยาวชนจติ อาสาฯ ให้นกั เรียนทุกคนไดร้ บั ทราบแนวทางการ ดำเนนิ งานและกิจกรรมของกล่มุ เยาวชนจติ อาสาฯ ๑.๒ มอบหมายผ้รู บั ผิดชอบโครงงานซงึ่ เปน็ สมาชกิ ในกลุม่ เยาวชนจิตอาสาฯ ๑.๓ ประชุมกรรมการกลุม่ เยาวชนจิตอาสาฯ ขอความร่วมมอื กับผู้ปกครองในการทำกจิ กรรมหรือ การออกค่ายจติ อาสาเพือ่ สร้างเครือขา่ ย และลงสู่ชมุ ชน ๑.๔ มีการรายงานการปฏบิ ตั ิงานต่อ ประธานเครอื ขา่ ยและภาคีเครอื ขา่ ยคณุ ธรรม หนว่ ยอบรม คุณธรรมจริยธรรม ธรรมะโมเดริ ์น วดั ท่าหลวง พระอารามหลวง จงั หวดั พจิ ิตร เพื่อ แลกเปลย่ี นเรยี นรู้แนวทางการดำเนินงาน ๑.๕ ขยายผลกิจกรรม กลมุ่ เยาวชนจิตอาสาตากฟา้ กลา้ คุณธรรม สโู่ ครงงานคุณธรรม ๒. สรปุ ผลและประเมนิ ผลของโครงงาน 1. สงั เกตพฤตกิ รรมการดำเนินงานจิตอาสาของนกั เรียน 2. มกี ารติดตามประเมนิ ผลจากคุณครทู ่ีปรึกษาช้นั เรียน ผูป้ กครอง ผ้นู ำทอ้ งถิน่ 3. ร่วมกันแลกเปลีย่ นเรยี นรกู้ ับครทู ี่ปรึกษาและคณะสงฆท์ ีป่ รกึ ษา 4. นำผลการการติดตามประเมนิ ผลมาเป็นแนวทางในการพัฒนาดำเนินงานกลุ่มเยาวชนจติ อาสา ตากฟ้ากล้าคุณธรรม ในภาคเรียน และปกี ารศกึ ษาตอ่ ไป การประเมนิ ผล 1. สังเกตพฤติกรรมการมีส่วนรว่ มของนักเรียน 2. กระบวนการพฒั นาระดบั คุณธรรมจริยธรรมของนกั เรียน 3. การนเิ ทศติดตามเพือ่ เสริมสร้างระดับคุณธรรมจรยิ ธรรมนักเรียน 4. นกั เรยี นมคี ุณธรรมจรยิ ธรรมด้านการมจี ิตอาสา 5. รู้จักบทบาทหน้าที่ทางสังคม การนำคุณธรรมจริยธรรมไปปฏบิ ตั ใิ นประจำวัน 6. นกั เรียนมีระดบั คณุ ธรรมจรยิ ธรรมด้านการมีจิตอาสาสงู ขน้ึ และเกิดความย่งั ยืน เคร่อื งมอื ท่ใี ชใ้ นการประเมนิ ผล 1. แบบประเมินความพึงพอใจของผู้ปกครอง/ครทู ีป่ รกึ ษา/ผนู้ ำชุมชน ต่อพฤติกรรม ของนกั เรยี น กลุ่ม เยาวชนจติ อาสาตากฟ้ากลา้ คณุ ธรรม

ภาพตัวอยา่ งกจิ กรรมจติ อาสา 151 ก กจิ กรรมจิตอาสาชว่ ยวดั ตากฟา้ วนั ออกพรรษา ณ วัดตากฟา้ พระอารามหลวง “กิจกรรมจิตอาสาเนือ่ งในวันคลา้ ยวนั สวรรคต พระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธิเบศร มหาภมู ิพลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร และพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจ้าอยูห่ วั ณ วดั ตากฟ้า พระอารามหลวง

162 ก กิจกรรมจิตอาสา เจรญิ จิตภาวนาถวายเปน็ พระราชกศุ ลในวนั พ่อแห่งชาติ ณ โรงเรียนตากฟา้ วิชาประสทิ ธิ์ กิจกรรมจิตอาสาคา่ ยคณุ ธรรมเฉลมิ พระเกียรติฯ ณ โรงเรียนตากฟ้าวิชาประสทิ ธ์ิ

173 บทท่ี ๓ ผลการดำเนนิ งาน โครงงานคณุ ธรรม เร่ือง จิตอาสาภทั รพฒั น์ ต่อยอดจากกจิ กรรม กลมุ่ เยาวชนจิตอาสาตากฟ้ากลา้ คุณธรรม โรงเรียนตากฟ้าวชิ าประสิทธ์ิ นกั เรียนทกุ คนรับทราบ แนวทางการดำเนนิ กิจกรรมของกลมุ่ เยาวชนจิตอาสาฯ โครงงาน คุณธรรม น้ี จงึ เปน็ การประเมินผลและตดิ ตามการทำกจิ กรรม โดยสว่ นหนงึ่ ของสมาชิกกลมุ่ จิตอาสาฯ เพอ่ื นำผลการ จัดทำโครงงานคณุ ธรรม ไปพัฒนาคุณธรรมจรยิ ธรรม กลมุ่ เยาวชนจติ อาสาตากฟา้ กล้าคุณธรรม ให้เปน็ ทย่ี อมรับใน ระดับสถานศกึ ษา ระดับชุมชน และสังคม เพื่อเสรมิ สร้างใหน้ ักเรยี นในโรงเรียนมีคณุ ธรรมจรยิ ธรรมด้านการมีจติ อาสา จนเกดิ เป็นความยัง่ ยนื ตามวัตถุประสงค์ของโครงงานฯ ตอ่ ไป อุปสรรคและการแก้ปญั หา การดำเนินกจิ กรรม กลมุ่ เยาวชนจิตอาสาตากฟา้ กล้าคณุ ธรรม ในช่วงแรกยังไมไ่ ดร้ ับการตอบรบั เพราะยังมีการ ประชาสัมพนั ธไ์ มท่ ่ัวถงึ ปัจจบุ นั มกี ารประชาสัมพันธ์ตามสอื่ ตา่ งๆ ทำให้ทราบการดำเนนิ กจิ กรรมมากย่ิงขน้ึ ปญั หา ระยะทางและการเดินทางมีส่วนทำให้เปน็ อุปสรรคการติดต่อสมั พันธ์กบั เครือข่ายคุณธรรมอ่นื ๆ สามารถแกไ้ ขด้วยช่อง ทางการสอื่ สารออนไลน์หรือระบบการส่ือสารด้วยเครอื ขา่ ยโซเชียลมีเดยี FACEBOOK : แฟนเพจธรรมะโมเดริ ์นจงั หวดั พจิ ติ ร

814 ก บทที่ ๔ การศกึ ษาวเิ คราะห์ การศกึ ษาวเิ คราะห์ ปัญหาและสาเหตุ การขาดคุณธรรมจรยิ ธรรมดา้ นการมีจิตอาสา การเสียสละผลประโยชนส์ ่วนตนเพือ่ ประโยชนส์ ว่ นรวม ซ่งึ เกดิ จาก นกั เรยี นขาดจติ สำนกึ ในการดำเนนิ ชวี ติ ของตนเองในสถานศกึ ษา ชุมชน และสงั คม ดว้ ยสภาพปัจจัยทางครอบครัว และสภาพแวดลอ้ มทไี่ มเ่ ออื้ ต่อการเรยี นรแู้ ละสง่ เสริมให้มีคุณธรรมจริยธรรมดา้ นการมีจิตอาสา หากปญั หาน้ีไมไ่ ด้รบั การ แก้ไขและพฒั นาใหด้ ีข้นึ เมื่อเปน็ ผู้ใหญก่ จ็ ะเปน็ สมาชกิ ของสังคมท่ีดอ้ ยคณุ ภาพไมม่ คี ุณธรรม-จรยิ ธรรม ขดั ขวางการ พฒั นาและความเจริญก้าวหน้าของประเทศชาติ หลกั ธรรมท่นี ำมาใช้ หลักธรรมและคำสอนของในหลวง หลกั ธรรม ได้แก่ สังคหวตั ถุ 4 หมายถึง หลกั ธรรมทเ่ี ปน็ เครื่องยึดเหนีย่ วน้ำใจของผอู้ นื่ ผกู ไมตรี เออ้ื เฟื้อ เกื้อกูล หรือ เป็นหลักการสงเคราะห์ซ่ึงกันและกัน มีอยู่ 4 ประการ ได้แก่ 1. ทาน คือ การให้ การเสยี สละ หรือการเออ้ื เฟือ้ แบง่ ปัน 2. ปยิ วาจา คอื การพูดจาด้วยถ้อยคำทไ่ี พเราะอ่อนหวาน พูดด้วยความจริงใจ ไมพ่ ดู หยาบคายกา้ วรา้ ว 3. อตั ถจรยิ า คือ การสงเคราะหท์ กุ ชนดิ หรอื การประพฤตใิ นส่ิงทเี่ ปน็ ประโยชนแ์ กผ่ ู้อนื่ 4. สมานัตตา คือ การเป็นผมู้ ีความสม่ำเสมอ หรือมีความประพฤติเสมอต้นเสมอปลาย พุทธศาสนสุภาษิต ทท มาโน ปโิ ย โหติ : ผูใ้ ห้ย่อมเป็นท่รี กั พระบรมราโชวาท คำสอนในหลวง ได้แก่ หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และ “การทำความดีนนั้ โดยมากเปน็ การเดนิ ทวน กระแสความพอใจและความต้องการของมนุษย์ จึงทำไดย้ ากและเหน็ ผลช้า แตก่ ็จำเปน็ ต้องทำ เพราะหาไม่ ความ ชวั่ ซึง่ ทำไดง้ ่ายจะเข้ามาแทนที่ แลว้ จะพอกพนู ขึ้นอยา่ งรวดเรว็ โดยไมท่ ันรู้สกึ ตัว” พระบรมราโชวาทของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมพิ ลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร ในพธิ พี ระราชทานกระบีแ่ ละ ปริญญาบตั รแกว่ ่าทีร่ ้อยตำรวจตรีฯ โรงเรยี นนายรอ้ ยตำรวจฯ ๑๐ มีนาคม คุณธรรมเปา้ หมาย สามคั คี มีจิตอาสา มีน้ำใจ เสยี สละเพื่อส่วนรวม

สรุปผลประเมแินบคบวปารมะพเมึงินพคอวใาจมขพอึงพครอ/ู ใผจปู้ ขกอคงรผอปู้ งก/คพรรอะงสตง่อฆพ์/ผฤนู้ตำิกชรรุมมชนนกั พเฤรยีตนกิ รรมนกั เรียน 195 ตามการดำเนินโครงงาน เร่อื ง จิตอาสาภัทรพฒั น์ ช่อื .....................................................คร/ู ผปู้ กครอง/พระสงฆ/์ ผนู้ ำชุมชนของ...................................................... ระดับช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ ........./............ โรงเรียนตากฟา้ วิชาประสิทธ์ิ คำชแ้ี จง 1. แบบประเมินนใี้ ช้ ประเมนิ ความพึงพอใจของผปู้ กครองนกั เรียน ทมี่ ีต่อพฤตกิ รรมนักเรียนกลมุ่ จิตอาสา ตากฟา้ กล้าคณุ ธรรม 2. ใหผ้ ปู้ กครองทำเครื่องหมาย / ในช่วงระดับความคดิ เห็นของท่านทีพ่ งึ พอใจ ซง่ึ จำแนกเปน็ 5 ระดบั 5 หมายถึง มีความพึงพอใจตอ่ การจัดกิจกรรมพฒั นาระดับคุณธรรมจรยิ ธรรมนกั เรียนมากที่สดุ 4 หมายถงึ มีความพงึ พอใจต่อการจัดกจิ กรรมพฒั นาระดบั คุณธรรมจรยิ ธรรมนกั เรียนมาก 3 หมายถึง มีความพงึ พอใจต่อการจัดกิจกรรมพัฒนาระดับคณุ ธรรมจริยธรรมนกั เรยี นปานกลาง 2 หมายถึง มีความพงึ พอใจต่อการจัดกจิ กรรมพฒั นาระดับคุณธรรมจริยธรรมนกั เรียนน้อย 1 หมายถงึ มีความพงึ พอใจตอ่ การจัดกิจกรรมพฒั นาระดบั คณุ ธรรมจริยธรรมนกั เรียนน้อยทส่ี ุด ระดับความพึงพอใจ ข้อ รายการประเมิน นอ้ ย นอ้ ย ปาน มาก มาก รอ้ ย ที่ ทส่ี ดุ 2 กลาง 4 ที่สุด ละ 1 3 5 1. ทกุ ฝ่ายไดม้ ีส่วนร่วมในการพฒั นาระดับคณุ ธรรมจริยธรรมของ นกั เรยี น 2. กระบวนการส่งเสรมิ และพัฒนาระดับคณุ ธรรมจรยิ ธรรมนกั เรียน มีความเหมาะสม 3. กระบวนการพฒั นาระดบั คุณธรรมจรยิ ธรรมมีข้ันตอนทเี่ หมาะสม นำไปพฒั นานกั เรียนได้ทกุ คน 4. มกี ารนเิ ทศติดตามเพอ่ื เสรมิ สร้างระดับคณุ ธรรมจริยธรรมนักเรยี น 5 นักเรยี นมีคณุ ธรรมจรยิ ธรรมดา้ นการมจี ิตอาสา 6. นกั เรียนมคี ณุ ธรรมจรยิ ธรรมด้านรู้จกั บทบาทหนา้ ที่ทางสังคม 7. นักเรียนสามารถนำคุณธรรมจริยธรรมไปปฏิบัตใิ นประจำวนั 8. นักเรียนโรงเรยี นตากฟ้าวชิ าประสทิ ธิ์ มีระดับคุณธรรมจรยิ ธรรม ดา้ นการมจี ิตอาสาสูงขน้ึ และเกดิ ความย่งั ยืน ข้อเสนอแนะ ............................................................................................................................................................................................. ลงชอื่ ...................................................ผู้ประเมิน

สรุปผลประเมนิ ความพึงพอใจของครู/ผปู้ กครอง/พระสงฆ์/ผู้นำชมุ ชนพฤตกิ รรมนักเรยี น 1106 ตามการดำเนินโครงงาน เรือ่ ง จิตอาสาภทั รพฒั น์ ชื่อ.....................................................คร/ู ผ้ปู กครอง/พระสงฆ/์ ผนู้ ำชุมชนของ...................................................... ระดบั ชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ ........./............ โรงเรียนตากฟ้าวิชาประสิทธ์ิ คำชแ้ี จง 1. แบบประเมินน้ีใช้ ประเมินความพึงพอใจของผู้ปกครองนกั เรียน ทมี่ ตี ่อพฤติกรรมนกั เรียนกลมุ่ จิตอาสา ตากฟา้ กล้าคณุ ธรรม 2. ใหผ้ ู้ปกครองทำเครือ่ งหมาย / ในช่วงระดับความคดิ เหน็ ของทา่ นที่พงึ พอใจ ซึง่ จำแนกเป็น 5 ระดบั 5 หมายถงึ มีความพงึ พอใจต่อการจดั กิจกรรมพฒั นาระดับคุณธรรมจริยธรรมนกั เรียนมากท่สี ุด 4 หมายถึง มีความพึงพอใจต่อการจัดกิจกรรมพัฒนาระดบั คุณธรรมจริยธรรมนกั เรียนมาก 3 หมายถึง มีความพงึ พอใจตอ่ การจัดกจิ กรรมพฒั นาระดบั คณุ ธรรมจริยธรรมนกั เรียนปานกลาง 2 หมายถึง มีความพึงพอใจตอ่ การจดั กิจกรรมพฒั นาระดบั คุณธรรมจรยิ ธรรมนกั เรียนนอ้ ย 1 หมายถึง มีความพึงพอใจตอ่ การจดั กิจกรรมพัฒนาระดบั คณุ ธรรมจริยธรรมนกั เรียนนอ้ ยทส่ี ุด ระดับความพงึ พอใจ ข้อ รายการประเมนิ น้อย นอ้ ย ปาน มาก มาก ร้อย ท่ี ทส่ี ดุ 2 กลาง 4 ทีส่ ุด ละ 1 3 5 1. ทุกฝ่ายไดม้ สี ่วนรว่ มในการพัฒนาระดบั คุณธรรมจริยธรรมของ 88% นักเรยี น 88% 2. กระบวนการสง่ เสรมิ และพฒั นาระดับคณุ ธรรมจริยธรรมนักเรยี น มคี วามเหมาะสม 88% 3. กระบวนการพฒั นาระดบั คุณธรรมจริยธรรมมีขัน้ ตอนทเี่ หมาะสม 84% นำไปพัฒนานกั เรียนได้ทกุ คน 92% 96% 4. มีการนเิ ทศตดิ ตามเพอื่ เสริมสร้างระดบั คุณธรรมจริยธรรมนกั เรยี น 96% 5 นักเรยี นมีคุณธรรมจรยิ ธรรมดา้ นการมีจิตอาสา 6. นกั เรียนมีคุณธรรมจรยิ ธรรมด้านรจู้ กั บทบาทหนา้ ท่ีทางสังคม 7. นกั เรียนสามารถนำคณุ ธรรมจริยธรรมไปปฏบิ ตั ใิ นประจำวัน 8. นกั เรยี นโรงเรยี นตากฟ้าวิชาประสิทธ์ิ มรี ะดับคุณธรรมจรยิ ธรรม 88% ดา้ นการมจี ติ อาสาสงู ขน้ึ และเกดิ ความยั่งยืน ข้อเสนอแนะ .................สรุปผล การดำเนนิ การ อยู่ในระดับดี ............................................................................................................. ลงชอ่ื ...................................................ผูป้ ระเมนิ (........................................................)

1171 บทท่ี ๕ ผลสรปุ และข้อเสนอแนะ สรปุ ผลการดำเนินการโครงงาน ๑. จากการดำเนินงานโครงงานคุณธรรม เรื่อง จิตอาสาภัทรพัฒน์ ซ่ึงต่อยอดจากกิจกรรมกลุ่มเยาวชนจิต อาสาตากฟา้ กล้าคุณธรรม ของนักเรียนโรงเรียนตากฟ้าวิชาประสิทธิ์ สง่ เสรมิ ให้นักเรียนมีคณุ ธรรมจรยิ ธรรม ด้านการ มีจิตอาสา มีน้ำใจ เสียสละเพื่อประโยชน์ส่วนรวมเพ่ิมมากข้ึนเป็นไปตามเป้าหมายที่ต้ังไว้ และโดยภาพรวมสมาชิก ปฎบิ ัติ และเขา้ ร่วมกจิ กรรมได้มากกวา่ ร้อยละ ๘๐ ๒. นักเรียนโรงเรียนตากฟ้าวชิ าประสิทธ์ิ ทุกคนทราบและเขา้ ใจการดำเนินกิจกรรมกลุม่ เยาวชนจติ อาสาตากฟ้า คุณธรรม เข้ามาสอบถามและแสดงความจำนงในการเขา้ รว่ มเปน็ สมาชิกกลุ่มเยาวชนจิตอาสาฯ 3. นักเรียนในกลุ่มเยาวชนจิตอาสาตากฟา้ กลา้ คุณธรรม ของนกั เรียนโรงเรียนตากฟา้ วิชาประสทิ ธ์ิ ร่วมเป็นภาคเี ครือขา่ ยคุณธรรมระดบั องคก์ ร และจังหวัดคุณธรรม จงั หวัดพิจติ ร ขอ้ เสนอแนะ 1. มีการเสริมแรงด้วยการให้รางวลั เพอื่ กระตนุ้ ในการการทำกจิ กรรมในภาคเรียน/ปีการศกึ ษาตอ่ ไป 2. ขยายผลรายกลมุ่ หรือเป็นช้ันเรยี นเพอ่ื ให้นกั เรียนทกุ ระดับชั้น และทกุ คนไดม้ สี ว่ นในการทำ กิจกรรมเพ่ือเสริมสรา้ งให้นักเรียนมจี ติ อาสา

182 บรรณานุกรม จิตอาสาพลงั แผ่นดนิ #palangpandin www.palangpandin.com พระปฐมบรมราชโองการ นบั แตต่ น้ กรงุ รตั นโกสินทร์ https://phralan.in.th/coronation/royalcoronationdetail.php?id=66 โครงการจติ อาสาพระราชทาน ๙๐๔ วปร. | พระราชพิธีบรมราชาภิเษก https://phralan.in.th/coronation/royaldutiesdetail.php?id=107 สงั คหวัตถุ 4 http://www.learntripitaka.com/scruple/sank4.html