makabucha

วนั มาฆบูชา

หมายถึง การบูชา ในวนั เพญ็ เดือน ๓ เนืองในโอกาสคล้าย วนั ทีพระพุทธเจ้าทรงแสดงโอวาทปาติโมกข์ แก่พระภิกษุ จํานวน ๑,๒๕๐ รูป

การกําหนดวนั มาฆบูชา การกําหนดวนั มาฆบูชาตามปฏิทินจนั ทรคติของไทยนันจะตรงกับวนั ขึน 15 คา เดือน 3 แต่ถ้าปใดมี เดือนอธกิ มาส คือมเี ดือน 8 สองครงั วนั มาฆบูชาก็จะเลือนไปเปนวนั ขึน 15 คา เดือน 4 และมกั ตรงกับเดือน กุมภาพนั ธห์ รอื มนี าคม

ความสํ าคัญวันมาฆะบูชา วนั มาฆบูชา เปนวนั ขนึ ๑๕ คา เดือน ๓ มเี หตุการณ์อัศจรรย์ที พระสงฆส์ าวกของพระพุทธเจ้าจาํ นวน ๑,๒๕๐ รูป มาเฝาพระพุทธเจา้ ณ วดั เวฬุวนั เมอื งราชคฤห์ แควน้ มคธ โดยมไิ ด้นัดหมายกันพระสงฆ์ ทังหมดเปนพระอรหันต์

ความเปนมา ๑. ส่วนทีเกียวกับพระพุทธเจา้ หลังจากพระพุทธเจา้ ตรสั รูไ้ ด้ ๙ เดือนขณะนันเมอื เสรจ็ พุทธกิจแสดงธรรมที ถาสุกรขาตาแล้ว เสด็จมาประทับทีวดั เวฬุวนั เมอื งราชคฤห์ แควน้ มคธ ประเทศอินเดียในปจจบุ ัน วนั นัน ตรงกับวนั เพญ็ เดือนมาฆะหรอื เดือน ๓ในเวลาบา่ ยพระอรหันต์สาวกของพระพุทธเจ้า มาประชุม พรอ้ มกัน ณ ทีประทับของพระพุทธเจ้า นับเปนเหตุอัศจรรย์ ทีมอี งค์ประกอบสําคัญ ๔ ประการ เรยี กวา่ วา่ วนั จาตรุ งคสันนิบาต

จาตุรงคสั นนิบาต จาตุร แปลวา่ ๔ องค์ แปลวา่ ส่วน สันนิบาต แปลวา่ ประชุม

กิจกรรมต่างๆ ทีควรปฏิบัติในวัน มาฆบูชา

๑. การไมท่ ําบาปทังปวง ได้แก่การงดเวน้ การลด ละเลิก ทําบาปทังปวง ซึงได้แก่ อกุศลกรรมบถ ๑๐ ทางแห่งความชัว มี สิบประการ อันเปน ความชวั ทางกาย ทางวาจา และทางใจ ความชัวทางกาย ได้แก่ การฆา่ สัตว์ การลักทรพั ย์ การประพฤติ ผดิ ในกาม ความชวั ทางวาจา ได้แก่ การพูดเท็จ การพูดส่อเสียด การพูดเพอ้ เจ้อ ความชวั ทางใจ ได้แก่ การอยากได้สมบัติของผูอ้ ืน การผูกพยาบาท และความเห็นผดิ จากทํานองคลองธรรม

๒. การทํากศุ ลให้ถึงพรอ้ ม ได้แก่ การ ทําความดีทกุ อย่างซงึ ได้แก่ กศุ ลกรรมบถ ๑๐ เปนแบบของการทํา ฝายดีมี ๑๐ อยา่ ง อันเปนความดีทาง กาย ทางวาจาและทางใจ

๓. การทําจติ ให้ผอ่ งใส ได้แก่ การทําจติ ของตนให้ผอ่ งใส ปราศจากนวรณ์ซึงเปนเครอื งขัดขวางจติ ไมใ่ ห้เข้าถึงความสงบ มี ๕ ประการ ได้แก่ ๑. ความพอใจในกาม (กามฉันทะ) ๒. ความอาฆาตพยาบาท (พยาบาท) ๓. ความหดห่ทู ้อแท้ ง่วงเหงาหาวนอน (ถีนะมทิ ธะ) ๔. ความฟุงซา่ น ราํ คาญ (อุทธจั จะกุกกุจจะ) และ ๕. ความลังเลสงสัย (วกิ ิจฉา) เชน่ สงสัยในการทําความดีความชัว วา่ มผี ลจรงิ หรอื ไม่ วธิ กี ารทําจติ ให้ปฏิบตั ิสมถะผอ่ งใส ทีแท้จรงิ เกิดขึนจากการละบาปทังปวง ด้วยการถือศืลและบําเพญ็ กุศล ให้ถึงพรอ้ มด้วยการ และวปิ สสนา จนได้บรรลุ อรหัตผล อันเปนความผอ่ งใสทีแท้จรงิ

อุดมการณ์ ๔ ๑. ความอดทน ได้แก่ ความอดกลัน ไมท่ ําบาปทังทางกาย วาจา ใจ ๒. ความไมเ่ บยี ดเบยี น ได้แก่ การงดเวน้ จากการทํารา้ ย รบกวน หรอื เบียดเบียนผูอ้ ืน ๓. ความสงบ ได้แก่ ปฏิบัติตนให้สงบทังทางกาย ทางวาจา และทางใจ ๔. นิพพาน ได้แก่ การดับทกุ ข์ ซึงเปนเปาหมายสูงสุดในพระพุทธศาสนาเกิดขึนได้จาการดําเนินชวี ติ ตามมรรคมอี งค์ ๘

วิธีการ ๖ ๑. ไมว่ า่ รา้ ย ได้แก่ ไมก่ ล่าวให้รา้ ยหรอื กล่าวโจมตีใคร ๒. ไมท่ ํารา้ ย ได้แก่ ไมเ่ บยี ดเบยี นผูอ้ ืน ๓. สํารวมในปาติโมกข์ ได้แก่ ความเคารพระเบียบวนิ ัย กฎกติกา กฎหมาย รวมทังขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีของ สังคม ๔. รูจ้ ักประมาณ ได้แก่ รูจ้ ักความพอดีในการบรโิ ภคอาหารหรอื การใช้สอยสิงต่าง ๆ ๕. อยูใ่ นสถานทีทีสงัด ได้แก่ อยูใ่ นสถานทีสงบมสี ิงแวดล้อมทีเหมาะสม ๖. ฝกหัดจติ ใจให้สงบ ได้แก่ฝกหัดชาํ ระจิตให้สงบมคี ณุ ภาพและประสิทธิ ภาพทีดี

ประโยชน์ทีจะได้รับจากการจัดกิจกรรมในวัน มาฆบูชา พุทธศาสนิกชนจะมีความรู้ ความเขา้ ใจอย่างถูกต้องเกียวกับความสําคัญของวันมาฆบูชา รวมทังหลัก ธรรมต่างๆ ซงึ จะทําให้เกิดความตระหนักต่อความสําคัญของพระพุทธศาสนา อีกทังยังเปนการปฏิบตั ิ หน้าทีในฐานะชาวพุทธ และยงั เปนการชว่ ยธํารงพระพุทธศาสนาให้สืบต่อไป



กิจกรรมเกียวกับสั งคม ภาคส่วนต่างๆ ในสังคม ไมว่ า่ จะเปน วดั มูลนิธิ สมาคม สือมวลชน สนามบนิ สถานีรถไฟ ฯลฯ ควรชว่ ยกัน ประชาสัมพนั ธค์ วามสําคัญของวนั มาฆบูชา อาจเปนการพมิ พเ์ อกสารให้ความรู้ จดั ให้มกี ารเข้ารว่ มกิจกรรม ทางศาสนารว่ มกัน เชน่ ทําบุญตักบาตร ฟงธรรม ชว่ ยกันรณรงค์ให้เลิกอบายมุข แต่รณรงค์ให้ชว่ ยกันทํา ประโยชน์ต่อสังคมแทน อาจชว่ ยกันปลูกต้นไม้ ทําความสะอาดทีสาธารณะ

กิจกรรมเกียวกับสถานศึกษา ในสถานศึกษาเปนแหล่งเรยี นรูท้ ีสําคัญอีกแห่ง โดยภายในสถานศึกษาควรมกี ารรว่ มราํ ลึกถึงความสําคัญ ของวนั มาฆบูชา เชน่ จดั นิทรรศการให้ความรู้ ประกวดเรยี งความ ตอบปญหาธรรมะ บรรยายธรรม หรอื รว่ มกันทําบุญ ตักบาตร เวยี นเทียน บาํ เพญ็ กุศล อีกทังประกาศเกียรติคณุ นักเรยี นผูท้ ําประโยชน์ ประพฤติตนเปนแบบอยา่ งทีดี

กิจกรรมเกียวกับครอบครัว กิจกรรมทีครอบครวั ควรทําในวนั มาฆบูชา อย่างเช่น การทําความสะอาดบา้ น จดั แต่งทีบูชาประจาํ บ้าน ชักชวนครอบครวั ไปทําบุญตักบาตร ฟงศีล ฟงธรรม บาํ เพญ็ กุศล ปฏิบตั ิธรรม รวมทังควรศึกษาหลัก ธรรมคําสังสอน และความสําคัญของวนั มาฆบูชาด้วย





นางสาวทิพย์สุคนธ์ นรอยู่ เลขที 5 ปวส.1/13