หน่วยที่ 1

1 แผนการจดั การเรียนรมู งุ เนน สมรรถนะ หนว ยที่ 1 ช่ือหนวย หลกั การและนิยามทางอุณหพลศาสตร สอนครง้ั ท่ี 1-2 ชั่วโมงรวม 6 จาํ นวนชวั่ โมง 6 1. สาระสําคัญ หลักการเบื้องตน ของเทอรโมไดนามิกสส ามารถทีจ่ ะนํามาประยุกตใ ชในการศึกษาเก่ียวกบั เคร่ืองยนต สนั ดาปภายใน (Internal Combustion Engine) ทง้ั น้เี พราะหลักการทาํ งานของเคร่ืองยนตสนั ดาปภายในจะ มีความเกย่ี วกับของกับความรอน งาน ที่เกิดข้นึ ซงึ่ หลักการเบอื้ งตน ของเทอรโ มไดนามิกสท่เี ก่ียวของ ประกอบดวยเร่ืองของพลังงานตาง ๆ สมการพน้ื ฐานของเทอรโ มไดนามิกส ความรอน เปนตน 2. สมรรถนะประจาํ หนวย 2.1 แสดงความรเู ก่ยี วกบั หลกั การและนิยามทางอุณหพลศาสตร 3. จุดประสงคก ารเรยี นรู 3.1 ดา นความรู 3.1.1 อธบิ ายนยิ ามทางอุณหพลศาสตรไ ด 3.1.2 อธิบายความสมั พันธของนิยามทางอณุ หพลศาสตรไ ด 3.2 ดา นทกั ษะ 3.1.1 คาํ นวณหาคาสมบัตจิ ําเพาะของสารทํางานได 3.3 คุณลกั ษณะทีพ่ ึงประสงค 3.3.1 มีมนุษยสัมพันธ 3.2.2 มีวนิ ยั 3.2.3 มคี วามรับผิดชอบ 3.2.4 มคี วามซอ่ื สัตย สจุ รติ 3.2.5 มคี วามเช่ือมั่นในตนเอง 3.2.6 ประหยดั 3.2.7 ความสนใจ ใฝรู 3.2.8 มคี วามรักสามัคคี 3.2.9 ความคดิ รเิ ร่มิ สรางสรรค 3.2.10 พึง่ ตนเอง 4. เนือ้ หาสาระการเรียนรู 4.1 หลักการทางอุณหพลศาสตร 4.2 นยิ ามทางอณุ หพลศาสตร

2 แผนการจดั การเรียนรมู งุ เนนสมรรถนะ หนว ยท่ี 1 ชือ่ หนวย หลักการและนยิ ามทางอุณหพลศาสตร สอนครงั้ ท่ี 1-2 ช่วั โมงรวม 6 จาํ นวนชั่วโมง 6 5.1 การนาํ เขาสบู ทเรียน (ชว่ั โมงที่1-3) 5.1.1 ขน้ั สนใจ (Motivation) - นกั เรียนทําแบบทดสอบกอนเรียน - กลาวทักทายนักเรยี นแลว แนะนํา ตนเองและเช็ครายชอ่ื นักศึกษา และนําเขา สูบทเรียน 5.2 การเรียนรู 5.2.1 ข้นั ศึกษาขอมลู (Information) - สอนแบบบรรยาย - เปด โอกาสใหผเู รยี นถาม 5.2.2 ขั้นพยายาม (Progress) - ใหผ ูเรียนทดลองทําแบบฝกหดั 5.3 การสรปุ 5.3.1 ขัน้ สําเร็จผล (Progress) - ผูเ รยี นตรวจสอบการทําแบบฝก หัด - ครเู ฉลยแบบฝก หดั และอภิปรายสรปุ บทเรียน 5.1 การนาํ เขา สูบทเรยี น (ชั่วโมงที่4-6) 5.1.1 ข้ันสนใจ (Motivation) - นักเรียนทาํ แบบทดสอบกอนเรียน - กลาวทกั ทายนักเรียนแลว แนะนํา ตนเองและเชค็ รายชือ่ นักศกึ ษา และนําเขา สบู ทเรยี น 5.2 การเรยี นรู 5.2.1 ขนั้ ศึกษาขอ มูล (Information) - สอนแบบบรรยาย - สอนสาธิตหลกั การคํานวณตวั อยา งที่1 , 2 , 3 - เปด โอกาสใหผูเรียนถาม 5.2.2 ข้นั พยายาม (Progress) - ใหผเู รยี นทดลองทาํ แบบฝก หดั - คาํ นวณหาคาสมบตั จิ าํ เพาะของสารทํางาน 5.3 การสรปุ 5.3.1 ขนั้ สาํ เรจ็ ผล (Progress) - ผูเ รียนตรวจสอบการทําแบบฝก หดั - ครูเฉลยแบบฝก หัดและอภปิ รายสรุปบทเรียน

3 แผนการจดั การเรียนรมู ุงเนน สมรรถนะ หนวยท่ี 1 สอนครั้งท่ี 1-2 ชอ่ื หนวย หลักการและนิยามทางอุณหพลศาสตร ชว่ั โมงรวม 6 5.4 การวัดและประเมนิ ผล จํานวนชั่วโมง 6 - สังเกตความสนใจผเู รียน - ความรบั ผิดชอบตอ งานที่มอบหมาย - การใหค วามรว มมือในการทํากจิ กรรมระหวา งเรยี น - ทําแบบฝกหัด - ตรวจแบบฝก หัด 6. สอ่ื การเรยี นรู/แหลงเรยี นรู 6.1 ส่อื สงิ่ พิมพ - หนังสอื เรยี นวชิ า. เครือ่ งยนตสันดาปภายใน อ.ขนบ เพชรซอน ปท ีพ่ ิมพ2563. พมิ พครั้งท่ี 1. สาํ นักพิมพ บรษิ ัท ศูนยห นงั สือ เมืองไทย จํากัด - ใบแบบฝก หัดท่ี 1.1 หลกั การและนยิ ามทางอุณหพลศาสตร 6.2 6.2 ส่อื เทคโนโลยี - การใชอินเทอรเ น็ตเพ่ือการเรยี นรู - ส่ือคอมพวิ เตอรช ว ยสอน (canva) 6.3 ส่อื อื่นๆ (ถาม)ี - 7. เอกสารประกอบการจัดการเรียนรู (ใบความรู ใบงาน ใบมอบหมายงาน) -ใบงาน หลักการและนยิ ามทางอุณหพลศาสตร 8. การบูรณาการ/ความสมั พนั ธกบั วชิ า - บูรณาการรายวิชากลุมคณิตศาสตร และ วิทยาศาสตร 9. การวัดและประเมนิ ผล 9.1 กอนเรยี น - แบบทดสอบกอนเรยี น 9.2 ขณะเรยี น - สังเกตการปฏบิ ัติกจิ กรรมกลุม โดยใชแบบประเมินผลการปฏบิ ตั กิ ิจกรรมกลมุ - ตรวจแบบฝก หดั 9.3 หลงั เรยี น - แบบทดสอบหลังเรียน - คะแนนจากการทาํ แบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธิท์ างการเรยี น

4 แผนการจัดการเรียนรมู งุ เนน สมรรถนะ หนว ยท่ี 1 ชอ่ื หนวย หลักการและนยิ ามทางอุณหพลศาสตร สอนครั้งที่ 1 ชว่ั โมงรวม 2 จาํ นวนชั่วโมง 2 10. บนั ทึกหลังสอน 10.1 ผลการใชแ ผนการจดั การเรียนรู ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 10.2 ผลการเรยี นรขู องนกั เรยี น นักศกึ ษา ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 10.3 แนวทางการพัฒนาคุณภาพการเรยี นรู ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

5 สาขาวชิ า : เทคนิคเครื่องกล ใบงาน หนาท่ี 1 ชื่อวิชา : เคร่อื งยนตส นั ดาปภายใน แผนท่ี : 1 รหสั วชิ า : 30101-2003 งาน : หลักการและนิยามทางอุณหพลศาสตร สแกน QR CODE ทาํ ใบงาน

6 สาขาวชิ า : เทคนคิ เครื่องกล ใบงาน หนาท่ี 2 ชื่อวิชา : เครื่องยนตส ันดาปภายใน แผน ที่ : 2 รหสั วิชา : 30101-2003 งาน : หลกั การและนยิ ามทางอุณหพลศาสตร 1. จงคํานวณหาพลงั งานจลนของรถไฟทม่ี ีมวล 100 t วิง่ ดว ยความเรว็ 85 km / hr วา มีคาเทา ใด 2. วัตถุกอนหนึง่ มีมวล 20 kg ตกจากทอ งฟา จนมีพลังงานศกั ยเกิดขน้ึ เทากับ 2 kJ จงคาํ นวณหาความสงู

7 สาขาวิชา : เทคนิคเครื่องกล ใบเฉลยใบงาน หนา ท่ี 1 ช่อื วิชา : เคร่อื งยนตส ันดาปภายใน แผน ที่ : 1 รหัสวิชา : 30101-2003 งาน : หลักการและนยิ ามทางอณุ หพลศาสตร หนว ยท่ี 1 หลักการและนยิ ามทางอุณหพลศาสตร คําชแ้ี จง จงแสดงวิธที าํ เพื่อใหไดค ําตอบที่ถกู ตองดานลางโจทยที่กาํ หนดให 1. ใหอ ธิบายหลักการเบ้ืองตน ทางอุณหพลศาสตร และยกตัวอยางเครื่องจกั รกลทีท่ าํ งานตามหลกั การทาง อณุ หพลศาสตรมา 3 ชนดิ หลักการเบ้อื งตน ทางอุณหพลศาสตร คือการศึกษาเก่ยี วกบั เรื่องของพลงั งานและความสัมพันธระหวาง ปรมิ าณเชงิ ฟสิกสต างๆ ของสสาร ซึ่งไดรบั ผลกระทบจากการเปล่ียนรูปพลังงานหรือเปนเหตใุ หพลังงาน เกดิ การเปลี่ยนรปู การถา ยโอนพลงั งาน รวมท้ังสมบัติตางๆ ของสสารท่ใี ชเ ปนตวั กลางในการท่ีจะให เครอ่ื งจักรเปลย่ี นแปลงหรอื ถายโอนพลังงานจากพลังงาน รปู หนง่ึ ไปเปน พลงั งานอีกรูปหนึง่ 2. ใหอ ธบิ ายนยิ ามทางอุณหพลศาสตรข อง สารทํางาน และสมบัติ สารทํางาน หมายถึง ของไหลซ่งึ สามารถขยายตวั และอัดตัวไดใ ชเปนตวั กลางในการถายเท พลงั งาน เพื่อใหระบบอุณหพลศาสตรทกุ ระบบสามารถทํางานได สมบัติ หมายถงึ ลักษณะใดๆ ที่วดั หรือคาํ นวณคาได โดยสมบตั จิ ะข้ึนกับสภาวะของระบบ 3. จงยกตวั อยางเครอื่ งมอื เคร่ืองจักรหรืออปุ กรณเครอ่ื งใชท่ีทํางานในลักษณะระบบปด ระบบเปด มาระบบละ 2 อยาง คําตอบ ระบบปด ระบบเปด 1. ตูเยน็ 1 .ปมน้ํา 2. ระบบเบรก 2. ปม ลม 4. นาํ้ บรรจุในภาชนะทรงกระบอกขนาดเสน ผา นศูนยกลาง 0.05 m สูง 1.2 m มวล 8 kg จงคํานวณหา วานํา้ มปี ริมาตรจําเพาะเทากับเทาไร คาํ ตอบ หาปรมิ าตรทั้งหมดของน้าํ แข็ง = π4d2 x L = π x 40.052 x 1.2 = 0.002355 m3 และมวลของนํ้าแข็ง = 8 kg ดังนนั้ ปรมิ าตรจาํ เพาะ 0mV.0082355 = = = 0.0002944 m3/kg ตอบ

8 สาขาวชิ า : เทคนิคเครื่องกล ใบเฉลยใบงาน หนาที่ 2 ช่ือวิชา : เครอื่ งยนตส ันดาปภายใน แผนที่ : 2 รหัสวิชา : 30101-2003 งาน : หลักการพื้นฐานของกลศาสตรเครอ่ื งกล 1. จงคํานวณหาพลงั งานจลนของรถไฟท่มี ีมวล 100 t วิ่งดวยความเร็ว 85 km / hr วามคี า เทา ใด วธิ ีทํา โจทยก ําหนด m = 100 t = 100,000 kg km 1,000 m 1 hr C = 85 km / hr = 85 hr × 1 km × 3,600 s = 23.61 m/s จากสตู ร KE = 1 mC2 2 แทนคา จะได 1 kg )(23.61 m/s ) 2 KE = 2 (1 00,000 KE = 27,871,605 J KE = 27.87 MJ ∴ พลังงานจลน เทากับ 27.87 MJ ตอบ 2. วตั ถกุ อนหนึ่งมีมวล 20 kg ตกจากทองฟา จนมพี ลังงานศักยเกิดขึน้ เทากบั 2 kJ จงคํานวณหาความสงู วิธที าํ โจทยกาํ หนด m = 20 kg PE = 2 kJ จากสตู ร PE = mgz ………….. 1 ยา ยขา งสมการท่ี 1 จะได PE z = mg แทนคา จะได (2 kJ) (20 kg)(9.81m/s2 ) z = z = (2 ×1,000 J) (20 kg)(9.81m/s2 ) z = 10.19 m ∴ ความสงู เทา กับ 10.19 m ตอบ

9 สาขาวชิ า : เทคนคิ เคร่ืองกล ใบ หนา ที่ 1 ชอื่ วิชา : เคร่อื งยนตสนั ดาปภายใน แบบทดสอบ รหัสวิชา : 30101-2003 แผนท่ี :1 งาน : แบบทดสอบกอน-หลงั เรียน คําส่งั จงเลือกคาํ ตอบทถี่ กู ตอ งที่สดุ 1. อปุ กรณใ ดท่ที ํางานโดยการเปลี่ยนแปลงจากพลงั งานความรอนเปนพลังงานกล ก. แบตเตอรี่ ข. เครือ่ งปรับอากาศ ค. ไดนาโม ง. เคร่อื งยนต 2. การทาํ งานของตูเย็นเปน การถายเทความรอ นในลักษณะใด ก. ภายนอกสภู ายใน ข. ภายในสภู ายนอก ค. อณุ หภมู ติ ่ําสอู ุณหภูมสิ งู ง. อุณหภมู สิ งู สูอุณหภูมติ าํ่ 3. สมบัติและสภาวะสมั พันธกันตามขอใด ก. สมบัตเิ ปลย่ี น สภาวะเปล่ยี น ข. สภาวะเปล่ยี น สมบตั ิเปลี่ยน ค. สภาวะไมเ ปลย่ี น สมบตั ิเปลยี่ น ง. สมบัตไิ มเ ปลย่ี น สภาวะเปลย่ี น 4. สารทโ่ี ครงสรางไมผนั แปรคือขอ ใด ก. สารทํางาน ข. สารคงท่ี ค. สารอนพุ ันธ ง. สารบริสุทธิ์ 5. อุณหพลศาสตรเปน การศึกษาทเ่ี กยี่ วขอ งกับเร่ืองใด ก. การสรางพลังงาน ข. การถายเทของพลังงาน ค. การสรา งความรอ น ง. การถายเทอณุ หภมู ิ 6. ขอ ใดคอื สมบัติของสารทํางาน ก. ความรอน ข. ความเย็น ค. ปรมิ าตร ง. ถูกทกุ ขอ 7. สารมวล 3 kg ปริมาตร 6 m3 คาปรมิ าตรจาํ เพาะเทากับเทา ไร ก. 0.5 kg /m3 ข. 2 kg/m3 ค. 0.5 m3/kg ง. 2 m3/kg 8. กระบวนการกบั วฎั จกั รมคี วามสมั พนั ธกนั ตามขอ ใด ก. วฎั จักรเกิดจากหลายกระบวนการ ข. เกิดวฎั จกั รแลวเกดิ กระบวนการ ค. เกิดกระบวนการแลวเกดิ วัฎจกั ร ง. กระบวนการเกดิ จากหลายวัฎจักร

10 สาขาวิชา : เทคนคิ เครื่องกล ใบเฉลย หนา ที่ 1 ชอื่ วิชา : เครื่องยนตส ันดาปภายใน แบบทดสอบ รหสั วชิ า : 30101-2003 แผน ที่ : 1 งาน : แบบทดสอบกอน-หลงั เรยี น คาํ สงั่ จงเลอื กคําตอบทถ่ี กู ตอ งทส่ี ุด 1. อปุ กรณใดท่ีทาํ งานโดยการเปล่ียนแปลงจากพลงั งานความรอนเปน พลังงานกล ก. แบตเตอร่ี ข. เครอ่ื งปรับอากาศ ค. ไดนาโม ง. เคร่ืองยนต 2. การทาํ งานของตูเ ย็นเปน การถายเทความรอ นในลกั ษณะใด ก. ภายนอกสภู ายใน ข. ภายในสูภ ายนอก ค. อณุ หภูมิต่าํ สอู ณุ หภมู สิ ูง ง. อุณหภมู ิสงู สูอ ุณหภมู ติ าํ่ 3. สมบตั แิ ละสภาวะสมั พนั ธกนั ตามขอ ใด ก. สมบตั เิ ปลยี่ น สภาวะเปลีย่ น ข. สภาวะเปลยี่ น สมบัตเิ ปลีย่ น ค. สภาวะไมเปล่ยี น สมบัตเิ ปลย่ี น ง. สมบัตไิ มเปล่ยี น สภาวะเปล่ียน 4. สารทโี่ ครงสรา งไมผันแปรคือขอ ใด ก. สารทํางาน ข. สารคงท่ี ค. สารอนพุ ันธ ง. สารบรสิ ทุ ธิ์ 5. อุณหพลศาสตรเปน การศึกษาท่เี ก่ียวขอ งกับเรื่องใด ก. การสรางพลังงาน ข. การถา ยเทของพลังงาน ค. การสรา งความรอ น ง. การถา ยเทอณุ หภมู ิ 6. ขอใดคอื สมบัตขิ องสารทํางาน ก. ความรอน ข. ความเย็น ค. ปริมาตร ง. ถกู ทกุ ขอ 7. สารมวล 3 kg ปริมาตร 6 m3 คาปรมิ าตรจําเพาะเทา กบั เทา ไร ก. 0.5 kg /m3 ข. 2 kg/m3 ค. 0.5 m3/kg ง. 2 m3/kg 8. กระบวนการกบั วฎั จักรมคี วามสัมพันธก นั ตามขอใด ก. วัฎจกั รเกิดจากหลายกระบวนการ ข. เกิดวฎั จักรแลวเกิดกระบวนการ ค. เกดิ กระบวนการแลว เกดิ วฎั จักร ง. กระบวนการเกิดจากหลายวัฎจักร

11 แบบประเมนิ รายงาน กลมุ ท่ี .................. ชอ่ื รายงาน .................................................................................... รายช่อื ผรู ว มงาน 1. ................................................................... 2. ................................................................... 3. ................................................................... 4. ................................................................... ลงชอ่ื ผปู ระเมิน...................................................................... …………./……………./…………… สถานภาพผปู ระเมิน ผสู อน / ผูสังเกตการณ / ผูปกครอง / เพอ่ื นรวมช้นั เกณฑการประเมิน ดมี าก = 5 คะแนน พอใช = 3 คะแนน ดี = 4 คะแนน ปรับปรงุ = 2 คะแนน

12 แบบสงั เกตการทาํ งานกลุม กลมุ ที่...........

13 แบบสงั เกตพฤติกรรม (รายบุคคล) เรอื่ ง ...................................................................................................... ช่ือ ............................................นามสกุล...................................ชั้น/หอ ง-เลขท่ี.............................. ลงช่อื ผปู ระเมิน................................................................. ......../........................../......... สถานภาพผูประเมนิ ผูสอน / ผูส งั เกตการณ / ผปู กครอง / เพอ่ื นรวมชน้ั เกณฑการประเมนิ ดมี าก = 4 คะแนน ดี = 3 คะแนน พอใช = 2 คะแนน ปรบั ปรงุ = 1 คะแนน

14 แบบสงั เกตพฤติกรรมระหวางเรยี น แบบสังเกตพฤติกรรมรายบุคคลดา นจิตพิสัย รายวิชา กลศาสตรเครอ่ื งกล รหสั วชิ า 30101-2003 ระดบั ปวส. ภาคเรียนที่ 1 ปการศกึ ษา 2564 เรื่อง หลักการพื้นฐานของกลศาสตรเ คร่ืองกล ผูส อน นายกติ ตพิ งษ โพธ์แิ กว คําชแ้ี จง ใหทาํ เครื่องหมาย / ลงในชองพฤตกิ รรม ลงชือ่ ผสู อน …………………………………. (นายกติ ตพิ งษ โพธแิ์ กว) วนั ท่.ี ..…เดอื น…..พ.ศ……. ขอ เสนอแนะ ............................................................................................................................ ………………………………………………………………………………………………………………………….

15 แบบสังเกตพฤติกรรมการปฏิบตั งิ านกลุม รายวิชา กลศาสตรเครื่องกล รหัสวิชา 30101-2003 ระดบั ปวส. ภาคเรยี นท่ี 1 ปการศกึ ษา 2564 เรื่อง หลักการพืน้ ฐานของกลศาสตรเครอื่ งกล ผูสอน นายกิตตพิ งษ โพธ์แิ กว คาํ ชแ้ี จง 1. ใหป ระธานกลุม เปนผูสงั เกตพฤตกิ รรมการปฏิบตั ิงานกลุม 2. ใหเ ขยี นหมายเลข 1 2 หรือ 3 ลงในชองพฤติกรรมใหตรงกบั ความเปน จริงตาม ระดับการ ปฏิบตั งิ าน ดงั น้ี 1 หมายถงึ นอย 2 หมายถงึ ปานกลาง 3 หมายถึง มาก ลงชอื่ ประธานกลมุ .........................……………………………. (…………………………………..) วนั ท.ี่ ..…เดือน…..พ.ศ…….

16 แบบสงั เกตพฤติกรรมผูเรียน แบบสังเกตความรูท่วั ไปเกี่ยวกบั หลกั การพื้นฐานของกลศาสตรเครอื่ งกล เลขท่ี ชอ่ื - นามสกลุ อธิบายนิยามทางอุณหพลศาสตร สรุปเกณฑ ความสัม ัพนธของนิยามทางอุณหพลศาสตร (80%) หลักการทางอุณหพลศาสตร (16) ํคานวณหา คาสมบั ิตจําเพาะของสาร ํทางาน ํคานวณหา คาอุณหพลศาสตร รวม 4 4 4 4 4 20 ผา น ไมผาน คาํ ชี้แจง ใหส ังเกตพฤติกรรมของนกั เรยี นตามรายการแลว ใหคะแนนตามเกณฑตอไปน้ี เกณฑก ารใหคะแนน สงั เกตแตละพฤติกรรมแลว ประเมนิ คะแนนดังนี้ 4 หมายถงึ ผลการปฏิบัติอยใู นระดับดมี าก 3 หมายถึง ผลการปฏบิ ัติอยูในระดบั ดี 2 หมายถึง ผลการปฏิบัติอยใู นระดับปานกลาง 1 หมายถงึ ผลการปฏิบัติอยใู นระดับตองปรับปรุง เกณฑผานประเมนิ เกณฑผา นการประเมิน 80 % 16 คะแนน

17 แบบประเมนิ ตนเองของผูเ รยี น คําชแ้ี จง 1. ใหผูเรยี นประเมินตนเองใหตรงกบั สภาพความเปนจริงเพื่อประโยชนต อ การปรับปรงุ และพัฒนาการเรียนรขู องตนเองและการจดั กิจกรรมการเรยี นรู 2. โปรดพจิ ารณารายการพฤตกิ รรมการปฏิบัติกจิ กรรมการเรยี นรขู องตนเองแลว ทาํ เคร่ืองหมาย 4 ลงในชอ งระดบั การปฏบิ ัตขิ องผเู รยี น เกณฑการประเมินผล 3 = นอย 4 = ปานกลาง 5 = มาก

18