วิชางานฝึกฝีมือ (หน่วยที่ 10)

(หน่วยท่ี 10) แผนการจดั การเรียนร้มู งุ่ เน้นสมรรถนะ วิชา งานฝึ กฝี มือ รหสั วิชา 20100 - 1003 ทฤษฎี - ปฏิบตั ิ 6 หน่วยกิต 2 หลกั สตู รประกาศนียบตั รวิชาชีพ พทุ ธศกั ราช 2562 ประเภทวิชาอตุ สาหกรรม ภาคเรียนที่ 2 ปี การศึกษา 2566 จดั ทาโดย นายวิวฒั น์ สงคป์ ระหยดั ตาแหน่ง ครู วิทยฐานะครชู านาญการพิเศษ แผนกวิชาเทคนิคพืน้ ฐาน วิทยาลยั เทคนิคชมุ พร สานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ

175 แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 10 ชือ่ เร่อื ง ชอ่ื วิชา งานฝึกฝีมือ เวลาเรียนรวม 6 ช.ม. ชื่อหนว่ ย งานทาเกลยี ว สอนคร้งั ที่ 14 งานทาเกลยี ว จานวน 6 ช.ม. หวั ขอ้ เร่ือง 1. ความหมายของงานทาเกลยี ว 2. วิธีการใชง้ านเครอ่ื งมอื และอปุ กรณง์ านทาเกลียว 3. ข้ันตอนการทาเกลียวใน 4. ข้ันตอนการทาเกลียวนอก สาระสาคัญ การประกอบช้ินส่วนของผลิตภัณฑ์หรือชิ้นงานเข้าด้วยกัน มีการใช้สลักเกลียวและโบลท์ (Bolt) และ แป้นเกลียวหรือน็อต (Nut) ในการยึดประกอบช้ินงาน โดยการทาเกลียวน้ันมีหลายกรรมวิธีด้วยกันทั้งการทา ด้วยเครื่องจักรและการทาด้วยมือ ในหน่วยน้ีจะศึกษาเฉพาะการทาเกลียวเมตริกไอเอสโอ (ISO Metric thread) ด้วยมือเท่านั้น สมรรถนะหลัก (สมรรถนะประจาหนว่ ย) แสดงความรเู้ ก่ียวกบั งานทาเกลียว สมรรถนะย่อย (สมรรถนะการเรยี นร)ู้ สมรรถนะทั่วไป (ทฤษฎี) 1. แสดงความร้เู ก่ยี วกับความหมายของงานทาเกลียว 2. แสดงความรู้เก่ียวกับวธิ ีการใช้งานเครอ่ื งมอื และอปุ กรณง์ านทาเกลยี ว 3. แสดงความเขา้ ใจเกี่ยวกับข้นั ตอนการทาเกลียวใน 4. แสดงความเข้าใจเก่ียวกับขน้ั ตอนการทาเกลยี วนอก สมรรถนะท่ีพงึ ประสงค์ (ทฤษฎี) เมือ่ ผ้เู รียนไดศ้ กึ ษาเน้ือหาในบทน้ีแลว้ ผเู้ รยี นสามารถ 1. บอกความหมายของงานทาเกลียวได้ถกู ต้อง 2. บอกวิธีการใช้งานเครื่องมือและอปุ กรณง์ านทาเกลียวไดถ้ ูกต้อง 3. อธบิ ายข้ันตอนการทาเกลียวในไดถ้ ูกตอ้ ง 4. อธบิ ายข้ันตอนการทาเกลยี วนอกไดถ้ กู ต้อง สมรรถนะทว่ั ไป (ปฎิบัติ) 1. แสดงทกั ษะในการทาเกลยี วในของชิ้นงาน 2. แสดงทกั ษะในการทาเกลยี วนอกของชนิ้ งาน

176 สมรรถนะที่พงึ ประสงค์ (ปฏิบตั ิ) เมื่อผ้เู รยี นได้ศึกษาเนอื้ หาในบทนี้แลว้ ผูเ้ รยี นสามารถ 1. ทาเกลียวในของช้ินงานไดถ้ ูกต้อง 2. ทาเกลยี วนอกของชิน้ งานไดถ้ กู ต้อง กจิ กรรมการเรยี นการสอน ในการจดั การเรียนการสอนรายวชิ างานฝึกฝีมอื ได้กาหนดกิจกรรมการเรยี นการสอนให้ ผ้เู รียนเกิด การเรยี นรู้โดยใชว้ ธิ ีการจัดการเรียนรฐู้ านสมรรถนะเชงิ รุก (Active Learning Competency Based) ดา้ น เทคนิคการ จดั การเรยี นการสอนแบบ MAIP โดยมขี ั้นตอนในการดาเนนิ กิจกรรมการเรียนการสอน ดงั นี้ กิจกรรมการเรียนการสอน (สอนคร้ังที่ 14) เวลา 6 ช่วั โมง/สัปดาห์ 1. ผู้สอนช้ีแจงรายละเอียดเกี่ยวกับจุดประสงค์รายวิชา สมรรถนะรายวิชา และคาอธิบายรายวิชา การวัดและ ประเมินผลการ เรียนรายวิชาคุณลักษณะอันพงึ ประสงคข์องรายวชิ า และข้อตกลงในการ จัดการเรียนการสอนในรายวชิ า 2. ผสู้ อนใหผ้ ้เู รียนทาแบบทดสอบกอ่ นเรยี นหนว่ ยที่ 10 เร่อื งงานทาเกลียว 3. ผสู้ อนถา่ ยทอดความรใู้ นหนว่ ยท่ี 10 เร่อื งงานทาเกลียว 4. ผสู้ อนแสดงตวั อยา่ งเก่ยี วกับงานทาเกลียว 5. ผสู้ อนแสดงใบงานเรื่องงานทาเกลยี วและอธิบายขนั้ ตอนวิธีการในการปฏิบัตงิ านตามใบงาน 6. ผู้สอนใหผเู้ รียนปฏิบัตงิ านตามใบงานเรื่องงานทาเกลยี ว 7. ผู้สอนประเมินผลการปฏิบตั งิ านของผูเ้ รยี นและใหผ้ ูเ้ รยี นสรุปสาระสาคญั ของเรอ่ื งทีเ่ รยี นประจา สปั ดาห์ 8. ผสู้ อนให้ผู้เรียนทาแบบทดสอบหลังเรียนหน่วยที่ 10 เรอ่ื งงานทาเกลียว สอ่ื การเรยี นรู้ 1. หนังสือเรียนวิชางานฝึกฝือ 201001- 1003 2. Power Point เร่อื ง งานทาเกลียว 3. สอ่ื การสอนออนใลน์ Google Classroom 4. ส่อื การสอนชิน้ งานจรงิ (ช้ินงานทเี่ จาะกระดาษ) งานทมี่ อบหมาย/กจิ กรรม ให้ผูเ้ รยี นทาใบงานประจาหน่วยท่ี 10

177 การวัดและประเมินผล วดั ผล/ประเมินผล วธิ ีการ เคร่อื งมือ เกณฑ์ 1. สมรรถนะทพ่ี ึง - ทาแบบทดสอบกอ่ น - แบบทดสอบกอ่ นเรียน – - ผ่านเกณฑ์รอ้ ยละ 70 ประสงค์ (ทฤษฎ)ี เรยี น – หลังเรยี น หลังเรยี น 2. สมรรถนะทพี่ ึง - ทาใบงานท้ายหนว่ ย ประสงค์ (ปฏิบตั ิ) - ใบงานทา้ ยหน่วย - ผ่านเกณฑร์ อ้ ยละ 80 3. คณุ ลักษณะอันพึง - ประเมนิ คณุ ลกั ษณะอนั - แบบประเมนิ คุณลักษณะ - ผา่ นเกณฑร์ อ้ ยละ 80 ประสงค์ (Attitude) พึงประสงค์ อนั พงึ ประสงค์

178 แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธ์ิ (ทฤษฎ)ี คาส่งั จงเลอื กคาตอบที่ถูกทสี่ ุดเพยี งคาตอบเดียว และทาเครือ่ งหมาย ( X ) ลงในกระดาษคาตอบ 1. ข้อใดบอกความหมายของงานทาเกลียวได้ถกู ต้อง ก. การใชด้ อกตา๊ ปทาใหเ้ กดิ เกลยี ว ข. การใช้ดอกดายทาให้เกดิ เกลยี ว ค. การใช้เครอ่ื งมอื และอปุ กรณต์ ดั เกลียวชิ้นงานท่เี ป็นรปู ทรงกระบอกทาให้เกดิ รอ่ งลาดเอียง ง. การใชส้ ว่านทาให้เกดิ เกลียว 2. ขอ้ ใดหมายถึงงานทาเกลียว ก. การใช้เครอ่ื งมอื และอปุ กรณต์ ัดเกลยี วช้นิ งานทเี่ ป็นรปู ทรงกระบอกทาให้เกดิ ร่องลาดเอยี ง ข. การใช้ Tap ในการทาเกลยี ว ค. การใช้ Die ในการทาเกลยี ว ง. การใช้ Drill ในการทาเกลยี ว 3. ดา้ มดอกตา๊ ปแบบตวั ที (T) เหมาะสาหรับต๊าปเกลียวตามขอ้ ใด ก. เหมาะสาหรับต๊าปเกลียวขนาดเล็ก ข. เหมาะสาหรับตา๊ ปเกลยี วในทีแ่ คบๆ ค. เหมาะสาหรับต๊าปเกลียวในทกี่ ว้างๆ ง. เหมาะสาหรับตา๊ ปเกลยี วขนาดกลาง 4. ข้อใดเป็นการใช้งานดอกต๊าปดอกเรียวท่ถี ูกต้อง ก. ใชต้ ๊าปเกลยี วเป็นดอกแรก ข. ใช้ตา๊ ปเกลยี วเปน็ ดอกสดุ ทา้ ย ค. ใชต้ ๊าปเกลียวสามเหลย่ี มเทา่ น้ัน ง. ใช้ตา๊ ปเกลียวเปน็ ดอกเรยี วตลอด 5. ในแบบงานหากเขียนบอกว่า M10×1.5 แสดงว่าเป็นเกลยี วตามข้อใด ก. เกลียวสี่เหลยี่ ม ข. เกลยี วสามเหลยี่ ม ค. เกลยี วระบบเมตริก ง. ขนาดเส้นผา่ ศูนยก์ ลางโตสดุ ของเกลียว 6. ถ้าตอ้ งการทาเกลยี วในขนาด M10 ×1.5 จะตอ้ งเจาะรูขนาดเทา่ ไร ก. 1.5 มลิ ลิเมตร ข. 7.5 มลิ ลเิ มตร ค. 8.5 มิลลิเมตร ง. 10 มลิ ลิเมตร

179 7. ถ้าต้องการทาเกลียวนอกขนาด M12 ×1.75 จะตอ้ งกลึงเตรยี มชนิ้ งานใหไ้ ด้ขนาดเท่าไร ก. 10.50 มิลลิเมตร ข. 11.60 มลิ ลเิ มตร ค. 11.80 มิลลิเมตร ง. 12.00 มลิ ลิเมตร 8. ถา้ ตอ้ งการทาเกลยี วนอกขนาด M8 ×1.25 จะต้องใชเ้ ครือ่ งมอื ชนิดใด ก. Tap M8 ×1.25 ข. Die M8 ×1.25 ค. Drill M8 ×1.25 ง. Center drill M8 ×1.25 9. ในการทาเกลียวใน ดอกทาเกลยี วใน 1 ชดุ ประกอบด้วยดอกทาเกลียวก่ีตัว ก. 2 ตวั ข. 3 ตวั ค. 4 ตวั ง. 5 ตวั 10. เครื่องมอื ที่ใช้ในการทาเกลยี วใน คือขอ้ ใด ก. Tap ข. Die ค. Drill ง.Thread 11. ข้อใดคอื ลักษณะการหมนุ ในการทาเกลียวนอกท่ถี ูกวิธี ก. หมนุ ไปขา้ งหนา้ อยา่ งเดียวไม่ตอ้ งกลับหลงั ข. หมนุ ไปข้างหน้า 1 สว่ น แล้วกลับหลงั 3 สว่ น ค. หมนุ ไปขา้ งหนา้ 3 ส่วน แลว้ กลับหลงั 1 สว่ น ง. หมุนไปขา้ งหนา้ 2 ส่วน แล้วกลบั หลัง 2 สว่ น 12. ในการทาเกลยี วนอก สัญลักษณ์ M10 ×1.5 ตัวเลข 1.5 หมายถงึ ขอ้ ใด ก. มมุ เกลยี วและค่าพกิ ัด ข. ระยะพติ ซ์ ค. ขนาดเสน้ ผา่ นศนู ย์กลางนอก ง. ขนาดเสน้ ผา่ นศนู ยก์ ลางใน

180 ข้อท่ี คาตอบ 1ค 2ก 3ก 4ก 5ค 6ค 7ง 8ข 9ข 10 ก 11 ข 12 ข

181 รหัสวชิ า 20100 - 1003 ใบความรหู้ นว่ ยที่ 10 หน่วยที่ 10 งานทาเกลยี ว ชอ่ื วชิ า งานฝึกฝีมือ ช่อื หน่วย งานทาเกลยี ว หนว่ ยท่ี 10 จานวน 6 ช.ม. หน่วยท่ี 5 งานทาเกลียว 10.1 ความหมายของงานทาเกลียว การทาเกลยี วดว้ ยมอื เปน็ การตัดเกลยี วช้ินงานทเ่ี ป็นรูปทรงกระบอกทาให้เกิดรอ่ งลาดเอียง มคี วามลึก สม่าเสมอพันไปรอบแทง่ ทรงกระบอก ซึง่ รอ่ งท่เี กิดข้นึ น้ีเรยี กว่า เกลยี ว การทาเกลียวด้วยมอื ทวั่ ไปจาแนกเปน็ 2 ประเภท คอื การตา๊ ปเกลียว (เกลยี วใน) และการดายเกลยี ว (เกลียวนอก) 10.2 วิธกี ารใช้งานเครอ่ื งมอื และอุปกรณ์งานทาเกลยี ว 10.2.1 เครอื่ งมือและอปุ กรณใ์ นการทาเกลยี วใน 1. ดอกตา๊ ป (Tap) เปน็ เครือ่ งมือท่ีใช้สาหรับการทาเกลียวใน ดอกต๊าป 1 ชุดมีจานวน 3 ดอก ดังน้ี 1.1 ดอกเรยี ว (Taper Tap) เป็นดอกแรกท่ีต้องต๊าป มีลักษณะปลายเรยี ว มีความยาวเรียวมากที่สุด คือประมาณ 8-10 ฟัน หรือขึ้นอยู่กับระยะพิตช์ของเกลียว ความเรียวที่ปลายน้ีเพื่อให้ง่ายต่อการตัดเกลียว รอบแรก และช่วยประคองดอกต๊าปให้ลงตรงแนวแกนของรูเจาะ คมตัดจะตัดร่องเกลียวได้ลึกประมาณ 55 เปอร์เซ็นต์ ดังแสดงรูปท่ี 10.1 รูปที่ 10.1 แสดงดอกเรียว (Taper Tap) 1.2 ดอกตาม (Plug Tap) หรือดอกตัดกลาง เป็นดอกที่ 2 มีลักษณะปลายเรียว ประมาณ 3-4 ฟนั ใชต้ ๊าปตอ่ จากดอกแรก คมตัดจะตดั รอ่ งเกลียวไดล้ กึ ประมาณ 30 เปอรเ์ ซน็ ต์ ดงั แสดงรูปท่ี 10.2 รูปที่ 10.2 แสดงดอกตาม (Plug Tap) 1.3 ดอกสดุ ทา้ ย (Bottoming Tap) หรือดอกตดั สาเร็จ ที่ปลายจะไม่มคี วามเรียวแต่จะทาการลบ มุมเพียงฟันเดียว (ลบมุม 20 องศา) เพ่ือให้ทาเกลียวได้ลึกสุดของรูเจาะ ใช้เป็นดอกตัดเกลียวตัดสุดท้าย คม ตดั จะตัดรอ่ งเกลียวไดล้ กึ ประมาณ 15 เปอร์เซ็นต์ ดังแสดงรูปที่ 10.3

182 รูปที่ 10.3 แสดงดอกสดุ ท้าย (Bottoming Tap) 2. ด้ามจับดอกต๊าป (Wrench Tap) เป็นดา้ มที่ใช้ในการจับดอกตา๊ ปเกลียว ดังนี้ 2.1 ดา้ มจับแบบปากเลอื่ น ใชส้ าหรับจับดอกต๊าป มีหลายขนาดใหเ้ ลอื กใช้กบั ขนาดของดอกต๊าป ดังแสดงรูปท่ี 10.4 รูปที่ 10.4 แสดงดา้ มจบั ดอกตา๊ ปแบบปากเลือ่ น 2.2 ด้ามจับแบบตัวที ใช้สาหรับจับดอกต๊าปท่ีมีขนาดเล็ก ซึ่งใช้แรงในการตัดไม่มาก ดังแสดงรูป ที่ 10.5 รูปที่ 10.5 แสดงดา้ มจบั ดอกต๊าปแบบตัวที 3. ปากกาจบั งาน ใชส้ าหรบั จับยึดชนิ้ งานทจี่ ะต๊าปเกลียว ดังแสดงรูปที่ 10.6 รูปที่ 10.6 แสดงปากกาจับงาน

183 4. ฉากเครื่องกล ใช้ตรวจสอบความฉากของดอกต๊าปกับผิวช้ินงานขณะเร่ิมต้นทาเกลียว ดังแสดงรูป ท่ี10.7 รูปที่ 10.7 แสดงฉากเคร่ืองกล 5. กาหยอดน้ามันหล่อล่นื ใช้สาหรับหยอดน้ามนั ลอ่ ลื่นในขณะต๊าปเกลยี ว ดงั แสดงรูปที่ 10.8 รูปที่ 10.8 แสดงกาหยอดน้ามันหลอ่ ลืน่ และน้ามนั หลอ่ ลื่น 6. แปรงทาความสะอาด ใชส้ าหรับปัดกวาดเศษโลหะเพ่ือทาความสะอาดดอกต๊าปและชิน้ งาน ดังแสดง รูปที่ 10.9 รูปที่ 10.9 แสดงแปรงทาความสะอาด 10.2.2 เครอื่ งมอื และอปุ กรณใ์ นการทาเกลยี วนอก 1. ดาย (Die) ทาจากเหล็กกล้ารอบสูง มีขนาดมาตรฐานเกลียวทั้งระบบเมตริกและระบบอังกฤษ โดย ทขี่ นาดของดายจะพมิ พไ์ วบ้ นตวั ดาย ดาย มอี ยู่ 2 แบบ คือ 1.1 ดายชนดิ ตายตัว (Solid Type) ไมส่ ามารถปรับได้ ดังแสดงรูปท่ี 10.10 รูปที่ 10.10 ดายชนิดตายตวั

184 1.2 ดายชนิดปรับได้ (Adjustable Type) สามารถปรบั ระยะฟันดายได้ เพอ่ื ใหง้ า่ ยในการตดั เกลยี ว ดงั แสดงรูปท่ี10.11 รูปที่ 10.11 ดายชนดิ ปรบั ได้ 2. ด้ามดาย ด้ามจับดายจะมีสกรูล็อกให้ดายติดแน่นกับด้าม และมีสกรูปรับระยะฟันดาย ด้ามดายมี หลายขนาดให้เลือกตามความเหมาะสมกับขนาดของดาย ดงั แสดงรูปที่ 10.12 รูปที่ 10.12 ดา้ มดาย 3. ปากกาจับงาน ใช้สาหรบั จบั ยดึ ช้นิ งานที่จะตา๊ ปเกลยี ว ดงั แสดงรูปท่ี 10.13 รูปที่ 10.13 แสดงปากกาจับงาน

185 4. ฉากเคร่ืองกล ใช้ตรวจสอบความฉากของดอกต๊าปกับผิวช้ินงานขณะเร่ิมต้นทาเกลียว ดังแสดงรูป ที่ 10.14 รูปที่ 10.14 แสดงฉากเคร่ืองกล 5. กาหยอดนา้ มนั หล่อลืน่ ใช้สาหรบั หยอดนา้ มันล่อลืน่ ในขณะต๊าปเกลียว ดังแสดงรูปท่ี 10.15 รูปที่ 10.15 แสดงกาหยอดนา้ มันหล่อลนื่ และนา้ มนั หลอ่ ล่นื 6. แปรงทาความสะอาด ใชส้ าหรับปัดกวาดเศษโลหะเพอื่ ทาความสะอาดดอกต๊าปและชน้ิ งาน ดงั แสดง รูปที่ 10.16 รูปที่ 10.16 แสดงแปรงทาความสะอาด

186 10.3 ขั้นตอนการทาเกลียวในด้วยมือ 1. เตรียมช้ินงาน เครื่องมือและอปุ กรณท์ จ่ี ะต๊าปเกลยี วใหเ้ รียบร้อยโดยมขี ้ันตอนการหารูเจะดงั น้ี การคานวณหาขนาดรูเจาะก่อนตา๊ ปเกลียว มวี ธิ กี ารหา 2 วธิ ี ดังน้ี - วิธคี านวณโดยการประมาณจากสูตร สูตร ขนาดรเู จาะทาเกลียว = ขนาดความโตนอกของเกลยี ว - ระยะพติ ช์ ตัวอยา่ ง จงหาขนาดของรทู ีต่ อ้ งการเจาะรู เพอื่ ทาเกลยี วขนาด M10×1.5 มลิ ลิเมตร เมื่อ M = เกลยี วเมตริก 10 = ความโตของยอดเกลยี ว (มิลลเิ มตร) 1.5 = ระยะพิตช์ จากสตู ร ขนาดรูเจาะทาเกลยี ว = ขนาดความโตนอกของเกลียว - ระยะพิตช์ แทนคา่ ขนาดรเู จาะทาเกลยี ว = 10 – 1.5 = 8.5 มลิ ลิเมตร ดงั น้ัน ขนาดเส้นผา่ ศูนย์กลางของดอกสวา่ น คอื 8.5 มลิ ลิเมตร - วธิ ีการใชต้ าราง สาหรับการหาขนาดรเู จาะทาเกลียว ดังตาราง ตาราง แสดงการหารูเจาะต๊าปเกลียวหรือทาเกลียวใน ขนาดเกลียว ระยะพิตช์ ขนาดรเู จาะ ขนาดเกลียว ระยะพติ ช์ ขนาดรูเจาะ M4 0.70 3.30 M 10 1.50 8.50 M 4.5 0.75 3.70 M 12 1.75 10.25 M5 0.80 4.20 M 14 2.00 12.00 M6 1.00 5.00 M 16 2.00 14.00 M8 1.25 6.80 M 18 2.50 15.50 2. เจาะรชู ้นิ งานใหไ้ ดข้ นาดทถี่ กู ต้องโดยการคานวณหรือดูคา่ เจาะรูจากตารางสตู ร 3. จับชิ้นงานให้แนน่ ดว้ ยปากกาจบั งาน โดยให้แนวแกนของรูเจาะอยู่ในแนวดงิ่ และขอบบนของชิน้ งาน อยู่เหนือปากกาประมาณ 2-3 มิลลิเมตร 4. เลอื กตาปดอกที่ 1 ตา๊ ป โดยนาตา๊ ปจบั ยืดกบั ดา้ มตา๊ ป ใสใ่ นรทู เ่ี จาะไว้ พร้อมออกแรงกดและหมนุ ให้ ได้ 2-3 เกลียว 5. นาดอกตา๊ ปดอกท่ี 1 ออก เปล่ียนเปน็ ดอกตา๊ ปดอกที่ 2 และดอกที่ 3 ตา๊ ปตามลาดบั 6. ตรวจสอบเกลียวด้วยเคร่ืองมือตรวจสอบ หรอื อาจจะใชส้ ลกั เกลยี วท่ีตอ้ งการใช้งานตรวจสอบได้ 7. หลังจากต๊าปเสรจ็ ใหท้ าความสะอาด ดอกต๊าป ด้ามต๊าป เก็บเขา้ ท่ี พรอ้ มทัง้ ทาความสะอาดโตะ๊ ปากกาเครอ่ื งมือ อปุ กรณต์ ่าง ๆ พร้อมทาความสะอาดบรเิ วณปฏบิ ัติงาน

187 10.3.1 ข้อควรระวังในการทาเกลียวใน 1. รูเจาะที่จะทาเกลยี วใน ตอ้ งไดข้ นาดทถี่ ูกตอ้ ง 2. การทาเกลยี วในจะต้องเรยี งลาดับของดอกต๊าปใหถ้ ูกตอ้ ง ห้ามสลับกนั 3. ตรวจสอบความฉากของแนวดอกต๊าปกับชน้ิ งานอย่างสม่าเสมอ 4.การออกแรงกดและหมนุ ดา้ มตา๊ ปจะต้องหมนุ ใหถ้ กู วธิ ีอย่างสมา่ เสมอ 5. หยอดน้ามนั หลอ่ ลื่นขณะทาเกลยี วในบอ่ ย ๆ 6. ตรวจสอบและระมัดระวังวา่ ปลายดอกตา๊ ปหมุนลงไปสดุ ความลึกของรเู จาะหรือยัง 12.4 ขน้ั ตอนทาเกลยี วนอก 1. การเตรียมช้ินงานโดยมหี ลกั การ คอื ช้นิ งานควรมีขนาดเล็กกว่าขนาดจรงิ ประมาณ 0.1 ถึง 0.3 มลิ ลเิ มตร เพ่อื ปอ้ งกันยอดเกลยี วแตก เชน่ M10 - 0.1 ถงึ 0.3 เทา่ กบั กลงึ ขนาดเสน้ ผ่านศูนยก์ ลาง 9.7 ถึง 9.9 มิลลิเมตร ขนาดเพลา  ขนาดของเกลียว – 0.1 ถงึ 0.3 มิลลเิ มตร 2. นาชิ้นงานทีก่ ลงึ ขึน้ รูปไดข้ นาดที่ตอ้ งการ มาจบั ยึดบนปากกาให้มีขนาดย่นื ออกมาเพียงเล็กน้อย กรณี ดายช้นิ งานยาว ๆ กใ็ ช้วธิ ีเดยี วกนั แล้วคอ่ ยขยับขน้ึ มาเป็นชว่ ง ๆ เพอื่ ป้องกนั งานคดงอ ดังแสดง รูปท่ี 10.17 รูปที่ 10.17 แสดงการจับยึดชิ้นงานเพ่ือมาเกลียวนอก 3. ประกอบตายเขา้ กบั ดา้ มจับ ดงั แสดงรูปที่ 10.18 รูปที่ 10.18 แสดงการประกอบตายเขา้ กับด้ามจับ

188 4. กดดายแลว้ หมนุ ตามเขม็ นาฬิกา ดังแสดงรูปท่ี 10.19 รูปที่ 10.19 แสดงการกดดายแล้วหมนุ ตามเขม็ นาฬกิ า 5. ตรวจสอบความฉาก ดังแสดงรูปที่ 10.20 รูปที่ 10.20 แสดงการตรวจสอบความฉาก 6. เร่ิมหมุนตัดเกลียว ดังแสดงรูปที่ 10.21 รูปที่ 10.21 แสดงการเร่มิ หมนุ ตดั เกลยี ว

189 7. หมุนตดั เกลียว 1/4 รอบ แล้วหมุนกลับคายเศษโลหะ 1 รอบ แล้วดายจนไดข้ นาดความยาวที่ต้องการ ถอยดายออก ทดสอบเกลียวโดยการสวมเข้ากับชิ้นงานโครง ของอุปกรณ์บีบอัดเอนกประสงค์ และ ถอดชิ้นงานออกจากปากกาจัดเก็บทาความสะอาดเคร่ืองมือและอุปกรณ์ตามข้ันตอน ดังแสดงรูป ท่ี 10.22 รูปที่ 10.22 แสดงการหมุนตัดเกลยี ว 1/4 รอบ แลว้ หมนุ กลบั คายเศษโลหะ 1 รอบ 10.4.1 ขอ้ ควรระวังในการดายเกลยี ว 1. ขนาดของเพลาหรอื สลักทจี่ ะนามาทาการดาย จะตอ้ งได้ขนาดที่ถกู ตอ้ ง 2. การเริ่มตน้ ดายคร้งั แรก จะตอ้ งใหด้ ายขยายกว้างสดุ จากนั้นจึงคอ่ ย ๆ ปรบั ให้แคบ 3. ตรวจสอบแนวการเคล่อื นท่ีตดั ของดาย โดยใหเ้ คลอ่ื นทอ่ี ยา่ งสม่าเสมอ และตั้งฉากกับชิ้นงาน 4. แรงทใี่ ช้กดและหมนุ ด้ามดายจะตอ้ งสม่าเสมอ ไมอ่ อกแรงกดด้านใดดา้ นหนึง่ มาก 5. หยอดนา้ มันหล่อล่ืนขณะทาการดายเกลยี ว 6. ขณะทาเกลยี วนอกจะต้องหมุนดายกลบั เพื่อคายเศษบอ่ ย ๆ และรดี ยอดเกลยี วใหเ้ รียบ สรปุ การทาเกลียวด้วยมือ เป็นการตัดเกลียวชิ้นงานที่เป็นรูปทรงกระบอกทาให้เกิดร่องลาดเอียง มีความ ลึกสม่าเสมอพันไปรอบแท่งทรงกระบอก ซึ่งร่องที่เกิดข้ึนนี้เรียกว่า เกลียว การทาเกลียวด้วยมือทั่วไปจาแนก เป็น 2 ประเภท คือ การต๊าปเกลยี ว (เกลียวใน) และการดายเกลยี ว (เกลียวนอก)

190 บันทกึ หลังการสอน สปั ดาหท์ ี่ ................ ชือ่ วิชา งานฝึกฝมี อื รหัสวิชา 20100 - 1003 แผนกวชิ า ……………………......... วันที่สอน ............................................................ หน่วยท.่ี ............. รายการสอน ………………………………………….. จานวน 6 ชว่ั โมง จานวนผเู้ รียน ชน้ั ........... กลุ่ม .......... จานวน .......... คน เขา้ เรยี น.............คน ขาดเรียน...............คน ภาคเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2566 1. เนื้อหาที่สอน(สาระสาคัญ) ...................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... 2. ผลการสอน ........................................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................... 3. ปญั หา อุปสรรค ท่ีเกดิ ขนึ้ ในระหวา่ งการเรยี นการสอน ........................................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................... 4. แนวทางแก้ปัญหาของครูผสู้ อน (แนวทางการทาวจิ ยั ) ........................................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................... ลงช่อื ...............................................ผูส้ อน (นายววิ ัฒน์ สงคป์ ระหยัด) .............../................/............... ลงชอื่ ...............................................หวั หน้าแผนก ลงชือ่ ...............................................หัวหนา้ งานหลักสูตรฯ (นายววิ ัฒน์ สงคป์ ระหยดั ) (นายสมศักดิ์ หลวงนา) .............../................/............... .............../................/............... ลงชอ่ื ...............................................รองผ้อู านวยการฝา่ ยวชิ าการ (นายประเสรฐิ ถงึ วิสยั ) .............../................/..............

นายวิวฒั น์ สงคป์ ระหยดั ตาแหน่ง ครู วิทยฐานะครชู านาญการพิเศษ แผนกวิชาเทคนิคพืน้ ฐาน วิทยาลยั เทคนิคชมุ พร สานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