Trat-1550128765

ตราด

ตตรารดาด



บรรยากาศยามเห็นท่เี กาะหมาก

สารบัญ ๗ ๙ การเดนิ ทาง สถานท่ที ่องเทีย่ ว ๙ ๑๖ อ�ำเภอเมอื งตราด ๒๐ อ�ำเภอคลองใหญ ่ ๒๐ อ�ำเภอเขาสมงิ ๒๓ อ�ำเภอบ่อไร่ ๒๔ อ�ำเภอแหลมงอบ ๓๓ อ�ำเภอเกาะชา้ ง อ�ำเภอเกาะกดู ๓๘ กิจกรรมทอ่ งเท่ียว ๓๘ ๔๓ กิจกรรมท่องเท่ยี วเชงิ นเิ วศ / นิเวศพพิ ิธภัณฑ ์ แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วเชิงเกษตร ๔๕ ๔๖ เทศกาลงานประเพณี ๔๘ สนิ ค้าพน้ื เมอื งและของทรี่ ะลึก ๔๙ ตัวอย่างรายการน�ำ เทีย่ ว ๕๐ ข้อแนะนำ�การทอ่ งเทย่ี ว ๕๔ แผนท่ ี ๕๕ หมายเลขโทรศัพทส์ �ำ คญั ศูนย์บรกิ ารข่าวสารทอ่ งเท่ียว ททท.

เกาะรัง ตราดเมืองเกาะครง่ึ รอ้ ย พลอยแดงค่าลำ�้ ระก�ำแสนหวาน หลงั อานหมาดี ยทุ ธนาวเี กาะชา้ ง สุดทางบรู พา

อา่ วสวนใหญ่ เกาะหมาก จังหวัดตราดอย่หู า่ งจากกรุงเทพฯ ๓๑๕ กิโลเมตร มี อ�ำเภอคลองใหญ่ ๗๔ กโิ ลเมตร พ้ืนทปี่ ระมาณ ๒,๘๑๙ ตารางกิโลเมตร เปน็ จงั หวัด อ�ำเภอเกาะกูด ๘๒ กิโลเมตร ชายแดนทางภาคตะวันออกของประเทศไทย เมือง ตราดสันนิษฐานว่าเพ้ียนมาจากค�ำว่า “กราด” ท่ี ระยะทางจากจงั หวดั ตราดไปจังหวัด เป็นต้นไม้ชนิดหนึ่งท่ีใช้ท�ำไม้กวาด ซึ่งมีต้นอยู่เป็น ใกลเ้ คียง จ�ำนวนมากในสมัยก่อน ตราดเป็นหน่ึงในเมืองท่า จนั ทบุร ี ๗๐ กโิ ลเมตร ชายทะเลมีชัยภูมิเหมาะกับการแวะจอดเรือเพ่ือซ้ือ ระยอง ๑๗๙ กิโลเมตร ขายและแลกเปล่ียนสินค้า จึงเป็นแหล่งที่ตั้งชุมชน ชลบรุ ี ๒๓๔ กิโลเมตร ชาวจีนที่เดนิ ทางเข้ามาคา้ ขาย การเดินทาง ระยะทางจากอ�ำเภอเมืองตราดไปยัง อ�ำเภอต่าง ๆ รถยนต์ อ�ำเภอเขาสมงิ ๑๖ กโิ ลเมตร จากกรุงเทพฯ ใช้เส้นทางหลวงพิเศษหมายเลข ๗ มอเตอรเ์ วย์ ผา่ นจุดพักมอเตอร์เวย์ ให้เบี่ยงซา้ ยเขา้ อ�ำเภอแหลมงอบ ๑๗ กิโลเมตร ทางหลวง ๓๔๔ ไปทางอ�ำเภอบา้ นบึง มงุ่ หน้าอ�ำเภอ อ�ำเภอเกาะชา้ ง ๒๗ กิโลเมตร แกลง ทางหลวงหมายเลข ๓๔๔-จนั ทบุรี ทางหลวง อ�ำเภอบอ่ ไร่ ๕๙ กโิ ลเมตร หมายเลข ๓ -ตราดทางหลวงหมายเลข ๓ รวมระยะ ทาง ๓๑๕ กิโลเมตร ตราด 7

รถโดยสารประจำ� ทาง โดยมรี ถรบั สง่ จากสนามบนิ ไปทา่ เรือเกาะชา้ ง เกาะ จากสถานขี นสง่ ผโู้ ดยสารเอกมยั ถนนสขุ มุ วทิ มบี รกิ าร หมาก และเกาะกูด โดย บรษิ ัทกรุงเทพลิมซู ีน จ�ำกดั รถโดยสารปรับอากาศทุกวัน ใช้เวลาเดินทาง สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐๘ ๒๒๒๒ ๕๒๙๖, ๐๘ ๖๕๖๓ ประมาณ ๕ ชว่ั โมง สอบถามขอ้ มลู ได้ท่ี ๘๘๘๙ -บริษัท ขนส่ง ๙๙๙ โทร. ๐ ๒๓๙๑ ๘๐๙๗ สาขาตราด โทร. ๐ ๓๙๕๑ ๑๙๘๖ การเดนิ ทางภายในจังหวัดตราด -บริษัท เชิดชัยทัวร์ โทร. ๐๒๓๙๑ ๒๒๓๗ มีรถสองแถวของสหกรณ์สองแถวจังหวัดตราดให้ สาขาตราด โทร. ๐ ๓๙๕๑ ๑๐๖๒ บริการจากตัวเมืองตราดบริเวณบขส.ตราด และ -บริษัท ธนกวีขนส่ง โทร. ๐๙ ๐๘๑๘ ๑๘๕๕ ตลาดเทศบาลไปยงั เสน้ ทางตา่ ง ๆ ตง้ั แตเ่ วลา ๐๖.๐๐ สาขาตราด โทร. ๐ ๓๙๕๒ ๕๒๒๒ – ๑๘.๐๐ น. (หลงั จากเวลา ๑๘.๐๐ น. นกั ท่องเท่ยี ว จากสถานีขนส่งผู้โดยสารกรุงเทพ (จตุจักร) จะต้องเช่าเหมาเท่านั้น) สอบถามข้อมูล สหกรณ์ ถนนก�ำแพงเพชร มีบริการรถโดยสารปรับอากาศ สองแถวจังหวัดตราด โทร. ๐๘ ๙๖๐๘ ๘๖๒๓, ๐๘ ทุกวนั ใชเ้ วลาเดนิ ทางประมาณ ๕ ชัว่ โมง สอบถาม ๐๐๙๙ ๘๘๐๑ ข้อมลู ได้ท่ี -บริษัท ขนส่ง ๙๙๙ โทร. ๐ ๒๓๙๖ ๒๘๔๑ การเดินทางจากจังหวัดตราดไปจังหวัด สาขาตราด โทร. ๐ ๓๙๕๑ ๑๙๘๖ ใกล้เคียง -บริษัท ธนกวีขนส่ง โทร. ๐๘ ๐๖๖๘ ๘๕๕๗ สาขาตราด โทร. ๐ ๓๙๕๒ ๕๒๒๒ รถโดยสารประจ�ำทาง ให้บริการจากสถานีขนส่ง จากสถานีขนส่งท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ จังหวัด จังหวัดตราด สมทุ รปราการ มบี รกิ ารรถโดยสารปรบั อากาศทกุ วนั เส้นทางตราด-จนั ทบุรี ใชเ้ วลาเดินทางประมาณ ๕ ชว่ั โมง (สถานที่จอดรถ - จนั ทบูรทรานส์ โทร. ๐๘ ๖๑๑๑ ๕๕๙๐ อาคารผโู้ ดยสารชน้ั ๑ ประตู ๘) สอบถามขอ้ มลู ได้ที่ เสน้ ทางตราด-ระยอง -บริษัท สุวรรณภูมิบูรพา จ�ำกัด โทร ๐๘ ๓๗๙๔ - บริษัทสวุ รรณภมู บิ รู พา โทร. ๐๙ ๒๒๖๗ ๘๔๑๓ ๒๑๒๒ สาขาเกาะช้าง ๐๘ ๑๖๖๐ ๕๙๒๖ สาขา เส้นทางตราด-แมส่ อด พัทยา ๐๙ ๒๒๖๗ ๘๔๓๕ - บริษัทเพชรประเสิฐ โทร. ๐๘ ๐๐๓ ๓๗๑๑ เส้นทางตราด-หนองคาย - บรษิ ทั เพชรประเสิฐ โทร. ๐ ๘๐๐๓ ๓๗๑๑ เคร่อื งบนิ เส้นทางตราด-นครราชสมี า มีเที่ยวบินตรงจากท่าอากาศยายสุวรรณภูมิไปยัง - บรษิ ทั เพชรประเสฐิ โทร. ๐ ๘๐๐๓ ๓๗๑๑ ท่าอากาศยานตราดทุกวัน (สนามบินอยู่ในอ�ำเภอ เสน้ ทางตราด-พิษณโุ ลก เขาสมิง) สอบถามข้อมูลได้ที่ สายการบินบางกอก - บรษิ ัทเพชรประเสิฐ โทร. ๐ ๘๐๐๓ ๓๗๑๑ แอรเ์ วย์ โทร. ๑๗๗๑, ๐ ๒๒๗๐ ๖๖๙๙ ส�ำนกั งานตราด เสน้ ทางตราด-สนามบินอู่ตะเภา โทร. ๐ ๓๙๕๒ ๕๗๖๗-๘ www.bangkokair.com - บรษิ ัทสวุ รรณภมู ิบูรพา โทร. ๐๙ ๒๒๖๗ ๘๔๑๓ 8 ตราด

วดั บุปผาราม หรอื วัดปลายคลอง สถานท่ที อ่ งเท่ยี ว เปิดเม่ือ ๒๙ เมษายน พ.ศ. ๒๕๓๕ เปิดให้เข้าชม ทุกวนั เวลา ๐๘.๐๐-๑๗.๐๐ น. อ�ำเภอเมืองตราด วัดบุปผาราม หรือ วัดปลายคลอง หมู่ที่ ๓ บ้าน การเดนิ ทาง จากตลาดสดเทศบาลเมอื งตราด มงุ่ หนา้ ปลายคลอง ถนนพัฒนาการปลายคลอง ต�ำบลวัง สี่แยกหลักเมือง ให้เล้ียวขวาผ่านหน้าศาลหลักเมือง กระแจะ เป็นวัดเก่าแกท่ ี่สดุ ในจงั หวดั ตราด สรา้ งขนึ้ จะพบทางสามแยกหนา้ วดั โยธานมิ ติ ร ใหเ้ ลย้ี วขวาไป ตงั้ แตส่ มยั อยธุ ยา ไดร้ บั รางวลั อนรุ กั ษส์ ถาปตั ยกรรม ประมาณ ๒๐ เมตร แลว้ เลยี้ วซา้ ยอกี ครงั้ ตรงทางสาม ไทยดีเด่น พ.ศ. ๒๕๔๔ จากสมาคมสถาปนิกสยาม แยก จากน้นั ขบั ตรงไป ๑.๕ กโิ ลเมตร จะพบประตู สิ่งท่ีนา่ สนใจภายในวัด ไดแ้ ก่ ภาพจิตรกรรมฝาผนัง ทางเขา้ วดั อยบู่ นเนนิ ทางดา้ นขวามอื สอบถามขอ้ มลู ในโบสถ์ และวหิ ารพระพทุ ธไสยาสน์ ฝมี อื ชา่ งทอ้ งถนิ่ ไดท้ ่ี ททท.ส�ำนักงานตราด โทร. ๐ ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ สมัยรัตนโกสินทร์ผสมผสานศิลปะจีนและวรรณคดี จนี พพิ ิธภณั ฑจ์ ัดแสดงโบราณวัตถุล�้ำค่า โดยเฉพาะ วดั โยธานมิ ติ ร หรอื วดั โบสถ์ เปน็ วดั หลวงแหง่ แรกใน พระบรมสารีริกธาตุ พระพุทธรูปทองบุเงิน และ จงั หวดั ตราด สร้างขนึ้ เม่อื คร้งั สมเดจ็ พระเจา้ ตากสิน พระพุทธรปู ปางต่าง ๆ สมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า มารวบรวมไพร่พลท่ีเมืองตราด แต่เสร็จสมบูรณ์ใน สยามบรมราชกุมารี ทรงเสด็จมาเป็นประธานในพิธี สมยั รชั กาลท่ี ๓ ในอดตี วัดแหง่ น้ีเปน็ สถานทีท่ ่ที �ำพธิ ี ตราด 9

ศาลเจา้ พอ่ หลักเมอื ง 10 ตราด

วดั โยธานมิ ิตร หรอื วดั โบสถ์ ถือน�้ำพิพัฒน์สัตยาของบรรดาข้าราชการต้ังแต่สมัย ศาลเจ้าพ่อหลักเมือง ศาลน้ีมีลักษณะแปลกจาก สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ตอ่ มาในสมยั รชั กาล ศาลหลักเมืองอื่นคือ ตัวอาคารก่อสร้างในลักษณะ ท่ี ๕ จึงได้เปล่ียนมาท�ำพิธีท่ีวัดไผ่ล้อม ในส่วนของ เป็นเก๋งจีน สมเด็จพระเจ้าตากสินโปรดเกล้าฯ ให้ พระอุโบสถเป็นศิลปะแบบอยุธยา มีภาพจิตรกรรม สร้างข้ึนตามความเชื่อแบบจีน เมื่อคร้ังมารวบรวม ฝาผนังเล่าเร่ืองพระเวสสันดรชาดก ปัจจุบันกลาย พลกอบกู้เอกราชท่ีตราด เพ่ือให้ปกป้องคุ้มครอง เป็นพระวิหาร เรียกว่า วิหารโยธานิมิตร และเป็น เมอื งตราดใหร้ อดพน้ จากอนั ตรายใหช้ าวเมอื งอยเู่ ยน็ ที่เก็บโบราณวัตถุ เช่น หนังสือใบลาน คัมภีร์เทศน์ เป็นสุข ศาลหลักเมืองเป็นศูนย์กลางเช่ือมความ และรอยพระพุทธบาท สอบถามข้อมูลได้ท่ี ททท. สมั พนั ธไ์ ทย-จนี ในวันข้นึ ๖ คำ�่ เดือน ๖ ของทุกปี ส�ำนักงานตราด โทร. ๐ ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ มีงานฉลองท่ีเรียกว่า “วันงานพลีเมือง” หรือที่ชาว จนี เรยี กวา่ “วนั เซย่ี กงแซยดิ ” หมายถงึ วนั เกดิ เจา้ พอ่ การเดนิ ทาง จากตลาดสดเทศบาลเมอื งตราด มงุ่ หนา้ หลักเมือง มีพิธีท�ำบุญตักบาตรแบบไทยและมีการ สี่แยกหลักเมือง ให้เลี้ยวขวาผ่านหน้าศาลหลักเมือง จดั งานประจ�ำปศี าลปงุ เถา้ มา้ แบบจนี ช่วงก่อน และ จะพบทางประตทู างเขา้ วดั โยธานิมติ ร หลังตรุษจีน ๑ เดือน สอบถามข้อมูลได้ท่ี ททท. ส�ำนกั งานตราด โทร. ๐ ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ ตราด 11

วดั ไผ่ลอ้ ม การเดนิ ทาง จากตลาดสดเทศบาลเมอื งตราด มงุ่ หนา้ เสด็จฯ เยยี่ มเยยี นประชาชนชาวตราด ท่ีเดนิ ทางมา สแ่ี ยกหลักเมอื ง ให้เล้ยี วขวาไปประมาณ ๑๐๐ เมตร เขา้ เฝา้ ฯ รบั เสดจ็ อยา่ งเนอื งแนน่ เมอื่ วนั ที่ ๑๘ ตลุ าคม จะพบประตทู างเขา้ ศาลหลกั เมอื งอยทู่ างดา้ นซา้ ยมอื พ.ศ. ๒๕๑๑ สอบถามข้อมูลได้ที่ ททท. ส�ำนักงาน ตราด โทร. ๐ ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ วัดไผ่ล้อม เคยเป็นที่พ�ำนักของบิดาแห่งการศึกษา การเดินทาง จากตลาดสดเทศบาลเมืองตราด มุ่ง จังหวัดตราด คือ ท่านเจ้าคุณพระวิมลเมธาจารย ์ หน้าสแ่ี ยกหลกั เมือง ให้เลย้ี วซา้ ย จากนน้ั ขบั ตรงไป วรญาณนรุ กั ษ์ สงั ฆปราโมก ภายในวดั มสี วนพทุ ธธรรม ประมาณ ๑ กิโลเมตร จะพบทางสี่แยก ให้ตรงไป ให้ประชาชนปฏิบัตธิ รรม และมีเจดีย์พพิ ธิ ภณั ฑ์สาม จะพบประตูทางเข้าวัดอยู่ขา้ งหนา้ ทา่ นเจา้ คณุ ซงึ่ เปน็ ทเ่ี คารพของคนในจงั หวดั ตราด วดั นี้เป็นสถานท่ีซ่ึงพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหา อาคารพพิ ธิ ภณั ฑสถานเมอื งตราด สรา้ งขน้ึ เมอื่ พ.ศ. ภูมพิ ลอดลุ ยเดช และสมเด็จพระนางเจา้ ฯ พระบรม ๒๔๖๕ ในสมยั รชั กาลท่ี ๖ เพอ่ื เปน็ ศาลากลางจงั หวดั ราชินีนาถ เคยเสด็จพระราชด�ำเนินไปทรงพระราช ตราด ลกั ษณะอาคารสถาปตั ยกรรมอาณานคิ ม สรา้ ง กุศลถวายผ้าพระกฐินเป็นการส่วนพระองค์ พร้อม เปน็ เรือนไม้ ยกพ้ืน ใตถ้ นุ สงู หลังคาทรงปน้ั หยา ตอ่ 12 ตราด

มาอาคารหลังนี้ถูกไฟไหม้เสียหาย กรมศิลปากรได้ ประมาณ ๑ กโิ ลเมตร จะพบทางสแ่ี ยกไฟแดงใหเ้ ลย้ี ว บูรณะอาคารตามรูปแบบเดิม ปรับภูมิทัศน์พร้อม ซา้ ย จากนนั้ ขบั ตรงไปประมาณ ๑๐๐ เมตร จะพบ จดั ต้งั เป็นพิพธิ ภัณฑสถานเมอื งตราด เพ่ือเปน็ แหล่ง ประตทู างเขา้ พิพิธภณั ฑ์ อยทู่ างดา้ นซา้ ยมือ เรียนรู้มรดกวัฒนธรรม ธรรมชาติ และวิถีชีวิตคน โบราณสถานจวนเรสิดังกัมปอร์ต ถนนหลักเมือง เมืองตราด คา่ เข้าชม ชาวไทย ผูใ้ หญ่ ๑๐ บาท เดก็ ต�ำบลในเมอื ง เปน็ อาคารครงึ่ ตกึ ครง่ึ ไม้ ๓ ชนั้ หลงั คา ๕ บาท ชาวตา่ งชาติ ผูใ้ หญ่ ๓๐ บาท เดก็ ๑๐ บาท ทรงปน้ั หยาลดชน้ั ใชเ้ ปน็ ทพ่ี �ำนกั ของขา้ หลวงฝรง่ั เศส เปิดให้เข้าชมวันอังคาร-วันอาทิตย์ (หยุดวันจันทร์) และจวนผู้ว่าราชการจังหวัด ปัจจุบันสถานท่ีแห่งน้ี ตงั้ แตเ่ วลา ๐๙.๓๐ - ๑๖.๓๐ น. สอบถามขอ้ มลู โทร. ใช้เป็นส�ำนักงานคุมประพฤติกรมราชทัณฑ์ แต่ยัง ๐ ๓๙๕๑ ๒๒๙๑ คงรปู แบบและปฏิมากรรมเดมิ ไว้ เปดิ วนั จนั ทร-์ ศกุ ร์ การเดินทาง จากตลาดสดเทศบาลเมืองตราด มุ่ง เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๓๐ น. สอบถามข้อมูล โทร. ๐ หนา้ สีแ่ ยกหลกั เมอื ง ให้เลี้ยวซ้าย จากน้ันขบั ตรงไป ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ อาคารพิพธิ ภัณฑสถานเมอื งตราด ตราด 13

วดั ครี วี ิหาร การเดินทาง จากตลาดสดเทศบาลเมืองตราด การเดินทาง ใช้ทางหลวงทางหลวงหมายเลข ๓ มงุ่ หนา้ สแี่ ยกหลกั เมอื ง ใหเ้ ลยี้ วซา้ ย จากนน้ั ขบั ตรงไป เสน้ ทางตราด- อ�ำเภอคลองใหญ่ ระยะทางประมาณ ประมาณ ๕๐๐ เมตร จะพบตัวอาคารอยู่ทางด้าน ๒๐ กิโลเมตร จะพบทางเข้าวดั อยู่ทางซ้ายมอื ซ้ายมอื จุดชมโลมาอิรวดี หมู่ที่ ๔ ต�ำบลแหลมกลัด โลมา วดั ครี วี หิ าร บา้ นทา่ เลอ่ื น ต�ำบลช�ำราก เปน็ วดั เกา่ แก่ อิรวดี หรือ โลมาหัวบาตร คือ โลมาที่มีหัวกลมมน อายกุ ว่า ๑๐๐ ปี อยบู่ นภูเขาท�ำให้มองเห็นทิวทัศน์ คลา้ ยบาตรพระ ล�ำตวั สเี ทาเขม้ อาศยั อยเู่ ปน็ ฝงู ๕-๑๐ ด้านล่างที่เป็นป่าเขาและทะเล ศาสนสถานท่ีส�ำคัญ ตวั พบมากทส่ี ุดจ�ำนวน ๔๐ ตัว ช่วงเวลาที่เหมาะสม ภายในบริเวณวดั ไดแ้ ก่ อโุ บสถหลงั ใหญ่ เจดีย์ กฏุ ิ คือ เดือนพฤศจิกายน-มีนาคม สามารถเท่ียวชม ธรรมสารอุทิศ กุฏินิรมิตสามัคคี ศาลาการเปรียญ โดยน่ังเรือออกจากฝั่งบริเวณชายหาดต�ำบล วิหารจีนท่ีประดิษฐานพระพุทธอุดมสมบูรณ์ พระ แหลมกลัดในช่วงเช้า เวลาประมาณ ๐๖.๐๐- อวโลกเิ ตศวร พระสงั กจั จายน์ และเรอื นรบั รองสมเดจ็ ๐๗.๐๐ น. สอบถามข้อมูลได้ที่ อบต.แหลมกลัด พระเทพฯ สอบถามขอ้ มูล โทร. ๐ ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ โทร. ๐ ๓๙๕๘ ๔๒๓๓, ๐๘ ๙๐๙๕ ๑๕๘๘ 14 ตราด

การเดินทาง ใช้มทางหลวงหมายเลข ๓ เส้นทาง กุ้งแม่น�้ำชุกชุม พบพรรณไม้ในป่าชายเลนมากกว่า ตราด-อ�ำเภอคลองใหญ่ ระยะทางประมาณ ๓๐ ๔๐ ชนดิ ทพี่ บมาก ได้แก่ โกงกางใบใหญ่ โกงกาง กิโลเมตร จะพบทางสามแยก อบต.แหลมกลัด ให้ ใบเล็ก พงั กาหัวสุม ดอกแดง ขลู่ โพทะเล รงั กะแท้ เล้ียวขวาไปประมาณ ๕ กโิ ลเมตร จะพบส�ำนกั งาน ตะบูนด�ำและตะบูนขาว นอกจากน้ียังมีพืชช้ันต่�ำ อบต.แหลมกลัดอยูท่ างดา้ นขวามือ และพืชล้มลกุ เชน่ เฟริ ์นเกลด็ นาคราช กระแตไต่ไม้ นมต�ำเลยี หวายตะมอย และกลว้ ยไม้ ซง่ึ จะออกดอก ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาทรัพยากร ในฤดูฝน ในเดือนตุลาคม-กุมภาพันธ์ เป็นช่วงที่น้�ำ ปา่ ชายเลนที่ ๑ ตราด เลขท่ี ๕๓๙ หม่ทู ี่ ๘ ริมแม่นำ�้ ทะเลข้นึ สูง โดยเฉพาะขน้ึ ๕ ค่ำ� และแรม ๑๒ ค�ำ่ ตราด ต�ำบลวงั กระแจะ รับผิดชอบด้านสง่ เสริมการ น้�ำจะข้ึนช่วงกลางวัน หากไปเที่ยวในช่วงนี้จะเห็น เรียนรูแ้ ละถ่ายทอดเทคโนโลยสี ่ปู ระชาชน ท�ำแปลง สภาพของป่าชายเลนทม่ี ีน้�ำทว่ มสงู และมีฝงู ปลาเขา้ สาธิตดา้ นป่าชายเลน ภายในศูนยฯ์ มี เสน้ ทางศึกษา มาหาอาหาร มนี กกนิ ปลาหลายชนดิ เชน่ นกกนิ เปย้ี ว ธรรมชาติ ระยะทาง ๘๖๐ เมตร ทางเดินช่วงหน่ึง นกยาง เปน็ ตน้ สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐ ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ เลียบไปตามคลองบางพระซ่ึงเป็นคลองน�้ำกร่อย มี จดุ ชมเหยีย่ วแดงคอขาว ตราด 15

การเดินทาง จากจวนผู้ว่าราชการจังหวัดตราด ขับ มหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ตรงไป ๑๐๐ เมตร จะพบทางสามแยก ให้เลีย้ วซา้ ย ๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๐ ไปทางโรงเรียนตราดสรรเสริญ ขับตรงไปประมาณ ๒.๕ กิโลเมตร จะพบทางเขา้ ศนู ยฯ์ อยทู่ างด้านซ้าย เส้นทางศึกษาธรรมชาติบ้านด่านเก่า เป็นเส้นทาง มือ สอบถามข้อมลู โทร. ๐ ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ ศึกษาธรรมชาติป่าชายเลนที่อยู่ใกล้ตัวเมืองท่ีสุด ระยะทางจากตัวเมืองตราด ระยะทางประมาณ จุดชมเหย่ียวแดงคอขาว เนื่องจากพื้นท่ีจังหวัด ๕ กิโลเมตร การเดินทางสะดวก นอกจากนั้นท่ีน่ี ตราดมีสภาพป่าไม้ที่สมบูรณ์ ท�ำให้มีฝูงเหยี่ยวแดง ยังมีหิ่งห้อย ซ่ึงเป็นสิ่งบ่งชี้ความอุดมสมบูรณ์และ มาอาศยั อยเู่ ปน็ จ�ำนวนมาก โดยเฉพาะทตี่ �ำบลหนอง ความสมดุลของธรรมชาติ และยังเป็นศูนย์กลาง คันทรง ซ่ึงเป็นท่ีตั้งของร้านอาหารคนพลัดถิ่น ช่วง การท่องเท่ียวระหว่าง ตัวเมืองตราดกับ เกาะกูด เวลาเที่ยงวัน ทางร้านจะน�ำหมูบดมาให้อาหารปลา เนื่องจากอย่ใู กลท้ า่ เรอื ไปเกาะกดู จงึ เหมาะทจี่ ะเปน็ ที่เลี้ยงไว้ในบ่อ เม่ือเหยี่ยวแดงเห็นเหย่ือที่ลอยอยู ่ สถานท่ีพักผ่อน หาความรู้ระหว่างการรอเดินทาง บนผิวน�้ำจึงบินลงมาโฉบแย่งอาหารปลาไปกิน โดยใช้เวลาไม่นานนัก เพราะเส้นทางเดินศึกษาม ี ท�ำให้นักท่องเท่ียวสามารถชมเหยี่ยวแดงนับร้อยตัว ระยะทางสนั้ โดยแบง่ เปน็ สองเสน้ ทางคอื เสน้ ทางเดนิ อย่างใกล้ชิด สอบถามข้อมลู โทร. ๐ ๓๙๕๔ ๒๔๓๑, ศึกษาธรรมชาติป่าชายเลน ระยะทาง ๘๖๐ เมตร ๐๘ ๗๑๓๕ ๗๔๒๓, ส่วนเส้นทางหิ่งห้อย ระยะทาง ๒๗๐ เมตร การเดินทาง จากสถานีบริการน้�ำมัน ปตท.สาขา เนื่องจากท้ังสองฝั่งของศูนย์ฯ มีน�้ำขนาบทั้งสองฝั่ง โรงเรียนไสวนันทวิทย์ ให้มุ่งหน้าไปทางสามแยกไฟ คือ แม่น�้ำตราด และคลองบางพระ ทัศนียภาพ แดงหนองเสม็ด จากน้ัน ใหเ้ ลยี้ วซา้ ย และขบั ตรงไป มีความสวยงาม เหมาะแก่การพกั ผอ่ น ระยะทางประมาณ ๔ กิโลเมตร จะพบทางเข้าร้าน อาหารคนพลดั ถ่นิ อยู่ทางด้านซ้ายมอื แบ่งออกเป็นชั้น ๆ โดยชั้นล่างไหลตกจากแผ่นหิน เตี้ย ๆ หน้าน�้ำตกมีล�ำธารซึ่งมีโขดหินขนาดใหญ่ สามารถลงเล่นน�้ำได้ในบางจุด แต่ถ้าเป็นฤดูฝนน�้ำ มหัศจรรย์ลานตะบูน บา้ นทา่ ระแนะ ผนื ปา่ อนั อดุ ม จะแรงมาก สว่ นในช้นั ทส่ี ูงข้นึ ไป ทางเดนิ ขนึ้ ล�ำบาก สมบูรณ์และความหลากหลายทางชีวภาพของต�ำบล ต้องไต่ไปตามหน้าผาชัน น�้ำตก ช้ันบนไหลผ่าน หนองคันทรง ท�ำให้พื้นท่ีนี้มีพรรณไม้เกิดขึ้นหลาย ผาหินสูงกว่า ๓๐ เมตร มองเห็นได้ชัดเจนจากทาง ชนิด ไปหาดเนินทราย พุทธมณฑลจังหวัดตราด เป็นสถานที่ส�ำหรับการ จัดกิจกรรมทางพุทธศาสนาของจังหวัดตราด สร้าง อ�ำเภอคลองใหญ่ เมือ่ พ.ศ.๒๕๕๑ อยูบ่ รเิ วณ สวนสาธารณะ ๒๐๐ ป ี หาดมุกแก้ว หาดทรายเงิน และหาดลานทราย มี ข้างส�ำนักงานองค์การบริหารส่วนจังหวัดตราด บรรยากาศทเ่ี งยี บสงบเหมาะแกก่ ารพกั ผอ่ น ชายหาด เพ่ือร่วมถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จ มกุ แกว้ เปน็ หาดทรายขาวท่ยี าวตอ่ เนอ่ื งกัน เร่ิมจาก พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เน่ืองในโอกาส หาดทรายเงนิ ไปจนถงึ หาดทรายแกว้ ตลอดชายหาดมี 16 ตราด

ศนู ย์ราชการณุ ยส์ ภากาชาดไทยเขาล้าน ทวิ สน และตน้ มะพรา้ วขน้ึ ขนานกนั ไป บรเิ วณหาดมกุ ราชินีนาถ สวนไม้มงคลพระราชทาน สวนสมุนไพร แก้วเปน็ จุดชมพระอาทิตย์ตกที่สวยงามอีกแหง่ หน่งึ พระพทุ ธรปู แบบสโุ ขทยั ปางมารวิชยั (หลวงพ่อแดง) ส่วนด้านหลังเป็น หาดราชการุณย์ เป็นหาดสวย ศูนย์ราชการุณย์สภากาชาดไทยเขาล้าน อยู่ สะอาด เลน่ นำ�้ ทะเลได้ บรรยากาศโดยรอบเงยี บสงบ ริมทางหลวงหมายเลข ๓ สายตราด-คลองใหญ่ มที พี่ กั และรา้ นอาหารไวบ้ รกิ าร สอบถามขอ้ มลู โทร. กิโลเมตรที่ ๔๘ สร้างข้ึนเพื่อเป็นพิพิธภัณฑ์ ๐ ๓๙๕๑ ๐๘๒๑-๒, ๐๘ ๖๔๑๓ ๒๔๘๒, ๐๘ ๗๖๐๐ เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรม ๐๖๘๖ ราชินีนาถ สภานายิกาสภากาชาดไทย เนื่องใน วโรกาสทรงเจริญพระชนมพรรษา ๖๐ พรรษา ใน หาดบานชน่ื อยกู่ อ่ นถงึ อ�ำเภอคลองใหญ่ ใชท้ างหลวง พ.ศ. ๒๕๓๕ หมายเลข ๓ ระหวา่ งกโิ ลเมตรที่ ๕๙-๖๐ มที างแยก ขวามือเข้าไปอีก ระยะทางประมาณ ๓ กิโลเมตร ภายในศาลาราชการุณย์ประกอบไปด้วยนิทรรศการ เป็นหาดที่ได้รับความนิยมสูงสุดบนฝั่งจังหวัดตราด พระราชกรณียกจิ ของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรม ตราด 17

หาดบานช่ืน 18 ตราด

ศาลเจา้ แมท่ ับทิม เนื่องจากมหี าดทรายเม็ดละเอียด น้ำ� ทะเลใสสะอาด ส่วนที่แคบท่ีสุดในประเทศไทย อยู่บนเส้นทาง สามารถลงเล่นน้�ำได้อย่างปลอดภัย และเงียบสงบ สายตราด-คลองใหญ่ หมูท่ ี่ ๒ บ้านโขดทราย ต�ำบล เหมาะส�ำหรับพักผอ่ น หาดเล็ก บริเวณหลกั กิโลเมตรที่ ๘๑-๘๒ สว่ นทแ่ี คบ ทีส่ ดุ มีความกว้างเพียง ๔๕๐ เมตร เท่าน้ัน ศาลเจ้าแม่ทับทิม สร้างขึ้นในช่วง พ.ศ. ๒๔๗๒- ๒๔๗๔ และมีการจัดงานเทศกาลประจ�ำปีมาอย่าง ตลาดชายแดนบ้านหาดเล็ก ต�ำบลหาดเล็ก เป็น ต่อเนือ่ ง ตง้ั แตว่ ันท่ี ๑๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๐๗ จนถึง หมบู่ า้ นสดุ ชายแดนประเทศไทยฝง่ั ตะวนั ออก มพี น้ื ท่ี ปัจจุบัน เนื่องจากมีประชาชนที่ศรัทธาเป็นจ�ำนวน ติดต่อกับจังหวัดเกาะกง ราชอาณาจักรกัมพูชา อยู่ มาก ท�ำให้สถานที่คับแคบ คณะกรรมการบริหาร ปลายทางหลวงแผน่ ดนิ หมายเลข ๓ ตลาดแหง่ นเ้ี ปน็ ศาลเจ้าแม่ทับทิมจึงมีมติให้ก่อสร้างศาลหลังใหม่ แหล่งรับซ้ือพืชพันธุ์ธัญญาหารของชาวกัมพูชาเพ่ือ ขึ้น จัดพธิ วี างศลิ าฤกษ์เม่อื วันจันทรท์ ี่ ๑๔ มกราคม ไปขายตอ่ ทเ่ี กาะกง ซ่ึงด่านชายแดนฯ จะเปิดตั้งแต่ ๒๕๔๕ เวลา ๑๑.๔๙ น. ส่วนศาลหลังเกา่ นน้ั ยงั คง เวลา ๐๖.๐๐-๒๒.๐๐ น. สินค้าส่วนใหญ่ประกอบ อนรุ กั ษไ์ ว้ ด้วย เคร่ืองใช้ไฟฟา้ แว่นตา กระเปา๋ รองเทา้ นาฬกิ า และนำ้� หอม ตราด 19

อำ� เภอเขาสมิง วัดเมืองเก่าแสนตุ่ม และโบราณสถานเขาโต๊ะโมะ หมทู่ ่ี ๗ บา้ นอเี รม็ ต�ำบลประณตี อยหู่ า่ งจากทวี่ า่ การ อ�ำเภอเขาสมงิ ๓๘ กโิ ลเมตร เป็นวัดที่มีความรม่ รน่ื เหมาะแก่การปฏิบัติธรรม ด้านทิศใต้เป็นท่ีตั้งของ โบราณสถานเขาโต๊ะโมะ มีเร่ืองเล่าสืบกันมาว่าใต้ พน้ื โบราณสถานมที รพั ยส์ มบตั เิ ปน็ แสนตมุ่ เนอื่ งจาก พ้ืนท่ีมีลักษณะเป็นเนินดิน พ้ืนที่โดยทั่วไปมีต้นไม้ ปกคลุม มีแท่งหินสีน้�ำตาลเข้มวางเรียงรายเป็นรูป ส่ีเหล่ียมถึงเก้าเหล่ียม ลักษณะการวางซ้อนคล้าย เทวสถาน หินบางก้อนเมื่อเคาะจะมีเสียงดังกังวาน เหมือนเคาะระฆัง ตลาดชายแดนบา้ นหาดเลก็ สวนผลไม้ ในช่วงปลายเดือนเมษายน-ต้นเดือน กรกฎาคมของทุกปี เป็นช่วงที่ผลไม้ผลิดอกออกผล สูท่ ้องตลาดมากมาย เชน่ ทุเรียน เงาะ มังคดุ ระก�ำ สละ ลองกอง และสับปะรดตราดสีทอง พื้นที่เพาะ ปลกู สว่ นใหญจ่ ะอยบู่ รเิ วณอ�ำเภอเขาสมงิ และอ�ำเภอ ต่าง ๆ ท่ัวจังหวัด สอบถามข้อมูลสวนผลไม้ได้ท่ี ททท. ส�ำนักงานตราด โทร. ๐ ๓๙๕๙ ๗๒๕๕ การเดินทาง ผ่านด่านชายแดนถาวรไทย-กัมพูชา อำ� เภอบ่อไร่ บา้ นหาดเลก็ ส�ำหรบั นกั ทอ่ งเทย่ี วชาวไทย ทตี่ อ้ งการ ชมุ ชนบ้านช้างทนู แหล่งเรยี นรูป้ ระวตั ิศาสตร์นิเวศ เดินทางข้ามไปราชอาณาจักรกัมพูชาควรน�ำบัตร และวัฒนธรรมแห่งใหม่ของจังหวัดตราด ได้พัฒนา ประชาชน หนังสือเดินทางพร้อมวีซ่าติดตัวไปด้วย เป็นแหล่งเรยี นรใู้ นรปู แบบอีโค่มิวเซยี ม เป็นแนวคดิ สอบถามข้อมูลได้ที่ ด่านตรวจคนเข้าเมืองอ�ำเภอ การปฏริ ปู พพิ ธิ ภณั ฑท์ อ้ งถน่ิ รปู แบบใหมท่ พี่ ฒั นาจาก แหลมงอบ โทร. ๐ ๓ ๙๕๑ ๐๒๔๒ ดา่ นตรวจคนเขา้ แม่แบบในประเทศฝรั่งเศสและประเทศเกาหลี โดย เมอื งอ�ำเภอคลองใหญ่ โทร. ๐ ๓๙๕๑ ๐๘๔๐ ส�ำหรบั โรงเรยี นการท่องเทย่ี วและการบริการ มหาวทิ ยาลัย นักท่องเท่ียวชาวต่างชาติ ที่ต้องการเดินทางข้ามไป ราชภฏั สวนดสุ ติ ไดน้ �ำมาประยกุ ตใ์ ชแ้ ละเผยแพรเ่ ปน็ ราชอาณาจักรกัมพชู า ต้องน�ำหนงั สือเดนิ ทางพร้อม แนวทางเพ่ือพัฒนาชุมชนบ้านช้างทูนให้เป็นชุมชน ขอวซี า่ แลว้ มาแสดงทจ่ี ดุ ตรวจชายแดนบา้ นหาดเลก็ ตน้ แบบทมี่ กี ารกระตนุ้ ใหช้ มุ ชนมสี ว่ นรว่ มปฏบิ ตั กิ าร สอบถามข้อมูล โทร. ๐ ๓๙๕๘ ๘๐๖๗ สถานทูต เพอ่ื น�ำเสนอเอกลกั ษณข์ องชาตพิ นั ธแ์ุ ละวถิ นี เิ วศของ กมั พชู า กรงุ เทพฯ โทร. ๐ ๒๙๕๗ ๕๘๕๒ ชองในจงั หวดั ตราดใหเ้ ปน็ ทีร่ ู้จกั 20 ตราด

กจิ กรรมสปาโคลนขาว ชมุ ชนบ้านช้างทนู กลุ่มชาติพันธุ์ชองเผ่าซัมเร ชนพื้นเมืองดั้งเดิมที่ พาหนะท้องถ่ิน “ซาเล้งเจอร์” ไปท�ำกิจกรรมสปา ตั้งรกรากอยู่ในจังหวัดตราด ยังคงมีการสืบทอด โคลนขาว การร่อนพลอยแดง “ทับทิมสยาม” การ วัฒนธรรมประเพณีท่ีหาชมยาก ภูมิปัญญาในการน�ำ ท�ำฝายชอง การอบสมุนไพรแบบด้ังเดิม “สปาสุ่ม ทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ให้เกิดประโยชน์ตาม ไก่” และรับประทานอาหาร “ชองซัมเร” เมนูท้อง ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และน�ำเสนอเร่ืองราว ถ่ิน เชน่ แกงไก่กล้วยพระรบั ประทานกับขา้ วเหนยี ว ประวตั ศิ าสตรข์ องอ�ำเภอบอ่ ไรใ่ น “ยคุ ตน่ื พลอย” ให้ มลู เปน็ ตน้ เปน็ กิจกรรมท่องเท่ียวชมุ ชน เหมาะกับนักทอ่ งเทย่ี ว การเดินทาง จากท่ีสามแยกไฟแดงต�ำบลแสนตุ้ง ท่ีต้องการความแปลกใหม่และต้องการท่องเท่ียว ให้เล้ียวซ้ายผ่านตลาดแสนตุ้งไปตามเส้นทาง อยา่ งสร้างสรรค์สร้างคณุ ค่า หมายเลข ๓๑๕๘ ขับตรงไปประมาณ ๓ กิโลเมตร จะพบทางสามแยกให้เล้ียวขวา แล้วขับตรงไปตาม กิจกรรมประกอบด้วย การเรียนรู้การท�ำยาดมจาก เส้นทางหมายเลข ๓๑๕๗ ประมาณ ๒๕ กโิ ลเมตร สมุนไพรท้องถ่ิน เคร่ืองจักสานจากต้นคลุ้ม การนั่ง จะถึงสามแยกโรงเรียนวัดช้างทูน (แยกหนองบอน) ตราด 21

อนสุ รณส์ ถานวนั วรี กรรมทหารเรือไทยในยทุ ธนาวีที่เกาะช้าง ให้เล้ียวซาย จากนั้น ขับตรงไปอีกประมาณ ๒ ทับกระได ซ่ึงเป็นน้�ำตกท่ีน่าเท่ียวชมเช่นกัน ค่าเข้า กโิ ลเมตร (ผ่าน อบต. ชา้ งทูน) แล้วพบทางสามแยก อุทยานฯ ชาวไทย ผู้ใหญ่ ๒๐ บาท เดก็ ๑๐ บาท ให้เล้ียวขวาเข้าไปประมาณ ๑๐๐ เมตร จะพบจุด ชาวต่างชาติ ผู้ใหญ่ ๑๐๐ บาท เด็ก ๕๐ บาท ต้อนรับนักท่องเท่ียวอยู่ทางด้านซ้ายมือ สอบถาม การเดินทาง จากถนนสายหลัก หน้าปากซอยบ่อไร่ ข้อมูล โทร. ๐๘ ๔๘๖๓ ๗๒๖๗ รสี อรท์ ใหข้ บั ตรงขนึ้ ไปทางโรงงานไมห้ อม ช. กฤษณา ขบั ตรงไปประมาณ ๙ กโิ ลเมตร จะพบทางเขา้ อทุ ยานฯ อุทยานแห่งชาติน้�ำตกคลองแก้ว ภายในอุทยานฯ อยู่ตรงหนา้ มีแหล่งท่องเที่ยวท่ีน่าสนใจ ได้แก่ น้�ำตกคลองแก้ว เปน็ ธารนำ�้ ไหลลดหลนั่ กนั ลงมา ๗ ชนั้ นักท่องเทย่ี ว พิพิธภัณฑ์เมืองอัญมณี สถานท่ีจัดแสดงเรื่องราว นยิ มเที่ยวกนั เพยี งแคช่ ้นั ที่ ๔ เทา่ น้ัน เพราะเปน็ ชัน้ การท�ำเหมืองแร่ในอดีตของอ�ำเภอบ่อไร่ เพ่ือเป็น ที่สามารถมองเห็นทัศนียภาพของอ�ำเภอบ่อไร่ และ เครื่องเตือนใจให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้ถึงเรือการท�ำ หากต้องการเท่ียวให้ครบทุกชั้นต้องใช้เวลาตลอด เหมืองพลอยและความเจริญรุ่งเรืองในอดีต อีกทั้ง ทงั้ วนั นอกจากนั้นยงั มี น�้ำตกธารหนิ ดาษ และน้ำ� ตก เป็นต�ำนานเล่าขานสบื ทอดผ่านรูปป้ันหุ่นข้ีผึง้ ตา่ ง ๆ 22 ตราด

ทบี่ อกเลา่ เรอื่ งราวถงึ ขน้ั ตอนของการท�ำเหมอื งพลอย เป็นท่ีต้ังอนุสาวรีย์กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักด์ิ หัน ไว้อยา่ งละเอียดและมคี ณุ ค่าย่งิ นกั พระพักตร์ไปยังบริเวณยุทธนาวีเกาะช้าง รอบ ๆ บริเวณ และอาคารพิพิธภัณฑ์ตกแต่งคล้ายเรือรบ วดั ทบั ทมิ สยาม อโุ บสถวดั ทบั ทมิ สยาม เปน็ โครงการ ด้านในพิพิธภัณฑ์จัดแสดงข้อมูลประวัติศาสตร์ของ ท่ีส�ำนักเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช ได้จัดท�ำ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักด์ิ ประวัติการสู้รบของ โครงการสรา้ งพระอโุ บสถตามแนวเศรษฐกจิ พอเพยี ง กองทัพเรือไทยกับกองก�ำลังเรือรบของฝรั่งเศส โดย เพื่อน้อมถวายเป็นพระราชกุศลแด่สมเด็จพระญาณ ในวันท่ี ๑๗ มกราคมของทุกปี จังหวัดตราดจะ สงั วร สมเดจ็ พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรนิ ายก ใน จัดงาน วันวีรกรรมทหารเรือไทยในยุทธนาวีท่ี วโรกาสท่ีทรงเจริญพระชนมายุ ๙๙ พรรษา เกาะชา้ ง เพอ่ื ระลกึ ถงึ การท�ำยทุ ธนาวขี องกองทพั เรอื ไทยกจิ กรรมเดน่ ภายในงานประกอบดว้ ยพธิ บี วงสรวง อ�ำเภอแหลมงอบ ดวงพระวญิ ญาณของ พลเรอื เอกพระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ อนสุ รณส์ ถานวนั วรี กรรมทหารเรอื ไทยในยทุ ธนาวี พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์ กรมหลวงชุมพรเขต ทเ่ี กาะชา้ ง วนั ที่ ๑๗ มกราคม ๒๔๘๔ เปน็ วนั ทม่ี กี าร อดุ มศกั ดิ์ และพธิ ลี อยมาลาบรเิ วณเกาะลมิ่ โดยเรอื รบ รบทางเรอื ระหวา่ งไทยกบั ฝรง่ั เศส อนั นบั เปน็ ยทุ ธนาว ี ของกองทพั เรอื ซง่ึ นกั ทอ่ งเทยี่ วสามารถลงเรอื ไปรว่ ม คร้ังส�ำคัญย่ิงของกองทัพเรือไทยเท่าที่ได้เคยมีมาใน พิธไี ด้ สอบถามขอ้ มูลได้ท่ี ทีว่ ่าการอ�ำเภอแหลมงอบ อดีต กองทพั เรอื จงึ ไดถ้ ือเอาวันท่ี ๑๗ มกราคม ของ โทร. ๐ ๓๙๕๑ ๐๔๙๑ ทุกปี เป็นวันสดุดีวีรชนกองทัพเรือ เพ่ือแสดงความ เคารพและร�ำลึกถึงวีรกรรมของทหารหาญแห่งราช อ่าวตาลคู่ อยู่ต�ำบลบางปิด ชายหาดเป็นทราย นาวีไทยทงั้ ๓๖ นาย ที่ไดส้ ละชพี เพื่อรกั ษาเอกราช ละเอียด น้�ำทะเลใสแต่ไม่เหมาะลงเล่น เนื่องจาก และอธปิ ไตยของชาติไทยเอาไว้จวบจนปัจจบุ ัน มีกระแสน้�ำดูดอาจเกิดอันตรายได้ นักท่องเที่ยว นยิ มไปนงั่ พกั ผอ่ นท�ำกจิ กรรมตามชายหาดระหวา่ งวนั ในครงั้ นน้ั ฝรงั่ เศสสง่ ก�ำลงั เขา้ รกุ ลำ�้ นา่ นนำ�้ ไทยบรเิ วณ และรอชมทวิ ทศั น์ยามพระอาทิตย์ตก เกาะช้าง รวมทั้งส้ิน ๗ ล�ำ เฉพาะเรือลามอตปิเกต์ การเดินทาง จากท่ีสามแยกอ�ำเภอแหลมงอบ ใช้ ล�ำเดียวก็มีระวางขับน้ำ� ถงึ ๙,๓๕๐ ตัน นอกจากน้นั ทางหลวงหมายเลข ๓๑๕๖ มุง่ หน้าท่าเรอื เฟอร์ร่ี ขบั ยังมีเรือสลุตอีก ๒ ล�ำ และเรือปืนอีก ๔ ล�ำ ขณะ ตรงไปประมาณ ๑๒ กิโลเมตร จะพบทางสามแยก ท่ีกองทัพไทย มีก�ำลังรบเพียง ๓ ล�ำ คือ เรือหลวง ให้เล้ียวซ้ายเข้าไป ๔ กิโลเมตร จะพบชายหาดอยู่ ธนบุรี เรือหลวงสงขลา และเรือหลวงชลบุรี เราจึง ด้านหน้า เสยี เปรยี บในดา้ นก�ำลงั รบอยา่ งไมอ่ าจจะเทยี บกนั ได้ แตบ่ รรพบรุ ษุ ทหารเรอื ของเรายงั คงมขี วญั และก�ำลงั ใจท่ีดี และปฏบิ ัติหนา้ ทด่ี ว้ ยความกลา้ หาญตราบจน หาดทรายด�ำ เป็นพื้นท่ีป่าสงวนฯ มีลักษณะเป็นป่า เรือหลวงของไทยทงั้ ๓ ล�ำ ต้องจมลงสูอ่ อ้ มกอดแห่ง ชายเลน ทมี่ คี วามอดุ มสมบรู ณแ์ ละความหลากหลาย ทอ้ งทะเลตราดพรอ้ มกบั นายทหารและทหารประจ�ำ ทางชวี ภาพสงู เปน็ แหลง่ อนบุ าลสตั วน์ ำ้� นกั ทอ่ งเทย่ี ว เรอื ท่ีเสยี ชวี ิตไปถงึ ๓๖ นาย สามารถเดนิ ชมบรรยากาศในเสน้ ทางศกึ ษาธรรมชาติ อนสุ รณส์ ถานยทุ ธนาวฯี อยบู่ รเิ วณชายทะเลแหลมงอบ พ้ืนที่หาดทรายด�ำ มีลักษณะเป็นสันทรายความยาว ตราด 23

หาดทรายด�ำ กว่า ๑ กิโลเมตร ตลอดแนวเต็มไปด้วยเม็ดทราย ประพาสสถานทตี่ า่ ง ๆ ในจงั หวดั ตราด อาหารถนิ่ เมน ู สีด�ำละเอียด ถือเป็นความมหัศจรรย์ที่เกิดข้ึนตาม เดด็ ของชมุ ชน วดั แหลมมะขามเปน็ วดั เกา่ แกข่ องชมุ ชน ธรรมชาติ จากข้อมูลในปี ๒๕๕๕ พบพ้ืนท่ีหาด ซ่งึ พระพทุ ธเจา้ หลวงเคยเสด็จประพาส และสนทนา ทรายด�ำเพียง ๕ แห่งท่ัวโลกเท่าน้ัน คือ ไต้หวัน ธรรมกับพระอธิการแดง ด้านหลังวัดเป็นที่ต้ังของ มาเลเซีย ฮาวาย ทางตอนเหนือของแคลิฟอร์เนีย ศาสนสถานของชาวมุสลมิ คือ โต๊ะวาลี ซ่ึงชาวมุสลิม และประเทศไทยท่ีจังหวัดตราด ให้ความเคารพนับถือมาก บ้านหุ่นไม้กระดานของ บ้านแหลมมะขาม ชุมชนท่องเท่ียวเชิงวัฒนธรรมท่ี ปู่สงกรานต์ ภูมิปัญญาท้องถิ่นท่ีให้คนปัจจุบันได ้ น�ำเสนอเรอื่ งราวของวถิ ชี วี ติ ชมุ ชน ๒ ศาสนา คอื ไทย เรียนร้เู ร่อื งเครือ่ งมือสมยั โบราณไดเ้ ป็นอยา่ งดี พุทธ และไทยอิสลาม กิจกรรมท่องเท่ียวของชุมชน อ�ำเภอเกาะช้าง ประกอบด้วย การเข้าชมศูนย์เรียนรู้พระพุทธเจ้า อุทยานแหง่ ชาตหิ มู่เกาะชา้ ง ครอบคลมุ พ้ืนทีต่ ัง้ แต่ หลวง รัชกาลที่ ๕ ซึ่งรวบรวมพระบรมฉายาลกั ษณ์ อ�ำเภอแหลมงอบ อ�ำเภอเมือง และอ�ำเภอคลองใหญ่ ของรัชกาลท่ี ๕ ท่ีหาดูยาก รวมถึงข้อมูลการเสด็จ ประกอบด้วยเกาะต่าง ๆ จ�ำนวน ๕๒ เกาะ เช่น 24 ตราด

เกาะช้าง เกาะคลมุ้ เกาะเหลายาใน เกาะงา่ ม เกาะ ใหญเ่ ปน็ ปา่ ดบิ เขาทย่ี งั อดุ มสมบรู ณ์ จงึ เปน็ แหลง่ ของ ไม้ซ้ีใหญ่ เกาะหวาย เกาะรัง เป็นต้น หมู่เกาะช้าง ต้นน้�ำล�ำธารหลายแห่งบนเกาะ ทางด้านตะวันตก ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ในเดือน เปน็ ชายหาดและแนวปะการงั สว่ นทที่ �ำการอทุ ยานฯ พฤษภาคม-ตุลาคม ชายฝั่งด้านตะวันตกมีคลื่นลม ตั้งอยู่ทางฝั่งตะวันออกของเกาะใกล้คลองธารมะยม แรงไม่เหมาะแก่การเดินทางท่องเที่ยว แต่ในเดือน และยังมีหน่วยพทิ ักษอ์ ทุ ยานอีก ๓ แห่ง ทีอ่ า่ วคลอง พฤศจิกายน-เมษายน คลื่นลมสงบ ธรรมชาติบนบก สน บริเวณน้�ำตกคลองพลู และที่หมู่บ้านสลักเพชร และท้องทะเลจะสวยงามทีส่ ดุ สว่ นบรเิ วณดา้ นหนา้ เกาะเปน็ ทา่ เทยี บเรอื ขนาดใหญ่ เกาะช้าง เป็นเกาะที่มีขนาดใหญร่ องจากเกาะภูเก็ต สถานที่น่าสนใจบนเกาะช้าง ไดแ้ ก่ มเี นอื้ ที่ ๔๒๙ ตารางกโิ ลเมตร ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ บริเวณยุทธนาวีเกาะช้าง อยู่ทางตอนใต้ของเกาะ เป็นเขาสูงและผาหินสลับซับซ้อน ยอดเขาที่สูงท่ีสุด บริเวณอ่าวสลักเพชรและอ่าวสลักคอก เมื่อวันที่ คอื เขาสลกั เพชร มคี วามสงู ๗๔๔ เมตร สภาพปา่ สว่ น ๑๗ มกราคม พ.ศ. ๒๔๘๔ เป็นวนั ที่กองทพั เรอื ไทย เกาะช้าง ตราด 25

น�้ำตกคลองพลู 26 ตราด

สามารถขบั ไลผ่ รู้ กุ รานใหล้ า่ ถอยไปได้ วรี กรรมครง้ั นน้ั อาชีพท�ำการประมงชายฝั่ง มีหมู่เกาะและทิวเขา ไดจ้ ารกึ และร�ำลกึ ถึงมาจนปจั จุบนั โดยมกี ารจัดงาน โอบล้อมช่วยก�ำบังคล่ืนลมได้ดี หน้าหมู่บ้านมีวัด วันวรี กรรมทหารเรือไทยในยุทธนาวที ี่เกาะชา้ งทุกปี สลักเพชร ที่สร้างในสมัยรัชกาลที่ ๕ เมื่อครั้งเสด็จ นำ�้ ตกธารมะยม อยหู่ ลงั ทที่ �ำการอทุ ยานฯ เปน็ นำ้� ตก ประพาสเกาะชา้ ง ขนาดกลาง ๔ ชน้ั ชน้ั ท่ี ๓ เปน็ ชนั้ ทสี่ วยทส่ี ดุ พระบาท หาดทรายยาว อยทู่ างตอนใตข้ องเกาะ มลี กั ษณะเปน็ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๕ เคยเสด็จประพาส อา่ วทมี่ ีหาดทรายทอดยาว เลน่ นำ�้ ได้ สามารถเดนิ ปา่ นำ�้ ตกแหง่ นี้ มพี ระปรมาภไิ ธย จปร. สลกั อยทู่ หี่ นา้ ผา ไปชมจุดยุทธนาวีท่ีเกาะช้าง อ่าวสลักเพชร และชม ช้นั บนของน�้ำตก ทัศนียภาพตามหมู่เกาะใกล้เคียง เช่น เกาะเหลายา น�้ำตกคลองพลู อยู่ห่างจากอ่าวคลองพร้าว ๓ และเกาะหวาย กโิ ลเมตร จากนน้ั ต้องเดินป่าอกี ประมาณ ๒๐ นาที น�้ำตกคีรีเพชร อยู่ห่างจากชุมชนบ้านสลักเพชร ๓ เป็นน�ำ้ ตกขนาดใหญ่ ๓ ชนั้ มธี ารน�้ำไหลผา่ นตลอด กโิ ลเมตร เปน็ นำ้� ตกชน้ั เดยี วทม่ี คี วามสงู มาก สามารถ ท้งั ปี แตบ่ างจดุ ไม่สามารถลงเล่นน�้ำได้ สภาพปา่ โดย มองเห็นได้จากบางจุดของหมู่บ้านสลักเพชร ธาร รอบยงั อดุ มสมบูรณ์ อากาศเย็นสบาย น�้ำใสสะอาดจนชาวบ้านน�ำมาใช้ในการอุปโภคและ บ้านสลักเพชร อยู่ทางตอนใต้ของเกาะ เป็นชุมชน บริโภค ทใี่ หญแ่ ละเกา่ แกท่ ส่ี ดุ บนเกาะชา้ ง ชาวบา้ นประกอบ น้�ำตกธารมะยม ตราด 27

หาดทรายขาว น้�ำตกคลองหนึ่ง อยู่ลึกเข้าไปจากชุมชนบ้านสลัก แวน่ ตา กระเปา๋ รองเทา้ และยงั มอี าหารทะเลแปรรปู เพชร ประมาณ ๒ กโิ ลเมตร แล้วเดนิ เทา้ ต่ออีก ๔๘๐ อาทิ กะปิ น�ำ้ ปลา กงุ้ แหง้ ปลาเคม็ ฯลฯ เมตร เป็นน�้ำตกขนาดเล็กไหลลงมาจากช่องเขาท่ีมี บา้ นโรงถา่ น เปน็ ชมุ ชนเลก็ ๆ อยบู่ รเิ วณอา่ วสลกั เพชร ความสงู ๑๒๐ เมตร สามารถลงเล่นน้�ำได้ ซึ่งอยู่ทางตอนใต้ของเกาะ เป็นจุดชมทิวทัศน์ที่ หมูบ่ ้านประมงบางเบ้า ในอดตี บริเวณน้ีเปน็ หมบู่ า้ น สวยงาม เพราะเมื่อมองไปทางเหนือจะเห็นยอดเขา ทแ่ี ตล่ ะหลงั ปกั เสาลงในทะเล มสี ะพานเชอื่ มตอ่ ถงึ กนั สลักเพชรมเี มฆหมอกปกคลุม ทางตะวันออกจะเห็น ด�ำรงชีวิตเรียบง่ายด้วยการท�ำประมงชายฝั่งขนาด เกาะมะพร้าวใน และทิวเขาบรเิ วณแหลมใหญ่ หาก เล็ก บริเวณหมู่บ้านเหมาะแก่การจอดเรือหลบคล่ืน เดนิ ขนึ้ เนนิ เขาไปส�ำนกั สงฆอ์ ตลุ าภรณบ์ รรพตจะมอง ลมเพราะมเี ทอื กเขาและหมเู่ กาะโอบลอ้ มทง้ั สองดา้ น เหน็ ทวิ ทศั น์อ่าวสลกั เพชรท้ังหมด จึงมีเรือมากมายเข้ามาจอดหลบคล่ืนลมในฤดูมรสุม หาดทรายขาว มีลักษณะเป็นชายหาดที่มีความ ปัจจบุ ัน บ้านบางเบา้ กลายเปน็ ทา่ เรือทอ่ งเทีย่ ว เป็น สวยงาม สามารถลงเล่นน้�ำได้ โดยในภาคกลางคืน ศูนย์กลางกิจกรรมท่องเท่ียวด�ำน�้ำ และเป็นแหล่ง สามารถเลอื กรา้ นนงั่ รบั ประทานอาหารหรอื เดนิ เทย่ี ว จ�ำหน่ายสินค้าท่ีระลึกหลายประเภท อาทิ เส้ือผ้า ชมตลาดอาหารถิ่นบรเิ วณถนนสายหลักได้ 28 ตราด

แหลมไชยเชษฐ์ มีลักษณะเป็นปลายแหลมท่ีแบ่ง หาดไก่แบ้ เป็นชายหาดท่ีไม่ยาวมากนัก สามารถ กันระหว่างหาดทรายขาวและหาดคลองพร้าว เป็น ลงเล่นน้�ำได้ มีจุดชมวิวมุมสูงอยู่ด้านบนถนนสาย ประตมิ ากรรมของหนิ ผาทเี่ ปน็ เอกลกั ษณไ์ มเ่ หมอื นที่ หลักมองเห็นหมู่เกาะทะเลตราดและเป็นจุดชม ใดบนเกาะชา้ ง มแี ทง่ หนิ ประหลาดโผลข่ นึ้ มาอยแู่ ทง่ พระอาทิตยต์ กทสี่ วยงาม หนง่ึ ซงึ่ ใกลก้ นั จะเปน็ กองหนิ รปู ทรงคลา้ ยรองเทา้ บทู หาดทา่ น้ำ� (Lonely Beach) เป็นชายหาดที่มคี วาม ตง้ั ขนาบอยเู่ คยี งคกู่ นั ไมว่ า่ จะวนั เวลาไหนทนี่ มี่ คี วาม ยาวพอสมควร สามารถลงเล่นน�้ำได้ มีสถานท่ีพัก งามซ่อนเร้นอยู่รอคอยใหค้ น้ หา ราคาถกู มากมายหลายแห่ง หาดคลองพรา้ ว เปน็ หาดทรายทมี่ คี วามยาว สามารถ ล่องเรือบ้านสลักคอก แหล่งท่องเที่ยวชุมชนท ่ี เล่นน�้ำได้ ตอนเหนือสุดของหาดคลองพร้าวติดกับ ได้รับรางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย กิจกรรม แหลมไชยเชษฐ์ มแี หลมหินทมี่ ีทศั นียภาพสวยงาม ลอ่ งเรอื มาด ถอื เปน็ ไฮไลทข์ องเกาะชา้ ง นกั ทอ่ งเทยี่ ว หาดไก่แบ้ ตราด 29

ลอ่ งเรอื บา้ นสลักคอก สามารถล่องเรือชมทัศนียภาพสองฝั่งคลอง วิถีชีวิต คลองสน มีบา้ นพัก จ�ำนวน ๙ หอ้ ง พักได้ ๒-๖ คน ชาวประมงและพนื้ ทปี่ ากอา่ วสลกั คอกไดด้ ว้ ยเรอื แจว ราคา ๘๐๐-๒,๐๐๐ บาท สอบถามข้อมูล โทร. ๐ สองหลกั สอบถามข้อมูล โทร. ๐๘ ๗๗๔๘ ๙๔๙๗ ๓๙๕๑ ๐๙๒๗ ป่าโกงกางบ้านนาใน เป็นแหล่งรวบรวมความหลาก การเดินทางไปเกาะช้าง ท่าเรือท่ีใช้เดินทางไปเกาะ หลายทางชีวภาพนานาชนิดทั้งพืชและสัตว์ อีกท้ัง ชา้ งมี ๒ แหง่ คอื ท่าเรือเซ็นเตอรพ์ อยท์ และท่าเรอื เป็นแหล่งอนุบาล และแหล่งพ�ำนักอาศัยของสัตว์ อ่าวธรรมชาติ เปิดให้บริการทุกวัน ตั้งแต่เวลา ทะเลมากมายหลายชนิด เส้นทางศึกษาธรรมชาติ ๐๖.๐๐-๑๙.๐๐ น. เรอื ออกทกุ ชวั่ โมง สอบถามขอ้ มลู บ้านนาในระยะทาง ๑ กโิ ลเมตร สะพานสแี ดงตัดกบั ไดท้ ่ี ทา่ เรอื เซ็นเตอรพ์ อยท์ โทร. ๐๘ ๘๕๘๕ ๐๘๕๘, สีเขียวของป่าโกงกาง และสามารถเดินเที่ยวเป็นวง ๐๘ ๘๒๙๙ ๐๒๙๙ ท่าเรอื อา่ วธรรมชาติ โทร. ๐๘ รอบได้ ๑๙๔๓ ๕๘๗๒ ค่าเข้าอุทยานฯ นักท่องเที่ยว ชาวไทย ผู้ใหญ่ ๔๐ เกาะชา้ งนอ้ ย และ แหลมชา้ งนอ้ ย อยทู่ างดา้ นเหนอื บาท เด็ก ๒๐ บาท ชาวต่างชาติ ผู้ใหญ่ ๒๐๐ ของเกาะชา้ ง ระหวา่ งแหลมชา้ งนอ้ ยกบั เกาะชา้ งนอ้ ย บาท เด็ก ๑๐๐ บาท สถานที่พัก บริเวณท่ีท�ำการ มแี นวปะการังอยู่ดว้ ย 30 ตราด

เกาะมันนอก-เกาะมนั ใน เปน็ เกาะเลก็ อยู่ตรงขา้ ม เกาะเหลายา อยทู่ างตอนใตข้ องเกาะชา้ ง ประกอบ หาดไกแ่ บ้ เมอื่ นำ�้ ลดจะมหี าดอยรู่ อบ ๆ เกาะ บรเิ วณ ด้วยเกาะเหลายาใน เกาะเหลายากลาง และเกาะ เกาะมนั นอก-เกาะมันในค่อนขา้ งตืน้ และมสี าหร่าย เหลายานอก ใชเ้ วลาเดนิ ทางจากแหลมงอบประมาณ สีทองเปน็ จ�ำนวนมาก ๑ ช่ัวโมง เป็นเกาะที่มีหาดทรายยาว น�้ำทะเลใส และแนวปะการังสวยงาม บนเกาะมีที่พักส�ำหรับ เกาะคลมุ้ มที ศั นยี ภาพแปลกตา คอื หนิ ลกู บาตร และ นักท่องเทยี่ วด้วย หินลาดหลังคุม้ เหมาะแก่การตกปลา เกาะเหลายา ตราด 31

เกาะพรา้ วนอก หรอื เกาะทรายขาว 32 ตราด

เกาะหวาย เกาะหวาย อยทู่ างใตข้ องเกาะชา้ ง ใกลก้ บั เกาะเหลา เกาะง่าม อยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของเกาะช้าง ยา มหี าดทรายสวย อา่ วดา้ นเหนอื ของเกาะเปน็ แหลง่ ภูมิประเทศเปน็ เกาะ ๒ เกาะตดิ กัน โดยมีสันทราย ที่มีแนวปะการังสมบูรณ์ ด้านตะวันตกของอ่าวใหญ่ ขนาดใหญ่เช่ือมตรงกลาง มีอ่าวขนาดเล็กท่ีเกิดจาก มีปะการังซ่ึงส่วนมากเป็นปะการังก้อน ปะการังเขา แนวเขาทโ่ี อบล้อมนำ�้ ทะเล กวาง ปะการังแผ่น ปะการังพุ่ม และหอยมือเสือ บนเกาะมีที่พักบริการ สอบถามข้อมูลได้ท่ี ททท. อ�ำเภอเกาะกูด ส�ำนกั งานตราด โทร. ๐ ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ เกาะกดู เปน็ เกาะทอ่ี ยทู่ า้ ยสดุ ทางทศิ ตะวนั ออกของ น่านน�้ำทะเลตราด มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ ๔ รอง เกาะพร้าวนอก หรือ เกาะทรายขาว อยู่ทางทิศ จากเกาะภเู ก็ต เกาะชา้ ง เกาะสมุย มคี วามยาว ๒๕ ใต้หน้าอ่าวสลักเพชร ใช้เวลาเดินทางจากท่าเรือ กโิ ลเมตร กวา้ ง ๑๒ กโิ ลเมตร อยหู่ า่ งจากตวั เมอื งตราด แหลมงอบประมาณ ๒ ชว่ั โมง เปน็ เกาะทมี่ หี าดทราย ๘๐ กโิ ลเมตร ลกั ษณะโดยทวั่ ไปของเกาะยงั คงสภาพ ขาวสะอาด และร่มรื่นด้วยต้นมะพร้าว บนเกาะมี ความเป็นธรรมชาติอย่างสมบูรณ์ โดยมีภูเขาและ ทพี่ กั บรกิ าร ที่ราบสันเขาซ่ึงเป็นต้นก�ำเนิดของน้�ำตกหลายแห่ง ตราด 33

เกาะกดู ชายหาดทส่ี วยงามบนเกาะกูด ประกอบดว้ ย อ่าวไม้ แอ่งกว้าง เหมาะแก่การเล่นน�้ำ พระบาทสมเด็จ ซเี้ ล็ก อา่ วยายก๋ี หาดคลองมาด อ่าวตะเภา อ่าวนอ้ ย พระมงกุฎเกล้าเจา้ อยูห่ วั ได้เสด็จประพาสเมือ่ พ.ศ. หาดคลองเจา้ อา่ วงา่ มโข่ อ่าวบางเบ้า หาดตะเคยี น ๒๔๕๔ พระราชทานนามวา่ “น้�ำตกอนมั ก๊ก” เพอื่ หาดคลองหนิ อา่ วจาก อา่ วพร้าว ระลึกถึงองค์เชียงสือกษัตริย์ญวนท่ีเคยเข้ามาลี้ภัย การเดนิ ทาง นกั ทอ่ งเทย่ี วสามารถไปลงเรอื ไดท้ ที่ า่ เรอื เน่ืองจากการจราจลในสมัยรชั กาลที่ ๑ แหลมศอก ต�ำบลอ่าวช่อ อ�ำเภอเมืองตราด มีเรือ ตน้ ไมย้ กั ษ์ เปน็ การคน้ พบโดยชาวบา้ นชาวเกาะกดู มี โดยสารให้บริการ ๓ ราย รอบเวลาตามฤดูกาล ๒ แห่ง คอื ตน้ มะค่ายักษ์ และต้นไทรยักษ์ มขี นาด สอบถามรอบเรือไดท้ ี่ เรือเกาะกูดปรน๊ิ เซส โทร. ๐๘ ใหญ่มากกวา่ ๕ คนโอบ อายมุ ากกว่าร้อยปี ๖๑๒๖ ๗๘๖๐ เรือเกาะกูดเอ็กซ์เพรส โทร. ๐๘ น้�ำตกคลองยายก๋ี เป็นน�้ำตกขนาดกลางท่ีมีความ ๗๗๔๙ ๐๐๓๐ เรอื บญุ ศิริ โทร. ๐๘ ๖๓๓๓ ๘๕๖๐ สวยงาม เส้นทางเดนิ เทา้ เข้าชมมคี วามสงู ชัน ควรใช้ แหล่งท่องเทย่ี วบนเกาะกูด ความระมัดระวังเป็นอย่างมาก ตัวน้�ำตกสามารถลง น้�ำตกคลองเจ้า เป็นน�้ำตก ๓ ชั้น มีน้�ำไหลตลอด เลน่ นำ้� ได้ ชว่ งเวลาทเ่ี หมาะสม คอื ตลุ าคม-กมุ ภาพนั ธ์ ทั้งปี ช้ันบนมีลักษณะเป็นล�ำธาร ชั้นล่างเป็น 34 ตราด

พระอาทติ ยต์ กที่เกาะหมาก เขาเรือรบ บา้ นง่ามโข่ ต�ำบลเกาะกดู เป็นภเู ขาหนิ ท่ี เกาะหมาก อยรู่ ะหวา่ งเกาะช้างกบั เกาะกูด ห่างจาก มลี ักษณะเป็นเรือหลวงจอดติดกัน ๓ ล�ำ ตงั้ เด่นเปน็ ฝั่งประมาณ ๓๘ กิโลเมตร มีพ้ืนท่ีประมาณ ๑๔ สง่า ด้านบนมีรปู ปน้ั กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศกั ดิ์ ตารางกโิ ลเมตร รปู รา่ งคลา้ ยดาวสแี่ ฉก สว่ นใหญเ่ ปน็ หมู่บ้านชาวประมงอ่าวใหญ่ วิถีชีวิตชาวประมง ท่ีราบชายฝั่งทะเล ร่มร่ืนด้วยสวนมะพร้าวและสวน หมบู่ า้ นทอ่ี ยทู่ างตอนใต้ของเกาะกูด เป็นแหลง่ หลบ ยางพารา มชี ายหาดทสี่ วยงามและนำ�้ ทะเลใสสะอาด ลมมรสุมของเรือประมง โดยในช่วงฤดูมรสุม จะมี เชน่ บรเิ วณอา่ วตานดิ อา่ วไผ่ อา่ วโปรง่ อา่ วผาด และ เรือประมงเข้ามาหลบลมเป็นจ�ำนวนมาก ปัจจุบัน อ่าวแดง บริเวณชายฝั่งรอบเกาะพบแนวปะการังที่ ชมุ ชนบา้ นอา่ วใหญร่ ว่ มกนั พฒั นาใหช้ มุ ชนเปน็ แหลง่ สมบูรณ์ และยังมีพิพิธภัณฑ์เกาะหมาก เป็นอาคาร ทอ่ งเทยี่ ว โดยเนน้ ไปทกี่ ารน�ำเสนอวถิ ชี วี ติ ชาวประมง ไมส้ ขี าว ๒ ชนั้ ต้ังอยูท่ ีอ่ ่าวนิด เปน็ ของตระกูลสทุ ธิ และร้านจ�ำหน่ายอาหารทะเลสด และกิจกรรมคืน ธนกลู ภายในจดั แสดงขอ้ มลู เกยี่ วกบั วถิ ชี วี ติ และขา้ ว ความสมดุลใหธ้ รรมชาติ อาทิ การปลอ่ ยพนั ธุส์ ัตวน์ ำ�้ ของเคร่ืองใชข้ องชาวเกาะหมากในอดตี พพิ ธิ ภัณฑ์ฯ การปลูกปะการงั เปน็ ตน้ เปิดทุกวัน เวลา ๑๐.๓๐ น.-๑๗.๐๐ น. สอบถาม ขอ้ มูล โทร. ๐๙ ๐๑๓๐ ๗๖๕๕, ๐๘ ๙๘๓๓ ๔๔๗๔ ตราด 35

เกาะกระดาด 36 ตราด

การเดินทางไปเกาะหมาก นักท่องเที่ยวสามารถ หาดทรายยาวขาวสะอาด มีแนวปะการังที่สวยงาม ลงเรือได้ที่ท่าเรือกรมหลวง อ�ำเภอแหลมงอบ มี ตลอดชายฝัง่ และเปน็ หนงึ่ ใน UNSEEN THAILAND เรือโดยสารให้บริการ ๔ ราย รอบเวลาตามฤดูกาล บนเกาะกระดาดมที ่ีพักส�ำหรับนักท่องเท่ียวด้วย สอบถามรอบเรือได้ท่ี เรอื ลีลาวดี โทร. ๐๘ ๑๘๙๙ การเดนิ ทาง ไม่มเี รอื โดยสารประจ�ำทาง แตส่ ามารถ ๓๐๐๖ เรือปาหนัน โทร. ๐๘ ๗๕๘๐ ๕๒๗๕ เรือ ซ้ือเป็นแบบแพ็คเกจท่องเท่ียวได้ สอบถามข้อมูล สวนสุข โทร. ๐๖ ๑๔๒๘ ๘๐๔๘ เรือซีเทล โทร. โทร. ๐๘ ๙๐๙๙ ๗๙๑๗ ๐๘ ๗๗๔๔ ๑๖๗๗ เกาะขาม เป็นเกาะเลก็ ๆ อยใู่ กลก้ บั เกาะหมาก สง่ิ ท ่ี เกาะกระดาด อยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของ นา่ สนใจบนเกาะ คอื กลมุ่ หนิ ภเู ขาไฟรปู ทรงแปลกตา เกาะหมาก มีพ้ืนที่ ๑.๙๒ ตารางกิโลเมตร มีต้น สีด�ำที่เรียงรายอยู่บริเวณหน้าชายหาดมีธรรมชาติ กระดาดขึ้นอยู่เป็นจ�ำนวนมาก เป็นเกาะเดียวใน สวยงาม บรรยากาศเงียบสงบ ร่มร่ืน น้�ำทะเลใส ประเทศไทยท่ีมีการออกโฉนดถูกต้องตามกฏหมาย สะอาดและหาดทรายขาว ด้านตะวันออกของเกาะ ตงั้ แต่สมยั รัชกาลท่ี ๕ ลกั ษณะโดยทัว่ ไปของเกาะมี ยงั มแี นวปะการงั เหมาะแกก่ ารด�ำนำ�้ ตนื้ และด�ำนำ�้ ลกึ เกาะระย้ังนอก ตราด 37

หม่เู กาะรัง หมเู่ กาะระย้ัง ประกอบดว้ ย เกาะระยัง้ ใน และเกาะ กจิ กรรมทอ่ งเที่ยว ระยง้ั นอก สภาพโดยทว่ั ๆ ไปของเกาะเงยี บสงบ หาด กิจกรรมทอ่ งเทย่ี วเชิงนิเวศ / นิเวศพิพธิ ภัณฑ์ ทรายขาว น�ำ้ ทะเลใสสะอาด สามารถลงเล่นนำ�้ ได้ อำ� เภอเมืองตราด หมู่เกาะกระ เป็นเกาะขนาดเล็กตั้งอยู่ทางทิศตะวัน ชมุ ชนรกั ษค์ ลองบางพระ ถนนธนเจรญิ ต�ำบลบางพระ ตกของเกาะหมาก เป็นเขตสัมปทานรังนกนางแอ่น ชุมชนท่ีได้รับรางวัล ชุมชนดีเด่นด้านการท่องเที่ยว และเป็นแหลง่ ด�ำน�้ำดปู ะการงั ทส่ี วยงาม จาก ททท. ในปีพ.ศ. ๒๕๕๐ และเปน็ ชมุ ชนต้นแบบ การบริหารจัดการส่ิงแวดล้อมการก�ำจัดน้�ำเสียอย่าง หมเู่ กาะรงั เปน็ เกาะขนาดเลก็ อยหู่ า่ งจากเกาะหมาก ครบวงจร เปน็ ชมุ ชนการค้าเกา่ แก่ เพราะท�ำเลทต่ี ั้ง ไปทางทศิ ตะวนั ตก ประมาณ ๖ กโิ ลเมตร บนเกาะ มี อยู่ใกล้ปากแม่น้�ำตราด ปัจจุบันริมคลองบางพระ ทร่ี าบเฉพาะหน้าหาดเพียงเล็กน้อยเท่าน้นั เป็นทีต่ ้ัง ยังมีเรือนแถวไม้เก่าท่ีเคยเป็นร้านค้านับร้อยคูหา ของหนว่ ยอทุ ยานฯ บรเิ วณรอบๆ มเี กาะนอ้ ยใหญอ่ ยู่ บา้ นสว่ นใหญถ่ กู ดัดแปลงเปน็ รา้ นอาหาร เกสต์เฮาส์ จ�ำนวนมาก ได้แก่ เกาะรงั ใหญ่ เกาะรงั เลก็ เกาะกระ รา้ นกาแฟ เกาะเทยี น เกาะทองหลวง เกาะยกั ษ์ เกาะสามพน่ี อ้ ง เกาะมะปรงิ เกาะตุ๊น และเกาะก�ำปั่น เปน็ ตน้ เปน็ ชมุ ชนบา้ นทา่ ระแนะ ต�ำบลหนองคนั ทรง อยบู่ รเิ วณ แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วด�ำน้ำ� หลกั ของหมูเ่ กาะทะเลตราด ปากแมน่ ำ้� ตราดทอี่ อกสทู่ ะเล เปน็ ชมุ ชนนเิ วศปา่ ชาย 38 ตราด

เลนที่อุดมด้วยทรัพยากรท้ังพืชและสัตว์ เช่น ป่า ปลาเก๋า ปูน่ิม และสาธิตการท�ำน้�ำพริกจากกลุ่ม ตะบนู ท่กี �ำเนิดต้นพันธุ์หวั ร้อยรู ปยู่ ่าไมโ้ กงกาง บ้าน แม่บา้ น สอบถามข้อมูล โทร. ๐๘ ๖๓๘๓ ๐๘๓๒ ทา่ ระแนะจงึ ไดช้ อื่ วา่ เปน็ แหลง่ มหศั จรรยป์ า่ ชายเลน กิจกรรมแนะน�ำ ได้แก่ การผจญภัยในลานตะบูน บา้ นทวิ ธาราโฮมสเตย์๗๔/๑หมทู่ ่ี๓ต�ำบลหนองโสน พิศวง เรียนรู้การละเล่นของเด็ก ๆ ท่าระแนะท่ีน�ำ อ�ำเภอเมืองตราด มกี ิจกรรมทอ่ งเที่ยวชมฟารม์ ปูนิม่ เมล็ดของลูกตะบูนมาต่อเป็นจ๊ิกซอ และการแข่งขัน สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐ ๓๙๕๙ ๓๖๖๙, ๐๘ ๐๕๗๕ โบว์ลิ่งตะบูน นอกจากนี้ ยังมีพืชที่ใกล้จะสูญพันธุ์ ๓๕๙๘ อกี อย่างหนง่ึ คือ “หัวรอ้ ยร”ู ทชี่ าวจีนเช่อื ว่าเป็นยา อายวุ ฒั นะจากความเชอื่ ทว่ี า่ “จบิ ชารอ้ ยรู อยรู่ อ้ ยป”ี อ�ำเภอคลองใหญ่ โดยน�ำมาตากแห้งชงเป็นชาดมื่ สอบถามข้อมลู โทร. ชุมชนบ้านไม้รูด หมู่ท่ี ๕ ต�ำบลไม้รูด ชุมชนชาว ๐๘ ๑๑๖๑ ๖๖๙๔ ประมงที่มีภูมิทัศน์สองฝั่งคลองสวยงาม เหมาะกับ การเที่ยวชมวิถีชีวิต และสามารถเลือกซ้ืออาหาร ชมุ ชนบา้ นคนั นา ต�ำบลหว้ งนำ้� ขาว ชมความสมบรณู ์ ทะเลสด ๆ ได้จากชุมชน ในช่วงเดือนตลุ าคมจะพบ ของป่าชายเลน การเลี้ยงหอยแมลงภู่ หอยนางรม ปรากฏการณแ์ มงกะพรนุ ถว้ ยหลากสบี รเิ วณชายหาด ป่าชายเลนบ้านทา่ ระแนะ ตราด 39

ของต�ำบลไม้รูด ซ่ึงจะพบได้เพียงปีละครั้งเท่าน้ัน พิธีกรรม ความเช่ือของชาวชองที่ยังคงปฏิบัติกัน นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งเรียนรู้เร่ืองการท�ำธนาคาร ตอ่ มา ไดแ้ ก่ เสน้ ทางสปา เดอ ชอง เหมาะส�ำหรบั การ ปูม้าอีกแหง่ หนง่ึ ของอ�ำเภอคลองใหญ่ด้วย สอบถาม ผ่อนคลายความเครียด การจับเส้นนวด พอกโคลน ขอ้ มลู โทร. ๐๘ ๗๑๓๖ ๖๓๗๕ ขาว อาบนำ�้ แรใ่ นล�ำธาร รอ่ นพลอย สอบถามข้อมูล โทร. ๐๘ ๔๘๖๓ ๗๒๖๗ อ�ำเภอบอ่ ไร่ ชุมชนบ้านช้างทนู ๖๒ หมทู่ ี่ ๕ บา้ นช้างทนู ต�ำบล อ�ำเภอแหลมงอบ ช้างทูน ภายในพิพิภัณฑ์จัดเป็น ๒ ส่วน ส่วนแรก ชุมชนบ้านน้�ำเช่ียว ชุมชนท่องเท่ียวเชิงนิเวศที่น�ำ พพิ ธิ ภณั ฑก์ ลางแจง้ แสดงถงึ การจดั ตง้ั ธนาคารสเี ขยี ว เสนอวิถีชีวติ ชาวประมงพื้นบา้ นชายฝงั่ อยใู่ น ต�ำบล บรเิ วณเขาเกาะชู้ เปน็ เสน้ ทางศกึ ษาธรรมชาติ พรรณ น�้ำเชี่ยว อ�ำเภอเแหลมงอบ เป็นหมู่บ้านในเส้นทาง ไม้ และพืชสมนุ ไพรเฉพาะถนิ่ สว่ นท่ี ๒ พิพิธภณั ฑ์ ผา่ นไปท่าเรอื เกาะช้าง บา้ นน�้ำเชีย่ วมี พื้นทสี่ ่วนใหญ่ ในบ้าน จัดแสดงวิถีชีวิต และประเพณี เส้นทางวิถี อยู่ติดทะเล มีป่าชายเลนที่มีความอุดมสมบูรณ์อยู่ นิเวศ เส้นทางเขาเกาะชู้ คือ การแสดงให้เห็นถึง เป็นจ�ำนวนมาก มีคลองขนาดใหญ่ไหลผ่าน เดิมที ชมุ ชนบา้ นนำ้� เช่ยี ว 40 ตราด

ศนู ย์การเรยี นรแู้ ละศึกษาระบบนเิ วศหาดทรายดำ� และป่าชายเลน ประชากรของต�ำบลนำ้� เชย่ี ว เปน็ คนไทยนบั ถอื ศาสนา เช่ียวมาก ชาวบา้ นจึงเรียกว่า “คลองน�้ำเชี่ยว” ไหล พุทธ ต่อมามีพ่อค้าชาวจีนล่องเรือส�ำเภามาค้าขาย ผ่านกลางหมู่บ้านน�้ำเชี่ยวลงสู่ทะเลอ่าวไทยทางใต้ท่ี สินค้าที่ท่าเรือบ้านน�้ำเชี่ยว และได้ต้ังรกรากอยู่ที่น ่ี บ้านปากคลอง ต�ำบลหนองโสน อ�ำเภอเมืองตราด ท�ำให้ชาวน้�ำเชี่ยวส่วนหนึ่งเป็นคนไทย เช้ือสายจีน ซึ่งชาวบ้านใช้เป็นแหล่งประมง พ้ืนบ้านและใช้เป็น และในสมัยรัชกาลท่ี 3 ได้มีชาวมุสลิมซ่ึงเรียก เส้นทางออกทะเลเพื่อท�ำการประมงจนถึงปัจจุบัน ตวั เองวา่ “แขกจาม หรอื จ�ำปา” อพยพหนสี งครามมา ชาวต�ำบลน้�ำเชี่ยวส่วนใหญ่ประกอบอาชีพ ประมง จากประเทศเขมร มาตงั้ ถน่ิ ฐานอยทู่ ร่ี มิ คลองนำ�้ เชย่ี ว ท�ำสวนยางพารา สวนผลไม้ และค้าขาย สอบถาม และมจี �ำนวนมากขนึ้ เรอ่ื ย ๆ โดยชาวพทุ ธ และมสุ ลมิ ขอ้ มูล โทร. ๐ ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ สามารถแต่งงานข้ามศาสนาได้ ซ่ึงพี่น้องทั้งสอง ศาสนาอาศยั อยรู่ ว่ มกนั ในต�ำบลนำ�้ เชย่ี วอยา่ งสนั ตสิ ขุ ศูนย์การเรียนรู้และศึกษาระบบนิเวศหาดทรายด�ำ ด้วยความสัมพันธ์อันดีตลอดมา ท่ีมาของชื่อชุมชน และปา่ ชายเลน หมทู่ ี่ ๖ ต�ำบลแหลมงอบ เป็นหาด “นำ้� เชี่ยว” มาจากพื้นทสี่ ่วนใหญ่ อยตู่ ดิ ทะเล มีป่า ทรายด�ำแห่งเดียวในประเทศไทย ชาวบ้านมีความ ชายเลนท่ีมีความอุดมสมบูรณ์อยู่เป็นจ�ำนวนมาก มี เชื่อว่าสามารถรักษาโรคต่าง ๆ ได้ โดยขุดทรายข้ึน คลองขนาดใหญ่ไหลผ่าน ซ่ึงคลองน้ีมีต้นก�ำเนินอยู่ มาเป็นหลุมขนาดล�ำตัวเพ่ือให้นอนลงไปได้ กรม ทเ่ี ขาวงั ปลา อยรู่ ะหวา่ งอ�ำเภอแหลมงอบและอ�ำเภอ ทรัพยากรธรณีธรณีได้ตรวจสอบแล้ว ทรายด�ำน้ี เมืองตราด เม่ือถึงฤดูน้�ำหลาก น�้ำในคลองจะไหล มชี อ่ื ทางการว่า “ไลโมไนต์” มลี กั ษณะเป็นสีน้ำ� ตาล ตราด 41

ล่องเรือมาด ชุมชนบา้ นสลกั คอก แดงจนถึงสีด�ำ เป็นแร่ที่เกิดจากการยุบสลายของ กันมานานแล้ว วิถีชีวิตของชุมชนบ้านยายม่อม มี เปลือกหอยผสมด้วยควอตซ์ หรือผุกร่อนของเหล็ก ความเป็นอยู่แบบเรียบง่ายและไม่รบกวนธรรมชาติ ในทางการแพทย์ไม่มีผลทางการรักษาโรค ปัจจุบัน เป็นชุมชนที่เข้มแข็งในการจัดการเรื่องการท่องเท่ียว เปน็ แหลง่ ท่องเที่ยวเชิงธรรมชาตทิ ่ีสามารถเดินเทย่ี ว เชิงอนุรักษ์ จดั ตงั้ เป็น นิเวศพพิ ิธภัณฑ์บ้านยายมอ่ ม ชมความอุดมสมบูณ์ของป่าชายเลน เหมาะกับการ (Eco Museum of Yaimom) ซงึ่ จะเปน็ ศนู ยค์ วามรู้ ท�ำกิจกรรมเพ่ือสิ่งแวดล้อม สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐ จดั เกบ็ สง่ิ ของทเี่ ปน็ ทรพั ยากรทางธรรมชาติ สมนุ ไพร ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ ท่ีเป็นภูมิปัญญาชาวบ้าน เช่น ชาใบขลู่ ต้นผัก ทขี่ นึ้ ตามบรเิ วณปา่ ชายเลนใกลก้ บั หาดทรายด�ำ แลว้ ชุมชนบ้านยายม่อม บ้านยายม่อมอยู่ใกล้กับเขต เอามาแปรรูปเป็นใบชาท�ำเป็นยาสมุนไพรช่วยขับ ป่าสงวนแห่งชาติป่าแหลมมะขาม พื้นท่ีส่วนใหญ่ ปสั สาวะใหใ้ ส แกป้ วดเมอ่ื ยตามขอ้ กระดกู แลว้ กย็ งั ม ี ติดทะเล มีระบบนิเวศป่าชายเลนท่ีอุดมสมบูรณ์ ธนาคารสีเขียว เป็นหนึ่งโครงการที่ชาวบ้านร่วมกัน และเป็นบริเวณที่มีหาดทรายสดี �ำ เพยี งแห่งเดียวใน กอ่ ตงั้ โดยธนาคารจะมกี จิ กรรมปลอ่ ยปไู ขน่ อกกระดอง ประเทศไทย จึงเกิดเป็นภูมิปัญญาท้องถ่ินในการใช้ ปลอ่ ยแมงดากลบั คนื สธู่ รรมชาติ สอบถามขอ้ มลู โทร. ทรายด�ำหมกตวั ด้วยความรู้และความเชือ่ วา่ จะชว่ ย ๐๘ ๕๒๑๔ ๒๐๘๒ บรรเทาโรคบางชนิดได้ ซ่ึงเป็นวิธีปฏิบัติที่สืบทอด 42 ตราด

อ�ำเภอเกาะชา้ ง หรอื Ecomuseum ปัจจุบนั เป็นแหลง่ ทอ่ งเที่ยว ๑ ล่องเรอื มาด ชุมชนบ้านสลกั คอก หมู่บ้านสลกั คอก ใน ๕ แห่งของเกาะกูดท่ตี ้องแวะเยย่ี มชม นอกจาก อยู่ทางด้านตะวันออกของเกาะช้าง เป็นหมู่บ้าน น้ี ยังเป็นสถานท่ีจ�ำหน่ายอาหารทะเลสดให้นักท่อง ชาวประมงเล็ก ๆ ที่ซ่อนตัวอยู่ในช่องแคบภายใน เท่ียวได้แวะชิมอีกด้วย สอบถามข้อมูล โทร. ๐๖ เวิ้งขนาดใหญ่ลักษณะคล้ายคอกสัตว์ ล้อมรอบด้วย ๒๘๙๕ ๖๖๙๓ แนวป่าชายเลนซ่ึงเป็นท่ีท�ำกิน แหล่งประมงพื้น บ้าน รวมถงึ เปน็ ท่ีอนุบาลพันธส์ุ ตั วน์ ้�ำต่าง ๆ มชี ่อง แหล่งทอ่ งเที่ยวเชงิ เกษตร ทางออกสู่ท้องทะเลทางเดียวซึ่งเป็นช่องแคบขนาด อ�ำเภอเมืองตราด เล็กเกือบจะชนกัน ท่ีบริเวณปากอ่าวมีเกาะสลัก สวนสละสมโภชน์ สวนผลไม้สละพันธุ์สุมาลี ปลูก และเกาะล่ิม สถานท่ีแห่งน้ีจึงถูกเรียกว่ารวม ๆ ว่า ต้ังแต่สมัยบุกเบิกด้วยน้�ำพักน้�ำแรงของลุงกระจ่าง “อ่าวสลักคอก” นักท่องเท่ียวเม่ือมาเยือนหมู่บ้าน และปา้ สมโภชน์ ตรวี งศ์ ท�ำการปลกู สละมาหลายสบิ ปี สลักคอก จะไดส้ มั ผสั วถิ ีชีวติ ของชาวประมงพน้ื บ้าน ต้ังแตพ่ ันธุ์เนนิ วงศ์ จนั ทบุรี และสละหม้อ ก�ำนนั จุล ท่ียังคงความเป็นอยู่ด้ังเดิมเอาไว้ สามารถพายเรือ เพชรบูรณ์ ประสบการณ์เรื่องการปลูกสละ ท�ำให้มี คายัคท่องป่าชายเลนได้ด้วยตัวเอง ไปตามล�ำคลอง ความรอบรู้วิธีการผสมดอก การก�ำหนดวันออกผล ธรรมชาติที่มีสายน�้ำสีเขียวสด ระหว่างทางจะได้พบ วันเก็บเก่ียว การลดจ�ำนวนผลในแต่ละช่อเพ่ือเพิ่ม กบั พืชพรรณไมเ้ ฉพาะถิน่ ต่าง ๆ ของปา่ ชายเลน โดย ขนาดของผล และกระบวนการอื่น ๆ เป็นอย่างดี ทางชมรมฯ ท่องเที่ยวของทางหมู่บ้านจะมีการแจก สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐๘ ๑๔๓๘ ๒๐๑๕ แผนทอี่ ธบิ ายเสน้ ทางตา่ ง ๆ เอาไว้ หรอื ถ้าใครอยาก เปลี่ยนบรรยากาศก็สามารถเลือกน่ังเรือมาดหรือที่ ศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงเรือนจ�ำชั่วคราวเขา ร้จู กั ในช่อื “เรอื กอนโดลาเกาะช้าง” สอบถามข้อมูล ระก�ำ เลขที่ ๒๒๐ หมทู่ ี่ ๑๐ ต�ำบลวงั กระแจะ เปน็ โทร. ๐๘ ๗๗๔๘ ๙๔๙๗ แหลง่ เรยี นรเู้ ศรษฐกจิ พอเพยี งภาคราชการ มฐี านการ เรียนรู้ตา่ ง ๆ มากมาย ท้งั ดา้ นปศสุ ตั ว์ เช่น การเลี้ยง อ�ำเภอเกาะกูด หมูหลุม ววั หลมุ แพะคอนโด ไก่ไข่ ไก่งวง เปด็ เนอื้ ชุมชนบ้านอ่าวใหญ่ เป็นชุมชนชาวประมงหมู่บ้าน ดา้ นเกษตรกรรม เชน่ การปลกู พชื ปลอดสารพษิ การ สุดท้ายในท้องทะเลตราด อยู่ทางตอนใต้สุดของ ปลูกผักกางมุ้ง การปลูกมะนาวในขอบซีเมนต์ การ เกาะกูด บ้านอ่าวใหญ่มีเร่ืองราวของการเดินทาง ปลกู ขา้ วบนภเู ขา (ขา้ วไร)่ การปลกู ผลไม้ การกรดี ยาง คมนาคมระหวา่ งหลายประเทศ เช่น ญวน เขมร จีน การผลติ แกส๊ ชวี ภาพ (ไบโอแกส๊ ) และการท�ำปยุ๋ หมกั จงึ ท�ำใหช้ มุ ชนแหง่ นกี้ ลายเปน็ แหลง่ สะสมภมู ปิ ญั ญา จุลินทรีย์ชีวภาพ การท�ำเตาผลิตน�้ำส้มควันไม ้ ชาวบา้ นและวฒั นธรรมตา่ ง ๆ เอาไวม้ ากมาย เมอ่ื ยคุ การผลติ นำ�้ มนั ไบโอดเี ซล และการท�ำเตากลนั่ สมนุ ไพร สมัยของการท�ำประมงเริ่มจะประสบปัญหาสัตว์น้�ำ ไลแ่ มลง สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐ ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ ลดจ�ำนวนลงและหายากกว่าเม่ือก่อน ค่าน้�ำมันท่ีสูง ขนึ้ ทกุ วนั ชาวบา้ นอา่ วใหญจ่ งึ พรอ้ มใจกนั เปดิ หมบู่ า้ น ศนู ยผ์ ลติ เมลด็ พนั ธไ์ุ มป้ า่ ชายเลน ที่ ๑ (ตราด) หมทู่ ี่ ในฐานะแหล่งท่องเท่ียว ในระบบนิเวศพิพิธภัณฑ์ ๒ ต�ำบลหว้ งนำ�้ ขาว อยใู่ นเขตพน้ื ทปี่ า่ ชายเลนทางฝง่ั ตราด 43

งานเล่าขานตำ� นานคลองบางพระ ซา้ ยของแมน่ ำ้� ตราด มพี นื้ ที่ ๑๒ ตารางกโิ ลเมตร เปน็ บ้านสวนแสนรักษ์ เป็นสวนผลไม้เกษตรอินทรีย์ ศนู ยผ์ ลติ และรวบรวมพนั ธไ์ุ มป้ า่ ชายเลนส�ำหรบั ปลกู และแหลง่ เรยี นรเู้ ศรษฐกจิ พอเพยี ง ผลไมห้ ลกั ในสวน เพ่ิมเติมในป่าเส่ือมโทรมตลอดแนวชายฝั่งอ่าวไทย ประกอบดว้ ย เงาะ มงั คุด และลองกอง ตอนใน ภายในศนู ยฯ์ มี เส้นทางเดินศกึ ษาธรรมชาติ เปน็ สะพานปนู เดนิ ลดั เลาะเขา้ ไปในปา่ ชายเลน ระยะ สวนต้นปาล์ม เป็นสวนผลไม้เกษตรอินทรีย์ ทาง ๔๐๐ เมตร ตลอดเสน้ ทางมพี นั ธไ์ุ มช้ ายเลน และ บรรยากาศริมคลอง ผลไม้หลักในสวนประกอบด้วย นกนานาชนิด มังคดุ เงาะ และลองกอง อ�ำเภอเขาสมงิ สวนสีสด สวนผลไม้เกษตรอินทรีย์ มีบ้านพัก สวนคณุ ไพฑรู ย์ อยูร่ ิมแม่นำ้� เขาสมิง สวนผลไม้เพอ่ื โฮมสเตย์ให้บริการ ผลไม้หลักในสวนประกอบด้วย การส่งออก และเป็นสวนท่ีอยู่ในโครงการ อร่อย เงาะ มังคุด และลองกอง ทุกไร่ชิมไปทุกสวน ของ ททท. ภาคตะวันออกมี กิจกรรมเท่ียวชมสวนและชิมผลไม้แบบบุฟเฟ่ต์ใน สวนผลอ�ำไพ สวนผลไม้เพ่ือการส่งออกและศูนย์ ช่วงฤดูกาล ผลไม้หลักในสวนประกอบด้วย ทุเรียน เรียนรู้การแปรรูปผลไม้ ผลไม้หลักในสวนประกอบ มงั คดุ เงาะ ลองกอง สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐๘ ๖๐๐๖ ด้วย เงาะ มงั คุด และลองกอง ๐๑๓๒ 44 ตราด

สวนหลงั บา้ น สวนผลไมเ้ พอ่ื การสง่ ออก มพี นื้ ทสี่ าธติ มหกรรมอาหารทะเลพ้ืนบ้าน จัดขึ้นในวันศุกร์- การค่ัวเมล็ดมะม่วงหิมพานต์ และกิจกรรมน่ังรถชม อาทิตย์สัปดาหส์ ุดทา้ ย ของเดอื นกมุ ภาพันธ์ บรเิ วณ บรรยากาศภายในสวน ผลไม้หลักในสวนประกอบ กระโจมไฟเกาะปู ต�ำบลหนองคันทรง ภายในงาน ดว้ ย มังคดุ เงาะ และลองกอง สอบถามขอ้ มูล โทร. มีการออกร้านจ�ำหน่ายสินค้าอาหารทะเล และการ ๐ ๓๙๕๙ ๗๒๕๙ แสดงบนเวที สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ี่ องคก์ ารบรหิ ารสว่ น ต�ำบลหนองคันทรง โทร. ๐ ๓๙๕๔ ๒๔๔๓ อ�ำเภอเกาะชา้ ง สวนสมหวงั สวนผลไมท้ เุ รยี นพนั ธช์ุ ะนเี กาะชา้ ง ผลไม้ งานเลา่ ขานตำ� นานคลองบางพระ จดั ขน้ึ ในวนั ศกุ ร-์ หลักในสวนประกอบด้วยทุเรียนพันธุ์ชะนีเกาะช้าง อาทิตย์แรก ของเดือนมีนาคม บริเวณถนนธนเจริญ และพนั ธ์ุหมอนทอง ชุมชนรักษ์คลองบางพระ ภายในงานมีการออกร้าน จ�ำหน่ายสินค้าชุมชน การแต่งกายย้อนยุคของชาว สวนคณุ ปู่ สวนผลไมท้ เุ รยี นพนั ธช์ุ ะนเี กาะชา้ ง มศี นู ย์ บ้าน เพ่ือเป็นการร�ำลึกอดีตของชุมชนบ้านบางพระ เรยี นร้กู ารท�ำเกษตรพอเพยี ง และกิจกรรมเทยี่ วสวน และกิจกรรมการแสดงบนเวที สอบถามข้อมูลได้ท่ี ผลไม้ ผลไมห้ ลกั ในสวนประกอบดว้ ยทเุ รยี นพนั ธช์ุ ะนี เทศบาลเมืองตราด โทร. ๐๘ ๑๔๒๘ ๑๙๐๙ เกาะช้าง มะพร้าวน้ำ� หอม มลั เบอรี่ งานวันตราดร�ำลึก จัดข้ึนวันที่ ๒๓-๒๗ มีนาคม สวนวโิ รจน์ สวนผลไมท้ เุ รยี นพนั ธช์ุ ะนเี กาะชา้ ง ผลไม ้ ของทุกปี บริเวณสนามหน้าศาลากลางจังหวัดตราด หลักในสวนประกอบด้วยทุเรียนพันธุ์ชะนีเกาะช้าง เพ่ือร�ำลึกถึงเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์คร้ังส�ำคัญ และพันธุ์หมอนทอง ที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรง ด�ำเนินวิเทโศบายทางการเมืองระหว่างประเทศด้วย สวนสมโภชน์ สวนผลไมท้ เุ รยี นพนั ธช์ุ ะนเี กาะชา้ ง มี พระปรีชาสามารถ เพือ่ รักษาเมอื งตราดไว้ เมอ่ื วันที่ ศนู ยเ์ รยี นรกู้ ารท�ำเกษตรสมยั ใหม่ กจิ กรรมเทยี่ วสวน ๒๓ มีนาคม ๒๔๔๙ ในงานมีร้ิวขบวนเทิดพระ ผลไม้ ทเุ รยี นพันธุช์ ะนเี กาะชา้ ง และพนั ธุ์หมอนทอง เกียรติพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จดั นทิ รรศการเกยี่ วกบั ประวตั ศิ าสตรเ์ มอื งตราด การ เทศกาลงานประเพณี ประกวดสุนัขพันธุ์ไทยหลังอาน การจ�ำหน่ายสินค้า งานวนั วรี กรรมทหารเรอื ไทยใน จดั ขน้ึ วนั ท่ี ๑๗-๒๑ และผลิตภัณฑ์การเกษตร และการแสดงวัฒนธรรม มกราคม ของทุกปี บริเวณอนุสรณ์สถานฯ อ�ำเภอ พนื้ บ้าน สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ี่ ส�ำนกั งานจงั หวดั ตราด แหลมงอบ และทเ่ี กาะชา้ ง เพอื่ ระลกึ ถงึ การท�ำยทุ ธนาว ี โทร. ๐ ๓๙๕๑ ๑๒๘๒ ของกองทัพเรือไทย มีการอุทิศส่วนกุศลให้แก่ทหาร เรือไทยท่ีได้สละชีพปกป้องแผ่นดินไทยในคร้ังน้ัน งานวนั ระกำ� หวาน ผลไม้ และของดเี มอื งตราด จดั ขน้ึ ภายในงานมีนิทรรศการของกองทัพเรือ และส่วน ในเดอื นพฤษภาคมของทกุ ปี บรเิ วณสนามหนา้ ศาลา ราชการตา่ ง ๆ และมีการแสดงมหรสพ กลางจังหวัดตราด ภายในงานมีนิทรรศการ การ จ�ำหนา่ ยสนิ ค้าทางการเกษตร การประกวดผลไมส้ ด ตราด 45

และการแสดงต่าง ๆ ตลอดงาน สอบถามข้อมลู ได้ท่ี คว่�ำและหมวกทหารสมัยโบราณ มีแหล่งผลิตและ ส�ำนักงานจงั หวัดตราด โทร. ๐ ๓๙๕๑ ๑๒๘๒ จ�ำหนา่ ยทช่ี ุมชนบา้ นน้ำ� เชี่ยว ต�ำบลน้ำ� เช่ยี ว อ�ำเภอ แหลมงอบ สนิ คา้ พนื้ เมืองและของที่ระลกึ พลอยแดง จงั หวดั ตราด เปน็ แหลง่ ของพลอยแดงนำ้� ระก�ำหวาน มีรสชาติหวาน หอม บางสายพันธุ์มี งามที่มชี ่อื เสียงในนาม “ทบั ทมิ สยาม” รสอมเปร้ียว รับประทานแล้วชุ่มคอ เป็นผลไม้เด่น ของจังหวัด งอบนำ้� เชย่ี ว เปน็ หตั ถกรรมพนื้ บา้ นของชาวชมุ ชนนำ�้ เชี่ยว ตัวงอบท�ำด้วยใบจาก มีรูปทรงเหมอื นกระทะ สับปะรดตราดสที อง มรี สชาตหิ วาน กรอบท้งั ผล งอบน้ำ� เช่ยี ว 46 ตราด

พลอยแดง “ทับทมิ สยาม” ผลติ ภณั ฑอ์ าหารทะเล หาซอื้ ไดจ้ ากตลาดในตวั เมอื ง สนุ ัขพันธไุ์ ทยหลงั อาน คือ มีขวญั บนแผ่นหลัง ขึน้ บริเวณทา่ เรอื แหลมงอบ ชือ่ ในเรอื่ งความฉลาด และความซ่อื สัตย์ น�้ำมันเหลือง เป็นผลิตภัณฑ์สมุนไพรภูมิปัญญา ไก่ชนพื้นเมือง เป็นไก่พันธุ์ที่เล่ืองช่ือ เน่ืองจากมี ท้องถิ่น ใช้ทาถูนวด บรรเทาอาการเคล็ด ขัดยอก ช้นั เชิง และจังหวะในการเข้าโจมตี สูดดมแก้วิงเวียน แก้หวัดคัดจมูก มีสมถวิล (อั้งกี้) เป็นเจ้าแรกในจังหวัดตราด ผลิตข้ึนคร้ังแรกในปี ศนู ยผ์ ลิตภณั ฑช์ ุมชน อ�ำเภอบ่อไร่ อย่ใู กล้ทวี่ า่ การ ๒๕๒๘ แจกจ่ายให้ชาวตราดได้ทดลองใช้ และผลิต อ�ำเภอบอ่ ไร่ มสี นิ คา้ OTOP จากกลมุ่ แมบ่ า้ นจ�ำหนา่ ย เพื่อจ�ำหน่ายคร้ังแรกในปี ๒๕๒๙ สอบถามข้อมูล เชน่ ขนมเปย๊ี ะ หมก่ี รอบ ทองพบั งานฝมี อื จ�ำพวกงาน โทร. ๐ ๓๙๕๓ ๑๔๓๐ ไมแ้ กะสลกั จกั สานไมไ้ ผ่ และอญั มณี ตราด 47

ตวั อยา่ งโปรแกรมเทย่ี วตราด วันท่ี ๒ - ตลาดชายแดนไทย-กัมพูชา รายการท่ี ๑ เสน้ ทางตราด-อ�ำเภอเขาสมิง-อำ� เภอ บา้ นหาดเลก็ - ตลาดสอ�ำเภอคลองใหญ่ / บอ่ ไร่ (๓ วนั ๒ คืน) ขนมไทยพนื้ ถน่ิ วนั ทแ่ี รก - ออกเดนิ ทางจากกรุงเทพฯ สู่จังหวัดตราด - เย่ยี มชมสว่ นที่แคบสุดในประเทศไทย - รา้ นสนิ คา้ ของฝากชมุ ชนบา้ นสวนออ่ น - สกั การะพระบรมราชานุสาวรีย์ (เนินศาลา) รัชกาลท่ี ๕ - เยย่ี มชมพพิ ธิ ภัณฑส์ ถานเมืองตราด - เทยี่ วชมุ ชนบ้านไม้รูด - รบั ประทานอาหารเมนูพ้นื ถนิ่ - เที่ยวชายหาดบานช่นื - เที่ยวชุมชนบา้ นน้ำ� เช่ียว - รับประทานอาหารเมนูพน้ื ถิน่ - เขา้ ที่พักอ�ำเภอคลองใหญ่ - เข้าทพ่ี ักเมอื งตราด วันสุดทา้ ย - เยย่ี มชมสวนสละสมโภชน์ วนั ที่ ๒ - เท่ยี วตลาดสดยามเชา้ ที่ตลาดไร่รงั้ - แวะเลอื กซ้ือสินค้าของฝากจากตราด - วดั ทบั ทมิ สยาม ณ ร้านเช็คอนิ - ชมุ ชนบ้านช้างทูน - น้ำ� ตกคลองแกว้ - เมืองอัญมณี รายการที่ ๓ เสน้ ทางตราด-เกาะชา้ ง -ดำ� นำ�้ หมเู่ กาะรงั (๓ วนั ๒ คนื ) วันสุดทา้ ย - วดั บุปผาราม วนั ท่แี รก - ออกเดนิ ทางจากกรงุ เทพฯ - สวนสละสมโภชน์ - สวนผลไม้อ�ำเภอเขาสมิง สู่จังหวดั ตราด - แวะเลือกซื้อสนิ คา้ ของฝากจากตราด - เยี่ยมชมพิพิธภณั ฑส์ ถานเมืองตราด ณ ร้านเช็คอิน - อาหารถน่ิ อ�ำเภอเมือง - จดุ ชมวิวแหลมงอบ - ท่าเรือเฟอรร์ ่ีไปเกาะชา้ ง รายการท่ี ๒ เสน้ ทางตราด-อำ� เภอคลองใหญ่ (๓ วนั - ล่องเรือมาดบา้ นสลักคอก ๒ คืน) - เข้าที่พกั เกาะชา้ ง วันทแ่ี รก - ออกเดินทางจากกรงุ เทพฯ วันที่ ๒ - ตลาดชมุ ชนบา้ นบางเบ้า สจู่ งั หวัดตราด - ทรปิ ด�ำน�ำ้ หม่เู กาะรัง - เยี่ยมชมพิพธิ ภณั ฑส์ ถานเมืองตราด - จดุ ชมวิวไกแ่ บ้ - อาหารถิน่ อ�ำเภอเมือง - เที่ยวชมุ ชนบา้ นแหลมกลัด - ตลาดยามเย็นถนนหาดทรายขาว วนั สุดทา้ ย - เยีย่ มชมหาดทรายด�ำ - เย่ียมชมศูนยร์ าชการุณย์ - แวะเลอื กซื้อสินคา้ ของฝากจากตราด สภากาชาดไทยเขาลา้ น - เข้าทีพ่ กั อ�ำเภอคลองใหญ่ ณ รา้ นเช็คอนิ 48 ตราด

รายการที่ ๔ เส้นทางตราด-เกาะกูด (๓ วนั ๒ คืน) - แปลงเกษตรเพอ่ื การเรยี นรู้ วนั ท่ีแรก - ออกเดนิ ทางจากกรงุ เทพฯ อ่าวสวนใหญ่ สจู่ ังหวัดตราด - จดุ ชมววิ ไทยดาโฮ - เยี่ยมชมพพิ ิธภณั ฑ์สถานเมืองตราด - เที่ยวเกาะขาม หรอื เกาะกระดาด - ลงเรอื ที่ท่าเรอื แหลมศอก - ชมวิวสะพานไมโ้ คโค่เคป - ถงึ เกาะกูด / กิจกรรมชายหาด วันสดุ ท้าย - เยี่ยมชมอนุสรณส์ ถานยทุ ธนาวีฯ - เขา้ ท่ีพกั เกาะกูด - เดนิ เท่ียวย่านตกึ เก่าในชุมชน วนั ที่ ๒ - เช่ารถบรกิ าร บ้านบางพระ - เย่ยี มชมต้นไม้ยกั ษ์ - แวะเลอื กซ้ือสินคา้ ของฝากจากตราด - น้�ำตกคลองเจ้า ณ ตลาดเทศบาลเมืองตราด - จุดชมววิ หาดคลองเจา้ มมุ สูง - จุดชมววิ บา้ นอา่ วใหญ่ ข้อแนะนำ� ในการทอ่ งเทย่ี ว - เทีย่ วชมุ ชนบ้านอ่าวใหญ่ • ศึกษาและสอบถามรายละเอียดข้อมูลเกี่ยวกับ วนั สุดทา้ ย - เยยี่ มชมลานตะบนู บ้านทา่ ระแนะ สถานที่ท่องเท่ียวแต่ละประเภทก่อนการเดินทาง - ชมฝงู เหยยี่ วแดงคอขาว หรือติดต่อวิทยากร หรือผู้น�ำทาง ตามความ รา้ นคนพลดั ถน่ิ เหมาะสมของสถานทท่ี ่องเทยี่ วแต่ละแห่ง - แวะเลอื กซ้อื สนิ คา้ ของฝากจากตราด • การท่องเที่ยวแหล่งท่องเท่ียวทางธรรมชาติ ควร ณ รา้ นกงุ้ แห้งป้าแจว๋ ศึกษาฤดูกาลและช่วงเวลาท่ีเหมาะสมในการ เดินทางและเพื่อจัดเตรียมอุปกรณ์ส�ำหรับการ รายการท่ี ๕ เสน้ ทางตราด-เกาะหมาก (๓ วนั ๒ คนื ) ทอ่ งเทีย่ วได้ถูกต้อง วันที่แรก - ออกเดนิ ทางจากกรุงเทพฯ • ร่วมกันรักษาทรัพยากรทางการท่องเที่ยว เพื่อให้ ส่จู ังหวัดตราด เปน็ การทอ่ งเทยี่ วทีย่ ั่งยนื สืบต่อคนรุ่นตอ่ ไป - เยีย่ มชมพพิ ธิ ภัณฑ์สถานเมอื งตราด • ไม่ประพฤติปฏิบัติขัดต่อวิถีชีวิตและประเพณีนิยม - ลงเรอื ทีท่ า่ เรอื กรมหลวงฯ ของคนในท้องถนิ่ อ�ำเภอแหลมงอบ • การแตง่ กายทเ่ี หมาะสมส�ำหรบั การทอ่ งเทย่ี วแตล่ ะ - ถึงเกาะหมาก / กจิ กรรมชายหาด สถานที่ เชน่ ศาสนสถานตา่ ง ๆ ควรแต่งกายสุภาพ - ป่นั จกั รยานรอบเกาะ • ในการเดินทางไม่ควรประมาท และต้องค�ำนึงถึง - เขา้ ที่พักเกาะหมาก ความปลอดภัย วันที่ ๒ - เช่ารถบรกิ าร • ปฏบิ ตั ติ ามระเบยี บ ขอ้ ก�ำหนด และค�ำแนะน�ำของ - เยีย่ มชมพิพธิ ภณั ฑเ์ กาะหมาก เจา้ หน้าที่ ในสถานที่ทอ่ งเทย่ี วอยา่ งเครง่ ครดั ตราด 49