NERVOUS SYSTEM ระบบประสาท Anatomy
NervousSystem ระบบประสาท(NervousSystem) ทำหนาที่ควบคุมการทำงานของทุกระบบทำงานไดอยางรวดเร็วรวมกับ ระบบตอมไรทอนอกจากนี้ยังทำหนาที่รับและตอบสนองตอสิ่งเราภายนอก
ระบบแบงออกเปน2สวนคือ ระบบประสาทสวนกลาง (CentralNervousSystem,CNS) ประกอบดวยสมองและไขสันหลังซึ่งมีเยื่อหุม(meninges)3ชั้น เพื่อปองกันการกระทบกระเทือนของสมองโดยสมองจะมีกะโหลกศีรษะ ปกปองอีกชั้นหนึ่งสวนไขสันหลังก็มีกระดูกสันหลังปกปองไวเชนกัน 1.1สมอง(Brain)จะถูกแบงเปน3บริเวณไดแก สมองสวนหนา(forebrain) สมองสวนกลาง(midbrain) สมองสวนหลัง(hindbrain) 1)สมองสวนหนา(forebrain)เจริญไปเปน -ซีรีบรัม(cerebrum) ทำหนาที่ควบคุมความคิดความจำความรูสึกตางๆ -ทาลามัส(thalamus) เปนศูนยรวมกระแสประสาทที่มาจากสวนตางๆของรางกายเขาสูสมอง และไขสันหลัง -ไฮโพทาลามัส(hypothalamus) ทำหนาที่ควบคุมการหลั่งฮอรโมนการนอนหลับความหิว การรักษาสมดุลของรางกายเชนอุณหภูมิในรางกาย https://www.trueplookpanya.com/ knowledge/content/87737/-scibio-sci-
2)สมองสวนกลาง(midbrain)เจริญไปเปน -บางสวนของกานสมอง(brainstem)โดยกานสมองทั้งหมดจะประกอบ ไปดวยเมดัลลาออบลองกาตาและพอนสซึ่งอยูในบริเวณของสมองสวนหลัง และมิดเบรน -มิดเบรน(midbrain)เปนสวนที่อยูเหนือbrainstem ควบคุมการเคลื่อนไหวของลูกตา 3)สมองสวนหลัง(hindbrain)เจริญไปเปน -พอนส(pons) ควบคุมการเคี้ยวการกลืนการหลั่งน้ำลายและการแสดงสีหนา -เมดัลลาออบลองกาตา(medullaoblongata) ทำหนาที่ควบคุมการหายใจการเตนของหัวใจและเปนศูนยกลางของ ระบบประสาทอัตโนมัติ(ANS)โดยทำงานรวมกับไฮโพทาลามัส -ซีรีเบลลัม(cerebellum) ทำหนาที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของรางกายการทรงตัว https://www.trueplookpanya.com/ knowledge/content/87737/-scibio-sci-
CerebralHemispheres FrontalLobe ความคิดความจำ การเคลื่อนไหวการพูด ParietalLobe การรูสึกตัวการเขียน TemporalLobe การไดกลิ่นการไดยิน การเขาใจคำพูดภาษา Occipitallobe การมองเห็นหรือชวยใน การแปลความหมายภาพ https://tuemaster.com/blog/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A %E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A A%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%87-brain-activation/
เยื่อหุมสมอง https://sites.google.com/site/nichaapa44750/rabb-prasath-khxng-mn usy/rabb-prasath-swn-klang?tmpl=%2Fsystem%2Fapp%2Ftemplates %2Fprint%2F&showPrintDialog=1 Duramatter เปนชั้นที่หนาและเหนียวที่สุด Arachnoidmatter ลักษณะใสและยืดหยุน Piamatter ลักษณะเปนเยื่อบางติดสนิทกับสมองและไขสันหลัง และประกอบเปนเยื่อหุมหลอดเลือดที่เขาสูสมองเปนสวนที่เรียกวา เพียลแบริเออร(pialbarrier)ซึ่งทำหนาที่ยับยั้งและคัดกรองสารเคมี ที่เคลื่อนยายผานเขาออกระหวางกระแสเลือดในซีรีบรัมกับเนื้อเยื่อ ประสาทของสมอง
โพรงสมอง Vevtricles เปนชองภายในสมองซึ่งเปนที่อยูของน้ำเลี้ยงสมองและไขสันหลัง (cerebrospinalfluid:CSF)ประกอบดวย 1.โพรงสมองดานขาง(lateralventricle) อยูในซีรีบรัม(cerebrum)มี2ขางคือขางขวาและขางซาย 2โพรงสมองที่3(thirdventricle) เปนชองเดียวที่อยูกึ่งกลางระหวางทาลามัส(thalamus) 3.โพรงสมองที่4(fourthventricle) เปนชองเดียวที่อยูใตซีรีเบลลัม(cerebellum)ภายในมีน้ำหลอ สมองไขสันหลังหรือน้ำไขสันหลัง(Cerebrospinalfluid:CSF) https://www.thoughtco.com/ventricular-system-of-the-brain-3901496
น้ำไขสันหลัง CerebrospinalFluid (CSF) สรางมาจากคอรอยดเพล็กซัส(choroidplexus)และถูกกรองออก จากเสนเลือดในคอรอยดเพล็กซัส(choroidplexus)เขาไปอยูในโพรงสมอง (ventricle)มีลักษณะเปนของเหลวที่อยูในชั้นใตชั้นเยื่อหุมสมอง ทำหนาที่พยุงสมองและไขสันหลังไวไมใหเกิดการเลื่อนไหลของสมอง และของไขสันหลัง https://www.ram-hosp.co.th/news_detail/57
1.2ไขสันหลัง(Spinalcord) หากตัดไขสันหลังตามขวางจะเห็นพื้นที่หนาตัดเปนลักษณะคลายผีเสื้อ โดยแบงบริเวณออกเปน2บริเวณคือ -สวนที่เปนเนื้อสีเทา(Graymatter) ซึ่งเปนบริเวณที่มีเซลลประสาทจำนวนมากอยูรวมกันที่ดานในของไขสันหลัง -สวนที่เปนเนื้อสีขาว(Whitematter) ซึ่งเปนบริเวณที่มีเสนประสาทหุมดวยเยื่อไมอิลินอยูเปนจำนวนมาก สีขาวที่พบในบริเวณนี้เปนสีของปลอกไมอิลิน(myelinsheath) https://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/87737/-scibio-sci-
เซลลประสาท เปนเซลลเราไดดวยกระแสไฟฟา ANeuron ทำหนาที่ประมวลและสงขอมูลผาน สัญญาณไฟฟาและเคมีโดยสงผาน จุดประสานประสาท(synapse) ซึ่งเปนการเชื่อมตอโดยเฉพาะกับ เซลลอื่นๆ StructureofaNeuron Axon(แกนประสาทนำออก) เปนใยประสาทที่นำกระแสประสาทออกจากตัวเซลล Dendrites(ใยประสาทนำเขา) เปนแขนงยื่นออกจากตัวเซลลมีหนาที่รับขอมูลจากเซลลประสาทอื่นๆ NodeofRanvier AxonของPNSจะถูกหุมดวยmyelinsheathที่สรางจากSchwanncell และจุดที่เปนรอยตอระหวางmyelinsheathจะเรียกวาNodeofRanvier เปนบริเวณที่สงกระแสประสาทไดเพราะไมมีmyelinsheathซึ่งเปนฉนวน ไฟฟาดังนั้นการสงกระแสประสาทจึงเปนแบบกาวกระโดด (Saltatoryconduction)
ชนิดของเซลลประสาท Unipolarneurons(เซลลประสาทขั้วเดียว) ไดแกเซลลประสาทที่มีprocessเดียว อาจจะมีแตaxonไมมีdendriteเชน olfactoryreceptorneurons,rods และconecellsของretina บางครั้งprocessที่ยื่นออกมา จะแยกเปน2แขนงเรียกวาเปน pseudounipolarneurons psueudounipolarneuron(เซลลประสาทขั้วเดียวเทียม) เปนเซลลที่มีแอกซอนออกจากตัวเซลล เสนใยเดียวแตแตกแขนงเปนเดนไดรต Multipolarneurons(เซลลประสาทหลายขั้ว) มีใยออกจากตัวเซลลหลายเสน ประกอบดวยเดนไดรตแตกแขนงสั้นๆมากมาย และแอกซอนยาวเพียงเสนเดียว เซลลประสาทชนิดสองขั้ว(Bipolarneuron) มีใยประสาทออกจากตัวเซลล2เสนยาวเทาๆกัน หรือใกลเคียงกันเสนหนึ่งเปนเดนไดรต อีกเสนหนึ่งเปนแอกซอน http://www.thaigoodview.com/library/contest1/ science04/46/2/nerve/content/type_cell2.html
ระบบประสาทรอบนอก (PeripheralNervousSystem) PNS ประกอบไปดวย 2.1cranialnerve12คูซึ่งเปนเสนประสาทที่มาจากสมอง 2.2spinalnerve31คูซึ่งเปนเสนประสาทที่มาจากไขสันหลัง นอกจากนี้ระบบประสาทรอบนอกยังรวมไปถึงperipheralganglia, sympatheticและparasympatheticgangliaและ entericnervoussystem ซึ่งเปนระบบประสาทภายในระบบทางเดินอาหาร ทำหนาที่ควบคุมการทำงานของระบบทางเดินอาหารดวย https://www.slideshare.net/drojitos/spinal-cord-nerves-7245603 ระบบประสาทรอบนอกนี้แบงการทำงานออกเปน 1)ระบบประสาททำงานภายใตอำนาจจิตใจ (SomaticNervousSystem,SNS) ซึ่งจะมีเสนประสาทเชื่อมตอไปถึงผิวหนังขอตอกลามเนื้อ 2)ระบบประสาททำงานภายนอกอำนาจจิตใจหรือระบบประสาทอัตโนมัติ (Autonomicnervoussystem,ANS) ซึ่งจะมีเสนประสาทเชื่อมตอไปถึงอวัยวะภายในเสนเลือดและตอมตางๆ โดยการทำงานของระบบประสาทภายนอกอำนาจจิตใจนี้จะมีลักษณะ การทำงาน2แบบที่ตรงขามกันไดแกซิมพาเทติก(sympathetic) และพาราซิมพาเทติก(parasympatheticdivision)
sympathetic & parasympatheticdivision
sympathetic & parasympatheticdivision หนังสือชีววิทยาชั้นมัธยมศึกษาปที่6
Neurophysiologyคือการศึกษาเซลลประสาท (เซลลประสาท)เมื่อรับและสงขอมูลมันเปนสาขา ของสรีรวิทยาและประสาทที่มุงเนนในการทำงาน ของระบบประสาท Neurophysiology
ประสาทสรีรวิทยา Neurophysiology วาดวยหนาที่การทำงานของอวัยวะตางๆ ของระบบประสาทในภาวะที่ปกติ -ระบบประสาทอัตโนมัติ -ระบบประสาทรับความรูสึก/รับความรูสึกพิเศษ -Reflex -ระบบประสาทสั่งการ -ระบบประสาทชั้นสูง https://th.wikipedia.org
ระบบประสาทอัตโนมัติ ควบคุมการทำงานของอวัยวะ AutonomicNervous และเนื้อเยื่อมากมายผานประสาท สองสวนที่ใหผลตรงกันขามกัน System คือsympatheticsystemทำ (ANS) งานในสถานการณที่ไมปลอดภัย และparasympatheticsystem ซึ่งมีอำนาจเหนือรางกาย ประกอบดวยnervousnucleiจำนวนมากภายในสมอง สงขอมูลผานเสนประสาทสมองและใยประสาทที่ออกจากไขสันหลัง พรอมกับเสนประสาทไขสันหลังแลวรวมกันเปนปมประสาท(gangia) ระบบประสาทซิมพาเทติก (SympatheticNervousSystem) มีหนาที่ควบคุมการทำงานของอวัยวะตางๆภายในรางกายใหเตรียม พรอมเผชิญอันตรายหรือภาวะฉุกเฉิน ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก (ParasympatheticNervousSystem) มีหนาที่ควบคุมการสะสมพลังงานควบคุมระดับการทำงานของอวัยวะ ภายในหลอดเลือดสวนตางๆใหอยูในสภาพพรอมที่จะทำงานได https://sites.google.com
วิถีประสาทรับความรูสึก SensoryPathways เมื่อมีสิ่งกระตุนทางความรูสึก(sensorystimuli) หนวยรับความรูสึกreceptorสงกระแสประสาท เคลื่อนไปตามใยประสาทรับความรูสึกผานไขสันหลัง ไปascendingpathผานเสนประสาทเฉพาะจนถึง โครงสรางสมองสวนนั้นๆกระแสประสาทจะไปสิ้นสุด ที่postcentralgyrus เซลลประสาทรับความรูสึก (sensoryneuronorafferentneuron) ทําหนาที่นํากระแสประสาทจากหนวยรับความรูสึกไปยัง ระบบประสาทสวนกลาง เนื้อเยื่อประสาท เซลลประสาท(nervecellsorneurons) (Nervetissue) ซึ่งเปนเซลลชนิดพิเศษประกอบกันขึ้นเปนโครงขาย สลับซับซอน(complexnetwork)และเชื่อมตอกัน ระหวางเซลลประสาท(interconnections) โดยตัวเซลล(cellbody)มีใยประสาทนำเขา (dendrites)ทำหนาที่รับสิ่งกระตุนจากเซลลประสาท อื่นแกนประสาทนำออก(axon)เปนสวนตอขยายสวน ปลายแตกเปนแขนงเล็กๆทำหนาที่สงสัญญาณ ประสาทไปยังเซลลประสาทอื่นๆ เซลลประสาท(nervecellsorneurons) เปนเซลลชนิดเดียวที่ไมมีการสราง ใหมขึ้นมาทดแทน
เซลลประสาทประสานงาน สวนใหญเปนเซลลประสาทหลายขั้ว ทำหนาที่รับกระแสประสาทจากเซลล associationneuron ประสาทหนึ่งไปสงตอใหเซลลประสาท อีกเซลลหนึ่งพบมากในสมองและ ไขสันหลังเทานั้น เซลลประสาทพี่เลี้ยงหรือเซลลเกี่ยวพันประสาท(supportingneuron) เปนเซลลประสาทที่พบมากในCNSทำหนาที่เปนโครงสรางของ ระบบประสาทชวยค้ำจุนและใหอาหารแกเซลลประสาทรวมทั้งเปน ทางผานของอาหารและสารอิเล็คโตรไลทตางๆใหแกเซลลประสาท เกี่ยวของกับการสรางเนื้อเยื่อประสาทเพื่อทดแทนสวนที่ถูกทำลาย อีกทั้งยังสามารถทำลายเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมที่เขามาในระบบประสาท รวมทั้งเปนผนังแยกจุดประสานหรือไซแนปส(synapses)เซลลประสาท ที่เปนเซลลประสาทพี่เลี้ยงจะไมมีหนาที่โดยตรงเกี่ยวกับการนำกระแสประสาท Neuroglia Astrocytes เปนเซลลที่รูปรางคลายดาว ในCNSพบglialcell4 ชนิด แทรกอยูระหวางเซลลประสาท Oligodendrocytes เปนglialcellขนาดเล็กมีprocess ไมมากสวนใหญจะพบใน whitematterของCNS MicroglialCells Microgliaเปนเซลลขนาดเล็ก มีprocessเปนรูปกระสวยจำนวน เล็กนอยพบไดทั้งในgrayและ whitematter EpendymalCells เปนเซลลที่ประกอบขึ้นเปนเยื่อบุผิว ดานในของชองวางที่เจริญจากทอของ neuraltube ไดแกcentralcanal ของไขสันหลังและventricles ของสมอง
กระแสประสาท (Nerveimpulse) -กระแสประสาทคือเซลลประสาทสื่อสารกัน ดวยสัญญาณที่สงผานโดยกลไกทางสรีรเคมีอัน ซับซอน -การเปลี่ยนแปลงทางชีวเคมีบางอยางที่เกิดขึ้นที่ เซลลประสาทในรูปของสิ่งกระตุนปลอย สัญญาณไฟฟาวิ่งผานเซลลไปตลอดแกน ประสาทนำออกจนถึงสวนปลายซึ่งเปนบริเวณที่ เกิดการเชื่อมตอเซลลประสาทที่อยูติดกันทุก เซลลประสาทมีคาความตางศักยไฟฟาระหวาง ภายในและภายนอกเยื่อหุมเซลลตลอดเวลา Actionpotential 1.ระยะโพลาไรเซชั่น(Polarization) ภายนอกเซลลจะมีไอออนบวก(Na+)สูงกวาภายในเซลลขณะเดียวกันภายในเซลลจะมี ไอออนลบ(K+)สูงกวาภายนอกเซลลความตางศักยไฟฟาระหวางเยื่อเซลลดานในและดาน นอกมีคาประมาณ-70มิลลิโวลตเซลลจะรักษาความเขมขนของไอออนที่ตางกันนี้ตลอด เวลาโดยNa+จะถูกดึงเขาและK+จะถูกสงออกในอัตราสวน3Na+:2K+ผานทางโซเดียม โพแทสเซียมปมโดยอาศัยพลังงานจากการสลายATP 2.ระยะเทรสโฮลด(Threshold) เมื่อกระตุนแลวชองโซเดียมเปดทำใหNa+ผานเขามาทำใหเกิดการเปลี่ยนแปลง ความตางศักยภายในเกิดประจุบวกมากขึ้นความตางศักยเปลี่ยนจาก-70มิลลิโวลต เปน-50มิลลิโวลต 3.ระยะดีโพลาไรเซชั่น(Depolarization) เมื่อNa+ผานเขามามากจนถึงระยะactionpotentialความตางศักยจะเปลี่ยนจาก-50 มิลลิโวลตเปน+50มิลลิโวลต 4.ระยะรีโพลาไรเซชั่น(Repolarization) ชองโซเดียมจะปดชองโพแทสเซียมจะเปดทำใหK+ผานออกมามากมายความตางศัก ไฟฟาจะลดลงเพราะภายในมีNa+มากความตางศักยจัเปลี่ยนจาก+50มิลลิโวลตเปน -70มิลลิโวลต 5.ระยะไฮเพอรโพลาไรเซชั่น(Hyperpolarization) เกิดจากการที่K+ไหลออกนอกเซลลตอเนื่องมากเกิดไป ความตางศักยจะลดลงจาก-70มิลลิโวลตลงไปเรื่อยๆ
Transmissionofanerveimpulse กระแสประสาทไมไดถูกสงผานไปยังเซลลประสาทขาง เคียงโดยตรงแตผานรอยเชื่อมตอพิเศษเรียกวาSynapse ปลายแขนงของแกนประสาทนำออกอยูใกลกับเซลล ประสาทขางเคียงมากโดยเวนชองแคบๆไวเรียก Synapticfissureกระแสประสาทจะผานชองนี้ดวยสารสง ผานประสาท(neurotransmitter)ซึ่งเซลลประสาทแตละ เซลลจะสรางสารสงผานประสาทเฉพาะขึ้นเก็บไวในถุง บรรจุสารสื่อประสาท(Synapticvesicles)ซึ่งอยูใน แขนงของแกนประสาทนำออกเมื่อกระแสไฟฟามาถึง ปลายสุดของแกนประสาทนำออกถุงเหลานี้จะหลั่งสารไป ยังSynapticfissureเมื่อเคลื่อนผานชองวางนี้แลวสาร สงผานประสาทจะจับกับตัวรับบนผิวของเซลลประสาท ขางเคียงหากมีการกระตุนจนเกิดActionpotential สัญญาณไฟฟาไหลผานเซลลไปถึงปลายสุดของแกน ประสาทนำออกสารสงผานประสาทจะหลั่งเขาสูจุด ประสานประสาทที่มาเชื่อมตอขอมูลจึงแพรกระจายได https://www.dummies.com
การทำงานของสมอง Brain สมองจัดวาเปนสวนกลางของระบบประสาทสมองมีหนาที่ควบคุม และสั่งการการเคลื่อนไหว,พฤติกรรมและภาวะธำรงดุล(homeostasis) เชนการเตนของหัวใจ,ความดันโลหิต,สมดุลของเหลวในรางกาย และอุณหภูมิเปนตนหนาที่ของสมองยังมีเกี่ยวของกับการรู(cognition) อารมณความจำการเรียนรูการเคลื่อนไหว(motorlearning) และความสามารถอื่นๆที่เกี่ยวกับการเรียนรู สมองประกอบดวยเซลลสองชนิดคือเซลลประสาทและเซลลเกลีย เกลียมีหนาที่ในการดูแลและปกปองนิวรอนนิวรอนหรือเซลลประสาท เปนเซลลหลักที่ทำหนาที่สงขอมูลในรูปแบบของสัญญาณไฟฟาที่เรียกวา ศักยะงาน(actionpotential)การติดตอระหวางนิวรอนนั้นเกิดขึ้นไดโดย การหลั่งของสารเคมีชนิดตางๆที่รวมเรียกวาสารสื่อประสาท (neurotransmitter)ขามบริเวณระหวางนิวรอนสองตัวที่เรียกวา ไซแนปสสัตวไมมีกระดูกสันหลังเชนแมลงตางๆก็มีนิวรอนอยูนับลาน ในสมองสัตวมีกระดูกสันหลังขนาดใหญมักจะมีนิวรอนมากกวา หนึ่งรอยลานตัวในสมองสมองของมนุษยนั้นมีความพิเศษกวาสัตว ตรงที่วามีความซับซอนและใหญกวาเมื่อเทียบกับขนาดตัวของมนุษย
Brain Extensionofthebrainและเปนทาง & เชื่อมตอ(communicationpath) สงขอมูลทางความรูสึก Spinalcord (carrysensoryinformation)จากเสน ประสาทรอบนอกไปยังสมองสงกระแส คำสั่ง(transportmotorimpulses) ในทิศทางตรงกันขามเสนใยทั้งหมดนี้ มีคำสั่งเฉพาะ หนาที่ของระบบประสาท เสนประสาทประกอบดวยมัดของใยประสาท(bundleofnervousfibers) ทำหนาที่สงผานกระแสประสาท(transmitnerveimpulses) จากสวนหนึ่งของรางกายไปยังอีกสวนหนึ่งเชื่อมโยงระบบประสาท สวนกลางเขากับทุกสวนของรางกาย การรับความรูสึก(sensory)เมื่อสงกระแสประสาทจากอวัยวะรับ ความรูสึกไประบบประสาทสวนกลาง การสั่งการ(motor)เมื่อสงกระแสประสาทจากระบบประสาทสวนกลาง ไปยังอวัยวะปฏิบัติงานที่เหมาะสม
เสนประสาทสมอง Cranialnerves&Spinalnerves & เสนประสาทที่แยกออกจากสวนตางๆของสมอง เสนประสาทไขสันหลัง มีทั้งหมด12คูแยกไปตามอวัยวะตางๆของสวนหัว และคอเชนตาหูจมูกลิ้นกลองเสียงกลามเนื้อบน ใบหนาเปนตนแตมีพิเศษอยูคูหนึ่งนอกจากเลี้ยง อวัยวะสวนดังกลาวแลวยังแยกไปเลี้ยงอวัยวะภายใน ชองอกและชองทองดวย เสนประสาทที่ออกจากไขสันหลังตั้งแตระดับตนคอ จนถึงกนกบมีทั้งหมด31คูแยกไปตามอวัยวะตางๆ ของสวนคอลำตัวแขนขาและอวัยวะภายใน http://www.thaigoodview.com/node/48603
ประสาทสัมผัสพิเศษ จักษุสัมผัส(Vision) ดวงตาของมนุษยสามารถรับแสงที่มีความเขมนอยมากๆเชนแสงริบหรี่ ในหองมืดๆไปถึงแสงสวางจาของแสงแดดตอนเที่ยงวันซึ่งมีความเขม แสงมากกวาถึง10เทานอกจากนี้ดวงตายังสามารถปรับใหมองเห็นได แมตัวอักษรที่เปนตัวพิมพเล็กๆสามารถบอกรูปรางและทรวดทรงที่ แตกตางกันในที่ที่มีความเขมของแสงแตกตางกันมากๆไดโดยการปรับ ของรูมานตา(Pupil) เนื่องจากดวงตาเปนอวัยวะที่มีความไวตอแสงมากสามารถรับรูได เมื่อมีแสงสวางเพียงเล็กนอยเชนแสงจากดวงดาวที่อยูไกลในคืนเดือน มืดจนถึงแสงสวางที่มีปริมาณมากทั้งนี้เนื่องจากเรตินาจะมีเซลลรับแสง 2ชนิดคือ -เซลลรูปแทง(RodCell)ทำหนาที่รับแสงสวาง(สลัว)ที่ไวมาก สามารถมองเห็นภาพขาวดำเซลลรูปแทงจะไวเฉพาะตอแสงที่มี ความเขมนอยโดยจะไมสามารถจำแนกสีของแสงนั้นได -เซลลรูปกรวย(ConeCell)จะไวเฉพาะตอแสงที่มีความเขมสูงถัดจาก ความไวของเซลลรูปแทงและสามารถจำแนกแสงแตละสีไดดวย เซลลรูปกรวยมี3ชนิดแตละชนิดจะมีความไวตอแสงสีปฐมภูมิตางกัน ชนิดที่หนึ่งมีความไวสูงสุดตอแสงสีน้ำเงินชนิดที่สองมีความไวสูงสุด ตอแสงสีเขียวและชนิดที่สามมีความไวสูงสุดตอแสงสีแดงเมื่อมีแสงสี ตางๆผานเขาตามากระทบเรตินาเซลลรับแสงรูปกรวยจะถูกกระตุน และสัญญาณกระตุนนี้จะถูกสงผานประสาทตาไปยังสมองเพื่อแปร ความหมายออกมาเปนความรูสึกเห็นเปนสีของแสงนั้นๆ https://www.isoptik.com/th/article/eyecare/3892
โสตสัมผัส(Hearing) อวัยวะรับเสียงไดแก -Externalear -middleear -innerear การไดยินเสียงเสียงที่เกิดขึ้นทุกชนิดมีลักษณะเปนคลื่นเสียง ใบหูรับคลื่นเสียงเขาสูรูหูไปกระทบเยื่อแกวหูเยื่อแกวหูถายทอด ความสั่นสะเทือนของคลื่นเสียงไปยังกระดูกคอนกระดูกทั่ง และกระดูกโกลนซึ่งอยูในหูชั้นกลางและเลยไปยังทอรูปครึ่งวงกลม แลวตอไปยังของเหลวในทอรูปหอยโขงและประสาทรับเสียงในหู ชั้นในตามลำดับประสาทรับเสียงถูกกระตุนแลวสงความรูสึกไปสู สมองเพื่อแปลความหมายของเสียงที่ไดยิน การรับรส(Taste) เมื่อมีสารเคมีมากระตุนตุมรับรส จะเกิดการเปลี่ยนแปลงความตางศักยของ เซลลรับรส(tastecell)และเกิดกระแสประสาท สงไปตามเสนประสาทสมองคูที่7ซึ่งรับรสจากบริเวณ ปลายลิ้นและดานขางของลิ้นและประสาทสมอง คูที่9รับรสจากบริเวณโคนลิ้นเพื่อสงกระแส ประสาทตอไปยังบริเวณนิวเคลียส ในกานสมองแลวไปที่ทาลามัส และสวนซีรีบรัมพูดานขางกระหมอม(parietalcortex) ซึ่งเปนบริเวณศูนยรับรส เพื่อใหสมองสวนนี้ แปลผลวาเปนรสอะไรโดยในแตละตุมรับรสจะมี เซลลรับรสประมาณ4–20เซลล
การรับกลิ่น(Olfactory) การรับกลิ่นเปนการทำงานที่ซับซอนระหวางจมูกและสมองสวนหนา บริเวณที่เรียกวาออลแฟกทอรี่บัลบ(Olfactorybulb)เพื่อสงตอ สัญญาณไปยังสมองสวนซีรีบรัมใหแปลขอมูลวาเปนกลิ่นอะไร หอมหรือเหม็นการรับรูกลิ่นชวยในการอยูรอดของมนุษยทำใหรับรู คุณภาพของอาหารเปนสัญญาณเตือนภัยใหมนุษยและสัตวอื่นๆ รูลวงหนาวาภัยใกลจะถึงตัว การที่เราสามารถรับรูกลิ่นตางๆรอบตัวไดนั้นก็เพราะเรามีอวัยวะ รับกลิ่นคือจมูกซึ่งจมูกนั้นสามารถแบงออกไดเปน3สวนคือ 1.เวสติบูลลาร(Vestibularregion) ประกอบดวยรูจมูกสวนนอกมีทั้งขนจมูกและตอมน้ำมัน 2.สวนหายใจ(Respiratoryregion) ประกอบดวยตอมมีเมือกและเสนเลือดฝอยมากมาย 3.สวนดมกลิ่น(Olfactoryregion) ประกอบดวยOlfactoryepithelium,Olfactorybulbและ Olfactorytractหรือประสาทสมองคูที่1ทำหนาที่เกี่ยวกับการดมกลิ่น https://www.scimath.org/article-science/item/2097-mechanism-of-smell
กายสัมผัส(Cutaneoussensation) ผิวหนังนอกจากจะเปนอวัยวะหอหุมรางกายแลวยังเปนอวัยวะรับ ความรูสึกสัมผัสที่กวางกวาอวัยวะรับความรูสึกอื่นๆอีกดวยเนื่องจาก ผิวหนังจะมีหนวยรับความรูสึกสัมผัสจำนวนนับลานเซลลที่ตองสัมผัส กับสิ่งเราภายนอกมากมายตลอดเวลาเพื่อสงขอมูลไปยังสมองอยาง ตอเนื่องทำใหเรารับรูสภาพแวดลอมรอบตัวตลอดเวลา ผิวหนังของคนมีพื้นที่มากมายแตบางสวนของผิวหนังอาจมีปลายประสาท (nerveending)ซึ่งมีหนวยรับความรูสึกอยูมากบางนอยบางแตกตางกัน โดยหนวยรับความรูสึกแตละชนิดจะไวตอการกระตุนเฉพาะอยางเชน หนวยรับความรูสึกเกี่ยวกับความดันจะมีลักษณะคลายหัวหอมผาซีก และมีปลายประสาทเดนไดรตอยูตรงกลางมีเนื้อเยื่อเกี่ยวพันหุมปลาย ประสาทอยูรอบๆหนวยรับความรูสึกนี้ฝงลึกอยูในผิวหนังบริเวณของ หนังแท(dermis)สวนหนวยรับความรูสึกเจ็บปวดจะมีปลายประสาท เดนไดรตที่แทรกอยูในชั้นหนังกำพรา(epidermis)นอกจากนี้ ใตชั้นหนังแท(dermis)ยังมีชั้นเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน (subcutaneoustissue)อยูอยางหลวมๆ https://il.mahidol.ac.th/e-media/nervous/3_10.htm
การทรงตัว(Equilibrium) การทรงตัวหรือภาวะสมดุลของการทรงตัวซึ่งทำใหคนเราสามารถนั่งนอนยืนเดินวิ่ง ปฏิบัติกิจวัตรประจำวันและปฏิบัติกิจกรรมนอกเหนือจากกิจวัตรประจำวันเชนการเลนกีฬา วายน้ำขับรถและกิจกรรมอื่นๆที่เปนเรื่องเฉพาะตัวไดอยางปกตินั้นตองอาศัยกลไกของ การทรงตัวหลายอยางทำงานประสานกันอยางสมดุลไดแกการรับรูสภาวะแวดลอมจากสายตา (vision)การรับรูแรงถวงของรางกายผานกลามเนื้อขอตอของรางกายแขนขา และกระดูกสันหลัง(kinesthetic)และโดยเฉพาะการรับรูการเปลี่ยนแปลงตำแหนงของ ศีรษะผานทางประสาททรงตัวในหูชั้นในทั้ง2ขาง(vestibularend-organ)โดยการทำงาน ของระบบรับรูทั้งสามนี้จะตองประสานกันอยางสมดุลและสงสัญญาณไปสูศูนยรับ และประมวลขอมูลในสมองสวนกลางซึ่งมีการติดตอไปยังกลีบสมอง(cerebrum) เพื่อการรับรูในทางความรูสึกและสามารถควบคุมการทรงตัวในภาวะตางๆไดอยางสมดุล โดยไมเกิดอันตรายตอรางกายในสวนของสมองสวนทาย(cerebellum)เองมีการสง ขอมูลมายังศูนยกลางการทรงตัวในกานสมองดวยทำใหคนเราสามารถทรงตัวใน สภาพแวดลอมไดอยางเปนปกติการผิดปกติของระบบการทรงตัวทำใหเกิดอาการ และอาการแสดงทางคลินิกที่แยกไดเฉพาะเปนการผิดปกติของระบบปลายทางของประสาท และระบบกลไกปรับตัวของสมอง การสูญเสียสมรรถภาพของการทรงตัวอาจเกิดขึ้นเปนความรูสึกวาตนเองมี การเคลื่อนไหวผิดปกติทรงตัวไมได(subjective)หรือรูสึกวาสิ่งแวดลอมรอบตัว เคลื่อนไหวไป(objective)ความรูสึกเคลื่อนไหวผิดปกตินี้อาจเปนลักษณะหมุน, ดึงหรือดัน,หรือเอียงเมื่อมีการเคลื่อนไหวของศีรษะ reflex เปนการกระทำที่เกิดขึ้นอัตโนมัติ(automatic)เชนโดนน้ำรอนชัก มือหนีที่เปนอยางนั้นเพราะผิวหนังจับสิ่งกระตุนสงผานเซลล ประสาทรับความรูสึก(sensoryneuron)ไปยังไขสันหลัง จากนั้นจึงปลอยสิ่งกระตุนในเซลลประสาทสั่งการ(motorneuron) ซึ่งสงกระแสประสาทไปยังกลามเนื้อที่มือใหเคลื่อนออกหางจาก ตนเหตุแหงความเจ็บปวด
ระบบประสาทชั้นสูง HigherFunctions ofCerebralCortex การทำงานของสมองสวนไฮโปทาลามัสระบบลิมบิกและการทำงาน บางอยางของสมองเชนLanguageLearningandmemory EEG(Electroencephalography) คือการตรวจวัดคลื่นไฟฟาสมองโดยเปนการตรวจการทำงานของ เซลลประสาทสมองโดยดูจากการเปลี่ยนแปลงทางไฟฟาตรวจวินิจฉัย และวางแผนรักษาโรคลมชัก Sleep ในขณะที่เรานอนนั้นเมื่อเราเริ่มหลับ เราจะเขาสูระยะNREMระยะที่1 และเลื่อนไหลไปสูระยะที่2,3,4 ตามลำดับแลวจึงถอยกลับ มาเขาสูระยะNREMระยะที่ 4,3,2,1จากนั้นจึงเขาสูระยะREM แลวจึงเริ่มกลับมาเขาสูระยะNREM ระยะที่1,2,3,4ใหมเปนการเริ่ม รอบใหมของวงกลมของการนอนหลับ จากจุดเริ่มตนของREMไปสูจุด เริ่มตนของREMรอบใหมเราเรียกวา หนึ่งรอบการนอน(1SleepCycle) ใน1รอบนั้นกินเวลาประมาณ90นาทีคือเปนNREMประมาณ80นาที และREMประมาณ10นาทีในหนึ่งคืนของการนอนจะมีจำนวนรอบการนอน ประมาณ3-6รอบ
Search
Read the Text Version
- 1 - 31
Pages: