สรุปวิทย์ หน่วย 5

สรปุ เนอ้ื หา By Kru pitsinee yodjit (K.ice) สรปุ วทิ ย์ “ ม.2 “ หนว่ ยท่ี 5 Kru pitsinee yodjit (K’ice) ท่มี าภาพ : https://www.freepik.com/ character_4317330.htm#page=1&query=Education%20icon%20collection&position=47 ช่องทางการตดิ ต่อ Line : iceicie , Instagram : Ppsnyjip , Facebook : Pitsinee yodjit

สรปุ เน้ือหา By Kru pitsinee yodjit (K.ice) สรปุ หน่วยที่ 5 เรื่อง ทรัพยใ์ นดิน ----------------------------- ดนิ (Soil) ----------------------------- คือ วัตถุธรรมชาติที่ปกคลุมผิวโลกอยู่บางๆ วัตถุต้นกาเนิดดินส่วนใหญ่มีต้นกาเนิดหลักมาจาก การผุพังอยู่กับที่ของหินซึ่งมีกระบวนการผุพังที่แตกต่างกัน ทาให้ดินแต่ละบริเวณมีปริมาณแร่ธาตุสีดิน เนอ้ื ดนิ โครงสร้างของดนิ และสมบตั ทิ างเคมีของดนิ แตกตา่ งกัน 25 5 45 25 แรธ่ าตุ อากาศ อินทรยี ์วัตถุ นา้ ดินแต่ละพื้นที่อาจมีสี ลักษณะ และสมบัติที่แตกต่างกัน เนื่องจากดินในแต่ละพื้นที่มี วัตถุต้น กาเนิดดิน สภาพภูมิอากาศ สภาพภูมิประเทศ การเวลา และส่วนผสมของฮิวมสั เน่ืองจากซากพชื และซาก สตั ว์ทต่ี ายทบั ถมในแตล่ ะพน้ื ท่ีแตกตา่ งกัน อย่างไรก็ตาม การเกิดดนิ มีขน้ั ตอนหลักอยู่ 2 ขนั้ ตอน คือ 1. กระบวนการสลายตัว คอื กระบวนการสลายตวั ผพุ งั ของหิน แร่ ซากพืช และซากสตั ว์ ได้วตั ถุ ตน้ กาเนิดดนิ และฮวิ มัส ตามลาดบั 2. กระบวนการสร้างดิน คือ กระบวนการผสมคลุกเคล้าระหว่างวัตถุต้นกาเนิดจากฮิวมัส โดยมี พืชและสัตว์ตา่ งๆ ชว่ ยรวมทงั้ ลมและฝนมสี ว่ นชว่ ยทาให้เกดิ ดิน ช่องทางการติดตอ่ Line : iceicie , Instagram : Ppsnyjip , Facebook : Pitsinee yodjit

สรปุ เนือ้ หา By Kru pitsinee yodjit (K.ice) สรปุ หน่วยที่ 5 เร่ือง ทรัพย์ในดิน สมบัติของดนิ เน้ือดิน (Soil Texture) การจาแนกเน้อื ดินสามารถจาแนกตามขนาดอนภุ าคของเม็ดดนิ เปน็ เกณฑ์ 1. ดินเหนียว (Clay) คือ ดินที่มีเนื้อละเอียดที่สุด ยืดหยุ่นเมื่อเปียกน้า เหนียวติดมือ ปั้นเป็น ก้อนหรือคลึงเป็นเส้นยาวได้ พังทลายได้ยาก การอุ้มน้าดี จับยึดและแลกเปลี่ยนธาตุอาหารพืชได้ ค่อนขา้ งสูงจึงมธี าตอุ าหารพชื อยู่มาก 2. ดินทราย (Sand) คือ เป็นดินที่เกาะตัวกันไม่แน่น ระบายน้าและอากาศได้ดีมาก อุ้มน้าได้ น้อย พังทลายง่าย มีความอุดมสมบูรณ์ต่าเพราะความสามารถในการจับยึดธาตุอาหารมีน้อย พืชท่ี ขนึ้ อย่ใู นบรเิ วณดนิ ทรายจงึ ขาดนา้ และธาตอุ าหารได้ง่าย 3. ดินร่วน (Loam) คือ ดินที่มีเนื้อค่อนข้างละเอียด นุ่มมือ ยืดหยุ่นพอควร ระบายน้าได้ดีปาน กลางมีแรธ่ าตุอาหารพชื มากกวา่ ดินทรายเหมาะสาหรับใช้เพาะปลกู ทราย (Sand) ดนิ รว่ น (Loam) ดินเหนียว (Clay) ช่องทางการติดต่อ Line : iceicie , Instagram : Ppsnyjip , Facebook : Pitsinee yodjit

สรุปเน้อื หา By Kru pitsinee yodjit (K.ice) สรปุ หน่วยที่ 5 เร่อื ง ทรัพย์ในดิน การตรวจวัดความเปน็ กรด-เบส การทดสอบกรด-เบสของดิน สามารถ ทดสอบได้โดยกระดาษยูนิเวอร์ซัลอินดิเคเตอร์ เนื่องจากมีความแม่นยามากกว่ากระดาษลิตมัส โดยสขี องกระดาษเป็นตัวบ่งบอกถงึ สถานะความ เป็นกรด-เบส และสามารถบอกค่า pH ไดด้ ว้ ย ชอ่ งทางการตดิ ต่อ Line : iceicie , Instagram : Ppsnyjip , Facebook : Pitsinee yodjit

สรุปเนอื้ หา By Kru pitsinee yodjit (K.ice) สรปุ หน่วยที่ 5 เร่ือง ทรัพย์ในดิน โครงสร้างดิน (Soil Structure) แบบก้อนกลม (Granular) มีรูปร่างคล้ายทรงกลม เม็ดดินมีขนาดเล็กประมาณ 1 - 10 มิลลิเมตร มักพบในดินชั้น A มีรากพืชปนอยู่มาก เนื้อดินมีความพรุนมาก จึงระบายนา้ และอากาศได้ดี แบบก้อนเหลี่ยม (Blocky) มีรูปร่างคล้ายกล่อง เม็ดดินมีขนาดประมาณ 1-5 เซนติเมตร มักพบในดินชั้น B มีการกระจายของรากพืชปานกลาง น้าและอากาศ ซึมผา่ นได้ แบบแผน่ (Platy) กอ้ นดนิ แบนวางตวั ในแนวราบ และซอ้ นเหล่ือมกนั เป็นชน้ั ขัด ขวากรากพืช น้าและอากาศซึมผ่านได้ยาก มักเป็นดินชั้น A ที่ถูกบีบอัดจากการ บดไถของเครื่องจกั รกลการเกษตร แบบก้อนทึบ (Massive) เป็นดินเนื้อละเอียดยึดตัวติดกันเป็นก้อนใหญ่ ขนาด ประมาณ 30 เซนติเมตร ดินไม่แตกตัวเป็นเม็ดจึงท้าให้น้าและอากาศซึมผ่านได้ ยาก แบบแท่งหัวมน (Columnar) มีการจับตัวคล้ายคลึงกับแบบแท่ง หัวเหลี่ยม แต่ ส่วนบนของปลายแท่งมีลักษณะกลมมน ปกคลุมด้วยเกลือ เม็ดดินมีขนาด 1 - 10 เซนตเิ มตร มักพบในดินชน้ั B และเกดิ ในเขตแห้งแล้ง นา้ และอากาศซึมผา่ น ได้น้อย และมกี ารสะสมของโซเดียมสูง แบบแท่งหวั เหล่ยี ม (Prismatic) กอ้ นดนิ แต่ละก้อนมีผิวหน้าแบบและเรียบ เกาะ ตัวกันเป็นแท่งหัวเหลี่ยมคล้ายปริซึม ก้อนดินมีลักษณะยาวในแนวดิ่ง ส่วนบน ของปลายแทง่ มักมีรูปร่างแบน เม็ดดนิ มีขนาด 1 - 10 เซนติเมตร มักพบในดิน ชน้ั B น้าและอากาศซมึ ไดป้ านกลาง ช่องทางการติดต่อ Line : iceicie , Instagram : Ppsnyjip , Facebook : Pitsinee yodjit

สรปุ เน้อื หา By Kru pitsinee yodjit (K.ice) ชน้ั หนา้ ตัดดิน ชัน้ O (Organic layer) เป็นดินชั้นบนสุดมักมีสีคล ้า ประกอบด้วยซากพืชซากสัตว์ อินทรียวัตถุ หรือ ฮิวมัส ซึ่งทาให้เกิดความเป็นกรด ดินชั้นโอส่วน ใหญ่จะพบในพื้นที่ป่า ส่วนในพื้นที่การเกษตรจะไม่มีชั้นโอในหน้าตัด ดิน เน่อื งจากถกู ไถพรวนไปหมด ช้นั A (Topsoil) เป็นดินชั้นบน มีน้าซึมผ่านประกอบด้วยหินแร่และอินทรียวัตถุท่ี ย่อยสลายสมบูรณ์แล้วอยู่ด้วย ทาให้ดินมีสีเข้ม ในพื้นที่เกษตรกรรม ดินชั้นเอจะถูกไถพรวนโดยปกติโครงสร้างของดิน จะเป็นแบบก้อน กลม แต่ถ้าดินมีการอัดตัวกันแน่น โครงสร้างของดินในชั้นเอจะเป็น แบบแผ่น ชัน้ E (Topsoil) เป็นชั้นดินที่มีสีซีดจาง มีปริมาณอินทรียวัตถุน้อยกว่าชั้น A และ มี เนอื้ ดนิ หยาบกว่าชนั้ B ท่อี ยตู่ อนลา่ ง ช้ัน B (Subsoil) เป็นชั้นดินล่าง เกิดจากการชะล้างแร่ธาตุต่างๆของสารละลายต่างๆ เคลื่อนตัวผ่านชั้นเอ ลงมาสะสมในชั้นบี เนื้อดินและโครงสร้างเป็น แบบก้อนเหลี่ยมหรือแท่งผลึก ในเขตภูมิอากาศชื้น ดินในชั้นบีส่วน ใหญจ่ ะมสี ีน้าตาลปนแดง เน่อื งจากการสะสมตวั ของเหล็กออกไซด์ ชัน้ C (Parent layaer) เกิดจากการผุพังของหินกาเนิดดิน ไม่มีการตกตะกอนของวัสดุดิน จากการชะล้าง และไม่มกี ารสะสมของอินทรยี วัตถุ ชนั้ R (Bedrock) เปน็ ชน้ั ของวตั ถุตน้ กา้ เนิดดิน หรอื หนิ พื้น (bedrock) ชอ่ งทางการตดิ ต่อ Line : iceicie , Instagram : Ppsnyjip , Facebook : Pitsinee yodjit

สรปุ เนื้อหา By Kru pitsinee yodjit (K.ice) สรปุ หน่วยที่ 5 เร่ือง ทรัพย์ในดิน ดนิ จืด ดินท่ีมธี าตุอาหารไมเ่ พียงพอต่อความตอ้ งการของพชื แนวทางการแก้ไข ปลูกพืชตระกูลถัว่ หรือใส่ปยุ๋ อินทรยี ใ์ นอตั ราสว่ นที่เหมาะสม ดินเปร้ียว ดินที่ค่า pH ต่ากว่า 5.5 เนื่องจากมีกรดกามะถันอยู่ในชั้นหน้าตัดดิน แนวทางการแกไ้ ข ซง่ึ เป็นผลมาจากกระบวนการเกิดดนิ หรอื การใช้ปุย๋ เคมีเปน็ เวลานาน ใส่สารที่มีฤทธิ์เป็นด่าง เช่น ใส่ปูนขาวลงไปในดินให้มีปริมาณเท่ากับ ความเปน็ กรดท้ังหมดของดิน ดินเคม็ ดินมีความเข้มข้นของเกลือที่อยู่ภายในดินสูง ทาให้พืชไม่สามารถดูดน้า จากดนิ มาเลย้ี งลาตน้ ได้ จึงทาใหพ้ ชื เหยี่ วเฉาและใบไหม้ แนวทางการแกไ้ ข เติมสารแคลเซียมซัลเฟต หรือผงกามะถันลงในดิน เพื่อให้ดินปรับ สภาพเปน็ เกลอื โซเดียมซลั เฟตแลว้ ใชน้ ้าชะลา้ งออก ดินดา่ ง ดนิ ทมี่ คี ่า pH มากกว่า 7 เนือ่ งจากมเี กลอื โซเดยี มคลอไรด์ หรือเกลอื โซเดียมคารบ์ อเนตปนอยู่ในดนิ ซ่ึงไมเ่ หมาะสมตอ่ การเจริญของพชื มัก พบบริเวณพืน้ ท่ีแถบภเู ขาหนิ ปนู หรือดินทมี่ ีการใสป่ ๋ยุ เคมีเปน็ เวลานาน แนวทางการแก้ไข เติมผงกามะถนั ลงไป เพื่อให้ดนิ ปรับสภาพ ช่องทางการติดต่อ Line : iceicie , Instagram : Ppsnyjip , Facebook : Pitsinee yodjit