เทคโนโลยีกับศาสตร์อื่นและ การแปลงแปลงของเทคโนโลยี
เรื่องความสัมพันธ์ของเทคโนโลยีกับศาสตร์ต่างๆ และการเปลี่ยนแปลง เทคโนโลยีมีความสัมพันธ์กับศาสตร์แขนงอื่นอย่างไรบ้าง ศาสตร์ของวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์มีความสําคัญ ในการสร้างความเข้าใจในกระบวนการและความ หมายของเทคโนโลยีเพราะมีความเกี่ยวข้องกันมานาน ในการแก้ไขปัญหาใดๆล้วนอาศัยหลักการของ เหตุและผล โดยหลักการของเหตุและผลนี้จําเป็นต้องใช้วิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์มาเป็นเครื่องมือใน การหา ปัจจัย ความสัมพันธ์ เหตุจูงใจโดยอาศัยการค้นคว้าในหลายๆหัวข้อ เทคโนโลยีเป็นสิ่งที่มนุษย์สร้างหรือพัฒนาขึ้นเพื่อแก้ไขปัญหา สนองความต้องการ หรือเพิ่มความสามารถ ในการทำงานของมนุษย์ โดยการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีนั้นล้วนเชื่อมโยงสัมพันธ์กับศาสตร์ต่างๆ ส่งผลให้เทคโนโลยีเกิดความก้าวหน้ามากยิ่งขึ้น
เตาชีวมวล เตาชีวมวล เป็นเตาที่ออกแบบเพื่อใช้หุงต้มในครัวเรือนทดแทนเตาอั้งโล่ แบบเดิม โดยใช้วัสดุเหลือใช้ เช่น แกลบ ชานอ้อย กะลามะพร้าว มาเป็นเชื้อเพลิง โดยการเกิดเทคโนโลยีนี้สามารถวิเคราะห์ได้จากปัจจัยดังนี้ เศรษฐกิจ - ความต้องการผลิตสินค้าเพื่อการค้า ส่งผลให้เกิดการพัฒนารูปแบบต่างของ เตาชีวมวลและมีประสิทธิภาพมากขึ้น ความต้องการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น - ในเกษตรกรรมจะมีวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรอยู่มาก เช่น ชานอ้อย กะลามะพร้าว ซึ่งวัสดุเหล่านี้ก่อให้เกิดปัญหาขยะ เกษตรบางกลุ่มอาศัยวิธีการแก้ปัญหา ขยะด้วยการเผาขยะ โดยไม่คำนึงถึงผลกระทบที่จะตามมา เตาชีวมวลจึงเป็นเทคโนโลยีที่ถูกคิด ขึ้นมาเพื่อนำวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรมาใช้ให้เกิดประโยชน์และช่วยลดปัญหาฝุ่น ควัน
กังหันน้ำบำบัดน้ำเสีย กังหันน้ำบำบัดน้ำเสีย เป็นเครื่องกลเติมอากาศที่ผิวน้ำ โดยอาศัยการหมุนของมอเตอร์เพื่อหมุน ใบพัดที่มีทั้งแบบใบพัดตีน้ำ และใบพัดวิดน้ำขึ้นไปด้านบน เพื่อช่วยเติมอากาศให้กับน้ำ ทำให้ คุณภาพน้ำดีขึ้นเหมาะสำหรับนำไปติดตั้งบริเวณ แม่น้ำลำคลองโดยเทคโนโลยีกังหันน้ำบำบัดน้ำ มีปัจจัยดังนี้ ความก้าวหน้าของศาสตร์ต่างๆ - วิทยาศาสตร์ อาศัยแนวคิดเรื่องการเพิ่มออกซิเจนให้กับน้ำ เพื่อลดความเข้มข้นของสารต่างๆในน้ำ อีกทั้งยังช่วยให้จุลินทรีย์ย่อยสลายสิ่งสกปรกในน้ำ มนุษย์ สังคม สิ่งแวดล้อม - มนุษย์เริ่มตระหนักถึงปัญหามลพิษทางน้ำที่ส่งผลต่อสุขภาพ เช่น หากสัมผัสน้ำเน่าเสีย อาจทำให้เกิดอาการคัน มีผื่นขึ้นตามร่างกาย หากมีน้ำเสีย ตามแหล่งน้ำขนาดใหญ่จะส่งผลต่อการท่องเที่ยวและภาพลักษณ์ของประเทศ
สรุป เทคโนโลยีเป็นสิ่งที่มนุษย์สร้างหรือพัฒนาขึ้นเพื่อแก้ไขปัญหา สนองความ ต้องการ เพิ่มความสามารถในการทำงานของมนุษย์ ทั้งนี้เพื่อยกระดับ คุณภาพชีวิตของมนุษย์ให้ดีขึ้น ส่งผลให้เทคโนโลยีเกิดความก้าวหน้ามากยิ่งขึ้น
วัฏจักรของเทคโนโลยี เทคโนโลยีถูกพัฒนาขึ้นเพื่ออำนวยความสะดวกและแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในการดำเนิน ชีวิต โดยการประยุกต์ความรู้จากหลายๆศาสตร์ เพื่อนำมาสร้างหรือพัฒนาเป็น เครื่องจักร วิธีการหรือกระบวนการเพื่อแก้ไขปัญหาให้สำเร็จลุล่วง เทคโนโลยีหนึ่งเมื่อ เกิดขึ้นมาแล้ว พอเวลาผ่านไปก็อาจมีสูญหาย ซึ่งสามารถดูได้จากกราฟนี้
จากตัวอย่างทำให้เห็นวัฏจักรของเทคโนโลยีอย่างชัดเจนว่าในสมัยหนึ่งมีความนิยม เทคโนโลยีหนึ่ง ซึ่งต่อมาก็ได้มีอีกเทคโนโลยีนึงได้ถูกพัฒนาต่อมา สิ่งที่น่าสนใจในส่วน ของกระบวนการวิจัยและพัฒนานั้นมีความไม่แน่นอนในกลไกต่างๆ เช่น ปัจจัยการ ตลาด ความต้องการของผู้ใช้งาน ความสามารถในการค้นคว้าหรือคิดค้นและปัจจัยอื่นๆ ที่มีผลต่อการวิจัยและพัฒนา ซึ่งแบ่งออกเป็น 8 กลุ่ม
ในส่วนของข้อ 3 มีความรู้และทักษะทางเทคนิค มี 13 เหตุปัจจัยของความแน่นอน ที่มาเกี่ยวข้องกับการคิดค้น การพัฒนาต้นแบบและการผลิต
จาก ปัจจัย 13 ข้อ จะสังเกตได้ว่า การสร้างหรือคิดต้นเทคโนโลยีไม่ได้มีปัจจัย เพียงความต้องการของมนุษย์หรือปัญหาที่ต้องการแก้ไขที่จะทำให้เทคโนโลยีคง อยู่ได้ยาวนานหรือเป็นที่นิยมแพร่หลาย ปัจจัยดังกล่าวทั้งด้านเทคนิค และด้าน อื่น ๆ ยังมีผลต่อความเป็นไปของเทคโนโลยี มีเทคโนโลยีจำนวนมากที่ได้ถูกสร้าง ขึ้นมาในระยะเวลาหนึ่งแล้วหมดความนิยมลง และมีเทคโนโลยีใหม่เข้ามา ทดแทน ดังนั้น การเป็นผู้สร้างผู้ผลิตเครื่องมือ เครื่องจักร และเทคโนโลยี จะต้อง คำนึงถึงปัจจัยที่กล่าวมาข้างต้น ความอยู่รอดของกิจการด้านการสร้าง เทคโนโลยีและจำหน่ายสินค้าทางเทคโนโลยีก็จะมีความยั่งยืน และควรปรับ เปลี่ยนทิศทางตามสภาวะของปัจจัยต่าง ๆ ที่มีบทบาทต่อสังคม เศรษฐกิจ ทิศทางของโลกที่เปลี่ยนไปด้วย
ความต้องการและการแก้ไขปัญหาของมนุษย์ สู่การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี ความต้องการของมนุษย์ไม่มีที่สิ้นสุด เมื่อมนุษย์มีพฤติกรรมในการอยู่รวมกันเป็นครอบครัว ประเทศ ซึ่งเกิดความหลากหลายทางพฤตกรรม มีหลายปัจจัยททีทำให้มนุษย์เกิดความ ต้องการ และส่งผลไปสู่การแก้ปัญหาต่างๆ ซึ่งปัจจัยที่ทำให้มนุษย์มีความต้องการเพื่อนําไป สู่การแก้ปัญหาในเชิงสังคมวิทยาโดยทฤษฎีความต้องการตามลําดับขั้นของโมสโลว์
1.ความต้องการทางกายภาพ เป็นความต้องการพื้นฐานของมนุษย์ เพื่อความอยู่รอด การดำรงอยู่และการสืบพันธุ์ อาหารและน้ำ เครื่องนุ่งห่ม ร่มเงา สิ่งป้องกันจากสภาพอากาศ สิ่งแวดล้อม และที่อยู่อาศัย 2.ความต้องการความมั่นคงปลอดภัย เมื่อความต้องการพื้นฐานอยู่ในระดับเพียงพอแล้ว ความต้องการด้านความมั่นคงและปลอดภัยจะมีอิทธิพลต่อมนุษย์ ความมั่นคงปลอดภัยทางทรัพย์สินหรือสิ่งของส่วนบุคคล ความมั่นคงปลอดภัยทางสุขภาพและความเป็นอยู่ ความมั่นคงปลอดภัยด้านการช่วยเหลือกรณีอุบัติเหตุ ป่วย 3.ความต้องกอายูร่ใคนวราะมดัรบักเพแีลยะงคพวอาแมคล้เววปค็านควมเวาจใา้มกามเลขป้ต็ชอ้นิอดงเงพเืสก ่มือน่าอินรทคฝคสูวงวนาหามมมรืตอแร้ัอกมลิงแะตกคลราะวภรคาาพมืวพ้นารักฐมาเปน็นแเลจ้ะาคขวอางมไมัด่้นแคก่งปลอดภัย ความเป็นครอบครัว
4. ความต้องการความ เคารพนับถือ มนุษย์ทุกคนต้องการเป็นที่ยอมรับ เคารพนับถือ การทำประโยชน์เพื่อให้รู้สึกว่าตนเองมีคุณค่า เช่น การประกอบอาชีพ การทำงานอดิเรก การแสวงหาสถานะ การยอมรับ ความมีชื่อเสียง ต้องการความแข็งแกร่ง ความสามารถ ความเชี่ยวชาญ ความมั่นใจในตนเองและความมีอิสระ 5. ความต้องการความสมบูรณ์ของชีวิต เมื่อได้รับการตอบสนองความต้องการจากระดับต่างในข้าง ต้นอย่างดีแล้ว อะไรที่บุคคลเป็นได้ เขาต้องเป็น คือศักยภาพสูงสุดที่ตระหนักได้ การเลือกคู่ครอง การเป็นผู้ปกครอง การเป็นหัวหน้า การปรับความรู้และความสามารถที่ดี การทำให้บรรลุเป้าหมาย การแสวงหาความสุข
ทั้งนี้ ความต้องการของมนุษย์ในทุกระดับ ส่งผลให้เกิดประเด็นคำถามต่างๆ เพื่อแสวงหาคำ ตอบ และบางคำถามก็เป็นจุดเริ่มต้นของปัญหาที่มนุษย์ต้องหาแนวทางแก้ไขเพื่อให้ได้มาซึ่ง ผลลัพธ์ที่สนองความต้องการได้ และการแสวงหาคำตอบหรือแนวทางแก้ไขอาจเริ่มต้นด้วย การลองผิดลองถูกจนกลายเป็นประสบการณ์และถ่ายทอดสืบต่อกันมา รวมทั้งการคิดที่จะ ต่อยอดให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
ภาชนะใส่อาหารจากธรรมชาติ เช่น กะลามะพร้าว เพื่อตักน้ำหรือใส่อาหาร ต่อมาก็หาวิธีที ทำให้คงทนมากยิ่งขึ้น เป็นการเผาและเคลือบ ซึ่งพัฒนามาเป็นเทคโนโลยีเครื่องปั้ นดินเผา และเคลือบ รวมทั้งเทคโนโลยีการจักสาน ซึ่งเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับเรื่องของภาชนะด้าน อาหารก็มีหลากหลายประเภท ผลของการเปลี่ยนแปลง มีการใช้ในครัวเร ือนและอาจมีการแบ่งปันหรือแลกเปลี่ยนสินค้ากัน จนเป็นที่นิยมแพร่หลายจากครัวเรือนสู่ชุมชน ส่งผลให้เกิดการแพร่หลาย การเปลี่ยนแปลง หลายอย่าง ทำให้เกิดการประยุกต์ศาสตร์ต่างๆ มาพัฒนาผลผลิตด้านการผลิตภาชนะในรูป แบบที่หลากหลายมากขึ้น เช่น ปิ่ นโต หม้อหุงข้าว
เครื่องนุ่งห่ม เริ่มจากการใช้หนังสัตว์มาห่อหุ้มร่างกายหรือนำผลผลิตของพืชพันธุ์มาแปรรูปโดย การทอผ้า รวมทั้งการนำใยจากดักแด้มาทำเป็นใยไหม สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นการทดลองและลองผิดลอง ถูกมาตั้งแต่อดีต ในปัจจุบันเทคโนโลยีสิ่งทอมีหลากหลายกระบวนการ ทั้งนี้ ยังไม่รวมถึงเทคโนโลยี การตัดเย็บ ทำให้เกิดความนิยม ความต้องการ และมีรูปแบบที่หลากหลาย ผลของการเปลี่ยนแปลง ในอดีตไม่มีการสนใ จรูปแบบการแต่งกายมากนัก เพราะเสื้อผ้าที่ ผลิตขึ้นใช้เพื่อตอบสนองความต้องการในการ มีเครื่องนุ่งห่มและเมื่อความต้องการนั้นเพียง พอแล้ว รสนิยมก็เป็นเรื่องที่ตามมาเทคโนโลยีในการผลิตสิ่งทอมีหลากหลายประเภท เช่น ผ้า ฝ้ายผสมพอลิเอสเตอร์ ผลการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีเครื่องนุ่งห่ม ทำให้สังคมมีทาง เลือกมาขึ้นและเกิดการจัดประเภทของเครื่องแต่งกาย เพื่อแยกแยะกลุ่มคนที่ต่างภาระหน้าที่ ให้ชัดเจนในสังคมและนำมาซึ่งความเป็นสากลมากขึ้น และยังแสดงให็เห็นถึงเทคโนโลยีสิ่งทอ หรือภูมิปัญญาของคนในท้องถิ่น และ ชุมชนนั่นๆ ถือว่าเป็นเอกลักษณ์ของชาติ เป็นสมบัติที่ ควรบำรุงรักษาและถ่ายทอดสืบต่อไปด้วย
การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อมกับเทคโนโลยี ความเป็นอยู่ของมนุษย์ในปัจจุบันมีความเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อมเป็นอย่างมาก เนื่องจากการดำรงชีวิตของมนุษย์ต้องพึ่งพาระบบสังคม เริ่มตั้งแต่ ครอบครัวชุมชน สังคมเมือง ซึ่งวัฒนธรรมในแต่ละพื้นที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับภาวะ เศรษฐกิจด้วย ดังนั้น เมื่อสังเกตเรื่องเทคโนโลยีก็ควรตระหนักถึงเรื่องสภาพทางเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม เมื่อเกิดสภาวะที่เปลี่ยนแปลงของเศรษฐกิจ ย่อมส่งผลต่อปัจจัยความ ต้องการ ความนิยม ความจำเป็นที่จะใช้เทคโนโลยีนั้นๆ
ระบบสังคมไทยแบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ คือ สังคมเกษตรกรรมหรือสังคมชนบท และสังคม อุตสาหกรรมหรือสังคมเมือง สังคมเมืองในปัจจุบันมีความเจริญก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี ส่งผลให้สังคมชนบทพยายามประยุกต์ใช้เทคโนโลยีมากยิ่งขึ้น ทั้งนี้การเปลี่ยนสังคม ชนบทไปเป็นสังคมเมืองทั้งหมดทำได้ยาก เนื่องจากสภาพของทรัพยากรภายในประเทศที่ไม่เอื้อ อำนวย และสภาพสังคมส่วนใหญ่ยังมีความเป็นสังคมชนบทอยู่ ค่านิยมในสังคม หมายถึง สิ่งที่คนในสังคมเดียวกันมองเห็นว่ามีคุณค่า เป็นที่ยอมรับ ดังนี้ ค่านิยม มีทั้งค่านิยมที ่ดี และค่านิยมที่ไม่ดี เป็นสิ่งที่สามารถปลูกฝังหรือถ่ายทอดได้ สามารถแก้ไขเปลี่ยนแปลงได้ แต่ก็ไม่สามารถทำได้โดยง่าย และอาจเปลี่ยนแปลงได้ง่าย หากบุคคล ได้เรียนรู้และมีประสบการณ์เพิ่มขึ้น เป็นมาตรฐานอย่างหนึ่งในการประเมินพฤติกรรมของบุคคล
เทคโนโลยีกับค่านิยมอาจไม่มีความเกี่ยวข้องกันมาก แต่การมีค่านิยมที่ดี หรือค่านิยมที่ไม่ดี นั้นอาจมีผลต่อการนำเทคโนโลยีมาใช้ที่ไม่ตรงกับพฤติกรรมของคนในสังคม หรืออาจทำให้เกิด ความขัดแย้ง ดังนั้น การพัฒนาเทคโนโลยีในสังคมหรือชุมชนควรศึกษาพฤติกรรมและค่านิยม ประกอบการพิจารณาไว้ด้วยเสมอ เนื่องจากค่านิยมนั้นเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา ดังนั้น เรื่อง ของค่านิยมจึงควรพิจารณาลักษณะตามกาลเวลาและสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป เพราะค่านิยม เปลี่ยนแปลงได้เสมอ ส่วนวัฒนธรรมกับศาสนาที่มีความเป็ นมาและมีการสืบทอดมายาวนาน หาก จะนำมาเกี่ยวข้องกับเรื่อง ของเทคโนโลยีสามารถนำมาใช้ได้อย่างหลากหลาย รวมทั้งการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมบางอย่างให้ เหมาะสมกับกาลเวลา และสภาพแวดล้อมในปัจจุบัน เทคโนโลยีมีส่วนในการเปลี่ยนแปลงและมีผลกับ ความเจริญ ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงด้านวัฒนธรรมอย่างรวดเร็ว ดังนั้น หาก เราจะนำเทคโนโลยีมาใช้ในสังคมหรือชุมชนควรตระหนักถึงผลกระทบว่าจะทำให้ วัฒนธรรมที่เคยดำรงอยู่เปลี่ยนแปลงไปในทิศทางใด
