Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore nervous system

nervous system

Published by ดวงกัญญา ไทรงาม, 2021-11-23 07:27:14

Description: Anatomy and Physiology of the nervous system

Search

Read the Text Version

NERVOUS SYSTEM ระบบประสาท Anatomy

NervousSystem ระบบประสาท(NervousSystem) ทำหนาที่ควบคุมการทำงานของทุกระบบทำงานไดอยางรวดเร็วรวมกับ ระบบตอมไรทอนอกจากนี้ยังทำหนาที่รับและตอบสนองตอสิ่งเราภายนอก

ระบบแบงออกเปน2สวนคือ ระบบประสาทสวนกลาง (CentralNervousSystem,CNS) ประกอบดวยสมองและไขสันหลังซึ่งมีเยื่อหุม(meninges)3ชั้น เพื่อปองกันการกระทบกระเทือนของสมองโดยสมองจะมีกะโหลกศีรษะ ปกปองอีกชั้นหนึ่งสวนไขสันหลังก็มีกระดูกสันหลังปกปองไวเชนกัน 1.1สมอง(Brain)จะถูกแบงเปน3บริเวณไดแก สมองสวนหนา(forebrain) สมองสวนกลาง(midbrain) สมองสวนหลัง(hindbrain) 1)สมองสวนหนา(forebrain)เจริญไปเปน -ซีรีบรัม(cerebrum) ทำหนาที่ควบคุมความคิดความจำความรูสึกตางๆ -ทาลามัส(thalamus) เปนศูนยรวมกระแสประสาทที่มาจากสวนตางๆของรางกายเขาสูสมอง และไขสันหลัง -ไฮโพทาลามัส(hypothalamus) ทำหนาที่ควบคุมการหลั่งฮอรโมนการนอนหลับความหิว การรักษาสมดุลของรางกายเชนอุณหภูมิในรางกาย https://www.trueplookpanya.com/ knowledge/content/87737/-scibio-sci-

2)สมองสวนกลาง(midbrain)เจริญไปเปน -บางสวนของกานสมอง(brainstem)โดยกานสมองทั้งหมดจะประกอบ ไปดวยเมดัลลาออบลองกาตาและพอนสซึ่งอยูในบริเวณของสมองสวนหลัง และมิดเบรน -มิดเบรน(midbrain)เปนสวนที่อยูเหนือbrainstem ควบคุมการเคลื่อนไหวของลูกตา 3)สมองสวนหลัง(hindbrain)เจริญไปเปน -พอนส(pons) ควบคุมการเคี้ยวการกลืนการหลั่งน้ำลายและการแสดงสีหนา -เมดัลลาออบลองกาตา(medullaoblongata) ทำหนาที่ควบคุมการหายใจการเตนของหัวใจและเปนศูนยกลางของ ระบบประสาทอัตโนมัติ(ANS)โดยทำงานรวมกับไฮโพทาลามัส -ซีรีเบลลัม(cerebellum) ทำหนาที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของรางกายการทรงตัว https://www.trueplookpanya.com/ knowledge/content/87737/-scibio-sci-

CerebralHemispheres FrontalLobe ความคิดความจำ การเคลื่อนไหวการพูด ParietalLobe การรูสึกตัวการเขียน TemporalLobe การไดกลิ่นการไดยิน การเขาใจคำพูดภาษา Occipitallobe การมองเห็นหรือชวยใน การแปลความหมายภาพ https://tuemaster.com/blog/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A %E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A A%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%87-brain-activation/

เยื่อหุมสมอง https://sites.google.com/site/nichaapa44750/rabb-prasath-khxng-mn usy/rabb-prasath-swn-klang?tmpl=%2Fsystem%2Fapp%2Ftemplates %2Fprint%2F&showPrintDialog=1 Duramatter เปนชั้นที่หนาและเหนียวที่สุด Arachnoidmatter ลักษณะใสและยืดหยุน Piamatter ลักษณะเปนเยื่อบางติดสนิทกับสมองและไขสันหลัง และประกอบเปนเยื่อหุมหลอดเลือดที่เขาสูสมองเปนสวนที่เรียกวา เพียลแบริเออร(pialbarrier)ซึ่งทำหนาที่ยับยั้งและคัดกรองสารเคมี ที่เคลื่อนยายผานเขาออกระหวางกระแสเลือดในซีรีบรัมกับเนื้อเยื่อ ประสาทของสมอง

โพรงสมอง Vevtricles เปนชองภายในสมองซึ่งเปนที่อยูของน้ำเลี้ยงสมองและไขสันหลัง (cerebrospinalfluid:CSF)ประกอบดวย 1.โพรงสมองดานขาง(lateralventricle) อยูในซีรีบรัม(cerebrum)มี2ขางคือขางขวาและขางซาย 2โพรงสมองที่3(thirdventricle) เปนชองเดียวที่อยูกึ่งกลางระหวางทาลามัส(thalamus) 3.โพรงสมองที่4(fourthventricle) เปนชองเดียวที่อยูใตซีรีเบลลัม(cerebellum)ภายในมีน้ำหลอ สมองไขสันหลังหรือน้ำไขสันหลัง(Cerebrospinalfluid:CSF) https://www.thoughtco.com/ventricular-system-of-the-brain-3901496

น้ำไขสันหลัง CerebrospinalFluid (CSF) สรางมาจากคอรอยดเพล็กซัส(choroidplexus)และถูกกรองออก จากเสนเลือดในคอรอยดเพล็กซัส(choroidplexus)เขาไปอยูในโพรงสมอง (ventricle)มีลักษณะเปนของเหลวที่อยูในชั้นใตชั้นเยื่อหุมสมอง ทำหนาที่พยุงสมองและไขสันหลังไวไมใหเกิดการเลื่อนไหลของสมอง และของไขสันหลัง https://www.ram-hosp.co.th/news_detail/57

1.2ไขสันหลัง(Spinalcord) หากตัดไขสันหลังตามขวางจะเห็นพื้นที่หนาตัดเปนลักษณะคลายผีเสื้อ โดยแบงบริเวณออกเปน2บริเวณคือ -สวนที่เปนเนื้อสีเทา(Graymatter) ซึ่งเปนบริเวณที่มีเซลลประสาทจำนวนมากอยูรวมกันที่ดานในของไขสันหลัง -สวนที่เปนเนื้อสีขาว(Whitematter) ซึ่งเปนบริเวณที่มีเสนประสาทหุมดวยเยื่อไมอิลินอยูเปนจำนวนมาก สีขาวที่พบในบริเวณนี้เปนสีของปลอกไมอิลิน(myelinsheath) https://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/87737/-scibio-sci-

เซลลประสาท เปนเซลลเราไดดวยกระแสไฟฟา ANeuron ทำหนาที่ประมวลและสงขอมูลผาน สัญญาณไฟฟาและเคมีโดยสงผาน จุดประสานประสาท(synapse) ซึ่งเปนการเชื่อมตอโดยเฉพาะกับ เซลลอื่นๆ StructureofaNeuron Axon(แกนประสาทนำออก) เปนใยประสาทที่นำกระแสประสาทออกจากตัวเซลล Dendrites(ใยประสาทนำเขา) เปนแขนงยื่นออกจากตัวเซลลมีหนาที่รับขอมูลจากเซลลประสาทอื่นๆ NodeofRanvier AxonของPNSจะถูกหุมดวยmyelinsheathที่สรางจากSchwanncell และจุดที่เปนรอยตอระหวางmyelinsheathจะเรียกวาNodeofRanvier เปนบริเวณที่สงกระแสประสาทไดเพราะไมมีmyelinsheathซึ่งเปนฉนวน ไฟฟาดังนั้นการสงกระแสประสาทจึงเปนแบบกาวกระโดด (Saltatoryconduction)

ชนิดของเซลลประสาท Unipolarneurons(เซลลประสาทขั้วเดียว) ไดแกเซลลประสาทที่มีprocessเดียว อาจจะมีแตaxonไมมีdendriteเชน olfactoryreceptorneurons,rods และconecellsของretina บางครั้งprocessที่ยื่นออกมา จะแยกเปน2แขนงเรียกวาเปน pseudounipolarneurons psueudounipolarneuron(เซลลประสาทขั้วเดียวเทียม) เปนเซลลที่มีแอกซอนออกจากตัวเซลล เสนใยเดียวแตแตกแขนงเปนเดนไดรต Multipolarneurons(เซลลประสาทหลายขั้ว) มีใยออกจากตัวเซลลหลายเสน ประกอบดวยเดนไดรตแตกแขนงสั้นๆมากมาย และแอกซอนยาวเพียงเสนเดียว เซลลประสาทชนิดสองขั้ว(Bipolarneuron) มีใยประสาทออกจากตัวเซลล2เสนยาวเทาๆกัน หรือใกลเคียงกันเสนหนึ่งเปนเดนไดรต อีกเสนหนึ่งเปนแอกซอน http://www.thaigoodview.com/library/contest1/ science04/46/2/nerve/content/type_cell2.html

ระบบประสาทรอบนอก (PeripheralNervousSystem) PNS ประกอบไปดวย 2.1cranialnerve12คูซึ่งเปนเสนประสาทที่มาจากสมอง 2.2spinalnerve31คูซึ่งเปนเสนประสาทที่มาจากไขสันหลัง นอกจากนี้ระบบประสาทรอบนอกยังรวมไปถึงperipheralganglia, sympatheticและparasympatheticgangliaและ entericnervoussystem ซึ่งเปนระบบประสาทภายในระบบทางเดินอาหาร ทำหนาที่ควบคุมการทำงานของระบบทางเดินอาหารดวย https://www.slideshare.net/drojitos/spinal-cord-nerves-7245603 ระบบประสาทรอบนอกนี้แบงการทำงานออกเปน 1)ระบบประสาททำงานภายใตอำนาจจิตใจ (SomaticNervousSystem,SNS) ซึ่งจะมีเสนประสาทเชื่อมตอไปถึงผิวหนังขอตอกลามเนื้อ 2)ระบบประสาททำงานภายนอกอำนาจจิตใจหรือระบบประสาทอัตโนมัติ (Autonomicnervoussystem,ANS) ซึ่งจะมีเสนประสาทเชื่อมตอไปถึงอวัยวะภายในเสนเลือดและตอมตางๆ โดยการทำงานของระบบประสาทภายนอกอำนาจจิตใจนี้จะมีลักษณะ การทำงาน2แบบที่ตรงขามกันไดแกซิมพาเทติก(sympathetic) และพาราซิมพาเทติก(parasympatheticdivision)

sympathetic & parasympatheticdivision

sympathetic & parasympatheticdivision หนังสือชีววิทยาชั้นมัธยมศึกษาปที่6

Neurophysiologyคือการศึกษาเซลลประสาท (เซลลประสาท)เมื่อรับและสงขอมูลมันเปนสาขา ของสรีรวิทยาและประสาทที่มุงเนนในการทำงาน ของระบบประสาท Neurophysiology

ประสาทสรีรวิทยา Neurophysiology วาดวยหนาที่การทำงานของอวัยวะตางๆ ของระบบประสาทในภาวะที่ปกติ -ระบบประสาทอัตโนมัติ -ระบบประสาทรับความรูสึก/รับความรูสึกพิเศษ -Reflex -ระบบประสาทสั่งการ -ระบบประสาทชั้นสูง https://th.wikipedia.org

ระบบประสาทอัตโนมัติ ควบคุมการทำงานของอวัยวะ AutonomicNervous และเนื้อเยื่อมากมายผานประสาท สองสวนที่ใหผลตรงกันขามกัน System คือsympatheticsystemทำ (ANS) งานในสถานการณที่ไมปลอดภัย และparasympatheticsystem ซึ่งมีอำนาจเหนือรางกาย ประกอบดวยnervousnucleiจำนวนมากภายในสมอง สงขอมูลผานเสนประสาทสมองและใยประสาทที่ออกจากไขสันหลัง พรอมกับเสนประสาทไขสันหลังแลวรวมกันเปนปมประสาท(gangia) ระบบประสาทซิมพาเทติก (SympatheticNervousSystem) มีหนาที่ควบคุมการทำงานของอวัยวะตางๆภายในรางกายใหเตรียม พรอมเผชิญอันตรายหรือภาวะฉุกเฉิน ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก (ParasympatheticNervousSystem) มีหนาที่ควบคุมการสะสมพลังงานควบคุมระดับการทำงานของอวัยวะ ภายในหลอดเลือดสวนตางๆใหอยูในสภาพพรอมที่จะทำงานได https://sites.google.com

วิถีประสาทรับความรูสึก SensoryPathways เมื่อมีสิ่งกระตุนทางความรูสึก(sensorystimuli) หนวยรับความรูสึกreceptorสงกระแสประสาท เคลื่อนไปตามใยประสาทรับความรูสึกผานไขสันหลัง ไปascendingpathผานเสนประสาทเฉพาะจนถึง โครงสรางสมองสวนนั้นๆกระแสประสาทจะไปสิ้นสุด ที่postcentralgyrus เซลลประสาทรับความรูสึก (sensoryneuronorafferentneuron) ทําหนาที่นํากระแสประสาทจากหนวยรับความรูสึกไปยัง ระบบประสาทสวนกลาง เนื้อเยื่อประสาท เซลลประสาท(nervecellsorneurons) (Nervetissue) ซึ่งเปนเซลลชนิดพิเศษประกอบกันขึ้นเปนโครงขาย สลับซับซอน(complexnetwork)และเชื่อมตอกัน ระหวางเซลลประสาท(interconnections) โดยตัวเซลล(cellbody)มีใยประสาทนำเขา (dendrites)ทำหนาที่รับสิ่งกระตุนจากเซลลประสาท อื่นแกนประสาทนำออก(axon)เปนสวนตอขยายสวน ปลายแตกเปนแขนงเล็กๆทำหนาที่สงสัญญาณ ประสาทไปยังเซลลประสาทอื่นๆ เซลลประสาท(nervecellsorneurons) เปนเซลลชนิดเดียวที่ไมมีการสราง ใหมขึ้นมาทดแทน

เซลลประสาทประสานงาน สวนใหญเปนเซลลประสาทหลายขั้ว ทำหนาที่รับกระแสประสาทจากเซลล associationneuron ประสาทหนึ่งไปสงตอใหเซลลประสาท อีกเซลลหนึ่งพบมากในสมองและ ไขสันหลังเทานั้น เซลลประสาทพี่เลี้ยงหรือเซลลเกี่ยวพันประสาท(supportingneuron) เปนเซลลประสาทที่พบมากในCNSทำหนาที่เปนโครงสรางของ ระบบประสาทชวยค้ำจุนและใหอาหารแกเซลลประสาทรวมทั้งเปน ทางผานของอาหารและสารอิเล็คโตรไลทตางๆใหแกเซลลประสาท เกี่ยวของกับการสรางเนื้อเยื่อประสาทเพื่อทดแทนสวนที่ถูกทำลาย อีกทั้งยังสามารถทำลายเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมที่เขามาในระบบประสาท รวมทั้งเปนผนังแยกจุดประสานหรือไซแนปส(synapses)เซลลประสาท ที่เปนเซลลประสาทพี่เลี้ยงจะไมมีหนาที่โดยตรงเกี่ยวกับการนำกระแสประสาท Neuroglia Astrocytes เปนเซลลที่รูปรางคลายดาว ในCNSพบglialcell4 ชนิด แทรกอยูระหวางเซลลประสาท Oligodendrocytes เปนglialcellขนาดเล็กมีprocess ไมมากสวนใหญจะพบใน whitematterของCNS MicroglialCells Microgliaเปนเซลลขนาดเล็ก มีprocessเปนรูปกระสวยจำนวน เล็กนอยพบไดทั้งในgrayและ whitematter EpendymalCells เปนเซลลที่ประกอบขึ้นเปนเยื่อบุผิว ดานในของชองวางที่เจริญจากทอของ neuraltube ไดแกcentralcanal ของไขสันหลังและventricles ของสมอง

กระแสประสาท (Nerveimpulse) -กระแสประสาทคือเซลลประสาทสื่อสารกัน ดวยสัญญาณที่สงผานโดยกลไกทางสรีรเคมีอัน ซับซอน -การเปลี่ยนแปลงทางชีวเคมีบางอยางที่เกิดขึ้นที่ เซลลประสาทในรูปของสิ่งกระตุนปลอย สัญญาณไฟฟาวิ่งผานเซลลไปตลอดแกน ประสาทนำออกจนถึงสวนปลายซึ่งเปนบริเวณที่ เกิดการเชื่อมตอเซลลประสาทที่อยูติดกันทุก เซลลประสาทมีคาความตางศักยไฟฟาระหวาง ภายในและภายนอกเยื่อหุมเซลลตลอดเวลา Actionpotential 1.ระยะโพลาไรเซชั่น(Polarization) ภายนอกเซลลจะมีไอออนบวก(Na+)สูงกวาภายในเซลลขณะเดียวกันภายในเซลลจะมี ไอออนลบ(K+)สูงกวาภายนอกเซลลความตางศักยไฟฟาระหวางเยื่อเซลลดานในและดาน นอกมีคาประมาณ-70มิลลิโวลตเซลลจะรักษาความเขมขนของไอออนที่ตางกันนี้ตลอด เวลาโดยNa+จะถูกดึงเขาและK+จะถูกสงออกในอัตราสวน3Na+:2K+ผานทางโซเดียม โพแทสเซียมปมโดยอาศัยพลังงานจากการสลายATP 2.ระยะเทรสโฮลด(Threshold) เมื่อกระตุนแลวชองโซเดียมเปดทำใหNa+ผานเขามาทำใหเกิดการเปลี่ยนแปลง ความตางศักยภายในเกิดประจุบวกมากขึ้นความตางศักยเปลี่ยนจาก-70มิลลิโวลต เปน-50มิลลิโวลต 3.ระยะดีโพลาไรเซชั่น(Depolarization) เมื่อNa+ผานเขามามากจนถึงระยะactionpotentialความตางศักยจะเปลี่ยนจาก-50 มิลลิโวลตเปน+50มิลลิโวลต 4.ระยะรีโพลาไรเซชั่น(Repolarization) ชองโซเดียมจะปดชองโพแทสเซียมจะเปดทำใหK+ผานออกมามากมายความตางศัก ไฟฟาจะลดลงเพราะภายในมีNa+มากความตางศักยจัเปลี่ยนจาก+50มิลลิโวลตเปน -70มิลลิโวลต 5.ระยะไฮเพอรโพลาไรเซชั่น(Hyperpolarization) เกิดจากการที่K+ไหลออกนอกเซลลตอเนื่องมากเกิดไป ความตางศักยจะลดลงจาก-70มิลลิโวลตลงไปเรื่อยๆ

Transmissionofanerveimpulse กระแสประสาทไมไดถูกสงผานไปยังเซลลประสาทขาง เคียงโดยตรงแตผานรอยเชื่อมตอพิเศษเรียกวาSynapse ปลายแขนงของแกนประสาทนำออกอยูใกลกับเซลล ประสาทขางเคียงมากโดยเวนชองแคบๆไวเรียก Synapticfissureกระแสประสาทจะผานชองนี้ดวยสารสง ผานประสาท(neurotransmitter)ซึ่งเซลลประสาทแตละ เซลลจะสรางสารสงผานประสาทเฉพาะขึ้นเก็บไวในถุง บรรจุสารสื่อประสาท(Synapticvesicles)ซึ่งอยูใน แขนงของแกนประสาทนำออกเมื่อกระแสไฟฟามาถึง ปลายสุดของแกนประสาทนำออกถุงเหลานี้จะหลั่งสารไป ยังSynapticfissureเมื่อเคลื่อนผานชองวางนี้แลวสาร สงผานประสาทจะจับกับตัวรับบนผิวของเซลลประสาท ขางเคียงหากมีการกระตุนจนเกิดActionpotential สัญญาณไฟฟาไหลผานเซลลไปถึงปลายสุดของแกน ประสาทนำออกสารสงผานประสาทจะหลั่งเขาสูจุด ประสานประสาทที่มาเชื่อมตอขอมูลจึงแพรกระจายได https://www.dummies.com

การทำงานของสมอง Brain สมองจัดวาเปนสวนกลางของระบบประสาทสมองมีหนาที่ควบคุม และสั่งการการเคลื่อนไหว,พฤติกรรมและภาวะธำรงดุล(homeostasis) เชนการเตนของหัวใจ,ความดันโลหิต,สมดุลของเหลวในรางกาย และอุณหภูมิเปนตนหนาที่ของสมองยังมีเกี่ยวของกับการรู(cognition) อารมณความจำการเรียนรูการเคลื่อนไหว(motorlearning) และความสามารถอื่นๆที่เกี่ยวกับการเรียนรู สมองประกอบดวยเซลลสองชนิดคือเซลลประสาทและเซลลเกลีย เกลียมีหนาที่ในการดูแลและปกปองนิวรอนนิวรอนหรือเซลลประสาท เปนเซลลหลักที่ทำหนาที่สงขอมูลในรูปแบบของสัญญาณไฟฟาที่เรียกวา ศักยะงาน(actionpotential)การติดตอระหวางนิวรอนนั้นเกิดขึ้นไดโดย การหลั่งของสารเคมีชนิดตางๆที่รวมเรียกวาสารสื่อประสาท (neurotransmitter)ขามบริเวณระหวางนิวรอนสองตัวที่เรียกวา ไซแนปสสัตวไมมีกระดูกสันหลังเชนแมลงตางๆก็มีนิวรอนอยูนับลาน ในสมองสัตวมีกระดูกสันหลังขนาดใหญมักจะมีนิวรอนมากกวา หนึ่งรอยลานตัวในสมองสมองของมนุษยนั้นมีความพิเศษกวาสัตว ตรงที่วามีความซับซอนและใหญกวาเมื่อเทียบกับขนาดตัวของมนุษย

Brain Extensionofthebrainและเปนทาง & เชื่อมตอ(communicationpath) สงขอมูลทางความรูสึก Spinalcord (carrysensoryinformation)จากเสน ประสาทรอบนอกไปยังสมองสงกระแส คำสั่ง(transportmotorimpulses) ในทิศทางตรงกันขามเสนใยทั้งหมดนี้ มีคำสั่งเฉพาะ หนาที่ของระบบประสาท เสนประสาทประกอบดวยมัดของใยประสาท(bundleofnervousfibers) ทำหนาที่สงผานกระแสประสาท(transmitnerveimpulses) จากสวนหนึ่งของรางกายไปยังอีกสวนหนึ่งเชื่อมโยงระบบประสาท สวนกลางเขากับทุกสวนของรางกาย การรับความรูสึก(sensory)เมื่อสงกระแสประสาทจากอวัยวะรับ ความรูสึกไประบบประสาทสวนกลาง การสั่งการ(motor)เมื่อสงกระแสประสาทจากระบบประสาทสวนกลาง ไปยังอวัยวะปฏิบัติงานที่เหมาะสม

เสนประสาทสมอง Cranialnerves&Spinalnerves & เสนประสาทที่แยกออกจากสวนตางๆของสมอง เสนประสาทไขสันหลัง มีทั้งหมด12คูแยกไปตามอวัยวะตางๆของสวนหัว และคอเชนตาหูจมูกลิ้นกลองเสียงกลามเนื้อบน ใบหนาเปนตนแตมีพิเศษอยูคูหนึ่งนอกจากเลี้ยง อวัยวะสวนดังกลาวแลวยังแยกไปเลี้ยงอวัยวะภายใน ชองอกและชองทองดวย เสนประสาทที่ออกจากไขสันหลังตั้งแตระดับตนคอ จนถึงกนกบมีทั้งหมด31คูแยกไปตามอวัยวะตางๆ ของสวนคอลำตัวแขนขาและอวัยวะภายใน http://www.thaigoodview.com/node/48603

ประสาทสัมผัสพิเศษ จักษุสัมผัส(Vision) ดวงตาของมนุษยสามารถรับแสงที่มีความเขมนอยมากๆเชนแสงริบหรี่ ในหองมืดๆไปถึงแสงสวางจาของแสงแดดตอนเที่ยงวันซึ่งมีความเขม แสงมากกวาถึง10เทานอกจากนี้ดวงตายังสามารถปรับใหมองเห็นได แมตัวอักษรที่เปนตัวพิมพเล็กๆสามารถบอกรูปรางและทรวดทรงที่ แตกตางกันในที่ที่มีความเขมของแสงแตกตางกันมากๆไดโดยการปรับ ของรูมานตา(Pupil) เนื่องจากดวงตาเปนอวัยวะที่มีความไวตอแสงมากสามารถรับรูได เมื่อมีแสงสวางเพียงเล็กนอยเชนแสงจากดวงดาวที่อยูไกลในคืนเดือน มืดจนถึงแสงสวางที่มีปริมาณมากทั้งนี้เนื่องจากเรตินาจะมีเซลลรับแสง 2ชนิดคือ -เซลลรูปแทง(RodCell)ทำหนาที่รับแสงสวาง(สลัว)ที่ไวมาก สามารถมองเห็นภาพขาวดำเซลลรูปแทงจะไวเฉพาะตอแสงที่มี ความเขมนอยโดยจะไมสามารถจำแนกสีของแสงนั้นได -เซลลรูปกรวย(ConeCell)จะไวเฉพาะตอแสงที่มีความเขมสูงถัดจาก ความไวของเซลลรูปแทงและสามารถจำแนกแสงแตละสีไดดวย เซลลรูปกรวยมี3ชนิดแตละชนิดจะมีความไวตอแสงสีปฐมภูมิตางกัน ชนิดที่หนึ่งมีความไวสูงสุดตอแสงสีน้ำเงินชนิดที่สองมีความไวสูงสุด ตอแสงสีเขียวและชนิดที่สามมีความไวสูงสุดตอแสงสีแดงเมื่อมีแสงสี ตางๆผานเขาตามากระทบเรตินาเซลลรับแสงรูปกรวยจะถูกกระตุน และสัญญาณกระตุนนี้จะถูกสงผานประสาทตาไปยังสมองเพื่อแปร ความหมายออกมาเปนความรูสึกเห็นเปนสีของแสงนั้นๆ https://www.isoptik.com/th/article/eyecare/3892

โสตสัมผัส(Hearing) อวัยวะรับเสียงไดแก -Externalear -middleear -innerear การไดยินเสียงเสียงที่เกิดขึ้นทุกชนิดมีลักษณะเปนคลื่นเสียง ใบหูรับคลื่นเสียงเขาสูรูหูไปกระทบเยื่อแกวหูเยื่อแกวหูถายทอด ความสั่นสะเทือนของคลื่นเสียงไปยังกระดูกคอนกระดูกทั่ง และกระดูกโกลนซึ่งอยูในหูชั้นกลางและเลยไปยังทอรูปครึ่งวงกลม แลวตอไปยังของเหลวในทอรูปหอยโขงและประสาทรับเสียงในหู ชั้นในตามลำดับประสาทรับเสียงถูกกระตุนแลวสงความรูสึกไปสู สมองเพื่อแปลความหมายของเสียงที่ไดยิน การรับรส(Taste) เมื่อมีสารเคมีมากระตุนตุมรับรส จะเกิดการเปลี่ยนแปลงความตางศักยของ เซลลรับรส(tastecell)และเกิดกระแสประสาท สงไปตามเสนประสาทสมองคูที่7ซึ่งรับรสจากบริเวณ ปลายลิ้นและดานขางของลิ้นและประสาทสมอง คูที่9รับรสจากบริเวณโคนลิ้นเพื่อสงกระแส ประสาทตอไปยังบริเวณนิวเคลียส ในกานสมองแลวไปที่ทาลามัส และสวนซีรีบรัมพูดานขางกระหมอม(parietalcortex) ซึ่งเปนบริเวณศูนยรับรส เพื่อใหสมองสวนนี้ แปลผลวาเปนรสอะไรโดยในแตละตุมรับรสจะมี เซลลรับรสประมาณ4–20เซลล

การรับกลิ่น(Olfactory) การรับกลิ่นเปนการทำงานที่ซับซอนระหวางจมูกและสมองสวนหนา บริเวณที่เรียกวาออลแฟกทอรี่บัลบ(Olfactorybulb)เพื่อสงตอ สัญญาณไปยังสมองสวนซีรีบรัมใหแปลขอมูลวาเปนกลิ่นอะไร หอมหรือเหม็นการรับรูกลิ่นชวยในการอยูรอดของมนุษยทำใหรับรู คุณภาพของอาหารเปนสัญญาณเตือนภัยใหมนุษยและสัตวอื่นๆ รูลวงหนาวาภัยใกลจะถึงตัว การที่เราสามารถรับรูกลิ่นตางๆรอบตัวไดนั้นก็เพราะเรามีอวัยวะ รับกลิ่นคือจมูกซึ่งจมูกนั้นสามารถแบงออกไดเปน3สวนคือ 1.เวสติบูลลาร(Vestibularregion) ประกอบดวยรูจมูกสวนนอกมีทั้งขนจมูกและตอมน้ำมัน 2.สวนหายใจ(Respiratoryregion) ประกอบดวยตอมมีเมือกและเสนเลือดฝอยมากมาย 3.สวนดมกลิ่น(Olfactoryregion) ประกอบดวยOlfactoryepithelium,Olfactorybulbและ Olfactorytractหรือประสาทสมองคูที่1ทำหนาที่เกี่ยวกับการดมกลิ่น https://www.scimath.org/article-science/item/2097-mechanism-of-smell

กายสัมผัส(Cutaneoussensation) ผิวหนังนอกจากจะเปนอวัยวะหอหุมรางกายแลวยังเปนอวัยวะรับ ความรูสึกสัมผัสที่กวางกวาอวัยวะรับความรูสึกอื่นๆอีกดวยเนื่องจาก ผิวหนังจะมีหนวยรับความรูสึกสัมผัสจำนวนนับลานเซลลที่ตองสัมผัส กับสิ่งเราภายนอกมากมายตลอดเวลาเพื่อสงขอมูลไปยังสมองอยาง ตอเนื่องทำใหเรารับรูสภาพแวดลอมรอบตัวตลอดเวลา ผิวหนังของคนมีพื้นที่มากมายแตบางสวนของผิวหนังอาจมีปลายประสาท (nerveending)ซึ่งมีหนวยรับความรูสึกอยูมากบางนอยบางแตกตางกัน โดยหนวยรับความรูสึกแตละชนิดจะไวตอการกระตุนเฉพาะอยางเชน หนวยรับความรูสึกเกี่ยวกับความดันจะมีลักษณะคลายหัวหอมผาซีก และมีปลายประสาทเดนไดรตอยูตรงกลางมีเนื้อเยื่อเกี่ยวพันหุมปลาย ประสาทอยูรอบๆหนวยรับความรูสึกนี้ฝงลึกอยูในผิวหนังบริเวณของ หนังแท(dermis)สวนหนวยรับความรูสึกเจ็บปวดจะมีปลายประสาท เดนไดรตที่แทรกอยูในชั้นหนังกำพรา(epidermis)นอกจากนี้ ใตชั้นหนังแท(dermis)ยังมีชั้นเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน (subcutaneoustissue)อยูอยางหลวมๆ https://il.mahidol.ac.th/e-media/nervous/3_10.htm

การทรงตัว(Equilibrium) การทรงตัวหรือภาวะสมดุลของการทรงตัวซึ่งทำใหคนเราสามารถนั่งนอนยืนเดินวิ่ง ปฏิบัติกิจวัตรประจำวันและปฏิบัติกิจกรรมนอกเหนือจากกิจวัตรประจำวันเชนการเลนกีฬา วายน้ำขับรถและกิจกรรมอื่นๆที่เปนเรื่องเฉพาะตัวไดอยางปกตินั้นตองอาศัยกลไกของ การทรงตัวหลายอยางทำงานประสานกันอยางสมดุลไดแกการรับรูสภาวะแวดลอมจากสายตา (vision)การรับรูแรงถวงของรางกายผานกลามเนื้อขอตอของรางกายแขนขา และกระดูกสันหลัง(kinesthetic)และโดยเฉพาะการรับรูการเปลี่ยนแปลงตำแหนงของ ศีรษะผานทางประสาททรงตัวในหูชั้นในทั้ง2ขาง(vestibularend-organ)โดยการทำงาน ของระบบรับรูทั้งสามนี้จะตองประสานกันอยางสมดุลและสงสัญญาณไปสูศูนยรับ และประมวลขอมูลในสมองสวนกลางซึ่งมีการติดตอไปยังกลีบสมอง(cerebrum) เพื่อการรับรูในทางความรูสึกและสามารถควบคุมการทรงตัวในภาวะตางๆไดอยางสมดุล โดยไมเกิดอันตรายตอรางกายในสวนของสมองสวนทาย(cerebellum)เองมีการสง ขอมูลมายังศูนยกลางการทรงตัวในกานสมองดวยทำใหคนเราสามารถทรงตัวใน สภาพแวดลอมไดอยางเปนปกติการผิดปกติของระบบการทรงตัวทำใหเกิดอาการ และอาการแสดงทางคลินิกที่แยกไดเฉพาะเปนการผิดปกติของระบบปลายทางของประสาท และระบบกลไกปรับตัวของสมอง การสูญเสียสมรรถภาพของการทรงตัวอาจเกิดขึ้นเปนความรูสึกวาตนเองมี การเคลื่อนไหวผิดปกติทรงตัวไมได(subjective)หรือรูสึกวาสิ่งแวดลอมรอบตัว เคลื่อนไหวไป(objective)ความรูสึกเคลื่อนไหวผิดปกตินี้อาจเปนลักษณะหมุน, ดึงหรือดัน,หรือเอียงเมื่อมีการเคลื่อนไหวของศีรษะ reflex เปนการกระทำที่เกิดขึ้นอัตโนมัติ(automatic)เชนโดนน้ำรอนชัก มือหนีที่เปนอยางนั้นเพราะผิวหนังจับสิ่งกระตุนสงผานเซลล ประสาทรับความรูสึก(sensoryneuron)ไปยังไขสันหลัง จากนั้นจึงปลอยสิ่งกระตุนในเซลลประสาทสั่งการ(motorneuron) ซึ่งสงกระแสประสาทไปยังกลามเนื้อที่มือใหเคลื่อนออกหางจาก ตนเหตุแหงความเจ็บปวด

ระบบประสาทชั้นสูง HigherFunctions ofCerebralCortex การทำงานของสมองสวนไฮโปทาลามัสระบบลิมบิกและการทำงาน บางอยางของสมองเชนLanguageLearningandmemory EEG(Electroencephalography) คือการตรวจวัดคลื่นไฟฟาสมองโดยเปนการตรวจการทำงานของ เซลลประสาทสมองโดยดูจากการเปลี่ยนแปลงทางไฟฟาตรวจวินิจฉัย และวางแผนรักษาโรคลมชัก Sleep ในขณะที่เรานอนนั้นเมื่อเราเริ่มหลับ เราจะเขาสูระยะNREMระยะที่1 และเลื่อนไหลไปสูระยะที่2,3,4 ตามลำดับแลวจึงถอยกลับ มาเขาสูระยะNREMระยะที่ 4,3,2,1จากนั้นจึงเขาสูระยะREM แลวจึงเริ่มกลับมาเขาสูระยะNREM ระยะที่1,2,3,4ใหมเปนการเริ่ม รอบใหมของวงกลมของการนอนหลับ จากจุดเริ่มตนของREMไปสูจุด เริ่มตนของREMรอบใหมเราเรียกวา หนึ่งรอบการนอน(1SleepCycle) ใน1รอบนั้นกินเวลาประมาณ90นาทีคือเปนNREMประมาณ80นาที และREMประมาณ10นาทีในหนึ่งคืนของการนอนจะมีจำนวนรอบการนอน ประมาณ3-6รอบ


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook