คอลัมน์ : สัมภาษณ์ with Celebrities

ANISSA NAGASEVI ~ อนีสสา นาคเสวี หรือเรยี กว่า พีซะ จบระดบั มัธยมศึกษาจากโรงเรยี นสาธติ ม.อ. ปตตานี จากนันก็ไปเรยี นตอ่ ระดับ ปรญิ ญาตรี สาขาการระหว่างประเทศที มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ จากนนั กไ็ ป เรยี นต่อปรญิ ญาโทในสาขาเอเชียตะวัน ออกเฉียงใตศ้ กึ ษา (Southeast Asian Studies) ที School of Oriental and African Studies, University of London ทีประเทศองั กฤษ ปจจบุ นั ดํารงตาํ แหนง่ เลขานกุ ารโทและกงสลุ สถานเอกอัครราชทูต ณ กรงุ อังการา วารสารสมาคมนักเรียนไทยในตุรกปี ที 7

“คณุ สมบัติของคนทีจะประสบ ความกลา้ ตดั สินใจมคี วามจําเปน โดย ความสําเร็จในดา้ น ๆ หนึง เฉพาะในสถานการณ์ทีมเี งือนไขหรอื มีข้อจาํ - ตามทตี วั เองฝน” กดั ถ้าหากเกิดเหตุการณน์ ขี ึน เราตอ้ งรวบ- รวมเงือนไขทังหมด ประมวลผลวา่ มที าง . ถา้ พู ดจากประสบการณ์ทผี ่านมาทงั หมดไม่วา่ จะ เลอื กอะไรบา้ ง ข้อดีขอ้ เสยี ของแตล่ ะทาง เปนตอนเรียนหนงั สอื และประสบการณ์จากการทํา- เลือกเปนอย่างไร และต้องกลา้ ตดั สนิ ใจ งาน พีคิดวา่ คุณสมบัติทจี ะพาไปสคู่ วามสําเรจ็ คือ เลอื กทางเลือกทดี ีทีสดุ ในสถานการณ์นนั การมีเปาหมาย ความกล้าตดั สนิ ใจ และทศั นคติ ทัศนคติเปนอกี ปจจยั ทขี าดไมไ่ ดเ้ พราะ การมเี ปาหมายเปนสงิ ทสี ําคญั มาก เพือทีจะ จะทาํ ให้เรามสี ติ และแม้ในวันทเี ราคดิ ว่าเจอ ชนี ําใหเ้ ราไปได้ถกู ทาง ซงึ เปาหมายกเ็ ปนได้ทงั เปา ปญหาทีแก้ยากมาก ๆ ทัศนคตทิ ีดเี ปรียบ หมายระยะสนั หรือเปาหมายระยาว เราอาจเริมดว้ เหมือนเขม็ ทิศทีจะพาเราไปส่ทู างออกได้ ยการตงั เปาหมายระยะสันก่อนก็ไดเ้ ชน่ เทอมนเี รา หวังว่าจะเอา A กวี ชิ า ข้อดขี องการตงั เปาหมาย ระยะสันคือ เห็นผลเรว็ และจะเปนแรงขับเคลอื นให้ เราบรรลเุ ปาหมายอืน ๆ ไดต้ อ่ ไป

“การไปประจําการต่างประเทศ มกี ารคดั เลือกประเทศทีไปอยา่ งไร และ สว่ นตัวอยากไปประเทศไหนมากทสี ดุ ” เมอื เข้ามาเปนนักการทูตแล้ว ทกุ คนจะตอ้ ง “งานในกระทรวงการต่างประเทศ แบง่ เปน ทํางานอย่ทู ีกระทรวงการต่างประเทศเปนเวลา 4 กลุม่ หลกั ไดแ้ ก่ 4 ป และในช่วงเวลาเวลาดงั กลา่ วจะต้องมกี าร หมนุ เวียนเปลียนงาน เพือใหม้ โี อกาสได้เรียนรู้ (1) สํานกั งานปลัดกระทรวง ซงึ ดแู ลเรืองงาน งานอยา่ งรอบด้านมากทสี ดุ สําหรบั พีเมือเข้า บรหิ าร รับราชการใหม่ ๆ พีไดร้ บั การมอบหมายให้อยู่ กรมภูมิภาค โดยในชว่ งแรกได้รับมอบ-หมายให้ (2) กรมภมู ภิ าค ดแู ลความสัมพั นธท์ วิภาคี ดแู ลความสัมพันธข์ องไทยกบั ประเทศ ตามทไี ด้รบั มอบหมาย และกรมภูมิภาคกจ็ ะแบง่ ปากสี ถาน อฟั กานิสถาน และอินเดีย จากนันก็ ย่อยไปตามทวีป เช่น กรมอเมรกิ า กรมเอเชยี เปลียนงานไปอยกู่ รมอาเซียน ตะวนั ออก กรมเอเชียใต้ กรมยโุ รป เปนตน้ (3) กรมพหภุ าคี ดแู ลงานในสว่ นทีเกยี วขอ้ ง กบั องค์การระหวา่ งประเทศต่าง ๆ (4) กรม functional เปนสว่ นงานเชิงปฏบิ ตั ิ การและลงพื นที เชน่ กรมพิ ธกี ารทูต กรม สารนิเทศ และกรมการกงสุล เปนต้น”

เมอื อยูท่ กี ระทรวงฯ ครบ 4 ปแล้ว นักการทูตทกุ คนก็จะอยูใ่ นขา่ ยทจี ะต้องออกประจาํ การไปยงั สถานทูตในตา่ งประเทศ โดยเราสามารถทจี ะเลือกประเทศทเี ราต้องการไปประจาํ การได้ 3-4 อนั ดับ จากนนั ผู้บรหิ ารกระทรวงฯ ก็จะเปนผพู้ ิจารณาความเหมาะสมว่าใครควรจะไปประจําการทีไหน ระยะ เวลาสําหรบั การประจําการในต่างประเทศในแตล่ ะครงั คอื 4 ปคะ่ ตรุ กีก็เปนตวั เลอื กอนั ดับแรกทพี ีเลอื กนะคะ แตถ่ ้าถามว่าจรงิ ๆ พีอยากไปประเทศไหนมากที สุด พีคดิ วา่ คงเปนกลุ่มประเทศเพือนบา้ นในอาเซยี น เพราะพีอนิ กับภมู ิภาคนีตงั แตต่ อนเรยี นปรญิ - ญาตรี แล้วก็ไปเรียนปรญิ ญาโทเพือเจาะลกึ ในภมู ภิ าคนีอีก นอกจากนี ประเทศเพือนบ้านยังเปน กลมุ่ ทมี ี volume ของความสัมพันธส์ งู มาก เปนกลุม่ ประเทศยุทธศาสตร์ทีไทยให้ความสําคญั ดัง นนั นอกจากจะตอบโจทยใ์ นเรอื งของความชอบส่วนตวั พีคิดว่าการทํางานในประเทศเพือนบ้านจะ เปนประสบการณท์ ีดีในเส้นทางของการเปนนักการทตู ดว้ ย นอกจากกลุ่มประเทศอาเซียน หากมี โอกาสพีกอ็ ยากไปประจําการในองค์กรระหวา่ งประเทศ เพราะนา่ จะเปนอีกหนึงประสบการณ์ทมี ีทัง ความทา้ ทายและต้องใชท้ กั ษะอกี แบบในการทํางานคะ่ “ประเทศตุรกีในมมุ มอง พีคดิ ว่าตรุ กเี ปนประเทศทีนา่ สนใจ และกําลงั พยายามหา ของพีอนสี สา” ตําแหนง่ แหง่ ทขี องตวั เองในเวทรี ะหวา่ งประเทศ ผ่านทางการ แพรข่ ยาย soft power ในรูปแบบตา่ ง ๆ ไมว่ ่าจะเปน มิติ การศกึ ษา มิตกิ ารให้ความชว่ ยเหลือดา้ นมนุษยธรรมผ่าน องคก์ รทีมกี ารจดั ตงั อยา่ งเปนระบบและมเี ทคโนโลยีทที ันสมยั อาทิ AFAD ซงึ พีเชอื ว่ายงั มี soft power อกี มากทตี ุรกีมี ศักยภาพทจี ะส่งออกได้ และจะมาช่วยเสริมบทบาทของตุรกี ให้เด่นขนึ ในเวทีการเมอื งระหวา่ งประเทศ

“ภาพนกั การทูตทีคิดไวก้ ่อนทาํ งาน “ความสนุกของงานนที มี โี อกาสได้ และหลงั จากทไี ด้ทํางานแลว้ ” สัมผัสมาแลว้ ” จรงิ ๆ ก่อนมาทํางานก็ไม่เคยมภี าพนักการทูตใน ขอเปลียนจากความสนุกเปนความประทบั หวั มากอ่ นเลย ก็มกั จะได้ยินจากเพือน ๆ หรือรุน่ พีที ใจแทนนะคะ อย่างทพี วกเราทราบกนั ดวี า่ ตอน มหาลยั พู ดวา่ วงการนักการทตู เปนวงการไฮโซ กินหรู นสี ถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควดิ 19 อยู่แพง ต้องออกงานสงั คมบ่อย ๆ ทาํ นองนี รุนแรงมาก และเปนการระบาดไปทวั โลกแลว้ ประเทศตรุ กแี ละประเทศไทยกม็ มี าตรการทีเข้ม แตพ่ อมาเปนนักการทตู เอง ชีวิตก็ไมไ่ ด้เปนอยา่ ง มากขึนเพือทีจะควบคมุ การแพร่ระบาดของโรค นนั นะ นักการทูตในชีวติ จริงมคี วามรบั ผิดชอบเยอะ และหนงึ ในมาตรการดังกล่าวกค็ ือ การจาํ กดั เพราะพวกเรามจี าํ นวนน้อยเมอื เทยี บกบั ภาระงานทีมี การเดนิ ทางและระงับเทียวบินระหวา่ งประเทศ และต้องแบ่งครงึ หนงึ ออกไปประจําการตา่ งประเทศ มาตรการนที ําใหม้ ีนกั ทอ่ งเทยี วไทยตกคา้ งใน ดว้ ย ตรุ กพี อสมควร สาํ หรับใครทสี นใจจะมาทาํ งานทีกระทรวงการตา่ ง ในชว่ งแรก ๆ ประมาณต้นเดอื นเมษายน ประเทศ พีคิดวา่ น้องควรมาลองฝกงานดูก่อน เพือที ทียังเปนช่วงรอยต่อของมาตรการการชะลอ จะไดเ้ ขา้ ใจวา่ งานการทูตทจี รงิ เปนอย่างไร เหมือน การเดนิ ทางกลบั ประเทศไทย พีกม็ โี อกาสช่วย หรอื ตา่ งจากทคี ิดไว้หรอื เปล่า เพือทจี ะไดเ้ ปนขอ้ มูล ใหน้ กั ทอ่ งเทียวไทยคนนึงกลบั ประเทศไทย ใน ประกอบการตดั สินใจว่าเราชอบและอยากมาทาํ งานนี ชว่ งตน้ เดือนเมษายน ตุรกีระงับเทยี วบนิ จริง ๆ หรือเปลา่

ระหว่างประเทศทงั หมดแล้ว แตส่ ายการบนิ เครืองทีโดฮาได้รับผลกระทบจากคําสงั นเี ตม็ Qatar ได้รับอนญุ าตเปนพิเศษ ใหท้ ําการบิน ๆ เพราะอาจจะเข้าไทยไมไ่ ดใ้ นวันนัน นอกจาก เสน้ ทางอสิ ตนั บูล-โดฮา พีก็แนะนําใหเ้ ขารบี ซือ นักทอ่ งเทียวจากตรุ กีแล้ว กม็ คี นไทยอกี จาํ - ตัวกลับไทยโดยเร็ว คือเราคุยกันตอนกลางคืน นวนหนงึ ทีตดิ อยทู่ ีโดฮา ดว้ ยสถานการณ์ ว่าใหเ้ ขาซอื ตวั พอมาวันร่งุ ขึน นายกฯประกาศ ตอนนันตึงเครียดพอสมควร แต่สถานทูตไทย ใหค้ นไทยชะลอการเดนิ ทางกลับประเทศไทย ในโดฮาก็พยายามเจรจากบั ทกุ ฝายทีเกยี วข้อง มันเหมอื นกับฝนสลายเลย พีก็เลยบอกใหเ้ ขา อยู่หลายชวั โมง จนในทสี ดุ ก็สามารถพาคน อยา่ เพิงซอื ตัว ให้รอความชัดเจนกอ่ น พอเช็ค ไทยทงั หมดกลับประเทศไทยได้สําเรจ็ ข้อมูลตา่ ง ๆ ว่ายงั สามารถเดนิ ทางได้ก็ชา้ ไป ซะแล้ว ตวั เตม็ หมดแลว้ เขากเ็ ลยต้องรอไปซอื สําหรับพี เหตุการณ์ครังนีมกี ารหกั มมุ ตวั ของอกี วัน วันถดั มาเขากซ็ ือตวั และสามารถ หลายต่อมาก และตอ้ งทาํ งานแขง่ กับเวลา เช็คอินได้เรยี บรอ้ ย เราก็ส่งขอ้ ความหากนั เปนสถานการณ์ทีค่อนขา้ งกดดัน พอรู้วา่ ทกุ ตลอด จนเขาขนึ เครืองและออกเดินทางไปแลว้ อยา่ งคลีคลาย มันร้สู ึกโล่งอกและมคี วามสขุ ที พีกค็ ิดวา่ เคสนนี า่ จะไม่มีปญหาแล้วแหละ แต่ เราสามารถก้าวขา้ มอุปสรรคทงั หมดมาได้และ ปรากฏว่าเย็นวนั นนั สาํ นกั งานการบนิ พลเรือน ช่วยใหค้ นไทยไดก้ ลบั บ้าน เปน mission (im) แหง่ ประ-เทศไทยมีคาํ สงั ห้ามอากาศยานลง possible จริงๆ จอดในไทยเปนการชวั คราว ซึงไฟลทท์ ีนักทอ่ ง เทยี วคนนจี ะตอ้ งไปตอ่

“งานทกุ อย่างมขี อ้ ดขี อ้ เสียแลว้ “เปาหมายในสายอาชพี ” อาชพี นีมขี อ้ ดีข้อเสยี อยา่ งไรบ้าง” ขอ้ ดขี องการเปนนกั การทตู คอื เปนงานที ตาํ แหนง่ สูงสุดของอาชีพนักการทตู กค็ อื ทาํ ใหเ้ ราไดเ้ รียนรูส้ งิ ใหม่อย่ตู ลอดเวลาและไม่ได้ การเปนเอกอัครราชทตู แต่สําหรับพีไมไ่ ดม้ อง จาํ เจอย่กู ับงานเดมิ ตลอด เหมอื นทพี ีไดบ้ อกใน เปาหมายวา่ ตอ้ งเปนเอกอัครราชทูตเสมอไป เปา ตอนตน้ คือ เมอื อยู่ทกี ระทรวงฯ กจ็ ะตอ้ งมกี าร หมายของพีคือ การเตบิ โตและเรียนรใู้ นงานทที ํา เปลียนงาน จากนันกจ็ ะตอ้ งออกประจาํ การไปยงั มคี วามเปนมอื อาชพี ในงานของตัวเอง และใน ประเทศต่าง ๆ การเปลียนแปลงเหล่านี ทาํ ให้เรา ขณะเดียวกันก็ยงั สามารถรักษาตัวตนและความ ต้องเรยี นรูแ้ ละปรบั ตวั อยู่ตลอดเวลา นอกจากนี คดิ ของตัวเองไว้ได้ด้วย ผลพลอยไดข้ องการเปนนกั การทูต คือ ทําให้เรา รจู้ กั คนเยอะขึน และมเี พือนจากทวั ทุกมุมโลก สําหรบั ขอ้ เสีย เหน็ จะเปนการเสยี โอกาสทีจะ ได้ใช้ชวี ติ กับครอบครวั โดยเฉพาะในชว่ งทปี ระจํา การอยใู่ นตา่ งประเทศและอาจไมไ่ ด้กลบั ไทยบ่อย ๆ กอ็ าจจะเกิดอาการ homesick ได้ง่าย ๆ เหมอื นกนั

จากพี อนีสสา... พี ยังจําความรสู้ ึกตอนเรียนปริญญาโทไดอ้ ยเู่ ลยว่ามนั กดดนั และเครียดมาก ๆ ซงึ เชือ วา่ น้อง ๆ ทุกคนก็คงอย่ใู นสภาวะทีไม่ตา่ งจากพี ในตอนนนั และพี ก็จะมีคําคมแปะไว้ที หนา้ โต๊ะอ่านหนังสอื เพื อให้กําลงั ใจตวั เองว่า “It always seems impossible until it’s done.” ความหมายก็คือ “มันมกั จะดเู หมือนว่า เปนไปไม่ได้ จนกว่าจะเหน็ ผล สําเร็จ” ซึงเปนคําพู ดของเนลสัน แมนเดลา และก็นา่ แปลกทีทกุ ครงั ทรี ู้สึกวา่ เหนือยหรอื หมดกาํ ลงั ใจ พอเห็นคาํ คมนี มันก็ชว่ ยให้มีแรงฮดึ สูข้ นึ อกี ครงั พี ก็อยากส่งตอ่ คาํ คมนี ใหน้ ้อง ๆ ทุกคน เพราะทุกอย่างเปนไปได้ถา้ เราตังใจคะ่