ระบบการเมือง การปกครอง และเศรษฐกิจกับเรื่องของเทคโนโลยีมีบทบาทสำคัญที่สุด เพราะในอดีตความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยียังไม่เป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาประเทศ การแข่งขันกับเวทีโลก ทรัพยากรที่ประเทศมียังเป็นกำลังที่จะต่อสู้กับกลไกการค้าระหว่าง ประเทศ แต่เมื่อโลกเข้าสู่ยุคโลกาภิวัตน์ ซึ่งเทคโนโลยีและความเจริญก้าวหน้าทาง วิทยาศาสตร์ทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำทางเทคโนโลยีซึ่งมีผลต่อการพัฒนาประเทศ หากปรับ ตัวไม่ทันต่อการเปลี่ยนแปลงอาจกลายเป็นผู้ที่ล้าหลัง ดังนั้น ระบบการเมืองการปกครอง จำเป็นจะต้องอาศัยเทคโนโลยีเป็นกลไกในการปรับใช้รวมทั้งการสั่งการอย่างทั่วถึง ความ เจริญก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและการเปลี่ยนแปลงอันรวดเร็วมีผลกระทบ ต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ
ประชาชนมีสวัสดิภาพที่ดีขึ้น มีสินค้าและบริการที่มีคุณภาพดี ราคาถูกจำนวนมาก จึงมีผลต่อ การดำเนินนโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจ ซึ่งมีเป้าหมายสำคัญประการหนึ่ง คือ การยกระดับ มาตรฐานชีวิตของประชาชน เทคโนโลยีใหม่ยังมีส่วนช่วยอนุรักษ์ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม เพิ่มความปลอดภัยและลด ความสิ้นเปลือง เทคโนโลยีที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วมีผลต่อพฤติกรรมการบริโภคในหลายด้าน เช่น ประเภทสินค้าและบริการที่ใช้ วิธีการซื้อ ความถี่ของการเปลี่ยนแปลงในการซื้อสินค้า และมี ทางเลือกในการบริโภคมาขึ้น
สำหรับหน่วยงานธุรกิจนอกจากสามารถผลิตสินค้าและบริการใหม่ออกมาจำนวนมากยังได้ ประโยชน์จากเทคโนโลยีหลายด้าน เช่น มีวัตถุดิบ เครื่องจักร อุปกรณ์ที่มีคุณภาพ ราคาถูก การ ขนส่งสินค้า การเก็บรักษาสินค้าและวัตถุดิบ การตรวจสอบคุณภาพมาตรฐานของสินค้า วัตถุดิบ และเครื่องจักร อุปกรณ์ การปรับปรุงคุณภาพ การเพิ่มประสิทธิภาพ การรักษาความสะอาดและ ความปลอดภัยในการทำงาน การจัดจำหน่ายและการขนส่งสินค้า ตลอดจนการได้มาซึ่งข้อมูล ข่าวสารล้วนสามารถใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีได้ ธุรกิจขนาดเล็กสามารถแข่งขันกับธุรกิจขนาดใหญ่ได้มากขึ้น การเกิดขึ้นของธุรกิจ ออนไลน์ทำให้ธุรกิจขนาดเล็กสามารถแข่งขันกับธุรกิจขนาดใหญ่ได้โดยข้อเสียเปรียบ ทางด้านต้นทุนน้อยลงไปมาก
บรรณานุกรม หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ของสถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ พว.
Search
Read the Text Version
- 1 - 24
Pages: